Lögberg - 30.01.1913, Síða 1

SENDIÐ
KORN
YÐAK TIL
ALEX. JOHNSON & CO.
SíAa OR^IN lACHANOl . H INMPKd
INA ISLENZKA KORNFÉLAGS I CANADA
BÆNDUR
Því ekki senda okkur hveiti ykkar
til sölu Viö getum útvegaö hæsta
verö á öllum korntegundum. Viö er-
um fslenzkir og getiö þiö skrifaö ókk-
ur á íslenzku.
ÁLEX. JOHNSCN & CO., Winnipeg, Man.
26. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 30. JANÚAR 1913
NUMER 5
Borden í vanda.
Vikið var a'5 því i blaöi1 voru
fyrir nokkru, að verkamenn C. P.
R- lögSu n.öur vinnu til þess að
fá meira kaup, og áttu fult í fangi
aö fá verkaráðgjafann Crothers
til þess a5 skerast í þaö mál eít r
fyrirmælum laganna. Eftir all-
mikiö stapp nefndi hann þó mann
i geröardóm af stjómar nnar
hálfu, og gerði félagiö og verka-
tnenn þess slikt h ö sama. Sú
nefnd feldi dóm sinn fyrir meir
.en mánuöi, en ekki hefir ráöherr-
ann gert neitt til þess aö fram-
fylgja úrskuröi' hennar. Þegar
i»rand Trunk járnbrautarfélagiö
atti í erjum viö sína verkamenn í
tyrra, þá gekk stjórnin svo liart
aö félagnu, að því var nauðugur
einn kostur, aö láta undan kröf-
um þeirra. En nú, þegar C. P. R.
er annars vegar, gerir stjómin
ekkert 11 þess aö styöja að því að
sáttir takist. Þaö var eitt í úr-
skurö:num, aö mennirnir skyldu
allir fá sinar fyrri stöður, er þeir
höfðu áöur en verkfa'.l ö varð,
svo og kaup fyrir þann tíma, er
þaö stóö. Félagið hefir hvorugt
gert, heldur unnið aö því af kapp’,
að fá aöra menn i stööurnar. Nú
er svó langur tími liöinn síöan úr-
skuröttr gerðardómsins féll, aö
kaup allra mannanna tun þann
tima er orð'n allstór tipphæö, og
er því félagið tregara nú en nokkm
sinni áöur til þess aö uppfylla
ttrskurö geröardómsins, þó að
sanngjarn hafi hann sjálfsagt
veriö. Mennirnir em aö þrotum
komn r og gott ef heim li þeirra
eiga ekki bágt, en félagið flugrikt
og einhver hin öflngasta stofnun
sinnar tegitndar í víðri veröld.
Mál ö hefir vak'ð mikla eftirtekt
og óhug austanlands, og eftir ltarö-
ttr ávitur á Canada þingi fann
stjórnin, aö hún gat ekki lá.iö viö
svo bú ö sitja. Og þá geröist það,
»5 sjálfur stjó naríomiaöur nn
Borden tók sig upp á miöjtt þingi
og sótti fund höföingja C. P R.
félags ns. Ekki komtt þer á hans
fttnd, heldur feröaöist hann til
þeirra austur til Montreal og á
ráöstefnu viö þá situr hann nú,
þegar þetta cr sk.ifaö, tl þ:ss aö
reyna að bæta úr vítaverðu at-
gerðaleysi verkatnála ráðherrans.
Bruni í Winnipeg.
Eldur kviknaði á mánudags
morgun í þe.rri bygg ng á Ma n
St., tyrir noröan C. P. R. undtr-
Sung, sem kend er viö Harrison.
Rldur nn er sagöur hafa byrjaö í
Prentsmiðjtt baka til t hús ntt og
læst sig meö mesta hraða um þaö,
hátt og ljgt. Fólkið tlýði suint
ut um glugga, sumf niöur járnst ga
kaka 11, ílest berfætt og fák ætt,
en enginn meiddist, svo tel a di
se- Ein hjón sátu aö morgume.ðij
þegar umsjónarmaöur byggingar-j
mnar hringdi eldbjöllunni, konan
gretp þegar upp vöggubarn s tt cg
h’jóp meö þaö að brunastiganrm
°g komst klaklaust niöur á jafn-
slettu. Bóndi hennar leitaöi fyrir
Ser en komst hve.gi fyrir reyk,
°g klifraöi loks sömu le.ö og kona
hans, en alt brann sem þau áttu.
