Lögberg - 09.01.1908, Blaðsíða 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 9- JANÚAR 1908.
5*
cr þa« sem eitt skáld Austmanna
segír, aö sú Þjó8 er dauSadæmd,
sem þekkir eigi sögu sina*J. Nú
hefi eg eigi tíma til atS rekja sögu
vora allan og læt mér þvi nægja
atS minna ytSur á ÞatS, atS stórhug-
ur þeirra Brodd-Helga i Vopna-
firtSi, Eyjólfs ValgertSarsonar í
EyjafirtSi, ÞórtSar Gellis í BreitSa-
firtSi og Þórodds gotSa í ölfusi
fældi Danakonung frá herför
hingatS til landsins. En hitt
þarf eigi atS minna á, atS Vopna-
fjartSardrekinn er nú engin óvina-
hrætSa og atS eigi mun EyjafjartS-
arörnin draga svo mikinn súg á
flugnum, a6 erlendum ágangs-
seggjum gangist hugur vitS, og a6
[ eim mun eigi verSa felmt a8
lieyra BreiBafjarSargriöunginn
gella, né standi ógn af þeirn
bergrisa er nú vetSur fram flóann
á móti þeim. Landvættir eru
horfnar til fjallanna, etSa þær
hafa oríSitS úti í ódáöahrauni litS-
iuna alda. Þessvegna þora nú all-
ir óvinir aö landinu og láta eins
og hvalir á hverjum firöi.
Oss er Því nú nauðugur einn
kostur aö litast um og gæta þess,
livort allar dísir muni nú dauðar.
En er vér hugsum það mál, þá er
þaö auðsætt að eigi er stórhugur
höfðingja vorra svo vígbúinn,
vængbreiður, hávær eða járnvar-
inn, að neinum standi ógn af hon-
um. Ef svo væri háttað skapi
þeirra, mundu þeir eigi tala svo
margt um ómáttugleik þessarar
Þjóðar til sjálfstæöis, sem nú gera
þeir, og eigi fagna yfir því aö er-
lendir menn reki Þær atvinnu-
greinir hér, sem vér eigum einir
að reka, og reka erindi erlends
valds meö hugdeigju sinni.skamm-
munu nú taldir frelsis og frægö-
ardagv þessarar þjóöar og aldrei
veröa annað en endurminning,
sem nú er nær þúsund ára gömul.
Eindá mun sú endurminning þá
brátt gleymast og heiður Islend-
inga hverfa af jörðinni.
Af því mundi margt ilt stafa,
en eigi þori eg að lýsa því með
mínum eigin oröum. Þvi aö þá
mundu menn eigi trúa mér, en
segja má eg yður sýn, sem bar
fyrir norskt skáld. Eru þess þá
meiri líkur aö menn sjái, hvert
hvert horfir ef erlendir menn
segja. »
Austmaöurinn segir svo frá: “Eg
sat fyrir skömmu hjá kunningja
mínum á hæö einni. Framundan
okkur lá fögur bygö og fagurlim-
aður skógur á öllum vatnsbökk
um. Þá mælti eg: “Hér er mönn-
um gott að una lifi sínu; því að
skógur þessi hefir , guótt auðs
handa öllum.” En svarið var
þetta: “Nei, Walle stórkaupmaö-
ur á allan skóginn.” En þá sá eg
örn svífa yfir og fiska vaka þar i
öllum ám. “Þó er hér gott að
búa, fuglar eru i skógi og fiskur í
vötnum, svo að öllum má vel end-
ast,” svaraöi eg. “Nei, Walle á
alla veiði í vatni og viöi.......
Hér fór um bygðina danskur far-
andsali og keypti ósköpin öll af
fornum munum. Svo kom hann
aftur með vörur úr borginni og
menn keyptu af honum. Seinast
kom hann með kænsku og slægö
og egndi fyrir menn með guðsorði
og góðum loforöum og nær i skóg
inn fyrir gjafverð. En þá blés
hann sig upp og ók í vagni um hér
aðið og sletist skarnið af hjólun
um á landsmenn. Þenna mann
standa framarlega á vígvellinum
og mundi helzt kjósa að það yrði
illhvelum þessum bana-bára.
