Lögberg - 12.06.1913, Blaðsíða 1
Þegar nota þarf
LUMBER
Þá REYNIÐ
THE EMPIRE SASH & DOOR CO., LTD.
WINNIPEO, MAN.
Furu Hurdir, Furu Finisti
Vér höfum birgðirnar
THE EMPIRE SASH & DOOR CO., LTD.
WINNIPEG, MAN.
26. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 12. JÚNÍ 1913
NÚMER 24
Þingi slitið.
Sambandsþinginu er sagt upp
eítir langa setu og stranga. ÞaS
e- taliö eitt hið sögulegasta þing
e- veriö hefir i þessu landi. Til
j.ess ber einkum, að tekjur lands-
ins hafa aldrei verið eins miklar
og í ár, enda hefir engin stjórn i
Canada verið eins örlát á landsfé
einsog þessi stjórn sem nú situr
að völdum. Vænsta bitann hafa
fengið hinir gömlu gæbingar con-
servativa, Mackenzie og Mann.
íÞ)|;ir fengu hátt upp 1 20 miljónir,
og mælist það misjafnlega fyrir.
C. P. R. félagið hefir mjólkað
bæði landssjóð og fylkissjóð svo
oft o^ svo mikið, að almenningi
er farið að ofbjóða. Þeir virðast
aldrei fá nóg og aldrei virðast
þeir fara erindisleysu til vina
sinna, conservativa. Sögulegt er
það einnig við þetta þing, að
stjórnin keyrði gegnum neðri
deild þingsins 35 miljón dala út-
gjöld til hervarna, þó að marg-
lofað hefði stjórnarformaðurinn,
að gera ekkert í þvi máli, að þjóð-
inni fornspurðri. öldungadeildin
hafnaði því frumvarpi nema það
væri borið undir atkvæði þjóðar-
innar, og sýndi með því bæði skör-
ungsskap og þjóðarhollustu. öld-
ungadeildin er einmitt til þess ætl-
uð, að hefta kúgunar tilræði
stjórnarinnar við þjóðina, sú deild
á að standa fyrir utan alla flokka,
og hnekkja þeirri löggjöf, sem að-
eins er flokknum i hag, en þjóð-
inni til óheilla. Öldunga deildin
hefir reynst landi voru vel í þetta
sinn og hlýtur þökk og heiður
allra sannsýnna manna.
Stórbruni T ranscona
I vikunni sem leiö brunnu um
200,000 teinabönd, sum með creo-
sot-áburði, er C. P. R. félagið átti
geymd í Transcona, á lób þess
félags, sem heitir Dominion Chemi-
cal company. Hrúgan var að
brenna í 7 klukkustundir, og lagði
rev.kinn hátt í loft, en bjarminn af
eldinum sást margar mílur að,
þegar skyggja fór. Skaðinn er
metinn 150 þús. dala, en hitt er
])ó enn meira, að járnbrautar lagn-
ing félagsins frestast á ýmsum
stöðum, af því að bönd verða ekki
a'ð fá. Verksmiðja sú, sem be'r
áburðinn á böndin slapp nauðu-
lega af því, að vindur stóð af
henni. Margir vagnar, fullir af
teinaböndum, brunnu til ösku, en
sumir urðu dregnir burt. Það
gerði erfiðast fvrir að slökkva, að
langt var í vatn. Vatnsker með
65 þús. gallónum i stóð skamt frá
brunanum, en það tæmdist bráð-
lega. Eldliðar komtt frá St. Boni-
face og gengu vel fram, og mjög
margir áhorfendur lögðu sig fram
til hjálpar, og me'ð því varð all-
miklu bjargað og eldurinn loks
slöktur eftir miðnætti.
Kvenfrelsi og hesta at
Bretar eru hestamenn miklir
og hafa veðjað á hesta sína frá
ómunatíð. Frægasta hestaat þeirra
er kent við Derby, og fóru þar
veðreiðar fram fyrir nokkrum
dögum. Þegar hestarmr voru
l omnir á ferðina, stökk kven-
maður fram úr mannþrönginni og
greiþ i taumana á einum hestin-
um. Hesturinn datt og varð
stúlkan undir honum og reið-
sveinninn lika. Þau voru bæði
flutt á spítala og þar cio stúlkan
en sveinninn heldur lifi. Kón-
ungur átti hestinn og mun það
hafa verið ástæðan til þessa til-
ræðis, að gera sig fræga með því,
að gera leikspjöll, og velja til þess
hest sjálfs konungsins. Mjög
mörg önnur fáránleg uppátæki.
