Lögberg - 26.01.1911, Blaðsíða 1
24. ÁR
Einangrunarmálið.
Urskurður Robsons dómara.
Robson dómari heíir nýskeS
felt úrskurS um sitSspillingarástand
þaS í Winnipeghorg, sem Dr.
Shearer vrtti mest í TorontoblöS-
unum i haust. ÚrskurS þann seldi
diómarinn fylkisstjóra í hendur, en
dagblöSin hafa flutt úrskurSinn í
heilu lagi. ASalefniS í honum er
þaS, aS ákærur þær sem bornar
hafi veriS í blöSunum eystra á
lögregluna hér í Winnipeg, séu
rakalausar og ósannar. En yfir-
völdin hafi hinsvegar látiS spill-
inguna viSgangast á vissu svæSi í
bænum. SíSan í Október 1909 hafi
engin tilraun veriS gerS til aS'
fækka siSspillingarhúsunum, sem
fjölgaS hafi úr 29 upp í 50. Ólög-
leg vínsala hefSi átt sér þar staS
i stórum stíl og veriS liðin. Af-
leiSingar þess aS siSspillingin fékk
aS eiga sér þarna staS, hefSi orS-
iS til þess aS spilla friSi og góSri
reglu á einangrunarsvæ'Sinu, siS-
gæSi 'borgarbúa og ennfremur
hefSi af því leitt þaS, aS húseignir
manna í grend viS spillingarheim-
kynnin hefSu stórum lækkaS í
verSi.
Georgiaflóa skurðurinn.
Þær fréttir berast frá Ottawa,
aS allar horfur séu á því, aS
byrjaS verSi á Georgian flóa
skipaskurSinum á þessu ári. Fjár-
veiting til aS byrja meS er áætl-
uS $3,000,000 og verSur sú
fjárveiting aS sjálfsögSu samþykt
á þessu þingi. ÞaS er búist viS,
aS sú fjárveiting verSi fullnægj-
andi til þeirra framkvæmda sem
gerSar verSi þetta áriS. Næsta ár
verSur aSalfjárveitingin til þessa
fyrirtækis borin upp á þingi. Ekki
vita menn annaS, en aS verkiS
verSi boSiS út, en þó mun þaS
verSa stjómarverk en ekki ■ ein-
stakra félaga, er álbyrgS fengi
fyrir sig. Þess er vænst, aS skurS-
ur þessi verSi veittur alþjóS til af-
nota ókeypis, svo sem aSrir skurS-
ir sem sambandsstjórnin í Canada
hefir látiS gera, en þaS getur
nann því aS eins orSiS, aS stjórnin
eigi hann og starfræki, en ekki
einstakt félag. Ætlast er til aS
yrjaS verSi á verkinu frá báSum
eudum jafnt, Montreal og French
River.
Anarkistar í Japan.
. °g þrír anarkistar
af hf' teknir í Japan 18. þ. ,
var gef,S þaS aS sök, aS þeir
ffert samsæn til aS ráSa keis
af dogum og einhverja fleir
ingja hans. Forsprakki þ(
byltmgamanna hét Kotukr
hafS, fengist viS blaSamensi
einu smni átt heima í San Frj
co í Bandaríkjunum. Kona
var meS í samsærinu og va
eitia konan, sem í þv, var o,
nún líflátin ásamt manni sínt,
hinum öSrum byltingamönnu
sannir urSu aS sök. Prófin í
málum þessum hafa staSiS
síBan snemma í Desember og
þau fariS fram fyrir luktum
um, því aS stjórnin hefir itali
vera til friSarspillis og si6|
skemda aS almenningur hey
slikt.
Sykursamlögin.
ÞaS hefir orSiS aS samningum
’neS Bandaríkjastjórn og sykur-
samlögunum, aS þau greiSi $700,-
í IandsjóS fyrir tollsvik, og er
minna fé en á horfSist í
>rstu. Sakamálsóknir er mælt
ac muni falla niSur.
