Lögberg - 01.10.1903, Blaðsíða 4

LttGrtEKG 1. OKTOBER 1903
---------Ld---' i L
a.
W
Ö TOESSfro
at Wu.ua- atl ou N*n».St.. Wimnpaa.M*«.
~ Konar H.ac nm índ « (•Isnli t krJ BorgUt
BlnMOk V «
INWItlnd mt Tlnir»<l»r bj THB LÖGBERG
---------------------------- o. (IneorporatadJ.
nUNTING « RCBIISHING Co.
« Cok. Wu» An At>d Nwa St
k.a — Brbecrtptton nrtc* H-on vmr »
b adra^ca 8ta«i« ooptt* i cmut*.
WnnnPBa.
, paynbla
■mrrdm («»mrt ’
ICacnuN Pnolaoo.
aiianna taiun'
John A. Bloortni
4DGLV'íINUA*. - 9minacltrtnc«r < •*«* »4UIÍ
j « fyrir to or» •»• I pnml JAlktlenadn. rt
nm f»«ii mím-.iðuia k itartt nulyvðgQB on>
Ancri tioa. ateUtou «ftir timnlmi
t»OSTAÐA-«IPTI kaoptmd. TtrBor >»_ db
lynna •krtðosT a« ITU M* 'rrraraiidl tWH
'ttnfni
CiaaáskrHt til kUAafew «rt
T*b.« i otf t>*t g A> **t»*>, 0«s
» C*. UM.
* O.
tí rttatiðtt
»o« !???,
Wiuot
tfaa
t^Samnvœuií ia* <t»lð*cuB « »pp«Offi> UQptnái
4 bteW d«iid nemh Uaxm aé •knUiaoa. Jjfefltf Mnf
*oifir upix E. kaupandi. »em «r í *kuld v:ð blaoia
íytur vietfei lum án þe»* að tilkynna heimili»ekifb
•n, þá er það fyrir dórnstdlunum álitin «ýuiUg
fftnmm fyrír prettví»le«um tilff&ngl ^
----;------i------i--- ■ - ■ ■ ■ .- s---m
/• i mntdritjinn 1 Oktúber 1903.
Skattálöffur með tollum.
Fyrir skönrimu hnfir birzt í einu
mrrkA«tft dagblaiVi landsins löng og
einkar fróftleg ritgerð nm tollana.
Greinarhöfnnduiinn er auftsjaanlega
enginn hstoilauiaiVur. Hann Alítur
alia tolla, sem a nauðsynjavörn ern
lagóir, óeftliletfa og rarigiáta með þrí
toliarnir sé ( r un og veru ekki ann-
aft en skatt'ir lagöur á inennina, sem
V.'inna kaupa, en ekki á vöruna
a|HÍfa, og mefl þessu fyrirkomulagi
letíaist skattarnir ótilhlýðilega jafnt
a rika og f*t8@ka. Höfundnrinn
kiii'nust við það, að landsstjórnin
bliotiaðfá inn tekjur sinar með
sköttum, en hún áíítur tollaðferð-
inrt fyrst og freiust of kostna^ar
sunia aðferð til þess að fa iun tekj-
urnar, það er að segja: verðhækkun
á vörum vegna tolianna nemi lant t
nm meiri npphæð en því, sem í fjnr-
hirzlu ríkisins gengur. Með toll
unum verður því ekki koroið við,
að mismunandi háir skattar leggist
á menn eftir efnnm, sem þó rjett og
eMilegt væri; þvert á móti legst oft
þyngst byrðin á þá, sem s1zt eru
færir um að bera hana. Hann ál:t-
ur rittast.'að menn leggi vissa á-
kveðna upphæð í landssjóð miðað
við eini þeirra, og að hinir fátæku
sem berjsst í ibökkum með að ala
Önn fyrir sér og sfnum, ætti að vera
undanþegnir öllu skattgjaldi. En
með því tollfyrirkonmlagið viðgang
ist oo annari réttlatari aðferð ekki
verði vif kornið, jþa sé sjálfsagt að
halda tollnnum eins lágum og verð
ur. Vér birtum hér nokkura út-
drættiiúr þessari merkilegu ritgjörð.
