Lögberg - 12.06.1913, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 12. jjúní 1913.
LÖGBERG
Gefiö át hvern fimtudag af The
Columbia Press LimItbd ,
Corner William Ave. &
SherbrooWe Street
Winnipbo, — Manitofa.
stefán björnsson,
EDITOR
J. A. BLÖNDAL,
BUSINESS MANAGER
UTANXSKRIFrTIL BLAÐSINS:
TKeColumbiaPress.Ltd.
P. O. Box 3172, Winnipeg, Man.
UTAN/CSKHIFT RITSTJÓRANS.
EDITOR ;LÖGBERG,
P. O. Bpx 3172. Winnipeg.
Manitoba.
TALSÍMI: GARKY 2156
Verð blaðsins $2.00 um árið.
Gripadrápið í Álíta-
vatnsbygð.
Það þykja heldur en ekki hlunn-
intli að fá járnbrautir lagðar inn
í nýlendur, sem áður hafa ekki átt
neinum slíkum samgöngubótum
að fagna. Bygðarmönnum finst
sem þeir hafi himin höndum tekið.
Þeim er það heldur ekki láandi,
þó að þeir fagni slíkum samgöngu-
bótum. Það er mun hægra fyrir
þá, að fá nauðsynjar allar fluttar
hér um bil heim til þeirra með
eimlest, htjdur en að þurfa að
flytja alt sem með þarf óraveg,
ef til vill svo dagleiðum skiftir,
og sömuleiðis það sem búið þeirra
gefur af sér. Þetta eru fyrstu og
eftirminnilegustu óþægindin, sem
nýlendubúar losna við eftir að þeir
fá járnbraut lagða um bygð sína,
en þar af fljóta enn fleiri þægindi,
svo sem eins og það, að búskap-
arlag breytist og snýst í arðvæn-
legra horf, bújarðir hækka í verði,
bygðin eykst og almenn velmegun
blómgast.
Þetta meðal annars eru þægind-
in og hlunnindin, sem bygðarbú-
ar hafa af því að fá járnbraut
lagða um sína sveit, og þau eru
óneitanlega stórmikil, og engin
bygð á sér verulega viðreisnar
von. fyr en hún er orðin þessara
hlunninda aðnjótandi, að fá járn-
braut til sín, eða á næstu grös við
sig.
En þrátt fyrir það, þó að stór-
mikil og ómissandi séu þægindin
af járnbrautunum, fylgja þeim
einnig ýms óþægindi, sem geta
orðið tjónsamleg. ef ekki er rösk-
leg gangskör að því gerð, að
hamla þeim og koma i veg fyrir
þau.
Ein slík óþægindi er gripadráp
járnbrautanna. Þó að þau taki ó-
víðast til þorra bygðarmannanna,
þá eru þau býsna tilfinnanleg ein-
stökum mönnum, er fvrir verða,
orðið, eru fátækir menn. Enn
sem komið er hafa þeir orðið að
bera allan skaðann sjálfir; engum
skaðabótakröfum hefir C. N. R.
félagið verið fáanlegt til að
sinna, að svo stöddu. Það er því
likast sem eimlestir þess hafi feng-
ið einkaleyfi til að brytja niður
og strádrepa búfé þeirra Alftvetn-
irga bótalaust, og verður því sjálf-
sagt haldið áfram, eins og að und-
anförnu, ef engar frekari ráð-
stafanir verða gerðar til að hamla
þessu fargani.
Að kunnugra manna ætlan cg
greina góðra þar norður i Alfta-
vatnsbygð, eru sum gripadrápin
þannig undir komin, að. erfitt mun
vera að koma fram ábyrgíj á hend-
ur járnbrautarfélaginu, eftir lög-
um þessa fylkis. En ^ftur á
móti hafa skilgóðir menn, sem lög
þessi hafa kvnt sér nokkuð ítar-
lega, lialdið því fram við oss, að
í sumum tilfellum, er nefnd voru
hér að framan, muni auðgert að
fá járnbrautafélagið dæmt i skaða-
bætur, ef mál væri höfðaö gegn
því.
