Lögberg - 22.08.1912, Qupperneq 2

LðGBERG, FIMTUDAGINN 22. ÁGÚST 1912.
Þáttur Látra-Bjargar.
Margir. af íslendingum hér vest-
an hafs einkum þeir, sem komnir
eru á efri árin,' munu hafa heyrt
getið um Látra-Björgu sem skáld-
konu, og víst er um það, að henni
hefir verið létt um að gera vísu.
En ekkert get eg frætt lesendur Lög-
bergs um L.-Björgu annað en það,
að hún var fædd og uppalin á Látr-
um, yzta bæ á Látraströnd austan
Eyjafjarðar. Ekkert veit eg um
ætt hennar eða æfiferil. Hefi eg þó
leitað upplýsinga hjá stöku mö*n-
um, e» fengið sárlitla viðbót við
það, er eg áður vissi og hafði heyrt
heima á ísiandi. Væri æskilegt og
gaman að því, ef einhverjir, sem
væru fróðari en eg í því efni vildu
bírt* það í Lögbergi. Látra-Björg
mun hafa verið fædd alllöngu fyrir
aldamótin 1800, máske kringum 1780.
Tómas Jónsson að Garðar pósthúsi
í Dakota, skír maður og fróður,
skrifar mér þannig: “Lítið get eg
sagt þér af Látra Björgu. Hún
var dáin nikkuð löngu fyrir mitt
minni. Eg heyrði talað um hana
þegar eg var unglingur, að hún hefði
verið skáld og jafnvel kraftaskáld.
Heyrði eg nokkrar vísur, sem henni
voru eignaðar, lærði eg sumar
þeirra en ekki allar.” Tómas er, nú,
há'.f áttræður. Látra-Björg hafði
verið all einkennileg og mikill forn-
eskju bragur yfir Henni. Oft hafði
hún verið á ferðaftakki norður um
Þingeyjarsýslu og svo um Eyja-
fjörð: bentu til þess sumar af vís-
um þeim, sem henni eru eignaðar
og hér skulu skráðar:
Framandi kom eg fyrst að grund,
fallegur er sá staður.
f>órarinn minn ber þýða lund,
það er blissaður maður.
Hann gaf mér hveitibrauð,
hangið kjöt iíka af sauð;
setti á sessuver,
svona lék hann að mér.
Líkaminn gjörðist glaður.
Á Skriðu var mér skamtað á disk
skata og smjör á daginn,
h&nginn situng eg hafði’ og fisk
svo harðnaði í mér maginn.
Tíndi eg tað í hrauk,
tók í nefið úr bauk;
eg þagði eins og steinn, ,
ekki spurði mig neinn.
Leið eg sem ljós um bæninn.
björgin hressir alla,
en að sækja björg í björg
björgulegt er varla.
Reykjadatur er sultar sveit,
sést hann oft með fönnum;
ofaukið er í þeim reit
öllum góðum mönnum.
Bárðardalur er bezta sveit
þó bæja sé langt á tfiilli;
jtegið hef eg í þessum reit
þyngstu maga fyLi.
Slétta er bæði löng og Ijót,
leitun er á verri sveit;
þeir, sem á henni festa fót
fordæmingar bvggja reiy.
Langanes er ljótur tangi.
tvgar eru þar oft á gangi,
fiskinn bændur bera í fangi.
og brvtja smátt þó sultur stangi.
T>essi visu um Langanes. held eg sé
afbökuð feða máske ekki eftir Látra
Björgu.
Einhverju sinni sem oftar kom L.
Björg á Akureyri. Þá var þar
kaupmaður er Friðrik hét. Aði lik-
indum Friðrik Möller, faðir Eðvalds
Mö lers er- fjötda mörg ár veitti
forstöðu Örum og Wútffs verzlun-
inni á Akureyri óg var lengi póst-
afgreiðslumáður þar. Kaupmaður
hafði heyrt talað um L. Björgu og
hafði sagt einusinni að gaman hefði
hann af að sjá hana — og hún hefði
svo heyrt þessi ummæli hans. Hún
gengur fvrir kaupmann og kvaddi
hánn með vísn:
Sælir verið þér signor Friðrik.
sómadjarfi.
N* er eg komin úr Höfða hverfi. í
Horfið þér nú á þetta gerfi.
