Lögberg - 03.09.1914, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 3. SEPTEMBER 1914
LÖGBERG
Geflð út hvem fimtudag af
The Columbia Press, I,td.
Cor. Wiliiam Ave &
Sherbrooke Street.
Winnipeg. - - Manitoba.
KRISTJÁN SIGURÐSSON
Editor
J. J. VOPNI.
Business Manager
Utanáskrift til blaðsins:
The COLUMBIA PKES8, Ltd.
P.O. Box 3172 Wlnnipeg, Man.
Utanáskrift ritstjúrans:
EDITOR LðGBEKG,
P.O. Box 3172, Winnipeg,
Manitoba.
TALSÍMI: GARRY 2156
Verð blaðsins : $2.00 utn árið
I málum þess skal af minni hálfu
! verða lagt það lið, sem kraftar
1 leyfa, eins þótt eg sleppi rit-
[ stjórn þess.
Öllum samverkamönnum
mínum og þeim sem að blaðinu
standa votta eg einlægt þakk-
læti fyrir sanngirni þá, frjáls-
lyndi og drengskap, sem eg
j liefi reynt þá að, þennan stutta
tíma. Og öllum hinum mörgu
vinum liiaðsins og mínum, sem
| það hafa styrkt og stutt á vms-
! an liátt, kann eg beztu þakkir
| fyrir. Kveð eg svo blaðið
Lögberg með beztu lieillaósk-
um, sem-eg á til og vona, að
! því endist aldur og kraftar til
j þess að standa yfir moldum
alls þess, sem það nií berst á
j móti.
Sig. Júl. Jóhannesson.
Kveðjuorð.
Fyrir tæpu liálfu ári tók eg
við ritstjórn Lögbergs. Eg
gerði það með þeim ásetningi
að vinna blaðinu eins trúlega
og eg gæti, og þykist eg liafa
reynt að efna þann ásetning.
Ilvernig það hafi tekist, verða
aðrir um að dæma, og sérstak-
Jega seinni tímar, sem fulln-
aðardóm kveða upp í flestum
málum. Eg hafði enga vissu
fyrir því, þegar eg byrjaði,
hvernig samvinna mín yrði
við þá menn, sem mestu ráða
við blaðið; eg rendi þar blint í
sjóinn; en eg tók samt stöð-
unni hiklaust, þegar eg gat
fengið hana; vitandi það, að
ef samvinna yrði ekki möguleg
ineð sanngirni, þá væri þó alt
af nægt að hætta og liverfa að
öðru. Nú er að því komið, að
starfi mínu er lokið við blaðið,
])ótt það yrði nokkuð með öðr-
um hætti en eg hafði búist við.
Sannleikurinn er sá, að eg hefi
aldrei átt neitt saman við fé-
lag manna né einstaklinga að
sælda, þar sem mér hefir fallið
eins vel að öllu levti og við
Lögberg. Eg hefi verið alger-
lega sjálfráður og óhindraður
við stjórn blaðsins, og hafi því
verið ábótavant, ])á er mér þar
einum um að kenna—engum
öðrum. Þegar maður kjmnist
einhverju og fellur það vel í
geð þá verður maður að sjálf-
sögðu vinveittur því; þykir
vænt um það og tekur nærri
sér að skilja við það. Svo er
])að fyrir mér með Lögberg.
Mér hefir fundist eg eiga ]>ar
lieima og eg liafði búist við að
eiga þar lieima lengur. En
eitt sérstakt atvik hefir orðið
])ví valdandi, að ]>etta verður
seinasta eintak Lögbergs, sem
Ólíku saman aðjaína.
Mjög tilfinnanlegur upp-
skerubrestur hefir orðið í
Saskatchewan fylkinu ó viss-
um sva'ðum. Ofþurkar hafa
verið orsök þess á sumum stöð-
um; hagl á öðrum og frost í
stöku stað. Fjárhagur manna
og kringumstæður þar vestra
eru í líku lagi og hér í Manito-
ba að því leyti, að þegar aðal-
atvinnuvegurinn bregzt, þá er
þröngt í búi hjá mörgum. Sér-
staklega nú, þegar harðæri af
annari tegund ber að höndum
á sama tíma, eins og á sér stað
í öllu landinu.
