Lögberg - 11.03.1909, Blaðsíða 2

2.
LÖGBERG, FIMTUDAGINN n. MARZ 1909.
> % HORRA fyrir skandinaviskri t
jf IþróttI
f
f
t
*
Skandinaviski leikfimis-klúbburinn
,,ODIN“
heldur á föstudaginn
1*2. MAHZ í íslenzka Good Templara húsinu
f/, 1 lMCIl/^ö UUUU icill[u<»ia nuaii
sína fyrstu opinberu sýningu á glímum, hnefaleik og alls konar leik-
fimisæfingum. Þess á millum veröur söagur og hljóöfærasláttur.
Á eftir prógramminu verður
STÓRT Ý BALL
ATHUGIÐ! Á þessari sýningu veröur ekkert ósamboöið kvenfólki eöa börnum
og er því sérstaklega boöiö aö koma.
f „ 50c. fyrir karlmenn, 25c. fyrir konur,
lnngangur: og ísc. fyrir böm
AÐGÖNGUMIÐAR FÁST HJÁ H. S. BÁRDAL.
Frpftir Um jáwibrautinar 'frá Gimli til
íslendingafljótS' er töluvert rætt a8
úr Nýja Islandi norðanverðu, Vanda. Menn eru þessa dagana,
Eftir fréttarit. Lögbergs. aö vonast eftir aC fá atS heyra álit
-------- formanns C.P.R. brautarinnar hér
Þaö hafa oröiö þrír húsbrunar í Vesturlandinu, Wm. Whyte, í því
hér noröur frá, svo aö segja rétt máli, og eru hálft um hálft aö
nýlega. Um fyrsta brunann hef.r gera sér vonir um góöar undir-
þegar veriö getiö í Lögbergi, nefni tektir af hans hálfu.
lega um brunann á íbúöarhúsi Ein -------------
ars Stefánssonar bónda í Framnes- penin dræðin og bankamir
bygB. Nokkru eftir a8 þa8 hus 6 - 6
brann misti Jón bóndi Þorsteins- a wlandi.
son í Árdalsbygö sitt hús. Eldur- Þeir þykja vera um þessar
inn í því húsi kom upp um miöja mundir minni hjálparhella peninga
nótt. Fólk sem á lofti svaf bjarg- læpum viöskiftamönnum sínum en
aöist meö naumindum. Einhverju Agur geröist eöa til er ætlandi; og
af munum haföi veriö bjarga8 bera margir á þá þungar sakir.
niöri, en engu af því er uppi var. Þ]eir hjálpast til aiö gera landss-
Húsið var nýlegt og allgott hús. mönnum sem þrengsta kosti, taka
Litilsháttar eldsábyrgð hafði á því af þeim óhæfilega háa vexti, því
verið. Skaöi all-tilfinnanlegur fyr itla sem þeir lána þeim, en láti út-
ir eiganda. end auðfélög, sem séu aö sölsa
Nokkrum dögum eftir brunann nndir sig atvinnuvegi og viöskifti
hjá Jóni brann íbúðaihús á landi
Finns Finnssonar málara í Geysir-
bygö. Eigandi sjálfur ekki viö-
staddur, en skógarhöggsmenn
höfðti haft þar aösetur. Um or-
landsins og muini hafa nóg láns-
traust erlendis, sitja tyrir. —
Um vaxtahæðina bera bankarn-
ir fyrir það, sem alkunnugt er, að
þeir hafi veriö geysiháir erlendis,
sakir brunans vita menn óglögt. jþar sem nokkur kostur er á pen-
Finnur misti alla muni, sem í hús- j ngalánum hingað, og þá kornist
inu voru, þar á meðal stofu-orgel. jbankarnir ekki hjá aö hafa þá háa
Á húsinu og mununum eldsábyrgí
nokkur, aö því er sagt eT.
