Lögberg - 24.08.1905, Blaðsíða 1

Lawu rólur,
fyrir tvo. Vanaverð $10,00. Við seljum þær á
$7.00, sterkar og vel málaðar. Þær geta ver-
ið yður $20.00 virði það sem enn er eftir af
sumrinu.
Anderson & Thomast
Hardware & Sporting Goods.
6 8 Maín Str. Teiep^one 338.
Gasstór.
Við erum nú að selja þessar stór* sem svo mikill
vionusparnaður er við, og'* setjum þær upp
kostnaðarlaust. Þér borgið aðeins pípurnar,
verkið kostar ekkert. Finnið okkur.
Anderson & Thomas,
Hardware & Sporting Goods.
6i8 Main Str. Telephone 339.
18 AR.
Winnipeg, Man.. Fimtudaginn, 24. Agúst 1905.
NR. 34-
Fréttir.
Embættismaöur stjórnarinnar í
Kína, sem í vikunni sem leið kom
til San Francisco i Californíu.hefir
lýst þiví yfir að stjórnin í Kina hafi
alls enga hönd í bagga með að úti-
loka amerískar vörur eða banna að
selja liser oig kaupa í Kína. Segir
hann að þaö séu að æins einstakir
menn og kaupfélög, senr gengist
lrafi fyrir því að konra á samtökum
til þess að útiloka vörur frá Ame-
ríku, og sé orsökin til þess litils-
virðing, sem Ameríkumenn hafi
sýnt sonum háttstandandi kín-
verskra emhættismanna, sem verið
hafi á ferð i San Francisco. Eru
það innflutninga umboðsmenn
Bandaríkjastjórnarinnar, sem þar
eiga hlut að máli.
verjar segðu friðinum slitið, þó
svo dult færi að almenningur
manna ekki hefði hina minstu hug-
mynd um að neitt slikt gæti að
borið.
Skarnt frá bænum Norfolk, Vir-
ginia, varð járnbrautarslys í vik-
unni sem leið og fórst þar fjöldi
manns.
I Andalúsía héraðinu á Spáni
gengur nú harðæri mikið. Lang-
varandi þurkar hafa gengið þar
undanfarandi og ekki komið dropi
úr lofti síðan snemma í Marzmán-
uði, svo allur jarðargróður hefir
skrælnað og orðið ónýtur. Vopn-
aðan vörð hefir orðið að setja í
hverri borg og þorpi til þess að
koma í veg fyrir rán og óspektir
sem bryddir á hvervetna af völd-
um hins hungraða fólks er fer um
héruðin í stórum hópum til þjess að
leita sér að björg.
Að aflokinni atkvæðagreiðslunni
víðsvegar um Noreg, um aðskiln-
aðinn við Sviþjóð, kom það í ljós,
að sex hundruð sextiu og átta
þúsund og tvö hundruð atkvæði
voru með aðskilnaðinum, en eitt
hundrað áttatíu og fjögur þúsund
á móti. Að atkvæðagreiðslan hafi
verið mjög almenn sést ljóslega á
þvi, að um þietta mál var greitt ná-
i lægt sex hundruð og sextíu þús-
i und atkvæðum fleira en við kosn-
ingamar til stórþingsins næst á
undan.
Álit Kínverjars.
1 kalknámagöngum sem hrundu
saman, skamt frá bænum Allen-
town í Pennsylvania, á miðviku-
daginn var, létust ellefu menn.sem
þar voru að vinnu. Fimm menn,
sem auk þessara ellefu voru við
vinnu í námunni, komusU hfs af,
en meiddust þó allmikið.
Svo er sagt, að okkert mnni úr
því verða að Karl Danaprinz verði
gerður að konungi í Noregi. Er
helzt búist við því að Noregur
muni framvegis verða lýðveldi.
Nýlega var gerð tilraun til að
veita ekkjudrotningunni í Kína
banatilræði. Ekki sakaði hana þó
neitt og var maðurinn, sem til-
ræðið veitti, samstundis drepinn
af lifverði ekkjudrotningarinnar.
Can. Pac. járnbrautarfélagið
býr sig nú í óða önn undir það að
geta tafarlaust flutt hina miklu
uppskeru landsins, sem væntanleg
er á komandí hausti, til markaðar.