Annar segir svo frá, aö hann
vaknaöi viö hring nguna, hélt það
vera vekjaraklukku í næstu ítúð
°g hreyföi sig ekki fyr en hann
fann brunalykt og heyrö köll im^
el{1- Þá stökk hann upp, en á(
Ungbarn skotið í faðmi
móður sinnar.
John Baran heitir Galiciumað-
ur, er á he ma nokKrar milur irá
Dauphin; honum vildi lögreglan
ná af einhverjum orsókum og var
maöur sendur til aö sækja hann er
Rooke hét. Þegar lögreglumaö-
ur sá kom aö ko.a galiciumanns-
ns, kallaði kvenmaður til hans út
ttm gluggagat, að Baran væri ekki
heima, en Rooke lét sem hann
heyrði þaö ekki og hljóp á hurð-
ina; ,var þá skotið á hann gegnum
dyrnar og hann særður hættulega,
en ökusveinn hans keyröi meö
hann 11 Dauph n og liggu r hann
þar á sjritala nær dauöa en lífi.
Þegar þetta spuröist, buðust
ým.sir borgarar til að ganga í elt-
ingarleikinn og varð það úr, aö
yfirmaöur lögreglunnar fór v ð
8. mann þá sömu nótt 11 að fanga
Jón Baran. Þeir komu að kofan-
ttm í ‘döguti og veittu aösókn með
skotum, og eftir þaö brutust þeir
inn. Þá sáu þeir hvar kona lá á
gólfmu og byssa hjá henni, en á
fleti v ö vegginn lá ungbarn, 4
mánaöa gatnalt, í blóöi sinu, skot-
ið til dauðs. Konan geröi hvorki
aö æðrast né veina, var þó meö
skotsári gegnum öxlina, er blædd'
mikiö. “Hann er ekki hér”, mælti
hún; “Eg skaut öllum skotunum”.
Eftir litla þögn leit hún á lit'a
kroppinn blóðugan í rúminu og
sagöj|: “Er barniö dáið?” Þau
voru flutt á sleða t:l Dauph'n, hún
og litla líkið og liggur konan þar í
sárum, skamt frá lögreglumann-
inum, sem hún særði, nálega t'l
ólífis, en Jón Baran er enn ófund-
inn. — Þe'm sem aðsókn:na veittu
að konunni, þótti verk sitt meir en
illt; þeir voru sannfærðir um að
Baran væri 'nni og aö harin he.'öi
byrjað skothríðina, og þvi skutu
þeir sem ákafast á móti. íÞe'm
kom ekki til hugar, að kvenmaöur
mundi veröa til þess að ve ta mót-
stööu átta vöpnttðum m:;nnum.
Seinni fréttir herma aö Baran
var handtekinn daginn eftir aö
jtatt tiöind: gerðust, sem aö ofan er
frá sagt. T veir spæjarar frit
Winnipeg eltit hann, fundu slóö
hans og náðu honum. Hann var
jtá á suöurleiö og gekk eins hratt
og hann gat komrzt. Þegar þeir
konui að honttm, settist hann á
sjeöann hjá þem orðalaust og
sagði jxrim alt af létta á leiðmni
til fangelsins. Hann kvaö kontrna
hafa skotið skotuhum, en að öörtt
leyti er sagt, aö frásögnum þe rra
beri ekki saman.
Winnipeg vex.
Nafnaskrá borgarinnar er ný-
lega út komin, og þarm-ð áætlun
unt íbúatöluna, þannig til komin aö
tala þe rra, sem t skritnni standa er
margfölduð með 2,75, og viÖ þaö
kemur þaö fram aö ibúamir ertt
alls 260.433. Er þá alt talrð meö,
Kildonan, Ehnwood, St. Boniface,1
St. Vital, St. James og öll hverfi
og húsaþyrp ngar tim.tverfis. Fá-
ar borgir hafa vaxiö eins ört og
Winnipeg. Ahtnargir af leænd-
ttm Lögbergs mttnu m’nnast þess,
að hún var ekki nenia lít ö þorp
jjegar jæir sáu hana fyrst. Áriö
1880 bjuggtt hér aðeins 7000 sálir,
tíu árum seinna voru ibúarnir 27
þúsundir, en nálægt 50 þústtnd r
um aJdamót. Eftir það hefir
borgin vaxiö óð luga, svo að ein-
at' tvær borgir i landintt Montreal
og Toronto, hafa fle ri ibúa, en
viðskifti og auður er hér svo mik-
ill, að bankarnir í Winnipeg hafa
me ra fé t ve'tu suma parfa ársins,
heldtir en nokkur önnttr borg í
Canada, að Toronto eintti ttndan-
skildri.
