Lögberg - 12.09.1907, Page 6

LÖGBERG. FÍMTUDAGLSN 12 SEPTEMBER 1907
LlFS EÐA LIÐINN
EFTIR
'lflK.
HUGH CONWAY.
XVII. KAPITULI.
iÞ'egar fyrstu hjartnæmu kveöjurnar voru af-
staönar vikum við okkur hvor frá öðrum, en heldumst
samt í hendur, og virtum hvor annan fyrir okkur til
að sjá greinilega hvaða breyting Þessi tveggja ára
aðskilnaður hefði haft á okkur. Faðir minn var
hraustlegri og hressari . Hann var orðinn dökkleitur
t andliti, en hann gekk nú beinni og hvatlegar en áður.
í andliti hafði hann ekki breyzt. Andlitsdrættirnir
hinir sömu, skýrir og reglulegir. Á svip hans var
sami blær og fyr, er bar vott bæði um hugarþrek og
næmar tilfinningar. Hann mændi á mig dökku aug-
unum sínum þunglyndislega en innilega, eins og hann
var vanur. *Skegg hans var klipt öldungis eins og
vanalega, en það lét hann gera svo að vel átti við og
veitti andlitinu einkennilegan svip. Búningur hans
var óaðfinnanlegur svo að eg þóttist viss um, að þó
hann hefði verið að ferðast um ókunn lönd, meðal
líttsiðaðra Þjóða, þá gæti enginn hér á Englandi álit-
ið hann annað en vel upp alinn herramann. Sjálfur
gat eg að eins vonast Þess, af því að dæma hvernig
hann horfði á mig, að honum geðjaðist eins vel að
mér og mér að honum-
“Þú hefir vaxið—þreknað—ert orðinn fullorðinn
maður, Filippus,” sagði hann. “Mér finst það góður
fyrirboði, að við skyldum hittast hér á gamla heimil-
inu.”
■“En það mátti heldur ekki tæpara standa,” sagði
eg. “Ef þú hefðir komið einum degi seinna, hefði eg
verið farinn. Hvenær komstu aftur?’
“í gær. Eg fór til herbergja þinna í borginni og
heyrði þar að þú værir kominn hingað, svo að eg
flýtti mér þá á fund þinn eins og eg gat.”
Svo lögðum við á stað heim götuna og leiddumst. j
í fögnuði mínum gleymdi eg Valentínusi.
“Hvar er farangur þinn?” sagði eg'við föður j
minn.
“Allur þungafarangurinn er í London. Smádót-
ið, senl eg kom með, skildi eg eftir hjá bóndanum
hérna í nágrenninu. Ökumaðurinn fór ekki lengra
með mig, svo að eg bað nágranna minn að senda með
dótið hingað.”
“Gekstu jtfir mýrina?” >
"Já. Eg befði verið kominn Tiér fyrir nokkru, |
hefði eg ekki stanzað og farið að tala við ungan mann
sem eg mætti þar. Hann var málari. Þetta var
prýðilega skynsamur og skemtilegur piltur, sem mér
þótti einstaklega gaman að tala við.”
Það hlaut auðvitað að hafa verið Valentínus. Eg
fer að brosa þegar eg bar þá saman í huganum, föð-
ur minn, jafnalvörugefinn og hann var, og Valen-
tínus.
“Það er ekki oft, að maður rekur sig á málara
hér,” hélt faðir minn áfram; “svo að eg stanzaði og
fór að tala við þenna unga mann- Á einum klukku-
stundarfjórðungi var hann búinn að segja mér hvaða
skoðanir hann hefði á málverkalist, músík, bókment-
um, vindlum og lifníiðarháttum fófksins i. þessum
landshluta.”
Eg fór aftur að hlæja. Mér var sent eg sæi á-
nægjusvipinn á Valentinusi er hann hafði fengið
þennan ókunnttga mann til að hlusta á rausið í sér,—
mann sem vissi tvöfalt meira um hvað sent vera skyldi
heldur en hann.
“Spurðirðu um nafn lians, eða hvar hann héldi j
til ?” spurði eg.
“Nei, en eg sá eftir því síðar, að hafa ekki gert
það. Mér félt hann eitthvað svo vel í geð, þessá \
ungi maður. Jæja, þá erunt við komnir heim, j
Filippus. Mér sýnist alt með sama brag og áður.”
Við gengum inn um hliðið og faðir minn tók j
kveðju vinnufólksins, sem varð hálfhissa við hve fyr- j
irvaralaust hann kom. Hann var mjög vingjarnlegur
við fólkið, og þegar kveðjunum var lokið héldum við
áfram, haldandi livor á annars höndttm, inn i húsið. !
