Lögberg - 19.03.1908, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 19- MARZ 1908.
3-
Verölkkaeun.
Gæfiin söm.
Windsor salt er vissul.
ódýrara heldur laka innfl.
saltiö. Windsor salt er tá-
hreint. Þaö þarí minna af
því en ööru salti í matinn -
nnfremur er þaö þá líka
^rýgra. — Þér spariö yöui
fé meö því aö nota
Windsor
Dairy
Salt
Tónas Hallgrímsson.
Kvæöi flutt á xoo ára minningarhá-
tíð hans i Khöfn 16. Nóv. 1907.
I.
Þaö smýgur sem geisli unx hvolfin
há,
sem hugur og launung á torfærum
brautum,
og fossar og klettar kallast á:
■“Nú kominn er Jónas af breiöum
sjá.”
Hýrnar yfir hæöum og lautum,
en brosandi bjóöa þér hönd
og blómavönd
álfar í dölum,
dísir á hjöllum og bölurn.
J‘JE, komdu nú blessaöur, blessaö-
ur heim!”
Nú berast þau orö milli tungu og
eyra,
og náttúran yrkir viö hörpuhreim
og hljómarnir titra’ upp um víð-
bláan geim.
Vetrinum einnig er unun aö heyra.
Tak undir, þú íslenzka Þjóö,
Þau ástarljóö!
Feöranna tunga,
fagnaöu syninum unga!
f
II.
Vér áttum æma garpa
í íslands Laugaskarð;
þeir vildu fjötrum varpa,
þeir veittu atsókn snarpa,
þeir unnu ættarjörö.
En nú er önnur öldin
og annaö sóknarliö,
þeir ránshönd rétta skjöldinn,
þeir refskák tefla um völdin
og leggja land sitt viö.
Hver þorir Þá að niða,
sem þetta hafast að ?
Nú skortir veröi víöa,
nú vantar skáld aö Þýöa
hvaö fossunum finst um þaö.
Þín mynd, þótt máttlaus standi,
sé meira’ en nokkurt ljóð;
aö sjá þig veröi’ oss vandi,
því vargar fósturlandi
Þá gangi sem á glóö.
III.
R ö d d :
Vér eigum landið—það örvi and-
ann
og æsi mög —
meö fjöllin þögul og fagrar bögur
viö fossalög —
vér heyrum sögunnar hjartaslög.
Vér þurfum vonir og vaska sonu
í vígabál,
vér eigum máliö, sem mótar stálið
í mannsins sál —
en Liðið strjálast viö lítinn ál.
Ei þolir móðir vor nxjúka’ og góöa
neitt mæöukvein,
Því glöggar þjóöir þá ganga á
hljóðið
og gera’ oss mein,
— en harmaljóö fer úr hverjum
stein.
A 11 i r :
Æ, sendu’ oss þá liö í sókn og dáö
°g syngdu burt ógn og vanda
°g uppvakninga’ annarra landa,
Þú skáldiö af okkar og íslands náö,
vér.allir þér göngum til handa.
R ö d d*:
í brekku einni var birkihrís,
Þaö bjóst til aö verða’ aö skóg.
í horninu kuldinn hló.
En sólin hátt upp á himin rís
og hlýju liminu bjó.
Það óx viö sumar og sólarbaö,
en samt var ei þetta nóg.
I hominu kuldinn hló.
Því runnamir hinir ei höfðust að
og hrisið varö aldrei aö skóg.
t
Náttúran lagði mér ljóð í munn
og landiö mér ylinn bjó.
Verðið þiö allir að vænum runn!
Þ aö veit ég, að brekkunni er nóg.
IV.
Lof sé yður, þér landnámsmenn,
er landiö vort ástkæra bygöu!
Af sögunnar eldi í sál ég brenn,
og sólin stjörnunum hermir enn,
er hún ljómaði’ á skildina skygðu.
Gátuð þér haldist í grafarró
og gátuö þér varist bræöi,
er börnin fóru að brenna skóg
og boöóröum ykkar fleygöu’ í sjó.
