Lögberg - 29.07.1915, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 29. JÚLl 1915.
LOGBERG
QeflS út bvem fimtudag af
The Columl>ia Press, I>td.
Cor. Willlam Ave &
Sherbrooke Street.
Wlnnipcg. - - Manitoba.
&KRISTJAN SIGURÐSSON
Editor
J. J. VOPXI.
Business Manager
Utanáskrift til blaSsins:
Tlie COLCMBIA PRESS, Ltd.
P.O. Box 3172 Winnipeg, Man.
Utanáskrift ritstjúrans:
EIMTOR LÖGBERG,
P.O. Box 3172, Winnlpeg,
Manitoba.
TALSÍMI: GARRY 2158
VerS blaðsins : $2.00 uin árið
“Sjáið manIlinn!,,
Svo sterkur varð stormur rétt-
lætisins og sannleikans í herbúöum
frjálslynda flokksins, minni hlut-
ans, á siðasta fylkisþingi, að
grunnur hins glitfagra en fúna
kastala aíturhaldsflokksins, meiri
hlutans á þingi, skektist, máttar-
viðirnir brotnuðu og Roblin-
stjórnin hröklaðist úr völdum með
þeirri fádæma srnán sem kunnugt
er og lengi mun í minnum höfð.
Svo óhreinir voru klefar kastalans,
svo daunillir sorphaugar í kjallar-
anum, að fylkisbúar gripu um vit-
in og eiminn lagði um landið þvert
og endilangt hafanna á milli.
Kastalinn var hruninn. Fylk-
ingamar riðluðust.
Nú var úr vöndu að ráða, for-
inginn fallinn og vigið jafnað við
jörðu.
t>á var blásið í lúður, herör upp
skorin, sprekunum safnað saman.
Það var flokksþing conservativa.
Flokkurinn vissi að kosningar
til fylkisþings voru i nánd og hann
vissi að þær kosningar áttu fram
að"fara vegna þess að þeirra eigin
flokkur, flokkurinn sem að völd-
um hafði setið í hálfan mannsald
ur, hafði svikist um flest loforð
sín er til heilla horfðu og svikið
af fylkisbúum stórfé í þokkabót.
skoðanir manna á stjórnmálum
breytast ekki á svipstundu. Menn
lofa ekki þá stjórnarstefnu í dag
og heita henni fylgi sínu, sem jæir
löstuðu í gær og fyrirl'itu. Þeir
sem í mörg ár( hafa barist undir
blökkum merkjum harðstjómar og
rangsleitni. íklæðast ekki hinum
nýja manni lýðfrelsis hugsjóna og
jafnréttis ástar á eintim degi eða
einni viku.
Hvernig stendur þá á hinumj
snöggu sinnaskiftum, sem con-:
servativar hafa tekið, ef dæma
skaJ eftir hinni nýju stet'nuskrá
þeirra ?
Hvernig stendttr á því, að þeir
heita því fylgi sínu, sem þeir hafa
hatað í mörg ár?
Hvernig stendur á því að þtir
THL DOMlNiON BANK
MIT KDMCNÐ B. OSI Kil, M. P., Pre* IV. D. MATXUKWS
C. A. BOGERT. Genera! Manager.
Tlet-Pna,
Borgaður liöíuðstóll..........
Varasjóður og óskll'tur ábati . . .
SPARISJÖÐSDEILD
$6,000,000
$7,300,000
er ein deildin I öllum útíbúum bankans. far ml ávaxta
$1.00 e6a meira. Vanalegir vextir greiddir.
paS er óhultur og þægilegur geymslustaSur fyrir spari-
skildinga ySar.
Xotre Datne Branch—W. M. HAMILTOX, Manager.
Selkirk Branch—M. S. BTJRGER, Manager.
mönnum? Hefir liann nokkurn hans vissu ekki hvert veita skyldi
samvizku fjárstraumnum.
tima farið að
I sinnar og bent
augum þeirra?
Hvernig stendur a pvt
breyta nafni flokksins?
að
því að þeir!
boðum
, r v , . -v i rv i • 15i..u»i v alþjóð manna á Kjóscndnr! SjáifS manninn!
ofa að bcrjast við bhð 1«™ af þeim sv5v5rMngum og hræSuna,
þetrhræktu.fynrfammamtðmrt? lösttim af mökum Rob- ' ' , .... ,
Hvermg stendur a þv. að þaðj niannnar yi5 brennivin^| Þott Sir James Aik.ns þegði,
sem þeir fynr fam vikum sogðu Lalana, Hefir hann meö einu tokst Roblln stjormnni ekki að
að vært svart, er nu orðið hvitt -. org. feynt ag hefta áfengissölu og|Mja strákapör sín. Olfsklærnar
áfengisnautn? Nei, nei. 9ir; tóku, fvrir tilstilli góðra manna,
James hefir þagað eins og brotin sem, bera hag almennings og heið-
HaMa þeir að kjósendur séu j ha°nn' fyfgdT'tar ^h^um! ^ ‘•vlklsblla brjósti, smám-
svo skym skroppmr, að halda a8|dýrmætari en hugsjónin Honum Saman að ^gjast ut tmdan sauð-
var annara uni hag flokksins en argí'£runríj. Grunurinn um 6-
velferð lands og lýðs.