En Saskatchewanbúar hafa
stjórn, sem,af fólkinu er kosin
—afar miklum meiri hluta
]>ess—stjórn, sem hefir hag
fólksins fyrir augum; stjórn,
sem viðurkenpir það í verki og
sýnir í athöfnum, að hún er til
fyrir fólkið, en ekki fólkið ein-
ungis fyrir hana.
Scottstjórnin í Saskatchewan
er einhver mesta framfara-
stjórn, sem Canada á til. Um
það verður ekki deilt með sann-
giimi af þeim sem tiL þekkja.
Samanburður á skýrslum fylkj-
anna í þau fáu ár, sem Scott-
stjórnin hefir setið að völdum
þar vestra, leiðir það brátt í
ljós, að ekkert fylkjanna liefir
á jafnstuttu tímabili stigið eins
mörg framfaraspor og stór
eins og Saskatchewan. Efist
einhver um að þetta sé satt, þá
er velkomið að samanburðir
og kringumstæður séu birtar.
Því.er alls ekki haldið fram
hér, að Scottstjórnin sé að öllu
levti fullkomin; þess er ekki að
vænta um neina dauðlega
menn. Því skal heldur ekki
lialdið fram, að hver einasti
maður í fvlkinu sé allskostar
ir fjölskyldu liefir að sjá og
uppskeru hefir tapað, fengið
vinnu ])angað til hann hefir
unnið sér inn $115, en hver ein-
hleypur bóndi, sem uppskeru
misti, ]>angað til liann hefir
unnið fyrir $75. Með þessu
móti er um 5,000 bændum í
fylkinu veitt hjálp, ef svo
rnargir þurfa hennar við; ef
ekki. þá verður það þeim mun
meira fyrir livern einstakan.
Alveg er þetta gert án tillits
til pólitískrar afstöðu manna.
Sá sem andstæðastur er stjórn-
inni og fjarlægastur í skoðun-
um, fær vinnu jafnt hinum, er
málum hennar fylgja. Stjórn-
in lítur svo á, að hún sé til þess
kjörin að vera úrrajðanefnd
eða framkvæmdarfulltrúi alls
fólksins yfir höfuð. Hún telur
sér skylt að bjarga öllum jafnt
þegar svona stendur á. Hún
veit það, að fyrst og freinst er
það íiag og heill og framtíð
fylkisins fyrir beztu, að enginn
líði nauð og að sem minst sé
gert upp á milli manna , og í
öðru lagi álítur hún það sam-
vizkuatriði, sem um sé að ræða,
þegar verið sé að liðsinna fólk-
inu á þann hátt að veita því
vinnu fyrir þá peninga, sem
það sjálft á og hefir lagt til;
peninga, sem ekki eru einungis
lagðir fram af neinum vissum
flokki heldur af ölluin jafnt.
Þetta skilur Scottstjórnin;
hún er nógu skynsöm til þess,
og hún breytir í samræmi við
það; til þess er hún nógu sam-
vizkusöm.
Því er ekki verið að halda
fram með þessum línum, að
Saskatchewanstjórnin hafi hér
gert nokkuð það, sem henni
ekki bar að gera. Það var hei-
lög og sjálfsögð skylda hennar
að gera sitt bezta fólkinu til
bjargar, og hún tók þessa að-
ferðina. Aðferðin var skyn-
samleg og sanngjörn og á þetta
er að eins minst til þess að
sýna mismun á einni stjórn, er
breytir sainkvæmt skyldu sinni
og samvizku, og annari, sem
stingur hvorttveggju undir
stól. Þar á eg við Manitoba-
stjórnina.
Samskonar f fé, sem Scott-
stjórnin ver í þetta skynsam-
lega og nauðsynlega fyrirtæki
og útbýtir á svona sanngjarn-
an hátt — vegabótaféð — 'ver
Roblinstjórnin til þess að
múta kjósendum fylkisins til
að greiða atkvæði á móti sam-
vizku sinni. Það hefir verið
inarg tekið fram í Telegram
og Heiinskringlu, að ef ekki
værí kosin afturhaldsmaður á
þing í vissum kjördæmum, þá
þyrftu kjósendur í því kjör-
dæmi engia umbóta að vænta
THE DOMINION BANK
Blr KDMUND B. OSLER, M. P., Pres W. D. MATTHKW8 ,Vle»-PrM.
