Lögberg - 26.10.1905, Síða 2

2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 26. OKTÓBER 1905
Skoöanir Igorrota forinftjans.
('Framh.)
Síðan komu Ameríkumenn og ráku
burtu Spánverjana,þeir höfðu byss-
ur, sem töluðu eins fljótt og manns-
tunga, bang—bang—bang—bang. —
iÞeir eru góðir vinir okkar, því að
þeir hvorki brenna hús, né drepa
fólk, og ekki heldur lemja þeir það
svipum til að vinna. Ástæðan fyrir
því að við erum hér komnir er sú,
að láta Ameríkumenn fá kost á að
læra okkar háttu og siði, þvt að
þeir eru vinir okkar, svo að þeir
þurfi ekki að vinna frekar en við,
en geti lifað góðu lífi.
Mentun okkar er eldri en þeirra,
og því er það engin furða, þó þeir
viti færra en við.
Fyrsti Amerikumaður, sem við
hittum kom okkur til að hlæja, en
samt geðjaðist okkur vel að honum.
Hann gaf okkur margar gjafir,
en bað ekki um neitt aftur nema
orma, flugur og ýms önnur smá-
kvikindi, sem hann lét í flöskur og
kassa, og þegar hann lagði af stað,
fór hann með nærri nógar byrðar
fyrir tvo vísunda.
Þegar hann fór út að veiða flug-
urnar, fóru litlu börnin okkar oft
með honum, og þótti skritið að sjá
hann ná flugunum með neti, sem
hann batt á stöng. Hann var dug-
lcgur veiðimaður.
Sumir metin af okkar þjóð, sem
komið höfðu til stórbæjanna þar
sem Ameríkumenn búa, sögðu _<>«■
ur að ]?ar yrðu menn vitlausir af
einhverju, sem þeir drykkju. Þeir
æddu um hrópandi og berjandi
þangað til þeir sofnuðu.
Liklegt er að þessi maður, sem
kom til okkar hafi verið vitskertur,
en hann var hægur og stiltur og
gerði ekkert ilt af sér. Hann spurði
um alt: um trú okkar, dýrin í skóg-
inum og ótal margt fleira. Þegar
hann var að spyrja okkur hélt hann
á bók og stíl, sem hann gerði með
svört merki, og hann sagði,að þessi
svörtu merki gætu alt af sagt sér
hvað við hefðum frætt sig um.
Þetta var eitt t. d. um brjálsemi
hans.
Víst var það að hann var ekki
með sjálfum sér, því að hann sagði
að jörðin væri hringmynduð og
sólin stæði kyr og gengi ekki 1
kring um jörðina. En við letum
ekki blekkja okkur þannig þvi að
við sjáum sólina færast áfram a
himninum, og sama segir gamla
sagan, sem allir vita að er sönn. Eg
er viss um að hann hefði aldrei
sagt alt þetta óbrjálaður.
Fyrir hér um bil tveim árum síð-
ast var hjá okkur Ameríkumaður,
sem var sérlega vænn við okkur.
Hann gaf okkur mikið að glertölum
og speglum, og margt fleira; hann
vildi fara með marga af okkar fólki
til síns lands, svo að það kendi Am-
eríkumönnum lifnaðarhattu okkar.
Margir af Bontocmönnum fóru með
honum, en þegar þeir komu aftur
höfðu þeir svo mikið að segja, að
það entist þeim heila þrjá sólar-
hringa, og þegar þeir loks voru
búnir, sögðust þeir hafa gleymt
mörgu.
Þeir sögðu að Amerikumenn ættu
litlar sólir, svo margar að þær væru
óteljandi,og þær lýstu upp alt land-
ið þó niðdimm nótt væri. Þar
sögðu þeir að fólkið ferðaðist um í
húsum,sem ganga af sjálfu sér, eins
fljótt og fugl flygi. Húsin í Anieríku
sögðu þeir að væru jafn há hæstu
trjám, sum. Ekki sýndist okkur það
hagræði, þvt erfitt er að klifra upp
trén hjá okkur.
Alla þá stund, er ferðamennimir
voru að segja fólkinu frá því, sem
þeir höfðu séð t Ameríku, var dýrð-
leg veizla haldin í þorpinu okkar.og
var það sú mesta, sem eg man eftir.
