Lögberg - 02.05.1901, Blaðsíða 2

2
LOGBKRG, FiMTUDAGlNN 2. MAI 1901
Frá Argj le.
Grund, Man., 25. apn'í 1901.
Herra ritstj. Lögbergs.
Bandalagst’uudur (skeintisatn-
koma) var baldinn hér í kirkjunni í
dag (sumardaginu íyrsta). þessi
fundur vur sérstaklega lialdinn til
þess aS gefa utanielagsmönnuin
tækifæri og hvöt til að kynnast
þessuui göða félagaskap. þö funt
urinn væri ekki mjög fjöisóttu
sökum annríkisins á þessum tíma
ársin«, þá var hann samt sem áður
upphyggilegur og skemtilegur. þeir
scui töku þátt í fundinum með ræð
um, ritgerðum og upplestri voru
Sigurjón Sigmar, séra J. J. Clemens,
Kristín Hjartardóttir, Margrét Sig
m ir, Skafti Arason, Arni Sveins
son, og Runólfur Fjeldsteð. Frum
ort kvæði var flutt af Lárusi Rafns
syui, sem væntanlega mun síðar
koma fyrir almcnnings-sjónir, fáist
höfundurinn til að gefu samþykk
sitt ti! þess. Lárus er mjög efni
legur unglingur, seui nýlega er kom
inn frá íslandi. þrír söngvar voru
sungnir af kór: „Móðurmálið“
„Æskan“, og „Til tunglsins“. Svo
spilaði Mrs. J. J. Cletnens tvö lög,
annað eftir Franz Nava: „l’relude
in B flat“, hitt eftir Mozart: „Gloria
from the 12th Mass“. Samkoman
byrjaði og endaði með sálmasöng.
Bandalag.smadur.
* #
*
Vér prentum hér fyrir neðan
ritgjörí þá sem séra Jón J. Clemens
las upp á samkomunni, er skýrt er
frá hér að ofan. Ritgjörðin, eða
sagan, er eftir séra J. J. Clemens
sjálfan. Hin blómlega Argyle-bygð
cr nú 20 ára gömul, en höf. er að
Kta tuttugu ár fram í tímann, og
þesss vegna segir fyrirsögn sögunn
ar að bygðin sé fertug.
"ARUYLE-BYGD FERTUG
Jóo gamli stóð uppi 6 hólnum
fyrir vestan kirkjuna. Hjá honum
stóð dóttur-dóttir hans, sem nýkomÍD
var út til hinnar fögru Argyle-bygP
ar að lieimtækja afa siun og ömmu
sfna. Hún var upp&bald gamla
mannains—hans afa sfns. logibjörg
lit'a var að eins nfu &ra gömul eg
hafði verið uppalin í Winnipeg. Samt
sem &ður talaði hún undur hreina íi-
lenzku. Húnvarg&fuð stúlka, og f
alla staði vel gefin. Eins og flest
greind börn, hafði hún ætíð margra
spurninga að spyrja um alt, sem hún
s& og heyrði.
I>að var sunnudagur. Unaðs
blfð tr helgiblær hvfidi yfir bygðinni.
l>au gengu upp & hóiinn, að guðs-
pjónustunni afstaðinni, hann Jón
gamli og hún Ingibjörg litla. Af
hólnum er mjög vfðsýat. Þaðan m&
& sumrum sj& Argyle-bygð í allri
hennar dýrð. Aldrei hafði Jóni gamla
rýnst hún fegurri cn pennan dag
Fólkið, alt eins skrautbúið og
borga-fólk, stóð í smí-pyrpingum
vlðsvegar um völlinn kring um kirkj-
una og var að tala saman, ekki eins
og &ður tíðkaðist, um veginn og dag-
inn, heldur um miklu b&leitari hluti;
þvf allur porri bygðar-búa var orðinn
gagntekinn af anda iifandi kristin
dóms.—Uoga fóikið var alt & ferð og
flugi; piltarnir og stúlkurnar voru
talsvert meira saman holdur eu pau
voru p& er Jón kom til bygðarinnar,
fyrir tæpum 10 &rum. Sveita feimnin
var faria af pvf. l>aö var nokkuð
frj&lslegra & svipinn og 1 öllu við.