þessara kvenréttinda dísa, gerast
nú á hverjum degi á Englandi.
Þegar griðum varð á komið með
Búlgurum og Grikkjum, tóku aðr-
ir við illindunum. Serbar og
Búlgarar hafa síðan barizt með all-
miklu mannfalli.
Sendiherra hinna síðarnefndu
er farinn burt úr Serbiu, og samn-
ingar meðal þessara þjóða eru
sagðir óhugsanlegir. Serbar og
Grikkir teljast vera í sambandi og
segja blöð að þeir standi betur að
vígi en Búlgarar. Hinum síðar-
nefndu bagar féleysi, því enginn
vill lána þeim.
Breyting til batnaðar.
Hinir spöku ráðamenn borgar
vorrar hafa tekið i sig, að breyta
þeim stað þarsem umferðin er
mest. Sá staður er þarsem Notre
Dame og Portage Ave. mætast. A
þvi svæði eru nýlega reistar tvær
stórbyggingar, tíu lofta háar;
strætisvagnar fara margir þar um,
og þykir gatan of mjó fyrir alla
þá umferð. Því hefir verið ráðið
að kaupa handa bænum hornið
sem Sapatoga hótel stendur á, og
gera það pláss að torgi. Ekki er
sá blettur gefinn, heldur kostar
fetið þar um 5000 dali, en til-
vinnandi þykir þeim, sem kunn-
ugir eru, að kaupa það og gera
það bæjareign.
Gata gegnum búðina
Hina miklu búð sina vill Hud-
sons Bay félagið reisa á einni af
götum bæjarins, Graham Ave.,
milli Vaughan og Colony stræta.
Félagið átti einu sinni alt það
land, og gaf þá bænum lóð undir
götu þessa. Nú vill það fá þann
spotta, sem liggur milli nefndra
stræta og borga fyrir hann rúma
fjörutíu þúsuncl dali. Ráðamenn
bæjarins eru tregir til að veita
þetta, segja sem er, að það sé ó-
hentugt bæjarbúum, að loka því
stræti, heldur væri réttast að
leggja teina á strætið og láta
vagna ganga um það og vestur eft-
ir Livinia, til þess að létta á um-
ferðinni um Portage Ave. Þéir
vilja fá félagið til þess að byggja
yfir götuna og láta hana liggja
gegnum búðina, og er líklegt, að
sú verði niðurstaðan.
Skærur áþingiUngverja
Það er alkunnugt, að þeir eru æs-
ingamenn miklir, Ungverjar; hefir
það eigi ósjaldan komið í ljós á þing-
um, að þeir hafa barist, fulltrúar þj°®_
arinnar svo að blóðið hefir fallið um
þá alla. Slíkar skærur hafa verið und-
anfarið á þjóðþinginu um hríð og
telst mönnum svo til, að Stephen Tiza
greifi, forseti þingsins, sé potturinn
og pannan í ófriðinum þessu sinni,
enda er hann af sumum miðlungi vel
þokkaður. Hann kvað hafa haft það
svo nokkrum sinnum, að hann hefir
kallað herlið til og látið reka út úr
þingsalnum þá þingmenn, sem honum
eru ekki nógu auðsveipir, eða eigi
vilja gera lians vilja. Nýskeð varð
það tíðinda, að einn þingmanna úr
andstæðingaflokki forseta fór svæsn-
um orðum um Ladislaus von Lukas
stjómarformann, og kallaði hann fjár-
glæframann og bófa. Þoldi forseti
eigi og lét kasta þingmanninum út úr
salnum. En svo brá þó einkennilega
við, að þegar stjórnarformaður síðar
höfðaði meiðyrðamál gegn þessum
þingmanni, þá sýknaði dómarinn hinn
ákærða, en stjómarformaður sá sitt ó-
vænna og lagði niður völd. Svo megn
varð og óhugur gegn stjórnarformann
inum, að er hann ætlaði að koma inn
í þingsalinn til að bera fram yfirlýs-
ingu, grenjuðu þingmenn svo hátt, að
hann “komst ekki upp með moðreyk.’’