Eg slepti þvi að segja honum að ttngi maðurinn j
væri gestur hjá okkur og vinur minn. Eg íntynd-
aði mér að það gæti orðið býsna spaugilegt að sjá
framan i föðttr minn, þegar Valentínus kæmi heint
með málarakassann, uppdráttagrindina, regnhlif og j
annan útbúnað, og hrópaði strax þegar liann kæmi í
dyrnar um mat og kaffi eins og hann var vanttr. Eftir
þvi að dæma hve vel föðttr mínuni hafði geðjast að
honttm, var lítill vafi á að honum yrði vel tekið.
Við fórum inn i bókaherbergið. Faðir minn
settist i stólinn, sem hann var vanur að sitja í. Eg
settist þar á annan stól hjá honuni. Hann tók hönd
ntína og sagði:
“Þykir þér væntum að eg skuli vera kominn
heim aftur, sonur minn?”
Eg var innilega hærður og sagði ekkert, en
þrýsti að hönd hans.
“Jæja, segðu mér þá alt, sem á daga þína hefir
drifið,” sagði ltann. “Hvernig hefir þér liðið.”
“Segðu mér heldur hvar þú hefir verið — hvað
þú hefir hafst að — hvort þú ert orðinn heill heilsu
aftur.”
“Það má alt bíða .Filippus. Segðu mér fyrst
fréttirnar af sjálfum þér.”
Eg var alt af vanttr að hlýða honum, og eg gerði
það eins í þetta skifti.
“Eg hefi fylgt mér allvel að lestrinum,” sagði
æg. “Eg hefi lifað mjög þægilegu lífi, og það er þér
að þakka. Marga vini hefi eg eignast. Yfirsjónir
ltafa ntér orðið á. Það skal eg játa, og þarf að biðja
fyrirgefningar á þeim.”
Fjárupphæðin mikla, sem eg hafði eytt, spila-
skuldin, lá nú orðið ónotalega þungt § mér þegar
komið var að skuldadögunum.
“Láttu það bíða að skýra frá yfirsjónunum, Fil-
ippus. Láttu mig að eins heyra gleðittðindin í dag."
“Þá held eg að eg verði að byrja á þeim tiðind-
um, sem mér þykja allra gleðilegust.” Jig fann að
eg roðnaði, þegar eg fór að segja frá. Faðir minn
varð Þess var og leit til mín með rannsakandi augna-
ráði.
“Eg hefi trúlofað mig," sagði eg stamandi.
Brosið hvarf af andliti hans og gamli þunglynd-
issvipurinn breiddist yfir Það. “Mér er alt af illa
við að fólk gifti sig meðan það er of ungt,” sagði
hann, ekki mjög kuldalega þó. ,
“Þér mun verða vel við, Þegar þú sérð hvert
konuefnið mitt er,” sagði eg.
“Eg vona það. Vafalaust hefir þú valið konuna
vel og viturlega. Hvað heitir hún ”
Áður en .eg svaraði dró eg mynd af Claudínu
upp úr brjóstvasa minum og rétti honum. Hann
skoðaði hana með athygli.
“Hún er frið sýnum, mjög frið. Við því hafði
eg líka búist. Láttu mig nú heyra meira ttm hana.”
“Hún heitir Miss Xeville,’”
“Þá er luin af góðttm ættum, en þó hefir sú ætt
kvíslast víða. Hverjir eru vinir hennar?” Hann
leit aftur á myndina af væntanlegri tengdadóttur
sinni.
“Hún-á hvorki föður eða móður á lífi,” sagði eg.
“Faðir hennar var Neville ofursti. Hann er dáinn
fyrir mörgum árum síðan.”
“Hvar hefirðu getað kynst ltenni?”
“Hjá frændkonu hennar, einhverri beztu vih-
konu minni, frú Estmere.” Um leið og eg nefndi
nafn frú Estmere, spratt faðir minn á fætur. Myndin
af Claudínu datt úr hendi hans ofan á gólfið, og brot-
hljóð kvað við í glerumgjörðinni, sem var utan ttm
hana. Hann beygði sig áfram og greip svó fast t
öxlina á mér að mig dauðkendi til.
“Heyrðist mér þetta rétt, Filippus? Sagðirðu
frú Estmere væri einhv-er bezta vinkona þín?”
Fyrirlitningin og beiskjan, sent lá í síðustu orð-
unum er hann sagði, skelfdi mig. Af því réði eg
tvímælalítið, að óhróðurinn um frú Estmere hefði
borist honum til eyrna jafnvel þó að ltann hefði átt
heima á afskektum stað, og að hann hygði hana seka.