móti, beldur ec pað &ður var pegar
hann fyrst kyntist pví. I>að var f
flestum efnum búið að taka & sig
menningaibrag peirrar pjóðar, sem
það var farið að &lfta og kalla sfna
pjóð, og peirrar aldar, sem pað lifði
&. £>að talaði flest alt ensku sln &
milli, vegna pess, að pví veitti pað
auðveldast. Margir utiglingar kunnu
samt sem &ður eins vel að tala fs-
lenzku og ensku. í>ó var pað und-
antekni ig með æskulýðinn, sem upp.
alist hafði 1 borgunum. I>vf par voru
ungmenn n færri, sem vel g&tu talað
fslenzku.
korn uppi & bó’num og verið að
hugsa um liðna tfð, meðan I-Tgibjörg
I tla var sð tína nokkur blóm, som
hún batt sttnan í blótnvönd og færði
honum. B rnslega b-osbýri svipur-
inn & fagra andlitinu & litlu stúlk-
unni breyttist alt f einu og varð
mjög alvarlegur, um leið og bún
sagði: „Hvers vegna ertu svona al-
varlegur og hugsandi, afi?lí Hann
8varaði og ssgði benni, að hann hefði
verið að hugsa um p& miklu breyt-
iogu, sem komin væri & pessa fögru
bygð sfðan hann fyrst kom paDgað.—
Settist p& litla dóttur dóttir bans &
kné lionura, vafði handleggina utan
um híils honum og sagði: „Klsku
góði afi! segðu mér hvernig alt var
hétna pegsr pú komst hinoað. Segðu
mér, — gerðu Indf&carnir eða villi-
nautin (bi ffaloes), eða viltu dýrin f
skóginum pér nokkurn t ma nokkuð
tjón ? Æ ! gerðu pað fyrir mig, að
segja nnér einhverjsr sögur af frum-
býlÍDgslífinu té: f fylkinu“.
Jón var kominn ýfir prítugt peg-
ar hann kom fyrst til bygðarinnar, og
bafði bún verið bygð nokkur &r, peg-
ar hann kom pangað. Samtsem 4ður
gat hann pó sagt margar sögur af
frumbýlingslffi u, sem Ingibjörg litla
bafði mikið gaman sf, og hlustaði
hún pvf & pær allar með m'killi eftir-
tekt.
„Gxman er að sögum pfnum,
góði sfi! En segðu mér,hefur Kirkju-
bær bygst sfðan pú komst hingað?-‘
ssgði litla stúlksn eftir að hafa hlust-
að & sögur g&mla mannsins um hríð.
„Degar eg kom hingað vsr að
eins eitt lítið hús hér við kirkjuna“,
svaraði ö'dungurinn. „Síðan hefur
prestssetrið, skólinn, pinghúsið, pess-
ar tvær sölubúðir og öll pessi hús,
sem pú sérð bór í porpinu, verið bygt
hér. Og líttu & pennan yndislega
lystigarð, parna suður & tanganutr
sem skerst par út í vatnið; bann var
algerlegs. f eyði pegar eg kom hing
nð, og ekki nema f&ein tré & oddanum
& tsnganum; en nú er bann allur
skógi vaxlnn. Á morgun skaltu f&
að lilaupa með börnunum um garðinn
og róla pér f rólunum og róa & b&t
unum & vatninu.“
„Ö, livað eg hlakka til“, sagði
Ingibjörg litla.
J&, hér eru miklar frsmfarir að
sj&“,—hélt gsmli maðurinn ftfram. —
Að sj& pessa fögru akra, alla um-
girta af péttvöxnum skógi! Hér eru
nú prlr, fjórir og fimm til tfu búend
ur, par sem einungis einn var fyrir
fjörutfu ftrum. Enginn hefði p& get
að gert sér hugmynd um pessi miklu
umskifti, sem orðið hafa bér & svo
stuttum tfma. Það er sannarlega að-
d&anleg sjón &ð sjft pcssi fögru, raarg-
litu hús inni & milli trj&nna, gullfögrq
garðana og ilmríku blómin alstaðar.
