Lögberg - 29.07.1915, Blaðsíða 5
LÖGBERG, FIMTUDAGÍNN 29. Jt’LÍ 1915.
5
“ÍSLENDINGAR VILJUM VER ALLIR VERAM
íslendinga
dagurinn
¥
MANUDAGINN l AGIIST
1915
VERÐUR HALDINN í
SYNINGARGARDINUM
Forseti hátíðarinnar, H. M- HANNESSON
Allur undirbúningur er nú fullgerÖur, eftir beztu vitund nefnd-
arinnar. Að eins eitt er nauðsynlegt til að gera daginn þetta ár
þann bezta íslendingadag, seni nokkurn tírna hefir haldinn verið liér
í Winnipeg — það, að sem flestir Islendingar sæki daginn. Sjálfsagt
sækja liann allir fslendingar, sem eiga heima í Winnipeg, og er von
á, að sem flestir úr íslenzku bygðunum komi einnig og taki þátt í
skemtaninni. Tilrann hefir verið gerð til að gera daginn skemtilegan,
ékki að eins fyrir Winnipeg Islendinga, heldur sérstaklega fyrir alla
aðkomandi gesti.
Klukkan 8.30 á mánudagsmorguninn leggja af stað frá horn-
inn á Portage og Arlington og frá horni Sherbrooke og Portage vagn-
ar, er flytja alla sem \úlja ókeypis út í garðinn. Sem flestir ættu að
liagnýta sér þessa vagna.
Klukkan 9 byrja hlaupin fyrir börn frá 0 til 16 ára, og þar eftir
blaup fyrir fullorðið fólk, menn og konur, gift og ógift, ungt og gamalt.
Þeir, sem voru ánægðir með verðlaunin í fyrra, verða enn þá ánægð-
ari í ár, því nefndinni liefir liepnast ágætlega að fá góða og þarflega
muni, en ekkert glingur.
Kl. 11.30 byrja íþróttir fyrir drengi frá 14 til 18 ára, og skal það
tekið fram, að enginn drengur fær að reyna sig sem 16 ára, ef hann
er kominn yfir 16. afmælisdag. Sama regla gildir um 18 ára drengi.
Verði það uppvíst, ;vð einliver drengur hefir sagt ósatt í þessu efni,
þá tapar hann verðlaunum sínum.
Máltíðir verða veittar allan daginn af enska kvenfélaginu W.
C. T. U., og er það nægileg trygging fyrir því, að góður matur fæst
þar keyptur með sanngjornu verði. En þeir, sem vilja hafa mat með
sér, geta fengið heitt vatn ókeypis.
Frá kl. 4 til 6 verða fluttar ræður og kvæði og sungnir ættjarð-
arsöngvar, sem æfðir hafa verið af stórum söngflokki.
SKEMTISKRÁ:
1. Minni íslands :
Ræða—Dr. Jón Stefánsson.
Kvæði—S. J. Jóhannesson.
2. Minni Bretaveldis :
Ræða—B. L. Baldwinson.
Ivvæði—Sig. Júl. Jóhannesson.
3. Mi nni Vestur-Islendinga :
Ræða— Dr. Baldur Ólson.
Kvæði--Einar P. Jónsson.
% j
II. Barnasýning.
III. Islemk glíma af œfðum mönnum.
IV. Ættjarðarsöngvar sungnir af œfðum söngflokki.
V. Hljóðfærasláttur; æfðir flokkar.
VI. Allskonar íþróttir.
VII. Bans.
Klukkan 1 byr-ja íþróttir fyrir ísl. leikfimismenn undir umsjón
Manitoba deildarinnar í Fimleikafélagi Canada. — Sa.mhliða við í-
þróttir ]>essar fara fram knattleikir (Bseball) barnasýning og einnig
verða sýndar há-íslenzkar glímur af vel æfðum glímumönnum.
Klukkan 8 byrjar dansinn, og leikur fvrir hann hljóðfæraflokk-
ur Johnstons. \ erðlaun verða gefin þeim sem bezt dansa.
100 Grenadiers lúðraflokkurinn leikur yfir daginn.
Enginn fær að fara út úr garðinum og koma inn í hann aftur
ókeypis án þess að hafa sérstakt leyfi.
f forstöðunefnd dagsins eru :
//. Marino Hannesson, forseti.
Ólafur S. Thorgeirsson, skrifari.
John J. Vopni, féhirðir. '
A. Anderson. II. Alex JOhnson. II. J, Pálmason.
Skúli llansson. A. S. Bardal. S.D.B. Stephanson.
II.G.Hinriksson. A.P.Jóhannsson. II. B. Skaptason.
„HOLLANDIA SYSTEM“
Banar veggjalús og öllum skriðkvikindum
VÉR FYLLUM EKKI ALT MEÐJjREYK NÉ
HELDUR GERUM VÉR ÍBÚUM NEINN USLA.
Engin lykt né önnur óþægindi. Öll vinna tekin
í ábyrgð um heilt ár. Símið eftir upplýsingum og
prísum. Engin borgun tekin fyrir að skoða hús.
