Lögberg - 27.03.1913, Blaðsíða 3

Lögberg - 27.03.1913, Blaðsíða 3
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 27. MARZ 1913. 3 T rúmála hugleiðingar fFramh. frá 2. síðuj. hana aö heilagri skyldu viö guö og menn og — sjálfa sig. Ein af meginstoðum hinnar eldri guðfræöi það sem öll hennar út- listun, byggist á og allas. hennar röksemdir eru miðaðar við, hún er nú fallin og með því blátt áfram kipt fótum undan mjög miklu af guðfræði eldri tima. Þessi megin- stoð hinnar eldri guðfræði er inn- blásturskenningin garnla. Hin vís- indalega guöfræði sjálf hefir nú hafnað henni meö öllu eftir aö hafa sannfærst um óréttmæti hennar með nákvæmri prófun sjálfrar heilagrar ritningar. En að þessu sinni skal ekki farið frek- ar út i þá sálma. Með þvi sem hér hefir verið tekið fram, vildi eg hafa leitt rök að því, hver þörf er á nýrri guð- fræði allra helzt á vorum tímum. Að eg stend ekki einn uppi með þá skoðun þarf sízt að taka fram. Verkin sína merkin. Víðsvegar um hinn kristna heim er, eins og flestum mun kunnugt, starfað af miklu kappi að endumýjun guö- fræðinnar. Þar eru aö verki svo að segja allir hinir lærííustu og beztu menn kristninnar á vorum dögum, menn sem vinna þetta starf ekki að eins knúðir af eín- Itegum sannleiksáhuga. heldur og gagnteknir af þeirri helgu sann- fwringu, að þetta starf sé beint skilyrði fyrir þvi, að tímans börn fáist til að sinna fagnaðarerindi kristnu trúarinnar. Og árangurinn af allri þeirri starfsemi er sú 'hin nýja trúmálastefna, sem á síðustu tímum hefir tekiö að ryöja sér til rúms víðsvegar innan kristninnar, dg hefir verið nefnd — upphaflega í tortrvggningarskyni af andstæö- ingum hennar — nýja guSfræSjn. í næstu hugleiðingu minni 'mun eg leitast við að gera hennar nán- ari grein. J. H. Gufuskipaferðir við Island. Stutt yfirlit. fNl.j. Vorið 1898 koma svo strandbát- arnir “Hólar” og “Skálholt”, ogi þóttu það' þá milklar umbætur. Þeir voru í 12 ár, til 1910. Al þessu tímabili er og farið að veita fé til flóabátanna. Millilandaferð- irnar aukast. Auk Sam. gufu- skipafélagsins er lialdið uppi föst- um‘ ferðum af Wathnesfélaginu, sem byrjað var á milli 1880 og 1890. og Thorefélaginu sem byrj- ar rétt um aldamótin. Bæði þessi félög fá nokkurn styrk úr land- sjóði fyrir póstflutning. Er tillag- ið til sam. gufuskipafél. á þessum árum fyrst 50 þús. á ári. Á fjár- hagstímabilinu 1904—1905 er þaö 75 þús. hvort árið, og ferðírnar þá auðvitað meiri og betri en áöur. Svo er tillagið aftur fært niðup í 30 þús., og það er það á árunum 1906—1909. 1907 er gert ráð fyrir að tvö ný skip komi í milliferðirnar, er full- nægi kröfum timans sem farþega- skip, liafi stór kælirúm og séu að miklum mun stærri og hraöskreið- ari en “Vesta”^ og “Laura”. Afeð þessum skilyröum ásamt fleirum fær stjórnin þá heimild til að gera samninga við Sam. gufu- skipafél. til 8 ára. En úr sam- komulagi um þetta þá milli stjórn- arinnar og félagsins varð ekki, og var þá^aðeins samið til tveggja ára. 1908 og 1909. í þessum samningi kemst fyrst inn ákvæði um það, að! flutnings- gjöldin frá Leith skuli jafnan lægri en frá Khöfn, því áður liöfðu þau á ýmsum