En það er nú svona, að fátækir
bændur til sveita kynoka sér við
að fara i mál við auðfélag, eins og
C. X. R. félagið. Þeir vita, að
þeim yrði gert svo erfitt um að
ná rétti sínum, sem framast væri
auðið, og ekki yrði svifist að láta
litilmagnann kenna kraftanninar.
Eigi að síður liggur það í augum
nppi. að ])að hefði meir en litla
þýðingu, þó að ekki vnnist nema
að eins eitt slíkt skaðabóta mál,
höf'ðað gegn félaginu út af gripa-
drápi eimlesta þess.
Að minsta kosti er ekki ólíklegt,
að það hefðist upp úr málarekstr-
inutn, sem ófáanlegt hefir revnst
hingað til. að félagið yrði skyld-
að til að girða meðfram járn-
brautinni. Það yrði strax stór-
kostleg umbót til batnaðar. Þá
yrði að jafnaði ekki öðrum gripum
hætt, en þeim sem flæktust inn
fyrir girðinguna, eða yrðu fvrir
lestinni á brautamótum eða kross-
götum, en mikill munur væri
því, eða hinti sem nú er, þar sém
allur norðurhluti brautarinnar er
ógirtur.
Það er ógerningur að eimlestir
C. X. R. félagsins fái að halda
áfram að krassa lifið úr arðmesta
búpeningi bygðarmanna bótalaust
eins og þær hafa gert að undan-
fórnu, eða ef til vill enn stórfergi-
legar.
Ðygðarmenn ættu að reyna að
fá ráðstafanir gerðar, ti! að hamla
slíku tjóni. Reynandi væri enn að
senda sendinefnd og skora á fylk-
isstjórnina að líta járnbrautarfé-
lagið girða braut sína. Því ætti
þó að vera mögulegt að fá fram-
gengt. Það væri skylda þing-
mannsins að blutast til um slíkt,
og hann kvað mega sín svo mikið
hjá Roblinstjórninni, að bún vilji
miklu meira fvrir bann gera, en
suma hina þingmennina, sem ekki
eru jábræður hernar í öllum fylk
ismálum. X’ú ætti herra Taylor
ar sézt yfir, og nnindu oftlega
hafa verið fúsir til að brottnema
þau eða breyta, ef athygli þeirra
hefði verið beint að þeim í tæ a
tíð. I annan stað bafa þess orðið
dæmi. að forseti hefir neitað að
staðfesta lagafrumvörp, af því að
þau hafa haft að geyma ýms sér-
stök atriði, er forseti hefir engan
veginy séð sér fært að ljá sam-
þvkki sitt.
Ýmsum hefir þótt þaC helzt til
óuærgætin lagaboð við forsetann,
þessi sem hér hafa verið ta'in.
Mörgum hefir fundist hann eins cg
bundinn í báða skó, og hér þyrfti
að sjálfsögðu grundvallarlaga-
breytingar við.
Sá er til þess hefir orðið að
bera grundvallarlaga-breytingu í
þ.» átt, er Knute Nelson, senator.
Fer hann fram á það í tillögu
sinni, að forseta sé leyft að neita
nokkrum hluta hvers frumvarps
um sína staðfestingu, ef honum
sýnist svo, en geti staðíest hínn

THE DOMINION BANK
Sir EDMUND B. OSI.ER, M. P., Prea W. D. MATTHEW8 ,Vlce-Pre..
C. A. BOGERT, General Manager.
Höfuðstóll horgaðu. ... . $5,000,000
Varasjóður............ $6,000,000
Allar eignir _________ $76,000,000
^iiUSINESS-.VIENN Á BŒNDAtíÝLUM
— einsog butiness menn íboigum og baejum—faera sér velí nyt jvau
vildarkjör, sem þes i b. nk býður. Fyrir utan sparisjóðs reikning, má
fá hjá honum áv*sara reikning, svo að öll gjöld megi greiða með á-
vísunum á hann. Bankinn inn.ieimtir skuldir fljótt og vel. Kaupir
söluskírteini og sinnir öllum bankav.ðskiptum.
