Lögberg - 08.10.1908, Page 1

TRYGT LÖGLEYFT a
HEYRIÐ BÆNDUR |
Talsvert margir bændur hafa keypt hluti í Home Bank, x
sem vér sögðum yður frá fyrir skemstu. Viljið þér ekkj X
Jeggja fé í GOTT OG ÓHULT FYRIRTÆKI. SEM GEF $
UR STÓRA RENTU? Skrifið eftir upplýsingum til vor $
um það.—Gleymið ekki að vér verzlum með korn í vagn*
hleðslum og að þér komist að betri kjörum hjá oss en- W
nokkrum öðrum. Skrifið eftir upplýsingum til y
The tírain ttrnwers tírain (ompany, Ltd.
WINNIPEG, MAN.
i; D. E. 4danus CoalCo.
i; KOL og VIÐUR
11
| » Vér seljum kol og’viO í smákaupum frá
i » 5 kolabyrgjum í bænum.
i t
<1 Skrifstofa: [224.1 BANNATYNE AVE.
<! winNipeg.
21. AR.
il
WINNIPEG, MAN., Fimtudaginn 8. Október 1908.
NR. 41
Þingmannakosningar á
Islandi.
Síöan Lögberg fékk síöustu sím-
skeytin um kosningarnar á íslandi
h-afa engar ákveönari fréttir borist
um J>ær fyr en nú í síöustu viku
meö Decorah Posten. Hann skýrir
frá hverjir kosnir hafi veriö i hin-
um ýmsu kjördæmum nema í Aust-
ur-Skaftafellssýslu. Má hér um bil
ganga að því visu aö rétt sé þar
skýrt frá, svo að vér birtum þau úr-
slit hér á eftir:
Prumvarps-andstυingar kosnir:
í Vestur-Skaptafellssýslu: Gunn-
ar Olafsson verzlunarstjóri i Vík.
í Árnessýslu: Hannes Þorsteins-
son ritstjóri og Siguröur S'gurðs-
son ráðunautur.
1 Reykjavík: Dr. Jón Þorkelsson
landskjalavöröur og Magnús Blön-
dal framkvæmdarstjóri fmeö ioo
atkv. m. hl.J.
■ 1 Gullbringu og Kjósarsýslu:
Björn Kristjánsson kaupmaöur og
séra Jens Pálsson i Görðum.
í Borgarfjaröarsýslu. Kristján
Jónsson háyfirdómari.
í Mýrasýslu: Jón Sigurösson
bóndi á Haukagili.
1 Snæfellsnes- og Hnappadals-
sýslu: séra Sigurðúr Gunnarsson í
Stykkishólmi.
í Dalasýslu: Bjarni Jónsson frá
Vogi.
1 BariSastrandasýslu ; Björn Jóns-
son ritstjóri.
í Vestur-ísafjaröarsýslu: Séra
Kristinn Daníelsson á Útskálum.
í ísafjaröarkaupstaö: séra Sig-
urður Stefánsson i Vigur.
I Norö.ur-ísafjaröarsýslu: Skúli
Thoroddsen.
í Strandasýslu: Ari Jónsson rit-
stjóri.
í Húnavatnssýslu: Halfdan Guö-
jónsson bóndi á Breiðabólstað og
Björn Sigfússon bóndi á Kornsá.
í Skagafjaröars.: Jósef Björns-
son bóndi á Vatnsleysu og Olafur
Briem umboösmaöur.
í Akureyrar-kaupstaö: Siguröur
Hjörleifsson ritstjóri ('meö io atkv.
m. hl.J.
í Noröur-Þingeyjarsýslu: Bene-
dikt Sveinsson ritstjóri.
í Norður-Múlasýslu: Jón Jónsson
bóndi á Hvanná.
í Seyöisf jaröar-kaupstaö : Dr.
Valtýr Guömundsson. ('Hann fékk
einu atkvæöi meira en séra Björn á
Dvergasteini og voru iþá báðir
fnímvarpsandstæöingar).
Hér eru taldir 24 af þingmönnum
stjórnarandstæöinganna og hinn 25.
hlýtur aö vera Þorleifur Jónsson,
hrejipstjóri á Hólum, sem kosinn
hefir veriö i Austur-Skaftafells-
sýslu, og fyrir honum fallið Guð-
laugur Guömundsson fyrrum sýslu-
maöur Skaftfellinga en nú bæjarfó-
geti á Akureyri.
Stjórnarliðar kosnir:
í Rangárvallasýslu: séra Eggert
Pálsson á Breiöabólsstaö og Einar
Tónsson bónda á Geldingalæk.