íér, meö því aö þeir þurfi aö lána
svo og svo mikið af viöskiftafé
Mislingar hafa gengið og ganga gínu hjá erlendum bönkum,
enn hér um slóðir. Þeir gera fólki j íslandsbanki kvartar um, aö sér
ýms óþægindi', þó ekki sé þeir-hafi veriö ætlaö upphaflega langt
taldir hættulegir. Þeir eru aö |nm minna veltufé en þörf var á.
minsta kosti ekki líkt því eins IHann hafi aukiö það af fremsta
skæöir og þeir voru á IsJandi þeg- j negni, aukiö hlutaféö eins og hann
ar þeír gengu þar. Enda ef til vill hafi getaö, og útvegaö peninga hjá
önnur tegund þeirra sem þar koin öörum löndum með því aö selja
en sú, sem heimsækir oss hér tankavaxtabréf og taka bankalán
vestra. Tvö börn á fyrsta ári hafa rlendis. En það hefir ekki hrokk
dáið hér nærlendis úr mislingun- 8 fyrir eftirspurninni.
um, eöa úr þeim samfara öörum Meiniö landsmanna sé, aö þeir
sjúkdómum. Annaö var barn Stef eyði meira en þeir afla, eöa hafi
áns bónda Jónssonar á Bústöðum í aö minsta kosti gert það síöari
Árnesbygð; hitt var hjá Bergi 6rin. - ; •: j |
Jónssyni í Framnesbygð. Búi bóndi svo vel, aö hann hafi
Tveir bændur eru og nýlátnir í fgang af því sem hann eyöir til
Árdalsbygð: Egill Jónsson frá heimiilisins og geti selt þann af-
Veiðilæk í Mýrasýslu, 43 ára, læt- gang, fer hann aö eiga inni hjá
ur eftir sig ekkju, Rósti Eiríksdótt- >örum, ef þeir greiöa honum ekki
ur, og tvö börn, dreng 10 ára og |út í hönd, þaö sem þeir kaupa af j
stúlku á ööru ári; og Gunnar Guö- lionum.
mundsson, roskinn maður, lætur Geri hann þaö ekki, heldur veröi
eftir sig ekkju og fjögur börn upp- aö lána svo og svo mikið um fram
komin. Ein af dætru.m Gunnars Bfurðir búsins, kemst hann í skuld- 1
sál. er kona Jóns bónda Þorsteins- r.
sonar, þess er húsið brann hjá ný-| Alveg er eins um landið í heilu
lega. Gunnar nefndi bæ sinn Hlíð- lagi.
arenda. Hann var eljumaður og' Ef þaö eyöir ekki meira en það
dugnaðar, fáskiftinn, en vel látinn framleiðir, kemst það aldrei í
af þeim er hann þektu. Auk barna skuldir viö önnur lönd. Hafi þaö
si,nna úl Gunnar sáll. upp dreng afgang og selji hann öörum þjóö-
nokkurn, frænda sinn, Gunnar aö um, fer þaö aö eiga hjá þeim. En
nafni, sem nú er orðinn fulltíöa eyði það meira en þaö framleiöir,
myndarmjiður. verður það aö greiöa öðrum þjóð-
Fyrir nokkru voru á ferð hér Jim mismuninn í peningum. Það
þau ungfrú Rannveig Einarson, Ifé hjálpa bankamir um, meðan
Ólafiur Eggertsson og Friðrik þeir geta, og getur alt gengið vel
Sveinsson málari, frá Winnipeg, rteðan þeir rísa undir því. En þar
að skemta fólkinu. Yfirleitt þóttu getur komið, að þeir geri það ekki.
þau skemta vel. Myndirnar sem Þá koma vandræðin, og þau því
Friðrik sýndi eru ágætar. Og að neiri, sem hallinn er meiri. Þá
leikment þeirra ungfrú Rannveigar egst og ofan á vaxtagreiðsla af út
og Ólafs var geröu.r hinn bezti endu skuldinni og afborgun af
rómur. benni.
Skuldin við önnur lönd er sögð
nú vera komin upp i 16 milj. kr.
Vextir af henni nema 800,000 kr.
um árið, sama sem 2,200 kr. á dag.
Þetta verður að greiöa annaöhvort
í gulli eöa í vörum, sem útlending-
ar vilja láta gull fyrir. Meðan
hægt var aö greiða vexti og af-
borganir af skuld þessari með nýj-
um lánum, gekk alt vel. En fyrir
2 áram fóru lánin að verða tor-
tfengin erlendis, vegna þetiinga-
vandræöa þar. Þá sá Islandsbanki
sér eigi annað fært en aö taka sam
an seglin og reyna aö draga úr
sjálfskuldarábyrgðarlánum og víx-
illánum. Hann hefði komist sjálf-
ur í kröggur, ef hann hefði ekki
gert það, og fariö með lánstraust
sitt erlendis. En þaö hefði verið
sama sem að stofna landinu. í stór-
voöa, óviöráöanlegan viöskifta-
voða.