Hag?ð þér viðskiftum yðar svona vel?
N'OTKE DAME BRANCH: Mr. C. M. DENISON, Manuger.
SEI.KIKK BRANCH: J. OKISDALE, Manager.
M.
ið, því að már.udaginn 28. April
átti hann að leggja í póstferð
austur að Hólum. Komust þeir
austur undir miðjan sand, en þar
varð fyrir þeim ákaflega mikið
hlaup nieð jakahrönn suður að
sjó. — Hefir það síðan verið mælt
þar sem það kemur fram úr jok-
ul-öldunum og er 700 faðmar (á.
breiddj. — Var þá enn í því svo
mikið vatnsmegin, að langt var
hluta frumvarpsins eins fyrir því. um óreitt. Stóðu jökulstykkin
Megin atriðin í tidögu Nelsons
senators eru þetta:
Ef eitthvert frumvarp, sem lagt
er fyrir forseta til staðfestingar,
hefir inni að halda ýms lagaboðs
atriði, getur hann felt suiri þeirra
atriða en samþykt önnur. Ef for-
seti notar sitt neitunarvald þann-
ig, á hann að greina frá í fylgi-
skjali, liver þau atriði eru, sem
þar til og frá upp úr vatninu kol-
mórauðu, en viðbúið var, að hvörf
eftir smærri jökulstykki væri til
og frá í farveginum.
Þeir gengu þá upp á skriðjökul-
inn vestan við hlaupið, til þess að
sjá austur yfir sandinn. Síu þeir
þá austarlega á sandinum ógurlega
jakahrönn ('hún er klukkutíma
Frá Islandi.
Nýja fjósið á Grund í Eyja-
firði er með stærstu og vönduð-
ustu fjósum, sem hér hefir verið
komið upp. Það var bygt í sum-
ar sem leið og ekkert til þess spar-
að, að það gæti orðið sem bezt.
Það er alt steinsteypt, og undir
þvi er áburðarkjallari mikill, eða
haughús. Fjósið er 30 álna langt,
14^2 alin á breidd og um 10 álnir
að hæð frá botni áburðarkjallar-
ans og upp í mæni. Það er bygt
á jafnsléttu, og til þess að gera
kúnum hægra fyrir eða mögulegt
NORTHERN CROWN BANK
AÐALSKRIFSTOr'A í WINNIPEG
Höfuðstóll (Iöggiltur) . . . $6,000,000
Höfuðstóll (greiddur) . . . $2,746,000
Formaður
Vara-formaður
Jas, H. Ashdown
Hon.D.C- Cameron
STJÓRNENDUK:
Sir D. H. McMillan. K. C. M. G.
Capt. Wm. Robinson
H. T. Champion Frederick Nation
W, C. Leistikow Sir R P. Kobli(n, K.C.M.G,
AUskonar bankastörf afgreidd.—Vér byrjura reikninga við eiustaklinga
eða félög og sanngjarnir skilmálar veittir, —Avfsanir seldar til hvaða staðaar
sem er á slandi. — Sérstakur ganmur gefinn sparisjóðs innlögum, sem hægt
er að byrja með einum dollar. Reutur lagðar yið a hverjum 6 mánuðum,
T. E. THORSTEINSON, Ráösmaöur.
Cor. Willim Ave. og Sherbrooke St. Winnipeg, Man.'
launahækkun allra skrifstofustjór-
anna í stjórnarráðinu.
Aftur er sagt að skrifaralaunin
séu nógu-há (1500 kr.ý og ekki
jafnbrýn nauðsyn að bæta við þau.
Þegar hafisinn rak upp undir
Langanes um páskaleitið náðust
150 blöðruselskópar á ísum frá
nyrztu bæjum á nesinu, Skálum og
Skoruvík.