Fólki úr mörgum þorpum var boðið
þangað, og slátrað 150 vJsundum,v
og fjölda svína og geita. Svo var
gnægð fuglakjöts alls konar og á-
vaxta framborin. En höfðingjun-
um var fært hundakjöt og átu þeir
23 allra fallegustu hunda.
Hundakjöt er íínasti réttur hjá
okkur, bezt þykir okkur kjötið af
feitum og fallegum 5 ára hundum,
þegar það er steikt með sætum
jarðeplunj.
Við étum hundakjöt þegar við
leggjum í orustu, því það gerir
okkur hugdjarfa, og skerpir heyrn
okkar og lyktnæmi.
Meðan á veizlunni stóð var danz-
að alla tíð, og gestimir dvöldu hjá
okkur í viku. Þegar vikan var lið-
in lagði eg á stað til Ameríku með
stærri flokk manna, til að sjá öll
undrin, og er það í fyrsta sinn á
æfinni, sem eg fer dagleiðarlengd
frá Bontoc. Við fórum fyrst i
gegn um mikla skóga og var hitinn
ákaflega mikill þegar við fórum of-
an eftir fjöllunum, því að þó kalt
sé og þægilegt upp á þeim, þá er
svo heitt hiðri í dölunum að menn
detta niður eins og dauðir.
Hvítu mennirnir, sem fylgdu okk-
ur áttu bágt með að ganga fyrir
þyrnunum, sem stungu þá, og við
hlógum að þeim og drógum þá á-
fram.
Eftir 20 daga komum við að
vatninu mikla og höfðum þá farið
130 mílur. Jafnlanga leið fórum við
á hálfum degi, þegar við höfðum
stigið á eldbát hvítu mannanna.
Við komum síðan til stóra bæjar-
ins, þar sem áður bjuggu Spánverj-
ar, en nú Amerikumenn.
Við höfðum naumast tíma til að
líta á bæinn, því aftur urðum við
að fara út á annan bát, sem var á-
líka langur og vegur sá, sem maður
getur hlaupið á þrem andardrögum,
hann var svo stór að hann hefði vel
rúmað alla þorpsbúa okkar. Margir
menn voru á bátnum á ýmsum stöð-
um. 1 honum logaði mikill eldur
alla tið, líkastur þeim, sem eg hefi
séð brenna niðri í eldfjalli, og eg
var loghræddur um, að hann mundi
brenna okkur öll til agna, en hvítu
mennirnir réðu við hann.
Þessi eldur rak bátinn áfram
hvernig svo sem það var, það er
mér ókunnugt. Við héldum áfram
á nóttunni alveg eins og á daginn
og fjarska langa leið fórum við, og
stönzuðum aldrei. Eftir einn eða
tvo daga sáum við ekkert land fram-
ar og aldrei hefði eg trúað því, að
til væri svo stórt vatn og eg sá þá.
Eg vissi ekkert hvað við fórum, en
það var maður uppi á bátnum að
aftan, sem sagði honum hvert fara
skyldi. En eg skil ekkert hvernig
hann fór að rata rétta leið, því í
marga daga sáum við ekkert nema
tómt vatn.
Eftir Iangan tima komum við til
Ameríku, þar sáum við bæ eftir bæ,
fullan af nýjum undrum. AIIs stað-
ar þyrptist hvita fólkið í kring um
okkur, og lézt vera hissjt á að sjá
okkur.Marga daga flugum við áfram
i húsum á hjólum, og það leit út
fyrir að landið ætlaði aldrei að
enda, en seinast komum við þó að
vatninu aftur og staðnæmdumst hér
í Coney Island, þar sem virðist alt
af vera sífeldar veizlur og gleði.
Við heyrum hér sífeldan söng,
hvar sem við erum, en það er ekki
söngur, sem lætur vel í okkar eyr-
um.
Margir koma til að sjá okkur, á
hverjum degi, og við segjum þeim
alt um okkar hætti. Allir eru hér
klæddir í föt, jafnvel börnin. Við
aumkvum þá, það er ómögulegt að
þeim líði vel, nema sól og vindur
nái til hörunds þeirra. Ef til vill
skammast þeir sín fyrir, að láta sjá
nokkuð af líkama sinum, því flestir
eru þeir magrir og ósællegir.