hvaö eftir annaö látð þaö í ljós
í heyranda hljóöi, aö þeir sem
íylgja Reci])rocity, vænt ekki
dygg r j>egnar Bretakonungs, og
j>að að hafa frjálsa 1 verzlun v.ð
Bandaríkin, væri sama sem aö
ganga þeint á hönd. Þetta hégóro-
lega og heimskttlega til, sem Con-
servativar hér í landi beittu í
síöustu kosn ngum til þess aö ná í
Stkvæöi enskra mann.t í Canada,
leiðir fyrir neöan þetta uppistööu-
vatn byrja göng gtgnum f jall ö, 5
kílómetra löng og er vatnið le tt
ttm þau göng i múraða tjöm, 15
metra djúpa og 1100 metra víða,
en frá henni hggja 10 bunur í
víöum pípttm til turbin- eða gang-
vélanna. Þegar vélarnar eru
stöövaðar lokast vatnspipumar af
sjálfu sér og fossar þá vatn ö úr
tjörninni i 500 feta hárri bunu
Tvígiftur um tvííugt.
Fleiri vilja “vera hjóri’ en Vig-
fús í Hala, en fáir mttnu taka
fram tvítugum ungl ng, sem gift-
ist í Calgary snemma í sumar loið,
stökk svo austur til Torcnto og
giftist þar aftur tveim mánuöum
eftir aö fyrsta brúðkaupið fór
frant. Hann haföi gert fle ra en
aö gifta sig t Calgary, þar á með-
al að selja Ióðir setn hann átti
ekki, kvenfólki og svei'amönnum,
sem ókunnugir vom í bo-g nni, og
var dæmdur í fangelsi fyrir. Nú
var bætt á hann þretnur árant fyr-
ir tvíkvæni, með s'æmttm vitnis-
buröi fyrir 'llt innreti. P Iturinn
haföi ekkert að segja sér til afsök-
ttnar, heldur varö hon im þetta aö
orði, þegar hann heyrði dómútn.
og sagöi glottandi: “Mökudagur
ér óhe'lla dagur fyrir mig, þykist
eg vita; eg var tekinn fasfur á
miökudeg', dæmdur á m:ðku',e<?i,
giftist í bæöi skiftin á miökudeg’,
' og nú er enn miökudagur!”
•eiöinni t.l brunast ga tók kona
hann tökum og gr itbændi hann aö
jarga sér; hann fór meö hana út
aö g'ugga, braut glerið og lét ltana
stinga út höfð nu, því að inni var
ekki við þolandi fyrir reyk, stökk
síöan sjálfur út um gh’gga, en
>runal Öið bjargaö’ konunni.
Skaðinn er metinn milli tiu og
tuttugu þúsundir á b”gg ngunni,
en búslóö og munir ibúanna er
Par fyrir utan.
Sú saga stendur i blöðum, aö
BT- Frisdmann. lrknir í Berlin, sá
er nýlega tjáöi sig hafa fund’ð ó-
hrygöult meðal v'ö tæringu, hafi
fek ö við 1 miljón dala frá a -ö-
ugttm Bandaríkjamarni gegn því
að gera meöabö heyrum kunm’gt
þar í landi. Lækn'rim he'i ' hal!
ið meöali smu leyndu 11 j>essa.
Kosningalögin niður
fallin.
Ein af hinum stórfeldustu breyt-
ingum 11 umbóta á EngLndi var
sú er stjórn Asqúiths fór tram á
í frumvarpi til nýrra kosn nga
laga, er geröi ráö fynr að hver
tulltiöa karlmaður skyldi hafa at-
kvæðisrétt, og eng nn hafa nema
eitt atkvæöi, en stórnöfðingjar
hafa nú mörg, alt eftir því, Iwe
viða þeir eiga e'g.rir. Conserva-
t va flokknum var því mjög illa
við hina fyrirhuguðu breytingu, og
lögöu sig alla fram tu móts.öra
gegn frumvarpinu. Þeir höföu
örugga hðvezlu af hálfu kvenrétt-
inda skjalfl>neyjanna, er höfðu í
hótunum og létust mundu vinna
hin grimmustit hervirki, ef stjó n-
in gæfi þe m ekki atkvæöisrétt.