Xýlega hélt Árni prófastur á
Skútustöðum uppboð á fénaði sin-
„ , . uin og fóru stimar ærnar á 30 kr.
að komast mn 1 fjosið, hefir verið 1 t? 1 x 1 . * , x
- , ,.... 3 ’ : , „ hver. Er það hæsta verð a sauð-
gerður skaflotur upp að þvi, með- c- „
r . , \ fe, sem dænn eru tu þar nyrðra.
fram annan hhðinni, jafnhatt fjos- Um sömu mundir bauB Friörik
gafhnu. Fjosið tekur 32 naut- bóndi Er!endsson á Syðribakka í
gnpt. Kyrnar snua hof'ðmu að Kelduhverfi upp fé sitt cg fóru
hliðarveggjunum og er fóðurgang-
ur meðfram þeim. Veggirnir eru
4 álnir á hæð og risið um 3 álnir.
Jötur og milligefðir eru úr tré,
upp íe sitt cg
ærnar alt upp í 25 kr. — Geld-
ingar höfðu farið á 15 kr.
ferð lestagang þar sem hún er j,akis pappalagt og járnþak yfir.
ann neitar að fallast á, og verður mÍóst UPP‘ UU(1ir ÍökliJ 5 fór hun Milli P^PPa og járn var
og mikil nauðsyn á að koma í veg
fyrir slíkan óskunda af hálfu járn- j s'na '!,»S af S(ir og launa kjós-
brautarfélaganna.
t einni islenzku bygðinni hér í
nánd við Winnijæg, hefir býsna
tilfinr.anlegt tjón orðið af gripa-
drápi, \er eimlestir hafa valdið, í
fyrra og það sem af er yíirstand-
andi ári. A þessu tímabili hafa
eimlestir C. Xr. R. félagsins drep-
ið stórgripi, kýr og hesta fyrir 11
mönnum, sem flestir eru íslend-
ingar, á að eins 18 mílna svæði,
milli Lundar og Ericsdale-stöðva.
Er slíkt ekki mótvon, þar sem
járnbrautin liggur um bújarðir
bænda og gripahaga, en enginn
vírgirðingarsjx)tti, hvorugu megin
við hana, á öllu svæðinu sem fyr
var nefnt, né heldur þar norður af
svo langt sem hrautin nær.
Mennirnir sem gripir hafa ver-
ið drepnir fyrir eru þessir:
Jón Benjamínsson misti 1 nautgr.
Benjamín Jónsson — 1 —
Bjarni Torfason — 3 —
Þorkell Jónsson — 1 —
Sigurjón jónsson — 1 —
Jjón Sigurðsson — 2 —
Snæbjörn Einarsson — 1 —
Ólafur Magnússon — 5 —
Björn Austmann — 1 —
Th. Breckmann — 1 —
John Chartrand — 1 hest
Þetta er býsna tilfinnanlegt
tjón ekki á stærra svæði, og sumir
þeir, er fyrir mesta tjóninu hafa
endum sínum þarna norður frá,
öflugt fylgi í síðustu kostiingum.
Hér er um mikilvægt hygðarmál
að ræða, sem hann getur ekki,
stöðu sinnar og skyldu vegna, lát-
ir undir höfuð leggjast að sinna.
Menn bíða eftir að sjá, hve rösk-
leg hjálp sú verður, er hann lætur
hér i té.
Þörf lagabreyting.
Það er eitt ákvæði í lögtifn
Bandarikjanna, að skylt sé að
leggja fyrir forseta Iagafrumvörp
þau, er efri og neðri deild sam-
bandsþingsins hefir sampykt. A
forseti annað hvort að staðfesta
hvert frumvarp í heilu lai>i eða
fella það. Hann getur ekki felt
nokkurn hluta neins frumvarps,
en staðfest hinn hlutann.