TEtlaði forseti þá að ganga á sama
lagið og fyrri og láta fleygja þing-
mönnum út með ofbeldi, en það gekk
ekki greitt í þetta skifti og urðu högg
og barsmíð mikil. illmæli og blóðsút-
hellingar. Loks fékk stjórnarformað-
ur hljóð til þess að bera fram þá yfir-
lýsingu, að hann legði niður völd og
var henni tekið með dynjandi lófa-
skellum, en urgur miklar voru í þing-
heimi og fáryrði fóru mörg í milli
stjórnarsinna og stjórnarandstæðinga.
Hnefleikabann í Sask.
Methodistar í Saskatchewan liafa
nýskeð sarnið ályktun til stjórnarinnar
um að fá bannaðar hnefleika sýningar
eítirleiðis þar í fylki, og er tekið fram
í ályktaninni, að bæði fylkistjórn og
sambandsstjórn ættu að taka höndum
saman í þessu efni, því að slíkar sýn-
ngar séu spillandi siðgæði og mann-
orði fylkisbúa í Sakatchewan. Mun
þessi ályktun afleiðing af hnefleika
farganinu í Calgary nýskeð, þar sem
einn íþróttamaðurinn er að hnefleik-
unum gekk beið bana. En sá er af
honum bar gengur laus og kvað hafa
við orð að ferðast umhverfis jörðina
og sýna sig fyrir peninga.
Charles Barber chief game
guardian biöur þess getið, að sá
timi hefjist i Júlí næstkomandi, er
leyft sé að skjóta heiðlóur. Þó
þarf að sækja um skotleyfi og
skulu menn í þessum efnum snúa
sér til stjórnardeildar búnaðar- og
innflutningsmála í Winnipeg.
Miklar skaðabætur
Um þessar mundir stendur yfir
skaðabótamál við C.N.R. félagið, sem
farandsali nokkur, Mr. Ashbee, hefir
höfðað gegn því, út af meiðslum er
hann hafi orðið fyrir í járnbrautar-
slysi á lest nefnds félags í fyrra. Slys
þetta vildi til 4. Marz 1912 og varð
með þeim hætti, að fólksflutnings-
vagnar ultu út af brú C.N.R. félagsins
yfir Saskatchewan fljót. Meiddist þar
margt manna og meðal annara sá, er
skaðabótamálið sækir nú gegn félag-
inu og fyr var nefndur. Meiddist
hann hættulega á höfði og krefst $65,-
000 skaðabóta. Þetta eru hæstu skaða-
bætur, sem nokkurn tíma hefir verið
krafist af einum manni í Saskatche-
wan fyrir líkamleg meiðsli.
íslenzkur heimspekis-
doktor í Vesturheimi
Sturla Einarsson, sonur Jlóhanns
Einarssonar í Duluth, Minn., sem
hefir verið aðstoðari í verklegri
stjórnfræði frá 1905 til 1910 og
kennari í sömu fræðigrein síðan,
við Kaliforníu-háskólann, tók
heimspekis-doktors-próf 5. Maí
síðastliðinn. Próf-verkefni hans
var; Brautir litlu fastastjarnanna
(624) Hektors og f588J Akkiles-
ar, í Troju-kerfinu.
Canada borgar.
Frá Ottawa koma þær fréttir,
að embætti innanríkis ráðherrans
sé svo erfitt og umfangs mikið, að
sjálfsagt sé að ‘skifta ‘því. Dr.
Roche, sem því hefir gegnt um
lítinn tima, er bilaður á heilsu,
og er sagður ófær af þeim sökum,
til að gegna þvi. Ekki er honum
þó ætlað að segja af sér, heldur á
að gera tvö embætti úr þessu eina,
og láta hann halda einhverjum
litlum parti af því. Hvernig væri
að láta gamla Foster koma heim
og vinna fyrir sínu háa kaupi?
Hann er sífeldlega á ferðalagi, en
um árangur af svingli hans heyrist
lítið getið. í Ástralíu hefir hann
setið lengi, og var búinn að koma
einhverjum samningum á við
stjórnina þar, að sögn, en alt er
það nú ujipíloft, eftip stjórnarskift-
in, svo að hann mátti rétt eins vel
hafa setið heima. Landssjóðurinn
er auðugur að visu, en ekki er
hann til þess ætlaður, að greiða
hálaunuðum embættismönnum gíf-
urlega hátt kaup til ferðalaga og
lystitúra út um allan heim.