vörum verið hærri. Tillaga kaupuianna hér var, að þau yrðu gerö 15% lægri, en sú miðlun komst á, aö þau yröu 10% lægri og var sett ákvæði um þaö inn í samninginn. Nú er kornið að því merkilega þingári 1909. Núverandi ráðherra, sem þá var fráverandi, flutti þá þinginu tilboö frá Sam. gufuskipa- félaginu, og var í því tilboði ýmsu breytt til bóta frá því fyrirkomu- lagi, sem áöur haföi verið. Þar er Suöurlandsbátnum bætt inn i strandferðirnar og “Hólum” er ætlað að1 fara 4 hraöferðir kring um land, og var þetta þá nýmæli, sem fyrst kemur þarna fram. Millilandaferðum var fjölgað frá því, sem verið hafði (í 25 úr 22), og skipað þannig niður, aö þær féllu meö jöfnu millibili frá Khöfn. Botnía átti aö setjast inn í ferðirnar í stað' “Lauru” o. s. frv. Yfir höfuð. var þetta tilboð sniðið sem mest eftir kröfum þingsins 1907, er heimilaði 8 ára samning, ef þeim væri fullnægt. Sam. fél. sj^di þá hingað fulltrúa sinn með umboði til aö semja viö þingið. En nú kemur frá annari hálfu i| þinginu írumvarp um landsjoðs- kaup á Thoreskipunum og var sótt á með miklum ákafa af þáverandi stjórnarflokki, að hafa þaö kaup fram, en samt tókst að stemma stigu fyrir þvi og var málið lagt til hliðar með svohljóðandi rök- studdri dagskrá frá Skúla Thor- oddsen: “í trausti þess, að landstjómin afli sér glöggra skýrslna þekking- arfróðra manna um alt, er að: eim- skipaútgerð lýtur, sem og um ósk- ir landsmanna aö því er milli- landaferðir og strandferðir snert- ir, og leggi fyrir næsta þing' ásamt tillögum sínum um málið, tekur deildin fyrir næsta mál á dagskrá”. 1 fjárlögunum þá er 60 þús kr. fjárveiting til gufuskipaferða þannig orðuð: “Stjórninni veit- ist heimild til að gera samninga um gufuskipaferðir, er gildi næ-tu 2 ár, að því tilskiklu, að strand- feröum og millilandaferöum veröi hagað svo, að þær verði eigi minni né lakari en ferðir þær, er hið Sam. gufuskipafél. byður, o. s. frv. . . . . . . Svo veitist stjórninni heim- ild til að gera samning um gufu- skipaferðirnar um alt að1 10 ára tímabili með sama árlegum styrk, ef mun betri ferðir fást meö því móti, ef kælirúm fást í minst tveimur skipunum, er fara milli landa, og ef minst eitt skip fer nokkrar ferðir á ári milli Ham- borgar, Leith og Islands”. ílr úr þessu verður svo til Thoresamnhigurinn, sem þegar frá upphafi var hart dæmdur af mörgum og reynslan hefir nú dæmt. '' '■ \ Það er auðvelt að segja þaö nú eftir á, hvað réttast hefði verið að gera fyrir stjórnma haustið 1909. Það, að samið var til 10 ára, hefir reynslan, sem komið er, ekki dæmt rangt, heldur þvert á móti. En það hefir reynst rangt, að samið var við Thorefél., óábyggi- legt félag, sem ekki hefir getað fullnægt samningnum. Og það er skýrt sýnt fram á það á þinginu T909, að Thorefélagið sé svo statt, að ekki sé á því að byggja. Nú getur enginn verið í nokkr- um efa um, að B. J. hefði gert réttast í því 1909 að semja til 8 eða 10 ára við Sam. gufuskipafék. Enginn efast um, að það hefði getað uppfylt samningana og við hefðum þá verið lausir við allar breytingar á þeim samningum þessi árin, sem flutningsgjald er orðið svo afarhátt í samanburði við það, sem