Lögberg - 12.10.1905, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN
12.
OKTÓBER 1905.
SVIKAMYLNAN'"
Skáldsaga eftir
ARTHUR W. MARCHMONT.
„Herra minn hlýtur að vera genginn af vit-
inu!“ hrópaði gamli maðurinn.
„Eg býst við það líti svo út, en eg ætla nú
samt að gera þetta, og það undir eins. Sendu mann
hingað í kveld til þess að vita hvort1 eg verð kominn
heim heill á hófi, og vfrði eg það ekki, þá veiztu
hvernig þú átt að því að fara að útvega mér vin í
húsi pasjans. Það getur farið svo, að mér komi
hann vel.“
„Hecra minn er vafalau«t ekki með öllu viti,“
tók hann aftur til máls. v
„Viltu gera þetta fyrir mig? Eg skal borga þér
það ríflega.“
„Herra minn þarf iekki annað en skipa, og þjónn
hans gerir alt, sem hann getur.“
„En svo er ekki þar með búið, Ibrahim. Það er
eitthvert samsæri á ferðinni gegn hans hátign sol-
dáninum. Mæti mér einhver ógæfa hjá Marabúk
pasja, þá get eg ekkert gert; en eg vil fá þig til að
hafa auga á Ö21u með hjálp allra þeirra spæjara,
sem þú þorir að hafa í þjónustu þinni, og flytja hing-
að fréttir af öllu, sem þú verður var við. Marabúk
hinn blóðþyrsti, eins og þú nefnir hann, er í þessu
öllu og að líkindum aðalmaðurinn, og þú verður að
hafa njósnir af öllu sem gerist, og láta okkur hér um
það vita.“
,„Orð herra mín eru þjóni hans lög, «n starf
þetta er vandasamt og þungt, og þjónn herra míns
er gamall.“
„Og borgunin er einnig þung í vasa, Ibrahim.
ÍÞú skilur það, að þetta hlýtur að gerast, og þú hefir
strengt þess heit að neita mér aldrei um þjónustu
þína.“
Nokkurar mínútur sat hann niðurlútur og hug£-
andi.
„Þetta skal verða gert samkvæmt ósk herra míns
og af fremst megni þjóns hans.“
„Ágætt, það nægir mér,“ sagði eg; og svo borg-
aði eg honum fyrir komuna og ríflega upphæð fyrir-
fram fyrir væntanlega þjónustu, og lét hann síðan
fara.
Það var enginn maður til á öllu Tyrklandi, sem
eg hefði fremur kosið til þessa starfa; og eins og
sakir stóðu var honum öllum mönnum betur treyst-
andi.
■' XV. KAPITULI.
Njósnarför mín.
Eftir að Ibrahim var farinn lá næst fyrir að gera
nauðsynlegar ráðstafanir ef svo skyldi fara, að Mara-
búk pasja þfekti mig og eg yrði tekinn fastur. Á með-
an Grant lá í rúminu hlutu öll áform okkar og fyr-
irtæki að bíða; og þó fjarvera mín gæti á ýmsan hátt
komið sér i!la, vegna þess að eg hafði að vissu leyti
tekið að mér að stjórna á heimilinu, þá gat slíkt ekki
orðið sérlega tilfinnanlegt. Jafnvel þó eg aldrei kæmi
heim aftur, þá mundi það ekki olla miklum óþægind-
um nema fyrst í bráðina.
Einhver varð þó að taka sig fram um að segja
fyrir á heimilinu, og með því Grant var veikur, þá
gat í því efni ekki verið um aðra ,en Ednu að ræða
til þess starfa. Það útheimti að eg gæfi henni í
skyn, að ef til vildi yrði eg nokkura daga að heiman.
Eg sendi því Stuart á fund hennar og bað hana að
veita mér fimm mínútna viðtal annað hvort inni hjá
sér eða mér.
V<egna yfirvofandi uppnáms í borginni, sem eg
dró af orðum Stefáns, að ekki yrði langt að bíða, var
mér ant um, að Grant og Edna og hið helzta af bú-
slóðinni kæmist sem állra fyrst út í Sel, því þar áleit
eg hættuna minni en jafnvel í Peru. Hugmynd mín
var að verða sjálfur eftir í Hvíta húsinu til þess að
njólsna og koma stöðugt boðum út í eyna um það
sem gerðist. Alt var nú undir þetta búið. Ferðbú-
inn gufubátur var hafður dag og nótt við Galata-
bryggjuna og annar við eyna, og auk þess lá hjá Gal-
ata undur fallegur og vandaður rafmagnsbátur sem
Grant kom með frá Ameríku. Eg skrifaði öllum
skipstjórunum línu og áminti þá um að vera ávalt
á varðbergi og viðbúnir.