Kjósendur! Sjáiff manninn!
apurmngum. Annað dæmi. Mörgurn mun enn
Það er engin furða þott kjos- , fersku. minni hvernig Roblin.
endur spyrj. e.tthvað a þessa stj6rnin lék sér að þv5j aS hella
hugarfarið hafi breyzt, þó nafnið
sé nýtt?
Svari hver fyrir sig þessumj
ef conservativum er alvara með að i
vilja bæta mentun alþýðunnar og
lyfta henni á hærra stig, ef þeim
er alvara með að vilja afnema
Coldwells lögin alræmdu, ef þeim
er alvara með að vilja létta áfeng-
isokinu af fylkinu, ef jieim er ál-
vara með að óska þess að hvorki
sjáist blettur né hrtjkka i fari
stjórnarinnar o. s. frv., hvernig
stendur þá á því, að þessi sami
flokkur, sem hefir setið að völdum
i sextán ár, hefir hafnað öllum
þessum endurbótum, farið um þær
háðulegum orðuin, fyrirlitið þá i
orði og verki sem fyrir þelim hafa
barist og endar að lokum stjómar-
tíð sína með svo svívirðilegu at-
hæfi, að svartari blett getur varla
að líta í sögu Tyrkjasoldána og
ekkert sviplíkt í neinni brezkri nv-
lendu? Hvernig stendUr á því, aðj inanninn!
á meðan þeii sátu að völdUm,, Þegar minstl er á hinn pólitiska
æfiferfl Sir James Aikins og þögn
miljón á miljón ofan í vasa jam-
brautakf'mga og steypa með því
fylkinu í svo gífurlegár skuldir ,að
óvíst er hvort það fær nokkurn
tíma rönd við reist. Svo langt
gekk j>að glæfrasþil, að .jafnvel
sumtvm tryggustu mönnurn flokks
ins ofbauð og j>eir mótmiæ'ltu að-
föruntun.
Var Mr. Aikins í þeirra flokki?
Lét liann til sín heyra? Nei;
ekkert kalsyrði heyröist af hans
vöruni í garð flokksbræðra sipna
er j>essu fór frant. Hann stóð hjá,
kinkaði kolli og samþykti gjörðir
flokksSns. Hann elskaði þá flokk-
inn meira en fylkið, eins og harm
sjálfsagt gerir enn þann dag í
dag.
L'ttið upp kjósendur! Sjáið
mannsins, verður varfa hjá þvi
komist að benda á Macdonald
aukakosningarnar nafntogttðu.
Hann flæktist um kjördæmið
þvert og endilangt í þarfir flokks-
bræðra sinna, talaði um fyrir þeim
rtyndu þeir ekki að bæta úr nein-
nm af þeim göllum, er nefndir
hafa verið? Er ekki líklegt, að ef
imla flokki — því flokk-
urinn er hinn samli þó nafnið sé
nýtt — er nokktir alvíra með að
koma á þeim endurbótum sem
Flokkurinn vissi enn fremur, að | hann lofar ef liann verður í meiri trúveiku og reyndi að snúa J>eini
i síðustu fylkiskosningunt hafði, löuta - er ekki líklegt að einhver | vantrúufelu frá villu sins vegar. Þá
hann enga stefnuskrá og flaut með^ úr flokknum liefði áður orðið til var hormm ekki slirf um máliö ; þá
svikum í meiri hluta inn a þíug. j þess aö motmæla atfeili þeirra, ]osnaði um tunguhaftíð. Hann
\ ið síðustu kosningaT héldu con-hem Iéku ser að mútugjöfum og' vissi aft mönnum var meinað að
servafivar að það nægöS, ef hvikum. njóta réttar síns við kosningarnar
stjórnartaumunum yrði ekki ’st er uni það, að margir hafa ; kjördæminu; hann v’issi að sak-
kipt úr höndum foringja þeirraj'eriö grandalausii. Þeir voru ekki lausum mönnum var varpað í
enga hugmynd >höft5u j fangelsi; harm vissi að svik og
prettir voru í frammi höfð; hann
. vissi að gæðingar stjórnarinnar
En margir hofðu óljósan^ grun fóru ; kringum lögin.
um það sem var aö gerast; en þeirj Mótmælti Sir james ])essu?