íggirðingar Panamaskurðar-
- ins.
inPaíaSpneÍlmÍkÍS erum viggirS-
dapann í naiTa skurSarins þessa
manna.' .Bandi‘"JÍa
^ingarnar cru tald“r «£
000, en þeir er móti þeim mæIil j
pinginu telja aætlun þá alt of
iága, og segja aS kostnaSurinn
verSi alt aS því $100,000,000, ef
viggirSingarnar ættu aS vera svo
vel úr garSi gerSar, aS staSiS gætu
horSustu áhlaup óvinaþjóSa nú á
timum.
Kona á þingi Norðmanna.
ÞáS þykir nýjung i Noregi, aS
þar situr kona á þingi þettg. ár, og
hefir slíkt aldrei komiS fyrir fyrri.
Svo stendur á, aS Bratlie forseti
stórþingsins, hefir neySst til aS'
láta af þingmensku um stundar-
sakir til þess ag getá starfaS aS
umbótum, er snerta herliSiS cg í
fjarveru hans situr á þingi kona
nokkur ógift, sem ungfrú Rogstad
heitir og er skólakennari í Kristj-
aníu.
Vcrkföll í Portúgal.
Vinnuveitendur slaka til.
SíSan lýSveldiS komst á i Portú-
gal liafa verkamanna óeirSir og
verkföll veriS þar í landi öSru.
hvoru. Verkamenn í því nær öll-
um iSnaSargreinum hafa notaS sér
réttarbætur þær, sem þeim voru
veittar og krafist kauphækkunar,
því aS kaupgjald í Portúgal hefir
veriS afarlágt. Verkföllum þess-
um 1 Portúgal hafa engar óspektir
fylgt svo teljandi sé, og orsakirn-
ar sennilegast eingöngu veriS kaup
hækkunarþörfin, en þau hafa ekki
veriS sprottin af pólitiskum áistæS-
um eins og verkföllin á Frakk-
landi hin síSustu, sem veriS hafa
mjög róstusöm. í Portúgal virB-
ist svo, sem verkfallsmenn hafi
enga iöngun til a& höggva nærri
stjórninni, enda væri þaS óimak-
legt, því aS hún hefir gert stór-
mikiB til aS ibæta kjör verkamann-
anna. Langmest kvaS aS verkfalli
járnbrautaþjóna og verzlunar-
þjóna, sem var víStækt mjög og
leitt var til lykta í vikunni sem
leiS meS þeim hætti, aS verka-
menn fengu allmikla kauphækkun.
HöfSu þeir fariS vel og viturlega
meS mál sín og meS svo mikilli
lægni og hógværS, aS hvergi þurfti
hiS opinbera aS skerast í leikinn.
Helztu jámbrautarfélögin í land-
inu gengu aS því, aS hækka laun
járnbrautarþjóna um $200,000.
Verzlunarþjónar gerSu verkfall
til aS fá launahækkun og styttan
vinnutíma svo aS hann yrSi ekki
lengri en tólf stundir í sólarhring
og sýndist þaS sanngjarnt. Verka-
menn höfSu stjórnina meS sér, en
fengu þó litla leiSrétting mála
sinna. Þá gerSu og verkamenn
þeir er unnu viS gasstöSvar og
rafaflsstöSvar í Lissabon verkfall.
Smáskærur urSu í sambandi viS
þaS verkfall. Um miSjan mánuS-
inn gerSu hemienn í Elvas verk-
fall og kröfSust kauplhækkunar.
Stjórnin hefir nú fallist á þær
kröfur og hækkaS kaup hermanna.
Itölsk kosning ílðg.
Ný kosningarlög eru ítalir aS
semja og á nú aö veita öllum karl-
mönnum kosningarrétt, sem eru
tvitugir aS aldri og læsir og skrif-
andi. öllum þeim, sem kosning-
arrétt hafa er gert aS skyldlu aS
greiSa atkvæSi aS viSlögSum
sektum. Lægsta sekt fyrir fyrsta
brot er fimm dollarar, en tíu fyrir
annaS brot. MeS lögum þessum
verSa kaþólskir neyddir til aS taka
þátt i atkvæSagreiSslu, sem þeir
hafa hingaS til neitaS aS skifta ser
af stjómmálum og gert þaS aS
undirlagi páfa.
Standard olíufélagið.