Kaupmaðttr tók vel kveðju hennar; I
tekur upp úr vösum sínum silfurdós- J
ir með neftóbaki, réttir henni og í
segir hún skuli fá sér í nefið, en |
vísu verði hún að gjöra þegar í bili ;
um dósirnar. Björg tók við dós- j
unutn lítur á Jtær og segir:
Yðar dósir erti’ af ljósa-máfmi
Lvkur þeim upp og sér þær eru ■
gulli roðnar innan. t>á bætti hútí við :
Og glampa ljós það get eg séð,
grafnar rðsa verki með.
F.inusinni kom L. Björg með öðr-
um sjófarendum til Hríseyjar. T>á
gjörði hafrót og brint svo mikið að
ófært þótti til lands að fara tvo eða
þrjá daga samfleytt. Einn morg-
uninn fór Björg á flakk og út, kom
svo inn aftur áður en fólk reis úr
rekkjum og klæddist. Var hún þá
sptirð hvernig líenni iitist á veðrið
o^ sjóinn, hún svarar,:
Ekki gefur enn í land,
einatt tefur byrinn:
brimið grefur breiðan sand,
báran sefttr ekki grand.
Vísu þá, er hér fer á eftir lærði
eg ungur en heyrði hana engum
eignaða. Tómas áður nefndur seg-
ir hún hafi alment værið eignuð L.
Björgu og hyggur það rétt vera.
Mörgum mönnum bjargar björg,.
Margir menn höfðu haft sterka
trú á þvi að L. Björg væri krafta-
skáld, ákvæðaskáld sem sumir kalla,
mynduðust um það sagnir eða um-
mæli; hefi eg heyrt þrjár slíkar
sagnir skrifa eg þær hér eins og eg
heyrði þær sagðar: Látra Björg
kom á Akureyri einhverju sinni,
fy'.gdi henni rakki einn allvænn;
þótti henni vænt um hundinn. Kaup-
skip danskt lá fyrir akkerum á höfn-
inni; hásetar þrír af skipinu komu t
land og gengu upp í bæinn; voru
þeir margmálgir og tllorðir við
landsmenn, skaraði cinn þeirra eink-
um framúr að því að viðhafa hæði-
leg orð og flimt nálegjl við hvern
■ntann, er varð á vegi þeirra. Þeini
kompánum varð reikað þar sem L.
Björg var og nokkkrir menn aðrir.
Hásetinn danski veitti henni fljótt
athygli, gekk í nánd við hana og
kastaði á hana kveðju með orða-
ntælgi mikil.i og háðglósum. Hún
sagði ekki orð; en á seppa hennar
úfnaði hárið og hvesti hann augun
á danskinn, auðsýnilega varð hann
skelkaður við hundirin, þrífur tré-
staur einn, er þar Iá nærri, reiddi
hann upp tveim höndum og sló hon-
um af svo mtklu afli í höfuð hund-
inum að hann lá þegar dauður.
Mönnttm varð hverft við þetta og
varð flestum litið til Bjargar, þótt-
ust aKir sjá á henni þungan þykkju-
svip. Hún mælti þá fram vísu mjög
stillt en með svo kraftmikilli áherzlu
að öllum er heyrðu fanst orðin eins
og læsa sig gegn um bein og merg:
Þó hunður minn ei hefði sál
hann var víst án saka.
Þér ska! verða þungt um mál,
þú munt eftir taka.
Manninum brá svo við að hann
k.»m engu orði upp, va.ð mállaus
þegar i stað. Við atburð þenna
laust felmtri yfir þá er viðstaddir
voru og sá« og heyrðu hvað fram
fór, en er menn tóku að jafna sig
aftur, þyrptust allir af vinum og
kunnijngjum Bjargar utanum hana
og báðu hana með mörgum og fögr-
um orðum að taka |>essi| ákvæði af
tnanninum aftur. Hún var alllengi
treg, en lét þó loks tilleiðast fyrir
bænir og blíðmæli vina sinna. Mælti
hún fram þrjár visur, og þá fékk
Daninn má.ið aftur. Þeir félagar
snautuðu svg út á skip sitt og komu
aldrei i land eftir það. Vísnrnar,
þessar þrjár, karin eg ekki, hefi
aldrei heyrt þær og enginn þeirra
manna.'sem eg hefi átt tai við um
L. Björgu segjast hafa- heyrt þær,
en sögu þessa hafa stníi’r heyrt, i
öllum aðalatriðunum eins og hún er
sögð hér.