Dyrnar þrengjast.
Það var ráðið af stjórninni fyrir
nokkru, að hleypa innflytjendum
frá Bretlandi og Nor'ðurlöndum
inn í Canada, öllum verkfærum
mönnum, skilyrða laust, með því
að nóg var að gera handa öllum
sem komu. Nú er svo litið um
peninga og svo lítið bygt á land-
inu, að innflytjendum er ekki at-
vinna vís í borgum, að sama skapi
og að undanförnu, og því hefir
stjórnin ákveðið að fylgja fram
því ákvæði laganna, að hver inn-
flytjandi verði að eiga 25 dali, ella
verði honum ekki hleypt á land.
Þetta ákvæði verður í gildi frá I-
Júlí þessa árs, og nær til allra
nema þeirra karlmanna, sem eru
ráðnir til sveitavinnu og stúlkna,
sem ætla sér að vinna x vistum.
Canada fær aldrei of mikið af því
fólki, og þess vegna er því gefinn
greiðari aðgangur til landsvistar,
heldur en öðru.
Bráðum búin.
Þann 1. Janúar 1915 getur hvert
fljótandi far sem vill, siglt gegn-
um Ameriku, milli Atlantshafs og
Kyrrahafs, segir Colonel Goeth-
als, sem er æðstur þeirra verk-
fræðinga, er ráða fyrir skurð-
grcptinum. Því geysimikla mann-
virki miðar vel áfram, enda skort-
ir hvorki fé né nokkuð annan, sem
hafa þarf til þess að flýta verk-
inu sem mest. Það tefur mest
fyrir, að hinir afarháu bakkar
skurðarins tolla ekki uppi, heldur
hrynur úr þeim altaf annað kast-
ið.
— Eigendur eins lietzta hótels
hér í bænum, Queen’s, hafa selt
það fyrir afarmikið verö, er nema
mun hundruðutn þúsunda. Eign-
ina eiga þeir eftir sem áður, og
leigja hana þeim sem taka við.
Harðstjómin í
Ottawa.
Ummæli McNutt þingmanns.
Thomas MacNutt sambandsþing-
rnaður frá Saskatchewan, fór hér ný-
skeð um á leið heim til sín af þingi.
Fór hann allhörðum orðum um purk-
unarleysi sambandsstjórnarinnar og
ofriki hennar gagnvart minni hluta á
nýafstöðnu þingi. Honurn fórust orð
þessa leið:
“Þingsetu tími hefir orðið óvana-
lega langur þessu sinni, og er liberöl-
um um kent. Þeir eru fúsir til að
taka sinn skerf af þeirri ábyrgð. Þeir
eru á þeirri skoðun, að stefna Bordens
í hervarnarmálinu sé hvorki samkvæm
stjórnarskrá vorri, né yfirleitt heilla-
vænleg hvorki Canada né brezka rik-
inu í heild sinni. Stjórnin hafði alls
enga heimild til að keyra herskatts-
málið gegn um þingið eins og hún
gerði, og ekki var heldur nein knýj-
andi þörf á því, þó að látið væri það í
veðri vaka. Þess vegna fanst liberöl-
um sjálfsagt að standa í móti frum-
varpinu. En jafnframt er þess að
geta, að vér settum oss ekki með vilja
upp á móti því að landsmálastjórnin
gæti farið sína réttu og venjulegu leið.
því að hvað eftir annað buðum vér
stjórninni, að greiða atkvæði um fjár-
lög og önnur nauðsynleg frumvörp;
en ráðgjöfunum sýndist ekki að taka
það til greina.
Liberalar voru hins vegar ráðnir i
því að láta ekki herskattsfrumvarpið
ná fram að ganga án þess að hafa
gert alt löglegt er í þeirra valdi stóð,
til að hamla þvi að það yrði að lög-
um. Loksins tókst stjórninni með
brögðum að korna að frumvarpi til að
loka umræðum og hefta alment mál-
frelsi á þingi. Nú er svo langt komið
að vér eruni komnir undir harðstjórn-
arvald. Vér höfum glatað þingræði
voru, og þess vegna ekki framar frjáls
þjóð, svo framarlega senx stjórnin
beitir valdi því, er húr hefir nú sölsað
undir sig. Stjórn. tók það ráð að leiða
baráttuna um herv"-ábð til lykta, í
stað þess að bera það undir landslýð-
inn eins og henni bar að gera. Ekki
er ósennilegt, að frumvarpið sæti sömu
örlögum að ári er það verður borið
undir öldungadeildina, eins og það
sætti nú, og fari svo eins um það eins
og þjóðvega frumvarpið; eg sé ekki
betur, en að öldungadeildin hafi íarið
algerlega rétt að, þegar tekið er tillit
til undangenginna aðfara stjómar-
hlutans í neðri deild.
