Lögberg - 28.03.1907, Blaðsíða 3
LOGBERG, F1M1UDAGINN 28. MARZ 1907
Hreint.
Þurt.
Saltiö, sem sparar peninga og
eykur peninga á rjomabúunum,
er
Windsor
salt
Minna af þessu vel uppteysanlega salti
gerir meira og betra gagn en nokkurt ann-
aösalt.
Ef þér reynið það sannfœnst þér. Per
munuð komast að raun um þetta undir
elns og þér farið^^að kaupa Windsor
salthjákaup mannmum.l
Augun djúp og blá.
Sólin hló viö hlíðarfót,
hafiS, strönd og ögur,
en viö hjartans instu rót
augun djúp og fögur.
Sólin hvarf af himni blá,
huldist ísi lögur,
er ég mátti ekki sjá
augun djúp og fögur.
Minning ljúfmál liöin frá
töngurn flutti sögur
um, hve skinu á mig þá
augun djúp og fögur.
Frosthörö nótt á bæ og bú
breiöir mjallar kögur.
Óvart skína á mig nú
augun björt og fögur.
Sól mun hefjast himinn á
hlæja þíöur lögur,
fyrst mig skína aftur á
augun djúp og fögur.
Enn þá vaknar æsku þrá,
enn kann vonin sögur.
Hug minn skína instan á
augun djúp og fögur.
Bjami Jónsson,
frá Vogi.
—Ingólfur.
Hver verður heppilegasta
íiöferðin
til aö hafa saman sómasamlega
upphæö hér meðal íslendinga, fyr-
ir heilsuhælið á íslandi?
Af því eg hefi fundiö mjög al-
mennan áhuga hér i bænum, meö-
al Islendinga, fyrir þessu nauö-
synjamáli, þá er aðallega aö hugsa
um hvernig því veröi heppilegast
og fyrirhafnarminst komið í fram- j
hefi eg frétt nú nýlega úr einni ný-
lendu,aö samskot hafi verðið byrj-
uð á samkomu, að tilhlutun Jóns
frá Sleðbrjót, og er eg honum
innilega þakklátur fyrir.
Eg vildi óska að ísland ætti sem
flesta honum líka, hvað þetta mál
snertir, i hinum nýlendunum.
Mér þykir sennilegt að eitthvað
heyrist samskotúnum viðvikjandi
úr hinum nýlendunum áður langt
um líður. Áð vísu get eg ekki bú-
ist við, að peningarnir verði sendir
heim fyr en seint í sumar,og verð-
ur það auglýst síðar.
Eg ætla að setja hér nöfn nokk-
urra manna, sem eg vona að greiði
eitthvað götu þessa máls í Dakota
nýlendunni. Flesta þeirra þekki
eg persónulega: Gunnláugur Er-
lendsson, Edinburg; Joseph Walt-
er, Gardar; GamalíelThorleifsson,
Björn Bjarnason.Gardar; Sigurð-
ur Hjaltalín, I. V. Leifur, Hall-
dór Reykjalin, Moutitain; séra
Hans Torgrímsen, Stígur Thor-
valdson, Akra; Thorvaldson Bros.
að Hallson.
Eg vona fastlega að allir þessir
menn greiði fyrir samskotunum
þar syðra, og fleiri þeim til hjálp-
ar.
Það-skal tekið fram, að eg hefi
nú þegar fengið loforð nokkurra
leiðandi manna í hinum ýmsu fé-
lögum hér i Winnipeg til stuðn-
ings og meömæla innan félaganna
sjálfra. Þess skal getið að blöðin
Lögberg og Heimskringla hafa
lofast til að veita samskotunum
móttöku fyrir mína hönd, einnig
mega þau sendast beint til mín
að 623 Agnes st., Winnipeg.
Náttúrlega er mjög æskilegt að
menn borgi eins fljótt eins og
kringumstæður leyfa.
Kæru landar! Greiðið fyrir
t þessum samskotum. Það er ekki
búist við að hver gefi mikið, en
„safnast þegar saman kemur.“
Winnipeg, 21. Marz 1907.
Aðalsteinn Kristjánsson.