Látra Björg var á ferð um vetur
á útmánuðum, einhverstaðar á út-
kjálkunum vestan við Skjálfanda-
flóann; var harðindatíð og bágt um
bjargræði hjá öllum hinum fátæk-
ari. Björg kom seint um kvöld að
bæ einum, er var nálægt sjó og
heiddist gistingar. Hjónin þar
voru sárfátæk. Þau tóku, vei á
móti L. Björgu og gjörðu henni alt
það gott, er þau gátu af Ijúfu geði.
Um morguninn var skollin á hrið
svo grimm og sterk að með öllu var
ófært bæja milli. Sat Björg þarna
þrjár nætur. Er hríðinni létti sást
að hafís. var rekinn að landi. Þá
I bjóst Björg af stað. Um leið og
hún kvaddi bónda mælti hún fram
! vísu þessa:
Guð alvaldur gefi þér
geðuga fiska fjóra;
hann mun sjá.fur hugsa sér
að hafa þá nógu stóra.
| Fáunt dögum siðar fundust fjórir
hvalir dauðir í flæðarmáli við land-
ið semi bóndinn bjó á. Stórhapp
þetta þökkuðu mentt alment hinum
mikla andans krafti, er fylgt hefði
orðum L. Bjargar; er hún mælti
fram vísuna að skilnaði við bónd-
ann fátæka.
Eitt vor höfðu menn róið til fiskj-
ar nokkrum sinnum og ekki ðrðið
varir. Svo einn góðan veðurdag
bjuggust menn i fiskiróður enn.
Látra Björg fór með og hafði með
scr handfæri, er hún átti . jálf. Það
var róið á djúpið. Menn rendu þar
færum i sjó og varð fjskvart. En
fiskurinn var ákatlega tregur og
aflaðist litið um daginn. Aði áí'iðn-
um degi rendi Björg út færi sinu/og
mælti fram vísu meðan sakkan var
að renna til botns:
Sendu drottinn mildur mér
’minn á öngul valinn
flyðru þá, sem falleg er,
fullhálf þriðja alin.
Eftir iitla stnnd. kom citthvað svo
þttngt á færi Bjargar að hún gat
ekki hnikað því, var likast því
sem klettur væri. kominn á færið.
Hún hét á skipverja að hjálpa sér.
Tveir brugðu við og fóru að draga
færið, þegar upp kom sakkan var
spraka á önglinum. Þau hjálpuð-
ust öll þrjú að því að innbyrða
sprökuna, mældu hana svo, var hún
fullar þrjár álnir á Iengd og þykk
og striðfeit. Að því búnu var róið
tií lands. Þetta er alt sem eg hefi
hevrt eftir Látra Björgu og af henni
sagt.
Arni SigurSsson.
VIDAUKI við þátt Látrá-Bjargar.
Gísli Konráðsson, hinn nafnkendi
sagnamaður, hefir ritað þátt af
Látra Björgu og Einari föður henn-
ar, sem nú er í vörzlum Dr. O.
Stephensení Wpeg„ ásamt mörgum
öðrum þáttum Gísla og hefir hann
góðfúslega leyft oss að nota hann.
Skal hér prentaður útdráttur úr riti
Gísla. það sem framar segir en i of-
anrituðum þætti. Mun orðfæri Gísla
haldið, þar sem kostur er. Margar
vísur tilfærir Gísli eftir Björgu klúr-
ar og klaufalega gerðar, er hér
verða ekki greindar, þó ekki séu ó-
fróðlegar sumar til lýsingar á aldar
hætti.
Björg hét dóttir Einars Sæmunds-
sonar prests Hrólfssonar sýslu-
manns, Sigurðssonar sýslumanns,
Hrólfssonar stcrka Bjarnasonar —
— — en Margrét Björnsdóttir hét
kona F.inars og móðir Bjargar.
Björg þótti þegar skáld gott og
vitur er hún tók að þroskast, en
kvenna var hún ferlegust ásýndum,
að sögn þeirra manna er hana sáu
og kvnntust henni, hálslöng mjög
og hávaxin, er og sagt henni væri
afarlangt til knés; bjóst hún jafnan
sauðsvartri hempu, er tók á mitt
læri, með hnappaskúfshúfu þá mest
hafði við, en oftast hettu sauðmó-
rauða á höfði. Heldur var og ó-
kvenlegt atferli hennar í mörgu, því
að fót sinn lagði hún upp á sléttu,
þó hún færi á bak meðalháu hrossi.