I því skyni ætlar félagið sér að
hafa við hendina tuttugu þjúsund
flutningsvagna, og bæta við sig
fimtíu nýjum og aflmiklum eim-
reiðum.
Borgarstjórinn í Toronto hefir
fengið tilkynning um að Louis
prinz af Battenberg ætli sér að
koma þangað með fylgdarliðj sinu
kringum næstkomandi niánaða-
mót. Hafa borgarbúar mikinn
viðbúnað til þiess taka prinzin-
urn eins og tign hans sæmir.
I vikunni sem leið var gerð til-
raun til að setja eina af lestum
Can. Northern járnbrautarfélags-
ins út af sporinu skamt fwí Port
Arthur,Ont. Hafði fimtíu tómum
whiskey kvartilum verið hrúgað á
brautina, en til allrar hamingju
tók lestarstjórinn eftir þvi i tíma
hvað á seyði var. Maður nokkur
þar í nágrenninu hefir verið tekinn
fastur, sterklega grunaður um að
vera valdur að þessu ódáðaverki.
Sagt er að Vilhjálmur Þýzka-
landskeisari sé að reyna til að
mynda samband í Norðurálfunni
gegp Bretum. Þaö fylgir sög-
unni að ekki alls fyrir löngu hafi
legið við borð að Bretar og Þjóð-
Hátt standandi embættismaður
kínverskur ferðaðist nýlega um
ýms lönd í Norðurálfunni og þeg-
ar heim kom skrifaði hann svo álit
sitt um ýmislegt, sem fyrir augun
bar. Þessi ferðabók hans hefir
svo verið þýdd á ensku og skal
hér skýrt frá nokkurum atriðum í
henni til þess að sýna að „sínum
augum lítur hver á silfrið“.
Bókin heitir: „Uiblendu djöflarn-
ir“ og er svo sagt að þtað sé siður
í Kína að kalla Norðurálfumenn
því nafni. Innihald bókarinnar er
þó ekki eins dökkleitt og maður
gæti ímyndað sér eftir nafni henn-
ar að dæma. Meira að segja kem-
ur það fvrir á sumum stöðum í
henni að höfundurinn dáist að
þvi sem hann hefir séð, en æði
margt er það þó, sem vakið hefir
hjá honum meðaumkvun og fyrir-
litningu.
Eitt af ’þtví sem hann furðar sig
mest á er það, að fólkið skuli
kyssas^. Hann segir þar frá þvi,
að börn kyssi foreldra, sína, rraeð
þessum orðum:
„Aðferðin til þess að sýna þessa
kurteisi er í þvi innifalin að börn-
in þrýsta vörunum neðarlega á
kinn f^reldra sinna og» láta smella
í um leið. Kvenfólk beitir oft
sömu aðferðinni sín á milli og er
mjög ólystilegt á það að horfa.“
Hvernig farið er með konunrn-
ar í Norðurálfunni vekur mesta
undrun njá Kínverjanum. Hann
segir:
„Maðurinn leiðir konuna sína
á strætum og engum dettur i hug
að hlæja að þvi. Karlmaðurinn
getur tekið sér fyrir hendur hvaða
vinnu sem er og engum dettur i
hug að hneykslast á þvi. Við borð-
ið ern k’venfólkinu boðnir réttirn-
ir á undan karlmönnunum og virð-
ist enginn taka eftir því hversu
öfug sú kurteisi er. Konurnar fara
út og ganga um strætin í borgun-
um á hverjum degi. Ef maðurinn
heimtaði af konunni sinni að hún
sæti heima kyr yrði liann sam-
stundis seittur i fangelsi, öðrum
til aðvörunar. Enginn karlmaður
niá eiga nema eina konu. Sjálfir
konungarnir mega ekki einu sinni
eiga nema eina drotningu.
Að hafa breitt brjóst og vera
mittismjóar álita konurnar mjög
eftirsóknarvert,' Margar þeirra
eru i nokkurs konar spangabrvnju
undir ytri klæðunum og er þaö á-
litið mjög smekklegt. I hirð-
veizlum er það siður kvenfólksins
að láta sjá sem allra niest og bezt
hörundið. bæði bak og brjóst.“
A Englandi kýntist hann fvrst
matarhæfi og borðsiðum Norður-
álfumanna, og skýrir frá þvi á
þ^ssa leið:
„Þegar maöur boröar súpu má I _
maður ekki sötra,“ og hann bætir Sóltllj rkt i.