\’iðvíkjaudi fjárveitingum til járn-
brautafélaga sagði MacNutt meðal
annars: “Þó að liberalflokkurinn við-
urkenni að þarflegt sé að veita járn-
brautafélögum sæmilegan styrk til
samgöngubóta, þá finst oss, sem telj-
um oss í andstæöingaflokki stjórnar-
innar, að liðinn ætti að vera sá tími,
er járnbrautafélögum sé afhent stór-
fé að gjöf. Þessvegna voru liberalar á
þingi því mjög mótfallnir, að C.N.R.
félaginu væri veittar $15.000,000 i
þóknunarskyni. En meiri hlutinn hlaut
að ráða og urðu lyktirnar þær, að C.
N.R. félagið fékk að gjöf úr rikis-
sjóði $15,000,000, þó að í móti kæmi
$7,000,000 af C.N.R. “stock,” sem nú
er æði mikils minna virði einsog stend
ur en nefnd upphæð.”
Um þjóðvega frumvarpið fórust
Mr. MacNutt þannig orð: “Það lít-
ur svo út, sem almenningi sé ekki vel
ljóst hversu þessu frumvarpi er hátt-
að. En mála sannast er það, að
stjórnin lét í veðri vaka, að féð sem
veitt yrði, skyldi brúka til almennra
vegabóta. Vér vorum við því búnir að
greiða atkvæði með enn hærri upphæð
til vegabóta, heldur en stjórnin fór
fram á.en óss stóð stuggur af orðalag-
inu í þessu fruinvarpi. Vér óttuð-
umst að stjónxin hefði sniðið það eins
og hún gerði, til þess að eiga hægt
með að grípa til sunxs fjársins og
leggja í kosningasjóð sinn. Þessvegna
gerðum vér tillögu í þá átt að fénu
skyldi skift milli hinna ýmsu fylkja
eítir fólksfjölda, hvort sem þau væri
liberal eða conservatív. Stjórnin kvað
þá vera tilætlanina. Nú báðum vér
ekki annars í vorri breytingar tillögu,
en að sú tilætlan stjórnarinna yrði
látin sjást svört á hvítu í frumvarpinu
og yrði þannig lögleidd. En það var
ófáanlegt. Þá bar öldungadeildin
fram samskonar tillögu, ekki til þess
að fella frumvarpiö, heldur til að laga
það. En heldur en að þessi breyting-
artillaga fengi framgang tók stjórn-
in frumvarpið af dagskrá og samsinti
þannig, að liberalar höfðu haft rétt
fyrir sér en ekki verið að gera henni
neinar getsakir.”
— Ein atvinnugrein er sú hér í
landi, að ala upp villidýr vegna
skinnanna. Á einni lest, sem fór'
nýlega um Saskatoon voru 69 tó-
ur, gráar, morauðar og svartar,
er fara áttu til Prince Edward
Island. Indíánar lxöfðu veitt þær í
óbygðum.
Hvaðanœfa.
— Látinn er í Danmörku
Christopher Krabbe, er um mörg
ár var þingmaður og forseti fólks-
þingsins. Hann var og ráðherra
um eitt skeið.
— Mörg slys vilja txl víðsvegar
um álfuna, af ógætni fólks á vötn-
um og elfum. Átta manns drukn-
uðu einn daginn, er farið höfðu
að skemta séV á bát, og margar
aðrar slysfarir verða daglega.
— Suður í Massachusetts er
verkfall í verksmiðju nokkurri, og
lenti í bardaga með þeim sem
verkfallið gerðu og hinum, sem
héldu áfram að vinna. Orusta sú
stóð í fimm mínútur og særðust
margir. Ein kona var skotin til
bana, er stóð álengdar og horfði á.
