Lögberg - 15.02.1900, Blaðsíða 4
4
LÖGkfi&RG, FIMMTVDAU4NN 15, FEBfiUAR, 1800.
L'ÓGBERG.
GefiC út aö 309'/t Elgin Ave.,WiNNiPEG,Mx>
«f The Lögbeeg Pbint’g & Publising Co’v
(Incorporate-1 Mtiy 27,1890) .
Ritstjóri (Editor); Sigtr. Jónasson.
Business Manager: M. Paulson.
jUGLVSINGAR: SmA-anglýsIngar i elUskiftI26c
fýrtr 30 ord eda 1 þml. dálkslengdar, 75 cts um
mánndinn. A starrl auglýsingnm um lengri
tíma, afkláttur eflir samnlngi.
BCSTAD A-SKIFTI kaupenda verdur ad tilkynna
skAldega og geta.um fyrverandibústadjafnfraro
(Ttanáskrip t tí 1 afgreldslustofubladsins er:
The logberg Printlng & Publishing Co.
P. O.Box I 292
Wlnnipeg.Man.
■Jtanáskrip ttil rltstjdraus er:
Edltor LKgberg,
P -O.Box 1292,
Winnlpeg, Mac.
_ Samkvnmt landslðgum er uppsðgn kaupenda é
oladl ígild.nema hannsje skuldlaus. þegar hann sei
ropp.—Efkanpandl, sem er í skuld vld bladid flyt>
11 tferlum, án þess ad tilkynua heimllaskíptin, þá er
þad lyrir dðmstðlnnum álltln sýnlleg sönnumfyrr
rettTÍsnmtiJgangl.
FIVl M TUOAGINN, 15 FEBU. 1900.
Mf. Gieenwa.v svarar i ann-
ntf sinn.
í síöasta blaði birtum vér fyrsta
svar Mr. Greenway gegn hinum lúa-
lugu og bdrengilegu árásum, sem
gerðar bafa verið á bann útaf stefnu
stjórnar hans í járnbrautamálum.
Og til þess að lesendur vorir fái enn
greinilegri upplýsingar um afstöðu
Mr. Greenway’s í þessu máli, álítum
vér nauðsynlegt að birta viðbótar-
svar hans gegn ákærum f jandmanna
hans. þetta svar hans kemur fram
í samtali við fréttaritara blaðsins
„Manitoba Free Press“, og birtist í
nefndu blaði mánudaginu 22. f. m.
Vér höfum þýtt greinina í heilu líki
og prentum hér fyrir neðan. Hún
hljóðar sem fylgir:
„Kréttaritari Free Press hitti
fyrrum forsætisráðgjafa Greenway
að máli á laugardaginn var. Frétta-
ritarinn mintist á vissar staðhæfing-
ar, sem hafa birst í blaðinu Winni-
peg Tribune, þar sem gerð er árás á
Mr. Greenway viðvíkjandi stefnu
stjóruar hans í járnbrautamálum.
Viðvíkjandi þeirri heimskulegu að-
dróttun, að Mr. Greenway eða nokk-
ur af meðráðgjöfum hans hali svo
mikið sem ímyndað sér, að tíu centa
ílutningsgjald (á hver 100 pund af
hveiti og öðrum korntegundum)
fengist héðan úr fylkinu uustur til
stórvatnannu fyrír að ábyrgjast ^
skuldabréf Suðaustur-járnbrautar-,
innar, sagði Mr. Greenway, að eng-1
inu væri svo grunnbj'gginn að trúa
því, að nokkurt járnbrautarfélag
mundi eyða mörgum hundrnðum
þúsunda dollara í að tengja braut
sína saman við aðrar b>-aut'r og gef»
10 centa flutningsgjald á sinni eigin
braut fyrir ábyrgð á skuldabréfum
þess á hér um bil 35 mílum.er lægju
í gegnum Pandar kja-l»ndeign, því
það væri lengd þess parts af Suð-
austur-brautinni er lægi í gegnuin
Bandarikin (horn af Minnesota)
Mr. Greenwav sagði, að sú aðdrótt
un blaðsins Tribune að þessu hefði
verið lofað, eða jafnvel að nokkrum
sanngjörnunr manni hefði komið
nokkuð þvílíkt til hugar, væri vís
vitandi lygi fra rótum, og að Tri
bune vissi það vel. Lögin, sem
stjórnin fór eftir viðvíkjandi ábyrgð
skuldabréfanna, náðu staðfestingu
fylkisstjórans hinn 27. aprfi 1898—
fyrir nærri tveimur árum síðan
eftir að þingið hafði samþykt þan
þvínær í einu hljóði. Mönnum hefði
þá ekki verið Ijóst, hvört hægt væri
að leggja brautina yfir Lake of the
Woods (Skóga-vatn), svo að hún
yrði algerlega á Canada-grttnd, en
það hefði síðar reynst (mögulegt; og
þar eð hann (Mr. Greenway) hefði
verið ákveðinn í að brautin kæmist
til Rainy River og austur að stór-
vötnunum, þá het'ði ekki verið um
anriað að gera en að leggja hana í
kringum vatnið (fyrir suðurenda
þess) í gegnum hér um bil 35 mílur
af landeignum Bandaríkjannn.