því við, að maður megi gæta vel , Almyrkvi á sólu, hinn 30. þ. m.,
að þvi undir borðum að tala ekki ' rétt eftir sólaruppkomu. Sýnileg-
um neitt, sem ekki sé vel yið eig-íilr ; Manitoba. Hentugasti staður
andi. til þess aö sjá myrkvann er sagð-
Allur húsbúnaður og bofðbún-
aður> Norðurálfumanna geðjast
honum rnjög vel. Hann talar all
ur að vera á mnanverðri vestur- .
strönd Winnipeg-vatns. Búist cr
við að allmargir ferðist þangað 1
mikið um matartilhúning og scgir kvöldinu áður, til þess að sjá
að alt sé þar bundið við vissan myrkvann.
tíma.
maður. Sé hér um föður að tala að rituð verði* æfisaga Jóns Sig-
og hafi faðirinn orðiö brezkur urðssonar, og aö Bókmentafélagið
þegn i Cana<la og uppalið dreng- (gefi hana út á 100. afmælisdegi
hans. Hún sé svo úr garði gerð í
hvívetna, að samboðiö sé minning
Jóns Sigurðssonar .
Tillagan var samþykt með at-
kvæðum allra þeirra, sem voru þá
á fundi, en þeir voru 23.
„Eggin mega ekki sjóða nema
í 'þrjár mínútur en heila klukku-
stund er verið að steikja eina
hænu,“ segir hann, og finst þftð
mjög undarleg tilhögun.
Vínföngin likuðu honum ágæt-
lega, en einhvern veginn hafði
Spurningar og svör.
1. Spurning:—Eru ekki póst-
meistarar skyldugir að vixla ein-
urri dollar í frímerki? — Svar: —
| l’óstmeistarar selja frímerki fyrir
hann þó fengið þá fáránlegu hug- | einn dollar ef jieir geta; en oft
mynd að portvín væri búið til úr getur staðii* svo á, að þeim ,sé það
sauðablóði
Um kveðjur manna á milli far-
ast honum þannig orð:,
„Þegar tveir menn mætast er
það álitin kurteisi að þeir taki af
sér höfuðfötin. En margir bera
að eins hendina upp að eyranu og
veifa henni svo til án þess að taka
ofan hattinn.“
Dans finst honum mjög skringi-
legur og skvrir frá dansleikum
Noröurálfumanna. í stuttu máli,
þannig:
„Manni er boðið að koma til
ekki hægt.
2. Spurning: — Eg er ekki í
skólahéraði, en hefi börn á skóla-
aldri og kem þeim fyrir hjá ná-
granna mínum svo þau' geti geng-
ið á skóla. Hvað mikið getur
skólanefndin heimtað að eg borgi
til skólans? Er eg skyldugur að
borga það fvrirfram? — Svar:—
48. grein i skólalögunum, stafliður
N, hljóðar svo: „Það er skylda
skúlanefndarinnar í sveitaskóla-
héruðum að innkalla eins og J>eir
koma sér saman um frá lærisvein-
þess að hoppa og standa í vissum um sem ekki eru heimilisfastir
stellingum. Húsbóndinn ræður'innan skólahéraösins, og frá læri-
þvi hvaða karlmaður hoppar næð sveinum þegar foreldrar þeirra
hverri konu. Svo vefja þau hand,
leggjunum hvort utan um annað,
ganga tvö og tvö úr einu horninu
í annað, hoppa, hlaupa og stökkva
og setja sig í ýmsar stellingar,
sem áður eru fastákveðnar. Þetta
eða fjárhaldsmenn búa á skattfrí-
um löndum, upphæð er ekki sé
meiri en einn dollar á mánuði fyr-
ir hvern lærisvein er skólann sæk-
ir; það má visa hverjum lærisveini
burt af skóla sem ekki er borgað
sýnist vera þeirn til hinnar mestu f skólagjald fyrir; og má innkalla
ánægju því þþu brosa og hlæja í, gjaldið frá slíkum lærisvein eða
sífellu. Þetta hopp er kallað
„Tanshun“.