SíSastliSna viku neyddist Stand-
ard olíufélagis til aS greiSa $23,-
766 í sektir fyrir aS hafa þegiS ó-
leyfilegar farmgjalds ívilnanir af
tveimur eða þremur járnbrautafé-
lögum. OlíufélagiS var dæmt f
þessa sekt fyrir tveim árum, en
hefir strákast upp í að borga ekki
þangaS til nú meS ýmsum undan-
brögSum og málsáfrýjunum.
Hvaðanœfa.
LyfsalasambandiS í Canada hef-
ir fastráBiS aS hækka verS á lyfj-
um þeim, sem læknar panta sjálfir.
ÞaS er haldiS aS verSiS verSi
hækkaS um helming.
Konur í Regina héldu nýskeS
fund meS sér. ÞaS var samþykt
á fundinum aS karlmenn væru
ekki færir um aS annast stjóm á
sjúkrahúsum heldur ættu konur
einar aS hafa þar öll umráS. Bæn-
WINNIPEG, MAN., Fimtudaginn 26. Janúar 1911.
Um miSjan þenna mánuS kom
flokkur manna frá Hudsonsflóa
til Gimli. Þeir höfSu fariS fót-
gangandi alla leiS aS norSan, en
þaS eru um 800 mílur.
Dominionstjórnin sendi flokk
manna á skipi norSur til Hudsons
flóa síSastliSiS sumar, til aS mæla
dýpi á höfnum og skipaleiSum, og
gera aSrar visindalegar rannsóikn-
ir. Skip þeirra hét Jeanie, skip-
stjórinn Howard Bartlett, en meS
honum var prófessor Macoun og
nokkrir menn aSrir. Þeir brutu!
skip sitt í ofsaveSri viS Wager
Inlet í Hudsonsflóa, 9. Septem-
ber síSastl. og komust meS naum-
indum í land og fengu bjargaS
nokkrum vistum. Þ'eir lögSu af
staS á opnum bát suSur á ibóginn
í iliu veSri, og komust oft í hann
krappan; en eftir þrjá daga vilcli
þeim þaS til, aS hvalveiSiskip varS
fyrir þeim, sem flutti þá til Gif-
fon, en þaSan fóru þeir á opnum
báti til Fort Churchill, og kom-
ust þangaS 14. Nóvember, eftir
langa og harSa útivist. 1 Fort
Churchill hittu þeir landmælinga-
menn stjórnarinnar, er þar voru
undir forustu A. G. BachandS.
Flokkur hans var þá búinn til land
ferSar suSur á bóginn, og fór af
staS 4. Desember, en þeim þótti
ekki ráSlegt aS fara i einum hópi,
svo aS flokkur Macouns fór þrem
dögum síSar. RíSandi lögreglu-
menn vísuSu þeim leiS.
Myndin hér aS1 ofan er tekin af
þeim áSur þeir lögSu af staS.
Þeir fóru allif fótgangandi, en
hundar drógu vistasleSa þeírra.
Fyrri flokkurinn varS aS brjóta
sér slóS, en síSari flokkurinn gekk
í hana og sóttist greiSlegar ,svo
aS þeir komu allir til Gimli sama
dag. FerSin tólcst slysallaust og
furSu greiSlega, þegar þess er
gætt, aS allir voru óvanir slikum
ferSalögum og göngulagi.
arskrá um þetta efni var , send
stjóminni til aS koma henni áleiS-
is til þingsins og fá þaS til aS viS-
urkenna konum þann rétt.
Fimm menn létust viS spreng-
ingar á Grand Trunk Pacific járn-
brautinni viS höfnina í Prince
Rupert.
Sambandsstjórnin hefir gert ráS
stafanir til aS hindra landgöngu
anarkista hér i Canada.
“New York Life’’ er stærsta
lífsábyrgSarfélag í heimi. . ÁriS
sem leiS veitti félagiS nýjar lífsá-
byrgSir fyrir $157,162,000. Alls
greiddi félagiS áriS sem leiS í dán-
arkröfur og til lifandi skírteina-
hafa $53,564,443 og lánaSi skír-
teinahöfum sínum meir en 25 milj.
dollara meS 5 prct. Eignir félags-
ins em nú $637,876,567 og gild-
andi lifsábyrgSir $2,039,863,031.