* * *
Aths.—1 greininni hér á undan
er Mr. Aðalsteinn Kristjánsson að
aö benda á nýja aðferð til að
greiða fyrir samskotunum til
heilsuhælisins á Islandi, og mælist
meðal annars til þess, að hin ýmsu
félög hér i bænum greiði fyrir
þeim. — Vér höfum verið þessum
samskotum meðmæltir, og sjáum
eigi betur, en að það yrði þeim
til vænlegrar eflingar, ef þessi
uppástunga Mr. Kristjánssonar
yrði tekin til greina. — Hér er um
gott mál að ræða, sem göfugmann-
legt er að styðja, og vér efumst
ekki um að Vestur-íslendingar
það loðað við íslendinga, eins og
allir viðurkenni, jafnvel þeir, sem
mest skrumi af menning þeirra.
Svo séu íslendingar og fátækir
ræflar, sem ekki geti tekið á móti
konunginum, nema að “slá upp“
veizluskálum, en það geti hinir þó
gert. —
Vaðall Brandesar er all-langur
og allur af sama toga spunninn:
illgjarnlegum þjóðernis- og yfir-
ráða- hroka, sem tekur á sig hjúp
spotts og spéskapar. Hefir Bran-
des hlaupið illa á sig i bræðinni og
sýnt, hvaða „maður“ er á bak við
réttlætis- og göfugleika grímuna,
sem hann hefir löngum borið. En
ritsmíðarnar nauðsynlegur og til-
komumikill leiðarvísir til réttrar
þekkingar á sálarlífi þessa “mikil-
mennis”.
Egill Skallagrímssoii þakkaði
Óðni það, að hann hefði gefið sér
það skaplyndi, að hann gerði sér
“vísa féndur af vélöndum”, og
eins mega nú íslendingar láta sér
vel líka, að eiga í Brandes opin-
beran fjandmann í stað ótryggs
vinar. — Ingólfur.
háska, áður en hann færi úr stóln-
um. Þ.eim þótti mjög vænt um
þetta. Þeir völdu úr enskri sálma-
bók, er prófastur átti, sálminn al-
kunna: “Lead, kindly light”.
Söfnuðurinn var stórhrifinn, er
þeir stóðu allir upp, þá er prófast-
ur hafði lokið máli sínu —hann er
mikið vel fær i ensku—og sungu
sálminn. Þeir sungu einkar lið-
lega og með miklum fjálgleik.
Skipshönin hefir komið í alla
staði vel fram; enginn þeirra hef-
ir enn sézt drukkinn. Skipstjóri
heitir J. Wood, stýrim. J. Page,
vélmeistari W. Bradshaw. Skipið
þeirra var mjög nýlegt og bezta
skip, frá Hull. — Isafold.
CANADA NORÐYESTURLANDIÐ
BotnvOrpuniisstrandið á
Breiðafiröi.
Dásamleg mannbjörg.
Eins og kunnugt er, fylgdi sú
saga fyrstu fréttinni um það slys,
strand botnvörpungsins Imperial-
ist út af Grundarfirði,að þar hefði
enginn maður bjargast. Þ.að var
eðlilegt, með því að skipið sást
mannlaust á skerinu,sem það fest-
Göngu-Hrólfur.
Mæramenn í Noregi hafa vakið
máls á því fyrir skömmu, að safna
fé til þess að reisa Göngu-Hrólfi
bautastein mikinn eður minningar-
merki þar á Mæri. Var Hrólfur
þaðan æítaður, sem kunnugt er af
fornsögum vorum, þvi hann var
sonur Rögnvalds Mærajarls og
bróðir Hrollaugs landnámsmanns
í Hornafirði. Telja þeir Göngu-
Hrólf einna frægastan allra Norð-
manna og komi hann og hans af-
sprengi mjög víða við sögu Norð-
urálfu alt frá öndverðri 10. öld og
til vorra daga, enda eiga nærfelt
allir þjóðhöfðingjar álfunnar kyn
sitt til hans að rekja. Voru Rúðu-
jarlar og þeirra félagar hinir
mestu garpar. Þ.eir Unnu Eng-
land 1066 og hefir það ríki ekki
gengið úr ætt þeirra siðan. Niðj-
HEGI.UK VH) IiANDTÖKU.