í Vestmanneyjum: Jón Magnús-
son skrifstofustjóri.
í Eyjafjarðarsýslu : Hannes Haf-
stein ráöherra og Stefán Stefáns-
son bóndi í Eagraskógi.
í Suöur-Þingeyjarsýslu: Pétur
Jónsson á Gautlöndum.
f Noröur-Múlasýslu: Jóhannes
Jóhannesson sýslumaöur. (í þeirri
sýslu kosinn annar stjórnarliöi, hinn
andstæöingurj.
f Suður-Múlasýslu: Jón Olafsson
fyrv. ritstjóri og Jón Jónsson "dis-
ponent” frá Múla.
Fréttir.
Vatnsílóð mikil eru um þessar
mundir á Indlandi. Tjón mikiö hef-
ir orðið að Iþeim í Hyderabad og
Decan; fólk hefir druknaö þar svo
hundruðum skiftir, og menn svo
þúsundum skiftir orðiö húsnæöis-
lausir og mist alt sitt.
Konungshjónin á Spáni hafa ver-
iö aö ferðast um Suður Evrópu og
komu til Buda-Pest borgar í Ung-
arn 1. þ. m. Þar hefir lítt orðiö
vart viö anarkista áöur, en nú voru
þar teknir fastir nokkrir menn, sem
grunaöir voru um aö ætla aö ráöa
konungshjónunum bana er þau
komu á járnbrautarstööiwa í borg-
inni. Svo hrætt var borgarfólk viö
spellvirki af höndum anarkista, aö
margir þoröu ekki aö fara á járn-
brautarstöðina til aö sjá konungs-
hjónin þó þá langaði til.
höföaö mál gegn öörum meðlimum [til hann var loks auglýstur á föstu-
daginn var. En þegar til kom uröu
þeir að fresta þeim fundi Þangaö til
næsta dag á eftir. Vitanlega hefir
þaö ekki komið til af góöu, og sýnir
að þeir voru í vandræðum meö
manninn, enda er það fullkunnugt,
---------- jað helztu menn þeirra hér neituðu
Erá Kristjaníu berast þær fréttir, ■ aö gefa kost á sér hver eftir annan.
aö nú sé loks komiö samkomulag á Aö síðustu hafði hann látið tilleiö-
um þaö milli Norðurlandanna ast þessi, sem þeir útnefndu á laug-
þriggja, Noregs, Sviþjóöar og ardaginn, og heitir Alexander
Danmerkur, aö koma ' á beinum Haggart. Hann er lögmaöur hér
í þessu smjörfélagi Albertis, og
ætla aö láta þá bera ábyrgðina meö
honum á þessari skuld, er gerö var
í þeirra nafni. Ef þeir hafa það
fram munu fjöldamargir bændur á
Sjálandi missa aleigu sína.
milliferðum þaöan til Ameríku
fram og aftur. Hvert ríkiö um sig
leggur sinn skerf til þess. Fyrst
um .sinn er ætlast til aö sex gufu-
skip veröi í milliferðum. Þau eiga
aö sigla undir norsku flaggi og aö-
alstöö félagsins á að vera í Bergen
í Noregi.
Um fjögur hundruö bómullar-
spunavélar i Lancashire á Eng-
landi urðu að hætta spuna nýlega
vegna deilu milli verkamanna og
vinnuveitenda. Á meöan verkfall
þetta stendur liggur höfiuöstóll, sem
nemur 250 miljónum doll. rentu-
laus, 140,000 verkamenn atvinnu-
lausir og tapa 700 þús. doll. i vinnu-
'aunum á viku.
og aö því kunnastur að vera leiöi-
tamur liösmaöur Roblins og Rogers j
og þeirra félaga. Ekki kváöu samt
i fundarmenn hafa verið vel ánægöir }
með útnefninguna, og ýms smærri
jpólitísku ljósin þeirra conservatívu, }
} sem aö eins blakta á skarinu, svo j
' sem eins og T. Sharpe o. fl., sem !