Símið M.f6776
M. G. NIEHORSTER & CO.
508 Mcíxreevy Blk. - Poirage Avenue
Alls ekki þýzkt félag
Þetta
erum ver
Tbe Coast Lumber
Yards, Ltd.
185 Lombard St.
Phone M. 765. Þrjú yards
I bygð Islendinga við,Mouse River
í Norður Dakota.
Eftir séra Rúnólf Marteinsson.
Eg ætla. ekki að skrifa neina
ferðasögu í þetta sinn, ekkert að
segja um það hvar eg fékk kaffi
eða aðrar góðgjörðir og eg neyð-
ist til að nefna sem fæst nöfn. Ef
eg færi að gera það er eg svo
hræddur um að eg yrði ranglátur
i valinu. En það get eg sagt að eg
hlakkaöi til að koma til þessarar
bygðar. Hún er nú orðin 28 ára
gömul og eg hefi vitað um hana
frá fyrstu tíð, og eg hefi heyrt
mikið gott um hana sagt. Það
var því fagnaðar efni fydir mig
þegar R. T. Benson og Sveinn
Westford, fulltrúar safnaðarins ,i
hvgðinni, Melanktons safnaðar,, á
siðasta kirkjuþingi báðu mig að
koma ]iangað og flytja guðsþjón-
ustu. Samkvæmt loforði mínu við
þá var eg þar sunnudlaginn. 18.
júlí, en kom þar miðvikudag'inn
næstan á undan.
BygðSn er i mesta máta blóm-
leg. slægjuland frábært á nesi við
ána /Mouse River) sunnanverða
og Ivornyrkjuland þar ágætt mm-
hverfis. Áin hefir stundum flætt
yfir nesið og grasvöxtur orðið
þeim mun méirí. Meðfram ánni
er skógur sumstaðar og eru þar
til hinir fegurstn blettir í bvgð
inni. Annars er hygðin skóglaus
nema þar sem skógur hefir verið
ræktaður.
Hvarvetna i byýðinni var mér
tekið með hinum mesta hlýleik.
Sumt af fólkinu þekti eg áður,
sumt á kirkjuþingum, sumit hafði
verið skólaböm min þegar eg var
kennari í Pemibina County. Sumt
jafnvel kannaðist eg við úr minni
sveit á íslandi, Eiðaþinghá í Suð-
ur-Múlasýslu. En hvergi var mér
tekið öðruvísi en með hinu hlýj-
asta luigarþeli, hvort sem eg kann-
aðist við fólkið áðúr eða ekki.
Farið var þess á leit v*ið mig
að eg flytti þar fyrirlestur eða
eitthvert erindi. Það gerði eg á
föstudaginn. Kom þá saman
margt fólk þó stuttur væri tími til
að auglýsa, enda eru talsimar víða
utn bvgðina. Samkoma sú, eiins
og sunnudaginn næstan á eftir, var
haldin i samkomuhúsi bygðarinn-
ar, rétt fyrir norðan Mouse-ána.
Eg talað'i am einstaklinginn og
þjóðfélagið og vék seinast má)i
mínu að' hinu islenzka þjóðerni og
skóla vorum. Rögnvaldur Hill
roann
að honum og leggja rækt við hann. j
Þeir líta svo á að söfnuður sé há-j
leit og þ ðingarmikil stofnun. |
Þeiin attgum þtvrfum vér allir að j
líta á kristinn söfnuð.
Meðan eg dvalcfi í bygðinni vari
eg fyrst hjá Ólafi Freeman í
Upham og svo hjá Guðmundi;
Freenvan, fyrrunv þingmanni áj
ríkisþingi Norður-Dakota, semj
hýr úti í sveitinni rétt hjá Mouse
River. Ók hann nveð nlig í bif-
reið sinni uyi bygðina fram og
aftur, og heinvsótti eg eins marga
og tínvi entist til.
Þakka eg nú fólkinu í bygðinnii
af öllu lijarta fyrir viðtökurnar ogj
veruna lvjá þeinv og ánva þeim
allra heilla.
Nýmóðins betlari.
Það bar við eitt kveld, að illa
búinn maður, sem bersýnilega
haföi þó áður séð bjartaúi daga,
gekk eftir einu af 'helztu strætum
Kristjanivi og leiddi lvund1 í bandi.
í hvert skifti sem lvann mætti vel
búnunv nvanni, gekk hann á leið
fvrir þann og rnælti: “Það kostar
25 aura að líta á hunainn minn.”
Marga kendi í brjósti um manninn
og gáfu honurn nokkra aurci. Lög-
regluþjónn tók eftir hvað maður-
inn lvafðist að. og með’ því að
hann lvafði áður konvist í klær lög-
reglunnar, skildi vörður réttvis-
innar hvað unv var að vera og
Ivafði nvanninn nveð sér til lög-
reglustöðva. Þar var eigandi
hundsins dænvdur t 20 króna sekt
og hét lvann að greiða þær. En
hann iðraðist fljótfærni sinnar og
visaði málinu til hæstaréttar. Þar
var dónvurinn staðfestur. Lögin
leggja jafivt sekt við ölluro snikj-
um. eins þó betlarar sigli undir
fölsku flaggi. Maðurinn ver,ðUr
nú að borga 20 krónur fýrir að
fólk leit á Ivundinui hans.