Þcssi tilhögun hefir mælst mis-
jafnlega fyrir, sem von er, og
sérstaklega hefir forseti .oft átt
erfitt aðstöðu við að hlýðnast þess-
um lögum. Hann hefir oft orðið
að samþykkja ýms frumvarps at-
riði, sem hann hefir verið andvíg-
ur, til þess að ko’mast hjá aö fella
frumvarpið í heild smni, er hann
hefir verið fylgjandi, og viljað fá’
lögleitt. Slíkt atriði hefir stundum
bæði ftilltrúum efri og neðri deild-
þá litið svo á að þessi atriði séu í síbreikkandi eftir þvi sem sunnar
brottnumin úr frumvarpinu. En dró sandiuu. og náði svo langt,
nær sem forseti gerir slíkt, er hann senl l'eir e>T^u- Sýr.dist Ilannesi,
skvldur að senda þingdeildinni.!er betur er sk>’gn- vatn vera
sem frumvarpið varð til 'hjá, það | hr9nninni. Snéru þeir þá ofan af
aftur með áorðinni breytingu, og j Íöklinum ti! hesta sinna> °S sáu
tekur hún þá á nv til íhugunar j l,eir- aS vatni?s hafði renað meSan
, „ . , „. e ! þeir voru á jöklinum, en var þó
þau atriði, sem forseti hefir felt. ... . c /
* ... ! oreitt, enda aliðiö dags. Sneru
í-cgar þetta hefir verið gert, og peir þyj aftur.
ef tveir þriðju hlutar þingmanna Á mánudaginn næsta á eftir
sam]>ykkja hin sömu atriði á ný, kom Stefán að sækja póstinn og
verður frumvarpið eins cg það skýrði hann mér þá frá ferð sinni
á laugardaginn. Taldi hann lík-
legt, að fært mundi nú yfir sand-
inn, ef hann fengi góða menn tvo
til fylgdar og fékk hann þá.
Þeim félögum gekk ferðin vel
austur vfir sandinn og tafðist
liggur þá fyrir afgreitt til hinnar
þingdeildarinnar, er íhugar það og
á ný. Ef þingdeild sú samþykkir
líka þau atriði er forseti hafnaði,
verða þau að lögum ásarnt þeim
1duta frumvarpsins, er forseti
hafði veitt samþykki sitt.
F.f forseti endursendir þingi í
mrru heyi.
Áburðarhúsinu undir fjósinu er
skift í þrjú ’hólf, með 6—7 þuml-
unga þykkum steinveggjum. Er
það gert til hægðarauka við
geymslu og notkun áburðarins.
Vetrarmykjan er geymd i einu
hólfinu, sumarmykjan í öðru og
mykjulögurinn í því þriðja.
—Freyr.
Landstjórnin ætlar að leggja
Sagt er að norðan, að búist sé
við alt að krónu hæst fyrir ullar-
troðið pundið í sumar.
Æðardúnn er tekinn að hækka
mjög í verði. Seldist i vetur fyr-
ir 17 krónur pundið. Búizt við
háu verði í sumar. — Stór skaði,
hve æðarfugl er drepinn gengdar-
laust víðsvegar við landið. Mætti
stórmikið æðarvarp vera ella,
langtum víðar en nú er, ekki sízt
við Faxaflóa.
fyrir næsta alþingi
tillögur
Bookless útvegsmaður skozkur
í Hafnarfirði flutti hingað bifreið
itm j í vor og hefir margoft ekið á
henni milli Hafnarf jarðar og
Reykjavíkur. Rennur hún mjúkt
og liðlega um veginn og lætur vel
að stjórn. Er það fyrsta bifreið-
in, sem að gagni hefir komið hér
á landi.
Nú er sagt, að félag sé stofnað
hér í bænum til þess að kaupa tvær
bifreiðar, átta-manna-för, og eiga
þær að flytja fólk milli Þingvalla
og Reykjavíkur að sumrinu og
svo til annara staða, eftir þvi sem
vegir leyfa.