'langaöi í vonina á þingmenskunni, !
j en eigi þótti tiltök aö hleypa á staö, j
eru sagðir sáróánægöir. Er því tal-
j inn illur kur í herbúöum þeirra con-
} servatívu, en það hefir sjaldan þótt
vænlegur fyrirboöi eöa líklegur til
Mr. Hayes, ráðsmaður G. T. P.
félagsins, nýlega kominn til Van-
couver, sagði aö nú væri sem óöast
verið aö flýta fyrir lagningu hraut-
arinnar vestur til Brit. Col. Hann
sagöi aö nú væri veriö aö vinna aö
brautarlagningunni af kappi á
hundrað tuttugu og fimm mílna
svæði vestur af Edmonton, og enn
fremur gat Mr. Hays þess, aö innan
þrjátíu daga gæti félagið boöiö út
verkiö á tvö hundruð mílum vestan
viö Wolfe River; tvö hundruö míl-
tir austan við Prince Rupert veröa
og boðnar út innan skamms.
Helzt kváöu liorfur á því, aö at-
vinnuskortur allmikill veröi á Eng-
landi komandi vetur, og hefir stjórn
in farið aö hugsa fyrir því, hversu
helzt megi úr þessu bæta. í verk-
smiöjubæjunum Birmingham, Liv-
erpool, Manchester og víðar kváöu
vera frá átta til fjórtán þúsund at-
vinnulausir menn í hverjum bæ. 1
Glasgow full tuttugu og tvö þús-
und.
Eins og kunnugt er hafa Bulg-
aríumenn aldrei unað vel viö þaö
yfirlénsræði Tyrkja, sem tilskiliö
var í samningunum í Berlin, þegar
Búlgaría var gerð aö furstadæmi
1878. Nú hefir Ferdinand fursti i sigurs.
yfir Búlgaríu lýst yfir íþví 5. þ. m., ---------
aö Búlgaría væri óháð og sjálfstætt1 Þeir Hon. Thos. McNutt og Dr.
ríki. Búlgaríumenn hafa viöbúnaö D. B. Neeley fylkisjþingmenn í Sas-
mikinn og um ellefu herdeildir und- katchewan, hafa báöir sagt upp em-
ir vopnum, en Tyrkir komnir meö j bættum sínum og veröa nú í kjöri
liö sitt aö Iandamærunum og eru } sem sambandsþingmenn. Sézt ber-
f jölmennari. Er því helzt útlit fyr- ! ]cga á því, hve þeir telja sér sigur-
ir að til ófriöar dragi, ef 'Stórveldin inn ví'san. Ekki vildi samt Rogers
skerast ekki í leik, sem sjálfsagt^ ráðgjafi eiga undir aö gefa kost
verður, því aö fullvíst er talið aö }á sér hér í Winnipeg fyrir þing-
Þjóöverjar muni veita Búlgaríu- } mannsefni, (þó aö umtal yröi um
mönnum og að úrlsitin veröi þau, þaö. og má af því ráöa hve miklar
aö Búlgaría losni alveg undan for- jvonir hann og flokkur Iians gerir
ræöi Tyrkja. Síöustu fréttir segja j sér um aö sigra hér, pg var þó Rog-
þó, aö bráðasta hættan til bardaga crs cinn meö þeim sem næst mundu
milli landanna sé um garö gengin, jhafa fariö meö aö ná kosmngu. Þaö
því að Tyrkir hafa afráðið aö leita } vissi bæöi hann og flokksmenn
til stórveldanna meö aö sjá um að hans.
Berlinarsamningurinn veröi haldinn } _________
af Búlgaríumönnum, og kváöu
Rússar standa aö baki Tyrkjans i
þvi máli.
D. C. CAMERON þingmannsefni liberala í Winnipeg.
Verkfailinu lokið.
Á mánudaginn var lauk loks verk-
falli því, sem smiöir C. P. R. fé-
lagsins hófu í sumar og staöiö hefir
í tvo mánuði. Málalokin uröu þau,
aö verkamenn uröu undir.en gengið
var að tilboöum C. P. R. félagsins.
Verkamennirnir byrja aö vinna án
þess aö hafa unnið nokkuð á, og í
tilbót hafa Þeir tapaö miklu á verk-
fallinu. Þeir hafa mist ellistyrk og
Tweedmouth lávaröur á Bretlandi
hefir sagt af sér ráöherrastööu í
brezku stjórninni vegna heilsubilun-
ar. Hann hefir veriö heilsuveill
um nokkur undanfarin ár, enda
tekinn aö eldast.