Aí öllum sectionum me8 Jafnri tölu. sem tiiheyra samhandsstjörnlnni,
I Manltoba, Saskatchewan o* Alberta, nema S og 18, geta fjölskylduhöfu*
og karlmean 18 &ra e8a eldrl, tekiC sér 160 ekrur fyrlr heimiUsréttarland,
þa8 er a8 segja, sé landiC ekki ACur teklC. eCa sett tll slCu af stjórnlnul
til vlCartekJu eCa einhvers annars.
DíNRTniJf.
Uenn aeja skrlfa slg fyrlr landtnu & þelrrt landskrifstofu, sem naS
llggur landinu, sem teklC er. MeC leyfl innanrlklsr&Cherrans, eCa lnnflutn-
lnga umboCsmannsine I Winnlpeg, eCa næsta Domlnlon landsumboCsmanna
geta menn geflC öCrum umboC tll þess aC skrifa sig fyrir landl. Innrltunar-
gJaldlC er S 10.00.
HEIMUISRÉTTAR-SKYLDCR.
Samkvæmt nóglldandl lögum, verCa landnemar aC uppfylla heisUHa-
réttar-skyldur stnar & einhvem af þelm vegum, sem fram eru teknir t eft-
irfylgjandl töluliCum, nefnilega:
*«—A0 bóa & landlnu og yrkja þaC aG mlnsta kosti t sex m&nuCt &
hverju &rl t þrjfl &r.
S.—Bf faCir (eCa móGir, ef faClrinn er l&tlnn) elnhverrar persónu, sens
heflr rétt tll aO skrlfa sig fyrlr helmlllsréttarlandi, býr t bflJörC t n&grennl
vlC landiO, sem þvfltk persöna heflr skrlfaC sig fyrlr sem heimillsréttar-
landl, þ& getur peísónan fullnægt fyrlrmælum laganna, aC þvl er &bflC &
l&ndlnu snertlr &Cur en afsalsbréf er veltt fyrir þvl, & þann h&tt aC hafa
helmlH hj& föGur stnum eGa móCur.
S.—Ef lanjneml heflr fengiC afsalsbréf fyrlr fyrrl heimillsrétt&r-bflJörO
sinnl eGa sktrteinl fyrlr aG afsaisbréflC verCl geflC flt, er só undlrritaO t
samræml viO fyrirmælt Dominlon laganna, og heflr skrifaG slg fyrtr stSarl
helmlllsréttar-bflJörC, þ& getur hann fullnægt fyrlrmælum taganna, aC þvl
er snertir &bflC & landinu (stCarl helmlllsrétt&r-bðjörCiimi) &Gur en afsals-
bréf sé geflC flt, & þann h&tt aC bfla & fyrrl helmllisréttar-jörClnni, ef stCart
helmlllsréttar-JörCln er 1 n&nd vlC fyrrl helmillsréttar-JörCina.
4.—Ef landnemlnn býr aC staCaldrt & bflJörC, sem hann heflr keypt,
tekiC 1 erfCir o. a frv.) t n&nd vlC heimlllsréttarland þaG, er hann heflr
skrlfaC sig fyrlr, þ& getur hann fullnægt fyrirmælum laganna, aC þvt er
&bð0 & helmlUBréttar-jörCinnl snertir, & þann h&tt aö bfla & téCri elgnar-
JörC sinnl (keyptu landl o. s. frv.).
ist á, og liðaðist þar í sundur eft-
ir 2—3 daga, án þess að komist ar þeirra voru og hinir mestu af-
kvæmd. Því það skal tekið fram
að eg get hreint ekki safnað með-
al allra landa hér í bænum, og
heldur ekki auðgert að fá mann til
þess, nema fyrir borgun.
Þar af leiðandi dettur mér í hug
að heppilegasta aðferðin verði sú,
að safnaðafélögin og GoodTempl-
ara félögin, eða í einu orði öll ís-
lenzk félög, sem finna hjá sér
hvöt og krafta til að verða þessu
eitthvað að liði, láti málið til s'm
taka nú þegaa. Eg get ekki bet-
ur fundið, ef einhverjir vilja svo
gera það. Lögbergi hafa þegar
verið sendar gjafir til þessa fyrir-
tækis frá nokkrum mönnum, sem
kvitterað verður fyrir á sínum
tíma, og eftir að» fleiri hafa bæzt
við. — Ritstj.