Eg kom engu orði upp og beygði höfuðið að eins lít-
ið eitt til samþykkis á spurningu hans.
“Veiztu, Filippus, hvaða kor.a frú Estmere er?”
hélt hann áfrarn. “Veiztu það, að hún er talin ein-
hver með fvrirlitlegustu konum, og að maður hennar
skildi við hana sakir ótrúmensku hennar?”
“Eg hefi lieyrt þessa sögu. Sir Laurence Est-
mere hefir ekki getað verið með öllu ráði, þegar hann
bar slíkt á konu sína. Kynstu henni eins og eg hefi
gert, og þá muntu ekki festa nokkurn minsta trúnað
á þenna hégóma. Einhvern tima mun það sannast,
að hún hefir verið höfð fyrir rangri. sök. Einhvern
tima mun eg geta fært rök að sakleysi hennar, og
þá get eg ekki annað en aumkvast fyrir manninn
hennar, sem liratt henni frá sér, eins og hann gerði.”
Eg talaði af sannfæringu og töluverðum hita.
En aldrei gleymist mér svipbrigðin sem komu þá á
andlit föður míns, glampinn í augum lians. Það var
ekki hrygðarvottur eða reiði, það var ótti. Hann
varð þess var hve mjög eg imdraðist að sjá þessa
breytingu á honum, og sneri sér frá mér og gekk út
að glugganum,
Þegar,eg hugleiði nú það, sem okkur fór á milli,
undrast eg að mér skyldi ekki detta hið sanna í lmg
undir eins. En það sýnist jafnan auðvelt að ráða
gátur, þegar maður hefir fengið að heyra ráðning-
una, og vera má að mér hafi verið dulinn sannleikur-
inn þá, til þess að knýja mig áfram til frekari að-
gerða og ná ákveðnu takmarki.
Eg fór á eftir föður mínum út að glugganum.
Þar tók eg í hönd hans. Hönd hans virtist hvíla
máttlaus á hönd minni.
“Við ættum ekki að deila daginn, sem þú kemur
heim,” sagði eg blíðlega. “Sleppum frú Estmere,
hvað svo sem hún kann að hafa gert, Þá ætti Það ekki
að snerta Miss Neville neitt.”
Eg þagði, Því að eg kveið fyrir verkinu, sem eg
átti fyrir höndum.
“Mér þykir vænt um að hann skuli vera kominn
heim aftur,” hélt Valentínus áfram. “Þú hefir nátt-
úrlega sagt honum frá tengdadóttur hans væntan-
legri? Eg bvst við að koma hans komi ruglingi á
ferðaáætlun okkar? Þú ferð líklega ekki með mér á
Þá sneri liann sér að mér og var mjög fölur í
andliti, en talaði Þó stillilega.
“Filippus!” sagði hann. “Þú ert nú kominn á
þann aldur að þú ræður þ^ér sjálfur, og agi minn nær
ekki lengur yfir þig, en aldrei skal eg gefa syni mín-
um samþykki mitt til að bindast nokkurri konu, sem
á nokkurn hátt er venzluð frú Estmere. Tengdadótt-
ir mín skal ekki vera valin undan handarjaðri þeirrar
konu er smánaði mann sinn!”
Þetta voru hörð orð, en eg varð að Þola þau, og
stilla mig um að svara þeim eins beisklega og mér
datt í hug.
“Við skulum draga það að tala frekar um þetta
núna,” sagöi eg hryggur í huga.
“Við ættum helzt aldrei að minnast á það framar,”
sagði faðir minn og hné þreytulega ofan á stól sinn.
Eg horfði þungbúinn eins og í draumi út um
gluggann, og var að hugsa um frú Estmere og
Claudínu og um aðvörun Rothwells lávarðar. Og eg
var að hugsa um hve fyrirlitlegt gæti verið eðli jafn-
vel beztu manna, þar sem faðir minn skyldi geta
fengið það af sér að leggja trúnað á fleipitr almenn-
ings um frú Estmere. Eg var í vandræðum með
hvað eg ætti nú að gera, i vandræðum með hvernig
eg ætti að segja Claudínu minni, óviðjafnanlegu, frá
þessu sorgarefni, og i vandræðum með hvernig eg
ætti sjálfur að geta afborið þetta..