Og uppi yfir trj&Uppana gnæfa vind
mylurnar, scmhérs&ust alls ckki &
frumbýlings&runum. Áður ræktuðu
menn hér næstum pví etDgöngu
hveiti, en sfðan farið var að rækta
ýmsar aðrar fóðurtegundir, p& hefur
útlit bygðarinnar brey/.t ósegjanlega
mikið. Hún er nú ekki svo ósvipuð
& að líta, pessi fagra bygð, og &breið
ur, sem eg man eftir að kvcnnfólkið
bjó til, & æskufirum mfnum,—fibreið
ur, sem pað kallaði: crasy
„Ha, ha! Hverskonar fibreiður
voru pað?“ spurði lagibjörg.
G&mli maðurinu sagði henni
rækilega fr& pví, og ætlaði svo að
fara að ptédika fyrir henni, að allur
góðar islenzkar stúlkur legðu mikla
ækt við hannyrðir;—en p& kvað
logibjörg upp úr:
rÆ, góði &G! hfcltu heldur fifratn
með pfcð, sem pú varst að tala um
&ður.“—Um leið og hún sagði petta,
varð peitn b&ðum litið niður & braut-
ina fyrir neðan liólinn; par kom vagn
keyrat di & flt-ygiferð, fullur af uDgu
fólki, en engir hestar voru fyrir hon-
um. Hanu var knúður &fram af
j&lf hreifit ól. Þær vélor eru nú al
ment brúkaðar bæði fyrir vagna,
kerrur og flest allar vinnuvélar.—£>&
sagði Jón gamli:
„Meun befðu 6n ofa hlcgið að
pví fyrir fjörutfu &runi sffan, ef ein-
I bvcr hefði sp&ð pvf, að pessar vélar
Jóa gamli hafði sttið stuncUr. 'flmpdu & svo skömmum tíma koma í
stað hcstanna, sem nú varla sjást, ut
an & einstaka slað. Eg man pað eins
vel eins og pað hefði verið í gær
pegar hann Jóu G. kom með fyrsta
sj&lfhreifivélarvagninn hér inn
bygðins. Öllum var starsýnt & petta
undur. Hestarnir fældust pennan ó
&sj&lega kepjiinaut sinn, og kvað svo
ramt að pcirri fælni, að innan viku
var Jóu í m&laferlum við fjóra eða
fitnm tnenu, sem heimtuðu skaðabæt
ur af honum fyrir pað tjón, sem peir
höfðu liðið vegna pessarar ,galdra
vélar4,—pví nafni var vagninn hest
lausi p& alment kallaður“
„Segðu mér, afi! Var pessi Jón
G. sami maðurinn, sem pú hefur svo
oft getið um, maðurinn, sem fisamt
pér vann að pvf að fá menn til pess
að lýsa liús sln með rafmagni?“
spurði logibjörg.
„J&, pað er sami maðurinn, clsk-
an mín“, svaraði Jón gamli. ,,I>að
er orðinn mikill mutiur fi pvf, hvað
húsakynni manna eru nú orðin
skemtilegri og betri en pau voru er
eg kom fyrst til pessarar bygðar. I>&
voru hér vfðasthvar að eins bj&lka-
hús frumbyggjanna, en nú sj&st pau
mjög óviða hér um slóðir. Nú er
hér ekki annað að sj& en regluleg
skrauthj'si. Síðan menn fóru svo al-
ment að senda börn sfn til borganna
& skólana, p& pykir peim ekki kom-
andi heim til foreldranna & sumrin
sóu húsakynni og húsbúnaður ekki
upp & hið a'lra fullkomnasta. En
sumir hafa, pví miður, reist sér hurð-
ar&s um öxl með pvf, að vera of eftir-
l&tssamir við börnin, og hafa fyrir pað
otðið gjaldprota. Áður fyrrum var
pað mjög sjaldan, að menn hugsuðu
um að byggja stærri hús en svo, að
pau væru rétt m&tulega stór fyiir
heimilisfólkið. En nú er í næstum
pví hverju húsi stofa, dagstofa, borö-
stofa, gestaherbergi, baðheib irgi og
mörg svefrherbergi. Eg er vis- um,
elsku lit’.a Ingibjörg mín, að pér mun
ekki leiðast hórna í bygðinni hj& okk-
ur, par sem alt er svona fullkomið,
hvar sem pú kcraur
„Við hvað skemtir fólk sér helzt
bér úti f sveitinni, afi?“ spurði litla
bæjarstúlkan, sem alt vildi vita.