Georg Brandes.
hefir ritað hverja níðgreinina af
annari um ísland og íslendinga í
“Politiken”, með svo miklum
rosta, ósvífni og fjandskap, að
slíkt hefir aldrei fyr sést í dönsk-
vel gera að bera þessa tillögu upp j um blöðum. Helzt þar í hendur
innan vébanda félaganna, þá hygg þekkingarleysi á landinu og blint
eg þetta verði það fyrirhafnar-
minsta.
Það skal tekið fram því til \
sönnunar, að fólk hér í Winnipeg
hefir talsvérðan áhuga fyrir þessu
máli, að eg er nú þegar búinn að
safna nokkuð á þriðja hundrað
dollara, að visu mest í loforðum
('nöfn gefenda verða auglýst jafn-
óðum og borgaö verðurj. Þegar
þess er gætt, hve fáir menn það
eru, sem hafa lofað þessari upp-
hæð, þá finst mér sennilegt að
hefðust samati fjögur til fimm
hundruð dollarar. Það skal játað
að eg bjóst aldrei við að menn
myndu gefa eins mikið hver um
sig, eins og reynzlan hefir sýnt,
þar sem yfir tuttugu hafa nú lofað
fimm dollururh, og tveir meiru.
Eg er þess fullviss með nokkra,
sem engin viss loforð hafa viljað
gefa, heldur sagt mér að finna sig
síðar, að þeir gefa ekki minna en
fimm dollara.
Hvað nýlendunum viðvíkur get
eg vart búist við, að menn ráðist í
að safna á annan hátt en á sam-
yrði að því eða nokkrum hlut úr
því bjargað. I
Löngu síðar nokkuð fréttist
hingað að skipverjar hefðu bjarg-
ast allir og biðu heimferðar í
Stykkishólmi, en ekki með hverj-
um hætti það hefði atvikast.
Eftirfarandi greinilega skýrslu
um það hefir nú Isafold fengið
vestan úr Hólmi með pósti:
Botnvörpungurinn Imperialist
strandaði á skeri nálægt Melrakka
ey í Grundarfjarðarmynni, en öll
skipshöfnin bjargaðist við illan
leik. Það var 19. Jan. um há-
degi, er skipið rakst á, og kom
þegar gat á það; mennirnir, 12 að
tölu, fóru í skipsbátinn til að
bjarga sér.
Útsunnan stormur var á með
éljum, og sjór úfinn mjög. v
Þeir náðu hvergi landi i Eyrar-
sveit, hröktust undan og inn á við
gegn um brim og boða, þar til er
þeir klukkan 11 um kveldið náðu
landi i óbygðri ey, Hnifsey, er
liggur undir Helgafell, hér um bil
eina og hálfa mílu vestur af Stykk
ishólmi.
En bygðar eyjar eru þar nærri,
Þormóðsey næst.
Þar í Hnífsey urðu þeir að láta
fyrir berast um nóttina.
• Næsta morgun, sunnud. 2oJan.
var nokkurn veginn bjart veður,
en vestansjór; 3?tluðu þeir þá i
bátinn til að ná mannabygð.
Fimm hinir aumustu fóru fyrst
út í; en þá sleit ólag Fátinn frá
landi, og höfðu þeir félagar eigi
mátt til að komast að eynni aftur,
og rak þá undan hægum vestan-
vindi inn í bygða ey, er heitir Sel-
lón. Þar varð að leiða þá til bæj-
ar og láta þá hátta ofan i rúm.
En af hinum 7 er það að segja,
að bóndinn Jón Jónsson í Þ.or-
móðsey sá þá á eynni er birti.
Hann þóttist vita, að það væru
menn i háska staddir, og lagði á
stað við annan mann ('fleiri karl-
menn voru ekki í eynniý með heita
mjólk i fötu, náði þeim 7 í bátinn,
og hélt með þá fyrst inn í Sellón;
þar slóst bóndinn Jón Lárusson í
för með honum með hina 5, og
lentu með þá í Stykkishólmi aflíð-
andi miðjum degi.