Sumir ráögjafarnir vortt því fyígj-
andi og loks bar S r Edward Grey,
utanrikis ráöherrann, þá breyting-
ar tillögu fram, aö konur fengju
atkvæð srétt sem karlar, en ráöa-
neytiö í hcild sinni kvaöst mundi
taka því, sem meiri' hluti þ ngs
v ldi vera láta. Var þaö kænlega
ráö'ð, með því aö viö atkvæöa-
greiöslu hlaut þaö aö sýna sig,
hvortt megin conservativar stóöu
að málinu. Þeir foröuöu sér frá
þeirr' gi'dru meö því aö fá þing-
forseta til þess aö lýsa þvi, að
brevtingar tillagan væri svo efnis-
mikil, aö hún yrð' að berast upp
ein út af fyrir sig i frumvarps
formi, og tirðu þau úr litin, að
Asqu th tók frumva-piö aftur. En
lofað hefir hann því, aö s’sgn, aö
hess ve-ö’ ekki LnTt aö biöa, aö
neðri deild þin"S fái aö. s gin álit
s tt um atkvæðis rétt kven ólksins.
Ný stjórn á Frakklandi.
í staðinn fyrir Raymond Poin-
caré, sem kosinn er forseti, hefir
Briand tekið aö sér forstööu
stjórnarmnar á Frakkknd . Sam-
verkamenn hans eru allir óþektir
utan Frakklands, meö því að hin-
ir fyrri ráðgjafar sögðu a'lir af
sér og vildu ekki vera v ð lengur,
þar á meðal Deleassé og Bottrgeo:s.
Hinn gamh forseti Fall e_es
fekk Briand til aö mynda ráða-
neyt'ð, líklega meö rlöi hins ný-
kosna.
báru höföingjar Conservativa á niður í hinn forna farveg á innar.
Englandi upp í sig svo hátt ogj Þegar hin nýja afLtöö er full-
freklega, að jarlinn Grey, sem gerð, sem áönr er nefnd, og köll-
tekur þeitn öllum fram aö víðsýniíuð er Rjúkan 2, þá veröur vatninu
í skoðunum ojg kunintgle k á j ekki sleft í hinn forna á farveg,
högum og háttum, i h num ýmsujhcldur ve tt eftir pipu, 5 kí'.ómet.a
pörtum hins brezka ríkis, þoldi langri, frá þeirri afjstöö, sem áö-
ekki mátiö og bar blak af Canadajur er lýst og hleyft á vé'.arnar í
í röksantleg-i ritgerö í blaöinu Rjúkan 2. Tttrbriu.nar eru
T mes. Lýs’r J>ví ]>ar. aö samn-
fjötraðar viö vélar sem iramle ða
tngar Laurier-stjórnarinnar um'rafmagn ('gene atoraj, en frá
frjálsa verzun viö Bandar'kin hafi J>eim liggja alttrn nium þræöir í
veriö vitrum stjórnendum og en-l vinnus'.ofurnar. Þar eru ofn r
lægum ættjarðarv'num samboönir.j svo heitir, aö alt b áðnar sem í þá
Lord Grey cr svo mik'll fyrir séri kemur, enda er hitinn þar 300O
og i svo mikltt áliti, að búizt er viö.jstig. Þar fer þaö fram, aö súr-
að haturs þr'gzFö um d ottinsv k efn' og köfnunarefni, sem i lo t-
nálega helmings allra kjósenda í inu búa. blönduð einsog mjólk og
Canada, falli niöur og veröi ekki i vatn, til dæm -s að taka, renna sam-
tekiö upp aftur af ööram en þe'm,!an. svo aö af þeim veröur ný loft-
sem hafa mist s:ótrir á sanng rni tegund, ólik hinum báð-um; hún er
og rittvisi af flokks ofstæki eöa siöan kæld, súrefni sctt saman ví
hana og lát’n síöan saman \ið
vatn, sem geymt er í háum stein-
turaum, og veröur þá aö sal.sýr t.