Kona nokkqr í Medicine Hat
var nýskeS dæmd í tveggja ára
fangelsi fyrir aS misþyrma fóst-
urdóttur sinni. HafSi bariS hana
meS hnútasvipu.
Tvö járnbrautarfélög hafa sótt
um leyfi til aS byggja járnbraut til
Hudsons flöans.
Látinn er Paul Morton fyrrum
flotamálaritari’ Bandaríkja undir
Roosevelt stjórninni.
V
IllviSri mikil sögS unóanfariS x
Prince Rupert og fannkoma óvana
leg. Skip nýkomiS þaSan til Van-
couver sagSi þriggja feta snjó
jafnfallinn þar nyrSra.
SkógvemdunarþingiS í Canada
eh nýskeS kom saman í Quebec,
leggur til aS jámbrautarfélögum
skuli skylt aS bera ábyrgS á eldum
þeim, sem gufuvagnar þeirra valdi
hvort sem varúSarreglur hafa
veriS viShafSar eSa ekki.
á
Demókratar kváSu hafa í hug
að gera Champ Clark, sem nú er
foringi þeirra í þinginu, aS for-
setaefni 1 næstu kosningum.
ÓfriSlega lítur út um þessar
mundir milli Hayti og Santo Do-
mingo manna. Hvorirtveggju hafa
herliS viSbuiS og hafa margir ó-
breyttir verkamenn veriB kvaddir
til herþjónustu.
Stormar miklir hafa veriS á
Kaspíhafi undanfama viku, og
hafa mörg hundruS skipa skemst
í ofviSri þessu og mannskaSar
orSnir allmiklir, en fréttir óljósar
um þaS enn þá.
Portúgalsmenn hafa pantaS sér
þrjú orustuskip frá Englandi, öll
vel búin.
Svíar hafa mist nýsmíSaSan
tundlurbát, sem Vesta heitir og
mörg skip I'. fa veriS send til aS
leita aS honum, en taliS vist aS
hann hafi farist.
Alls hafa flust hingaS til Canada
1* 15,754 innflyejendur frá Bret-
landi síSastliBiS ár.
Járnbrautarslys varS á laugar-
daginn var viS Macoun, Sask. Þar
létust tveir menn, en fjórir aSrir
meiddust.
Kjötverzlunarmerm á Kyrrahafs
strönd em aS spá því, aS kjöt
muni hækka i verSi bráSlega vegna
þess hve vetur hefir veriS harSur
í Alberta og fóSur þar af leiSandi
hækkaS mjög í verSi. BæSi svína-
kjöt og sauSakjöt halda menn aS
hækki líka, en ekki eins mikiS eins
og nautakjöt.
George Bretakonungur og drotn
ing hans eru aS ráSgera aS ferSast
til írlands aB sumri komandi í
Júli eSa Agúst mánuSi.
Frézt hefir aS brezkum her-
mönnum og tyrkneskum hafi lent
saman viS Ðublya í Indlandshafi.
Nokkrir Bretar höfSu falliS. SíB-
ar fréttist, aS brezk herskip hefSu
skotiS sprengikúlum á Tyrki í
Dubuya.
ÞaS hefir veriS fastráSiS, aS
sýningin, sem haldin verSur um
þaS leyti sem Panama skurSurinn
er fullger, skuli standa í New Or-
leans 1915.
«
Fyrstu níu mánuSi af þessu
fjárhagsári hefir verzlun Canada
orSiS $577,999,628, eSa rúmum
$65,000,000 hærri en í fyrra.
Látinn er J. E. Schwitzer yfir-
vélfræSingur C. P. R. félagsins.
Hann dó í Montreal úr lungna-
veiki 23. þ.m. og var á fimtugs-
aldri. Mikilhæfur maSur og á-
gætlega aS sér í sinni ment.
Frézt hefir austan frá Ottawa,
aS Colin H. Campbell, dómsmála-
stjóri í Manitoba, muni ætla aS
segja af sér bráSlega. Því hefir
og veriS spáS, aS eftirmaSur
hans verSi A. J. Andrews K. C.
hér í Winnipeg.