C. A. BOGERT. Generai Manager.
Uppbovgaður Iiöfuðstóil.............$6,000,000
Varasjóður og óskiítur ágóði........$7,750,000
$1.00 gefur yður bankabók.
pér þurfið ekki að biða þangað tll þér eigið mikla peninga
upphæð, til þess að komast I samband við þennan banka. pér
getið byrjað reikning við hann með $1.00 og vextir reiknaðir af
honum tvisvar á ári. pannig vinnur sparifé yðar sífelt pen-
inga inn fyrir yður.
NOTRE DAME BRANCH: C. M. DENISON, Manager.
SELKIRK BRANCU: J. GRISDALE, Manager.
+
+
-+
+
I í
M
svelta? Þetta er eitthvert I Tæplega er nokkur starfsgrein
mesta^níðingsgragð, sem liægt
er að fremja á nokkrum manni;
en það er algengt í Manitoba.
Og þótt það sé satt, að lítilmót-
legt sé að láta múta sér með
sínum eigin peningum, þá eru
fyrir því miklar afsakanir,
jiegar þannig stendur á, sem
nú hefir verið tekið fram.
Svo er annað. Allir, sem í
sveit búa, láta sér ant um að
vegir og opinberar umbætur
komist á sem viðast og sem
beztar í sveit sinni. Fyrst og
fremst er þeim áhugamál að
keppa í því tilliti við aðrar
sveitir; vera ekki eftirbátar
þeirra, og í öðru lagi er þeim
það framfara skilvrði og jafn-
vel lífs spursmál. Sá sem ekki
kemur frá sér vörum til mark-
aðs fyrir vegleysum, bann er
illa settur. Bygð, sem ])annig
er, að tæplega verður komist
milli bæja nema hætta heilsu
sinni á því að vaða vatn og
bleytu upp í hné, liún er dauða-
dæmd nema því. að eins að eitt-
hvað sé að gert. Og þetta eru
til í bæjum, sem ekki hafi orð- [
ið þannig fyrir áhrifum harð-
indanna að fólkið hafi þar tap-
að vinuu hópum saman. Eg
segi liarðindanna, þótt það séu
manna verk en ekki liarðindi í
venjulegum skilningi, sem hér
er um að ræða. Allar verzlan- j
í Winnipeg og allar verk-
NORTHERN CROWN BANK
; AÐALSKRIFSTOFA í WINNIPEG
Höfuðstóll (Iöggiltur) . . . $6,000,000
Höfuðstóll (greiddur) . . . $2,860,000
STJÓRNENDUR:
Formaður..............Sir. D. H. McMILLAN, K.C.M.G.
Vara-formaður................Capt. WM. ROBINSON
! Sir D. C. CAMERON, K.C.M.G., J.H.ASHDOWN, H.T.CHAMPION
VV. J. CHUISTIE, A. McTAVISH CAMPBELL, JOllN STOVEL
Allskonar bankastörf aigreidd. — Vér byrjum reikninga við eln-
staklinga eða félög og sanngjarnir skiimálar veittir.—Ávísanir seldar
tll livuða staðar sem er á Isiandi.—Sérstakur gauinur gefinn sparl-
sjóðs innlögum, sem byrja iná með einum dollar. Rentur lagðar
við á liverjum sex mánuðum.
T. E. THORS1'EINSON, Ráðsmaður.
Cor. William Ave. og Sherbrooke St. Winnipeg, Man.
+*+++♦+++++++♦ +♦+♦+++♦+++♦ '
11'
um eru, leiðast út í allskonar
óbolllar skemtanir ,sérstaklega
þegar lítið er að gera. Auk
]>ess er það líkandega lieilbrigð-
ara að vinna undir beru lofti.