Fyrst veröur á yöur leitaö, og
þeir eigiö einskis úrkosta annars
en berjast. — Er Þessi barátta lík
sjóferö aö þvi, að annaöhvort er
að duga eöa drepast. Þess vegna
treysti eg því, að þér látiö eigi þá
þvættituggu glepja yöur sýn, aö
vér séum eigi færir um aö vera
frjálsir menn. Yöur mun ljóst,
aö sá sem kominn er í sjóinn get-
ur ekki valiö um. Hann verður
aö gera alt sér til bjargar, hversu
óvænlega sem á horfist. Svo er
og þessu farið. Baráttan er byrj-
uð, frelsið er ströndin. Henni
þarf að ná eða farast ella. Eða
haldið þér aö atvinnugrein yöar sé
borgiö, ef þér ráöist á skip meö
erlendum auöfélögum og verðið
aldrei annað en hásetar, — ef þér
verðið haföir til þess að draga
fiskinn og slægja,en erlendir menn
eta hann og eignast allan ágóð-
ann Þá munduð þér öfunda
þó færir um Það. Þessi lög eru Vesta—7. Marz kringum
samin til að girða fyrir það, aö * Reykjavík 25. Marz.
land. j Vesta—6. Nóv. í Leith
Christnassand 15. Nóv.
11. í
iöjuleysinginn veröi þjóðfélaginu
Ceres—17. Marz til Reykjavík- T « T . .
, ur og Vestfj. í Reykjavík 23J fura 22‘ ov,f Leith 27.
til byrði, eða að namenm þau ef| Marz Kemur vig j Færeyjum. j Chr.stianssand 1. Des.
í
hann á fyrir aö sjá lendi á sveit- j
ina sakir framferðis hans.. Til
slíkra námenna teljast eftir þess-
um lögum kona, sem skilin er viö
mann sinn og óskilgetin börn.
Vitanlega á þó að sjá um að verk
sé til handa þessum lýð, sem lög-
reglan skipar að vinna, en þaö er
aö líkindum auðveldara í Noregi
en á Englandi, því þar eru víðáttu
mikil svæði sem óyrkt eru en yröi
þau yrkt mundi velmegun vaxa
drjúgum í landinu.
En nú getur þaö komiö fyrir aö
maður, sem lögreglan hefir skip-
aö leita sér atvinnu á vinnuveit-
ingaskrifstofunni, annaöhvort neitij
Laura—9. April til Reykjavík-| Vesta—20. Des. í Leith 25.
ur. Kemur þangað 15. s. m.
Vesta 18. Apr. til Rvíkur. Þar Auk þessara ferða fer aukaskip
24. Apr. Kemur við í Færeyjum fjórar ferSir til bndsins, sem hér
á tveim stöðum. . . T,, ,
„ ,, , . . . , , segir; Fyrsta feröm fra K.hofn
Leres—9 .Mai kringum land; 1 . _
Rvík 23 Maí hl Rvikur og Vestfj. 1 öndverðum
Laura—23. Maí tiil Rvíkur og Aprílmánuöi. önnur feröin frá
Vestfj.; í Rvík 29. Maí. K.höfn í lok Maímánaðar til Rvík-
Vesta—11. Júní kringum land ur og þklega Vestfj. Þriöja ferð-
til Rvíkur. Þar 30. Júní. in j byrjun Júlimánaðar frá Kh.
Ceres 18. Júní til Rvikur, kem- til Reykjavíkur og Vestfj. Fjórða
ur við í Færeyjum. I Rvík 24. ferðin frá K.höfn um miðjan Ag-
, Laura—1. Júlí til Rvíkur og V.- mánuð til R.víkur og liklega til
j fj.; í Rvík 7. Júlí. , Vestfj. Þessar ferðir nánar aug-
Ceres—21. Júlí til Rvíkur; þar iýstar síöar
27. Júli. I '________
Vesta—1. Ágúst kringum land,
tii Rvíkur. Þar 12. Ag. I Dánarfregn.
Laura—n. Ág. til Rvíkur. Kem
þorskinn á önglinum, svo aumur
yröi Þá hagur yðar. — En viljið
þér treysta þvi, að atvinna yðar
eigi jafn óhult ból í maga miljóna-
hvalanna, sem Jónas átti forðum í
maga biblíuhvalsins ? Gerið eigi þessum lögum,
þann óvinafagnað að
aö fara þangaö eöa hann geti ekki ur v'® ‘ Færeyj. í Rvik 17. Ág.
fengiö Þar vinnu. Bæöi þau atriöi C"e^5 Ág. kringum land. I
eru tekin fram 1 logunum, en fai vesta_8. Sept. til Rvíkur og
maðurinn ekki vinnu , þá á hann Vestfj.; Kemur við í Færeyjum. í
að fá vottorð um Þaö á skrifstof- Reykjavík 13. Sept.
unni, þar sem og til sé tekið nær Caura 24. Sept. til Rvíkur og
Að kveldi 2.þ.m. lézt að heimili
sínu i La Crosse í Wisconsin hús-
frú Marie Clemens, kona séra Jóns
J. Clemens prests Þa.r í bæ t>g fyr-
verandi prests Fríkirkju- og Frels-
issafnaða í Argylebygð. Bana-
hann skuli leita þangaö aftur. Ve^tfj' um ^r; ^Rvík 29- SeP% .