En þiaö sem máske einna mest
v'ekur undrun Kinverjans er þó
fangelsin í Norðurálfunni og lítur
út fyrir að hann hafi skoðað mörg
þfeirra. Þykir honum þau vera
bæði rúmgóð og glæsileg. Hann
er þó á þeirri skoðun, að ekki væri
það æskilegt að 'fangelsin væru
þannig úr garði gerð í Kína; segir
hann að: „þá mundi þar verða alt
of mikið um sakamenn, þVi auð-
vitað mundu menn þar sækjast
eftir að fá að vera í slikum skraut-
hýsum og fá jafngóðan mat og
þar er á borð borinn.“
Úr bréfi frá Pipestone-bygö.
Mánudagskveldið hinn 7. þ. m.
kom hér haglél, er gekk eftir endi-
langri Islendingabygðinni og gerði
mikið tjón á meðal landa. I norð-
urhhita bygðarinnar eyðilagðist
með öllu uppskera hjá þeim Frið-
rik Abrahamssyni og Sigurði Pét-
urssyni, og hinir aðrir urðu fyrir
talsverðum skaða þó misjafnt
væri. I suðurbygðinni urðu þeir
Jón Abrahamsson, Magnús Teit,
Guðmundur Davíðsson og Kristj-
án Abrahamsson fyrir miklum
skaða, en aðrir þar ekki tilfinnan-
lega. Haglkornin sum voru á
stærð við byssukúlu, og hefði
mikið hvassviðri fylgt með þá
hefði öll upskera eyðilagst á svæð-
inu sem haglstrengurinn náði-yfir.
í norðurbygðinni var veðurhæðin
meiri, enda urðu skemdir þar
.meiri. Stóð élið yfir í fjórar mín-
útur og sumsstaðar lengur. Víða
brotnuðu rúður í gluggum. Regn-
var nokkurt bæði á undan og eftir
og þrumur ákaflega miklar—leift-
ur svo mikið, að loft og Iáð sýnd-
ist sem eitt eldhaf um langan tíma.
Sumstaðar urðu konur að forða
sér með börnin niður í kjallara.
J. A.
Antler, Man., 14. Ag. 1905.
in.n þar. þá vcröur hann (dreng-
úrinnj samkvæmt lögum brezkur
þegn innan Canada.. I breiðari
skilningi, eða utan Canada, er hætt
við, að hann ekki yrði álitinn
brezkur þegn. — Vera má að til-
ganginum yrði hér náð, hver sem
hann kann að vera, með þvi að
leggja fram borgarabréf föðurs-
ins og jafnframt vottorð um, að
drengurinri hafi uppalist hjá hon-
um frá því hann var tveggja ára
og þangað til hann var tuttugu og
sex ára. Að faðirinn hafi gerst
borgari, verður sannað með borg-
arabréfi hans eða staðfestri af-
skrift af þvi frá . C1 erk of thc
Lourt, þar sem hann fékk borg-
arabréf sitt í fyrstu. Vottorðið
þyrfti að vera staðfest af notary
public eða U. S. konsúl til þess að
hafa nokkurt gildi í Bandaríkjun-
um.
foreldrum hans eða fjárhalds-
manni, eöa frá þeim öllum sameig-
mlega.“ Eftir þessu skilst oss, aö
spumingunni verði að svara ját-
andi.
3. spurning: — Eg bý á hveiti-
ræktarlandi í Austur-Assiniboia og
hefi land mitt inngirt með einum
vir. Nágranni minn á sömu
section hefir gripabú, en engar
girðingar. Það er engin sveitar-
stjórn í héraðinu. Það. sem eg vil
fræðast um er: aj Er eg skyldug-
ur að bera kostnað af girðingu á
milli okkar einsamall til þess að
verja akra mina fyrir gripum ná
granna mins? b) Er hann frjáls
að láta kálfa sina fara hvert sem
þþir vilja og með þvi neyöa mig
til að passa þá, eða eru kálfar á 1.