Sýran er eftir ]>aö latin renna yf-
ir kalkstein, og kemur þi fram
þjóðemislegum hlcypidómum.
Stórvirki í Noregi.
vr
ISLENZKI
LIBERAL KLÚBBURINN
heldur opinn fund á þriðjudags*
kveldið 4. Febrúar kl. 8. Á fund
þennan eru allir boðnir hvort þeir
tilheyra klúbbnum eða ekki. Á-
gœtir ræðumenn tala þar, svo sem
þingmennirnir T, H. Johnson og
Mr- Norris foringi liberala í fylk-
inu o, fl. Klúbburinn óskar að
fjölment verði.
ÍL.
Fyrir mannsaldri voru varla kakiimmtrat;
KLUL : n-mn'.i i ut , þ&ö CT IH-iau a. .
aörir atvinnuveg r i Notegi heldur myknu> sctt j kassa og s;nt me«jaö UpP f hja J*?’. °|
ett kvdcfjárrækt og skó^arhögg og skipum 4 marka5nn. ^ kagg-lff f vonJ f™™’ ÞT' aB
er, þó naitösynlegust sé, ódýrastl Arsfnndur Cohtmbia Press fé-
allra, að tiltölu og gefur min tan lagsms var haldintt a skrifstofu
Irigbergs 27. þ. m. Stjóm iél gs-
ins var endurkosin, og sk pa h na
J. J. Vopni, Thos. H. Johnson, 'm.
laö j1 gróða. Allar þjóöir keppast v ö
fiskiveiðar, og ekkert útlit fyrir, ar cru sendir þaSan 4 d£g nú sem
aö þetto mund, breytast, er land ö stcadWt en m ki5 4 a5 gcra betur> verkamonnum
var kolalaust, en allar verksmiðj-
þcgar fram llöa stunun, tn:Ia g t-
ttr knttöar með gttftt. M ktl og ur~ tunnusmi5jan sem sett var a
snögg ttmsktft, eru á þessu oröm la irnar þegar verk;5 by :a5i,
á htnttm siöart arttm, er þar ha>a smí5ag ^ tunnur á dag.
risið upp verksmtðjur hver af Við Svclgíoss hagar 1 kt til; þar
annart, knúðar rafmagni. h:nu'er stiflaB vatn sem hetir ,Tmnu;
þrúðeflda þrumugoöi vorra t ma. sjór f4st þar 40>000 h stöfl, €n
Stórfeldust allrar vélavintnv i Nor-|þau eru flutt 4 aitimin um þráð-
egi er sú sent fer fram a Nótar- um til ^ótorodda, og þar st nda
odda, en afliö til hennat er tek.ð verksmjbjurnar, þarsem saltpétur-
það gefur mest i aðra hönd, gefur
atvinnu, en þeir
kaupa nauðsynjar sínar af ööram
stéttum og við það aukast vrö-
sk fti, en hvar sem viöriiftin ank-
ast, þar eykst velmegun og fólks-
fjöldi. Ekki fjölgar fólkinu á ís-
landi til muna viö það aö bygðar
era brýr, simi settur og v tar rei t-
ir, Jx> alt þetta sé nauðsynlegt cg
framkvæmt með lofsverðri atorku
í seinni tíö. Um það mundi fyrst
úr Rjúkan fossi eða Rjúkanda. n„TSn Í A leðnrri frá cf komiS a stokka"a
Þaö er langt upp t Bndi, syðst í fossi til smi5ju bætast v 5 ISOOO n°kkrum fyrrtækjum, e; gæfu
Noregt, á Þelamork, cn þar bjo t hestöfi, sem koma anna.ssta .ar mlkrð 1 aðra hond, og vcittu at-
fyradinni hart og óþýtt fó k, ‘ fr4
Markamenn og Llfargrímat. Milli Margar aörar aflstöövar eru á
Þelamerkur og sjávar liggur S víð- þessum slóöum ]>ó þessar séu
an; yfir )>á hrot.a er þar bjttggu stærsfar, sem nefndar hafa ver ö.
setti Ilákon konungur Þórö Bæir hafa risi5
upp umhverfis
Kakala, er hann bægöi honum frá sto8varnar; 4 Nótarodda bjuggu
yfirráðum á ísland ; Þóröttr var. f4ein hundruís fy.ir nokkram ár-
einna mestur fyrtr sér af hávaöa-lumt en nú eru þar 6—7000 m nns.
vinnu talsverðitm fjölda.