Hann sagði, að stjómin hefði rekið
sig á marga erfiðleika þegar ræða
hefði verið um að brautin væri lögð
í gegnum annað ríki, og að eftir-
fylgjandi grein væri í lögunum sem
hann hefði minst á 2 gr. (2 liður)
hljóðar sem fylgir: „Ef svo skyldi
fara, að stjórnin kflefjist þess af fé-
laginu, að það byggi brautina, sem
um er að ræða, til einhvers staðar á
ofangreindri Rainy River, þá má
stjórnin ábyrgjast skuldabréf þuu,
sem gefin eru út og lögð á þann
hluta brautarinnar sem er utan Can-
ada, sömu upphæð á míluna og með
sömu skilyrðum 8em gert er ráð fyr-
ir viðvíkjandi ábyrgð á skuldabréf-
um félagsins á þeim hluta brautar
þess er liggur innan Manitoba-fylk-
is, og gegn trjTggingu í þeim hluta
brautarinnar er liggur innan tak-
marka þess, eins og ákveðið er í
þessari grein, eða stjórnin m4, ef
henni sýnist, gefa út og afhenda fé-
laginu skuldabréf Manitoba fylkis
fjrir upphæðinni S8,000 á míluna, á
þann hluta brautarinnar sem liggur
utan Canada, er beri sömu vexti, í
skiítum fyrir skuldabréf félagsins
af sömu tímalengd, fyrir sömu upp-
hæð á míluna, og sem beri sömu
vexti og bór er gerfc ráð fyrir, eða á
bann hátt og með þeim öðrum skil-
vrðum, sem stjórnin kann að álítn
nauðsynleg".—þetta er greinin, sagði
Vlr. Greenway, sem leyfði stjórninni
að vel ju I' iðina í kringum vatnið, og
liún valdi liana af því að það var
eina leiðin, setn tilfi k voru að fara.
Hvað 3nertir leyndarráðs-samþykt-
ina, sem Tribune talar um, þá vissi
blaðið vel, eða ætti að bafa vita?
bað, að hún var gerð í samræmi við
■‘amninginn sem gerður var með
eindregnu san þykki þingsins, og ég
hetd að Tribune hafi verið með því í
þá tíð.
Hvað ábrærir upphæð ábyrgð-
arinnar, nefni'. S<8 000 á mlluna, þá
getur blaðið Tribune varla fundið
dð henni, því að einmitt sömu lögin,
sem blaðið vonaði að geta fengið
eitthvert aunað félag en Can. Paci
fic félagið til að byggja Waskada-
járnbrautina undir, leyfðu að gefa
út skuldabréf fyrir S16,000 á m(l-
una af brautinni. Hvað enn frem-
ur snertir hjalið um 10 centa flutn-
ingsgjald, þá er það alt saman
-iprottið upp í ímyndunarafli blaðs-
ins Tribune, og engum öðrum en
blaðinu kom til hugar annað eins og
að búast við þvílikum hlunnindum
t'yrir að byggja 85 mflur af land-
nema-jáinbraut, eins og Suðaustur-
jámbrautin vafalaust var og er enn
álitin að vera“.
Mr. Greenway sagði ennfremur:
„Hvað snertir Waskada-járn-
brautina, þá hefði ég ef til vill átt
að fara enn lengra út í það mál 1
skýrslu minni fyrir nokkrum dög-
um siðan. Spursmálið um að styrkja
brautina var lagt fyrir stjórn mína
þannig í haust er leið, að bænarskrá
pess efnis var aíhent mér, og var sú
bænarskrá undirskrifuð af þvínær
hverjum einasta manni er heima
átti fyrir vestan Waskada og fyrir
sunnan Melita, og fylgdu bænar-
skránni mjög sterk meðmæli frá
Mr. A. M. Campbell, sem þá var
þingmaður fyrir Souris-kjördæmið.