Laaidsbankinn varð seinni til að
draga sjunan seglin, hjálpaöi um
megn fram, lengur en honum var
fært; enda kom þar brátt, að hann
hætti jafnvel aö geta keypt banka-
vaxtabréf sjálfs sín. Fyrir þessa
forsjálni íslandsbanka, sem hefir
bakað honum mikil ámæli og óvild,
jhefír hann haldið lánstrausti sínu
og þar með lánstrausti landsinS er-
lendis , sem þaö mundi aö öörum
fcosti hafa glataö að miklu leyti um
langan aldur.
Um útlenda auðmenn, er hér
reka verzlun og bankinn hefir lán-
að, segir hann svo, að hefði hann
ekki gert það, mundi þeir ekki
hafa keypt af landsmönnum fisk,
ull og aðrar landsafurðir, en þau
kaup hafi orðiö þeim til stórgróöa.
Sömuleiðis, aö ef hann hefði
jekki keypt (af Lands&bankanum)
j 1 miljón af bankavaxtabréfum,
mundu þeir, sem þá peninga fengu
í hendur, líklegast margir hafa
orðið gjaldþrota.
Ekki finst bankanum neitt til-
tökumál, þótt hann gefi ekki nema
96 krónur fyrir hverjar 100 kr. í
bankavaxtabréfum, sem eftir gelzt
að eins 4j4%, en peningar kosta
erlendis 5^/2—6%, eða jafnvel enn
meira.
Ámæli fyrir lántregðu við Slát-
urfélag Suðurlands m. fl. telur
bankinn þá fyrst rökstudda, er
fengin sé vitne*skja um, hve mikið
liafi að henni kveðið. Bankar skýri
ekki frá skuldum viðskiftamanna
sinna. Félagið geti það sjálft, ef
þvi sýnist.
Bankinn flslandsbankij segistnú
eiga úti 10 milj. kr. hingað og
þangað um land alt, og virðist
vilja bera brigður á, að þvi fé hafi
verið ðllu vel varið; kveðst v o n a
það, en zrita ekki.
Hringið inn mildi í mannlegt stríö,
: niskunn og vit í gátur lífs;
vísindasagan segir lýð
samarfa hundraö alda kifs.
Hringiö úr landi gort og gum,
glapræðisstapp og flokkaþras,
smásálar-tildur, tál og skrum
^tímans við brothætt stundaglas.
jHringið út þvaðri hræsnismáls
hrægrimmra tíma remmislag;
hringið inn röddu Hrópandans —
heilagra manna kærleiks-brag!
Tringiö til grafar hruma öld;
íringiö inn tímans ‘nýja mann”.
Hringið út gömlu Hel í kvöld,
hringiö inn líf og sannleikann!
| . ’
EHringiö inn frjálsa, hrausta trú,
heimsskoöun tímans rétta manns.
Kærleiks og sannleiks knýti brú
konunglegt boöorö Meistarans.
Hræðslan á brott með hel og sút!
Hástöfum anzi geimurinn:
“Þúsund ár heiftar hringist út,
hundraö þúsundir friðar inn!”
Matth. Jockumsson.
— NorSri.
Þess ber að geta sem gert er.
öllum þeim, sem sýndu bróöur
mínum sál., Walter Swan, sanna
vináttu í banalegu hans, og sem
jheiðruðu útför hans á allan hátt
sem bezt þeir gátu, er eg hjartan-
lega þakklát fyrir, en þó sérstak-
lega nokkmm ungum mönnum í
Winnipegborg, sem tóku að sér ó-
tilkvaddir að gera útförina mjög
virðulega, á sinn eigin kostnað.
Guö launi þeim, sem kærleiksverk-
in vinna, þess bið eg af hjarta.
fMrs.J Olina Readman,
systir hins lánta.
Þessar eru nú helztu röksemdirn
ar á báöar hliðar, með bönkunum
og móti.
Nú er þeirra, sem þær lesa eða
heyra, að meta þær svo réttilega,
sem þeir hafa greind til og þakk-
ngu. — Isafold.
Nýárshringing 1909.
Hringiö þér klukkur hvelt og ótt!
hljóðöldur bifi foldarhring.
Gamla’ áriö fer til guðs í nótt:
gerið þrumandi samhringing!
Samhringing, eins og ógnarfár,
æðandi gegn um landið þvert,
feiknarlegt boði fimul-ár;
fáreldaslóö er hjarta hvert. —
Hringið út alt, sem áriö tók:
ástvini, glaöværð, heilsu, fé.