Að því loknu kom Edna inn til min.
„Stuart segir þú viljir finna mig, Mr. Ormcsby.
Eru nokkur ný vandræði á ferðum?“
„Þú hefðir ekki þurft að ómaka þig hingað; eg
hefði getað komið inn til þín. Það var álæmt. Nei,
ekkert nýtt hefir komið fyrir; en eg hefi ekki fundið
læknirinn í dag, og mig langar til að heyra hvað hann
hefir sagt.“
„Hann ætlar að koma aftur í kveld,“ svaraði hún
í snatri, ens og hana grunaði, að eg ætti eitthvert
annað erindi. Eðlisávísun stúlku þessarar var svo
næm, að stundum var til talsverðra óþæginda.
„Eg er hræddur um, að eg megi þá trl að verða
að heiman,“ svaraði eg með léttúð. „En hvað sagði
hann?“ Hún horfði á mig hvössum augum eins og
hún væri aö reyna að sjá inn i lniga minn.
„Hann heldur að Cýrus sé á batavegi. Læknir-
ifin spurði |eftir þér. Eg held það hafi verið eitthvað
viðvíkjandi Eberhardt lækni.“
„Eg vona hann komi.“
„Já, hann kemur hingað snemma á morgun.
„Ágætt. Talaðir þú um að flytja hann Cýrus út
í Sel ?“
„Já, og hann virðist vera því meðmæltur. Eg
sagði honum, að þú værir mjög áfram um það. En
hvað stendur til? Þú ert svo undarlegur.“
„Heldur þú það sé ekki ástæðiflaus hugarburð-
ur?“
„Nei, eg les einungis það, sem eg sé í andliti
þínu og látbragði.“
,,Þú átt Við, að eg sé eitthvað'órólegur; eg býst
við það leyni sér ekki.“ *
Hún hikaði við og svaraði síðan með hægð: „Nei,
eg átti ekki við það. Þú ert að búa þig undir pitt-
hvert nýtt spor. Hvað er það?“
„Ekkert sem þú þarft að vera svona alvarleg
yfir.“
„Þú aendir eftir mér til þess að segja mér eitt-
hvað um það.“
„Eg ætlaði einungis að láta þig vita, að eg verð
að fara út, og eg áleit réttara að segja þér frá því, ef
eitthvað kynni að tefja mig, og eitthvað kæmi fyrir
hér heima, sem ráða verður fram úr mieðan eg er
i burtu.“
„Tefja þig,“ át hún eftir og dró þungt andann,
„hvað ætti að tefja þig?“
„Ó, eg býst ekki við það verði, en eg áleit rétt-
ara að láta einhvjrn vita, að eg ætlaði út.“
„Hver er líklegur til að tefja þig?“
„Enginn, auðvitað enginn; en maðtir veit aldrei
hvað fyrir kann að koma.“ Ilún einblíndi svo á mig,
að mér fór að líða illa.
„En ef‘ þú ekki býst við að neinn geri það, hvers
vegna ertu þá að segja—búa mig undir það, réttara
agt ?“
„Þú værir fyrirmyndar málfærslumaður. ‘
„En það yrði lítið á þér að græða sem vitni, Mr.
)rmesby. 9egðu mér með berum orðum eins og er:
ð þú ætlir þér að ganga út í hættu.“
„Hætta!“ Fásinna!“ svaraði eg. „Eg verð ef til
?11 að heiman fáeina klukkutíma eða jafnvel lengur,
g ýmislegt getur komið fyrir hér, sem þú verður að
nnast um í fjarveru minni; það er alt og sumt. Eg
il ekki, að þú hafir neinar áhyggjur af því þó eg
erði nokkuð lengi að heiman. Það er alt.“
„Er það alt? Alt sem þú ætlar að segja mér, a
g ví’ð? Eg býst ekki við þú ætlist ti! eg trúi því,
ins- og sakir standa hér\ að þú sért að fara út og
tlir að vera að heiman þér til skemtunar, og sleppa
f okkur hendinni. Eg trúi því ekki um þig-“
„Það er ekki að öllu ieyti skemtiferð. Eg á líka
rindi, og í þessu seinlætisins landi Btendur samtal
ft óheyrilega lengi yfir.“
„Stendur það nokkurn tíma yfir svo dogum
kiftir ?“
„Það getur farið svo, að eg þurfi við fleiri en
inn'mann að tala og. ef til vill, að ferðast spölkorn.;
„Og þú vilt að eg annist heimilið í fjarveru
inni?“
„Já, eiginlega er það meiningin.