ári undir sömu lögum og fullorðn-
ir gripir hvað því viövíkur? —
Svar: — a) Já, nenia nágranni
þinn girði inn land eitt, og geri
hann það, þá ber honun. aö borga
þér helminginn af kostnaðinum
við girðingu þá eftir sanngjörnu
rnati, sem þú hefir sett upp á milli
vkkar. b) Það er undir þvi kom
ið hvort hjarðlög eöa pound-]ög
eru i héraðinu, og hvernig þau
hljóða.
4. sinirniiig: — Fyrir næstum
þrjátíu árum flutti frá Islandi
hingað bóndi, sem enn er lifandi.
þá með tveggja ára gamlan dreng.
Sá sami drengur ólst upp hér í
Manitoba þar til hann var 26 ára
'gamall, þá flutti hann til Banda-
ríkjanna, og nú )orf hann aö fá
skriflegt skírteini fyrir því, að
hann hafi vepð brezkur þegn
Hver getur gefið honum það (án
kostnaðar) ? Verður það dregið
út úr innflutningaskýrslum sé þess
krafist, eða þarf lögmaður að út-
búa það? — Svar: — Spurningin
ber þlað ekki greinilega með sér,
hvort maðurinn, sem til Canada
flutti fyrir næstúm 30 árum, þd
tveggja ára, kom með föSur sin-
t»m. Maðurinn, sem með hann
kom og ól hann upp, hefði getað
veriö fóstri hans eða. fjárhalds-
Fréttirfrá íslandi.
Reykjavík, 12. Júlí 1905
Bókmentafélagiö.
Síðari aðalfundur Reykjavík-
urdeiklarinnar var haldinn hér 8.
þ. mán., eins og lög standa til í
Iðnaðarmannahúsinu.
Foseti, Kristján Jónsson yfir-
dómari, skýrði frá útgáfu þeirra
Þess má geta sern' gert er
Ukkur undir rituðum hjónurm
er bæði skylt og einkar hugljúft
að geta þeirrar heiðarlegu hlut-
tekningar og kærleika er við höf-
um átt að mæta hjá mönnum sið-
an við komum til þessa lands næst-
liðið sumar, félítil með þunga
fjölskyldu, algerlega á kostnað
herra Sigurjóns Eiríkssonar kaup-
manns hér, sem er bæði ættbróðir
okkar og drengilegur verkbróðir..
Hann útvegaði okkur svo von
bráðar heimili hér í grend við sig.
og hefir ásamt sinni góðu konu,
séð okkur fyrir heimilislegri
hentisemi og framfærslu sem vær-
um við þeirra heimilisfólk. Einn-
ig þau hjón Jóhannes Jónasson
(hómeopati) og kona hans Björg,
sem lika er ættsystir okkar, þafa
bæði stórgefið okkur og látið sér
innilega ant urn hagi okkar. SvO'
jog hjónin Mr. og Mrs. Jonasson
og Miss Hólmfríður Sveinsson,.
! sem hafa verið okkur sérlega vcl..
|—Og enn þá fleiri:—Mr. og Mrs_
rita, er akveðið væn að felags-1 6 ... 1 h
. , . , • ci * • Skagfjorð, Mr. og Mrs. Þor-
deildin gæfi ut a þessu ari, Skirm, .■ o ,
, ... - . 0-1 ' steinssoti og Mrs. Sæunn Gislason,
Fornbrefasafni og Syslumanna- , . . ý „
** j buendur nalægt Morden,Man.,sem
‘ . , , , ... ’tóku svo ástsamlega á móti
Þa lagöi hann frarn arsreiknmg . .
,, , ”... . , , v. , r okkur, er við fvrst komum ut a
Hafnardeildarinnar og Skvrði fra, , , , .. • .. u
, , ,, . . U , , landsbygðma, og gerðu alt, sein
hverra boka væri r«aðan von a ar- . ,,
1 . þurfti, til að greiða okkur veg;.
inUT'T . , , 1 svo fyrir þessar veglegu móttökur
, , 1 og meðferð hefir.okkur getað liðio.
