Lögberg - 24.07.1913, Blaðsíða 5
iuGKBJíl.ríQ i. o.MTUÐAGlISlX'í ' 24. Júlí 1913.
Suður British Columbia - - Hið rjettnefnda fyrirheitna land
Grand Forks, B. C.
Framtíðar höfuðborg við landamæri Suður British Columbia. Vís að verða stærsta
borg í fylkinu næst sjáfarborgum.
m—mm Completed R .R. m mm m Önder Constrvction
WlNNIPCG ■
• IHTERNATIONAl. 0OUNDAKV
s^r'or
•: -j&fr?: 1' Z x j í
+<y'
PORTLANO
---CRAND FORKS as RAILWAY CENTRL
‘N0 SHOWINC
uí.tu tARCr rFNTPFF.
CONNECTIONS wth LARGE CÉNTRES.
MIÐSTÖÐ JÁRNBRAUTA
9 BRAUTIR
Aðal skiftistöð á skemstu braut C. P. R. frá Winnipeg til Vancouver, er verða mun aðalbraut fyrir fólk og allan
flutning er fljótt skal flytja og sömuleiðis skiftistöð fyrir Great Northern V. V. & E. braut frá Spokane til Vancouver,
með útúr brautum til Seattle, Tacoma, Portland, Duluth, Minneapolis, St. Paul, og Chicago.
Feikna mikil og nálega ótæmandi náttúru auðlegð. Þar eru námur, skógarhögg, aldinaræktun og akra rækt.
Aldini frá Grand Forks eru fræg um víða veröld.
í Grand Forks er hin stóra Granby bræðslusmiðja, hin stærsta í brezka ríkinu og hjá Grand Forks og Phoenix eru
hinar mestu koparnámur í Canada.
Þar eru þrjár sögunarmylnur er sagað geta 195,000 fet á dag; byggingarefni alskonar á næstu grösum. Ódýrt
rafmagn og vatnsafl, rafmagn fyrir minna en lc per k.w. Bærinn á sjálfur aflstöð og afbragðs góða vatnsleiðslu.
Grand Forks gengur næst Vancouver að vörumagni, því er inn flyzt í landið.
I Grand Forks eru fögur íbúðarhús, breið, hrein, malarborin strœti, steyptar stéttar, fögur opinber stórhýsi, beztu
skólar af hverri tegund, fimm kirkjur, tvö fyrirtaks dagblöð,
Þér getið grætt á því að kaupa lóðir í Grand Forks.
Menn óskast
til að læra að keyra' bifreiðar
og gera viS þær, svo og stýra
þungum dráttar vögnum, sömu-
leiöis aS læra aS leggja tígul-
stein í vegg, setja vatn og ljós í
hús, gera áætlanir um húsasmíS-
ar, uppdráttar list, rafmagns-
storf o. s. frv.
OMAR SCHOOL OF
TRADES & ARTS
483 MAIN STREET
(Opp. City Hall)
CANAOffS
FINEST
THEATRE
Vikuna sem byrjar 28. Júlí
Matinees miðv.d. og laugardag
LEWIS PIELDS’
“AIíIj - STAR COMPAXl’
Saman stendur af
Sárflnum, glitrandi, hrifandi,, tindr-
andi leikstjörnum og aðlaðandi
fögrum Broadway-meyjum
er leika I
“Hanky Panky“
Hið síðasta og bezta í söngleika skemt-
un.—Hið gamla hafið þér séð — sjáið
nú það slðasta og bezta.
Hefir nokkur leikhússtjóri safnað sam-
an í einn hóp markverðari leikendum
en þessum? Lesið nöfnin:
Max Ilogers, Harry Cooper, Hugli
Cameron, Artliur Carleton, Christino
Nielson, Virginia Evans, ðlyrtle Gil-
bert, Flora l>ay, VVilliam--Montgomery
og Moore—Florence.
Bætið við þetta 60 stássmeyjum,. hin-
um íegurstu í Ameríku, og yður mun
skiljast hvers vegna allir tala um
llanky Panky. Fálð sætl snemma;
verða til sölu á föstudag, 25. Júll.
Öll vor eign er nærri miðbœnum, Aliar lóðir fimtíu fet, liggja fallega við trjá-
settar götur, hið víðfrœga Transcontinental Boulevard er lagður beint fram hjá
eign vorri, Verð lóðanna $150 og þaðan af meira
Biðjið næstu skrifstoíu ura bækling með upplýsingum.
INTERNATIONAL SECURITIES COMPANY, Ltd.
ADAL SKRIFSTOFA, WINNiPEG, MAN.