þögöu. Siunir kunnu synda- j Hjálpaði hann þeim sem brögðum
voru beittir og ranglega kærðir,
to. júlí 1914. En hann hafði
orðið að sleppa þeím miklu
fyr en þeír bjuggust við og 'hann
liafði orðið að sleppa þeim rQeð
þeim hætti, að hann varð að hylja
sjálfan sig í skugganum, eins og
fáir, sem
iim leikinn, sem fram fór á bak við I
tjöldin.
hann hafði áður í stjórnartið sinni: regfstéiö eins og faöirvoriö — eða
huHð verk sín og lagsbræðra sinna! kannske betur; þeir þögðu lika.
skúmaskotum. Flokkurinn vissi, J Tökum til dæmis Sir James
að hver einasti fylkisbúi og meirij Aikins, flokksforingjann nýja.
Þótt hann kunni að vera mikl-
J am °S góöum hæfileikum gæddur,
| þá er það víst, að ef hann væri
hluti allra landsmanna, lænti á
gamla foringjann þeirra ,og hn>p-
aöi í hjarta sínu einum rómi:
“Sjáið manninn!”
Flokksþingiö þurfti því að sjóða
saman stefnuskrá og velja sér
f'.okksforingja.
Og það gerði hvorttveggja.
hjálpaði hann þeim ti! að ná rétti
sínum? Nei, nei; þvert á móti.
Sir James þagði þangað til klíku-
bróðir hans hafði unnið fullan
sigur í kosningunum. Þ'á opnaði
hann munninn aftur. En til ‘hvers?
Til þess að samfagna honum og
flokknum yfir sigrinum, sem ]>eir
: hag v.ssrar pólitiskrar ldíku, þá hofðu unnið með svo óhæfilegu
j hefðl bann ekkl setlð l>egjandi hjá athæfi að g]æpi gekk næst
| 1 oll þau fjörutíu ár semi hann
'iefir dvalið í lancfinu, er hvert
ættjarðarvimir. ef hann mettS hag
þjóðarinnar í heild sinni meira en!
lýst yður á? Sjáið
tiverni g
Lítum nú stuttlega á hve mynd- 'T“' “'“‘T-J CI nvci> manninn!
nrlccr^ hcimiókst að Wsa hetta! °POkkastrykið °g sv.kabragð.ð af x , ,
arlega þeim tokst aö Ie>sa þetta ö6nj var frami6 yiö nefis á hon. Sunmm kann að v.rðast nog
at'hend'' |um, Aldrei hefir hann refst kom,ð af svo goðu að óÞarft se að
Þaö er ekki aðal tilgangunnn merkið fyrjr velferð |ands jý8s i henda á fleiri fúabletti og blakka
meö þessum línum, aö ræða um ef f!okknunii ]jeim pólitíska" fíokk lagða 1 fari niannslins: hann svcrji
stefnuskrá conservativa. Þo ira sem hann fy]gdii t orðið ])a6 a81 sig í ættina. Um það skulum vér
benda á það, að fullur helm!.ngur; minsta meini En hann hefjr ver.! rkki þræta; en þaö' versta er þó
þeirra atriða sem þeir teljaupp, er jð trúr þjónn Qg hundíi8 ! cnn ónefnt.
að nokkru leyti eöa öllu sóttur Á ,labbakútur j þjónustu klíku sinn-' Snemma í síðast liðnum janúar
stefnuskrá liberala. En þeir gætaJ ar Margt hefir 'honum vel tekist. I var athygli hins marg-
þess vandlega, að minnast ekki á en fatt ljetur en að þegja, þegar' neínda Sir James Aikins vakið á
beina löggjöf- *•••"• : ..... ’ 11 ' •• - - - ' M
að minnast ekki á
hún er þyrnir í
augum þeirra, sem vonlegt er.
liein löggjöf er bezta vopriið i
höndum kjósenda til að knýja
fram vilja sinn og taka fra'm fyrir
hendur skálka sei\i í stjórnarsess
k'omast.
Engitin er svo gleyminn, að
hann nmni það ekki, að lilæralar
hétu þvi á stjómarskrá sintfi. að
vinna að því að koma á beinni lög-
gjöf, þegar þeir kænmst í meiri
hluta og væri falin æðsta stjórn
fylkisíns. X'orrisstjómin hefir
enga dul á það dregið. að hún ætl-
ar sér að standa við öll sín loforð,
ekkert verður niður felt, ekki svik-
ist um neitt sem lofað hefir verið.
Þegar timi er til kominn mun hún
þvi einnig- stanfla við }>etta loforð
sitt.
Conservativar hafa fram á síð-
ustu stutjd harist með oddi og egg,
með hetðarlegu og óheiðarlegu
mótS.xbæði ljóst og leynt, og ekkert
látið ógert til að hindra framgangj
þeirra mála, sem þeir nú
um misgjörðir lagsbræðra hans 1 1)VI' 111{Ur væru til, að Manitoba
hefir verið aö ræða. En þögnin J ^jómin hefði stórkostlegan fjár-
er oft ekki síður saknæm en orð !rirátt'í frammi við þinghúsby
og gjöröir.