— Vestur í Alberta vó maður
vig, er menn halda óðan. Hann
gekk til nágranna sinna, gamalla
hjóna, er flýðu bæinn og skyldu
hann eftir með öðrum manni, er
Metcalfe hét. Skömmu síðar sást
lxann draga Metcalfe á eftir sér
út að hlöðudyrum, og var hann
skotinn til dauðs; vegandinn náð-
ist og er lxann talinn brjálaður.
— Fjórir menn voru á gangi
skamt frá Manitou Man.; einn
þeirra þóttist sjá stein standa út
úr brekku og sparkaði i hann með
fætinum. Þetta reyndist að vera
höfuðkúpa af manni, en ekki fund-
ust nein önnur bein þó leitað væri.
Engin ör eða nxerki fundust á
hauskúpunni og vita menn ekki
hvernig á henni stendur.
— Ein kona verður á skipi Vil-
hjálms Stefánssonar, Karluk, en
aðeins til Norne, Alaska. Þþð er
kona Dr. Andersons, sem giftist
honunx nýlega og vill nauðug við
hann skilja.
— Kuldakast óvenju mikið kom
eftir helgina og var þá frost í aust-
txrhluta Canada og víða í New
York ríki. í Winnipeg var með
kaldara móti og stormur mikill.
— Henri Bourassa, foringi
Nationalista, ritar af miklum móð
um conservativa, einkunx sanxband
þessara flokka. Er sumt i þeirri
lýsingu ófagurt og næsta óþægi-
legt fyrir sunxa ráðherra Bordens
og stjórnarinnar í heild sinni.
Það er og fróðlegt, þó miður fag-
urt sé, að vita hvað gerst heíir
bak við tjöldin hjá þeim stall-
bræðrum, þegar þeir lögðu lag
sitt sanxan til að steypa stjórn
Lauriers.
— Með nxikilli viðhöfn stendur
til að halda 25 ára stjórnar afmæli
Vilhjálms Þýzkalands keisara.
Allir furstar á Þýzkalandi veiða
viðstaddir þau hátiða höld og
sendiherrar viðsvegar að frá út-
löndum.
— Veiði er sögð í góðu meðal-
lagi á Winnipeg vatni. Fyrsti
báturinn kom að norðan til Sel-
kirk á mánudags kveldið. með 150
kassa af hvitfiski og allmikið af
loðskinnum.
— Heinxastjórnar frumvarp ír-
lands er fyrir enska þinginu á ný.
Þeir í Ulster láta vtgkega og segj-
ast munu berjast, ef það gangi
fram. Um 3000 byssur, er þeir
höfðu keypt frá Þýzkalandi, gerði
stjórnin upptækar fyrir þeim ný-
lega.
Á þrettán klukkustundunx flaug
franskur maður í flugvél frá
Frakklandi til Varsjövu á Póllandi,
en sú vegalengd er um 933 míltir.
Það er sú hraðasta ferð, sem
nokkur maður hefir farið, svo
sögur fari af. Með köflum flaug
hann 140 milur á klukkustund, en
til jafnaðar flaug liann 93 mílur á
tímanum alla leiðina. Hann fór
af stað klukkan þrjú, í sólarroð,
og lenti í Varsjövu löngu fyrir
sólsetur. Viðkomustaði hafði
hann þrjá á Þýzkalandi og tafði
það för hans, að hann varð að
leita að eintim þeirra í þykkri
þoku. Til samanburðar er þess
getið, að hin hraðasta járnbraut-
arlest fer þessa vegalengd á helm-
ingi lengri tíma, og fáum eða eng-
uni fugli er talið fært að hafa svo
fljóta ferð um jafnlanga leið.
— George Wyndham, fyrrum
írlands ráðherra í stjórn Balfours
er nýlega látinn, fimtugur að aldri,
allra manna fríðastur og talinn og
vel að sér um margt.
Stórveldin gera alt er í þeirra
valdi stendur til að koma í veg
fyrir að Balkan ríkin berist á
banaspjótum, og. er svo sagt í
fréttum frá Lundúnum, að þær
tilraunir muni eigi árangurslausar.
Beeði Þjóðverjar og Rússar eru á
einu bandi um að viðhalda friðn-
um og Frakkar slíkt hið sama.