Úr bœnum.
Arsfundi Fyrsta lút. safnaöar
var haldið áfram i íundarsal
k rkjunnar á mánttdagskveldiö var.
VoíU þar kosnir djáknar fyr.r
næsta ár. Kosningu hlutu, G. P
Frjáls verzlun og kon-
ungshollusta.
A Englandi hafa blöö Conserva-
tiva htn æstustu tæpt á því b.ígzl.
sem látiö var klingja vel og lengi
i þesstt landi, að þeir stm Reci-
! procity fylgdu, væru ótrú r þegnar
' hins brezka rikis. Þessu heiir
Hon. Ftelding svaraö nylega m ö
langri grein i eintt Lundúna b*ari,
og segr þar meöal annars: “Mér
hetir aldre. skilizt þaö, aö eg hafi
fraimið neitt, sem ríöar í bága v.ö
hagsmuni hins brezka ríkis eða
þjóðar minnar, meö því aö reyna
til aö útvega henn markaði í út-
löndum. M:g langar til þess aö
einhver vildi útskýra fyrir mér,
hvers vegna það er í alla staöi rétt,
að semja um aö afnema tolla slag-
branda fyrir mörkuöum sem eru
þúsund milur burtu, og í alla
stað rangt, að gera það samt, aö
efla sölu á hinum sömu afuröum
'vorunit hjá næsta nágranna vor-
um.”
Annar maður nafnkendur, hefir
skorizt í leik'nn til pess aö hnekkja
óhæfi''egum áburíi li'.tolla b"r-
serkja á Englandi á l bera’a 'lokk-
j inn i Carada útaf viðleitri fo’cks-
ins t l aö bæta verzlrn land man”a.
j T>að er jarlinn Grey, sá er var
jlandriióri hér og ei”hver mest
rnetn' landstjómarmaöur í ríkin t.
I Conservativar á Eng'and: hafa
mönnum Sturlunga aldar, og er Umhverfis Rjúkan stöóvarnar 1I1UIU . r
hann kom i sýslu sina, Sktöuna, hefir vaxi5 baer meö 5000 ibúum,|Thordarson fe k 1 Jónas Tó-
geröust “margar og stórar frá- „ heitir 4 Sæh imi bars m en-n' °rdarson.[e' *•'* Jonas ^
6 • K - „ . -K er neinr a sæn-wni, pars.ni eilo **, fiannesson, Mrs. Asdis Htnriksson,
sagntr at vtöuretgn fcans vtö byg5 var 45ur_ Ráöage ö er nú ,, K Atbert OÍT Finnnr
Skiöunga. en þær eru allar týnd- _ komin aö cera SKipHeð t.l ,. ' ’ * ® ' ”,
X6 T, ._r, r ' UPB K°nl,n a0 sera sxtpoie o jonsson. Ennfremur var kostn
ar A Þeamork Jx>t.t faJLgra hafs me« slúsitm og sKurðum, svo látækranefnd ; þá nefnd voru
heldur ett a oðrnm stoð’im 1 Nor-'ag faert ver5i stórskipum.
egi, og var bygðin Lngi fræg af( . g4 sem fanu upp saltpéturgerð i
þvi og bún'ngi og fomum siðum Noregi> hjtir BirktLnd og er
bygðarmanna, er þeir va-öve'ttu p.ó;es,or j Kr'st aniu, en sá sem , . ,, , , full
ÞdnmörVortin'fæwsTfvr'r^bann VCrkÍnU ^ íf^trúa safnaöartns er birt er á öðr-
stórrill iönnö Jm bnr er unr^ mÍkÍU framkvæmdarmafur' um staö í blaöinu. Samþykti fund-
komrin er haðan Tlvzt Z ZZr * ™ ^ ^ JU uánn með miklum «skS tillöguna
kom nn, er þaðan flyzt sal petur saltnetttrscerðar 1 Ba.c.lona a _ ,.x. T. T. ... ®
til allra laKla i viBri vemld. w er ais h.n„ hafi í X****** Ur' J«' El”»«
Oddson, Chr. Ólafson og J. A.