Tökum eitt eða tvo dæmi þessu
vandað framferði óx ög margfald-
aðist. þótt stjómin reyndi að þvo
hendttr sínar og þar kom, að til
tals komst, að skipa konunglega
rannsóknarnefnd til aðl kryfja
geröir Roblinstjórnarinnar í bygg-
Lngamáli þinghússins til mergjar.
Hvað tekur Sir James til bragðs
þegar svona er komið? Reynir
hann með einu orði að varpa Ijósi
á gjörðir stjórnarinnar? Hreyfir
hann hönd eða fót til að reyna að
leiða sannleikann í ljós? Því fer
fjarri. Sjálfsagt htfir ekkert vér
ið honitm fjær skapi. En það er
sagt, að þá hafi piltitrinn ekki set-
ið aðgeröarlaus. Þá þótti honum
tími til kominn að tala.
En hvað tók 'hann sér fyrir
hendur ?
Þaö er «agt að hann hafi sv'ifið
eins og illur anrti umhverfis fylk-
isstjórann og beitt allri sinni
mælsku, öllu sínu viti og ölliitn sín-
nm lagakrókum sem hann þekti tlil
að fá fylkisstjórann til að skipa
ekki rannsóknarnefnd. Hann, Sir
James, vissi, að óhreint var i poka-
hominu og kærði sig ekki utn aö
fylkisbúar fyndu lyktina af því.
Það gat komið sér illa fvrir flokk
hans.
Eða hvað lýst yður? Sjáið
manninn! Sjáiði vofnna!
Það er óþarft að halda lettgra
út í þessa sálma. Það sem hér
hefir verið bent á, ætti að vera
nægilegt til að kjósendur hugsi sig
tvisvar ttm, áður en þeir styrkja
Sir James eða flokk hans með at-
kvæði sínu.
Sir Jafnes er orðinn aldraður
maður. Hann hefir alla sína æfi
verið ótrauður smali flokks sins,
þess f'lokks, sem mest fjárhagslegt
tjón hefir unnið fylkinu, þess
flokks, sem hefir alið upp sjiilling
og lesti inn á viö og ataði það auri
i augum heimsins. Hánn hefir
styrkt þá stjórn sem hefir leynt og
Ijóst reynt að beita fylkisbúa kúg-
un og einvelcfi og stinga ávoxtum
svitadropa alþýðunnar í sinn vasa.
Nú, utn elleftu stundu æfi sinn-
ar þykist maðurinn, að minsta kost1
að nokkru leyti. hafa snúið frá
villu sins vegar, þykist Vilja kippa
i lag, þvo og hreinsa og vinna
fyrir heill og hag alþýðunnar. Er
nokkur heilvita maður svo blind-
ur, að halda að honum sé alvara?
Hefir ekki fleirum reynzt erfitt að
kenna gömlum að sitja rétt? Og
hefir ekki flestum reynzt reynslan
ólýgnust ?
Þetta er þá foringi flokksins sem,
tftir sextán ár í vaildasessi vil!
ekki kannast við svo mikið af
gjörðum sínum. að hann þori að
koma fram fyrir augu almennings
andír sínu gamla uafni. Hafi
flokkunnn ekki haft öðlrum batri
manni á að skipa í foringjasætið,
t'.l sonnunar.
Sir James hefir Iengi veriff
hlyntnr bimlindisstarfsemi og
þegar Hugh John Macdonald
geröist foringi conservativa fyrir
sextán árttm, fékk hann Mr.
A.kins til aö semja frttmvarp til
laga um vínsöhibann. Mr. Mac-
donald hvarf snögglega af hinum
pólitíska vígvelli fylkisins og Rob-
lin tók* við foringjatigninni. Það
er óþarft að rekja sögu Roblins í
bindindismálin'u. Kjósendur vita,
að hann heíir hrækt við vínsölu-
banns Iögtinum sem lögð voru upp
í hendumar á honum' og var ásamt
nánustu fylgifiskum sinum sverð
og skjöldur og svarinn fóstbróðir
inguna, að hún mundi hafa notað I manni sem meiri likur væru tií, aö
stóra fúlgu af fé því er veitt var skrifa«i un(lir llina nýju stefnu-
til þinghúsbyggingar'innar, til að!skra af 1161111,11 kuS- nla lesa 1 1(1^a
bera kostnaðinn af ósótruanum sem' ser’ hve hugheill flokkurinn er.
hún hafði í frammi við síðustu:
kosníngar.
Fyltist Sit* James heilagri vand-
Eftir höfðinu d'ansa limimir.
Shvjames Aikins hefir verið trúr
fvlgifiskur afturlialdsflokksins,
| trúr flokknum, en ótrúr alþýðu.