1 Ceres—3. Okt. kringum land. I mein Mrs. Clemens heitinnar var
Rvík 16. Okt.
Vesta—15. Okt
til Rvíkur
Geti hann siöan sýnt þetta vottorð
er enginn vafi á Því að hann hafij
hlýðnast skipun lögreglunnar. En Vestfj.; í R.vik 21. Okt.
annmarkar eru ekki svo fáir á
þau hneppa

berklaveiki, er hún hafði þjáðst af
í nærfelt heilt ár. Hún var dóttir
Laura—3. Nóv. kringum land Mr' °- Mrs’ Pfeiffcr 1 Retl Win?
til Rvíkur. Þar 18. Nóv. ‘ Wisconsin. Þau hjón eru af
Vesta—1. Des. til Seyðisfjarðar sænskum ættum. Auk manns
v „ .... t treysta, menn að nokkru leyti í fangelsis- 6 Des Þaðan til Rvíkur. Þar 8. hennar syrgja Marie sál. ein dótt-
þessu, Þvi að miljonahvahr eiga fjötra. Setjum svo aö maöur, sem
sammerkt við kirkjuna í því að
geta melt alt sem í Þá kemur.
Nú fer í hönd öld
stríðs og verðið þér
leitar sér þannig að atvinnu eftir
tilvísan lögreglunnar, neiti
að
storma og vinna verk þ^ sem honum er
vel til að falið, hætti við það að ástæðulausu
sýni og geðleysi. Og eigi mundu kölluðum við bara Hans, en sonur
þeir þá gera Þá verðlagsskrá yfir hans er “herra stórkaupmaður
vonir vorar og hugsjónir, sem nú Walle”. Hann gengur um bæinn
hafa þeir og telja þær minna virði meö háan hatt og sinnir lítiö um
en stundarhagnað í orði — aö eins eignina nema að höggva skóginn
i orði. En þótt það væri gott að til skemda, svo að bráðum veröur
þeir hefðu þann stórhug er eg þetta fagra skógarhéraö auön.”
nefndi og þótt þaö sé raunalegt, Hann þagnaði og eg spurði:
hve lítiö þeir hafa af honum, þá “Á hverju lifir þá fólkið, ef það
eru eigi allar dísir dauðar enn, e f 4 ekki skóginn, því að hér er skóg
þorri þjóðarinnar vill sjá rétt og ur en enginn plógur?” “Á skuld-
hag sinn, skifta rétt milli vonar og um. Þeir flana um skóginn i dag-
ótta, og skilja að ekki eru aðrir launavinnu og geta ekki unnið
lærdómar betri en þessi: Sjálfur fyrir mat sínum, kofinn þeirra
leiö þú sjálfan þig. Ef þorri stendur á erlendri eign, en þeir
manna vildi gera það,þá væri þess lifa { húsmensku og þrældómi.
meiri von að hér risi upp þær land þ>eir mega fá ugganna af fiskin-
vættir, er bægðu illhvelum frá um og bakið af fuglunum, en sult-
ströndum vorum; þá verður þess arkvíðans flóabit kvelur þá.”
meiri von, að móti érlendum ill- glik verl5a forlög vor, ef vér
vættum byggist stórhugur alþjóð- berum eigi gæfu til ai5 vekja þær
ar sem dreki ógurlegur; þá eru lanclvættir tij lifsins, sem fyrr
Þess góðar vonir að íslenzkur nefndi eg. Því aS nú senda er_
drengslfapur hafi svo vitt vængja- lendir konungar eigi endrum og
tak, að erlendar sendinga komist sinnum kunnuga menn í hamför-
eigi inn á firði landsins, eða inni i um hingað, heldur er hér jafnan
l>ær skorir i fylkingu vorri, sem krökt af allskonar kindum, er
kapp og viðsjár valda, svo að Þær þröngva vilja kosti vorum.
megi kljúfa afla vorn og drotna*J
Þá má vænta þess að einurð lands-
manna heimti fullan rétt oss til
handa, og kann þá svo við að 'bera
að hún gelli ógurlega; Þá mun
elrengilegur og karlmannlegur
vilji þjóðarinnar ganga fram sem
járnvarinn jötunn, mun hafa sér
til stuðnings járnstaf mikinn, þar
sem er óbilug trú landsmanna á
rettu máli og á sínum eigin styrk-
leik og framtíð þessarar þjóðar.'