áður var, þegar samningarnir voru gerðir. —Lögrétta. íslands fréttir. Reykjavik 15. Febr. Til merkis um það hve Eiríkur sál. Magnússon hafi verið' mikils- metinn hjá Englendingum, má geta þess, að vikitblaðið “Times” getur lians í sérstakri grein í dán- ardálki sinum,’ en þar er ekki get- ið annara en allra merkustu manna. Einar garðyrkjumaður Helga- son fór að tilhlutun Búnaöarfé- lags íslands vestur í Önundarfjörð að halda fyrirlestra þar um bún- aö. Annar búfræðingur Kristinn Guðlaugsson á Núpi, hélt og fyrir- lestra á sömu stöðvum og Einar. Láta Önfirðingar vel af fyrirlestr- um ])e?sara manna. —Rcykjaznk. Revkjavík 19. Febr. “Vesta” var á leið hingað frá útlöndum norðan um land og hafði tafist þar. vegna slórviðra. Á mánudaginn 17. þ. m. kl. 4 hélt hún út frá Isafirði, en strandaði a ríesinu þar næst fyrir utan, á \ allaboöum, milli tsafjaröarkaup- staðar og Hnífsdals, er hún beygöi við úr firðinum og út í Djúpið. Þetta var um flóð og stórgrýtt þar, sem skipið lenti upp, svo að ekki var talið líklegt að það næö- ist út aftur sjófært. Björgunar- skipið Geir hélt á stað héðan vest- ur þangað' undir eins á mánudags- kveldiö, er fréttin kom hingað um strandiö. Dimt hríðarét var, þegar skipíð fór upp, en kyrt veður. Farþegar biöu ekkert tjón, og póstur var óskemdur. “Botnía” fór héðan um hádegi í grer, áleiöis vestur til þess að sækja farþega og póst. Annars átti hún að leggja af stað i gærkveld til Aust- fjarða og út. Um miðjan dag í gær var sagt af Isafirði, að sjór væri kominn í afturlestina á “Vestu”, káetuna og vélarúmið. Skipið hafði brotist langt upp í grjótiö. Farþegar voru margir. Meðal þeirra var brjóstveik stúlka áleiö- is til Vifilstaðahælisins, og haföi hún legið uin kl.tíma þar í fönn- inni við strandstaðinn. Ókeypis skemtiferð til SOURIS, M A N I T O B A Eign vor í Souris er þar næst, þar sem verið er að byggja og fast við C. P. R. vagnasmiðju, er nú er verið að stækka um helming, C. P. R. varði $300.000 til vinnu í Souris árið sem leið, til undirbún- ings hinni nýju, styttri braut til 'strandar. Á þeirri braut verður SOURIS AÐAL SKIFTISTÖÐ Eign vor í Souris er svo góð, að vér viljum gefa hverjum kaup- anda aö fimm lóðum fría ferö til Souris, til aö skoða lóðirnar — pen- ingunum skilað aftur, ef kaupandi er ekki ánægður. Ef þér getið ekki keypt fimm lóðir sjálfur, þá gerið samband við kunningja yðar, og farið ferðina sem umboðsmaöur þeirra á vorn kostnað. $10.00 á mánuði nægja til að halda hverri lóð. Komið inn og hafið tal af oss. — Canadian Empire 219 Phoenix Bldg. Cor. Notre Dame og Princess WINNIPEG Grant & Buckley, 312 Donald St. Rétt fyrir norðan Clarendon WINNIPEG “Geir” kom til strandsins í gær, og “Botnía” var komin til Isafjarð-j ar í morgun; var að leggja á stað þaðan kl. 9. “Vesta” var ekki vátrygð, segir j afgreiðslumaður Sam. gufuskipa- félagsins hér. VopnfirSingar og strandið. Vopnfirðingar áttu meö “Vestu” 77 tonn af matvörum. Af þeim var 23 tonnum skipað þar upp. En þá kom á stórviður og hélt skipið þá burt þaðan aö næturlagi með hin 54 tonnin. Vopnfirðing- ar símuðu stjórnarráðinu, að vand- ræði yrðu þar af