Lengstum var hún á Látrum á Látra-
strönd sjálfrar sinnar; gekk hún
aklrei í vistir; fór hún nálega um
alt land, og þá af mörgum beina
góðan. TrúSu og. menn því, að hún
væri kraftaskáld eða ákvæðin sem og
kallað var. Þótti hún og ærið forn
í skapi og þótti mörgum að spámæl-
um verða það er hún sagði fyrir,
og var hún víða vel tekin.----------
-----Oft reri Björg til fiskjar með
körlum og lengi framan af æfi sinnt
áður hún tók að fara um og betla.
-----Margar vísur kunna menn hér
og þar eftir Björgu, og má vera að
I sumar eigi hún ekki, og svo það, að
sumar hennar stökur séu öðrum eign-
aðar. Viljum vér telja þær er flest-
ir eigna henni, þó eigi sé kostur
þeirrar* skipapar að greina hverjar
hún hafi kveíftð fyr cða stðar ævi
sinnar.-------
Heimamenn á Látrum veðjuðu eitt
sinn við Björgu, að eigi skyldi hún
koma þeim til að ganga úr föstunni
. er kallað var, og eftir eldir af páp-
j isku, hvorki að neita flots né kets á
Langaföstu, og ei heldur nefna það,
og lagði hver við duggara sokka.
Björg kvað þá:
Skilvings skála hretið
skeinkti flot og ketið.
i gær heyrð’ eg þess getið
glögt um flot og ketið.
Sumir fengu setið
sitt við flot og ketið
en upp hef eg nú etrð
alt mntt flot og ketið.
Tóku menn þá að nema nokkuð
ur vísunni, en Björg minnti jafnan
á hana og vélaði þá með því að
ganga úr föstunni, svo að sagt er
hún fengi átta soklcapör.------
Eitt sinn fór Björg suður um land
og kom í Yiðey; eru þar þá nefndir
■tveir húsmenn Egill og Gunnar er
í höfðtj ráðskontt eina. Björg kom í
j eldhús þar sem hún gerði graut.
; Björg settist að og tók að sleikja
j grautinn með fingri sínum; ráðs-
| ^onan reiddist því og kvaðst ætla að
Jþeir Egill og Gunnar munau ei með
, ]>ökkum taka að eta úr klóm hennar.
iBjörg kvað og stríddi hennii: f
Slikt má ei líðast Iengur.
listug svaraði menja brú.
Hver ólukkinn að þér gengur?
ofan í pottinn veður þú.
"Grautnum svo gerir stela
með gráðugri þjófa hönd.
i maganum munt ’ann fela,
mér sýnast efnin vönd.
Gunnar og Egill ekki
úr þinum éta klóm,
seims runna svo eg þekki.
Sjáðu nú hér þinn dóm I
Þá gaf ráðskonan henni gnægan
graut og bað hana láta af að yrkja
og kveða eigi meira um þetta efni.
Það er orðtak svðra, að menn
kalla þar margt "ódd<Ta", er petm
sýnist eigi í réttu hæfi. Um það
kvað Björg:
“Hjá þrælum ódáða er þurt og vott,
þrevting, friður með láni.
æra, þjófnaður, illt og gott,
englar, menn. sól og máni,
undirdjúp, sjór, vatn, augnablik,
-— allt hvað Guð skapt’ og hefir
kvik
fantarnir frá og smáni.
------— Jón Eitíarsson bróðir
Bjargar er sagt að gifti sig og héldi
veizlu, en bauð ekki Björgu; sendi
hún þá brúðkaupsvers og bað mann
syngja í brúðarhúsinu áður upp
væri staðið,—kvað það vera þakk-
Iæti sitt fyrir veitingarnar og er það
þetta:
Orð og hendur mér falla fljótt
af freku sælgæti þvt
sem dynur yfir mig dag og nótt
þá dett eg veizluna í.
Hún byrjast þegar baugalín
beskikkar heiðurs dag
og jötuns raddar jörðin fín
játar þeim ráðahag.