Geymt er það alt í gerðarbók
guös þess, er tók og lét í té.
Hringið út lygar, hrekk og prett—
heimskunnar forna syndagjald;
hringiö inn fagurt, frjálst og rétt:
fari svo árið guði á vald.
I
Hringið út kúgun, hel og bál,
hrópandi mismun ríks og snauðs,
samhringið burtu svik og tál,
saklausra smán og vöntun brauðs.
»
Hringið út ólánserfðir lýðs,.
ættvígaleifar friðrofans,
heiðingjasiðinn hnefa og stríðs,
hrædýralund hins ‘gamla manns”.
1
Miklar birgðir af I
byggingavöru.
Fái5 að vita verð hjá mér á
skrám og lömum, nöglum og pappa,
hitunarvélum ogfleiru.
H. J. Eggertson,
Harðvöru-kaupmaður.
Baldur, Man.
THE D0MINI0N BANK
á horninu á Notre Dame ogNena St.
Höfuðstóll $3.983.392.38
Varasjóðir $5,300,000
Sérstakur gaumur gefinn
SPARISJÓÐSDEILDINNI
Vextir af innlögum borgaðir tvisvar á ári.
A. E. PIERCY, ráðsm.
Kostaboð Lögbergs
Nýir kaupendur Lögbergs, sem
borga fyrir fram f$2.oo) fyrir
einn árgang blaösins fá ókeypis
hverjar tvær af neöangreindum
sögum, sem þeir kjósa sér:
Sáömennimir .. .. Soc. viröi
Hefndin 40C. U
Rániö 30C. u
Rudolf greifi .. .. 50C. u
Svikamylnan .. .. 50C. u
Gulleyjan 40C. u
Denver og Helga .. 5œ. u
Lífs eöa liöinn.. .. 50C. u
Fanginn í Zenda .. 40C. u
Allan Quatermain 50C. u
Ntoll & S1111IJ1
Viðar- og kolasölumenn
GOP. ELLIGE& AQNES ST.
Talsími 6472.
Annast keyrslu um bæinn, flytja
húsbúnað o. fl.
Eftirfarandi viðartegundir til
sölu: \
TAMARAC
JACK PINE
POPLAR
SPRUCE
Taka á móti kolapöntunum.
um
Agrip af reglugjörð
heimilisréttarlönd í Canada
Norðvesturlandinu.
SÉRHVER manneskja, sem fjölskyldu
hefir fyrir að sjá, og sérhver karlmað
ur, sem brðinn er 18 ára, hefir heimilisrétt
til fjórðungs úr ,,section'‘ af óteknustjörn-
arlandi í Vtanitoba, Saskatchewan eða Al-
berta. Umsækjandinn verður sjálfur að
að koma á landskrifstofu stjómarinnar eða
undirskrifstofu í því héraði. Samkvæmt
umboði og með sérstökum skilyrðum má
faðir móðir, sonur, dóttir. bróðir eða syst-
ir umsækjandans, sækja um landið fyrir
hans hönd áhvaða skrifstofu sem er
Skyldur. Sex mánaða ábúð á ári og
ræktun á landinu 1 þrjú ár. Landnemi
má þó búa á landi, innan g mflna fráheim-
ilisréttarlandinu, og ekki er minna en 80
ekrur og er eigcar og ábúBarjörð hans eða
föður, móður, sonar, dóttur bróður eða
systur hans. ,
f vissum héruðum/hefir lananeminn, sem
fullnægt hefir landtöku skyldum sínum,
forkaapsrétt (pre emtion) að sectionarfjórð-
ungi áföstum viðland sitt. Verð ♦jckran.
Skyldur:—Verður að sitja 6 mánuði af ári
á landinu í 6 ár frá því er heimilisréttar-
laodið var tekið (að þeim tíma meötóldum
er til þess þarf að ná eignarbréfl á heimilis-
réttarlandinu, og 50 ekrur verður að yrkja
aukreitis.
Landtökumaður, sem hefir þegar notað
heimilisrétt sinn og getur ekki náð for-
kaupsrétti (pre-emption) á landi, getur
keypt heimilisréttarland í sérstökum hér-
uðum. Verð <3 ekran. Skyldur: Verður
að sitja 6 mánuði á landinu á ári f þrjú ár,
ræk*a 50 ekrur og reisa hús, 6300.00 vírði.
W. W. CORY,
Deputy of the Minister of theTnterior.