En þetta stafar af því að þeir
vinna svo mikið, það er mesta vit-
leysa, menn, sem vinna mikið, deyja
snemma.
Alt, sem við þurfum með, vex í
skógunum, við byggjum húsin okk-
ar úr sykurreyr, og þekjum þau
með laufum, konurnar vefa mittis-
skýlur okkar, og fæðu höfum við
nóga, alt í kring um okkur.
Hvers vegna lifa Ameríkum^nn
ekki eins og við ? Eg skyldi fræða
þá um alt, sem eg get, ef eg gæti
talað við þá. Þeir ættu að venja
börnin sín á að ganga nakin, því ef
guð hefði ætlað börnunum að vera í
fötum, þá hefði hann klætt þau
sjálfur. /
Eg hefi séð margt, sem eg hefi
undrast mikið, en eg ætla ekki að
segja neitt af því heima í Bontoc.
Sjálfir eigum við þar stóra sól og
tungl til að lýsa okkur, svo við höf-
um ekkert með smásólir ykkar að
gera. Húsin ykkar, sem fljúga eins
og fuglarnir, eru einskisvirði fyrir
okkur, því að við ætlum aldrei að
fara frá Bontoc. Þegar við kom-
umst þangað heim ætlum við að
dvelja þar, því það er bezti staður-
inn, sem til er á jörðunni.
Undarlegasti hluturinn, sem eg
hefi séð er pípan, sem þið talið inn
í svo að til ykkar heyrist svo dag-
Ieiða lengdum skiftir. Eg hefi reynt
að komast að hvernig á þessu
standi, en eg get það ekki.
Það gerir líka ekkert til; við J
Bontoc getum látið hljóð berast svo
langan veg, sem nauðsynlegt er,
með því að slá á holt tré með viðar-
búti.
Land ykkar er skemtilegt og fólk-
ið líkar mér vel, en samt ætla eg að
snúa aftur til Bontoc og vera þar
þangað til eg dey. Ekki veit eg
hvað gamall eg verð, en fólk hefir
orðið mjög gamalt í Bontoc, alt að
300 ára.
Sögukorn þetta er tekið úr „The
Independent."
Foringinn, er söguna segir, er
Filipino-eyjaskeggi, sem í sumar
kom til Coney Islífnd.
Á mjög barnalegan og einkenni-
legan hátt ber hann saman lífskjör
þjóðar sinnar, og ■ lífskjör menta-
þjóðanna,. og þykir ekki mikið til
munarins koma.
-------o-------
Eftirmaeli.
5. Október 1905 andaðist að heim-
ili sínu í West Selkirk heiðursbónd-
inn Guðmundur Árnason, nær 45
ára að aldri, fæddur 19. Nóv. 1860,
að Setbergi í Borgarfirði í Norður-
múlasýslu. Foreldrar hans voru
mérkishjónin, Ásmundur Ásmunds-
son Jónssonar, og Elín Katrin Beni-
diktsdóttir Gíslasonar Halldórsson-
ar, prests að Desjarmýri í Borgar-
firði.
Móðir Elínar Katrínar var sóma-
konan, VilborgGuðmundsdóttir, syst
i,- merkisbóndans Jóns sál. Guð-
mundssonar í Kelduskógum í Beru-
neshrepp í Suðurmúlasýslu.
Guðmundur sál. ólst upp hjá for-
eldrum sínum þar til hann var 14
ára, þá flutti hann ásamt þeim og
Vilborgu systur sinni að Njarðvík.
Þaðan fór hann aftur með systur
sinni og manni hennar, Gísla Jóns-
syni Sigurðssonar og foreldrum
sínum að Jökulsá í sömu sveit, sem
vinnumaður; árið 1887 Auttist hann
ásamt foreklrum sínum og Vilborgu
systur sinni og manni hennar, Gísla
Jónssyni til Ameríku, og settist að
við íslendingafljót í Nýja íslandi, í
Geysisbygð. Þar nam Guðmundur
sál. land og reisti bú. 6. Apr. 1891
gekk hann að eiga, yngismey Ragn-
heiði Jónsdóttur Finnbogasonar, og
Hildar Jónasdóttur frá Höskulds-
staðaseli í Breiðdal. Faðir hans
flutti til hans og andaðist hjá hon-
um í Selkirk, en móðir hans dvaldi
hjá systur hans Vilborgu og manni
hennar til dánardægurs, Þeim
Guðmundi sál. og konu hans varð
5 barna auðið, og af þeim lifa fjög-
tir. Sjö síðustu æfiár sín hafði hann
við heilsuleysi að stríða, sem þrátt
fyrir margítrekaðar læknatilraunir
alt af ágerðist. Um tíma dvaldi hann
vestur á Kyrrahafsströnd sér til
heilsubótar, en alt kom fyrir eitt.