öldruknir sitja ýtar þar
einnig konur og meyjarnar,
því skörugt lætur skenkja á
skálirnar brúðguminn;
að ákavítinu’ eg sit þá
öidungis hófdrukkin,
hljóðfæri og bumbur hljómað fá,
harpa og sönglistin
éeða simfóninnj. Var þetta spje-
skapur hennar fyrir því að Jón bauð
henni eigi.
Um sjávargang og stórviðri norð-
an kvað Björg eitt sinn:
Storðar linda stökkur mær
stór á vindar elju
skorður binda nökkva nær
norðan vindar klökkva þær.
Þá er sagt að Magnús prestur Eirf-
arsson kvæði þessa vísu, er hann
heyrði vísu Bjargar, er fleiri' eigna
Björgu:
Brinrið stranga óra er
ymjadrangar stórir hér
fimbulvanga glóir gler
glymja ranga jóarnir.
Þótti vísa þessi dulkveðin og ntuna
gamlir menn að margir báru sig
sundur og saman um hvað vera
mundi “fimbulvanga gler”. — Þó
eigna margir Björgu þessa síðari
vísu en presti þá fyfri, nokkrir telja
Björg hafi báðar kveðið, en víst
hafi Björg kveðið eina. Hina þriðju
kvað Sigfús prófastur í Höfða------:
Engin svífst nú að eg finn
aldan reiði sadda,
brimið rífst að björgum inn,
báran klýfst um Mælirinn.
Klettur kallast Mælirinn, er í miðri
lendingu á skeri. Þó eigna Magn-
úsi presti sumir þessa vísu, og kall-
ast víst.-----—
Það er í sögnum nyrðra, að kona
ein á næsta bæ við Látra ætti ær
svo óspakar, að eigi fengi hún ham-
ið og fengi hún af Björgu að spekja
þær með vsíu. Er sögn nokkurra
að Björg kæmi á stöðul og kvæði
vísur fáar yfir ánunt og sé þetta ein:
Krefst eg allra krafta lið
kvæðið sé eflandi:
að aldrei fjalla fálur þið
farið úr heimalandi!
og færi þá svo síðan að heim kæmu
ærnar hvert mál á stuðui á haust
fram, því þetta væri beint eftir frá-
færur.------
Það er sagt, að Björg ætti meri
skjótta og kvað um hana:
Skjóna sprangar skriðu létt,
skeifna bangar löndin,
háls og vanga hringar nett
hún við stanga böndin.
Og kvað hún eitt sinn þá hundur gó
| úti en hún heyrði í bæinn:
Hundur gjammar úti einn»
ærið gammalegur,
foldu þrammar sá óseinn,
sundur hramma dregur.
Ekki ferst oss að rengja Gísla, en
þó er sú vísa líklegri til að vera úr
rímum heldur en tækifærirvísa um
bæjarhund, og svo er um fleiri er-
indi í þessum þætti, að þau virðast
tortryggileg.
---------Margir eigna og Björgu
j þessa vísu:
_________
Slyngur* er spói að semja söng
syngur lóa heims um hring feða
byngj
kringum flóa góms við göng
glingrar kjóa hljóðstilling.
-----Björg fór eitt'sinn utn Sléttu
sem oftar og kvað:
Hér við keldu stendtíf staur,
stöðug leiðsögn manna,
svo festist ekki foldar aur
fætur reiðskjótanna.
[ Öðru sinni var hún á ferð utn
Langanes og kvað:
Margur talar rnikið um það
að mjög sé grjótug Slétta
en ljótari aldrei leit eg stað
en Lauganesið þetta!
Oft gisti Björg að Stefáns prófasts
Þorleifssonar í Presthólum; hafði
hann gaman af að ræða (við hana,
því að ei skorti hana vit. Bað hún
hann eitt sinn að gefa sér snæri til
að binda með föggur sínar. Pró-
fastur rétti að henni snærið og mælti
að gamni og að vita ef hún svaraði:
A það settu ei þitt traust
því illa mun það reynast.
Hún svarar:
Þér hafið við mig látið laust
lukkttsnærið beinast.
á það set eg alt mitt traust,
því allvel mun það reynast.
------— Björg lá við á eina í
vexti og kvað þá :
Varla hlánar úti ótt.
ekki skánað getur,
heldur gránar nú í nótt,
niður ána setur.