— Ein afleiðingin af Tyrkja-
stríðinu er það, að skipaleið um
austurhluta Miðjarðar hafs er
mjög hættuleg. Skip hafa mörg
farizt á þeim slóðum af því að
rekast á sprengikúlur. Hið síð-
asta varð fyrir því slysi á laugar-
daginn; það hét Kurland og var
frá Belgiu, með fólk og flutning.
Skipið náði höfn við illan leik og
varð mannbjörg, en skipið skemd-
ist mikið.
Ur bœnum
íslandsbréf á skrifstofu Lög-
bergs á Sigurður Guðmundsson,
Winnipeg.
ísl. lögfræðinemarnir Guðm.
A. Axford og John Christopher-
son hafa nýskeð lokið fyrri hluta
lagaprófs. Hlutu báðir góða 1.
einkunn. Enn fremur hefir Gord-
on A. Paulson leyst af hendi fyrsta
árspróf í lögum.
Mrs. Katrín Skúlason Hove P.
O., kom á laugardaginn var með
son sinn Björn til lækninga. Hún
fór heimleiðis aftur á fimtudag,
með son sinn á batavegi.
Hinn 1. þ. m. andaðist Sigmund-
ur Guðmundsson 530 Sherbrooke
stræti hálf-sjötugur að aldri. Hann
lætur eftir sig konu og 3 dætur
giftar og eina ógifta, sem er hjá
móður sinni. Sigmundur heitinn
var nytsemdanuaður að ýmsu
leyti og vel látinn. Tiarðarförin
fór fram 4. þ. m. Séra F. J. Berg-
rnann jarðsöng.
Á sunnudagskveldið var lézt há-
aldraður maður Guðlaugur Jóns-
son, hjá tengdasyni sinunx Helga
Jónassyni 115 Kidson stræti í
Xorwood. Guðlaugur heitinn var
77 ára gamall, og lxafði kona hans
Ingibjörg dáið í vetur, einnig há-
öldruð. Kona Helga Jónassonar
var stjúpdóttir hanS, en í Norwood
er sonur lxans Andrés og tvær
dættir vestur í landi. Jjarðarförin
fór fram í gær, miðvikudag. Dr.
Jón Bjarnason jarðsöng.
A sunnudagsnóttina andaðist að
heimili foreldra sinna, 668 Alver-
stone stræti Jón Lárus Jýdíus 21
árs að aldri; hann hafði verið
heilsuveill um hríð undanfarið,
en dauðann bar að miklu svipleg-
ar en menn væntu. Bráð líf-
himnabólga mun hafa verið bana-
meinið. Jón var mjög vel gefinn
piltur; náttúrugreind mikil en hæg-
látur og prúður í framgöngu var
hann og hugþekkur öllum er kynt-
ust honum. Hann var hið efni-
legasta ungmenni og þeim mun
sárari söknuður foreldranna, er
eiga þar á bak að sjá einkasyni
sínum í blóma lífsins, en mist áður
annan son fyrir nokkrum árum,
Normann, líka mjög efnilegan
pilt. Hinir mörgu vinir þeirra
hjóna samhryggjast þeim inni’ega
í þessari þungbæru sorg þeirra og
biðja Drottinn að leggja þeinx líkn
með þraut.
Einar Hjaltested söngvari er
nýlagður af stað vestur til A’-gyle
til að halda þar söngsamkomur.
Hann hefir mikla og fagra rödd
o verða sjálfsagt vel sóttar sam-
komur hans. Fvrstu söngsam-
komu sína heldur hann að Brú P.
O., en síðar í Glenboro og Bald-
ur
Til lækninga lxefir verið um tfma
hér í borg Mrs. Þórdís Samson frá
Swan River. Lagði hún af stað heim-
leiðis eftir helgina.
Þeir St. A. Einarsson frá Oak
View og Helgi sonur hans voru stadd-
ir hér í borg um síðustu helgi.
Staddír voru hér í bænum í vik-
unni Gunnar Lindal frá Mozart og
unglings piltar tveir, Steinþór og
Borgþór Þorsteinssynir, og höfðu við
orð að flytja til Keewatin, Tíðarfar
bærilegt vestra, en þó í kaldara lagi;
dágóðar horfur með akra, sem sáð
sáð varð í nógu snemma. Grasspretta
i góðu meðallagi. Heilsufar og skepnu
höld góð, en torsótt peningalán hjá
bönkum.
Prestafundartíma
breytt.