Lf slíkar landvættir rísa upp
hjá oss, þá mun oss hlíða, en ef
Þér munuð nú hugsa, sjómenn
góðir, að yður varði eigi meira um
þetta en aðra landsmenn og mun
það vera rétt. En alla'landsmenn
varðar þetla svo miklu, að jafnan
verður það fyrst að nefna. Þó
vil eg nú snúa máli mínu til yðar
og geri það af góðum og gildum
ástæðum.
Sú er hin fyrsta, að stórhvelin
erlendu ráðast fyrst að skipum yö-
ar og svelgja í sig sjóinn undan
þeim þangaö til þau geta ekki
vér berum eigi gæfu til þess, þá fl°tÍÖ' en SÍCan munu Þau hrekja
landsmenn frá ströndunum. Fara
* þá íslendingar sömu förina, sem
f u e't„ f°ik S°m CÍ ÍCS so£a’ er áður fóru landvættir Þeirra, fyrst
forhanna ,Anders Hovden, ... .... ... , ,
Solhov I tn fjauanna» cn krokna siðan 1 þvi
| Ódáðahrauni, sem vér leiðum yfir
) Latneskur málsháttur segir:1 landiö ef yér skipum eigi nýjum
Devule et impera”, þ. e.: “deildu landvættum til landvarnar.
°g drotnaðu . Sbr.: “Divide et. Sú er önnur ástæöa, að eg ann
gæta, hverja leiö þér eigiö aö ega Se rekinn frá því fyrir slæma
halda. Er nú þörf glöggra miðaj hegöun. Það getur alt komið fyr-
og skuluð þér miða við fullvcldi í, ir. Fn ag ári liðnu verði hann eða
stjórnmálum, albjóðarsamheldni,' námenni hans, ef hann á fyrir að
sjá, styrktarþurfar af almannafé,
þá getur hið opinbera sent hann
á vinnuhús handa þurfamönnum,
til átján mánaða dvalar eöa um
Frá Reykjavík til útlanda.
Laura—2. Feb. I Leith 7. Feb.
Ceres—13. Feb. í Leith 22. Feb.
Kemur við á Seyðisf. og Eskif.
Laura—18. Marz. í Leith 23..
ir, Alice, Marie dngibjörg, ásamt
foreldrum. systkinum og mörgum
fleiri ættingjum og vinum hinnar
látnu og manns hennar.
Islandsblöð eru beðin að geta
sjálfseign á láði og legi, íslenzk
yfirráð yfir 'óllum framkvcemdum
til lands og sjávar, allar þarfir
fluttar og framkvæmdar á íslenzk-l
um skipum og skal þeim skipum þrjú 'ár> ef um annaö brot er aö
stýra sjálfshöndin hollust.
Eftir þessum miðum eigið þér
að sigla framtiðarflota vorum. Og
ræða. Þetta vinnuhús er stofnun
er stendur mitt á milli fangelsis
og enskra þurfamannahúsa.og að-
Þ°tt vér veríSum a« sjálfsögðu aö alatricin eru a3 þaf €ru hömlur
gæta hagsmuna yðar gegn innlend lagBar á frelsi manna> ^i^.
um mönnum og flokkum, þá meg- menska ómögnlcg^ svo ag þeir sem
íð þer þó aldrei víkja frá hinni
réttu leið, enda er hún svo breiö,
að eigi mun þess þurfa.
Munið sýn Austmannsins og
setjið sjó fyrir skóg. Munið hin-
ar fornu landvættir og vekið hinar
nýju. I hönd fer stormaöld og
stríðs; standið sem einn maður til
þar hafast viö verða annaðhvort
aö vinna það, sem þeim er skipaö
eða Þola hungur og refsingar.
Höröust eru ákvæðin i lögum
þessum um flakkarana og slæp-
ingana sem taldir eru viðsjáls-
gripir. Verði lögreglan vör við
einhverja sem flækjast um at-
varnar og til vígs. Nú eggja eg^ vinnulausir og vinna öðrum mönn-
yður lögeggjan að þér látið Bár
una rísa sem hæst og verða bana-
báru erlendra illfiska. Því hærra
sem Báran rís, þvi betur, og því
hærra ber frelsisfána vorn. Og
þegar Bára rís oss til varnar mun
hún háö sömu lögum sem aðrar
bárur — að verða ekki stök. Þetta
er afmælisósk mín til Bárunnar,
og ef hún verður svo giftudrjúg,
að þessi orð mín verði áhrínsorð,
þá heiti eg yður því aö bera sjálf-
ur völu í loftköst þann, er yður
verður þá hlaðinn fyrir stórhug,
drengskap,
vilja. — Ingólfur.