Nú í síðari tíð hafa — sem
betur fer—margir ungir menn
fiirið út á land og sezt þar að
sem bændur, og er það áríð-
smiðjur, yfirleitt öll þau félög! andi vdð búskap eins og alt
eða einstaklingar, sem vinnu annað, að þeir, sem hann
veita, hafa orðið að svifta fólk- j stunda kunni vel að leysa þau
•v + • j , v , . störf af hendi, sem honum
ð atvmnu og senda það heim fylgja Þesgi s’törf geta þeir
Þeir, sem ekkert liafa á að jært me$ því að vinna fyrst
treysta annað en vinnu sína og j hjá öðrum bændum; er það
þannig er kastað út á gaddinn ]>vrí nokkurs konar skóli um
á versta tíma, eru óróir í huga °§ l)a® er l)e)m L1 lífs-
og líta með kvíða fram í tím-jbjargar í svipinn. Nú í vetur,
,, . * „ v þegar liart er 1 ari, ættu sem
ann, sem ekki er að furða. flestir að nota sér þetta tæki-
En þegar vandræði ber að færi og fara út á land. Meira
höndum, livort sem þau eru að segja, kvæntir menn og
j heimilisfeður ættu fremur að
taka þann kostinn en að vera
Stór — lítill.
venjulega nýju bygðirnar
bygðirnar, þar sem fólkið er leggjast niður og devja”
sjálfsköpuð víti eða óhjákvæmi-
leg, þá dugar ekki að leggja
árar í bát. Eittlivað verður að
aðhafast. “Það dugar ekki að
sagði
lieima, ef þeim er ekki
legt að fá vinnu í bænum.
er satt, að $25,
sent heimilinu
mogu-
Það
sem þeir gætu
á mánuði, er
fátækt og getur ekki lagt fram j Guðmundur á Auðnum. Nei, j ekki stór upphæð til þess að
framfleyta heimili, en samt er
verði með réttu hrundíð, að
hún er framkvæmdarsamasta
kemur út undir minni stjórn. j °g jafnframt sarnvizkusam-
tslendingar hér í Winnipeg flfda stjórn, sem nú er uppi
hafa rægt mig við það vald, Mier 1 landi. Já, samvizkusam-
sem í þessu landi ræður. á þann j asta, eg endurtek það. Þetta
liátt að reyna að vinna blað- atrifSi er einmitt ineira virði en
inu skaða og vega að mér j flest annað, þegar um stjórn er
]:ersónulega með því vopni. ■ a^ ra‘ða. Að hún finni til þeirr-
Þannig er mál með vexti. aðjar skyldu, sem hún hefir við
eg hafði ritað nokkur orð um j
stríðið í 32. og 33. tölubl. Lög- j
bergs; þær greinar eru öllum j
til sýnis og um þær þarf ekki j
að fara mörgum orðum. En j
þessar greinar hafa verið j
þýddar á ensku af þeim Is-j
ar
alla þjóðiúa, en ekki að eins
við flokksmenn sína eða fylgi-
fiska.
Það var eitt atriði í ávarps-
ræðu Sigurðar Eggerz, hins
nýkosna ráðherra tslands, sem
sannarlega er eftirtektavert;
hér, sem fanst að I það er þetta: “Eitt langar mig
mér eitthvað grátt j til að einkenni starf mitt í ])ess-
ari stöðu; það er það, að hver
sá, sem einhver skifti hefir við
mig, finni það, að hann sé ekki
að skifta við ráðherra neins
sérstaks flokks, heldur við
ráðherra íslands.” Þessi gull-
væga setning er nóg til þess að
vera heil hásætisræða, ef hún
er sögð af heilum hug, er ekki
þarf að efast mn að verið hafi
í þetta skifti; Signrður hefir
alveg tvímælaíaust góðan vilja
og fastan ásetning til þess að
verða ráðherra íslands, en
ekki að eins Sjálfstæðisflokks-
ins, hvernig sem honum tekst
að halda það, er enn þá lmlið;
tíminn leiðir það í ljós.
Scottstjórnin í Saskatchewan
þess j hefir sýnt það í sumar eins og
haldi j oft fyrri, að hún er stjórn fólks-
ins og fylkisins, en ekki að eins
flokksins. Um það geta bænd-
iirnir bezt borið, sem orðið
hafa fyrir því tjóni, að missa
uppskeru sína.. Til þess að
bæta kjör þeirra, hefir stjórnin
veitt hálfa miljón dollara auka-
fé til vegabóta nú í ár, og eiga
verkin að vera unnin í sumar
og í haust. Er þeim þannig
varið, að þeim mönnum, sein
fvrir tjóninu urðu, verður veitt
vinna við vegagerðirnar. Er
þeim skift í 150 flokka með 15
til 20 mannsn í hverjum fyrir
lendingum
]ieir ættu
að gjalda í jiólitík; fanst að
I ögberg Iiefði komið einhvers-
staðar illa við pólitísk kaun;
og þessir landar böfðu gert
svo mikið veður úr þessum
greinum, að þær eru kallaðar
landráð og æsingar etu settar
af stað gegn blaðinu.