N. B,—Þeir sem birta auglýsingu þessa
eyfisleysi fá euga borgun fyrir það.
Lögmaöur á Gimli.
Mr. F. Heap, sem er í lög-
mannafélaginu Heap & Stratton
f Winnipeg og Heap & Heap í
Selkirk, hefir opnaB skrifstofu aö
Gimli. Mr. F. Heap eöa Björn
Benson veröa á Gimli fyrsta og
þriöja laugardag hvers mánaöar
í sveitarráösskrifstofunni.
YALENTINES
Vér höfum nýskeð fengið skrautlegt
úrval af ..Valentines, “ póst-spjöldum og
nýstárlegum smávarningi. Verðið mun
öllum geðjast. Vinum yðar myodi þykja
gaman að fá ..Valentine" 14. febrúar.
E. IMesbitt
LYFSALI
Tais 3218 C«r. Sargent & Sherbrwk
Bréfapantanir fljótt og vel afgreiddar.
THOS. H, JOHNSON
fslenzkur lögfræðingur
og málafærslumaður.
SKRIFSTOFA:— Room 33 Canada Life
Block, suðaustur horni Portage & Main.
UtanXskrift:—
TaLSÍMI 423 WlNNIPKG
-I~I~1-I-I *I -I- I-I-l H-H-H-I-H-I'
Dr. B. J. BRANDSON
Office: 650 William Ave.
Telephone: 89.
Office-tímar: 3—4 og 7—8 e. h.
Heimili: 620 McDermot Ave.
Telephone: 4300.
Winnipeg, Man.
-H-I-H-I ■I"I"H-H“H-H *I -I11 I 1»
Dr. O. BJORNSON
Office: 650 William Ave.
Telephone: 89.
Office-tímar; 1.30—3 og 7—8 e.h.
Heimili; 620 McDermot Ave.
Telephone: 4300.
Winnipeg, Man.
•f-H-H-I 'I-I-H-H-H-I-I 'I-H I I' !■
I. M. CLEGHORN, M.D.
læknlr og yflrsRtamaéur
Hefir keypt lyfjabúöina 4 Baldur,
og hefir því sjálfur umsjón 4 511-
um meöulum.
EUaMbeth St.,
BALDUR, - MAN.
P.S.—Islenzkur túlkur vlð hendlnr
hvenaer sem þörf gerlst.
•HH-I-l-I-l-I-I-H-H-I-H -I-H 4 1 t
Dr. Raymond Brown,
sérfræöingur í augna-eyra-nef- og
hálssjúkdómum.
826 Somerset Bldg. Tals.7262.
Cor, Donald & Portage
Heima kl. io-i 3-6
J. C. Snædal
tannlœknir.
Lækningustofa: Main & Bannatyne
DUFFIN BLOCK. Tel. 5302
A. S. Bardal
121 NENA STREET,
0
selur líkkistur og annast
am útfarir. Allur útbún-
aður sá bezti. Ennfrem-
ur selur hann allskonar
minnisvarða og legsteina
Telephone
JAMES BIRCH
KLÓMSTURSALI
heflr úrval af blómum til líkkistu
skruuts.
Tal*. 2638 442 Notre Dame
Islenzkur Plumber
G. L. STEPHENSON.
118 Nena Street.-Winnpeg.
NorVan viö fyrstu lút lcirkju
HUBBARD, HANNESSON &
ROSS
lögfræðingar og málafærslumenn
10 Bank of Uamllton Chambers
WINNIPEO.
TALSÍMl 378
S. K. HALL
P I A N I S T
with Winnipeg School of Music.
Kensla byrjar 1. September.
Studio TOl VlCTO ST. 08 304 MaIN8t.
WINNIPEO.
Á V A L T,
ALLSTAÐAR 1 CANADA,
BIÐJIÐ UM
EDDY’S ELDSPÍTUR
Eddy’s eldspftur hafa veriö búnar til f Hull sföan 1851.
Stööugar endurbætur á þeim f 57 ár hafa oröiö til þess aö
þær hafa náö meiri fullkomnun en nokkrar aörar.
Seldar og brúkaðar um alla Canada.
LAGER.
OBO WIST Xj _A_ Gr
VILJUM VÉK SÉRSTAKLEGA MÆLA MEÐ
--------ÖL.----------------PORTER.---
ciRO'wnsr bk.e'wee.'X' co.
talsí^i 3960
-LINDARVATN.
300 STELLA .A.'VíEj.., "WXISrisriFI^GI-.