Lögberg - 27.04.1899, Qupperneq 2

0
LÖGJBERO, FIMMTUDAGINN 27. APRÍL 1899.
Mutual líeserve.
að
(Niðurlag).
í fyrra parti pessarar greinar hef
ég svarað sakargiftura „Hkr.“ út af
dinarkröfum peirra Mr. Awrey’s og
Mr. Stubbiogs. En svo segist ritstj.
hafa fleiri viðlíka sakargiftir í poka-
horninu, og efast ég ekki um að svo
ré. En úr f>vf paer eru samskonar,
pessar sakargiftir sem eftir eru, pá er
peim og líka svarað með svarinu gegn
pessum áminstu tveimur, og er pví
pað mál, að mfnu áliti, útrætt.
í petta sinn skal ég pví aðeins
rreð fáum orðura minnast á pað, að
ritstjóranum pykir ég ekki hafa efnt
loforð mín um að sýna frara á,
Mutual Reserve-félagið væri ekki
peim háska statt, sem „Hkr.“ reyndi
að telja mönnum tiú um. Ég hafði
nú samt tekið pað fram, að- ég leiddi
pað hjá mér vegna pess, að í millitfð-
inni hefði mjög rækilega verið fram
petta s/nt, og áliti ég pað nægja.
Þvf hefur aldrei verið haldið fram
að ritstj. „Hkr.“ hafi breytt peim töl
utn, sem hann hefur prentað upp úr
sk/rslum féiagsins. En pað hefur
verið sýnt og sannað, að hann hefur
dregið undan tölur, sem hefðu komið
í bága við pær ályktanir er hann leit-
aðist við að draga út af fjárhagi
skýrslu félagsins.
Allur sannleikurinn í pessu máli
er sá, eins og meðlimum félagsins er
kunnugt, að fyrir ári síðan var bækk
að gjald fyrstu meðlima pess og að
nýir meðlimir verða síðan að borgi
hærra gjald en tíðkaðist á fyrri árum
pess. E>etta er alt og sumt, og é
get ekki séð að petta sé vottur um að
félagið sé að fara á höfuðið, pví petta
er enduitekin saga alira innbyrðis
eða „Assessment“-féiaga. Og ritstj
„Hkr.“ mætti pá eins vel veitast að
peim öllum, ráðast á pá lífsábyrgðar
stefnu f heild sinni. Öll pesskonar
íélög hafa ábyrgðargjaldið lágt fyrstu
árin, meðan dauðsföll eru fá, og sýnist
svo sem pað komi engum við nema
meðlimum sjálfum, pví peim er
sjálfsvald sett, að hækka á sér gjöldin
pegar dauðsföllum fjölgar og á parf
að halda. Petta kannast allir við,
sem nokkra vitund hafa sett sig inn
lifsábyrgðar-mál, og pori ég í pví
skyni að skýrskota til íslendinga, sem
Independent Oider of Foresters til
heyra. Framan af árum var gjaldið
mjög lágt hjá pví íólagi, en svo hefur
pað orðið að smá hækka, og pannig
er pað orðið nú, til dæmis að taka
fyrir mann sem gengur inn í pað 40
ára að aldri, $20.16, fyrir utan $3 00
sern stúkugjald kallast.
Til pess af fyrirbyggja misskiln
ing skal pað tekið fram, að parna er
ekki talið með heilsu-ábyrgðargjald
sem er öidungis sérstakt.
í Mutuai Reserve-féiaginu verð
ur maður, sem fertugur gengur inn
að borga $19.44, eða $3.72 minna en
í Foresters-félaginu.
Ég tek Foresters-félagið til sam
anburðar af pví, að pað er af Islend
ingum vel pekt og í aðalatriðunum
líkt Mutual Reserve. Lfkindin fyrir
pví, að M. R. fremur fari á höfuðið gé
ég ekki. Að vísu borga nú nýir með
limir í Foresters dálítið hærra, en peir
hafa líka á höndum sér meðlimi frá
fyrri árum með langt um lægra gjaldi
Aftur hækkaði Mutual R. gjaldið á
sínum gömlu meðlimum, sem um
undanfarin ár höfðu notið lága gjalds-
ins, til pess að meiri jöfnuður yrði á
með graldhæð meðlimanna yfir höfuð.