„Það er nú líka orðinn mikill
minur & pvf, hvað menn geta lyft sér
upp og skemt sér meira nú & dögum,
sfðan bújarðimar urðu minni, vélarn-
ar fleiri og vinnukrafturinn meiri,
heldur en &ður fyrri, & dögum frum-
byggjanna. Menn heimsækja hvorir
aðra, tala utn landsins gagn og nauö-
synjar. Ungu mennirnir koma &
hverju kvöldi hingað til Kirkjubæjar
og æfa sig f allskonar fpróttum f
leikfimis-húsinu. Kvennfélögin bafa
fundi í hverri viku. Lestrarsalurinn
hér við Kirkjubæjar-bókasafnið er op-
inn alia daga og & kvöldÍD. Ungu
stúlkurnar og sumir piltarnir spila &
fortepiano og syngja. Hér er forte-
piano eða einhverskonar kljóðfæri &
hér utn bil hverju hcimili. Hér eru
b&tar & vatninu og allskonar skemt-
anir í lystigarðinum. Sfðan farið var
að leggja meiri rækt við að auka
skemtanir & heimilunum, eru dans-
samkomur aldrci haldnar hér bj& lönd-
um. Þeir eru farnir að hafa mestu
8kömm & sllkum skemtunum; en I
peirra stað eru oft, fér f lagi & vetr-
um, haldnar söfigskemtanir, ksppræð-
ur og ýtnsar pesskonar siðgóðar sam-
komur. í fyrra vetur t. d. söng út-
valið söugfólk úr öUim (5) kórum
kirknamia bér f Argyle-prestakalli
einn af sönglistaróðum (orstorios)
Handel’s—Messíasar-óðinn,—og tókst
pvf p»ð égætlega. Einnig hafði
Bandalagið söngskemtun, sem talin
er einhver sú bezta, sem hér hefur
nokkurn tfma vorið haldin. Trúboðs-
félagið hélt lfka ftgæta samkomu ný.
lega. Á fundinum var fslenzkur trú-
boði, nýkominn fr& Klna, og sagði
hann margar fróðlegar og skemtilegar
ögur fr& pví fjarlæga laudi og and-
fætlingum vorum, sem par búa,
Sfgði hann, að Kfnverjar hefðu tekið
miklum framförurn síðan friðitr komst j
á eftir heimsstríðið tr.ikla. Hélt bann,)
að fslenzka kirkjufélagið tuundi inn- ■
skams scnda priðja trúboðann j
langað. Auk peirra skemtana, sem
eg hef þegsr nefnt, mætti Ifka minu. >
ast & medalfu-ksppræðufundina, sem
þú hefur vafalaust heyrt getið um,
sem haldnir eru af Good Templara-
félaginu ársfjórðungslega. Sfðan
algert vírsölubann komst & yfir land
alt, er bitdicdisfélagið orðið mest-
megnis skemtifélag. í seinni t!ð er
pað farið að vinna sérstaklega að pví,
að menn hætti að brúka tóbak og pess
konar munaðarvörur, að ungt fólk
ekki blóti, o.s.frv. Það er nú farið
að vinna að bicdindi í vfötækari
merkÍDgu orðsins“.