„Og þó ætlast þú til, að pg verði út í Selir
„Nei, eg hefi ekki talað af mér,“ sagði eg hlæj-
ndi en þó gramur yfir flónsku minni. „Eg á við, aö
ú eigir að búa alt undir ferðina út þangað.“
„Víst talaðir þú af þér; en það gerir ekkert, eg
<al gera það sem þú biður mig.“ Hún varð alt 1
'nu svo auðsveip, að mér varð hverft við.
„t>ú ætlar þá að fara út í Sel með honum bróð-
r þínum?“
>Já.“
„Og halda þar kyrru iyr\rí“
„Eg ætla að gera það sem þú baðst mig.“ ,
„Hvað meinar þú með því?“
„Að eg ætla ekki að láta þig einan eiga. alt á
ættu. Eg skal fara með Cýrusi út í eyna, og svo
em eg hingað aftur til þess að ,annast heimilið'
angað til þú kemur.“
„En hér getur þú ekkert gagn gert, heldur ein-
ngis aukið örðttgleikana. Eg vona þú gerir það
„Gerum ráð fyrir, að þú þyrftir á bráðri hjálp
að halda, og hér væri enginn til þess að senda þér
hjálp? Eigum við að sleppa þannig af þér hend-
inni ?“
„En slíkt kemur ekki fyrir, og þú gætir orðið
hér í mikilli hættu. Eg ætla að biðja þig, Miss
Grant, að gera það ekki.“
„Þú mátt biðja mig alls annars en þess.“
„En nú bið eg þig þess, og legg að þér að fara
að orðum mínum. Eg bið þig í mestu hjartans ein-
lægni að láta þér ekki koma slík óhæfa til hugar.“
„Heldur þú, að engu okkar sé ant um þig ? Eg
á við,“ bætti hún við í snátri, „að okkur sé það ekki
áríöandi á rneðan hann Cýrus er veikur, að þér
mæti engin hætta?“ Og svo bætti hún enn við með
ákafa: „Eg gæti ekki haldist hér við og vitað af þér
í hættu — eg gæti það ekki.“
„En vrði eg í hættu—sem ekki verður—gæti eg
þá ekki eins hæglega komið orðum út í eyna eins og
hingað í Hvíta húsið?“
„Eg gæti það ekki; eg gæti það ekki,“ endurtók
hún.
„Má eg biðja þig að sýna mér þá persónulega
velvild að fara að orðum mínum? Náttúrlega á eg
ekkert tilkall til þess. Það kannast eg við; en eg
skoða það sem sérlega mikinn velvildarvott. Eg
skal ekki neita því, sem þú virðiet hafa gietið þér til,
að það er ekki með öllu óhugsanlegt, að mér mæti
örðugleikar i sambandi við mál þetta, og mér mundi
verða langt um hughægra ef eg vissi af ykkur ó-
hultum út í Seli. Irúðu mér til þess, að svo mikils(
virði er mér það, að vita þig lausa við allar hættur,
aS—“ Eg þagnaði alt í einu, því eg vissi ekki hvað
ur þessu ætlaði að verða.
„Er það svo?“ spurði Edna og leit til mín, og
síðan til jarðar.
,,Hið eina, sem eg liefi sett mér fyrir, er að reyna
að fá nauðsynlegar upplýsingar,“ sagði eg eftir dá-
litla þögn; „en eg fyrirgæfi mér það aldrei ef slíkt
leiddi til vandræða fyrir—nokkurn í Hvíta húsinu.“
„Heldur þú við trúum því ekki? En eg get
ekki lofað þér þesptt. Þú verður að leyfa mér að
gera það, sem eg álít bezt fyrir—alla hlutaðeigend-
ur. Eg skal haldast við út í Seli, ef eg get það.
Biddu mig ekki um að lofa þér meiru. Eg verð svo
áhyggjufull.“
„Þú hjálpar mér bezt með þvt að vera þar; eg
segi þér það satt.“
„Eg get ekki lofað meiru,“ sagði hún stillilega
eftir dálitla þögn.
„Jæja, eg vona eg hitti þig þar þegar eg kem
aftur—verði eg ekki kominn heim í kveld áðttr en
þið farið, sem eg tel lang-líklegast.“
„Og verði það ekki, viertu þá sæll og guð veri
með þer;“ og mér til undrunar rétti hún mér hend-
ma. „Mér þykir vænt um þú sagðir mér frá þessu,“
sagðt hún um leið og við tókum saman höndum.