' ÚTIBÚ Á ÞESSUM STÖÐUM-------—
VANCOUVER, B. C.
1001 Dominion Bldg.
VICTORIA, B.C
1324 Douglas St.
DULUTII, MINN.,
305-6 lst N’t’l Bk.B’g
MONTREAL, QUE.,
■íorkshire Building.
ST. JOHN, N.B.,
Dearborn Building.
REGINA, SASK.,
VVestern Trust Bldg.
BUFFAUO, N Y.,
708 Iroquois Bldg.
CALGARY, ALTA.,
1321 First St. West.
DETROIT, Micli.,
302 Free Press BXdg.
LONDON, Ont.,
Dominion Bk. Ch’brs
MEDICINE HAT,
212 South Ry. Street
SASKATOON, Sask.,
104 Sumner Bldg.
DAUPHIN, Man.,
VVallace Building.
TORONTO, Ont.,
Royal Bank Bldg.
PRINCE ALBERT,
K. of C. Bulldlng.
EDMONTON, Alta.,
853 Flrst Street.
MOOSE JAVV, Sask.,
VValter Scott Bldg.
BRANDON, Man.
47 Clement Bldg.
FT. WILLIAM, Ont.,
Unlon Bank Bldg.
CHICAGO, 111.,
Clty Ilall Sq. Bldg.
sóknum Schiitz, sem er og frægur
vísindamaöur þýzkur. Vegna þess
aö sjálfur Róbert Kock kom fram
meS þessa nýju kenningu urSu
ýmsir fundarmenn til þess aS
grípa hana tveim höndum. Meö
þessari kenningu taldi Kock alla
kjöt- og mjólkur-skoöun hvaö
berkla snerti meö ,öllu óþarfa.
En þrátt fyrir þetta komu þá strax
á fundinum kröftug andmæli,
einkum frá Englendinga hálfu.
Þeir settu t. d. nefnd í tnáliö, sem
skipuð var hinum færustu sér-
fræöingum. Vann sú nefnd í sam-
felt io ár eöa þangaö til 1911.
Komst hún að þeirri niðurstöSu,
aö menn og skepnur gætu sýkt
hvaö annað. Sömu niöurstööu
hafa og ýmsir aörir vísindamenn
komist að.
Mannaberklar berast þráfald-
lega í nautgripi, en nautgripaberkl-
ar sjaldnar í menn, þó taliíS sé aS
2-3. af barnaberklum stafi af
berklameingaðri kúamjólk (C. O.
jensen; KödkontrolJ.
1 berklamjólk er aragrúi af
berklagerlum og er hún því mjög
hættuleg bæöi mönnum og skepn-
um, og þaS því fremur, sem mjólk
er oft notuS ósoSin, og þá sérstak-
lega af því, aS júgurberklar eru
svo hægfara og dulir framan af.
Dýralæknar sjá varla, hvort berkl-
ar séu í júgri fyrr en aS 2 mánuS-
um liönum; þá fyrst breytist
mjólkin aS nokkru leyti, verSur
vatnskendari og fer svo smátt og
smátt aö bera á bólgu í júgrinu,
sem veröur aS lokum mjög hörS
og fyrirferðarmikil. f smásjá er
að vísu hægt að finna gerlana fyrr.
Þótt engir berklagerlar væri í
júgrinu, geta þeir þó auðveldlega
Tcomist í mjólkina, um leið og
mjólkaö er. Gerlaberklar og leg-
gangnaberklar eru ekki sjaldgæfari
í kúm. Berklagerlar úr görnunum
og leggöngum berast meö saur og
lekrensli niður á júgur og geta
strokist niður í mjólkurskjólurnar
viS mjaltirnar.
Berklanefndin enska sýndi ljós-
lega fram á það, oð aðalhættan
lœgi í kúamjólk og taldi strangan
mjólkurskoðun nauðsynlega.
Kjötneyzla er vafalaust 'hættu-
minni. Eiggur það aSallega í því,
aS kjötmeti er sjaldan etið ósoöiö,
en samt hafa berklar fundist í
mönnum, sem áreiSanlega sýktust
af berklakjöti, er vísaö haföi ver-
iS frá við kjötskoðun. Fyrst
framan af var alment haldiö aö
kjötneyzlan væri afar-hættuleg,
sýnir það bezt Parísarfundurinn,
sem haldinn var áriö 1888. Hann
áleit, aö sjálfsagt væri að visa frá
viö kjötskoðun öllu kjöti, sem
berklar fyndust x. Nú er kjöt-
skoSunardómurinn mun mildari.