þeir sem undir bænarskrína rituðu
héldu þvf fram, að það væri alger-
lega nauðsynlegt, að Waskada grein-
in, sem Canada Pacific-félagið var
þá að byggja, væri lögð lengra en þá
var áformað. Ég fann Mr. Whyte,
ráðsm. Can. Pacific félagsins, tafar-
laust að máli þessu efni viðvíkjandi,
eins og ég hka gerði í nokkur skifti
seinna, og þá sýndi hann mér fram
á, að þar eð vér heffum margsinnis
lofað styrk til brautarinnar á und-
anfaiandi árum, þá sæí hann ekki
neina gilda ástæðu fyrir, hvers vegna
vér skyldum nú ekki veita styrk-
inn, þar sem það væri líka öllum
vitanlegt að það væri stefna þings-
ins, að veita þessháttar járnbrauta-
greinum hann, oor bann fékst ekki
t>l að lofa >ið byggja greinina til þes*
^taðar, er búendur í héraðinu æsktn
eftir, nema með þvf móti aft ég full
v’ssaði bann um, að greiniimi yrði
veitturhinn vanalegi sty i kur($l,750
á mfluna). Eftir að hafa hugsat
allmikið um málið—bændurnir f
héraðinu, se’n sent höfðu bænar-
skrána, héldu altaf áfram að nauðs
á mér um það—og eftir að bafa ráð-
fært mig við þa af meðráðgjöfun
mínum sem voru f 1 ænum.þá komst
ég að þeirri ni?urstöðu að lof»
styrknum. það er einungis réttlátt
gagnvart mefráðgjafa mínum Cam-
eron að tnka það fram, að hann var,
eins ogalkunnugt er, fjarverandi fr»
Wpeg f nokkrar vikur og altaf ámeð
an á þessum samningaleitunum stóð.
þegar hann kom aftur hingað til
fylkisins, eftir að vera staðinn upp
úr veikindum sfnum, voru kosninga-
annirnar byrjaðar, og þá láðist mér,
því miður, að láta hann vita, hva?
stjórnin hatði ákvarðað að gera, við-
víkjandi styrknum, á meðan hann
var í burtu, og gerir þetta grein fyiir
hvernig stendur á staðhæfingu þeirri,
sem mér skilst að hann hafi gert á
fundi nefndar sinnar, um þær mund-
ir að kosninga-leiðangurinn var
fullbyrjaður. í þessu sambandi
vildi ég einnig geta þess, að þar eð
ég var á ferðalagi út um landið, þá
veitti ég ekki ræðu hans eftirtekt,
og athygli mitt var heldur ekki leitt
að þvf, hvað hann hefði sagt, þar til
blöðin fóru að ræða um það fyrir
nokkrum dögum síðan. Undir öll-
um kringumstæðum gotur ekkert
spursmál verið um annað, en að
samningur þessi var hreinn og
hrekkjalaus, og það sézt ekki að
neinar aðfinslur hafi átt sér stað við-
víkjandi styrk til annarajárnbrauta-
greina, en þessarartil Waskada, 6em
ég áfit að nú sé fyllilega bfiið að
gera grein fyrir. Buendurnir í hér-
aðinu heimtuðu að fá járnbrautar-
greirnna; það var einungis hægt að
fá hana hygða með því móti að
veita hinn vanalega styrk til hennar;
og hvað mig og meðráðgjafa mfna
snertir, að Mr. Cameron undantekn-
um, þá höfum við enga þvllika stað-
hæfingu gert, viðvíkjandi þessari
grein, eins og sagt er að við höfum
gert.
„Sá algerði misskilningur virðist
eiga sér stað bjá sumum, að þeir
blandi saman Waskada-greininni og
járnbrautunum sem verið er að
byggja vestur eftir frá Portage la
Prairie og MacGregor, og ég endur-
tek það, aö staðhæfingarnar, sem
hafðar eru eftir mér og meðráð-
gjöfum mfnum (að nndanskildum
dóm8málaráðgjafanum), voru gerðar
fingöngu viðvíkjandi brautunum
estur eftir frá Portage la Prairie
>g MácGregor, sem hvorki var lofað
<tyrk né haft * hygcju að styrkja.