Iilöndal.
kosnir: A. S- Bardal, Chr. Ola.s-
son og ein kona Mrs. Ágúst Jó-
hannsson. Þvt næst komu t l í-
| Spáni og sagt
Stærsta mannvirk ö á þeim hyggju að eignast vatnsa.l hér i
slóöum er mannvitkiö við Rjúkan, Canada til þe s aö s.ofna verk-
svo og Hlíða. foss og Svelg.o.s.
Frá Rjúkan fæst rafmagn sem
sm öjur í sama skyni.
Því er hér. sögö stuttlega sagan
nemttr 145,000 hestöflum, og er af j)essu stórvirk Norömanna, aö
því með stærstu a.lstöövum í hún mætti veröa til ihugunar
heimi. Fossinn var íyrir fám ár- nokkram,. sem bera hag gamla
uin einn stæ:sti og fríöasti foss í Fróns fyrir brjósti, austan hafs
Noreg', en nú er hann úr sögunni, e5a vestan.
— ekki til framar. Alt hans m kla ---------—
vatn og voðakraftur er i fjö ra Af engimi nýtilegum hlutum er
fært og gert að ánauð gum þjóni ísland eins auðugt, ein og fossum
iönaöarins. Nú er i smiöum önn- og fljótandi vatn', er J>ó h f r ekki
ur aflstöð, sen notar það sem eft- verið notað enn, aö he ta má.
ir var af fossaflinn og nemur það Engra hluta þarfnast þaö meir
125.000 hestöflum, og veriSur þá heldur en eldsr.eylis og áburðar,
kraftur sá sem úr foss'num næst en til hvors tveggja er ra m gn
samtals 270.000 hestöfl, en það er
helmingur alls þess afls sem notaö
Skýrsla um starf og erítahg
New York Life félagsins á árinu
1912 er utkomitv > bókarformi,
hálftun ntámtöi eftir árslokri. Um
þaö, hversu ýtarl^g hún er, er það
ljósasti votturinn, að hún er ná-
lega alin á lengd og hálfaljn á
bre'dd, og þykir |>aö einsdæm að
slikt bókarbákn var útgefið, svo
skömmu eftir áramótin, og ljós
sömtmi fyrir ágætri) t.rlh'öguni og
reglt, í stjórn félaga'ns.
tslenzka söngfélagið Geýs’ r
hélt íyrstti söngsamkomu sína t
Goodtemplara' húsirnt þriðjudags-
kveldið 28. þ. m. Var ]>ar mjcg
myndarlegur samsöngur, þri nær
alt íslenzk lög, gamltr kunnrigjar.
Samsöngnum stýröi H. Thorólf-
son og fórst það ntjög vel úr
hendí, Miss. Freder'ckson lék á
hljóöfæri, vel að vanda. Samkont-
an var ágætlega sótt, húsið fuh
ttppi og niðri. Gerðu áhorfendar
hinn mesta róm aö skemtan, söng-
félagsins Geys'r. Má því segja að
fyrsta gos hans hafi hepnast vel,
og vonandi að mörg fle'ri fari á
eftir er jafnvel takíst og þaðan af
betur.
er í Noregi enn sem komið er. Oft
er vöxtur í elfunni svo aö vatns-
magnið var mjög mismunandi eít-
ir árstíðum; til þess aö jafna þann
mismun var vatn þaö, sem ári
rennur í gegnum fyrir ofan foss-
nn, hlaöiö upp með ærnttm kostn-
aði, og þar geymist vatnið frá
tlóöunum á vorin. og safnast þar
þá 800 þúsund miljón’r litra, þar-
til á’n m'nkar, en úr þvi renna um
47,00 litrar á sekúndu, al af jafnt,
áriö um kring. Það vatn er hin
stærsta safnþró af mannahöndum
gerö i allri Noröurál 'u, og eng n
f'rist stærai en hún tim víöa ver-
halda áfram prestsverkum í söfn-
uöinttm, og sömttleiöis hinar t'.llög-
urnar sem komu fram i greindri
skýrslu Þvi næst var pre tkosn-
ngarmal ö rætt og tilnefndir prest-
ar í kjör, veröur þar haldið áfram
meö þaö mál á næsta fundi, sem
frá var horfiö á þessum síöasta
A safnaðarfundinum 18. þ. m.