Astæður prestanna sumra
virðast svo, að ekkert geti í þetta
skifti orðið af lögákveðnum
prestafélagsfundi fyrr en á mið-
vikudag síðdegis. Prestar komi
því til Mountain á sama tíma
sem aðrir kirkjuþingsmenn, 18.
Júní.
Fyrir hönd stjórnarnefndór
prestafélagsins,
Jón Bjarnason.
Frá Islendingadags-
nefndinni.
íslendingadagsnefnöm hefir
þegar átt tvo fundi og er að und-
irbúa hátíðahaldið með miklum
áhuga.
Sportsnefndin vinnur af kappi
miklu að sínu hlutverki og kenxur
auglýsing frá henni i næsta blaði.
Prógrammsnefndin liggur heldur
ekki á liöi sínu. Hefir hún gert
ráðstafanir til að fá helztu ræðu-
skörunga íslenzka vestan hafs til
að ávarpa fólkið á hinum mikla
hátíðisdegi. Þá hefir og verið lagt
að skáldunum að yrkja sköruleg
kvæði.
Nefnd hefir verið kosin til að
fá niðursett fargjald handa gest-
utn er til hátíðarinnar sækja; er
búist við að fargjalds afsláttur
jafngildi afslætti fargjalda um
sýningarleytið, og verður innan
skamms gerð ítarleg grein fyrir
honum.
Tvennskonar nýjar íþróttir
verða reyndar á þessarf hátíð.
Önnur sú að slöngva hamri, hin
kúlukast. Og er þeim, sem reyna
vilja, ráðlegast að æfa sig undir
þá raun.
Islenzkir innflytjendur.
Þjessir íslenzku mntlytjendur
konxu lxingað til borgar á fimtu-
daginn var;
Frá Akurevri:
Adam Þorgrímsson ffyrrum rit-
stjóri Nl.J
Haraldur Ólafsson
Steindór Takobsson
Rósmundur Árnason
Ivar H. Feldnxann með konu og
barn
Klara Bjarnadóttir
Guðný Jónsdóttir
Nanna Sigtryggsdóttir
Hermann Kristjánsson.
Frá Húsavík;
Karl Jónasson með konu sina,
Guðrúnu Sigurjónsdóttur.—Næsta
dag kom Indriði Reynholt er dval-
ið hefir á Islandi um hrið.
Aðsent.
Þegar eg í 36. númeri Heimskringlu
las ritgerðina um deiluna milli Banda-
ríkjanna og Japan, varð eg hrifinn af
hinni hjartnæmu hluttekning, sem rit-
stjóri H. virðist taka i nú yfirstand-
andi kjörum Japana; líka varð eg
undrandi yfir þungyrðum þeinx, sem
hann ritar um Californiabúa fyrir að
reyna að reka Mongola af höndum
sér. Ritstjórinn ætti þó að sjá það,
að takist þeim, sem vonandi er. að út-
rýma þeim gulu úr Bandaríkjunum,
eru lielzt líkur til að þeir flvtji þess
nxeir til Canada; og lesenduni Hkr. er
fullljóst, aö greint blað styður að inn-
flutningi þangað, og þá hefði ritstjór-
inn betra tækifæri til að ná fulikom-
inni vináttu þeirra, og að verðugu
mundu þeir þá gera hann að heiðurs-
meðlim sínum.
Min skoðun á máli þessu er sú, að
B. C. stjórnin ætti nú að breyta að
dómi Californiabúa og semja þau lög,
sem gerðu J. og K. þarkomu og veru
óiHÖgulega. En viturlegra væri þó að
Randar. og Can. gerðu útrýming Mon-
góla að samciginlegu máli; þá múndu
Mið-Ameríku ríkin koma á eftir, líka
Suður Ameríka. Þá fyrst væri inál
þetta komið á það stig, sem það þarf
að komast.
Islendingur, scm lcngi hcfir
dvalið í Ameríku.
B57T‘
— I Kína eru miklar viðsjár,
samsæri og upphlaup. Nýlega voru
þar teknir af lifi 200 samsæris-
menn. Þþr á meðal voru allmarg-
ar konur, er fengið höfðu gott
uppeldi utanlands. Vafasamt
þykir, að Yuan-Shi-Kai haldi for-
seta tign, með því að óvinir hans
gerast mjög umsvifamiklir.