Þetta er eina ástæðan fyrir |
því að eg hætti, en alls engin j
óánægja eða misskilningur
milli mín og þeirra, sem eg
liefi unnið með.
Við “landa” mína, sem;
]>etta verk hafa unnið, j
segi eg þetta: Njótið lieil-
ir handa, en minnist þess. að j
bezt, sem j
sá hlær stundum
seinast lilær.
En þess óska eg og
vænti eg, að Lögberg
velli og verði eins ótrautt til
framgöngu liér eftir eins og
hingað til gegn harðstjórn, of-
ríki og ósóma. Lögberg er
orðið það stórveldi í málum
]>essa lands, að áhrif þess
finnast ótvíræðilega bvar sem
það beitir sér. Þótt einstakir
starfsmenn þess eins og eg i
leggi niður vopnin, þá verða
þau tekin upp af öðruin og
málin, sem blaðið berst fyrir,
beldur áfram á braut sinni til
sigurs. Það er aðal atriðið.
Og því skal lofað og það skal
efnt. að stefnu Lögbergs og
ánægður við hana; það væri jfrá stjórnarinnar liálfu; ]>ang-
lífsómögulegt, þar sem flokka-; að yrði ])á ekkert vegabótafé
j)ólitk á sér stað. En liitt er ó- j veitt; þeír yrðu þá gersamlega
hætt að fullyrða og það er hægt afskiftir; þeim yrði þá ekki
að sýna og sanna svo að ekki! veíttur eiun einasti dollar af
j því fé, sem þeir sjálfir hafa
j lagt fram . Ef þeir vilji njóta
I sanngjarns Iilutar af,styrk og
j fjárframlögum, þá verði þeir
að greíða atkvæði með þeim
j sem Roblin skipi þeim. Vega-
; bótaféð í Manítoba, — fólksins
eigið fé — er notað til þess að
I múta fóTkínu sjálfu.
T3að má ef til vill segja sem
svor að ekki séu það nema rol-
ur og lítilmeimí, sannfæringar-
lausír ræflkr, sem beygja sig
undir þes&konar harðstjórnar-
skipanir. En þegar vel er at-
hugaðy þá. er því alls ekki þann-
ig farið. Heimílið er það, sem
allir menn verða að meta mest
og fyrst. Brauðs handa sér og
börnum sínum verða menn að
afla ser livað sem það kostar.
Þar sena að eíns er um eina
teg-und vinnu að 'gera, og hún
er sæmilega borguð-—annað-
hvort um það að gera að svelta
eða fá þá vinnu, þá er mönnum
vorkun, þótt þeir gangi að af-
arkostum. Tökum t.d. Galizíu-
menn í þessu landi. Þeir koma
frá liarðstjórnarlöndum í Ev-
rópu; þeír eru því vanir, að
þar séu allskonar rangindi
liöfð í frammi; þeir eru því
vanir, að þeir séu beittir þræla
tokum; þeir vita, hvað það
kostar að standa uppi í hárinrt
á stjórninni þar heima. Svo
þegar þeir koma hingað, þar
sem alt er nýtt og stjórnin hæl-
ir í blöðum sínum og fyrir
mnnn nmboðsmanna sinna flvt-
r*r þeim þann gleði- og náðar-
booskap, að ef þeir greiði at-
kvæði á einhvern vissan hátt,
með einhverjum vissum manni,
þá skuli þeir fá björg og brauð
handa sér og fjölskyldu sinni;
annars eigi þeir einskis liðs að
vænta; annars verði þeir að sjá
fyrir sér sjálfir eða svelta í
hel að öðrum kosti. Er það
ekki eðlilegt, að vesalings-
mennirnir, sem eiga heima
marga svanga munna, taki
fremnr þann kostinn, að ganga
að harðstjóraboðinu en að
fé til þeirra fyrirtækja, sem
það þyrfti. Þarna sér stjórn-
in leik á borði; ]>arna getur
hún tekið þrælatökum; liún
segir kjósendum það alment —
auðvitað fyrst og fremst í
hljóði—svo einnig opinberlega
í Telegram og Heimskringlu
fyrir munn spámanna sinna,
að ]>etta skuli verða lagað fyr-
ir þá, vegir skuli verða gerðir
í bygðum þeirra og þeir skuli
sjálfir fá atvinnu við það ef
Jieir greiði atkvæði með Rob-
lin. Annars fái þeir auðvitað
ekkert.