Hann hefir ekki látið á sér standa
lætingu er honum barst þetta til
evma? Hófst'hann handa. eins 0g\ í soranum með flokks-
hver ættjarðar og alþyðuvtnur í|hræðrum sinum ef ])eir hugðust að
hans stoði, mundi hafa fundið stg! sj4 sér ieik 4 og hann veHSlir
skyldan að gera. og lettað, af sér; eflaust engu ófúsari fil þess nú,
grttntnn e honurn \ar ekki; ]jegar hann er orðinn merkisberi
Tinnugt utn það aöttr ' Nei og|])eirra; eftir pjpu hans æt]ar
aftur nei. Sir James stó^S stein
nu
(ægjandi eins og hræða á akri, sem
allur flokkurinn að dansa.
Þér kannist við llljóö1 pípunnar.
aldre, lætur t,l stn heyra. hve hattj hér kannist við ]jann sem lofast
sem fttglarntr kunna að kvaka.) hefir til að j
Hann grunaðt etns og komið hefir broddii fylkingar í framtíðinni.
<t daginn, aö ef þessit máli væri Kjósendur! Sjáið manninn!
Iireyft, væri flokknum með stjórn-1 Hve margir vilja ieggjast svo
ma í broddi fylkingar'hin mesta l4gt kjördaginn 6. ágúst, að greiða
------ Aikins| hætta butn. Þott alþýðueigmtm j |)eim flokki atkvæ«i, sem sjglir á
Itafa I n°kkttm tima undan aðförum | vært soað 1 hundrað þúsunda tali {stolnum "plönkum", tmdir fölsku
brennivinssala
ara.
Kvartaði Sir
og áfengisbrugg-
James
hnuplað af stefnuskrá lilterala, I Roblins í bindindismáiinu ? j var það saklaust ef gróðinn lenti flaggi, meÖ hamskifting við stýrið
helga sér og lofa að Heita sér fvr- < Ureyfði hann nokkurn tíma hönd,hjá flokknttm og Aikir»s þurfti j fram fyrir kjósenduma?
ir. Hver heilskvgn maðttr veit aö eða fót til að liðsinna bindindis- ekM að óttast, að flokVsbræðttr ---------------
'MMÆjmBlMESyZMS,

N0RTHERN CR0WN BANK
AÐ ALSK RIFSTOFA í WENNIPEG
Höfuðstóll (löggiltur) -- - - $6,000,000
Höfuðstóll (greiddun - - - $2,850.000
STJÓRXEXDtJR :
Formaður -------- Slr D. H. McMILLAN, K.O.M.G.
Vara-íormaður...........Capt. WM. UOBINSON
Sir D. C. CAMEROX, K.C.M.G., J. H. ASHDOWX, H. T. CHAMPION
W. J. CHRISTIE, A. McTAVISH CAMPBELL, JOHN STOVEL
Igi Allskonnr bankastörf afgrei.ltl. — Vér byrjuni rciknínga vlð eln-
U staklinga eða fclög og sanngjamir skilmálar veittir. — Avlsanlr seldar
j til hvaða staðar sem cr á íslandi. — Sérstakur gaumur gefinn sparl-
| sjóðs innlögu.u, sem byrja má með elnum dollar. Rentur lagðar við
j á hverjum se.v mánuðum.
\ T. E. THOR>STEíNSSON, Ráðsmaður
| Cor. William Ave. og Sherbrooke St., Winnipeg, Man.
•r;rI»v“/4í:?»Tíí«vt?írtr?'»'\iri'4Vri»Yt«ír«í

glæfra-manna og auðfélaga, þvi rneö
henni eru þeir oftast einráðir með
að konta ýmsum lögunt og fjárveit-
ingum sér í hag gegnum þingin, sem
oftast eru skipuð þægttm og auð-
sveipum flokksþjónum. Sir James
Aikins var fyrir löngu fullkunnugt
um svíviröingar Roblin stjórnarinn-
ar, en ekki hefir enn vitnast, að hann
hafi hreyft sínum minsta fingri til
að koma í veg fyrir þær eða útrýma
þessum fjárdrætti úr íéhirzlu og fjár-
málum fylkisins, fyr en einmitt nú,
að hann er að reyna að ná völdurn.
En vegna framkomu hans í liðinni
tíð, í sambandi við stjórnar- og
flokksmál, ætti enginn kjósenda að
treysta honum, heldur vinna ein.
dregið móti honuni viö í hönd far-
andi kosningar.
Arni Sveinsson.
Að hreinsa til er
brýnasta skyldan.
Látið þá sitja heima.
Hávaðinn af þeint mönnum, sem
nú bjóða sig fram til þings, á
móti hinni liberölu fylkisstjórn
eru blóðmarkaðir af langri og
trúrri fylgd við Roblinstjórnina.