matarskorti, ef vörurnar kæmu þangað ekki bráð- lega, og átti “Botnía” að taka þær austur. En nú segja fregnirnar, að vörurnar séu skemdar af sjó í lestinni á “Vestu”. Enskur sjómaður sem verið hef- ir hér við land í 20 ár, segir, að önnur eins stórviðri' og stórsjó hafi hann aldrei fengið og í veðra- kaflanum, sem nú er nýlega af- staðinn. * Fréttir hafa komiö um mikil slys á sjó á útlendum skipum. —Rcykjavík. , T ROBINSON KVENKÁPUR Hér eru nýkomnar fallegar kápur Kanda kvenfólki, skósíðar, víðar, með smekklega kraga og uppslög- um á ermum, með ýmislegum lit og áferð. Allar staerðir. Þetta er sér- stök kjðrkaup á. Skoðið þœr í nýju deildinni á 2. lofti. $6.75 JAPANSKT P03TULÍN Nú stendur yfir stórkostleg kjör- kaupa útsala á japönsku postulíni, Það er handmálað og hver og einn mun uncrast, að vér skulum geta selt það með svö vægu verði. Eng- inn hefir ráí á að láta þessa sölu fara fram hjá sér, svo lágt sem verðið e og postulínið prýðilegt. 75c virði fyrir............ 25c ROBINSON & Co. Llmitcd Reykjavík 15. Febr. Jarðarför Eiríks Magnússonar fór fram í Cambridge miðvikudag 29. Jan. við mikla viðhöfn. — Af Islendingum voru þar viðstödd, auk vandamanna, Einar Bene- diktsson skáld og frú hans. Blaðið “Cambridge Daily NewS*' kallar Eirik einn af mætustu mönn- um í Cambridge. Mjög lofleg eftirmæli hefir hann og hlotið í heimsblaðinu mikla “The Times”. Sambandsmálið og danska ráöú- neytið. — Ráðuneyti Klaus Bernts- sens sætir miklum árásum af hálfu hægrimanna í Danmörku, bæði vegna grundvallarlagabreytinga þeirra er það hefir beizt fyrir og eins hins, aö þeim (liægrim.J þyk- ir það eigi sinna nóg landvarnar- máliun. Ýmislegt hefir þvr verið reynt af hægrimanna hálfu til aö steypa ráðuneytinu, en komið fyrir ekki. Nú flytja dönsk blöð þá fregn, að einn af foringjum hægri manna í landsþinginu hafi átt að segja, að ef Klaus Berntsen eigi félli af öðru — þá skyldi hann þó liggja á afskiftum sínum af Islandi — sambandsmálinu. Um alþýðusönglög Sigfúsar Ein- arssonar ritar Angul Hammerich prófessor mjög loflega grein í Nationaltidende. Hann minnist þar og á tvísönginn, og skorar á Islendinga að viðhalda honum, svo merkilegur sé hann og ein- kennilegur, að eigi megi gleymast. Reykjavik 19. Febr. Danska blaöið Hovedstaden flytur þá fregn 26. Jan„ að í ráði sé að setja upp loftskeytastöðvar með Poulsenstækjum á Færeyjum — og íslandi — og síðar komi Grænland á eftir. — Ekki hefir heyrst neitt um, að landsstjórnin hér hafi samið neitt um þetta, og ekki geta Danir — svona upp úr þurru — ákveðið neitt um þetta! Búnaðarblaðið Landmansposten i Noregi mælir mjög móti því, aö lækka tolla á íslenzkum hestum og íslenzku kjöti. Landbúnaðarráö- herra Norðmanna í Bratlies-ráöu- néytinu gerir ekkert úr þeim mót- mælum, I viðtali við norska Dag- bladet, en kveðst aö ööru leyti ekki geta neitt um þetta tollamál sagt, af því að enn sé ekki neitt ákveðið um ívilnanir þær, er á móti komi frá Islendinga hálfu. —lLögrrétVa. Eftir tíu ára manntalinu 1. Des-* ember 1910 voru hér á landi 85089. Eftir prestamanntalinu þá í árs- lokin var fólkið töluvert færra, og munaði mestu í stærstu