— Nú hjó stormurinn strandhögg
í næði.
Þegar alt var i eyði’ og tóm
og enginn var hryggur né glaður,
í gegnum doöann vér heyrðum
hljóm
og hrópaö á fólkiö með djúpunx
róm.
— Þaö var lifnaður landnáms-
maöur.
Ilt er að búa viö brunasand,
er byggir stormurinn ólmi;
— í náttúmnni Þú naimst þér land,
ei næðingar vinna þeim bletti
grand,
hann er grænn eins og Gunnars-
hólmi.
V.
Nú máttu’ i faömi fóstru þinnar
vera
og friösælt veröur enn hiö gamla
skaut,
þar sem á gullstól sól og sumar
bera
sælviðrisdís um engi, hæö og laut
og Huldu bjarta leiðir ljóssins
álfur;
— ljósálfur ertu’ í hjörtum vorum
sjálfur.
Fossinn þér syngur lof í ljóöabrimi,
lækir aö börnum hvísla um þig
brag,
fífill í veggtó, fugl á smáu limi
flytja þér hjartans kveöju sína’
í dag.
Nú er á sveimi svipur Þinna ljóða,
vér sjáum aftur “listaskáldiö góöa”
Jón Sigurðsson.
•—Eimreiðin. •
móti hjá flestum í haust í Garösjó.
Netin hafa lika ofsótt tveir óvinir,
marfló og botnvörpungar; viö mar
fló varö nokkuð vart í fyrra haust,
en ekki nálægt Því eins og þetta ár,
því sumt af fiskinum í netununx
hefir verið uppætiö eftir eina nótt,
svo að ekki hefir veriö eftir nema
beinin innan í roöinu. Til dæmis
hámeri eftir 2 nætur, sem liöu milli
unxvitjana, öll uppétin, nema hrygg
ur og roð, en í Þess staö úttroöin
af marfló. Fróðlegt væri, ef fiski-
fræðingur landsins (B. S.j léti i
ljósi álit sitt um þetta í blöðunum.
Lítiö er talað hér enn um væntan
legar ko-sningar til alþingis. En
svo mikið má þó fullyröa, að óhætt
er stjórnarliðunx að halda sig
heima, og fáum mun koma til hug-
ar að skifta um þingmenn, ef þeir
gefa kost á sér, sem áöur voru.”

Fréttir frá íslandi.
Reykjavík, 8. Febr. 1908.
P. J. Thorsteinsson & Co. kvt^
hafa keypt verzlanir þær' vestan-
lands, er kendar hafa veriö viö N.
Chr. Gram heitinn, en átt hefir nú
nokkur ár danskt félag í Khöfn
ébræðurnir Adolph o. fl.j. Þær eru
í Stykkishólmi (J. A. EgilssonJ, á
Þingeyri (C. Proppé) og i Hau'ka-
dal.
Gullbringusýslu sunnanverðri a
gamlársdag 1970. — Árið sem nú
er á förum, hefir verið aö öllu sam-
anlögðu eitthvert það bezta, sem
komið hefir lengi hér. Vetrarver-
tíðin mátti heita yfirleitt i betra
lagi. Að vísu varö fiskafli sunnan
Skaga tæplega í meöallagi, en aft-
ur í Garði og Leiru óvenjulega há-
ir hlutir. Þar fyrir innan mátti
kalla meöalafla. Fiskverö var ó-
venjulega hátt, eöa 75 kr. skpd.
Aðra tíma en vertíðina Þarf ekki
aö telja, nema þá sj^ldan fiskast á
haustin; því sumariö flykkjast allir
burtu til aö leita sér vinnu, svo Þó
aö afli væri aö sumrinu ,þá er eng-
inn heirna til aö róa.
Grasvvöxtur varö í lakara lagi,
en nýting ágæt; mátti heita aö aldr-
ei kæmi skúr úr lofti alt sumariö.
Garðávöxtur varö í góöu lagi, og
telja má sumartíö Þaö sem af er
vetrinum.