„Eg geng út fra því, að kaup-
andi voiuniiar borgi tollana, en ekki
seljandi. það er að segja, að sölu
verð vörunnar só að minsta kosti
þaitn mun hærra, sem tollinnm nern-
ur. Sumir halda að vísu fram hinu
gagnstæða og benda á sérstök bruða-
birg'va atvik er virðast styrkja mál
þeirra. Slikt tekur þó ekki tsli að
mÍDsta kosti ekki hér í Canada
Báð r póiitiskn fiokkarnir og þvi
því nær hver einasti maður kannast
við það, að kaupandi vörunnar boigi
tollinn. Eg skai útskýra þetta
Borgi ekki kaupandi tollinn, í hverju
skyni er þa tollur tekinn af vissum
vörum? Tolli er létt af vörunni (
því skyni, að hún verði ódýrari fyr-
ir kaupanda.^ Jafnvel afturhald8-
vinir vorir láta mikið til sín heyra
um það, að tolli ætti að létta af viss-
um vörum til þess aö létta útgjalda
byrði bændanna. Eg hefi því full-
an rétt til að halda því fram, að
báðir pólitísku flokkarnir kannist
við, að kaupandi vörunnar borgi
tollinn. Yæri þvi ekki þannighátt-
að, hvers vegna er þá ekki lagður
tollur á teið? það er vara sem allir
nota. Liklega er ekki drukkið
jtttrnmlioö lévatn í neinu landi ei'ns , neyzluþorfúm, og þess vegna fílýtur
og í Canada, neina ef vera skyldi i tollskatturinn að verða hverjum ein-
Rússl ind.' Og væri hægt að leggjá ! um eftir því tiltinnanlegri, sem hftnn
toll á teið an þess það þó hækkaði \
verði, þí.erfch»tt við stjórnin gæti
ekki staðið af sér freistinguna að
raka saman miljónunum. En það
er á ttllra vitund, að ef tollur væri
lagður á te, þá hækkaði það f verði,
og þess vegna er það nú tollfritt.
Kaupandi—eða sá, sem vöruna
notar—borgar þá tollinn. En hann
borgar líka miklu meira. Atbug-
um, hvernig til gengur þegar toll-
skyld vara kemur aðlandií Canada.
Tökmn til dæmis vöru, sem kostar
50c. pundið, og segjum, aö tollurinn
á vörunni sé 10c. á hveft pund.
Reið arinn vertur þvf að borga 60c
fyrir pundið, og eigi verzlun h'j.ns
að borga^sig, þá hlýtur hann að hafa
einhverjar tekjur af upphæðinni
allri, sem hann leggur út; það er a*
segjtt, ekki 'einasta -;50c., sem hann
borgaði fyrir vöruua, heldur einnig
10c., semjjhann leggnr út i toil. Með
öðrumvorðuiii:*hann reynir að hafa
hag af þeim 60c."sem hann varð að
borga’fyrir vöruna að tollinum tne1'-
töldum.J'^Httgnað^þennan fær hann
hjá kaupmanninnm, sem vöruna
kaupir að honum, og er þá tollurinn
kominn ||upp í 12c. Næst selur
kttupmaóurinn heildsalannm, heild-
salinn smásalanum, smásalinn ein-
att uinferðasttlanum og umferðasal-
inn neyzluþurfa. í hvert skifti
þegar varau'skiftir höndum, þá er
um hagnað ^að ræða á tollverfiinu
ekki sifiur en vöruverðinu. þegar
varan loks kemst fj hendur neyt-
anda verður hann að borga 14til 16
cts. fyrir|§10c., sem stjórnin fær.
Hver mafiurjmeð opin jaugun getur
séð, að hér er skýrt rétt frá. þegar
lOc. tolli er létt af eða hærri tollur
lækkaður um 10c., þá fer búðar-
maðurinn að selja vöruna, ekki lOc.