í gær og fvrradag var hörku-
stormur norðan hér sunnanlands
með allmiklu frosti um nætur. —
í öðrum landsfjórðungum var víða
snjókoma og hlýtur hret þetta að
hafa kift úr gróðri. Nú er komið
gott veður aftur.
í Gullbringu- og Kjósarsýslu
var kosinn séra Kristinn Daníels-
son á Útskálum með 235 atkv.
Björn í Qrafarholti fékk 100
atkv. og Þórður Thoroddsen 65.
— Ógild vóru gerð 25 atkv.
í Suður-Múlasýslu hlaut kosn-
ing Guðmundur Eggerz sýslumað-
ur, með 281 atkv.
Þórarinn bóndi Benediktsson á
Gilsárteigi mun hafa fengið 226.
Ófrétt enn úr Barðastrandasýslu.
—Ingólfur......
Reykjavík 17. Maí.
F.ftir því sem ísafold hefir frétt,
ekki frumvarpsatriði, er hann hef-
ir felt, innan tíu daga, að sunnu-
dögum meðtöldum, þá hefir hann
fyrirgert neitunarvaldi sínu við-
víkjandi einstökum atriðum.
Þessi grundvallarlagabreytingar
tillaga Xelsons senators mun mörg-
um virðast svo sanngjörn og þörf,
að líklegt er talið, að báðar þing-
deildir fallist á hana.
póstur alls ekki fyrir þetta hlaup.
Er það ])ó eitt af hinum mestu,
. er komið hafa í manna minnum,
enda 10 ár !i$in síðan áin hljóp
síðast.
—Ingólfur.
ísl. bókasafnið í Ninette
Með ])akklæti skal þess getið,
að nokkurir menn úr ýmsum átt-
urn hafa tekið vel i það, að styrkja
stofnun íslenzks bókasafns við
heilsúhælið i Ninette.
Bækur hafa gefið: H. S. Bar-
dal, R. Marteinsson, J. S. Mýr-
tnann, ónefndur, Magnús Johnson,
Vlrs. T. Hinriksson, Jónas Jónas-
son. og Halldór Jóhannsson, alt í
Winnipeg. Eggert Erlendsson,
Edinburg, N. D., G. Thorleifsson,
Stony Hill, Man., Mrs. Sigurbjörg
Johnson, Selkirk.
Penniga hafa gefið: Símon
Johnson $5. Mrs. Ingibjörg Stew-
art 30C. ónefnd $1.25, Mrs. T.
Hinriksson $1, Guðjón Eggerts-
son $1, O. W. Ólafsson $1, öll í
Wpg.J; C. Christinsson, Marker-
villa, Alta, $2, S. M. Breiðfjörð,
riiingvalla, Sask,. $1.
Peningunum er varið til þess að
kaupa nýjar bækur. til að binda
jækyr eftir þörfum, og til að
fcorga undir bækur vestur. Nokk-
uð af bókum hefir nú ])egar verið
sent á hælið.
Wþg., 8. Júní, 1913.
R. Marteinsson,
fluttur að 493 Lipton St.
Bróðerni og þjóðerni.
“Landar-’ í bezta bróðerni
brautir metnar þræða,
þegar um eigið þjóðerni
Jieirra er að ræða.
Heróp þeirra eiðfest er:
“Eflum þjóðar framann,
íslendingar vrljum vér
vera allir saman.’’
En þá ‘’Robbi” otar geir
ýmsir heykjast viður,
hans að fótuni flatir þeir
falla í duftið niður.
Þar er hauglagt þjóðerni
þeirra og metnaðs eiður,
svo á bak — í bróðerni —
brotinn þjóðar heiður.
Vér sem börn í bróðerni
hárumst vestur um hafið,
þenktum sízt vort ])jóðerni
þannig yrði grafið.
S. J. Jóhannesson.
FERÐA-FÖGGUR.
STEPHAN G, STEPHANSSON.
Fjalla milli.
Tilkynning.
Skeiðarárhlaupið.
Eftir skýrslu Magnúsar próf.
Rjarnarsonar d Prcstbakka.