Roblin stjórnarformaöur hefir
um liríö verið í kosningabraski fyrir
flokk sinn austur í fylkjum, og vaö-
iö mikið á honum á fundum þar,
en ekki alt sem sannast, því aö eins
og menn vita er hann ekki að fást
um slikt, þegar hann er “að tala um
stjórnmál.” Hann hefir sjálfur
sagt þaö, aö 'hann bæri eigi ábyrgö
á Iþvi sem hann segöi undir þeim
kringumstæöum, og skákaði i því
skjólinu austur frá. Blöö þar voru
ekki lengi aö taka eftir sannsögli
Roblins, og bentu á hana. Reiddist
hann þá svo t. a. m. viö Toronto
Globe, aö liann bar á íþað blaö aö
hafa viljandi blekt almenning viö-
víkjandi Crows Nest kolanámumál-
inu og byggingu brautarinnar þar,
til þess aö menn sem aö blaðinu
stóöu gætu dregið sér svo miljón-
Þessi ummæli
Til kjósenda í
Winnipeg.
Þingkosningar í neöri málstofuna
í Sviþjóö eru nýlega um garð
gengnar. Frjálslyndi flokkurinn bar
þar sigur úr býtum. Af hans hálfu
voru 138 þingmenn kosnir, en 98
afturhaldsmánna og jafnaöar-
manna. Eins og kunnugt er, voru
íhaldsmenn viö völdin og má búast
viö aö ráðaneytisskifti veröi meö
næsta vori.
Þaö hefir síöast frézt frá Kaup-
mannahöfn um Alberti-máliö, aö
enskir smjörkaupmenn, Willer og
Riley, hafa lagt fram kröfur fyrir
rétti fyrir skuld á hendur Alberti,
og riemur hún þremur miljónum
króna. Þaö hefir sannast, aö Al-
berti, í nafnj félagsins danska, er
smjörútflutning annast, haföi feng-
iö greiddar fyrirfram sjö miljónir
króna frá þessum kaupmönnum, en
ekki sent Þeim smjör nema fyrir 4
milj. Þessir kaupmenn hafa feng-
iö lagt hald á væntanlegan ágóöa,
sem Alberti átti í vændum i náma-
gróöabralli. Enn fremur hafa þeir
þau hlunnindi f'seniorityj, er menn
fá sem unnið hafa um hríö hjá fé-
laginu, og fá svo ekki aö komast
aö hjá því aftur nema eftir því,
sem það þarf meö, jþví aö þaö held- }um dollara skifti.
ur líklega flestum þeim mönnum, liefir J. S. Willison, sem Þegar
sem fullgildir verkamenn eru, og }þetta haföi átt aö hafa veriö var rit-
þaö réö meðan á verkfallinu stóö. 1 stjóri Globe, en er nú fyrir conserva
Þaö erlþví hálfskringilegt aö heyra tívu blaöi, The News, rekið ofan i
conservatívu stórlaxana hér, Camp- stjórnarformanninn, því aö Willi-
bell og Rogers ráögjafa, sem verið ]son kveöst einn hafa boriö ábyrgö á
hafa aö vasast í verkfallsdeilunum, stefnu Globe í þessu máli á þeim
annar hér en hinn auistur í Montre- } tima>, sem um er aö ræöa, og engan
al, telja sér það til hróss, hve verk-1 spurt til ráöa, og Þá heföi enginn
fallinu hafi verið “ráöiö heppilega j meöráöamaöur blaðsins, eöa aörir,
til lykta”, þar sem gengiö hefir ver-j sem aö þvt stóöu átt neinn hlut í
ið nákvæmlega aö sömu skilyrðum, I Crows Nest landinu. Þessi yfir-
sem í boöi voru í Júlímánuöi, og lýsing sýnir á hvaöa rökum áburður
jafnvel nokkru lakari en verkamenn jRoblins var bygöur. Eigi bættust
Samkvæmt beiðni fjölmenns fund- i
ar þeirra, er Laurierstjórninni}
fylgja aö málum, hefi eg gefiö kost
á mér til Þingmensku í neöri deild
fyrir Winnipegkjördæmi. Helzta á-
stæöan, til þess aö >eg tók þessari
tilnefningu er sú, aö eg álít lagning
Hudsonsflpabrautarinnar sé mest
áríöandi allra mála þeirra, sem nú
eru á dagskrá í Vestur-Canada, og
að þaö er allsvaröandi aö menn fall-
ist á stefnu Sir Wilfrid Laurier og
brautin veröi lögð undir eins.
Aöalárangur stefnu stjórnarinnar
síöastliöin tólf ár er sá, aö vestur-
fylkin hafa blómgast og blessast.
Þaö er mjög mikils varöandi aö
þeirri stefnu sé haldiö áfram. Þaö
er sérstaklega mikils um vert, aö
jámbrautinni um álfuna þvera ver8;
lokiö, sem stjórnin vinnur nú aö
meö oddi og egg, aö veröi bygö, og
sem er aö öllu leyti sönn fyrirmynd
járnbrauta, og hefir ótakmarkaö
flutningsþol.