En Þegar eg leit upp eftir dalverpinu sá eg
hvatlegan mann hraða göngu sinni til hússins. Eg
heyrði nteira að segja óminn af gamansöng, sem
hann var að raula fyrir munni sér á leiðinni, og eg
vissi að Valentíntts mundi verða kominn hlæjandi og
spaugandi inn í anddyrið að stundarkorni liðnu. Eg
vissi að hann mundi þá verða kominn undir þak þess
manns er fyrirliti móður hans, — og að sá maður var
enginn annar en faðir minn.
Hvað sem það kostaði varð eg að koma í veg
fyrir að þeir ættust neitt við, faðir minn og hann. Eg
sneri mér þ ví að föður mínuiú og sagði:
“Þú manst víst eftir málaranum, sem þú mættir
áðan út i mýrarflóanum ?’’ Hann kinkaði kolli og
hörfði á mig hálf hissa við Þessa spttrningu.
“Eg hefði átt að segja þér það strax, en eg ætl-
aði að láta það koma flatt upp á þig. Þessi rnaður
er sonur frú Estmere.”
Það kom titringur á varirnar á föður mínum.
Og það leið góð stund þangað til hann gat tekið til
máls.
“Fyrirbjóddu honum að korna inn í mín hús,”
sagði hann.
“Það get eg varla gert. Hann fer á morgun.”
“Eg ætla að fara til herbergja minna og vera þar
þangað til hann er farinn.” Hann stóð á fætur og
gekk fram að dyrunum. Á þrepskildinum sneri
hann sér við.
“Hann er líklega einn trygðavinurinn þinn, býst
eg við,” sagði hann í bitrasta háði.
“Já, hann er bezti vinurinn, sem eg á,” svaraði
eg hiklaust.
“Þegar eg skildi við son minn, þá var eg svo
upp með mér af honum, sem mögulegt er aö faðir
geti verið af syni,” sagði liann með hægð, en hreim-
urinn í orðttm hans var svo bitur, að eg hrökk við.
“En þegar eg kent aftur þá hefir hann bundist heit-
um stúlktt, sem venzluð er lauslætisfólki, og að
vildarvin hefir hann valið sér launson konu, sem eig-
inmaðttr hefir flúið frá sakir óskírlífis.”
Svo fór hann út úr herberginu. Eg sat kyrr
eftir og var að velta því fyrir mér, hvort faðir minn
væri orðinn brjálaður eða hvort ættbálkur Norrisanna
væri svo livítur og ltreinn, að ltann Þyldi eigi að sjá
nokkurn skuggavott á skildi sínum.
Að lítilli stundu liðinni stóð eg samt á fætur og
gekk út að hliðinu á móti Valentínusi. Hann kont
þar á nióti ntér með sólbros á vanga eins og hann var
vanur. Þegar ltann var kominn inn í garðinn varp-
aði hann frá sér ntálaraáhöldum sínum og settist nið-
ur á einn bekkinn þar, en á meðan var eg að hugsa
um hvernig eg ætti að fara að tilkynna honum breyt-
ingu þá, sem á var orðin heima.
“Þú hefir einhverjar fréttir að segja mér, Fil-
ippus,” sagði hann. “Er ferðalangurinn kominn
heim?”
“Já, faðir minn kont rétt áðan, og öllum á óvart.”
“Eg bjóst við því. Eg mætti honum úti á mýr-
inni. Þegar eg sá að hann sneri á götuna hingað
heim, þóttist eg vita að Þetta væri faðir þinn. Mér
leist svo á hann, sem hann sé mjög æruverður maður.
Við urðum mestu mátar undir eins.”
morgun ?”
“Nei, eg verð að dvelja hér nokkra daga enn
þá.”
“Jæja,’ ’sagði Valentinus. “En hefir þessi ó-
vænta gestkoma truflað matseldina fyrir Mrs. Lee,
eða getum við ekki strax fengið eitthvað að eta? Eg
er orðinn matlystugur í meira lagi.”
Eg fór inn með honum og maturinn stóð þá á
borðinu eins og vant var. Valentínus leit i kring um
sig og kom það kynlega fyrir að sjá ekki nýja hús-
bóndann við matborðið.
“Kemur faðir þinn ekki?” spttrði hann. “Mig
langar til að halda áfram samtalinu við hann.”
“Hann er Þreyttur eftir gönguna hingað, og þarf
hvíldar við. Eg er hræddur um að hann sé ekki orð-
inn heilsuhraustur enn.”
"Heilsuhraustur! Hann virtist ólaslegur þegar
eg mætti honum. En það er kannske ekki nema gott
að hann situr ekki að snæðingi með okkur, því
að eg hefi þá matarlyst núna, að honum mundi of-
bjóða.”