Saskatchewan stjórnin hefir
farið öðru vísi að, og það er
sannarlega þess vert, að því sé
haldið á lofti.
Það fvrsta, sem Manitoba-
stjórnín gerði, þegar stríðið og
harðærið skall á hér, var að
ganga á undan öllum öðrum
með því ílla og vandræðalega
eftírdaimi, að reyna að drepa
þann kjark sem fólkið átti;
Íýsa því yfir, að það væri úti
um alt; ómögulegt að aðhafast
neitt; öll vínna yrði að hætta;
hér værí komið í það óefni, að
stjómín sjálf réði ekki við neitt
og værí í vandræðum, hvað þá
aðrir. Áhrífin af þessari
flónsku ern orðín ljós; l>auk-
iirnir og önnur auðfélög stigu
næstu sporín eins og eðlilegt
þegar eitthvað líkt þessu ber
að höndum, þá reynir fyrst á [
það, hversu mikinn dug menn
hafa til sjálfsbjargar. Þá er j
um að gera, að leggja fram alla
sína liugsun og alla sína krafta
það betra en ekki neitt, þar
sem til dæmis er ekki nema
kona og eitt barn, er það na*gi-
legt. Ef allir einhleypir menn
og allir þeir, sem að eins hafa
1—2 í fjölskyldu auk sjálfs sín
r, , y. n . ■ log ekki geta fengið vinnu í
tu þess að liía af veturmn ; til,, ' A
1 . , ’ bænum, íara ut a land í vetur
þess að komast aftur mn í sum- _og eg teI vist? ag þeir gætu
arið. Nú þurfa menn á kjarki flestir fengíð vinnu þar — þá
og snarræði að lialda; nú þurfa j yrði hinum hægra fyrir hér,
þeir að taka undir með Þor-|sem þyngri hala hafa að veifa;
steini Erlingssyni og segja: |)a gætu þeir notið þeírrar litlu
atvinnu, sem um væri að gera.
Það er satt, að skemtilegra er
“Enginn fær mig ofan í jörð
áður en jeg er dauður.” Já,
ekki dugar að drepast ráða- að geta unnið þar í grend, sem
laus. Það er ekki nóg að tala lieimilin eru, en ekki liefði Is-
um það sín á milli, hMíkur lemÆnftífn liér á landnámstfð
nauðavetur þetta ldjóti að ! vaxið það í augum, að fara um
tíma frá heimilum sínum til
þess að leita
senda kaupið
ser
sitt
atvinnu og
heim. Eg
marga gamla
verða; það er ekki nema til
þess að gera ilt verra; til þess
að þyngja hugi manna; gera
þá liugsjúka og ístöðulitla; hefi talað við
veikja krafta þeirra og svifta landnámsmenn íslenzka, sem
þá inögaileikum tii þess að j hafa Sagt mér margar sögur af
bjarga sér og halda uppi ó-'því þegar ]>eir björguðust á
brotnum liuga. Við vitum það, j)ann hátt. að skilja eftir konu
öll, að harðindi vofa yfir og, og börn við lítinn kost og jafn-
eru þegar byrjuð. Við vitum1 vel engan og fóru út í bygðir
það. að hér er atvinnuleysi og
Saga mannkynsins er, þegar vel
er aðgætt, saga hinna andlegu
starfa mannanna. Heilinn viröist
einkum vera bústaður andans og
saga mannkynsins verður því saga
heilanna.
verða bágindi 'ef þessu lieldur
áfram. Alt þetta vitum við
vel; það þarf ekki að segja
okkur frá því. En við ættum
að vita það líka, að þetta er
að eins ský, sem líður hjá; að-
var. “ Fyrst það er srona f-1 eins él, sem styttir upp. Þang-
getur hver bóndi, sem fyr-
skyggilegt, að stjórnin getur
ekkert, þá hlýtur að liggja hall-
æri fyrir dyrum”, liugsa þeir,
“og þá er ekki vænlegt að
liætta fé sínu í neítt á meðan.