Að vísu hefir aðeins einn af þeim,
sem í þerirri stjórn voru, þor til að
bjóða sig fram til þingsetu, í þetta
sinn, en fjöldinn af hinumi gömlu
klakaklárum þeirrar stjórnar eru
komnir á stúfana upp á nýtt, þeir
hafa ekki aðeins fyrirgefið þærj
ávirðingar, setrt Roblinstjómin
hefir gert sig seka í, heldur líka
fylgt henni sleitulaust aöl málun-
um. Það kann nú aö vera um
sutna þessara manna, aö þeir hafi
ekki Vitað hvað þeir gerðu, þegar
þeir greiddu atkvæði með mörg-
uni ósóma, sém hin gamla stjóm
kvaddi þá til, en sinn hluta ábyrgð-
arinnar verða þeir að bera, öigi
að síður. Kjósendutn ber að gera
sér grein fyrir, hvort þeim möun
um er treystandi til að fara með
umboð þeirra á þingi, er gerðu
hvaö í þeirra valdi stóð, til að
hindra rannsókn á óráðvandlegri
meðferð fylkiseigna, jafnvel eftir
að almenningur var orðinn sann-
færður ttm að um stórkostleg svik
væri að ræða. — RoblinstjórnSn er
fallin, en; anli hennar lifir, meðan
Rogers og hans menn halda
velli. Þá sem til kosninga sækja
undir því merki. ættn kjósendur
að kyrsetja. Þeir éiga ekkert er-
indi á þing og eiga að sitja heima.
“Þúert eins!,,
Vér lýstum stuttlega framgangs-
máta Kringlunnar í Þinghús-
hneyxlinu, sem öllum er opinber,
og við þá spegilmynd af sjálfri
sér hefir hún tekið slik ærsl, að>
enginn þykist hafa séð annað
eins langa lengi í því ærsláfulla
málgagni. Það kveður jafnvel svo
ramt að, ð sumir þykjast
ekki þekkja ritstjórann, sem vana-
lega slær úr og í og vefur og vind-
ur lopann sinn í dylgjur, en
sjaldan í skaimnir. En nú kveð-
ttr við þann tón, aö blað vort er
sagt “skjalla, smjaðra, lepja og
ljúga’’, og “gelta og bita” einsog
(“fleðutík”. Hvaðan kemur Kringl-
unni þessi dómadags þverrifa? Sá
sem eys þesstim fúkyröu m úr sér
er vitanlega smekklaus dóni og illa
siðaöur orðhákur. en þar að auki
illa að sér, fáfræöi hans og
skámmarlegt orðbragð er hvað
eftir öðru. Lögberg nenr veríð
sanngjamt blað, vítt afbrot con-
servativa, sem tíð og stórkostleg
eru, en ef nokkttr ávlröing heflr
komizt upp utn liberala. þá hefir
blaðiö einnig sagt frá því. Þessi
nýi oröabokki Kringlunnar segir
I aö Siftbn hafi stórstolið af landi
og lýð, og “það er á allra vitorði,”
segir hann. Eigi að síður útveg-
aði Hordenstjórnín Sifton tignar-
nafn — þessum alþekta stórþjóf,
að frásögn Kringlunnar. Annað-
hvort er, að Kringlan lýgur. eða að
Bordenstjórnin er( ekkfi prúttin.
Hvorttveggja tmtn vera sönntt
næst. Að Lögberg hafi lagt dóm
á hjartalag og hreinleik Siftons
er atiövitaö' vitleysa. Hitt mun
vel mega segja. aö ef þeir mmm-
nngar sem nú bera hæst höfuðið á
stjórnarvellinum, hefðu tíunda
partinn, þó ekki væri meSra, af'
viti og skörungsskap Sir Cliffords
til landstjórnar, þá mtindi landinu
ekki eins hroðalega klúðurslega
stjomað og nú er.
í annan stað nefnir þessi orða-
snatí Frank Oliver, serrv “brenni-J
merktan erkiskálk”, og segir Log-j
berg verja hann. Kringlan er það,
sem vist hefir brennimerkt þenn-
an mann, étið það eftir rógberum
flokksins. en Löglærg hefir ekkert
til þess 'tnáls lagt anna'ö en að geta
um sakargift og vörn og segj'a til
þess. sem viðurkent er. að sakar-’
gagnið, skýrsla Fergusons, nýtur
ekki trausts eða álits, sem óyggj-
andi. Það er samansett af áköf-
um flokksmanni, í því skynt' nð
vinna mótstöðnmanni metn.
Viö þeirri frásögn conservativa.
að stórum meira hafi Grand
Trttnk brautin kostað, en aðrar,
hefir þaö svar veriö gefið setn satt
er, að sú braut er betur gerð en
dæmi eru til í þessari heimsálfu.