kauptéfn- unum. I árslokin 1911 er talan eftir skýrslum presta 85676, og ætti þá að hafa fjölgað um 6oo á árinu, sein sennilega er heldur lágt, freddust fult þúsund fram yfir dána, en heldur munu; þá fleiri fara en koma árlega. Tiltölulega liefir mest fækkaö fólk á árinu í Norður-Isafjarðar- prófastsdæmi. Eins fækkar held- ur í Múlasýslum. Aftur er til- tölule^a heldur rífleg fjölgun í Norður-Þingeyjarprófd. Mest dregur um mannfjölgun í Kjalar- nesþingi, jn tiltölulega er hún mest í Vestmanneyjum, um 200 á árinu. Þar sem næst 1500 í árs- lokin 1911. Voru þar 600 manns 11111 aldamótin. Nýjum gróöri skýtur altaf upp í þjóð'lífisakrinum, og fæstir taka eftir þvi. Löngu seinna, ef vaxt- ar verðtir &irí ið, fer svo einnver hnýsinn náungi að grafast eftir hvaðan það og það sé runniö, og er þá gott fyrir hann að' geta gengið að því í prentaðri skræðu á Landsbókasafni. Tveir kunningjar minir, hvor í sínurn dalnum, skrifa mér nýung úr Þingeyjarsýslu. Báðir rita um veturnætur: “Eg er að fara á slægjufund eða Sviöamessu aö Garði, og á aö halda ræðurnar.” Lengra var það ekki hjá honum. Hinn ritar rækilegar, daginn eft- ir Sviðamessuna í sínum dal; “Það var haldin vökunótt hér í þinghúsinu, bæði af ungum og gömlum, íil ^ö lcveöja sumiarliöi og kalla þeir það slægjur. Er þá reynt aö hafa skemtanir eftir föngum, ræöur, söng, dans o . fl. Þetta er orðin hér nokkurra ára venja hjá oklcur Suður-Þingeying- um, byrjuðu Mývetningar á þessu eftir aö þeir bygðu þinghúsiö; svo tóku aðrir það eftir og þykir fara vel. # Þó eru þeir altof fáir sem stiga i ræðustólinn. Þaö verða oftast sömu mennirnir sem altaf láta til sín heyra. Aö Þessu sinni var lesinn upp draumur Hermanns um Njálu, og þótti góö skemtun.” N. KirkjublaS. Phone Main 1875 Hiirgrave Ladies Tailoring Co. KvenfatnaÖur búinn til, ágætur og ódýr frá $35 og upp. Fö' hrt insuð, pressuð og bætt 316 Hargrave St. Winnipeg, - Man. Rýmkunar-sala á karlm. fatnaði venjuleg $35 föt OO verða seld fyrir.. ^ k). Yður er boðið að skoða varninginn. Vér búum til nýtízku föt og úr ezta efni sem fáanlegt er. Acme Tailoring Go. High Class Ladies & Gents Tailors 4 85 Notre Dame Tals. C 2736 WINNIPEC FURNITURE • n EI»»y P«|mtnU OVERLAND MAIN I ALttANOIR Karlmenn og kvenfólk læri hjá oss rakara-iön á átta vikum. Sérstök aðlaöandi kjör nú sem stejjdur. Visst hundraðsgjald borgað meðan á lærdómi stendur. Verk- færi ókeypis, ágætis tilsögn, 17 ár í starfinu, 45 skólar. Hver námsveinn veröur ævi- meðlimur.............. Moler Barber Coflege 2q2 Pacific Ave. - Winnipeg J. S. HARRIS, ráösm. Jörð til leigu með hlut i afrakstri. Meö mikilli sumarplæging og nokkurri haustplægíng, 2^/2 mílu frá Grund P, O. í Argyle bygö, Man Nœrri skóla og skamt frá Glenboro, Baldur og Belmont.en í öllum þeim stööum eru góöir markaöir fyrir alt sem bændur hafa aö selja. Gott íbúöarhús, gott vatnsból og góöir nágrannar, Snúiö yöur stráx til eigandans. Mrs. James Dale, Box 16. Phone 52 Glenhoro, Man. Reykjavík, 22. Febr. 1913- Kappglíma um glímubelti Vestfirö- inga fór fram á ísafirði fyrir skömmu. Þeir Geir Jón Jónsson og Páll Kristj- ánsson fengu jafn marga