Nú sem stendur er góöur afli í
Höfnum, þegar gefur, og eitthvað
á Miönesi.
Netafli hefir orðið meö minna
Borgarfiröi fsyðraj 4. Febr. —
“Víðast munu heybirgöir vera all
góöar, enda þótt heybjörg væri
meö minsta móti í sumar sem leið.
Tööur víöa einum fjóröa minni en
í meðallagi og úthey sinuborið og
tæplega i meðallagi að vöxtum.
Tíðarfar það sem af er vetrinum
fremur hagstætt fyrir bændur. Ó-
víða fariö að gefa til muna sauöfé
eða hrossum.
Heilsufar manna nxeð lakara
móti; mislingar gengiö víða, en
viröast nú annaö hvort liggja niöri
eöa vera horfnir. Vont kvef geng
ur nú.
Bindindismálið á hér fáa tals
menn. Drykkjuskapur . i sumum
sveitum of mikill. En svo eru til
sveitir, helzt fram til dalanna, þar
sem áfengisnautn er nálega engin
En ekki ^ru dalakarlar hér bindind
issinnaðir, þótt fæstir neyti
svo teljandi sé. Hér í Borgarfirð
starfa fjórar stúkur aö nafninu til.
En litilvirkar munu þær; enda erf-
Jtt upp til sveita, að hafa áhuga-
samt og fjörugj stúkulíf. Vínw
gjafastaðir eru hér margir. “Vín-
gjafinn” gefur, en svo er honum
gefið aftur, — hæfilega mikið!
Hrossakjötsmál — ef svo nxætti
kalla — er spánýtt mál á dagskrá
hér í vetur. Þaö eru ekki samtök
nxanna til Þess aö hagnýta sér
þessa frá fyrri tímum lítilsvirtu
fæðutegund. Nei, þaö er hnefa-
högg í andlit Þeirra fáu, sem vilja
eitthvaö nýtt, eitthvaö til bóta, sem
vilja venja æskulýöinn af hégóma,
tepruskap og fornhelgri heimsku.
Máliö er þannig vaxiö, aö ungur
bóndi hér í Borgarfirði, sem hefir
40 manns í heimili, lét slátra í haust
tveimur hrossum og geröi kæfu úr
ööru, en saltaði hitt niöur.' Úr
kjötinu var matbúin kjötkássa (ra-
gú) einu sinni i viku fram til jóla.
Borðuðu flestir heimilismenn þetta
nxeö góðri lyst.
Nú er um fátt talað meira en
hrossakjötsátiö á þessu heimili.
Sumir hafa heyrt að 5 hrossum
hafi veriö slátrað, en flestir telja
þau 7, og enn aðrir láta þau vera
14. En talan á nú ef til vill eftir
aö vaxa á þorranum eftir fertölum
fjarlægðar. En hrossakjötiö er nú
aö eins þungamiöjan í sögum þess-
um,sem fætt hefir af sér margt um
hugsunarvert. Þessi 2, nei 5, 7 eöa
14 hross eru svo drjúg, aö 40
manns hafa lifað á þeim í vetur
mestmegnis; og þó fylgir sögunni,
aö kjötiö hafi veiriö hálfhrátt, og
úldið. Allir eru svo orðnir horaöir
og veikir af þessu mikla hrossa-
kjötsáti. Þetta er þvi einkenni-
legra, sem einmitt það heimili, sem
hér á i hlut, hefir til veturnótta
1907 haft almenningsorö á sér fyr-
ir góöar veitingar.
íeimilinu og áliti þess hjá—já,ham
ingjan má vita hjá hvað mörgum.
Hve nær léttir þokunni kring
um oss? Hve nær greiðist vegur-
inn? Hve nær veröur heimskan,
hjátrúin, hleypidómhmir, öfundin
og rógurinn rekið úr átthögum vor
um, í skúmaskotið, sem þaö á ætt
sína til aö sækja?
DaJakarl.”
Reykjavik, 15. Febr. 1908.