„Eg er, ekkt vtss um, að eg ltafi gert rétt,“ svaraði
eg brosandi. „Eg held við séum að gera úlfalda úr
mýflugttnni.“ En húr. gat ekki brosað á móti, svo
^hyggjuftill var hún.
Undir leins þegar hún var farin flýtti eg mér að
búa mig. Með aðstoð Stuarts bjó eg mig í föt Kóp-
ríli, gerði fáein stryk í andlitið, batt klút ttm ennið,
eins og eg hefði meitt mig, til þess að hylja sem mest
af andlitinu, stakk á mig hlaðinni marghlevpu og
nokkttrum patrónum, og var feröbúinn. Stiian átti
erfitt meS að leyna því, að hann langaði til að vita
hvað á seiði væri.
„Eins og í gamla daga.“ sagði hatin loks; liann
hafði verið hjá mér í mörg ár og oft á fyrri tímum
séð mig búinn eins og Tyrkja.
„Já, Stuart, og þagmælska er nauðsynleg nú eins
og í gamla daga.“
„Eg veit það, herra minn. Og á eg að bíðá
hér?"
„Auðvitað. Hleyptu mér út um hliðardyrnar, og
bustu vtð mér heim' eftir svo sem þrjá klukkutíma.
Komi eg ekki heim aftur í kveld eða á morgun, þá
láttu eins lítið á þrví bera og unt er. Þú mátt segja
henni Miss Grant frá því, en engttm öðrum, verði
hjá því komist. Eg býst við, að liann Mr. Grant
verði fluttur út i Sel í kveld og flast vinnufólkið með
honum; en þú verður að vera hér. Og gættu þess,
að komi Miss Grant hingað aftttr, þá treysti eg aðal-
lcga á þig að líta eftir henni. Mttndu það.“
„Eg skal gera alt, sein í mínu valdi sáendur,"
sagði ltann. „En komi eitthvað fyrir, get eg þá
kotnið orðum til þén?“
„Nei, vegna þess eg veit ekki með vissu hvar eg
verð.“
Að því búnu hlevpti hann mér út og lokaði á
eftir mér, og eg skttndaði niðttr eftir hæðinni, í átt-
ina til gömlu brúarinnar og skemstu leið til hítBs
Marabúk pasja. Það var þéttings gola frá Marm-
arahafintt og vafði eg því að mér kaf'tannin l»ngað
til eg kOm í skjól við Stambúl.
Þótt eg vissi, að Marabúk pasja væri slægur og
skarpskygn, þa óttaðist eg ekki jafn mikið að hann
sæi í gegn um dttlargerfi mitt eins og
sumir af mönnttm hans. Þar voru vafalaust
margir, sem Kópríli voru gagn kunnugir; og yrði eg
nógu ólánssamur til þess að rekast á einhvern þeirra,
þá gat ajt komist upp áður en við værum búnir að
græða neitt á ferð minni.
Eitt var þó í því efni mér í hag. Ibrahim hafði
sagt mér, að allir menn Marabúk pasja hefðu megn-
ustu skömm á Kópríli og hræddust hann sem 'spæj-
ara. Fyr meir hafði hann verið þar í talsvert hárri
skrifarastöðu, en vegna einhverra óknytta sinna fallið
úr tigninni, en honum þó lpyft að vera með þeim
skilmálum, að hann hefði á hendi framkvæmd illræð-
isverka sem aðrir ekki fengjust til. En hatursaugu
austttrlandabúa eru glögg; og á leiðinni heim að hús-
inu hugsaðist mér ráð til þðss að draga úr hættu
þessari.
Það var að látast \iera veikur og meiddur af illri
meðferð, segja, að eg hefði verið ilstrýktur og ganga
eins og eg þyldi í hvorugan fótinn að stíga. Slikt
mundi einnig gera það trúlegt, að eg ætti erindi við
Marabúk pasja og ef til vildi flýta fyrir því, að eg
kæmist á fund hans.
Mér fór að líða hálf ilia þegar eg sá heim að
húsinu, og þegar eg haltraði heim að því, velti eg því
áhyggjuftillttr fyrir mér hvers konar viðtökur biðu
niín þar.
Þjonarnir tveir, sem á verði stóðu úti fyrir eins
og hermenn úti fyrir konungshöll, könnuðust aug-
sýnilega ekki við mig sem Kópríli og varð mér meira
en lítið hverft við það. Eg hélt dularbúningurinn
hefði mishepnast; en mér hægðist þegar dyravörður-
inn heilsaði mér með nafni og fór að draga dár að
mér.