ódýrari, heldur 12 til 14c. ódýrari,
er sýnir bezt, hvort ekki er einnig
lagður hagnaður á tollgjaldið, jafn-
vel þó bonding fyrirkomulagið geti
dregið úr því í stöku tilfeili. Eg
|.yki»t þvf hafa sýnt fram a og sann-
að, að skattálögnr með tollum taka
miklu meira fó úr vasa skattgjald-
enda en rennur í vasa 8tjórnarinnar.“
er fátækarí. Eg bið lesepdurna að
hugsa sér, hvernig mundi fara ef
skórinn í þessu efui þrengdi jafn-
mikið að Vanderbilt. Strathcona og
Rothschild eins og að Tom Snooks,
sem dregur fram lifið á einum dollar
á dag. Yæri slíkt ekki regluleg
,8tjórnbylting, og hún æskileg? Og
eg leyfi mér að fullyrða, að Tom
Snooks borgar nú fjórða partiun af
tekjum sínum í skatta, en miljóna-
eigendurnir borga ekki einn tíu þús-
undasta af tekjum þeirra. Tollarn-
ir ganga nærri fátæklingunnm, en
alls ekki nærri hiuum riku. þ vð er
enginn jöfnuður í þess konar skött-
um. Mennirnir leggja ekbi jafn-
mikið á sig.“
„Skattálögur með tollum brjóta
einnig þá reglu, að hver og einn
greiði tekjnskatt f ríkisajóð eftir
efnum. það liggur í hlutarÍDS eðli,
að tollarnir á vörum leggja á menn
skatta eftir þörfum þeirra en ekki
efnum. Ekki eftir því, hvað mikla
peninga menn eiga í vasannm, held-
ur eftir því, hvað marga munna þeir
eiga að fæða. Með þessu fyrirkomu-
lagi borgar fátæklingurinn jafn-
roikið ríkismanninum, eða því sem
næst, vegna þess það tekur engu
minna til að seðja fátæklinginn en
þann ríka, og það er einungis viss
flokkur hiuna auðugri, sem meira
borga en hinirfátæku. Auðkýfing-
urinn drekkur ef til vill dýr vn og
reykjir beztu vindla en hann leggur
ekki með því raeira í landssjóð en
fátæklingurinn, sem reykir sitt T. &
B. og drekkur sitt whiskey. Mr.
Gladstoue hélt því ætíð frám, að
iafnyel með fyrirkomulaginu á
Englandi borguðu fátæklingarnir
meira en þeir ríku eftir réttum hlut-
föllum. iMiðað við tekjur þeirra
borga fátæklingarnir meira en mik-
illátustu aðaltmenn Englands. John
Stuart^Mill heldur því fram, að til-
lög manna eigi að vera þannig, að
þau ekki sé einum fremur tilfinnan-
leg en öðrum. Allir geta ’ séð, að
þar er fgerð réttlát og sanngjörn
krafa.|Jfin hvernig er nú þessu hátt-
að? Ef bæDdurnir og verkalýður
inn og|miðlungastéttin (hór miða eg
einnDgis við eignir og tekjur) borga
meira en sinn skerf, þá borga hinir
auðugu minna en þeim ber. það er
auðskilið;'og$hitt hefi eg gert jafn
auðskilið.'að tollurinn neyðir mann,
getur ekki'annað en neytt mann, til
borga, ekki eftir efnum heldur eptir
,.MeíJ núverandl fyrirkomulagi
liggur í augum uppi, að enginn get-
ur gert #ér grein fyrir pvf, hvað
mikla tollskatta hann borgar f lands-
sjóð. Sumt fólk imyndar sér, að
það greífii alls enga skatta. Eg
þíkki mann, sem var aö hugea ura
að fiytja sig til Norðvesturlandsins
og leitaði upplýsinga um það, hvað
mikla skatta maður yrði að borgft
þar. Honum var gefið svolátandi
svar: ,Við erum enn ekki komnir