Þessu verður ekki hnekt né því,
að rannsóknarnefndin. svo kölluð,
var alls ekki óhlutdræg, heldur ó-
sæmilega hlutdræg, og annað hef-
ir varla verið sagt í LAgbergi.
Ross stjórnin er framliSin fyrir
tíu árum, og hefir vist aldrei ver-
ið varin né sótt til sektar í ILög-
bergi, liklega sjáldan eða ■ aldrei
minst á hana, nema ef til vill
vegna þess að hún varð einna
fyrst allra stjórna til að falla á
frv. um að afnema staupasölu.
Llm syncíir hennar er oss ókunn-
ugt, og orðatudda Kringíunnar
sönuileiðis líklega, nema ef hann
gæti grafið eitthvað upp úr göml-
um conservativum rógpésum.
Það er engum nein minkun að
því, að vera góður flokksmaður í |
góðra flokki, en að vera fylgispakttr
flokki skaðlegra manna, er hverj-
tim m&nni minkttn. Kringlan má|
gjarnan verða sár, þegar haldíið er
að henni ferli 'hennar í þinghús-
málinu; hún gætur ekki varið það
framferði sitt, tekur þvt gamla
ráðið sem conservativar hafa und- i
ir slíkum kringttmstæðum, og org-
ar: “Þú ert ekkert lætri!” Að ^
krydda það svar með strákslegum
illyrðum, þykir bezt af öllu; það
drýgir mjöðina og hylur fyrir
mörgum, hve bágt og lélegt slikt
svar er. Vér viljum vona, að
Kringlan eða ritstjóri hennar beiti
ekki1 fyrir sig þessum mikla munni
;t ný. Hann er klúr og tllyrtur, og
þó að1 einstaka kunni að dáðst að
slíkutn premíu-kjafti, þá mun
ftestum vor á meðal þykja hann
vera blöðunum til minkunar.
En þvi ber að halda föstu, að
Kringlunni tókst furðanlega að
vera þar sem verst gegndi i þing-
húshneyxllinu.
“Slettir hún baula halanum,
því hún vill alla sér jafnskitna”
nrramli. frá 1. bls.)
Búnaðarskólinn og fleiri bygg-
ingar.
Sá skóli kostar nú hátt upp í
fjórar miljónir dala, og kvað ráö-
gjafinn þess vegna fulla ástæölu
vera til, aö athuga þá bygg’mgu
betur. Kelly félagið hafði þar
bygginga samning, er nam meir en
miljón döluni og aukaverk þar á
ofan fyrir 440 þúsund. Þetta
skyldi verða rannsakað út í æsar
ef Norris stjóminni væri nægilegt
fylgi veitt í kosningunm, og þar
heimt aftur sem ofgoldið væri og
sekum refsað.
Um dómhúsið nýja sagði Mr.
Johnson að það væri nálægt full-
bygt og hefði kostað $1,327,551.
Þegar fyrst var gerður samningur
um bygging hússins, árið 1912, var
hanti þeim veittur, sem hæstu
upphæðina tók tíl, er lét hann eft-
ir þeim sem boðist hafðh til að taka
verkið að sér fyrir minsta kattpið,
með 90' þús. dala ágóða fyrir
sjálfan sig. Sá þriðji fékk samn
ing um að leggja til allan, höggna
steininn og með þessum samtökum
fór þetta fram. 15. þúsund dala
aukaverk var á undirstöðunni, en
ráðherra kvað sér þegar hafa ver-
ið gefið til kynna, að undirstaðan
hefði kostað 30 þús. dah umfram
þaö rétta.
Marga aöra stórkostlega fjár-
pretti mintist Mr. Johnson á, svo
sem þaö að þann 8. júní 1914, voru
contractaranum Kelly borgaöir
$50,000, sem aldrei voru færðir
honum til útgjalda. Um gamla
búnaðarskólann, þar sem , nú er
daufdumibra ‘lræli, sagði hann á þá
leið, að þangaö vorti sendir 85
menn tvær seinustu vikumar fyr-
ir kosningarnar í fyrra, og látlið í
veðri vaka, að það væru málarar
og smiðir og með því móti var
42 þús. dölum sóað úr fylkissjóði.
Svo lítið vannst á fyrir þessa
miklu upphæð, að í sumar þyrfti
bráðnauðsvnlega; að taka bygg-
inguna fyrir tíl málningar og við-
(Framh. frá 1. bls.J
nú líka að löggilda tafarlaust, án
þess að láta til atkvæða koma, vín-
bannslög þau, sem kend ertt við Hugh
Macdonald, en sem hafa legiö á hy11-
unni, eins og fleiri framfaramál,
mestalla þeirra valdatíð. Skyldu þeir
pólitisku herrar álíta okkttr , kjós-
endur Manitobafylkis, svo heimska
og hugsunarljóva, að vér sjáum ekki
hvar “fiskur Iiggur undir steini” og
gleipttm svo þetta agn þeirra? Nei,
svo lteiniskir erum vér ekki; og þeir
ættu ekki að láta sér koma slíkt í
hug, og því síður birta það í stefnu-
skrá sinni. Eg veit ekki betur, en að
conservativi flokkttrinn hafi ávalt
verið styrkur og stoð vínsalanna.