Guðmundur sál. var skyldurækinn
og ástríkur við konu sína og börn,
sem nú harrna hann sárt, ásamt
skyldmennum hans og vinurn. Því
með allri framkomu sinni ávann
hann sér velvild og virðingu alTra,
er honum kyntust.
Sjúkdómsstríðið bar hann með
þolinmæði, og sá sómasamlega fyrir
konu og börnum—auðsjáanleg guðs
blessun,— þar sem hann þrotinn að
heilsu eftirlét kcmu sinni og börnum
töluverða peningaupphæð í lífsá-
byrgð. Þetta sýnir meðal annars
hver maður hann var.
6. þ. m. var hann jarðsettur að
viðstöddum fjölda manns. Lengi
Iifi minning hans.
Vinur hins látna.
13. þ. m. þóknaðist guði að kalla
til betra Hfs mann minn elskulegan,
Jón Sveinsson, eftir 5 mánaða
þunga legu, 71 árs að aldri. —
Þetta tilkynnist hlutaðeigandi ætt-
ingjum og vinum
Geysir, Man., 15. Okt. 1905.
Jóhanna J. Sveinsson.
Þa,ð sorglega slys vildi til í Se-
attle, Wash., þ. 30. Sept., að Árni
Jónsson frá Þorlákshöfn í Árnes-
sýslu á íslandi.slasaðist við útskipun
á skipabryggju Great Northern fé-
lagsins, sem orsakaðist þannig, að
1,500 punda járnplata féll ofan á
hann. Þetta áfall var svo stórkost-
legt, að allar læknistilraunir reynd-
ust árangurslausar. Hann andaðist
eftir þrjá daga, þ.3.0kt,og var jarð-
settúr í Ballard, 6. s. m., að við-'
stöddum fjölda fólks. —
Árni sál. var 44 ára að aldri,hafði
aðsetur í Ballard, og lætur eftir sig
ekkju með þrjú börn í ómegði—S.
Þann 16. Sept. síðastl. lézt að
heimili sínu, Framnes P. O., Nýja
ísl., Sigfús Jónsson.
Jón faðir Sigfúsar bjó lengi að
Refsmýri í Norður-Múlasýslu, en
móðir hans var Guðbjörg Sigflús-
dóttir prests að Ási í Fellum.
Sigfús sál. var fæddur 12. Marz
1843. Hann ólst upp hjá foreldrum
sínum fram að þrítugsaldri; gekk
þá að' eiga Guðrú(nu Hildfbrands-
dóttur, sem lifir nú eftir og syrgir
mann sinn.
Skömmtj eftir gifting sína fluttu
þau hjón vestur um haf, og settust
að í Nýja Islandi. Þeim varð niu
barna auðið og lifa af þeim fimm
dætur.
Rúmra 30 ára kendi Sigfús sálugi
innvortis meinlæta, er stöðugt á-
gerðust, og að síðustu drógu hann
til dauða, eftir miklar þjáningar.
Margra lækna var leitað en cnginn
gat unnið bug á meinsemd hans.
í fyrra var gerður holdskurður á
Sigfúsi sál., á sjúkrahúsinu íWinni-
peg, og leit þá svo út, fyrst á eftir,
sem bati mundi í vændum, en það
snerist þó á annan veg. Sjúkdóm-
urinn tók sig von bráðar upp aftur,
öllu kvalameiri en áður, unz hann
gerðist banvænn sem áður er sagt.
Sigfús sál. var þrekmaður mikill
°g gengdi furðu hve mikill afkasta-
maður hann var, jafn heilsulítill, og
þó hann ætti, sérstaklega fyrstu ár-
in, við mikla erfiðleika að stríða,
lagði hann sig svo vel fram, að eigi
þurfti hann neitt til annara að
sækja. — Hann var maður greindur
vel, síkátur og ræðinn, brjóstgóður
og hjálpsamur öllum, sem bágt áttu.