Hér var reynt að taka við skip-
brotsmönnum eftir föngum, og
hafa þeir verið hér á vist síðan, vel
haldnir.
Sunnudaginn var-, 27. þ. m.,
sögðu þeir prófasti (séra Sigurði
GunnarssyniJ, að þeir vildu fara í
kirkju, þótt þeir skildu ekki ís-
lenzku. Hann stakk upp á að þeir
reksmenn og hetjur Krossferð-
anna og til þeirra átti riddara-
menska miðalda rót sína að rekja.
Danir eru farnir að fitja upp á
því á síðari árum að GönguHrólf-
ur hafi verið danskur ('“Den dan-
ske Rollo” kalla þeir hann í kensla
bókum sinum) og styðjast við an-
nála franskra munka; en munkar
þessir kunnu lítil skil á ættum nor-
rænna víkinga, sem líklegt má
þykja, og rugluðu iðulega saman
Norðurlandaþióðum, þeim er
þangað herjuðu. Segja Norð-
menn að þeir muni litt skeyta
þeirri ásælni Dana, enda sé þeir
nú orðnir henni vanir; Danir kalla
líka Vessel, Holberg og Torden-
skjold samlanda sína.
Bautasteininn vilja Mæramenn
helzt láta standa á hæð nokkurri
('Storhaugen) i Álasundi í Sunn-
mæri.—Ingólfur.
BEIÐPÍI UM GIONARBRAF. ^
ættl aO vera gerC strax eftlr aC þrjú &rln eru ltCln. annaG hvort hj& næsts
umboCsmanni eta hj& Inspector, sem sendur er tll þess aC skoCa hvaC &
landinu heflr veriO unniG. Sex m&nuCum &Gur verGur maCur þö aC bafa
kunngert Domlnlon lands umboOsmannlnum t Otttawa þaC, aC hann ætli
sér at btOJa um elgnarréttlnn.
IÆIÐBEINTh G AR.
*
Nýkomnlr innfljrtjendur f& & innfljrtjenda-skrlfstofunni f Wlnnipeg, og &
öllum Domlnlon landskrifstofum lnnan Manltoba, Saskatchewan og Alberta,
lelObeinlngar um þaG hvar lönd eru ötekin, og allir, sem & þessum skrlf-
stofum vlnna veita innflytjendum, kostnaOarlaust, leiGbeinlngar og hj&lp til
þess aO n& 1 lönd sem þelm eru geCfeld; enn fremur allar upplýslngar vlO-
vtkjandl timbur, kola og n&ma lögum. AHar sltkar regiugerOlr geta þelr
fenglO þar getlns; elnnlg geta nr.enn fengiC reglugerOina um stjörnarlönd
Innan J&rnbrautarbeltisins 1 Brltish Columbla, meO þvf aO snfla sér bréflega
til rltara innanrtkisdeildartnnar t Ottawa, lnnfljrtJenda-umboCsmanrteins I
Wlnnlpeg, eCa tll elnhverra af Ðominlon lands umboGsmönnunum t M&ni-
toba, Saskatchcwan og Alberta.
þ W. W. OORY,
Deputjr Mlnlster of the Interlor.
hatur á þjóðinni og frelsiskröfum
hennar.
Brandes hefir stundum verið
með fleðulæti til Islendinga, eink-
um meðan verið var að ginna þá
1903 og fá þá til að sætta sig við
innlimunarbrellur Albjarts. En
þegar hann verður var við sjálf-
stæðisviðleitni íslendinga, þá er
lokið vináttu þessa “göfugmenn-
is” og postula réttlætis og jafnað-
ar; stórdaninn blossar upp i hon-
um sótsvartur af hatri og heift í
garð íslendinga og eys yfir þá
skopi og níði á báða bóga.
Hann skipar íslenzku þjóðinni
á réttinda-bekk með Amager og
Borgundarhólmi. Finst Island
hafa enn þá minni rétt til nokkurs
sjálfstæðis heldur en Amager.