svo langt í menningunni, að þafi sé
lagðir a okkur skattar? Hérna um
daginn var eg eitthvað að mæla
fram með sparsamri stjórn, og sagði
annar, að hemn gæti ekki séð,
hverja þýðing slík sparsemi hefði
fyrir okkur þegar engir væri skatt-
arnir. þannig líta miklu fleiri 4 eD
margur ímyndar sér. Kæmi maður
inn í búð, þar sem margir eru að
kftupa nauðsynjar sfnar, og spyrði
mennina, hvað mikið þeir hofði lftgt
í landssjóðinn, þá þori eg að segja,
að flestir þeirra myndi álíta, að þeir
hefði einungis verið að borga fyrir
vörurnar, en alls enga skatta verið
að greiða. Litið á, hvernig ,breitt
er úr fataefninu, matvðrunni, járn-
vörnnni, *em heimili bændanna og
bæjafólksins komast ekki af án. Á
mest alt þetta er skattnr lagður, eða
•é það búið til innnnlands, þá er
verðið uppsprengt, vegna þess sams-
konar útleDdri vöru er haldið úti
með tollinum. Er það sanngjarnt,
þegar bóndinn og konan hans eru
að kaupa nauösynjar sínar til vik-
unnar, að lóta þau þá óafvitandi
vera að greiða háa og ósanngjarna
skatta og vextina af fó þeirra, sem
tollinn hafa ftður borgað til bráða-
birgða? þau eru látin skilja það
þannig, að hér sé ekki um neitt að
ræða nema vöruverðið, og skattarn-
ir þannig innheimtir með svikum.
Hvað mundi bóndinn og kon-
an hans segja, ef til þeirra kæmi
maður f einkennisbúningi, eftir að
þau hafa lokið innkaupunum í kaup-
staðnum og borgað hið rétta verð
fyrir vörurnar, og segði: ,Biðið þið
dálítið við, hjónin góð. Eg er toll-
þjónn stjórnarinnar. þið hafið nú
keypt $20 virði af mat og fatnaði,
og verðið þvf að greiða mér $2 f toll
og 50c. í innheimtulaun‘. Mundi
ekki slfkt opna augu bóndaus? Og
þau þurfa nauðsynlega að opnast;
því að viti maður ekki, hvað mikið
hann leggur 1 tekjusjóð landsins, eða
hvort hann leggur nokkuð í hann
eða ekkert, þá lætur hann sig það
engu skifta, hvernig fénu er varið
eða eytt, eins og dæmin, sern tilfærð
eru hór'að ofan, sýna. Með þessu
hefir svo þjóöin ekkert tangarhald,
á eyðslusamri stjórn. Eg trúi þvf
staðfastlega, að ef alþýðan £ Norður-
álfunni vissi, hvað mikið hún verð-
ur að borga í herkostnaö og stríða-
kostnað og fyrir allft dýrðina í þvf
sambandi, þá mundi fólkið ekki
einasta reka f rogastanz yfir ósköp-
unum, heldur mundi það taka sig til
og búft svo um, ftð aldrei frarnar sæ-
ist púöurrsykur. þannig leit Der-
by lávaröurá, og vissi hann flestum^
betur hvaö hann var að fara í því
efni. þaft eru auftmennirnir, sem
koma stríðinu á, óg þeir Vita það. .
það er alþ.ýðan, sem borgar fyrir
stríðið; og hún veit það ekki. Cope
Bros., tóbakemennirnir miklu á
Englandi, settu fyrruin á tóbaks.
umbúðirnar þannig lagaða skýring,
að hver únza af tóbakinu, sem seld
var é 7c., væri ekki nema l|c. virði.
hitt alt væri tollur og tollkostuaður.
Mjög mikill velgjömingur væri það
við neyzluþurfa ef allir kaupmenn
fetuðu að þessu leyti í fótspor Cope
BroS.