$B.OO á dag
Vesta—28. Marz. I Leith 2.Apr. um andlátsfregn þessa.
Ceres-T-4. Apr. I Leith 10. Apr.
Kemur við á Seyðisfirði.
Laura—20. Apr. I Leith 25.
Vesta 29. Apr. kringum land. I
Leith 13. Maí.
Ceres—26. Maí. Kemur við á
Austfj. I Leith 1. Júní. getið þér innunniö yöur meö því
Laura—10. Júní. I Leith 15. aö selja hið endurbætta belti mitt,
Vesta—3. Júlí, Ícringum land. I Electric Anchor Belt. Beltið lækn-
Leith 15. Júlí. ar fljótt og áreiöanlega gigt, verki
Ceres—28. Júní. I Leith 3. Júlí. ‘ öllum líkamanum, gömul sár,
Laura—19. Júlí. I Leith 24. s hitaveiki, kvalir, nýrnaveiki, teppu
Ceres—1. Ág. I Leith 6. Ág. og hjartveiki, máttleysi, kvensjúk-
Vesta—15. Ág. I Leith 20. Ág. dóma og alla veiki, sem stafar af
Laura—21. Ág. kringum land.
I Leith 6. Sept.
Ceres—9. Sept. I Leith 14.
Vesta—22. Sept. I Leith 27.
Laura—10. Okt. I Leith 15.
Ceres—21. Okt. kringum land. boðsmenn vantar.
I Leith 7. Nóv. I Christianssand J. Lahkander,
vondu blóði og slæmri blóörás.
Allir ættu að hafa þetta belti. Þaö
kernur sér vel í veikindunum. —
Verö að eins $1, sent með pósti,
og borgist fyrir fram. — Um-
ir. Nóv.
I
Maple Park, Ills., U.S.A.
j um geig, liggur við því þriggja
| til sex ára vist á vinnuhúsi því,
sem áður er nefnt. Aðferðin er ó-
brotin og auðveld. Lögreglan hef-
ir um hríð augastaö á flökkurunum
Þegar hún sér að Þeir eru flæk-,
ingar í raun og veru áminnir hún
Þá um að útvega sér húsaskjól j
innan tiltekins tima, og hlýöi þeir(
því aö ekki eru þeir “teknir
fyrir”. Rétt hefir lögreglan til aö
skera úr því hvort fara skuli með
Kni ocVini 1 p Fljót
MILuuVIUUn skil.
449 M IN STREET.
Talsímar 29 02 30.
hlutaðeigandi flæking á vinnuhús-
einurð' og öflugan itS eiSa heim t!1 hans’ ef vitnast
hefir um aö hann eigi nokkurt
heimili.
Slæpingar í Noregi.
er
að
að
Vitness.
OTDRATTUR
úr ferðaáætlun Sameinaða
skipafédagsins fyrir árið
Norömenn hafa samiö lög
veita yfirvöldunum heimild til
spoma röggsamlega við því
letingjum, flökkurum, slæpingjum
og drykkjumönnum líðist að van-
lækja fjárhagslegar skyldur sinar
við námenni er þeir kunna að
hafa fyrir að sjá. Ef heilsuhraust- og Vestfj. I Rvik 20. Jan.
ur maður vill ekki vinna þar, er v‘® ‘ Þórshöfn.
lögreglunni skylt aö finna aö við . ^ereS_I' 1?«b' krin? Um
hann og visa honum a atvmnu
gufu-
1908,
milli íslands og útlanda.
Frá Leith til Islands.
Laura—14. Jan. til Reykjavíkur
Kemur
land.
TheCeiitríil Coal and Wood Company.
D. D. VVOOD, ráösmaöur.
904 Ross Ave., horni Brant St.
EIIRJEIIN-
Allar tegundír
Flj«t skil
KOL
Ef þér snúiO ytSur til vor með pantanir eru yður Abyrgst næg kol í allan vetur.
TELEPHONE 585
II. IL Miims tiiial Co. Ltil.
HARD-
osLIN
:K0L
Laura—27. Feb. til Rvíkur og
Þetta nær til allra þeirra manna, Vestfj. I Rvík 4. Marz. Kemur
ímpera Danskurinn hlær.” þessu félagi vel þess soma að sem ekld nenna aö vinna, en eru viö í Færeyjum.
►r SKRIFSTOFA 224 Bannatyne Ave.
4 sölustaöir