Valentínus fór nú að snæða og tók hraustlega til
matar síns, en mér var ómögulegt að fara ao ljans
dæmi. Mér fanst hver biti, sem eg lét upp í mig, ætla
að standa í mér. Það var þung þraut að þurfa að
segja bezta vini sínum að hann væri eigi lengur vel-
kominn í föðurhúsum mínum. |
“Hvað gengur að Þér, Filippus?” spurði Valen-
tínus loksins, þegar hann sá hve daufur eg var undir
borðum. “Ertu orðinn lystarlaus af tómum fögnuði.”
“Nei, ekki af fögnuði.” Rómurinn skýrði betur
frá því, sem mér bjó í huga heldur en orðin. Valen-
tínus horfði á mig öldungis forviða.
“Hvað er að? Segðu mér það, Filippus.”
“Það er alt að—finst mér—eg veit ekki hvernig
eg á að segja Þér það. Léttu undir með mér að
segja Það, Valentínus, eins og Þú getur.”
Hann leit frathan í mig og einkennilegur svip-
blær kom á andlitið á honum, sem fáir þektu víst
nema eg.
“Góði, bezti vinur,” sagði hann, “hikaðu ekki við
að segja mér það.”
“Valentínus, föður mínttm finst—hvernig á eg
að geta sagt þér það?—honum finst—að—að vera
þin hér sé óviðurkvæmileg.”
Það brá strax fyrir angurblíðu í svip Valentín- .
usar—samskonar og eg hafði svo oft tekið eftir Hjjí;
svip móður hans. Hann stóð upp undir eins.
“Mér þykir þáð leiðinlegt, Filippus,” sagði hann
rólega.
I “Það er óþarfi fyrir mig að segja þér hve þungt
mér fellur þetta,” sagði eg.
“Já, það er óþarfi. Eg veit það. Eg ætla jafn-
vel ekki að spyrja Þig hvaða ástæður Mr. Norris hef-»
ir fyrir þessu áliti sínu, því að eg vil ekki ala meiri
óhug til föður Þíns, en eg þarf. Eg þakka Mr. Nor-
ris fyrir gestrisnina og ánægjttna, sem eg hefi notið
hér hjá þér, og eg veit að eg get ekki þakkað honum
á neinn hátt betur, en að fara héðan undir eins.”
“Þú ætlar þó ekki að fara héðan í dag?”
“Hvað ímyndarðu þér, Filippus minn góði?”
sagði Valentínus, í þeim rómi, er ljóslega gaf til
kynna undrun hans á því, að e gskyldi búast við að
hann gæti dvalið klukkustund lengur á heimili þess
mánns, sem ekki vildi hafa hann. Eg féll því strax
frá því að telja hann af þeirri ætlun. ,
“Eg verð að hafa fataskifti. Eg get ekki farið
í þessum lörfum til höfuðstaðarins. Eg vona að þú
sendir farangurinn á eftir mér og búir um uppdrætt-
ina míná. Sumir eru ekki orðnir vel þurrir enn þá,
svo að það verður áð fara gætilega með þá.”
Enda þótt að honum félli þungt þessi tiðindi, lét
hann það ekki í ljós með einu orði. Eg var vinur
hans og maðurinn, sem hafði móðgað hann, var faðir
minn.
Valentinusi þótti vænt um mig, og þess vegna
varaðist liann að segja nokkurt orð, sein aukið gæti á
gremju mína eða verið niðrandi fyrir mig. Þá sá eg
það hve mikiö göfuglyndi bjó undir kæruleysis- og
kátínuhjúpnum, sem hann bar vanalega yfir sér. .
Hann skildi við mig sem snöggvast, þvi að hann
þurfti að búa sig dálítið undir ferðina. Eg hafði
ekki brjóst á að fara með honum en sat og beið, í
þungu skapi, eftir honum. Hann kom aftur eftir
stundarkorn. Þá var hann heldur fölur en þó glað-
legur og ánægður. Hann sá strax hve þungbúinn eg
var og lagði þá höndina á öxlina á mér og sagði:
“Láttu mig ekki ^já þetta, Filippus! Þú berð
enga sök á — á fordómum föður þíns. Og kallaðu
nú á Mrs. Lee fyrir mig. Eg get ekki farið héðan án
þess að kveðja hana, blessaða konuna.”
Síðan var kallað á Mrs. læe og lienni sagt að
Valentínus væri að fara. Hún varð alveg forviða.
“En hvað þetta er leiðinlegt,” sagði hún, “og
húsbóndinn rétt nýkominn heim.”
“Já, það er leiðinlegt,” sagði Valentínus, alvar-
legur, “en það er ekki gott viðgerðar þegar annirnar
kalla að.”