Með tollum er því skattgreiðsl-
f'élög f Bandardcfunum gert byrjun-
artilraun til að hjálpa vinnubörnum
þessUm á þunn hátt, að þau geti
haldið áfram að rétta fóreldrum sín-
um hjálparhönd eftir sem áður. Fé-
lögin lftta bðrnin hætta vinnunni og
senda þftu í skóla, leggja þeim til
fatnað og skólabæknr og borga þeim
auk þess sama kaup eins og þaa
fengn við vinnnna, sem látið er
ganga eins og áður, til foreldranna,
Börnin halda afram að húa f heima-
húsum og foreldramir missa ekk-
ert tilkall til þeirra þrátt fyrir hjálp-
ina. í flestölhim tilfellnm er það
an óviss. Enginn veit hvenær, hvar ígert að skilyrði fyrir hjálpinni, að
e3» hvernig hann borgar skatta j börnin g»ngi reglulega á skóla, og
þessa, eða hvorthann borgar nokk
uð eða ekkert. því sfður veit mað-
ur, hvað mikinn skatt nágranni
hans borgar. Og, það sem enn þá
verra er, snmir smeygja sér undan
því »ð borgft skfttta þessa og svo
hljóta þá aðrir að borga þeim mun
meira.
Nú geta menn spurt: Hvernig
geta nokkurir smeygt sér undan að
greiða skatta þegar þeir era þannig
lagðir á vörumar? Jú, menn geta
það með þvf móti »ð sneiða sem allra
mest hjá þvf að kanpa tollskyldar
vörur, og það gera margir ýmsra or-
saka vegna. Hjá hve miklum skött-
um kemst ekki sá, »em ekki reykir
eða drekkur, eða hvorki reykir né
drekkur? Eða þeir, sem hvorki
drekka kaffi né kókóa? Lfti menn
yfir canadísku tollskrána, þá reka
menn sig á það, að sé þeim ant um
að greiða sem allra minsta skatta,
þá geta þeir hætt við ýmislegt, sem
þeir nú kanpa. Eg endurtek það,
að þefcta fyrirkomulag er rangt.
það er gott, að sem fleatir sneiði hjá
víndyrkkju, en ástæöulaust er það
að láta ekki bindindismanninn
greiða sinn skerf af skattinnm.
Maður getur neitað sór um að eign-
sst vasaúr eða pennahnif, eða ó-
teljandi »ðra hluti; en slfkt veitir
honum engan eðlilegan rétt til að
greiða ekki sinn skerf af sköttnm
þeim, sem á þjóðina eru lagðir. Eg
veit ekki hvort það er gott eða ilt
að reykja. Eg hold fremur, að það
sé gott; en viss er eg um það, að
engin sanngirni mælir með því, að
þeir, sem ekki reykja, komist hjá
því að borga skatta fremur en hinir
sem reykja. þannig sjá rnenn, að
s.mir komast hjá sköttum og aðrir
verða að borga þeim mun meira. það
er deginum Ijósara, að með þvf að
kaupa sem minst af tollskyldri
vöru geta menn komið byrði sinni
að meira eða minna leyti á bak ann-
arra, sem þó eiga fult í fangi með
sína eigin byrði.
Fagurt eftirdæmi.
undir engum kringumstæðum mega
þttu vinna í mylnunnm.
Enn sem komið er er þetta í
smáune stíl og nær alls ekki til
fjöldans, en það er góð og fögur
byrjun. og gott eftirdæmi fyrir þá,
snm langtum betur eru hjálpsemi
þessari vaxnir en verkamanuatélög-
in.
Mikla eftirtekt hefir það vakið
að nndanförnu, hvernig börnum hef-
ir verið ofþjakað með vinnu í North
Carolina og fleiri rikjum. Menn og
konnr hafa ferðast um til að kynna
sér ástand vinnubarnanna í ullar og
cof/ora-mylnunum og allir slíkir hafa
orðið á eitt mál sáttir um það, að f
fjölda mörgum tilfellum væri ástand-
ið ílt og rueðferðin á þessum litla og
óþroskaða vinnulýð óþolandi, og
ítrekaðar tilraunir hafa verið gerðar
til þess að fá barnaþrældóminn af-
numinn með löggjöf. En í því efni
hefir fremur litið ógengt orðið. Að
vísu hafa lög verið gefin út, sem
mundu stórum bæta kjór barnanna
væri þeim framfylgt; en það er alla
vega farið kringum lögin með sam-
komulagi verkveitendanna og að-
standeDda barnanna, vegna þess að-
allega, að aðstandendurnir komast
ekki af án þess litla kaups, sem
börnin vinna fyrir. Eini vegurinn
til að bæta úr ófögnuði þessum er
sá, að l&ta fáfcæka foreldra, sem
neyðast til að láta börnin vinnafyr-
ir sér, einskis í missa þó þau sé lát-
in hætta mylnuvinnunni. En slfkt
er vissulega enginn hægöarleikar.