Það er alveg satt, pví dettur eng-
um í hug að neita, að við pað að
gjaldið var hækkað á meðlimum M.
R. fækkaði meðlimum pess. En álíka
tröppugangur er algengur í ýmsum
félögum, og sannar als ekki að pau
séiað fara á höfuðið; og eftir alt
saman pá hafði p<5 M. R. fólagið ná-
egi sjö miljónum meiri iífsábyrgðir
við aíðustu áramðt, en p&ð hafði fyrir
5 árum sfðan.
Ea hvað sannar svo pessi með-
lina-tala um styrkleik félagsins? Ef
peir hefði alt í einu farið fækkandi,
án pess að gjaldið hefði verið hækkað,
pá hefði pó verið heldur vegur til að
jk&lla pað hnignun í fólaginu. En
pegar pað nú stendur pannig, að pó
meðliraum hafi fækkað, eða ábyrgðin,
sem félagið ber, hafi minkað, pá samt
skuli tekjur félagsins og skuldlaus
sjóður aukast, eins og saanað hefur
verið að átti sér stað, pá, segi ég, hlýt-
ur heilbrigð skynsemi að komast að
allt annari niðurstöðu en peirri, að
félagið sé að fara á höfuðið. Helztu
úrræði peirra, sem vilja spilla fyrir
félaginu, sýnast pvl vera pau, að fara
að halda pvi fram, að ábyrgðargjaldið
sé óparflega hátt. En hvort eiga pá
menn að snúa sér? Ódýrra fá menn
ekki lífsábyrgð í hinu velpekta For-
esters-félagi, sem ég veit að peir
muni pó heldur halda sér að en félög-
um undir gamla fyrirkomulaginu, sem
lífsábyrgðir selja til stór gróða fyrir
pá fáu, sem eru hluthafar í peim fé-
lögum, svo meðlimirnir verða að
borga að pví skapi meira.
Eitt af pvf, sem ritstj. „Hkr.“
finnur M.R. til foráttu, er pað, að með-
limir pess verði að deyja til pess að
ábyrgðin sé borguð. E>etta telur
hann óhafandi. En pað vill nú pann-
ig til, að lífsábyrgð pýðir ninmitt
petta, eins og eldsábyrgð t. d. á hús-
um pýðir pað, að húsið parf að brenna
til pess að brunabótin só borguð. Og
ég er viss um, að pessi uppgötv-
un hefur ekki komið neitt flatt upp á
meðlimi Mut. Reserve-félagsins.
En hvað mundi pá ritstj. „Hkr.“
segja um pað féiag, par sem pað að
deyja er ekki einusinni nægilegt skil-
yrði til pess að lífsábyrgðin só borg-
uð, pó öllum öðrum skilyrðum frá
meðlimanna hálfu sé fullnægt. t>ess
varð sem sé dæmi hér í bænum fyrir
nokkrum árum síðan. E>að var Gunn-
laugur sál. Hinriksson sem dó, og
hafði lífsábyrgð 1 félagi sem London
Life heitir. Qann hafði borgað öll
sín gjöld, pví órækar kvittanir voru 1
höndum ekkjuDnar. En félagið bar
pað fyrir, að hann hefði ekki borgað
síðasta gjaldið peim rétta manni, jafn
vel pó pað væri maður sem var I
pjónustu félagsins. Með pað að petta
sé rétt hermt get ég vísað til ekkju
Gunnlaugs sál., sem enn býr hér I
bænum. Líka gætu menn fengið
upplýsingar um petta hjá hinum nú
verandi Great West-agenti, Mr. Ein-
ari Olafssyni, pví hann var hér fyr
meir agent meðal íslendinga fyrir
London Life, og hefur að líkindum
verið petta kunnugt. E>að skal pó
tekið fram, að ég tel pá svívirðing á
engan hátt skuld Mr. E. Ólafssonar,
Fyrst og fremst man ég ekki, hvort
hann var á peim tíma agent fyrir fó-
lagið, held fremur að pað hafi ekki
verið; en I annan stað veit ég með
vissu, að hvorki var hann maðurinn
sem Gunnlaug sál. tók inn I félagið,
ná sá er petta iðgjald, sem félagið
taldi borgað röngum manni, var
borgað til.