Tilkynt verSur 5 Ottawa á fimtu
daginn kemur, úrslit viSskifta-
samninganna milli Canada og
Bandaríkja.
Hon. L. P. Brodeur hefir boriS
upp frumvarp um þaS í sambands
þinginu, aS öll farþegaskip, sem
fari lengri leiS hafna milli en 200
mílur, skuli skyld aS hafa loft-
skeyta útbúnaS.
Bjargrál í námasiytna.
Mikilvægt og nytsamt fyrirtæki
er þaS, sem Band’aríkjastjórn hef-
ir nú meS höndum, en þaS er ný
aSferS til bjargráSa í námaslysum.
Nú þegar eru sex vagnar fullgerS-
ir meS öllum nauSjsynlegum út-
búnaSi til bjargráSa í námaslysum
og verSa þeir innan skamms send-
ir til helzta kolanámalandsins til
aS vera þar til taks, ef slys ber aS
höndum.
I hverjum vagni eiga aS vera
átta lífslofts hjálmar (oxygen
helmetsj, nokkrar birgSir af lífs-
lofti i kössum, sem til þess eru
gerSir, tólf öryggislampar, talsíma
útbúnaSur, lífgunaráhöld og ýmis-
legt sem ekki má án vera til aS
hjálpa og hagræSa mönnum, sem
orSiS hafa fyrir námaslysum.
í öSrum enda vagnanna er loft-
helt herbergi þar sem björgunar-
menn eru vandir á aS brúka lífs-
loftshjálmana. Herbergi þessi eru
fylt skaSvænlegum lofttegundum,
og björgunarmennirnir eru látnir
vera inni í því lofti meS hjálmana
svo klukkustundum skiftir, en þar
væri öllum bráSur bani vís, er eigi
bæru slíka hjálma til hlífSar sér og
gætu eigi dregiS aS sér nauSsyn-
lega mikiS lífsloft. Menn, sem
vanir eru aS bera slika hjálma,
geta liættulítiS fariS ofan í námur
rétt eftir aS sprenging hefir orSiS
og alt er þar fult af eitruBum loft-
tegundum. Af hjálmum þessum
hafa menn svipaB gagn eins og
köfunarmenn hafa af hjálmum
þeim, er þeir bera þegar þeir kafa
i sæ niSur á miklu dýpi.
ÞaS hefir margoft viljaS til, aS
menn hafa tepzt alheilir niSri í
námum, en hlotiS þó seinan og
illan dauSdaga, oft margir menn í
einu, vegna þess, aS þeir urSu aS
anda aS sér banvænum lofttegund-
um niSri í námunum. ÞaB þykir
fullvíst, aS ef hægt hefSi veriS aS
ná til þeirra manna fáum klukku-
stundum eftir aS slysiS varS, þá
hefSi hepnast aS bjarga mörgum
þeirra.
Hjálmar þessir gáfust mjög vel
þegar námaslysiS varB i Cherry-
námunum illræmdu. Þar hepnaS-
ist björgunarmönnunum aS ná
tuttugi, mönnum lifandi, er byrgS-
ir höfSu veriS þar niSri í fulla
viku. Og komiS hefiS þaS fyrir
nokknim sinnum, þar sem björg-
nn*rhiálmar þessir hafa veriS not-
aSir. aS hægt hefir orBiS aS kom-
NR. 4
Flugmaður sleppur með $ekt.
FlugmaSur nokkur varS konu
aS bana viS Issay á Frakklandi
nýskeS, en óviljandi þó, er hann
rendi sér til jarSar i flugvél sinni.
Mál var samt höfSaS gegn honum
og slapp hann meS sektir. Var
hann dæmdur til aS greiSa $10
fyrir óvarkámi og $1,000 i skaSa-
bætur eiginmanni konunnar, sem
hann varS aS bana. Annar flug-
maBur varS unglingsstúlku aS
bana viS flugæfingar í Limoges
og var hann dæmdúr i eins mánaS-
ar fangelsi og $75.00 sektir.
Heimssýning á Frakk-
landi.
Borin undir þjóðaratkvœði.