Enda hafa þejr fylkt liði sínu satrian
í kosningahríðunum og verið samtaka
nteÖ vínveitingar og aðrar svívirð-
ingar í sambandi við þær, þar sem
því hefir verið við kontið og fólkið
hefir staðið svo lágt, að það hetir
látið slíkt viðgangast mótmælalaust
Enginn skyldi trúa slíkum flokki
fyrir vínbannslögum, enda ber oss
engin nauðsyn til þess. Vér höfum
mikltt betri ástæður fyrir því, að
treysta Norris-stjórninni , og er þvt
sjálfsagt aö styðja hana til valda
bæði í orði og verki, og nteð atkvæð-
um vorttm kosningadaginn 6. Ágúst.
Svo skal eg minnast nokkuð á æfi-
sögu ágrip Sir James Aikins, sem
birtist í Kringlunni, og taká til greina
fjölhæfni hans og störf í þarfir al-
mennings, einkunt hér i Manitoba.
Eg býst nú við, að það sé rétt með
farið, aö Sir Jatnes Aikins sé fjöl-
hæfur og vel löglærður. En þegar
þessi Kringlu æfiferill hans er kruf-
inn til ntergjar, keniur það í Ijós, að
hann hefir ekki notað fjölhæfni sína
og þekking til að styðja og efla hag
almennings. En hann hefir verið
hygsur þjónn aúðkýfinga og einok-
ttnarfélaga; og mun ekki verða þaö
síöttr, ef hann kemst til valtla, enda
hefir ltann þá betri aðstööu til þess.
Og víst er um það, að hann er Rob-
tin samþykkur með það að hafa öll
fjárntálavöldin í .stjórnarhöndtim. og
gefa almenningi ekki lausan tauminn.
Hann er á móti beinni löggjöf—Re-
ferendum,— móti því að almenning-
ttr ltafi atkvæðisrétt eÖa úrskurðar-
va!d í mikilsvarðandi stjórnmáluin,
jafnvel þótt þaö sé almenningttr, sem
stendur þar bak við, ber alla ábvrgö
ina og borgar allan kostnaöinn. En
þetta er auðvitað gömul pólitík fjár-
gerðar.
Kítt hroðalega dæmið var það
um ráðlag hinnar fyrri stjómar,
að hún leigði 2000 dala hús út í
St. Vital, með ekru bletti utTí-
hverfis. fyrir 150 dali um mánuð-
inn, til þess að láta fanga hafast
við á, og eyddi auk þess 840 döl-
um til viðgerðar, áður en hún
leigði kofann. Þessi leiga hefir
nú verið borguð í nálega tvö ár,
en héreft’ir yrði umboðsmður leig-
andans, Hon. R. Rogers, aðl fá
artnan leigjanda. heldur en stjórn-
ina. Mr. Jphnson kvaðst mundtt
setja á ^tofn reglulegan “prison
farm", ]>egar til kæmi.
Enn eitt dæmi um ótrúa sóttn
fylkispeninga, í sambandi við
þinghúsið var það, að það kostaði
um 2090 dali að auglýsa eftir til-
hoðum í bygginguna. Af þeirri
upphæð gengu $1700 til blaðsins
Telegram, svo að ekki væri að
furða, þó að mikið væri að marka,
hvað það blað segir.
Loks skýrði Mr. Johnson frá
því, að stjórnin ætlaði ekki að
láta það koma fyrir attur, að mið-
partur Winnipegborgar væri af-
skiptur að umboðsmönnum á
þingi. Nú hefir það mannflesta
kjördæmi, með þess þúsundum
kjósenda, sama fulltrúa fjölda og
eyðimerkur kjördæmin nyrðra,
þarsern kjósendur skifta aðeins
nokkrum tugutn.
Mr. Johnson skoraði á menn að
ganga til kjörstaða þann 6. ágúst,
og losa sig algerlega við þá slysa-
legu og vansafullu ógæfu, er Mani-
toba varð fyrir, þá er þjónar fylk-
isins hefðu fallið svo lágt, að al-
menning hefði aldrei órað fyrir
því. Hann beiddist þess, að
Norris stjórninni, sem hefði tek-
ið að sér að koma upp því, sem
hún hefði á loft komið, væri! gef-
ið færi til aö halda því áfram og
hreinsa til í stjórnarfarinu, semi
nú væri langbrýnast og þarfast af
ölht.
Ræðu ráðherrans, sem var
flutt mjög skörulega, og bæði var
snörp og örugg. var tekið ágæt-
lega af hintim fjölmenna fund’i.