En pá svívirðingu gat ritstj.
„Hkr.“ leitt hjá sér. Ekki ber á öðru.
Hann kom pá ekki, pessi réttvisinnar
pjónn, knúður fram af sannleiks-ást,
til pess að vara pá við að gaDga I
pað fólag, jafnvel pó pað jafnt og
pótt hafi haft úti 8genta meðal manna.
Að endingu skal óg taka pað
fram, að pað er áform mitt að skrifa
ekki fyrst um sinn meira um petta
mál. Ég hef feDgið fullvissu fyrir
pvf, að almennÍDgur manna hefur
ekki tapað trausti á félaginu við árás-
ir „Hkr.“ á pað. Menn hafa haldið
uppi ábyrgð sinni tiltölulega fult svo
vel I pví slðan, eins og á nokkrum
öðrum tíma, og nýir meðlimir hafa
bætst pvl fullkomlega að sama skapi,
og pað er alt annað en glæsilegur
árangur fyrir ritstj. „Hkr“,pví fullyrða
má, að enginn maður.sem trúað hefði,
>ó ekki væri nema tíunda parti af
>ví sem hann befur um félagið ssgt,
mundi hafa haldið áfram að leggja
inn I pað peninga eða gengið I pað
að nýju. Auðvitað mun ég ekkert
amast við pví, að hann haldi áfrsm.
E>að getur ekki haft annan áraDgur,
en ef pað gæti sannfært enn pá fleiri,
en búið er að sannfæra um pað, hve
sára lítið er að marka staðhæfingar
ians um almenn mál.
W. H. Paulson.
Reykjavík að sökkva?
Reykjavlk stendur á gömlum
sjávarbotni,- Malarkambarnir og hjall-
arnir á hálsunum og holtunum hér
fyrir ofan sýna pað eins áreiðanlega
og maður hefði sjálfur heyrt sargið I
hnullungunum I brimsoginu.
Síðan pessir malarkambar voru
lifandi, ef svo mætti að orði komast,
hefur landið risið fram undir 140 fet
úr sjó.
En nú er pað að sökkva aftur.
Jeg fæ að minstakosti ekki betur séð
En? set ég, af pví að ég álít, að petta
mál purfi frekari rannsóknar við..
Sumarið 1897, er ég var við jarð-
fræðisrannsóknir á Grænlandi, hafði
ég gott tækifæri til að kynna mér
strandlengju, sem er að sökkva I sjó.
En pað er sannað með mælingum, að
vesturströnd Grænlands er að sökkva.
JÞegar ég kom til Reykjavlkur I
fyrra-sumar eftir nokkurra ára burtu-
veru, póttist ég sjá sömu merkin og á
Grænlandi um pað, að flóðið væri að
smáhækka á landinu, pó hægan færi.
E>að parf varla að taka pað fram,
hvaða hætta vofir yfir miðbænum, Eé
petta rétt athugað. Eins og uú er
ástatt, berst pangið upp að Austur-
velli, pegar stórstreymt er, og landið
parf ekki að sökkva mikið til pess, að
tjörnin verði vogur úr hafinu eins og
hún var áður.
En pað er bezt að vita af hætt
unni; pví að eins er hægt að sjá við
henni.
Jeg ætla að biðja menn að skoða
raarbakkann niður undan Hliðarhúsa-
stígnum; pað er einna bezt að skoða
hann I nánd við Kríustein. Neðst er
sendinn leir, en ofan á honum mólag
í mónum er mikið af birkifauskum,
sumstaðar svo mikið, að pað má heita
fauskalag. Fauskarnir eru petta 3—4
puml. að pvermáli, en ýmsir meir.