Hvorttveggja sé eyland, greint
frá Danmörku með djúpum ú\(\),
Amagerbúar eigi kyn sitt að rekja
til hollenzkra garðyrkjumanna, er
þar settust að fyrir nokkrum öld-
um. Þeir hafi þó verið fremri ls- að stólræðu lokinni syngju sálm,
lendingum aö þrifnaði, því að vík- og kvaðst vilja reyna að tala nokk-
ingarnir hafi verið daunillir sóðar, ur orð til þeirra á ensku í sam
Hjálp fyrir n»æðurnar.
“Eg segi ætíð nágrönnum mín-
utn, sem börn eiga, frá því
hversu vel mér hafa reynst Baby’s
Own Tablets,” segir Mrs. L. Re-
ville, Gawas, Ont. j^Irs. Reville
segir enn fremur: “Eg get ekki
verið án þes sað hafa þessar Tab-
lets í húsinu, því eg þekki ekkert
meðal sem jafnast á við þær í þvi
að lækná ýmsa barnasjúkdjoma.”
Það eru hinir ágætu vitnisburðir
þeirra mæðra, er þessar Tablets
hafa reynt, er hafa gert þær vin-
sælasta barnameðalið í Canada.
Hver móðir sem brúkar Baby’s
Own Tablets, hefir yfirlýsingu
efnafræðings stjórnarinnar í hönd-
um um það að þetta meðal hafi
ekki inni að halda minstu vitund
af ópíum eða öðrum skaðlegum
efnum. Seldar hjá öllum lyfsöl-
um, eða sendar með pósti fyrir 25
cent askjan, ef skrifað er til “The
Dr.Williams’Medicine Co., Bróck-
ville, Ont.“
TAKIÐ EFTIR!
Af því eg hefi mikið fyrirliggj
andi af aktýgjum sel eg þau nu
um tíma þannig, fyrir peninga út í
hönd: Góð og sterk “team-har-
ness” með “breching”, altilbúin
með svitapúða á $31, án “breech-
ing” $24. Sterkustu “team-har-
ness” með “breeching” $39—$50,
án “breeching” $29—$50.
Góð og sterk einföld aktýgi með
brjóstkraga á $11, með brjóst-
kraga og kragaspennum : $12.50.
Þessi kjörkaup standa yfir að
eins um stuttan tíma.
Yðar einlægur
The Alex. Black LumberCo., td. "]
Verzla með allskonar VIÐARTEGUNDIR:
Pine, Furu, Cedar, Spruce, Haröviö.
Allskonar boröviöur, shiplap, gólfborö
loftborö, klæöning, glugga- og dyraum-
búningar og alt semtil húsageröar heyrir.
Pantanir afgreiddar fljótt.
fcl. 59S. Higgins & Gladstone st. Winnipeg
r,
G. L. Stephenson
118 Nena St.. - WINNIPEG
Rétt noröan viö Fyrstu
lút. kirkju.
Tel. 5730,
A. ROWES
Á horninu á Spence og Notre
Dame Ave.
Febrúar
afsláttarsala
komum af einhverju tægi, enda sem aldrei hafi þvegið sér, og hafi bandi við björgun þeirra úr lífs-
N. THOMPSON,
Selkirk, Man.
A. S. BARDAL,
selui
Granite
Legsteina
alls kcnar stæröir.
Þeir sem ætla sér aö kaupa
LEGSTEINA geta því fengiö þá
meö mjög rýmilegu veröi og ættu
aö senda pantanir sem fyrst til
A. S. BARDAL
121 Nena St.,
Winnipeg, Man
Til að rýma til sel eg nú tun
tíma flókaskó og yfirskó méð inn-
kaupsverði.
Allir ættu að grípa þetta sjald-
gæfa tækifæri á heztu kjörláaup-
um.
Allir flókaskór, sem áður hafa
veriö seldir fyrir $2—$4.50, eru
nú seldir fyrir $1.35.
VIÐUR og KOL.
T. V. McColrn.
343 Portage Ave. Rétt hjá Eatonsbúöinni.
Allartegundir af söguðum og klofnum
eldiviö ætíö til. Sögunarvél send hvert sem
óskaö er. — Tel. 2579. — Vörukeyrsla,