Fyrst folki'ð er gjaldþrota, þá
verðum við að fara varlega;
við skulum hætta allrl penlnga
verzlun. ’ ’ Og þeir gera þetta.
Af því lei’ðlr aftur það, að
vinna minkar; þessi félög segja
fólki upp vinntmni og aðrir,
sem fvrnrtæki liöfðn með Itönd-
um, verðn að f’ra'tta, þegar pen-
ingalán stöðvast; og þelr segja
upp sínu vinnufólki. Þannig
hefir stjórnin með þessu vand-
ræða glapræði orðið til þess
að lilndra allar framfarir;
stöðva verzlnn og svifta tugi
þúsunda atrinnu rétt undir
veturinnn. Stjómin hefir
skotið ugg og ótta í hugi
manna og gengið á undan með
buglevsi, ráðalersi og vand-
ræðum. Hla er það fólk kom-
Ið, sem á slíka leiðtoga á tím-
nm neyðarinnar.
Ef Manitoba ætti eins úr-
ræðagóða, eins samvizkusama
og eins sanngjarna stjórn og
Saskatchewan- stjórnina, þá
gætu menn hér mætt komandi
vetri með glaðara bragði, en
þeir nú geta.
Orrœði.
Um fátt er meira rætt hér í
bænum um þessar mundir en
það, hversu erfitt
eiga uppdráttar í
vinnuleysið, með
afleiðingum sem
vofir yfir eins og
menn mum
vetur. At-
öllum þeim
það hefir,
dimt skv.
að til skýið er lið|ð hjá eða él-
inu stytt upp, verða menn að
gera sitt bezta; finna einhvern
veg til þess að lifa, og það gera
þeir. Ilvort sem þeir hafa
verið glaðir eða hryggir á
nieðan élið stóð yfir, þá er það
víst, að sólin skín aftur og
dagnr ársældar rennur í þetta
skifti eftir nótt hörmunganna.
Þannig hefir það ávalt verið
og þannig verður það enn. Það
er því um að gera, að láta
engar áhyggjur buga sig, með-
an á hríðinni stendur; gera
sitt bezta og vernda óbrotinn
styrk sinn og glaðlyndi, að
svo miklu leyti sein hægt er, til
þess að geta notið þess aftur
í fnllum mæli þegar góðærið
keinur eftir veturinn.
Um að gera er það, að finna
nú einhver úrræði í bráðina, sér
og sínum til bjargar. Og hér
í Iandi er eitt úrræði, sem mörg-
um getur dugað. Þúsundir
bænda úti á landi geta tekið
vinnumenn yfir veturinn fyrir
15 til 25 dali á mánuði í kaup
auk fæðis. Að undanförnu hef-
ir það verið svo að liundruð
bænda hafa verið í vandræðum
með vinnufólk, sérstaklega
vinnumenn. Mönnum liefir
þótt það skemtilegra, að vera í
bæjiinum og þeir hafa dvalið
þar ])rátt fyrir það, þótt oft
liafi verið Htið við að vinna;
bændur hafa kvartað um það,
ár eftir ár, að ekki fengist
vinnufólk, hvað sem í boði
væri. Þetta er óheilbrigt og
illa faríð. Sveitavinna er
heilnæm og góð í öllum skiln-
ingi. Að vinna á góðu sveita-
heimili að vetrinum er miklu
betra t.d. fyrir unga menn, en
bæjarvinnna. Þeir sem í bæj-
til þess að vinna þar fyrir lágt
kaup. Hvað er það að fara út
nú í samanburði við það sem
áður var? og livað er það að
skilja við skyldulið sitt hér um
tíma nú hjá því sem áður var?
Það dugar ekki að gefast
upp, ])ó vegurinn sé ekki greið-
ur. Það dugar ekki að láta sér
fallast hendur þótt atvinna
tapist á einum stað; það verð-
ur að leita fyrir sér á meðan
lífið endist og klóra í bakkann
eftir mætti. Htmdruð Islend-
inga í þessum bæ geta fengið
atvinnu úti á landi í vetur, og
]>að er sannarlega úrrðaleysi
að reyna það ekki—að minsta
kosti ættu einhleypir menn eða
þeir, sem fáa hafa í Iieiinili,
ekki að láta sér það vaxa í aug-
um.