Eftir pvl, sem hér gjörist, hefur parna
verið stæðilegur birkiskógur.
Nú nær sjórinn að skola um petta
gamla skógarstæði, og hefur pegar
tekið mikið af pvl burt.
E>að mundi hann ekki gjöra, ef
landið væri eigi að sökkva. Menn
geta nú að vísu komið með pá mót-
báru, að hærra land kunni að hafa
legið fyrir framan, sem sjórinn sé nú
búinn að brjóta burt; pessi forni skóg-
ur purfi aldrei að hafa verið fyrir ofan
flóðmark. En sú mótbára hefur I
mínum augum lítið gildi; pað er of
margt, sem bendir I sömu áttina. En
ég vil ekki fara út I pað hér; ég mun
rannsaka petta mál betur og skýra frá
pví, ef ástæður leyfa.
E>að, sem hefur komið mér til að
minnast á petta mál nú pegar, er
einkum pessi ofangreindi bakki. öld-
urnar standa par alt of vel að vlgi.
Leirinn skolast svo auðveldlega burt
undan bakkanum, og pað, sem ofan á
liggur, hrynur niður.
En pvl hef ég bent á petta, að
mér virðist ekki vanpörf á, að verk-
fróðir menn athuguðu, hvað er hægt
að gjöra til að varna skemdum á
landinu. 21. febr.—’99.
Helgi Pótubsson,
cand. mag.
tslond, 26. feb. 99.
W.J.GUEST
er eini maðurinn í bænum, sem
selur nýjan eða saltaðan (1*1.)
sjó-flsk svo sem:
ÞOR8K, Ý8U, LÖNGU,
HEILAGFISKI, LAX,
8ÍLD, URIIIðA o. s. frv.
Um leið og íslendingar geta g*tt
sér í munm með þessum góða sjó-
fiaki.þágeta þeir einnig spar&ð sér
peninga, því flskur er drýgri en
ket. — Kalli ð upp telefón 597 og
tiltakið hvað þér viljið fá. íslend-
ingurinn, sem hjá mér vinnur, fœr-
ir yður það þá heim í hlaðið.
W. «X. GtUBST,
620 Main 8tr„ WINNIPEG.
Stranahan & Hamre,
PARK RIVER, - N. DAK
SELJA ALLSKONAR MEDÖL, BŒKUR
SKRIFFÆRl, SKRAUTMUNI, o. s. fu.
f$f~ Menn geta nú eins og áðnr skrifað
okkur á íslenzku, þegar þeir vilja fá meööl
Munið eptir að gefa númerið af meijalinu
| Ganssle & IMntosti )
% JARDYRKJUVERKFÆRA-
og HVEITIBANDS-SALAR
Leyfa sér hér með að benda yður á, að eftirfylgjandi
verkfæri eru þau langbeztu sem fást:
DOWAGIAC SHOE DRILLS, HAVANA PRESS
DRILLS, DUTCHMAN GANG Plógar, ROCK ISLAND
Plógar og Herfi, BOSS Herfi, liinn orðlagði McCOLM SOIL
PULVERIZER, FAIRLAND BICYCUIS, CHALLENGE
Vindmyllur, RUSHFORD Vagnar. Óg allskonar Buggies
og léttir vagnar með nýjasta sniði og beztu tegpndir.
Við ábyrgjumst að allar okkar vörur reynist *ins og við
lýsum þeim.
Stefna okkar er: Hrein riðskifti og tilhlýöilegt verð
Komið til okkar og skoðið vöruinsr.
ST. THOMAS,
HENSEL,
CRYSTAL,
JAS. S. SING, MANAGER
Hensel.
NORTH DAKOTA.
Wm. McINTOSH, manager
Crystal.
Premiu - Listi
LÖGBERGS.
Nyir kaupendur að Lögbergi, er senda oss tvo (2)
dollars, sem fyrirfram borgun fyrir næsta árgang blaðsins
geta fengið einhverjar tvœr (2) bækur af lista þeim, sem hjer
fer á eptir í kaupbætir.