Skeiðará byrjaði að hlaupa 6.
Apríl, en fór hægt fyrstu dagana,
og í Fljótshverfi urðu menn ekki
varir við það fyrr en 23. Apríl,
er aðalhlaupið kom. Þá hlupu
Xúpsvötn og dagana þar á eftir.
En á laugardaginn 26. Apríl var
mjög fjarað í • þeim. Fór þá
Stefán Þorvaldsson póstur á
Kálfafelli og fékk með sé'r Hannes
Jpnsson á Núpsstað, hinn röskasta
mann og ágætan vatnamann, til
þess að grenslast eftir hvernig
umhorfs væri á sandinum og hvort
hann væri fær orðinn eftir hlapp-
Hér með tilkynnist prestum og
fulltrúum hinna íslenzku kirkju-
félags safnaða, að þeir eru beðnir
að koma til Hensel N. D. Þar
verða menn til að taka á móti
þeim og flytja þá til Mountain.
Bezt er að þeir korni á þriðju-
daginn eða miðvikudaginn þann
17 og 18 Júní. Ennfremur eru
kirkjufélagsprestar og fulltrúar
frá Minnesota og Mouse River N.
D. beðnir að koma til Edinborgar
XT. D. Þar verða menn til að
taka á móti þeim og flytja þá til
Mountain.
Hensel N. D., 9. Júní 1913.
í umboði nefndarinnar
G. Einarsson.
TVÆR STÖKUR.
Mun þa'ð hæfa hreinni Iund
hart þó æfin geysi
eins og ræfill ráfa grund
rotaður gæfuleysi? —
/. G. G.
Um Baldvin Jónsson skáld.
Skelti óð í skýjað loft
skálds af móði gripinn
Baldvins ljóðin ljúfu oft
léttu þjóða svipinn.
/. G. G.
I.
Mér var löngum gæfan svona gerð:
Gæti eg skotist, varð eg einn á ferð!
Þó hef' cg nú flogið furðu víða,
Flökt í ljóði, þeyst í skemti-reið.
Á'eit nú hverja vagn-stöðv er manns beið
Milli torga á tilhlökkun og kvíða.
Samt er öllu yndi dreift á bug,
Eigi ma'ður sér ei fleygan hug
Færan út af lötur-vegum lesta —
I.eiður slóði væri “Sípíar”
Hefði maður sér ei frárra far,
Þessum flanna og ferðalangi mesta.
Fót manns kveða fastan o’ní hlað
Finst sem vilji, er leggja skal af stað,
Sveitin vor og eitthvað innan gætta.
Er sem togi í fararhuga manns
Penna-skriflin, skotið lága hans;
Ihalds-semi allra heima-vætta.
ÍJt|)ráin og faðmandi bg fríð
Fjarlægðin og andrúms-loftin víð
Grípur hönd manns hlýtt og til sin leiðir,
Hvirflar næstum óvart burt í geim
Hvar sem lendir, alt er orðið heim!
Vítt sem ljóð og ljósið út sig breiðir.
II.
Af sér hlaupin heima-glöpin öll (
Iíefir maður þegar regin-fjöll
Opna langar leyni-dyr í vegginn —
Lækur þarna hefir björgin flutt,
Ain hérna allan dalinn rutt
Þarsem slútti ófær jclkul-eggin.
Hafið þið og beizt um brúðar-Iaun
Berserkir sem rudduð þetta hraun?
Þótti ykkur gnípan fagur-falda
Fanna-hjálm’ er sólin skein við brá?
Grenihliðar grænum mötli á
Valkyrjan i vígi kletta-skjalda.
Fyrir skuld þá skáldsins ómakslaun
Skáruð svo upp fyrír ykkar raun;
Fegins-unað fegurðinni að vinna —
Fúsurr. þrældóm sumir hafa í
Þannig brotið, bæði forn og ný,
Skörð í fjöll og hraun á vegum hinna.
Þú hefir á, um gljúfur-gilin breið
Grópað okkar brautar-viti leið.