Það hrapallega slys hefir oröiö
sunnudagin nvar (g.) uppi í Borg-
arfirði, að druknað hafði í Hvítá 4
menn á ferjubát milli Ferjukots og
Hvítáróss, á heimleið frá Trönum
að Hvanneyri, tveir námspiltar það
an og tvær vinryxkonur. Þaö hafði
farið sér til skemtunar upp yfir á
og horfiö heimleiöis frá Trönum
um kveldið eftir aö dirnt var orðið,
um miðaftan. Þá var hér mjög
hvast og hefir verið þar líka sjálf-
sagt. En auö hefir áin sjálfsagt
verið og laus við ísrek.
Annar pilturinn var sonur séra
Guttorm Vigfússonar aö Stöð í
Stövarfirði og hét Páll .efnispiltur
18 vetra. Hinn var austan úr
Hornafirði..
Landsyfirdómur staöfesti á nxánu-
daginn var (10. Þ.m.J héraösdóm
í meiðyrðamáli Halldórs bæjarfp'
geta Danielssortar gegn Sigurði
Jónssyni frá Fjöllum, þar sem S.
J. Haföi verið dæmdur í 150 kr.
sekt, auk málskostnaöar.
—Isafold.
Reykjavík, 2. Febr .1908.
Gísli J. Olafsson er skipaöur
símstöövastjóri á Akureyri um hríö
og farinn áleiöis norður; stöövar-
stjórinn þar haföi fengiö leyfi til
utanferðar.
í Húsavík létust sex menn ur
mislingum og afleiðingum þeirra:
Anna Árnadóttir Þorkelssonar frá
Sandvík í Grímsey,kona, Benjamín
Jónson, Guðrún Jónsdóttir, kona,
vins tVQ börn og Stefán Jónsson Kristj
ánssonar frá Litluströnd, systurson
ur Þorgils gjallanada , efnilegur
og gáfaður piltur, innan við tvi-
tugt. — Ingólfur.
Eskifirði, 14. Jan. 1908.
Mislingar hafa gengiö ákafir
hér á Eskifiröi þaö af er þessum
mánuöi. Þeir hafa lagst allþungt
á marga, einkum fulloröiö fólk. Af
afleiöingum þeirri hefir látist ung-
ur sjómaður hér Halldór Sveinsson
frá konu og tveim börnum.
Styllingar voru þennan mánuö
fnam til 12, brá þá til austanáttar
meö hrakviðri. Enn gengur sattð-
fé gjaflaust víöast hér í fjörðunum
og hefir eigi veriö hýst. Lömbum
ekki kent át. Rekið er saman einu
sinni á dag til aö hleypa til áisauð-
um.
Fyrir skömmu andaðist á Breiöu-
vikurstekk i Reyðárfirði ung kona,
Guörún Halldórsdóttir, nýlega gift
Lars Jónssyni.
Eskifiröi, 31. Jan. 1908.
Veöráttan hér á Austurlandi hef
ir mátt heita hagstæö þaö af er
vetri, eins og ananrstaöar um land,
sauðfé því fratn að þessu svo létt á
fóðrum aö óvíða í Múlasýslum
mun vera búiö að gefa því svo telj-
andi sé. Hestar, sem ekki eru brúk-
aðir, hafa og verið léttir á fóörum.
CANADA NORÐVESTURLAN DIÐ
KKGLUR VIÐ LANDTöKD.
og °* Alb*rta- 1« fJölekyMahhfm
M .7 ,!^,I Ií’u. ekÍ8 *ér 1,0 ekrur h.lmiU.rettarlaDí
LVNiirruBi.
ti-«.M*,na..œe*a *krlfa ■** íyrlr landlnu A þeirrt land.krif.totu. .em nau.
UKSur landjnu, tekiB er. MeB leyfl lnnanrlkl.raBherran., eBa lnnflut,
lnsa umboB.mannMn. I Wlnnipeg, e8a næ.ta Domlnlon land.umboB.mann*
BÍudi^'.Tíío1W> Umb°B tU Þe“ *B ,krlfa *lK fyrtr ,andL ‘nnrttuc..