Gamlir kaupendur er senda oss $2.00 sem fyrirfram
borgun fyrir blaðið, geta fengið einhverja eina (1) af bókum
þeim, er nefndar eru hjer næst á eptir:
1. Bjðrn og Guðrún, Bj. Jðnsson
2. Barnalærdðmskver H. H.íb.
8. Barnfðstran
4: Brúðkaupslagið, Björnstjerne
5. Chicagoför Mín. M. J.
6. Eðlisfræði
7. Eðlis lýsing’‘jarðarinnar
8. Einir, Guðm. Friðj
9. Efnafræði
10.
11. Eggert Ólafsson (fyri., B. J.)
12. Fljðtsdæla
18. Frelsi og menntun kvenna, P.Br.
14. Hamlet, Shakespeare
15. Höfrungshlaup
16. Heljarslððar orusta
17. Hðgni og Ingibjðrg
18. Kyrmáks saga
19. Ljðsvetninga saga
20. Lýsing íslands
21. Landafræði Þðru Friðsiksson
22. Ljððmæli E. Hjörleifssonar
28. Ljððm. Þ. V. Gíslasonar
24. Ljóðm. Gr. Th., eldri útg.
25. Njðla, B. Gunnl.
26. Nal og Damajanti
27. Othello, Shakespeare (M. J.)
28. Bomeo og Juliet *•
29. Beykdæla saga
80. Beikningsbðk E. Briems
81. Sagan af Magnúsi prúða
82. Sagan af Finnboga r&mma
88. Sag&n af Ásbirni ágjarna
34. Svarfdæla.
85. Sjálfsfræðarinn (■tjörnufrwði)
86. “ (jarðfrwöi)
87. Tlbrá, I. og II.
88. Úti á víðavangi (Steph.G.Steph.
89. Vaiakv. handa kvennfólki (drj/
40. Víkingarnir á Hálogal. (Ibeem)
41. Vígaglúms saga
42. Vatnsdwla
43. Villifer frwkni
44. Vonir, E.H.
46. Þðrðar saga Geirmundarsemar
46. Þokulýðurinn (sðgus. Lögb.)
47’ í Lciðslu
48. Æfintýri kapt. Horns
49. Bauðir demantar
50. Sáðmennirnir
Eða, ef menn viija hetdur einhverja af bókum þeim, er
hjer fara á eptir, þá geta nyir kaupendur valið>inhveija
eina af þessum i stað tveggja, sem að ofan eru boðnar.
Gamlir kaupendur geta einnig fengið eina af þess-
um bókum L stað hinna, ef þeir senda oss tvo (2) dollara, sem
fyrirfram borgun fyrir blaðið, og tuttugu (20) cents umfrarn
fyrir bókina.
51. Ami (saga, Bjðrnst. Bj.)
52. Hjálpaðu þjer sjálfur (Smiles) í b.
53. Hjálp í viðlögum
54. ísl. enskt orðasafn (J. Hjaltaín)
55. íslands saga (Þ. B,) i bandi
56. Laxdæla
57. Ljððm. Sig. J. Jðh. (í kápu)
58. Bandíður í Hvassafelli í b
59. Sðgur og kvæði, E. Ben.
60.
61. Söngbðk stúdentafjelagsins
68. Uppdráttur íslands, M. H.
64. Saga Jóns Espðlíns
66. Sönglög H. Helgasonar
67. Sönglðg B. Thorsteinssonar
62. Útsvarið, í b.
65. Þjóðsögur ól. Daviðssonar
Allar þessar premiur eru að eins fyrir fðlk hjer i Iandl, sem borga oss H 00
fyrirfram fyrir blaðið.
Bækurnar á fyrri listanum eru allar seldar á 20 til 86 cents brer. en á bin>m
siðari frá 40 til 60 cents hver.
Þeir sem fy«t pantm^þær sitja'fyrlr,688'1111 b^kum’ «anga þær þvi fljðtt «pp.