„það gegnir furðu, hvernig sumir
menn enn þá halda áfram að ásaka
stjórn mfna um að hafa skýrt
rangt frá. Hvað snertir styrkinn
til Lac du Bonnet-járnbrautarinnar,
þá fann sendinefnd, er samanstóð af
Winnipeg-borgurum, stjórn rofna
hvað eftir annað að máli og heimt-
aði, að hún veitti brautinni styrk-
>nn samkvæmt hinni alkunnu stefnu
fylkis þingsins 1 þeim málum, og
Winnipeg-ne'ndinni var gefið á
kveðið loforð um, að sfyrkur’nn
yrði veittur, fyrir mörgum mánuð-
um síðan; og livað snertir þau bli ð
sem nú halda því f>am, að þetta sé
nokkuð er oss hati dottið í hug sfðar
þá getur maður ekki annað en kom-
ist að þeirri niðurstöðu, að þau séu
af yfirlögðu ráði að reyna að ná sér
niðri að skaða oss undir því yfir-
skyni, að þau séu vinveitt frjáls-
lynda flokknum. Vór leyndum
engu þá, og vér höfum angu að
leyna sfðan.
„Og viðvíkjandi Snowflake-jám-
brautar-greininni vil ég taka það
frair. að hver bæDarskráin eftir aðar
kom til mín og hver sendinefnd-
ín eftir aðra fann mig að máli, þegar
þing stóð yfir og milli þinga, heima
hjá mór, á járnbrautastöðvum og
hvar annarsstaðar, er þær gátu náð
í mig og var þeim sagt það skýlaust,
að stjórnin mundi veita greininni
hinn vanalega styrk, þar eð það
væri hin fasta stefna stjórnarinnar
og þingsins, st#fna, sem fylki þetta
þarfnaðist til þess að opna það til
landnáms og yrkingar.
„Hvað áhrærir styrkinn, sem lof-
að var fyrir 20 mílur of járnbraufc
vestur frá Hamiota og fyrir þ»r 8
mflur er þurfa til aö koma Rapid
City í járnbrautar-samband, þá
skýrði ég opinberlega frá þessum
styrk á fundi i Rapid City sfðastl.
sumar, og las upp bréf frá ráðs-
manni járnbrautarfélagsins, og ég
lýsti yfir þvf, nð eftir margra ára
tilraunir og ma?g-ftrekað loforð um
styrk, hefði stjórn mfn nú lokn
feDgið félagið til að byggja brautar-
stúf þennan. þessu tóku þau mörgu
hundruð af mönnum, sem á fundin-
um voru, með mestu gleði og hróp-
uðu húrra útaf því.
„Undir þessum kringumstæðum
er það einkennileg aðferð hjá Tri-
bune, að koma nú með þá ákæru, að
öllum þe8sum loforöum um styrk
hafi verið haldið leyndum fram yfir
kosning8r. það er enginn minsti
va.fi á að þeim, sem þessi mál komu
mest við, var kunnugt um alfc f sam-
360
dulargervinu áður en honum pótti tfmi kommn til
þess, og bann var ekki maður sem bett var vií að
gerði sig sekann í að koma upp um sig ofsoeinm*;
þar að auki bar Mouraki ekki mikla vlrðingu fyrir
eyjarbúum, og datt ekki í hug að nokkur einstaklJJ
ÍDgur af peim gæti hindrað & nokkurn hátt, að hann
kæmi fram ráðagerðutn sínum. Ég gekk pví að
stigafætinum og kallaði lágt til hins dygga trfinað-
armanns okkar, Kortesar. Hann kom strax ofan til
mfn, og ég spurði hann eftir Phroso.
„Hfin er einsöinul uppi 1 herbergi sfnu, lávarður
minn“, svaraði Koites. „Landstjórir.n sendi systir
mlna burtu héðan“.
„Sendi hana burtu!“ hrópaði ég. „Hvert sendi
hann hana?“
„Hann sendi hana upp í litla húsið uppi 1 hæð-
inni“, svaraði Kortes. „Ég veit ekki til hvers hann
sendi hana pangað; hann talaði einslega við hana“.
,,Ég veit hvers vegna hanu sendi hana pangað“,
agði ég ; og sfðan skyrði ég honum f stuttu máli frá
glæpn im, er drygður hafði verið.