þó hafa nú viss verkamanna-
Mormoua-útbreiðslan
í Danmörku.
Séra H. Hansen, sem í mörg &r
hefir verið formaður lfitersku kirkj-
unnar dÖDsku f Amerlku, hefir tekið
sér ferð & hendur heim til Kaupmanna-
hafnar til pess að prédika par gegn
útbreiðilu Mormonatrúsrinnar í ætt-
landi sínn. Mormonar hafa snúið
mörgum Dönum I Utah til kennÍDgar
sinnar, og peir sfðan haldið heim til
Danmerkur og orðið þar talsvert á-
gengt f þvf, að snúa löndum sfnum
heima til Mormonatrúar. Sést ftrang-
nrinn &f trúboðinu af pvf meðal ann-
ars, að nú hefir verið reiat allmikið
Mormona-musteri 1 KanpmannahöfD,
og sfðan pað var fullgert er sagt, að
söfnuðurinn fari óðum stækkandi.
Ekki virðist danska rfkiskirkjan hafa
haft d&ð í sér til pess, að standa &
móti hreifing pessari eða hamla út-
breiðsln hennar. Séra H. Hansen,
»em er sendimaftur og erindsreki lút-
ersku kirkjunnar dönsku I Ameríku,
til pess að stemma stigu fyrir Mor-
monakenningunni I Danmörku, hefir
nú heitið ft rfkiskirkjuna dönsku til
liðsinnis í pessu m&li, að hverju haldi
sem pað kann að verða.
Bréf til mæðra.
Mrs. Jas. E. Harley, Worthington,
Out., gefur oss leyfi til pess að aug.
lýsa eftirfylgjnndi bréf, til gai/ns fy ir
aðrar mæftur, sem eiga ungbörn Hón
ssgir: „Eg hefi margar ftstæður til
pess að lftta mór pykja vænt um
Baby’s Own Tablets og rftða öðrum
mæðrum til að reyoa pær. Litla
stúlkan okkar er nú hér um bil fjórt-
ftn mftnaða gömul og hefir brúkað
pessar Tablets öðru nvoru síðan hún
var tveggja mftnaða gömul, og eg get
ekki nógdsmlega hrelt peim. Sfðan
eg kom hingað, fyrir ftri sfftan, hafa
nftgrannakonur mínar alt af verið að
spyrja mig að, hvernig eg færi að
pví, að vernda svona vel heilsn b&rn-
anna minna, að peim yrði aldrei mis-
dægurt, og eg hefi svarað: ,Með pví
að gefa peim Baby’s Own Tablets.*
Nú brúka nærri pvf öll börn hér f
kring pessar lablets, ef psu veikjast
eitthvað, og öll pessi gömlu húsmeft-
ul, eins og Kastorolfa o. fl„ eru nú
lögð ft hylluna. Húslæknirinn olrkar
heldur líka mikið upp ft pessar Tab-
lets og segir að pær séu ftgætt barna-
meðal. Eg færi yður pakkir fyrir
alla pft hjálp, sem petta meðal yfar
hefir veitt mér, og eg vona, að fleiri
f&i að njóta góðs af pvf, og reynslu
minni.“
t>að er óhætt að gefa pessar
Tablets kornungum börnum, og pær
eru vissar með að lækna alla lftilvæg.
ari barnasjúkdóma. Seldar hjft öll-
um lyfsölum eða sendar með pósti
fyrir 25c. askjan ef skrifað er beint til
Dr. Williams’ Medicine Co., Brock-
ville, Ont.
VIDURI VIDURI
EIK,
TAMAEACL
JACK PINÉ
POPLAR
CT.
Phon 1691
Ymed /œgsta verdt
WEL'WO OD
Cor. Prinoeea & Loga