Loks læfir stjómin á Frakk-
landi fastráBiS aS bera þaS undir
þjóSaratkvæSi hvort ráSlegt sé aB
lialda heimssýningu i París áriS
1920. Meiri hluti þingmanna er
meS því aS sýningu skuli halda
þaS ár, en eigi aS síSur hefir ráSa-
gerS sú inætt mjög mikilli mót-
spyrnu í þinginu og margar ástæS-
ur veriS færSar gegn því aS halda
sýninguna þetta ár. Mælist þaS
því mjög vel fyrir aS skjóta mál-
inu undir úrskurS þjóSarinnar.
Trúfelsi í Nicaragua.
Estrada forseti í Nicaragua hef-
ir gefiS út tilskipun þar sem hann
veitir öllum landsbúum fullkomiS
trúfrelsi og býSur aS opna alla
prótestantskólana, er Eelaya for-
seti lét loka fyrir eitthvaS átta
árum. Congressinn hefir lýst yfir
því, aS hann eigi enga heimild á
aS lögsækja Zelaya. Bandarikin
og Nicaragua hafa aftur komiS á
sendiherrasarríbandi sin á milli, og
hefir Bandaríkjastjórn óskaS eftir
aS fá vitneskju um, ef Nicaragua-
stjórn eigi nokkuS viS málsókn á
hendur þeim, er lfflétu Groce og
Cannon, Bandaríkjamennina er
börSust meS uppreisnarmönnum í
fyrra.
Nærri köfnuð inni.
Hjón nokkur í Morris, Man.,
voru nærri köfnuS inni á laugar
dagsnóttina var. Þau heita Mr.
og Mrs. B. II. Dial. Dóttir þeirra
hafSi vaknaS um miSja nóttina
og lá viS köfnun. Hún hljóp til
herbergis foreldra sinna, gat vak-
iS þau en féll svo í ómegin. FaSir
hennar komst aS talsímanum, en
gat þó ekki látiS heyra til sín svo
máttfarinn var hann orSinn af
gasloftinu sem inni var. Hann
komst samt út og gat fengiS hjálp
og urSu þær mæSgur lífgaSar viS.
GasiS hafSi streymt út í húsiS
vegna þess, aS snjó og klaka hafSi
lagt í reykháfinn á húsinu.
Til Peace River dalsins.
NýskeS lagSi BandarikjamaSur
nokkur af staS frá Edmonton vest-
ur í Peace River dal, meS fimm
hestapör og akuryrkju áhöld og
aSrar nauSsynjar til aS byrja bú-
skap í stórum stíl vestur í dalnum.
Enn fremur hafSi hann $9,000 1
peningum. MaSur þessi hafSi áS-
ur átt heima í Montana. en af því
aS hann hafSi óbilandi trú á land-
gæSum í Péace River dalnum,
seldi hann allar eigur sínar þar,
keypti sér fimm hestapör, öll
nauSsynleg áhöld til akuryrkju og
aSrar nauSsynjar, og átti þó eftir
$9.000. MeS þaS fé og búslóS
lagSi hann á staS til Peace River
dalsins og hyggur gott til aS auSg
ast þar enn meira en sySra þar
sem hann átti áSur heima.
ast niSur til námamanna aS nýaf-
staSinni sprengingu og bjarga
þeim frá bráSum dauSa, þó aS ó-
fært hafi veriS hjálmlausum mönn
um niSur aS fara.
ÞaS þykir ekkert efamál, aS
þessi ráSstöfun Bandaríkjastjóm-
ar muni verSa^ll aS draga stórum
úr manntjóni í námaslysum þar í
landi.
Húsbruni í Toronto.
Fimm menn brenna inni.
Húsbruni varB í Toronto 21. þ.
m. Þar brann heimili Percy C.
Brooks ráSsmanns Fairbanks-
Morse Canadian Manufacturing
félagsins; eldsins varS vart aS
næturlagi og brann húsiS til kaldra
kola og þar inni kona Mr. Brooks,
þrjú börn þeirra hjóna og éin
vinnukona. Önnur vinnukona
komst út um gluggann, meidd og
meS mikil brunasár á sér, en ekk-
ert gat hún sagt nánara af slysinu.
Húsbóndinn var í verzlunarerind-
um suSur í Chicago þegar þetta
sorglega slys gerSist.