Allir viöburöir, sem menn eru
valdir aö, bafa áöur farið fram í
heila einhvers manns. Þar sem
miklu afli þarf aö beita, veröur aö
beina þvi i rétta átt, ef vel á að
fara. Og þaö er heili mannanna,
sem beinir því á þær brautir.
Þeir sem mótað hafa sögu þjóð-
anna, eru menn sem höfðu hrausta
og sterka heila. Meö því aö styðja
á hnapp, eða því um líkt, getur nú
einn maöur afkastaö meira verki á
örfáum mínútum, en stórir skarar
manna mundu hafa getað gert á
mörgum árum með handafli einu,
eöa upp á “'gamla móöinn”. Þaö
sannast stöðugt betur og betur, aö
það er vit vort sem vér verðum aö
reiöa oss á. Það eru andlegu störf-
in sem rvðja oss brautir upp og
fram. Og þaö er heilinn sem
viröist standa næstur dularöflum
þeim, áem stjórna lífi voru. Á
liann veröum vér að reiða oss, ef
vér eigum nokkurntíma að fá skil-
iö þau.
Þegar vér þannig könnumst við
hina miklu þýöingu vitsins eöa
greindarinnar í þjónustu mann-
kynsins, er það eftirtekta vert, hve
miklír andlegir hæfileikar eru oft
töturlega húnir. Oftast er þaö aö
vísu aö hraust sál býr í hraustum
likama. En þaö er enganveginn
algild regla. Margar hraustustu
og háfleygustu sálirnar hafa búiö
í hrörlegum og, aö því er oss virð-
ist, óhæfum hústöðum. Því dug-
legri sem hershöfðínginn er, því
minna skeytir hann oft um Iíkam-
legan aðbúnað sinn. Eins viröist
því oft variö i ríki andans. Því
stærri og viðfleygari sem sálin er,
því aumara lireysi nægir henni.
Vrér þurfum ekki aö leita um
krókóttar villigötur löngu liðinna
alda. til að sannfærast um þennan
( sögulega sannleika. Vér getum
j bent á menn, sem gnæfa eins og
j gullnir tindar upp úr hafdjúpi
j aldanna og allir stara á meö lotn-
j ingu og aðdáun.
Lýsingin á útliti þess manns, sem
j einna hæst gnæfir í fornöldinni,
! er ekki mjög fögur: “Hann var
lítill fyrir mann að sjá og mjög
J ófríður. Hann var lágur vexti,
i hálsstuttur og digur. Augun voru
geysistór, nefið uppbrett og nas-
| imar víðar. Hann var munnvíður
og varaþykkur og alt virtist benda
á lágfleygan anda og heimsku.”
Þetta var Sókrates. Eins og
kunnugt er flæktist hann, eða fór
um stræti Aþenuborgar; það var
kenslustofa hans. Hann reyndi að
ná tali sem flestra manna, til þess
að fræða þá um hin æðstu og
dýpstu sannindi lífsins. Epictetus,
sem var önnur andleg hetja, þó á
öðru sviöi væri, var lágur vexti.
haltur og svo aumingjalegur að líf
Haustsölu auglýsing
Vér höfum keypt skraddara-
verzlun þá er W. Bond hefir
rekið í suite y McLean Block
530 Main Street og emm nú
reiðubúnir til þess að taka
við pöntunum yðar á al-
klæðnaði eða yfirhöfnum.
Vor einkunnar orð eru:
Bestu vörur. Bezti frágang-
ur. Bezta verk. Þ’au föt
sem vér búum til hafa til að
bera þá prýði og fegurð, er
smekkmenn óska sér helzt.
Ein pöntun til reynslu mun sannfæra yður um að fötin
frá oss lialda lögun sinni og prýðilegu útliti, þangað til þau em
slitin til fulls.
Komið og veljið úr sem fyrst, yður gegnir það bezt og
oss fellur það bezt.
Föt pressuð og endumýjuð fljótt og vel.
O’CONNELL & PARS0N
Talsími G. 3988
(Bftirmenn W. Bonds).
Suit 7 McLean Blk.
530 Main St.