Eins og áSur er tekiö fram er
berklamjólk lang hættulegust, ekki
aðeins fyrir menn heldur og fyrir
skepnur: hesta, kálfa og svín.
Menn hafa skift berklum niður
í 3 tegundir: Mannaberkla, naut-
gripa- og hænsaberkla. Hænsa-
berklar hafa til skamms tíma ver-
iS álitnir skyldir hinum tegund-
unum, en þó svo fjarskyldir, að
mönmim og skepnum stæði engin
hætta af þeim. Rannsóknir síð-
ustu ára benda þó á, aS þetta sé
eigi rétt, heldur sé t. <3. svín tals-
vert næm fyrir berklum af þessari
tegund, og jafnvel hægt að bera
þá á menn og ýms húsdýr.
Berklaveiki í alidýrum hefir ó-
efaS veriö um langan aldur, meir
eSa minna, í öllum löndum. ÞþS
hefir víst veriö alment álitiS, aS
ísland væri nálega eina undantekn-
ingin. ÞekkingarleysiS hér og
lega landsins hefir einna bezt stutt
þessa skoðun, en hún fellur al-
gerlega, er menn athuga, aS berkla-
veiki i mönnum er jafn algeng á
íslandi og annarstaðar, og um leiS,
aS berklagerillinn úr mönnum get-
ur borist í alidýr, sérstaklega kýr
og komiö sýkinni af staö.
Eg haföi ekki veriS hér lengi
dýralæknir áöur en eg hitti fyrstu
berklaveiku kúna. SíSastliSiS ár
skoSaöi eg hér á Akureyri 119 kýr
slátraðar, flestar í Sláturhúsi
Kaupfélags EyfirSinga, og af þeim
voru 10 berklaveikar eSa 8,4%.
Af 91 nauti var 1 berklaveikt eða
1,1%. Aftur á móti fann eg eng-
an kálf berklaveikan af þeim fáu,
sem eg skoöaöi þaö ár.
Alt voru þetta berklar í melting-
argöngunum — görnunum og sog-
kirtlunum, sem liggja meSfram
görnunum ("Lymphoglaudulæ me-
seutericæ) og sogkirtlutjum við
lifraropiö. Berklarnir í þessum
nautgripum voru þannig í þeim
pörtum likamans, sem einna minst
hætta stafaöi af. Að vísu ganga
gerlar úr berklaveikum þörmum
meö saurnum og gæti hæglega bor-
ist í mjólkina eins og áöur er tek-
ið fram. Allir voru þessir naut-
gripir úr EyjafjarSarsýslu og
flestir úr EyjafirSi. Eg er á þeirri
skoSun, aö allir þessir berklar
hafi borist í sjúklingana úr berkla-
veikum mönnum. Sýkingarmátinn
og fleira benda á, að svo sé.
HéruSin, sem nautgripirnir voru
úr, eru aö sögn lækna mjög berkla-
rik, og eins og mönnum er kunn-
ugt, er ekki altaf gætt vel aö,
hvort þeir menn, sem fjósin ann-
ast, séu hraustir, heldur þráfald-
lega einmitt berklaveikar mann-
eskjur, hóstandi og hrækjandi hvar
sem er, upp um bása og jötur, en
kýmar eiga svo aS sleikja þessa
geöslegu og heilnæmu fæSu í sig
með ööru fóðri. Ekki mun þaS
heldur sjaldgæft, aS berklaveikar
manneskjur hafi mjaltir meö
höndum, þótt slíkt ætti stranglega
aS vera bannaS meS lögum.
Eg vil aSeins benda mönnum á
meS þessari grein, aS berklar sé
áreiöanlega til í íslenzkum naut-
gripum og þaS jafnvel algengari
en menn ætla.
ÞaS er því full ástæSa þess, aö
menn athugi þetta mál meir en
hingaS til. Öllum ætti aS vera full-
ljóst, hve þýSingarmikiS atriSi
berklaveiki í nautgripum er, bæði
islenzkum landbúnaði og alþjóð
íslenzkri.
Eg ætla ekki aS þessu sinna aS
segja meira, en hér er verkefni
fyrir röska stjórn.
Akureyri 6. Mai 1913.
Sig. Einarsson.
dýralæknir.
—Ingólfur.
Þingmálafundir Norður-Þingeyinga
voru haldnir á þingstöSum kjör-
dæmisins 16.—21. f. m. HafSi
þingmaSur N. Þ., Benedikt Sveins-
son, boöað til þeirra og var sjálf-
ur viðstaddur. — Fyrsti fundurinn
var á Sauöanesi á Langanesi 16.