Hann var vel kristinn og hélt sinni
barnatrú til dauðadags. — Aldrei
skyldi æðruorð eða mögl heyrast af
hans vörum, þrátt fyrir bágindin og
sjúkdómsstríðið, því að trúin og
traustið á drottin léttu honum lifs-
byrðina og linuðu þrautirnar.
Vér eigum hér einum af vorum
beztu mönnum á bak að sjá, og er
lians því sárt saknað, ekki einungis
af ekkju hans og börnum, heldur og
af öllum. sem þektu hann.
Blessuð sé minning hans.
Einn af vintitn hins látna.
—------o-------
Brosandi börn.
Frísk börn eru aldrei önuglynd.
Þegar börnin gráta og eru óvær, þá
eru þau, með því eina móti, sem
þeim er mögulegt, að láta móður
sína vita að eitthvað gengur að
þeim. Það getur bæði verið maga-
veiki, nýrnaveiki eða tanntökusjúk-
dómar. Þessir sjúkdómar læknast
fljótt með Baby’s Own Tablets, og
barnið fer aftur að brosa; hver
inntaka framleiðir nýtt bros. Mrs.
Mary E. Adams, Lake George. N.
B, segir: „Mér hafa reynst Baby’s
Own tablets svo vel við öllum
barnasjúkdómum, að eg gæti ekki
verið án þeirra." Sama er að segja
um reynzlu allra þeirra mæðra, sem
brúkað hafa þessar pillur, og þær
vita að þetta meðal er ósaknæmt,
því full ábyrgð er tekin á að það
hafi ekki inni að halda nein eitruð
ne deyfandi efni. Jafn óhætt er að
gefa það nýfæddum börnum eins og
hinum, sem stálpuð eru. Seldar hjá
öllum lyfsölum eða sendar með
pósti á 25C. askjan, ef skrifaði er
beint til „The Dr. Williams’ Medi-
cine Co., Brockville, Ont.“
Slœniur hósti lœknaSur.
„Fyrir tveimur árum síöan félck
hún litla dóttir mín aðkenningu af
lungnabólgu, og hafSi á eftir mjög
slæman hósta. Hún fékk stundum
hóstaköst, áþekkust kíghósta, og
margir héldu að henni mundi aldr-
ei batna. Eg fékk mér eitt glas af
Chamberlain’s Cough Remedy,
sem reyndist eins og töframeöal.
Hún hætti aS hósta, og er nú orðin
stór og feit.“ Þannig ritar Mrs.
Ora Bussard, Brubaker, 111. Þetta
meðal fæst hjá öllum kaupmönn-
um.
Gearhart’s prjónavélar
hinar nýju, eru
þær einu, sem
prjóna alt, hvort
heldur er lykkju-
snúið, tvíbandað
algengt prjón
Við erum útsölu-
menn fyrir þær
og óskum eftir að
þér snúið yður
til okkar þvf við
getum sparað yður algerlega flutningsgjald
frá útsöluhúsunum. Komið eða skrifið til
okkar eftir upplýsingum.
G. A. Vivatson, Svold, N. D.
A. ANDERSON,
SKRADDARI,
459 Notre Dame Aye,
KARLMANNAFATAEFNI.—Fáeia
fataefni, sem fá*t fyrir sanngjarnt verð.
Þaö borgar sig fyrir Islendinga að finna
mig áöur en þeir lcaupa föt eöa fata-
efni.
SÖGU faer hver nýr kaup-
■----------- andi í kaupbæti er
borgar fyrirfram
fyrir næsta árgang
LÖGBERGS.
“EIMREIÐIN”
Fjölbreyttasta og skemtilegasta tímaritið
á íslenzku. Ritgjöröir, myndir, sögur og
kvæöi. Verö 40C. hvert hefti. Fæst bjá
II. S. Bardal og 8. BergmnUa.
TI1E CAN4DI4N BANK
OE COMMERCE.
á hornlnu & Kou o> laabel
Höfuðotdll »8,700,000.00 Varasj<58ur »3,500,000.00
SPARLSJODSDEILDIN
Innlög $1.00 og þar yfir. Rentur lagöar
viö höfuöstól á sex mánaða fresti.