vinninga, en glímdu síðan úrslitaglímu og hlaut Geir Jón beltið, og er nú talinn mest- ur glímumaöur Vestfirðinga. Það er í annað sinn, sem hann vinni\r þaö. Björn kaupmaður Guömundsson átti von á kolaskipi “Tryg”, er hingað hef- ir siglt lengi, en koma þess drógst dag frá degi. Botnvörpungur kom á sunnu- daginn með skipshöfnina af því, og sagði “Tr\-g” sokkinn fyrir sunnan land. Kaupmennirnir P. J. Thorsteinsson og Garðar Gíslason hafa stofnað veið- arfæraverzlun • er þeir nefna “Verö- andi”- Jlúöin er í Thomsens húsum, ÖLL SÖ6UNAR MYLNU THB HEGB EUREKA PORTABLB SAW MILL Mounted . on whecls. for saw- ing Iors 4*2 . / in x 5f6ft. and im- uer. '1 h is lr aseasilymov- edasaporta- l>le tnresher. Nú er tími til kominn, að panta sögunar áhöld til að saga við til vetrarins. THE STUART MACHINERY COMPANY LIMITED. 764 Main St„ mmmtmmummmma Winniprg, Man KARLMANNA BUXUR Hentugar á vorin. Hver sem kaupir buxur hér, Hentugar til daglegs brúks verður ánægður með kaupin. Hentugar til vinnu Þær eru þokkalegar og end- Hen ugar til spari. ast vel, seldar sanngjarnlega. Venjiö yöur á aö koma til WHITE & MANAHAN 500 Main Street, - - WINNIPEG Ótibúsverzlun f Kenora t I Dominion Gypsum Co. Ltd. I t Aðal skrifstofa 407 McArthur Bldg. >. Phone Main 1676 4- i P. 0. Box 537 X Hafa til sölu; ,Peerless‘‘ Wood-fibre Plastur, „Peerless" Hard-wall, plastur + ,Peerless“ Stucco [Gips] „Peerless“ Ivory Finish + ,PeerIess“ Prepared Finish, „Peerless“ Plaster of Paris + West Winnipeg Realty Company 653 Sargent Ave. Talsími Garry 4968 Selja lönd og lóöir í bænum og grendinni, lönd í Manitoba og Norö- vesturlandinu, útvega lán og elds- ábyrgðir. Th. J. Clemens, G. Arnason, B. Sigurðsson, P. J. Thomson. ✓ Oskast 40 menn á hverjum degi til að rakast og klippast. Lady Barbers, 483 Notre Dame, - Winnipeg þar sem áöur var “Hvita búöin”. Botnvörpungar eru nú flestir hættir aö veiða fisk til frystingar í ís. Bald- ur fór í vikunni meö síðasta farm sinn til Englands. Fiskifélaginu “ísland” hefir farn- ast vel síðastliðið ár. Hluthafar haýa fengið 15% í arð og auk þess mikið fé veriö lagt fyrir- I fyrra dag var út- býtt meðal fátækra fiski af Marz, öðr- um botnvörpung félagsins. Fyrri hluta læknaprófs hafa tveir nemendur tekiö við háskólann hér: Halldór Hansen með mjög hárri x. einkunn, Jóhannes A. Jóhannesen meö II. eink. Samskonar prófi viö Hafnar- skóla hefir lokiö Halldór Kristjáns- son. Allir játa að hreinn býór sé heilnæmur drykkur Drewry’s • REDWOOD LAGER Elr og hefir altaf verið hreinn malt- drykkur. BIÐJIÐ UM HANN E. L. DREWRY Manufacturer, Winnipeg. FORT ROUCE THEATRE ?.;bZ“d Hreyfimynda leikhús Beztu myndir sýndar J. JÓNASSON, eigandi. J. J. Swanson & Co. Verzla meö fasteignir. Sjá um leigu á Kúsum. Annást lán og eldsábyrgðir o. fl. 1 ALBERTJV BLOCK- Portage & Carry Phone Main 2597 Nýja og skrautlega útgáfu af ljóö- um Jónasar Hallgrímssonar er byrjaö aö prenta í Gutenberg. Útgáfa þessi verður aö ýmsu fyllri en fyrri útgáf- ur. Um útgáfuna sjá þeir Jón Sig- urösson cand. phil. frá Kallaöarnesi og Jón Óiafsson alþm. — Reykjavik-

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.