Júní, fundarstjóri Sæmundur
'bóndi Sæmundsson á HeiSi og
skrifari Jóhannes bóndi Jóhannes-
son frá Ytralóni. A Svalbarði í
ÞistilfirSi var fundur 17. Júni;
fundarstj. Hjörtur hreppstj. Þ’or-
kelsson á Álandi og skrifari Jón
GuSmundíson i GarSi. í Prest-
hólum var fundur 19. Júni; funa-
arstj. Árni Árnason oddviti í
Raufarhöfn, skrifari Guðmundur
Ingimundarson í GarSi. Á Skinna-
stööum 20. Júní; fundarstj. Gunn-
ar bóndi Arnason í Skógum, skrif-
ari SigurSur Björnsson i Skógum.
í Keldunesi 21. Júní; fundarstj.
Björn Kristjánsson á Vikinga-
vatni, skrifari Þórarinn Grímsson
í GarSi.
Þ|essir tóku til máls á fundun-
um auk fundarboöanda; Sæmund-
ur Sæmundsson á Heiöi, Jóhann-
es Jóhannesson á Ytralóni, GuSm.
Vilhjálmsson á JlaSri, sr. ÞórSur
Oddgeirsson á SauSanesi, Hjörtur
Þorkelsson á Álandi, Jón GuS-
mundsson í GarSi, Árni Árnason
í Raufarhöfn, Björn Sigurösson á
Grjótnesi, Þþrsteinn Jónsson á
ÁsnumdarstöSum, GuSmundur
Ingimundarson i Garði, Þor$teinn
hreppst j. Þorsteinsson á Daða-
stööum, Benedikt Kristjánsson á
Þjverá, Einar Sigfússon á Ærlæk,
sr. Halldór Bjarnarson’á Skinna-
stöðum, Gunnar Árnason i Skóg-
um, Kári Stefánsson í GarSi,
Björn Þórarinsson Víkingur,
Björn Kristjánsson á Víkinga-
vatni, Þórarinn Grímsson i Garði,
Tryggvi IndriSason í Keldunesi,
Benedikt Bjamarson kennari í
Húsavík.
Á fundunum var alls hátt á
öSru hundraS manna, þar af um
hundrað kjósendi.
Þlessi mál voru tekin fyrir á
fundunum og samþyktir gerSar,
sem hér segir;
I. Birting stjðrnarfrumvarpa:
Fundurinn telur það mjög óvið-
feldiö, að stjórnarfrumvörp skuli
eigi birt fyr en þing kemur sam-
an og skorar því á Alþingi að
stuSla aS því, að ráð'herra birti
þjóðinni aöalefni þeirra í blöðum
svo snemma, aö þau verði rædd á
þingmálafundum, eSa hraði af-
greiöslu þeirra svo, aö þjóöinni
gefist kostur á að segja álit sitt
uni þau fyrir þing. ^Skf.; Kf*J
• II. Sambandsmálið; Fundur-
inn lætur í ljós megna óánægju
sina yfir því, aS síöasta Alþingi
tók til meöferSar sambandsmál
íslands og Danmerkur, þvert ofan
i skýlaust loforS meiri hluta þeirra,
sem kosningu hlutu til Alþingis
1911.
Um tilboö þau, sem komu frá
Dönum í þessu máli á síöasta vetri,
hefir fundurinn þaS aö segja, að
hann álítur þaö eigi boðlegt sæmd
þingsins aö taka þau til meSferð-
ar.
Yfir höfuö er fundurínn alveg
mótfallinn öllum samningatilraun-
um viö Dani um sambandsmáliS
fyrst um sinn. YSk.f; Kf; Sf.
faö efnij; Svb. og Pr. aö efni
samhlj. síSustu málsfr.J.
III. Stjórmrskrármálið: Fund-
urinn skorar á næsta Alþingi aö
taka stjórnarskrármálið til meS-
feröar og samþykkja þaS i frum-
varpsformi. ('Samþ. á öllum
fundumj.
Um einstakar breytingar leggur
Thorsteinson Bros. & Co.
Eru aÖ byggja, og hafa nú til sölu d* O C AfT
nýbygð Kús, sem þeir selja fyrir -J\J\J
og þar yfir, — eftir staerð og gæðum húsanna.
Aðeins $ 1 00 út í hönd og $30 á mánuði
Ef kaupandi óskar að húsið sé bygt eftir hans
eigin fyrirskipan, fæst það einnig. Þeir taka
einnig að sér húsabyggingu fyrir aðra.