Vlxlar fést á Englands banka
aem eru borganleglr t /»
Aðalskrifstofa í Toronto.
Bankastjóri í Winnipeg er
0----JOHN AIRD-------o
THE DOMIINION BANK.
Borgaður höfnðstóll, $3,000,000 00
Varasjóður, - 3,500,000.00
Eitt útibú bankans er á horninu á Notre
Dame og Nena St.
Alls konar bankastörf af hendi leyst.
Sparisjóðsdeildin tekur við innlögum, frá
$1.00 að upphæð og þar yfir. Rentur borg-
aðar tvisvar áári, í Júoí og Desember.
T. W. BUTLER,
Bankastjöri.
Imperial Bank ofCanada
Höfuðstóll.. $3,500,000
VarasjóBur.. 3,500,000
Algengar rentur borgaðar af öllum inn-
lögum. ÁvfSANIR SELDAR X BANKANA X ís-
LANDI, ÖTBORGANLEGAR f RRÓNUM.
Útibú í Winnipeg eru:
Aðalskrifstofan á horninu á Main st, og
Bannatyne ave.
N. G. LESLIE, bankastjórl.
Noröurbæjar-deildin, á horninu á Main st
og Selkirk ave.
F, P, JARVIS, bankastjórl.
DR A.V. PETERSON
Norskur tannlæknir.
Room 1 Thompson Block
PHONE 2048. opp. City Hall.
B@“Et þer þurfiö aö láta hreinsa,
fylla eöa gera viö tennurnar
þá komiö til mín. Verö
sanngjarnt.
Dr.M. HALLDORSSON,
PavlE Rixrev, BT X> I
Er að hitta á hverjum miðvikudegi |
í Grafton, N. D,, frá kl. 6—6 e. m.
STÆKKAÐAR 3IYNDIR,
16x20<Crayons á $2.00 hver
16x20 meö vatnslitum $3.00.
MYNDARAMMAR:
16x20 rammar frá $1.00 og þrr
yfir. Vér búum til myndaramma
af öllum stæröum. Komiö og
skoöiö þá.
GOODALL’S
Myndastofur
618/í Main st. Cor. J.ORan ave.
53Main st. cor. James st.
Taylor st. Louise Bridge.
ORKAR
MORRIS PIANO
Tónninn og;tUfinninginer framleitt
á hærra stig og með meiri list en á nokk-
uru ððru. Þau eru seld með góðum
kjörnm og ábyrgstum óákveðinn tfma,
Það setti að vera á hverju heimili,
S L BARROCLOUGH & Co.
228 Portage ave. Winnipeg.
H. E. CLOSE
prófgenginn lyfsali.
Allskonar lyf og Patent meðul. Rit-
föng <fec.—Læknisforskriftum nákvæm-
n gaumurgefinn.
MaþleLeafReBovatiagWorks
Við erum nú fluttir að 96 Albert st.
Aðrar dyr norður af Mariaggi hotelinu. Föt
hreinsuð.lituð.pressuð og bætt. TEL. 48».
Dr. W. Clarence Morden,
tannlœknir
Cor. LoRan ave. or Main st.
620>é Main st. - - ’Phone 185.
Plate work og tennur dregnar úr
og fyltar fyrir sanngjarnt verð.
Alt verk vel gert.
Thos. H. Johnson,
íslenzkur lögfræðingnr og mála-
færslumaður.
Skripstopa: Room 83 Canada Life
Block. suðaustur horni Portage
Ave. & Main st.
UtanIskrift: P. O. box 1864,
T’alefón 428. Winnipeg, Manitoba
^titnib eftir
— þvf að —
Eddjjs Buoslnoapapplr
heldur húsunum heitum* og varnar kulda. Skrifið eftir sýnishorn-
um og verðskrá til
TEES & PERSSE, L^d.
áGBNTS, WINNIPEÖ.
Winnipeg Picture Frame Factory,
Búö: 495 Alexander ave.
Vinnustofa: 246 Isabel st.
’Phone: 2789. *
Allar tegundir af myndarömmum búnar til. — Stækkum myndir.
Viö þurfum umboösmenn víösvegar til aö selja fyrir okkur.—
Heildsala og smásala.
P. Ceok, Eigandi.