þus. r. svo vel og lítið til þess fundið að-
Þvi næst skyrði forseti fra til- , 0
J. koma sem emigrantar til annarrar
logum nefndar þeirrar, er kosin heimsalfu Slikan höfðingsskap
var a aöalfund, , fyrra t,l aö mannú8 fáum vis aö eins
rannsaka þjoðlagasafn sira Bjarna akka en ekkj launaS _ En
Þorsteinssonar og las upp ahts- , ... 111 . ,.
, b „ drottinn alvaldur, sem avalt er
skjol nefndarinnar, er klofnað; , „
< C. , • . . . , , _ 1 íullrikur
hafði 1 mein og mmm hluta.'
Lagði meiri hluti nefndarinnar
Guðrún Þorsteinsson,
og samkvæmt fyrir-
heiti umbunar alt, sem vel er gert„
. , hann biðjum við að launa þessu
™,lreg,S þvi, a6 felag.S ^ (.,ki , ■„ okkur vcra þvi
ttk, aif ser iitgafu nl„s. S,»- kraft„r og blessun í ge|n nm alt,
an las forseti upp svo latandi til-1 tvrst ng síðast
lögur frá stjómamefndinni: | ' Hall^n, N. D., 14. Ag. ,905.
. , , I Konráð Þorsteinsson,,
av deild Bokmentafelagsms 1
Reykjavík taki að sér að prenta J
og gefa út þjóðlagasafn Bjarna1
prests Þorstíinssonar ,svo framar- Tll kveiistúkuiinar
lega sem til þess fæst stvrkur úr j „Fjallkonan1*.
annarri átt, sem nægi deildinni í --------
því efni; eða » I Kæru félagssystur!
að deildin taki að sér að gefa út j Um iei6 og eg er f j,ann Veginn
téð þjóðlagasafn stvrklaust ffá ' K r , • . _ , .
d - aS fjarlægjast yöur. langar mig til
annari halfu a 5—8 arum, og . bJ J b
hvorttveggja með þvi skilyrði, að 1 íam °r6um að votta yöur Þakk"
höfundurinn e i g i áskilji sér rit- mitt fyrir umburöarlyndi metS
laun frá fétagsdeildinni að svo ófullkomnu starfi mínu í þarfir
komnu. * stúkunnar, og þökk fyrir systur-
Eftir nokknrar umræður voru lega samvinnu og góöa framkomu
tillogurnar samþyktar með öllum , , ,,, . c, ,
þorra atkvæða. (ga-nvart mer í felagmu. Ser ,
Forseti var endurkosinn Kr. J.,laS' Þakka >’Sur frnr tfu doll-
yfirdómari með 56 atkv. af 83; ara penmgagjöf, sem systir A. E.
hin 27 fékk Eiríkur Briem. j Eldon afhenti mér í nafni stúk-
Féhirðir var og endurkosinn Geir unnar, sem heiöursgjöf, ásamt
1. Zoega adjunkt (51) og bóka- nokkurum \-el völduni oröum atí
va^r Morten bn tkóla- kvek1i hins 2I. þ m , hnsi Mrs.
stjori (1 e. hlj.). Skritari deildar- T , ,r
innar, Pálmi Pálsson adjunkt, '• Goodman á Victor st, þar
færðist undan endurkosningu og sem nokkurar félagssystur mætt-
var kosinn skrifari í hans stað ust * heimboöi í þeim tilgangi aö
cand. theol. Haraldur Níelsson. drekka meö mér skilnaöarsfcál í
Vara-embættisinenn allir endur- ' góöum kaffibolla og ööru sælgæti,.
kosnir. Endurskoðunarm. kosnir 1 , ,
o- 1 . T). , .. . sem hoiömglega var fram bonð„
Sighvatur Bjarnason bankastjóri . , . , , , ,
og Björn Ölafsson augnalæknir. 1 °g °s^a ,mer 'ukkulegrar feröar
Nýir félagar teknir inn 8. ^ og framtíöar. Aö endingu óska
Mag. art. Guðm. Finnbogason eg stúkunni í hefld sinni gleöilegr—
har upp og rökstuddi svofelda til- ar framtíöar og fjölgunar góörat
lögu: félagssystra.
Fundurinn skorar á stjórn Bók-
mentafélagsins að hlutast til um,1 ODDNÍ Helgason. C.Rl.
Yöar meö viröingu,