Niðrum undirdjúp þú heyrist hlakka,
Hrist og vafin fram um kletta-göng,
Uða-fext og iðu-liðalöng —
Fofnir sem að brýzt um milli bakka.
III.
Stautið um þann veg sem vísar lægst
Væri okkar “Sípiar” ei þægst,
Upp’ á hnjúknum efsta vildi eg þraug\
Ekki til að gá um himna-veg,
Heldur hversu hýr og tiguleg
Jörð sé furðu og fagur-skygnu auga.
Þeim sem uppí eyði-loftin há
Efsta dregur þokutjaldið frá
Hvítum ársal upprennandi sólar,
Iskrystallar breiða skógar-hlíð
Undir hamra-hengiflugin við,
Mænifjölin fannbólstraðir hólar.
Aldrei mældi hind hvað sé ’ann hár,
Hugur manns er eitin svo brekku-trár —
Hér er jökul-garðsins efsti endi,
Yfirgnæfur, þektur vítt og breitt —
Helzt við getum eygt og nefnt það eitt
Sem að tyllist ofar undirlendi.
Þarna sofa, svifnir ofan ský,
Sólargeislar fangi dauðans í.
Væri ei dramb, á dags og jökuls mótum
Djarfur standa og hafa nokkra bið?
tJtum þetta bjarta heljar-hlið
Sjá alt lífið lúta sér að fótum.
IV.
Satt er bez.t, og þau eru eigi öll
Yrkis-virði, sum eru þessi fjöll
Tjoðnar j)ælur pottlokaðar slköflum;
Skaupraun manns, að skreiðast kring um börð,
Skriðu-hlíð og stundum undir jörð —
Lífið hefir kviksett mann með köflum!
Niður stara kletta-stangli köld,
Ktimluð andlit gegnum rifin tjöld
Oníana. Lendin lágrar hæðar
Leirfalls-gáruð, skógar-feyskjum reft.
Frostið hefir fjalla-læki tept,
Flaka þeir sem opnar, storknar æðar.
Ríkis-þjóðir horfa heiminn á
Hrepj)a-konungs smæstu augum frá —
Eg veit land, þó lægri þyki staður,
Leiðin verri og hægðin rniður trygð,
Það á fjöll sem eru betur bygð,
Drottinn varð þar meiri listamaður.
V.
Milli fjalla opnast breiða blá,
Brot af himni fallið jörðti á,
Djúpið tæra; dala-vatn í $körðum.
Dökk-skóguð við hliða-bratta strönd,
Bugað innum dæld og dalalönd.
Fjalla-skuggsjá skorin út með fjörðum.
Skröltir þorp. En eitthvert dauða-dá
Dúrir vatnsins legsteins-fleti á,
Sem þar liggi liðinn fjallsins andi.
Litverpt eins og skini um það í dag
Verðgangs-þjóðar vetrar sólarlag,
Seztrar áður sumar komst að landi.
Einu menjar hera bygð cg haf,
Bjöguð nöfn, sem liðin tunga gaf
Stöðvum hennar stöfuð röngum munnum —
Stef mér heyrist kveðið valnum í:
“Menning okkar hóf sig hæst á þvi
. Að við deyja karlmannlega kunnum”.
Týnt og falið fortíð gleymdri er
Fólkið það sem veiddi og stríddi hér —
Út úr rökkur-drögum dánar-heima
Djúpt um harskóg, lágt sem hringing veik
Titrar ómur: Te-ka-hce-on-weikt ij
Meðan furan grær og dal má dreyma.
1) Te-ka-hæ-on-weik = Tekahionwake. (E. Pauline
Johnson, öðru nafni). Annað helzta frumlega skáldlð, sem
enn hefir vaxið upp I Canada. Indlönsk að ætt og anda.
Hefir kveðlfi “Flint and Feather”, ritað “Legends of Van-
couver”, o. fl. Hún dð meðan höfundurinn dvaldi í Van-
couver. S. G. S.