HK0P- I8R*rTAK-SKYU)UR.
.... Samkv*mt nflgildandl lögum, verBa landnemar aB uppfylla helmiii*
réifar,7ky d“r, *lnar & elnhyern af þeim tepun, fram eru teknlr I eU
lrfyltfandl tOluUBum, nefnlleca:
t. AB bfla A landinu o* yrkja >o8 aB mln.ta korti í .ex mAnuBt •
hverju Ari I þrjfl Ar.
**®tr (eBa mflBlr, ef faBirlnn er lAtlnn) elnhverrar peraönu, mna
heflr rétt tll aB akrlta rtg fyrlr heimill»réttarlandi, bjr t bflJörB I nAgrenu
viB landiB, Mm þvfllk peraöna heflr akrlfaB Blg fyrlr eem hetmllisréttar
landl, þA Ketur penönan fullnæst fyrirmælum lasanna, aB þvl er AbflB •
landlnu enertlr ABur en afMtl.bréf er veitt fyrtr þvl, A þann hAtt aB haf.
helmiH hJA föBur .lnum eBa möBur.
landnemi heflr fenstB afmlabrét fyrlr fyrrl helmlllaréttar-b&Jört
rtnni eBa •klrtelnl fyrir aB afmlabréflE verBl geflB flt, er Bé undlrrltaB t
samrnml vlB fyrlrmæli Domlnlon laganna, og heflr akrlfaB elg fyrlr ntb.rt
helmllUréttar-búJörB, þA getur hann fullnægt fyrlrmælum laganna. .6 þvt
er .nertlr AbflB A landinu (.IBari helmiliaréttar-bflJörBinnl) ABur en afsal*
bréf Bé geflB öt, A þann hAtt aB bfla A fyirl helmlll.réttar-JörSinnl, ef aiBart
heimllUréttar-JörBln er f nAnd vlB fyrrl heimllim'éttar-JörBlna.
4.—Bf landnemlnn býr aB etaBaldrl A bflJörB, aem hann heflr keypt
tekiB í erfBlr o. a frv.) f r.And vlB hetmillsréttarland þaB, er hann hefl,
skrtfaB Ug fyrir, þA getur hann fullnægt fyrtrmælum laganna, aB þvf t»
AbúB A heimlUsréttar-JörBlnnl snertir, A þann hAtt aB bfla A téBrl etgnar
JörB sinnt (keyptu landl o. a frv.).
BKIÐNI UM EUGNARBRAF.
ættl aB vera gerB straz eftlr aB þrjú Arfn eru lfBln, annaB hvort hJA „mu
umboBsmanni eBa hJA Inspector, »em sendur er tll þeu aB skoBa hvaB «
landinu heflr vertB unnlB. Sex mAnuBum ABur verBur maBur þö aB h.fi
kunngert Domlnlon lands umboBsmanninum f Otttawa þaB, aB hann a*,l
sér sB btBja um eÍKnarréttlnn.
UKIDBKrNINGAR.
Nýkomnir innflytjendur fA A innflytjenda-.krtfstofunnl f Wlnnlpeg, os t
öllum Domlnlon land.krlfrtofum lnnan Manitoba. Saskatchewan og Albert*
lelBbelnlngar um þaB hvar lönd eru ðtekln, og alllr, eem A þeuum ekrif
stofum vlnna velta lnnflytjendnm, kortnaBarlaust, lelBbelntngar og hJAlp t,
þeu aB nA f lönd sem þelm eru geBfeld; enn fremur allar upplýsingar vl»
vfkjandf tlmbur, kola og nAma lögum. Allar slfkar reglugerBlr geta
fenglB þar geflns; elnnig geta trenn fengiB reglugerBtna um rtjftrnarlöné
irman JArnbrautarbeltlslns f Brltlsh Columbla, meB þvl aB snfla eér bréfleu
til rttara lnnanrfkisdelldarinnar f Ottawa, innfl; ’tJenda-umboB.mannrtn* >
Winnlpeg, eBa tll elnhverra af Ðomlnlon lands umboBsmönnunum f Man,
toba, Saskatcbewan og Alberta.