Lagning Hudsonsflóabrautarinn-
ar mun algerlega umbreyta akur-
yrkju- verzlunar- og iönaöarmál-
um í sléttufylkjunum og veröa þeinr.
meir til hagsældar — og þá líkæ
Winnipeg — heldur en nokkuö ann-
aö, >sem hægt væri aö stinga upp á.
Vér höfum beöiö eftir Hudsons-
flóabrautinni i tuttugu og fimm ám
Nú er færi á aö fá hana lagða.
Hún kemur ef Laurier verður á-
fram viö völdin.
Eg mælist viröingarfylst til at-
kvæöa yöar.
Meö viröingu,
D. C. CAMERON..
Cr BÆNUM.I (---1
áttu kost á um eitt skeið.
Kosningatíðindi.
Loksins eftir langa mæöu komu
conservatívar því í kring aö útnefna
þingmannsefni hér í Winnipeg á
laugardagskveldiö var. Hér fyrir
nokkru voru allar horfur á því, aö
alt væri undir búið hjá þeiqj, og aö
ekki stæöi svo sem á þingmannsefn-
inu. Þeir völdu fulltrúa til aö út-
nefna þaö á undan liberölum, en
svo leið og beiö aö Þeir ákvæöu
fund til útnefningarinnar, þangaö
heldur skapsmunir hans eftir þetta,
| því hann tók þá aö svala sér á and-
stæöingum sínum meö því aö kalla
þá “skunks”, og eftir þvi var munn-
söfnuður hans annar, en lítiö hefir
honum oröiö ágengt fvrir flokk
sinn meö þessu eins og viö var aö-
búast, ocr lagöi viö þaö á staö aftur
vestur hingaö viö lítinn oröstír, og
náöi til Winnipeg rétt fvrir helgin'a
•síöustu sjálfsagt bæöi hryggur og
reiöur yfir óförunum.
D. C. Cameron hélt fund meö
1 “young liberals” á mánudagskv.
Samkoman, sem ógiftu stúlkurn-
ar í Fyrsta lút. söfnuöi efndu til,
var haldin á þriöjudagskveldiö var
eins og auglýst haföi veriö. Sam-
koman var fjölmenn og fór hiö
bezta fram. Aö skemtiskránni lok-
inni voru góöar veitingar fram
reiddar.
Á'on er á nokkrum löndum heim-
an frá íslandi þessa dagana. Þar á
! meöal eru Hallur Ólafsson meö
j fjölskyldu sína er heim fór í vor,
Siguröur Sölvason aktýgjasmiöur
j frá Westbourne meö f jölskyldu sína
óalls nín mannsj, Arnór Árnason
' málmbræöslumaöur frá Chicago og
Mrs. P. Sigurjónsson meö barn, og
j ef til vill einhverjir fleiri.
íslenzki liberal klúbburinn held-
ur fjörugan skemtiíund á mánu-
dagskveldið kemur. D. C. Camer-
on þingmannsefni verður þar viö-
staddur og ávarpar fundarmenn;
ýmsir fleiri tala þar. Búist er viö
aö meðlimir klúbbsins fjölmenni
og taki kunningja sína meö sér.
Vindlar veröa veittir ókeypis.
Eyrra miövikudagskveld var skot-
iö á mann á Main stræti. Sá sem
fyrir 'skotinu varö heitir Alexander
, Mclvor og var einn þjóna C. P. R.
félagsins, sem verkfall haföi gert.
j Maðurinn sem á hann skaut var
j verkfallsfjandi C. P. R. einn. Mc-
Tvor særöist ekki hættulega, en þaö
varö þó aö skera hann upp til aö ná
kúlunni út úr síðunni á honum.
Hinn maðurinn var auövitaö tekinn
fastur.
Þeir eru nýkomnir. Beint frá
NEW YORK,
Hafið þér séð nýju hattana brúnu?
--- Dökkbrúni blærinn og flötu böröin gera þá mjög ásjálega. -
WMITE & MANAHAN, 500 Main Winnipeq.
Hljóðfæri, einstök Iög og nótnabækur.
Og alt sem lýtur aö músík. Vér höfum stærsta og bezta úrval af
birgöum í Canada, af því tagi, úr aö velja. Verölisti ókeypis.
Segiö oss hvaö þér eruö gefinn fyrir.
WHALEY, ROYCE & CO., Ltd., 356 Main St., WiNNlPEG.