vakti herra G. P. Thordarson
máls á því, i alllöngu erindi er
hann flutt þar, aö viðurkvæmifegt
væri af Fyrsta lút. söfnuði að
gangast fyrir einhverju fyrirtæki
til minningar um h ð mikla og
fagra starf er liggur eft:r Dr. Jón
Bjarnason í þjónustu kristindóms-
mála hér vestan hafs. Bar flutn-
ingsmaður fram ýmsar t llögur i
hentugt, meö því aö lo t ð, sem
áburöur'nn er tekinn úr, er nálega , ,
hiö e:na efni 11 iönaðar. sem ekki Pa att og vtldt helzt aö sjóöur
þyrfti aö f lytja aö. Ath gull cg' væri stofnaður, sem nafn Dr. sinu he malandt og vtldu hefna sri
merkur maöur i þessu lmdi, herra
J. J. B ldfell, hefir lýst þeirri
Hvaðanœfa.
í Moskva á Rússlandi var kennart
í skilmingalist hræddur um kont, sína
fvrir herforingja nokkrttm og skoraði
hann á hólm. Kona kennarans heinit-
aði aö hann beröist fyrst viö sig og
sótti aö fcónda sititim í ákafa og rak
hann t gegtt með sverði. Átta her-
foringjar voru viöstaddir einvígið og
voru allir teknir fastir ásamt hinni
vopnfimu kontt.
Þýzkt barkskip afarstórt varð fyrir
frönsktt gufuskipi » Krmarsundi í
þoku svo dimntri, að varla sá handa
skil. Barkskipið sökk svo skyndilega
að einungis 4 af skipshöfninni björg-
uðust en 22 druknuðn. Gufuskipið
brotnaði mikið.
— Tveir gal ciumenn réðust á
landa sinn einn dagrin og börðu
hann svo aö yfir hann leiö og
skaöskemdu hann á hö.'ði. O"-
sökin var sú að þeir höföu ta >aö
mál við bróður þessa manns í
skoðun sinni, sem al’<unnugt er,
að taka veröi upp þá aöferð til
jaröræktar á íslandi, sem tíökast í
siöuðum löndttm, ef landinu e gi
Bjarnasonar væri tengt við og meí'i þessu.
fé úr honum varið til útbreiðsluj — Fimtíu! fisk'menn úr þo_pi
ev. lút. kristindóms. Mr'li þesstt nokkru við Michigan vatn ve ddu
var visað til sjö manna nefndar. |á ís einn daginn. Þeir v ss t ekki
fvrri 11 en ísinn var orð nn la is
_ Séra Rögnvaldur Pétursson hef- V1® land og rak þa út á va n.
aö veröa framfara auðið. Ein sú ir í hyggjtt að ferðast vestur i Sumir kösttiðu klæðum og syníu
helzta mó bára, er fram k m t egn Sask. í fyr rlestrafe ð. Hef’ir t1 Hnds, aörir náöust á bítum en
t llögu hans var sú, aö til jar,.- hann fastráöiö að flytja fyrir'est- allir voru illa til reika af vosbúö
ræktar á íslandi vantaö' ábu öinn. ur um ísland í Bræöraborg B:rt-^°g kulda.
Ef svo væri, þá á g~mla F ón dale Sask. miðvikuclaginn 5 febr.j — Eldttr varö laus í stórum
meira efni í ábtirö, en 1 st önn r n. k. Ennfremur flytur htnn kvennaskóla í MonTeal eria n'tt-
lönd: Óþrjóíandi f-’ssa afl og sama fyrirlestur í Good'emplara-| ina. Fjöratíu stúlkur át‘u heima
loft:ö ekki siöur en aör r T 1 þessj húsinu í Wynvard 7. s. m ogjí skólanum og sl ippu all r sem
öld nema þ:ð upp'stöðti lón, semj að selja öðrum þjóð m hafa ís-jmessar þar í Wynvard sunnudag-
ve'ður af Assuan ?arxinrm miklaj lendingar ekkert, n ma afh af jó rin næstin á ef ir í Good’.emplara-
á Egyptalandi. Nokkrar bæjar-| og afurðir af búskap, en sú va ajhúsinu kl. 12 e. h.
nauðulegast, íle tar á ná’t' læöun-
um einttm. Byggingri brann til
í ösku.
J