Plögg Pe?ry’s.
BandankjaþingiS hefir veriS aS
fjalla um frumvarp er ákveSur
Peary norSurfara heilmikla viSur-
kenningu fyrir pólför hans, og í
sambandi viS þá ráSagerö þingsins
var Peary nýskeS kvaddur til aS
mæta fyrir flotamálanefnd þings-
ins, í því skyni aS gefa ítarlega
skýrslu um ferSalag sitt, og leggja
fram plögg þau, er nægja þættu til
aS sanna, aS hann hefSi til póls-
ins komist.
Plögg þessi voru mjög einkenni-
leg skjöl, gulnuS og grútskitug
pappírsblöS, þar sem á voru skráS-
ar veSurfræSilegar athuganir og
aSrar mikilsverSar skýringar um
ferSalag pólfarans; enn fremur
lagSi Peary fram stafla af minnis-
bókum, álika óhreinum og papp-
írsblöSin voru. í þessum minnis-
bákum var ferSalaginu lýst dag
frá degi. Alt var vitanlega skrif-
a5 meS blýanti, því aS ekkert
annaS ritáhald verSur notaS þar
nyrSra i kuldanum; skriftin var
mjög hlykkjótt og Ijót og nærri
því ólæsileg, og sást gerla, aS sá
er ritaSi, mundi hafa veriS lopp-
inn af kulda.
Samkvæmt áskorun nefndarinn-
ar lýsti kafteinninn greinilega
ferSalaginu til pólsins, frá því aS
hann skildi viS Bartlett kaftein
133 milur frá pólnum. t för meS
íYary höfSu veriS þrír menn. Þeir
höfSu haft fimm sleSa og 40
hunda. Fyrsta daginn komust
þeir 25 mílur, annan daginn 20,
þriSja daginn 25, fjórSa daginn 25
og fimta daginn 30 mílur.
ViS lok fimta áfangans
kvaSst Peary hafa imyndaS sér,
aS hann mundi vera svo sem fimm
mílur frá heimskautinu. Þeir
hefSu komiS þangaS snemma dags
svo aS auSgert hefSi veriS aS
koma mælingum viS, og taka sól-
arhæS. Fyrstu athuganir, sem þeir
hefSu gert þá, hefSu sýnt, aB þeir
voru á 89. mælistigi og 55 mán.
norSurbreiddar, á aS gizka 3 míl-
ur frá pólnurn. Þeir héldu þá á-
fram ferSinni, og klukkan sex aS
kveldi komust þeir loks aS hinu
langþreySa takmarki.
Peary kafteinn og förunautar
hans dvöldu viS pólinn í 30 klukku
stundir, og lögSu aftur af staS
þaSan næsta dag, 7. Apríl kl. 4
eftir hádegi. Þeim sóttist mjög
vel ferSin heim á leiS, því aS þeir
höfSu meS sér hvassan norSan-
vind, er létti drjúgum ferSina.
Margar spurningar lagSi nefnd-
in fyrir Peary og leysti hann all-
vel úr flestum. Um plögg hans
sagSist nefndinni svo, aS þó aS
þau væri ekki ótznrceð sönnun fyrir
því, aS hann hefSi komist til póls-
ins, þá væru þau samt svo ítarleg
sönnun, sem nokkrum manni væri
vmt aS láta í té.
Japanska þingið.
Japanska þingiS var sett 20. þ.
m. og gerSi forsætisráSherra þá
pein fyrir stjórnarstEfnu ríkisins
á umliSnu ari og hrósaSi þvi mjög
hve vinsældir Japana færu vax-
andi viS önnur lönd. Samningarn-
ir viS Breta væru alt af aS styrkj-
ast og hann kvaSst vænta aS hann
fengi gert samskonar samninga
viS öll hin stárveldin. Kórea hefBi
veriS innlimuS, af því aB ekki
hefSi mátt komast lengur hjá því,
sagSi ráSherrann, en þaS væri ætl-
an japönsku stjórnarinnar aS
menta og fræSa íbúana þar í öllum
greinum. Herinn mundi stjómin
halda áfram aS efla svo aS landiS
væri örugt fyrir árásum útlendra
óvina.