Þegar Björg var eitt sinn á ver-
gangi, korti hún á Möðruvelli í
Hörgárdal, Var þar þá nýkominn
Ytefán amtmaður Þórarinsson; gatfct
honum illa aö vergangi og betli.
Spurði hann komu Bjargar og hljóp
út, — var hann maður örlyndur í
skapi — og sá að kerling var út á
tún komin og átlaði brottu. Elti
amtmaður hana og kallaði eftir
henni; stóð hún þá við og heyrðu
menn að amtm. vítti hana en heyrðu
ógjörla hvað þau töluðu. Sáu menn
það seinast að þau settust niður
skamt hvert frá öðru um hríð, áður
amtmaður hljóp heim og lét gefa
kerlingu ull og smér ríflega. Er
sagt hann teldi Björgu norn mikið,
skorti hana ei heldur vit. Er þetta
sögn gamalla Hörgdæla.
------Visa þessi er og eignuð
Björgu um veðráttu:
Æðir fjúk á Ýmis búk,
ekki er sjúkra veður,
klæður hnjúka hríð ómjúk
hvitum dúki neður.
Um Einar föður Bjarg^ar segir
Gísli Konráðsson :
Einar var tilslettinn í kveðskap
lögðu og margir misjafnt til hans og
það oft um litlar eða engar sakir,
fyrir því að mjög var hann óþokk-
aður. — Það var nú, að Sigurði
sterka Vigfússyni skólameistara á
Hólum var kent barn.. Þá kvað
Einar:
Meistari skóla fór í flá
faldasól hann blekti;
valt er að stóla aflið á,
ormaból og slekti.
Misti Sigurður við það skólatneist-
ara dæmi, var hann og lítt lærður
og hafði fengið sýslan þá fremur af
ættgöfgi en verðung . Fekk hann
síðan Dalasýslu en við skólameist-
ara dæmi tók Gunnar Pálsson, prests
frá Upsum, lærður jnaður og skáld
gott. Visa Einars var affærð og
haft svo niðurlag hennar: “Orma-
bóla slekti”; heyrði Gunnar hana
svo, fann að og kvað:
Vingsarinn kjóla votti mér
vizku hjól sem blekti
hvaðan úr skóla orð það er
“ormabóla slekti”?
og var það fyrir þá sök að “orma-
bóla slekti” mátti ei annað vera én
gulls eða auffs cett, en Einar kvað
ormabói og slckti; meinti hún með
því auð og ætt. Einar heyrði visu
Gunnars og kvað ei allfáar vísur
þar á móti og er þetta þar t:
Ef hyggjan nærist hrókaleg
hvar er þá þín æra?
og alt á færir verra veg
vömtn má hjá þér læra'
Henti á lofti fantur flein
flettings jarðar kundur,
sleipum hvopti brá um bein
beit og marði í sundur.
Og víst kváðust þeir meira á, þó
vér vitum ei frá að segja, munu yís-
[ ur þær nú flestar týndar.
Það er sagt að maður nokkur hafi
dróttaði sauðatöku að Einari og hót-
aði að stefna honum og hóf mál það
jvið kirkju. Einar gekk að honum,
tók í axlir hans og kvað:
Þú stefnir mér um nýtt nafn
nauðugum fyrir þinn sauð.
Drafni af þér sætt safn
sár þig ptni ánauð I
Sannaðu það eg sé hvinn
sólar grams fyrir hástól!
Eg banna þér annars oraut inn
í bólið hinna, matinfól!
Er það mælt, að sá hætti, við' að
! stefna Einari.
Hjal alands-Fjónin.
Viltu gera svo vel, herra ritstj.,
að ljá eftirfylgjandi' línum rúm í
[ Lögbergi ?
Mig langar til að segja R. J.