þ W. W. CORY,
Deputy Mlnlster of the Interio.
Tveir hrossa-
kjötskrokkar breyta húsbændunum,
Hvíldartíminn stendur nú yfir
fyrir sjómennina, enginn afli úr
sjó síðan nokkru fyrir jól. Enginn
afli skömmu fyrir jól er síðast var
róiö, en þá hættu allir og flestir
mótorbátar voru þá settir á land.
i
Eigi er útlit fyrir að bátaútgerð
til þorskveiða vaxi næsta sumar á
Fáskrúösfirði, Reyöarfiröi og Eski
firöi, gott ef hún verður eigi minni
en í sumar eö var. Flestir mótor-
bátaeigendur hafa tapað á útgerð-
inni, og Þykir því ekki glæsilegt aö
færa út kvíarnar og öörum þykir
ALLAN LINAN
Konunf>leg póstskip
milli
Liverpool og Montreal,
Glasgow og Montreal,
Fargjöld frá Reykjavík til Winnipeg... $42.50
Fargjöld frá Kaupmannahöfn og öllum hafnarstööum á
Noröurlöndum til Winnipeg............. $51.50
Farbréf seld af undirrituöum frá Winnipeg til Leifh. —
Á þriöja farýrmi eru fjögur rúm í hverjum svefn-
klefa. Allar nauösynjar fást án aukaborgunar.
Á ööru farrými eru herbergi, rúm og fæöi hiö á-
kjósanlegasta og aöbúnaöur allur hinn bezti.
Allar nákvæmari upplýsingar, viövíkjandi því hvenær
skipin leggja á staö frá höfnunum bæöi á austur
og vestur leiö o. s. frv, gefur
H. S. BARDAL,
Cor. Elgin Ave., oa Nenti stræti
WINNIPEG.

fvrir
heldur ekki álitlegt að byrja á nýj- maður var forgöngumaður
um bátakaupum, en líklega verður þessari félagsstofnun.
flestum mótorbátunum, sem hér
eru, haldiö út, og má því búast við , Unglingafélag hefir verið stofn-
aö útvegurinn rýrni ekki til muna. aö hér í kaupstaðnum fyrir
.... . . Svo verð» og sumir mótorbátar bet skömmu. í félagið hafa þegar
fiskur sagöur á fjöröum inni. en ur búnir en í fyrra aö þVí leyti, gengið 20—30 yngri menn, meðal
sja lan Þykja gæftir og eigi yfir ag j Suma þeirra er veriö aö setja annars ætla þeir að æfa glímur og
þvt liggjandi að sækja róðra fram þij{ar yf{r þa alJa Qg verða þá eins leikfimi í vetur. Ennfremur hefir
a xa . Á djupmiðum var reitings- sm^ þjisfcip. Tveir eöa þrír kvenfólk aögang að félaginu og
mótorformenn héðan gera ráö fyr- má telja Það mikla framför ef ung-
ir aö fara suður til Hornafjarðar mennafélög viðsvegar um land
snemma í Marzmánuði, og halda út leyfðu kvenfólkimt inngöngtt í fé-
þaöan yfir voriö þangaö til fiskur lögin.
fer að koina hér norður frá.
J Nýlega er látin húsfrú Helga Er-
Útgeröarmannafélag var nú í lendsdóttir í Fáskrúðsfirði. — Lát-
vikunni stofnaö hér á Eskifirði. inn er á Akureyri Björgvin Eiríks-
Félagiö hefir í hyggju að senda son verzlunarmaöur hjá Snorra
eitthvaö af fiski og veiðarfærum Jónssyni. — Þorvaldur Guðnason
og ljósmyndum á fiskisýninguna í á Vöðlum við Reyðarfjö'rð er og
Þrándheimi í sumar. Axel sýslu- nýlátinn. — Austurland.
(