„Atí, afi!“ kallaði Ingibjörg litla,
sem nú var fariu að preytast & pess
um laDglokum afa sfns, en sem pó
með mestu polinmæði hitfði hlustsð &
nlt, sem hann sagði:—„Afil Þekkir
pú pennan tnann, sem stendur parna
við girðinguna,—pennan stóra mann
með herðakistilinu;—liörmung er að
sj& hvernig liaDn er klæddur. Hann
er eitthvað svo ólíkur öllu hinu fólk-
inu. Er pað einn bóndinn hór
bygðinni?-1
„Eg pckki flesta menn, sem hér
búa, en ekki pekki eg pennan mann“,
svaraði gamli Jón. „Heyr! Eg heyri
að hann pérar unga piltinn, sem hann
er að tala við. Hann er pví sj&lfsagt
einn af innflytjendunum, sem komu
hingað til bygðarinnar f vikunni sem
leið. Jé, pú segir satt, elskan mfn!
Útlit mansins og alt l&tbragð hans er
svo fr&brugðið pví, sem vér eigum
hér aö venjast. En ekki megum við
gera gys að innflytjendunum, eða
henda gaman að peim, eins og eg
hef pví miður heyrt suma g&runua
gera; pvf ekki hefðum við viljað l&ta
gcra okkur pað, pegar við kotnum
hingað ókunnug og f&kunnandi til
pessa lands, par sem við pektum eng-
ann mann og enginn pekti okkur.
Þessi maður er beygður af erfiði og
preytu. Hann hefur, með mörgum
öðrum frændum okkar & gömlu ætt
jörðinni, eflaust liðið hungursneyð
& hallæris árunum, sem geugið hafa
yfir land alt & sfðari tfmum. Gaman
væri að heyra hvaða fréttir hann hef-
ur að segja fr& gamla landinu“.
Ingibjörg litla, sem var farin að
pr& oinhverja tilbreytÍDgu, félst fljótt
& p& tillögu gamla mannsins að fara
ofan af hélnum. Hljóp hún, með
lcyfi afa síns, yfir f garðinn, sem um-
kringdi prestssotrið, til að leika sér
við litlu dóttir prestsins; cn Jón gamli
gekk til móts við nýkomna innflytj-
andann og gaf sig & tal við hann.
JÓN J. Cl.EMBNZ.
Spurnin;
þegar limm manna netnd cr
kosin til að stýra einhverjum fél-
agsskap, hvað þurfa margir af nefml-
armönnum að mæta á ncfntlarfundi
iil þcss að fundur geti verið form-
cgur?
Kaupandi „Lögbergs'1.
Svar:—þrír af íimm verða að
mæta á fundi til þess hann sé lög-
mætur, nema öðruvísi sé ákveðið í
ögum félagsins.—Ritstj. Lögii.
hvernio Litrr yddr a i-ktta/
Vór bjóðum flOO í hvert ekifti nem Cntarih lækn
nst ekki ined Hail*8 Catarrh Cnre.
F. J. Cbency fc Co,eigendur. Toledo, O
YVr undir8krifadir h)fam f>ekt F. J. Cheney i
sídafltl. 15 árcg álít.iin Imnt mjdgáreidanlepan mann
f ollnmvidskiftnm. og æflntega fwran vm at) efna öil
þruloft»rderfúiag limnð g^rir.
YVofltlfc Truttx, Whole-aie Druggist. ToIcdo.O.
YVaiding, Klnnou & Marvin,
.. r _ Whoigaieprnggists, Toiedo O.
• . ?aJ!i,.Cl,t*rrí.C,,reer »nn og verkarhein-
m fl á blódid og fllimhiinnornar, vcrd 7*c. flaskan••
Belt i hverri jiQabúd.fVotterd sent fritt,
Haii a Famiiy Piiís era þm-r beztu.
Sjálf11itanleg PreflfliiJárn.
alvcg hættulaus. Sjirenging ómöguleg.
Darf að eins þrjármínútur til að liitna.
Dað er hættulaust, hreint og liraðvirkt
og vinnur betur enti nokkurt annað
pressujárn sem nú er á inarkaðnum.
Verð $5.00 fyrirfram borgað. Senilið
eftir ujiplýsingum og vottorðum.