„Ó, tigni Hamid, heiðursverði sonur Sarims, þú
sem hrækir á legstaði hinna dánu, hvað ilt boðar
koma þín hingað?“
Eg gaut reiðulega til hans augunum og formælti
honum í urrandi róm eins og Kóprili mundi hafa
gert.. Þegar hann kom betur auga á andlit mitt þá
hrökk hann við og horfði á mig hvössum augum; en
málrómur minn sannfærði hann um, að eg væri
Kópríli.
„Svo vantrúuðu hundarnir hafa glepsað í þig, þú
hinn elskulegi," hrópaði hann og hló ruddalega utn
leið og hann vék sér að tveimur eða þremur mönnum
öðrum í ganginum. „Hér er kominn Hamdi hinn
hugumstóri, hinn fóthvati, hinn sannsögli, hið göfuga
uppáhalds herra okkar—pasjans,með sprunginn skall-
ann og fæturna af sér gengna eftir vierðskuldaöa og
maklega ilstroku. Sé eg ekki hundur þá missýnist
mér ekki. Hafi hinir vantrúuðu þökk fyrir, segi eg.“
Og svo hlóu þeir alhr.
Þetta fór eins heppilega og unt var; því allir
urðu samhljóða í því að dára mig og smána og eng-
inn þeirra efaðist nú um, að eg væri Hamdi.
„Hundar; httndarnir ykkar,“ urraði eg svo
náttúrlega,að Kópríli hefði ekki getað gert það betur.
„Víkið frá mér; það er ekki öll nótt úti enn þá. Eg
hefi fréttir að færa pasjanum; og ef þið ekki flýtið
ykkur að segja honum, að eg eigi við hann brýnt er-
indi,þá skal partur af tíðindunum verða saga um það,
hvernig þið hundar hans takið á móti trúlyndum
þjóni hans, sem kemur heim særður og marinn í
þjónustu hans. Þið þekkið mig,“ og eg urraði og
bað þeim ógurlegra bölbæna um leið og pg haltraði
út t eitt hornið á ganginum og settist niður hljóðandi
til þeps að strjítka fæturna.
„Þekkjum vð þig, Hamdi, höfuðlygarann, sem
aldrei verðttr til náða Oekinn fyr en allir illræðis-
menn verða í viðurkenningarskyni fyrir glæpaverk
sín gerðir að spámönnum/l//a/tf“ hrópaði dyravörð-
urinn, þreklegur maður og djarfari og einbeitttari
en hinir, sem allir hörfuðu undan af hræðplu við
ógnanir mínar. „Já, víst þekkjum við þig. Farðu
inn, Ulmet, og segðu pasjanum að hann sé kominn.“
sagði hann við einn manninn. „Ert þú mikið medd-
ur, Hamdi?“ Eg leit til hans urrandi og jós yfir
hann óþvegnum blótsyrðum.
„Þú hiefir æfinlega viðbjóðslegur verið, Hamdi,
hvort heldur þér er sýnt gott eða ilt, og munt ætíð
verða; en flytjir þú sögur um mig þá rekur þú þig
á það, að Akmet getur verið þunghentari en nokk-
ur vantrúarhundur. Farðtt því varlega;“ og að svo
búnu yfirgaf hann mig. Eftir nokkttrar mínútur
kom Ulmet aftur og sagði að Marabúk pasja vildi
tafarlaust finna mig, og drpgst eg, eins og eg ekki
þyldi við fyrir kvölttm, upp breiða stigann og til
herbergis pasjans.
Orðakast mitt við mennina niðri í ganginum
var mér mikilsverð æfing. Mér fanst eg nú vera
kominn að ákveðinni niðurstöðu t því hvernig eg
ætti að leilca Kópríli, og eg vera laus við alt hik og
taugaóstyrk, sem eg fyrst ekki var latts við.
Eg skjögraði inn "1 stofuna, þar sent Marabúk
pasja beið mín sitjandi við sama borðið sem hann
sat við þegar við Grant heimsóttum hann. Og með
því eg ekki vissi hvernig hann var vanur að taka á
móti Kópríli þá fann eg upp á bragði þegar eg var
kominn svo langt inn á gólfið, að málleysingjarnir
báðir voru að baki mér. Eg hneigði mig djúpt og
datt síðan viljandi flatur á gólfið og veinaði eins og
eg ekki gæti afborið kvalimar af meiðslum mínttm.
„Eg bið herra rninn auðmjúklega fyrirgefning-
ar,“ vteinaði eg. „Hans óverðugur og ógæfusamuc
þjónn er aumlega mteiddttr og þjáist rnikið."