„Þessi maður, Constantine, ætti ekki að lifa“
sagði Kortes. „Ég efaðist ekki um, að honum var
leyft að sleppa burt I pvl skyni að haun gæti unnið
yður tjón“.
„Jœja, hann hefur ekki aðhafst mikið ennpá“,
sagði ég.
„Nei, ekki enn sem komið er“, sagði Kortcs há-
tlðlega. Ég má til að bæta því við, að Kortes tók
nálgaðist hina tvo menn, sem börðust á brúnm,
heyrði ég djúpa stunu, og svo annað æðislegt sigur*
óp; 1 sömu andráuni sá óg hina dökku mynd sveigj-
ast m’kið til aunarar hliðar, sá haua eins og hanga
yfir hinni gapandi gjá eitt augnablik—stutt, mjög
stutt ausruablik—og svo varð snögg, algerð þögn og
kyrð. Ég beið eins og dr3ngir bfða til að heyra
steina, sem peir fleygja niður í brunna, skella á vatn*
inu niðri undir botni peirra. I>að, sem ofan f gjána
fór, skall í vatnið; ég heyrði háan skell og skvamp;
vatnið ólgaði undan högginu; ég sá glampa á hinar
dökku bárur á pvl. Svo varð alt kyrt aftur; og nú
var engin farartálmi framar á klettabrúnni.
Ég gekk yfir á blettinn sem bardaginu hafði
verið háður á, blettinu, sem hinir tveir menn höfðu
fallið af til samans niður f hyldýpið. Ég kraup á
kné og starði niöur í gjána. É» hrópaði nafn Kort-
esar upp þrisvar sinnum, en ekkert svar kom neðan
úr gjánui. Ég gat ekki séð neina hreifingu á blnu
dökka vatni. £>eir höfðu sokkið niður í vatnið báðir
saman, og hvorugum þeirra skaut upp aftur. J>eir
voru ef til vill báðir særðir til ólffis, þegar peir féllu
niður í vatnið, eca pað voru máske einungis hin ban-
vænu fangbrögð peirra, sem hindruðu pá frá öllum
tilraunum til að bjarga sór. Ég gat ekki séð né
heyrt nokkuð framar niðri í gjánni. Hjarta mitt var
hrygt út af Kortes, sem hafði verið hugrakkur raaður,
ágætur drengur og hinn eini vinur okkar. Hvað
dauða Conatantine’s snerti, pft fanst mér að hann
304
índi hans væn pft iokið, og hann hefði unnið sor
frelsi og fyrirgefningu. Að pessi sk/rÍDg mfn var
rétt, sannaði marghleypan í hendi haos. En hann
virtist einnig vera forviða; ég var miklu nær honum
en hann hafði fttt von ft, svo nærri honum, að hann
hrökk til baka oitt augnablik. En þetta augnablik
var nóg: Aður en hann hafði tíma til að lypta upp
hendinni og miða skambissu sinni & mig, hleypti ég
mér 1 hnút og paut & hann. Ég held að höfuðið &
mér hafi rekist f handlegg hans; skot hljóp úr skam-
bissunni, og tók h&tt undir í ganginum af pví. Ég
var nærri búinn að n& tökum & Constantin*, pegar
alt f einu var gripið aftan 1 mig og mér kipt afturft-
bak; Kortes vildi verða ft undan mér, og gerði sér
svona hægt um hönd. En & sama augnabliki sem
Constantine var laus, stakk hann sér niður f göngin,
eins og héri niður 1 bolu sfna, og hvarf. Kortes
grenjaði blótsyrði upp yfir sig og stökk niður í göng.
in & cftir honum. Ég heyrði fótataii peirra beggja,
par sem peir hlupu niður steintröppurnar og eftir
göngunum.
Ég stóð grafkyr eitt augnablik. Skambissu-
skotið hafði bergmftlað hátt um allan ganginn. Varð-
mennirnir hlutu að hafa heyrt það—bæði þeir sem
voru fyrir framan og á bakvið húsið. En samt komu
engir peirra þjótandi inn; þeir hreifðu sig ekki og
gáfu ekkert hljóð af sér. Mouraki pasja lét hl/ða
sór bókstaflega; skipanir hans voru órjúfandi lög;
Jieim var hlýtt pótt óvæntir skothvellir heyrðust unj