Ðávíðsson, að eg er ekki minstu vit-
und rög við að setja gráa kollinn á
j mér í veð, þó að eg sæi söguna um
i Hjallalaftds-hjónin eftir hana í Lög-
jbergi, því mér dettur ekki í hug að
| trúa sögunni. Eg er nú orðin svo
| gömul, sem á grönum má sjá og
| hefi því haft tíma til að læra að
! taka eftir því á lífsleiðinni, að
flestar óhróðprsögur. sem eg hefi
heyrt u mnáungann, hafa vtð lítil
og oft við engin rök að styðjast, og
j svo hygg eg sé með þessa. Þær
koma oft á gang af rangri eftirtekt
misskilningi og falla fljótlega niður
aftur, ef enginn finnur hvöt hjá
sér ti! að halda þeim á lofti. En
aða! orsökin til að eg get ekki trú-
að þessari sögu er sú, áð litlu eftir
að greinin Um Þorleif kom út í
Lögbergi, hafði eg tal af gamalli
og greindri konu, sem hafði alist
upp í nágrenni við Hjallalands-
hjónin og var þeim persónulega
kunnug, og gat hún ekki um þessa
sögu, en var gröm yfir rangherminu
um Þorleif eins og eg. Hún gaf
þeim hjónum svo góðan vitnisburð
sem bezt má verða og sagði, að þau
hefðu haft almennings hylli. Henn-
ar vitnisburður fór alveg saman við
það, sem eg hafði heyrt talað um
þau hjón á barnsaldri mínum, og
það kom inn hjá mér barnslegri
velvild til þeirra, þó eg væri þeim
hvorki skyld né kttnnug, að eg
"heyrði talað um hvað þau væri
hjálpsöm og góð við bágstadda. Mér
var kent í æsku að eg ættí að afsaka
náungann og tala vel um hann og
lögðu foreldrar mínir mikla áherzlu
á þá kenning; og þó eg hafi ekki
fylgt þeirri reglu sem skyldi, finn
eg það særa tilfinningar mínar,
þegar eg heyri óhróðurssögur um
heiðvirt fólk, ekki sízt þegar það er
dáið og getur ekki borið hönd fyrir
höfuð sér.
Þetta alt til samans gerði mig
örugga í því að andntæla nefndrt
grein; en að eg hafi gert það ó-
þarflega freklega. kannast eg við.
Kemst þó hægra fari, segir mál-
tækið. Eg held, að við R. J. Davíðs-
son séum dálítið Hkar í því, að við
látum stundum tilfinningarnar fara
með okkur í gönur, svo að öfgum
gangi næst.
Eg lærði nýlega þetta stef, og set
eg það hér, ekki vegna þess að mér
þyki það svo vel ort að vert sé að
halda því á lofti, heldur afl þvi að
mér finst það eiga vel við framan-
ritað efni. Það er svona:
Lasti um aðra á lofti að halda.
EDDY’S ELDSPÍTUR ERU ÁREIÐANLEGAR
ÞEGAR kveikt er á Eddy’s eldspýtum þá kviknar
altaf fljótt og vel á þeim og brenna með stöðugum,
jöfnum loga.
ÞŒR frábæru eldspýtur eru gerðar úr ágætu efni
tilbúnar í beztu vélum undir eftirliti æfðra manna.
EDDY’S eldspýtur eru alla tiö með þeirri tölu, sem til cr tekin
og eru seldar af,“beztu kaupmönnum alstaöar.
THE E. B. EDDY COMPANY, Limited
HUII, CANADA. Búa líka til fötur, bala o. fl.
QANADIAN ^ORTHERN RAILWAY
Toronto Exhibition
Agrust 24. til September 1912
$41.00
frá
Winnipeg
og til baka með járnbrautum um Chicago, $7.80 meir ef
farið erum vötnin. Matur og svefnrúm innifalið. Far-
bréf til sölu 22.—28. Ágúst.
GILDA í EINN MÁNUÐ
Tiltölulega lágt far frá öðrum stöðum, Fáið nákvæmar
upplýsingar frá nsesta Can. Northern Agent eða skrifið
R. CREELMAN,
General Passenger Agent, Winnipeg
■ ■ B
Jón Jónsson
á Framnesi í Framnes-bygð í Nýja Islandí.
Fæddur 28. Febr. 1849. Dáinn 10. Febr. 1910.
Hlóð hinn hugsterki Hversdags háttprýði
1 hróður dagsverki; hugðnæmust lýði,— fl
dróg ei dulserki í starfi’ eða stríði
drengskaparmerki. er stuggaði ei kvíði: —
Mörgum í minni bjó heilla haginn
mun hans heimkynni; við heimilisbraginn.
gestum glaðsinni Signdi svo daginn
glætt var þar inni. sól að kveldlagi.
Lét til sín taka Hans lífsferð er liðin
■ traust hins ráðspaka, í lofsælum friði ■
elju árvaka af sjónarheims-sviði, '
atorku staka. að sólfögru miði.