Finnið
oss
’J 813-81/ Somerset Building
TALSIMAR—Skrifstofa: Maln 2992.
Winnipeg
J Man.
Heimili: Garry 738
NOTIÐ IDEAL CLEANSER
til að hreinsa og þvo sink, baðker, og innviði,
Stór kanna með síugötum
3 könnur fyrir 25c
Búið til í Winnipeg
RAILWAY RAILWAY RAILWA.V RAILWAY
SUMARFERÐIR UM STÓRYÖTNIN TIL
AUSTUR CANADA OG
BANDARIKIA
UM PORT AKTHUR.
Samband vi8 allar gufuskipa-
llnur. Lestin rennur niCur á
bryggjur.
Allar bryggjur og hótel fast
vi8 vagnstö8var Canadian North-
ern járnbrautarfélagsins.
Fer frá Winnipeg á hverjum
degi kl. 6 síSdegis.
UM DULUTH.
Hin hentugasta ferS á stærstu
og fegurstu sltipum, er finnast
á vöL.um. Einum degi lengur
fyrir sama ver8.
Fara frá Winnipeg á hverjum
degi kl. 6 siSd. og 7.40 árdegis;
koma til Duluth 8.25 árdegis og
10.40 sí8degis.
Brauta samband um Chicago
e8a “Soo”.
NOTA VINSÆLU LESTIRNAR
The Alberta Express milli Winnipeg, Saskatoon og Edmonton.
The Capital City Express milli Winnipeg, Brandon, Regina, Saska-
toon og Prince Albert.
NIDURSETT FAR FYRIR SUMARFERDIR
Um frekari upplýsingar ber aS leita til hvers umboSsmanns Canadian
Northern félagsins, e8a skrifi8
R. CREELMAN,
General Passenger Agent,
Winnipeg.
*) Skf.=9kinnastaSafundur;
Kf.=Keldunesfundur; Sf.=Sau8-
anesfundur; Svb.=:SvalbarSsfur.d-
ur; Pr.f.=Presthólafundur.
fundurinn einkum áherzlu á þessi
atriði;
a. aS konungkjömir þingmenn
veröi afnumdir, en í staS þeirra
veröi sex þingmenn kosnir hlut-
fallskosningum til sex ára. (All-
ir; St. og Svib. sleftu síöari
hluta gr.).
b. aS ríkisráSsákvæSið verSi felt í
burt. ('AllirJ.
c. aö kjörgengi til Alþingis sé
bundiS viS eins árs búsetu í
landinu. (Allir, nema Sf. er
ekki tóku ályktanir um einstök
atriöi stjskrm.J.
d. aS dómarar sé undanþegnir
kjörgengi til Alþingis ('Svb., Kf.
“Dómarar landsyfirréttarins”
Prf., Skf.J.
e. aS ráðherrum veröi ekki fjölg-
aS, nema eftirlaun þeirra sé af-
numin. fFlestirJ.
f. aS stjórnarskráin nefni hvergi
eftirlaun, svo aS hægt sé aS af-
nema þau hvenær sem er, meS
einföldum lögum. ('AllirJ.
g. aS ákvæöi sé sett um leynilega
atkvæSagreiöslu allra kjósenda
um sambandssáttmála milli ís-
lands og Danmerkur, til synj-
*mar og samþykkis, eftir aS Al-
þingi hefir samþykt hann. ('Flest-
ir; “eöa þá aS þing verSi rofiö’’
bætt viS á Svb.J.
h. aS stytta kjörtímabilið niSur í
fjögur ár. (Kí.).
i. aS ríki og kirkju megi skilja
meS einföldum lögum. (Kí.).
k. aS konur ’hafi fult réttindi viS
karla um kosningarrétt og kjör-
gengi til Alþingis. fSkf.; felt á
Kf. og Sf. SumstaSar sleptj.
III. Samgöngumál. a. Fund-
urinn skorar á Alþingi aS styöja
af fremsta megni hiö nýja Eim-
skipafélag tslands, og yfir höfuö
gera sitt ítrasta til aö vinna aö
því, aS vér getum sem mest tekiö
samgöngumar í eigin hendur.
CAllirJ.
b. Fundurinn Iýsir óánægju
sinni yfir hinum síöustu fram-
kvæmdum ráöherra í samgöngu-
málum landsins, meS því aö sýnt
viröist, aö Sameinaöa gufuskipa
félagiö hefði eigi þurft aS hafa
einræði um samgöngur vorar meS
ströndum fram og viö önnur
lönd, þær sem stvrktar eru af
landsfé. (Kí.).
—Ingóhfur.