Karl K. Albert,
337 Maia Street,
€kkcrt bovQargig bctur
fjjvir huqt folk
Heldnr en »d gnnga á
WINNIPEG • • •
Business College,
Coruer Portage Avenne and [Fort Street
Leitld allrtt npplýflingtt hjá skrifara nkólanfl
G, W. DONALD,-
MANA
VeDDlapapDir
Meiri birgðir hef cg nú af
veggjajiajipir en nokkru sinni
fyrr, sem eg sel fyrir 5c. rúll-
una og upp. Betri og billegri
tegunuar en eg hef áður liaft,
t. a. gyltan pappír fyriröc.
rúllan. Eg lief ásett mér að
selja löndum minum með
.O
afslætti frá söluverði í uæstu
tvo mánuði, mót peningum
út í hönd.
Einnig sel eg mál og mál-
busta, hvít.þvottarefni og
hvítþvottarbusta, alt fyrir
lægsta verð.
Eg sendi sýnishorn af
veggjapappír til fólks lengra
burtu ásamt verðskrá. Pant-
anir með póstum afgreiddar
fljótt og vel.
S. Anderson,
061 BANNATYNE AVE., WINNIPEG
r\UR MAGNETIC INSOLESwill tnke
the old fagyistn all out of you and
give you dry, warra feet all winter. Think
of the luxury of warm feet vvhile you
stand on wet ground or in tho snow and
icc? We lill our INSOLESvvit.h live mag-
nets and jilace them in your slioes. Yoti
vvalk on Magnets and £ney radiatp a
strenm of vvarmth nnd comfort nll over
yourbody. Curo cold feet atonce and pre-
ventcolds, pneumonia and other diseasp.tt
caused by damp, cold feet. Keepyour feet
dry and ’.varm vvith our Magnetic Foot Bat-
teríes in your shoes; all sizes, 81 a pair; 3
jiairs for 82, by mail. Book free.
thacher magnetic shield co.
1455 MASONIC TtMPLC. CHICAGO, ILL.
Til söltt hjá
Karl K. Albert,
337 Main Street.
JamesLindsay
Cor. Isabel & Pacific Ave.
Býr til og verzlar með
hus lamþa, tilbúið mál,
blikk- og eyr-vöru, gran-
ítvöru, stór o. s. frv.
Blikkþokum og vatns-
rennum sértakur gaum-
ur gefinn.
ANY ONE CAN EASILY EARN Morri»^°l?eclm^
............... liig Chatr, a Mt
Df tlirfl® Anfltrlnn Hanfl-patntefl Vafles: two paln of
Koy.'tl Lace l’arlor CurtainB, newest desigu, íor fleil-
ÍDK our Aluminuni Tliiinblefl.
WE OQN’T ASK A fTNT. Kvery person answerlng tbia
auvertifleinent, wíio will Bell only 80 TMmþlefl, will
reoeiveour generoufl offer of a llandnome Upholatered
Morrifl Chair. and ft«et of three, new OeRign, Aufltrlan
iland-patntoa \'ahc8, and two paira of Koyal Lara
I'arlor Curtftinn, new deslgn, three yardfl long, nti ln*.
v ide. with tliree of our Hanh Curtainfl. nsual fllze,
wbich weglve ABSOlUTElt FRIE for selling only 80
Thimblefl at 6 centfl ettcn. Hend name, post-omee
addiesfl, and nearest expreflS or freigbt depot, and wo
will »end yon the Thlmblea. YVlien eold you flend ne
thefi eo, and we OUARANTEE tliat if you coinply wtth
theoffer weflhall flena yon wlth tlie three 8a*n C'ur-
tflins, the l'pholflfered Morrit Chair aud the three
Aufltrlan Httiid-pamted Vasca will be giveu AISO-
IUTELY FREE.
TIiib is a liRiidfloine and comfortable Chalr.madeor
poliflhed anthiue oak or inalioganv. The back ie
fuijuRtahle to fowr posltloufl: carefully packed anrt
•lupped froin factory by frelgnt to your aadresfl. The
Vasofl are jreins. Any newspaper wlll tell you that
xve ai e reliable. Order to-day and get preiuiuma qvUck*.
THE DR. ABB0TT CHEMICAL C0., Bept. 145. I
Ko. 4Q W«st Btieet, New Xetk Óflr.