Búmannsins mæti, En minning að meiði
mannsins ágæti, — frá manndómsins skeiði
ókneft örlæti laufkrans á leiði
átti þar sæti. limfagran breiðir.
M. S.
■ 9

lundar er galli, Rósa mín!
en muna-spjaldinu hreinu að
halda ,
í heimsins glaumi, dygð er fín,
og náungann elska eins og ber,
af hvaða þjóðflokk, sem hann er.
Og svo er úttalað um þetta mál _á
mína hlið; eg vil segja með ,Guó-
mundi Ketilssvni:
Hæfir mér nú fátt um flest;
framtök eru að dvína;
lifi hver, sem líkar bezt;
leið eins fer eg mína.
Hann kvað þetta á gamalsaldri.
Gamla Dakota-konan.
Athugaáemd sú, er stendur í
Lögbergi 25. Júlí eftir R. J. Davíðs-
son, er vist gerð meira af vilja en
rnætti, því þar er einungis hálf-
sagður sannleikurinn. Að vísu var
þeim Hjallalandshjónum, Þorleifi og
Helgu, eitt sinn kendur sauðaþjófn-
aður, en saklausum þó. Marteinn
sá ,sem hún getur um, var þjófur-
inn, en bar sök á Þorleif; eti er
Helga orti við hann versið, sem er
nú ekki heklur alveg rétt hjá R. J.
D., snerist honutn hugur og með-
gekk sekt sína, svo þau voru sýkn-
uð. Að 'þetta sé satt, tek eg fulla
ábyrgS á.
Margrét Elíasson.
Bréf frá Leslie.
Herra ritstjóri I
Kæra þökk fyrir Lögberg og all-
an frágang þess. Eg hlakka til í
hverri viku aS fá þaS. Þar sést
ekki níeiSandi grein til nokkurs
manns, heldur fræSandi mál og
skemtilegt. — Frétta HtJIl verður
þessi , miði, einkanlega af því, að
hér er hæði fáförult og varla farandi
húsa miili fyrir bleytu eftir þriggja
vikna regn, sem gengið hefir und-
anfarandi. Þann 28. Júlt birti upp
og síSan hefa veriS bjartir dagar.
Ökrum fer heldur seint fram. Horf-
ur á gróSri munu vera tæplegá í
meSalIagi. þvi flestir munu hafa
sáS frosnu útsæði, sem eðlilegt er
því frostiS skemdi í fyrra haust ná-
lega fyrir öllum í þessari bygð. —
Tíðarfar er yfirleitt heldur óstöð-
ugt. — Eg sendi þér hér með borg-
un fyrir blaðið, 4 dollara,. og bið
þig fyrirgefa, hvað það hefir dreg-
ist. Líka bið eg þig velvirðingar á
klórinu. Með vinsemd,
G. G. Nordal.
Dominion Hotel
523 MainSt.
Winnipeg;
Björn B. Halldórsson, eigandi
P. S. Anderson, veitingam.
Bifreið fyrir gesti
Sími Main I I3I. - Dagafæði $l.25
Allir
Islendingar
M —ungir og gamlir, en þó
helzt og sérstaklega þeir
ungu, vaknið til meðvit-
undar um þjóðerni yðar,
sýnið að þér eruð meir
en nafnið— íslendingar.
Hjálpið oss til að gefa
út, ekki einungis stærsta
blað í Vesturheimi.held-
ur viljum vér um leið
hafa það bezta og skemti-
legasta íslenzkt fréttablað
í Vesturheimi. Takið
saman höndum a 11 i r
góðir íslendingar, skrifið
■ yður fyrir
΅gbergi
því með því móti gefum vér yður
bezta blaðið,—að sem allra flestir geri
sér að skyldu að kaupa LÖGBERG.
Nýjir kaupendur fá góðar íslenzkar
sögubækur ókeypis með fyrsta ár-
gangi. Skrifið eftir frekari upplýs-
ingum til—
COLUMBIA PRESS, Ltd.
P. O. Box 3084, - Winnipeg, Man.
“Mér batnar Diarrhoea af einn
inntöku af Chamberlain’s Colic, Cho
lera and Diarrhoea meöali.” Sv<
skrifar M. E. Gebhardt, Oriole, Pa
Ekkert betra fæst. Selt alstaðar.