Forlagatrú hermanna.
Einn af starfsmönnum Le
Tenvps segir i blað*i sínu, að ör-
lagatrú sé næsta alnvemv og á háu
stigi meðal franskra hermanna.
“Ef þaði stendur skrifað, að eg
eigi að falla,” segja • þeir, “hvers
vegna skyldi eg þá fara varlega,
eða reyna að forða nvér. Kúlan
sem á að lenda á mér 'hittir mig,
hvernig senv eg fer að.”í Því verð-
ur ekki neitað, að sunvir virðast
aldrei særast, hve ógætilega sem
forseti safnaðarinZ' stýrði | i)eir sýn“| fara; Um slík? menn
að
þeir séu “hundhepnir”. Til þess
að sýna, hve sumir eru lvundhepn-
ir, hefir blaðamaðurinn þessa sögu
eftir foringja úr franska hemum,
sem talinn er stiltur og gætinni og
ekki hneigður til að ýkja sögur
sínar.
Eg ætti að vera fallinn fyrir
löngu og mér er óskiljanlegt, að eg
skuli enn vera á uppréttum fótum,
jafnan aðra leið. Aldrei særð-
umst viö.
Þá var það einu sinni, þegar við
höfðum orðið að láta undan síga, j
ða kúlur höfðii lent í hestunum
senv drógu eina byssuna, og sat
hún því hreyfingarlaus á miíli
fylkinganna. Mátti því búast við
að hún lenti í lvöndum óvinanna.
Eg sló upp á þvi við yfirforingj-
ann, að ríða þangað og sjá lvvortj
ekki mætti bjarga byssunni. Þú
getur getið því nærri, að eg ætlaði J
nvér að fara dinsamall og ver ekkii
lengi á leiðinni. En yfirforinginn i
vildi fara nveð mér. Eg sýndi hon- j
um franv á, að ekki ætti við að
hann færi þessa för. En fortölur J
mínar vom árangurslausar. Hanni
svaraði með þykkju, að1 eg væri J
ekki yfirmaður hans. Við héldumj
því báðir á stað.
Ferðin gekk greitt og við konv
unvst slysalaust þangað sem byssan i
var. Þar voru emlr tveir nvenn J
uppi standandi. Þeir létu skot-
hríðina dynja til að villa fjand-
mönunnum sýn. Ef þeir hefðu
vitað hve þunnskipað var um byss-
una, hefðu þeir verið búnir aö
taka lvana. Mér hepnaðist að
spenna lvesta fyrir og byssunní var
Ivorgið.
Yfirforinginn v*ildi ekki fylgj-
ast nveð þeim er fluttu byssuna til
baka. Hann skipaði svo fyrir, að
við tveir skvldunv leggja krák á
leið okkar. til þess að óvididnir
skvldu ekki balda að við hefðumi
látið undan síga. Við riðunv því
langa leið. lvér um bil mitt á milli
hinna frönsku og þýzku fylkinga
og byssukjaftarnir ginu við okkur
til l>eggja hliða. Ef eg hefði ver-
ið einsanvall, mundi eg hafa reyst
eins lvart og hesturinn komst. En
yfirforinginn hélt, að ef okkar
nvenn sæu að við færum á hrða
spretti, þá miuidi það skjóta þeim
skelk i bringvi. Við fórum því fet
fvrir fet. eins og við værum að
ögra óvinunum. Og aldrei liefi
Það kostar yður EKKERT
að reyna
Record
á^ur en þér kuupið rjómaskilvlnda.
RECORD er einmltt skilvindan,
sem bezt á vitt fyrir bieudur, er hafa
ekki fleifi en
6 KÝR
jÞcgar l»ér reynið þcssa vél, munuB
þér brátt sannfærast um, a?S hún
tekur öllum öhrum fram af sömu
stierð og veröi. •
Ef þér notlfi RECORD, fáiÖ þér
meira smjör, hún er auöveldari
metíferöar, traustari, auhhreinsaðri
og seld svo lá«u verði, að aörir geta
ekki ’eftir leikiö.
SkrifiÖ eftir söluHkilmálum og öll-
um upplýBÍngum, til
The Swedish
Canadian Sales Ltd.
234 Loitan Avenue, Winnipegr.
eg heyrt aðra éins skothríð, því
óvinirnir sáu okkur eins vel og
við hefðunv staðið við hlið þeirra.
Kúluregnið var svo þétt, að blöð-
in á þeinv fáu trjánx sem í grenl
voru, lvnmdu niðúr eins og í
stormi á lvaustdegi. En við særð-
umst ekki og ekki var eitt hár
skert á reiðskjótunum er við kom-
um aftur til baka.
Þegar hlaðamaðurinn spurði
lvvort yfirforinginn væri fallinn,
svaraði sá senv hann átti tal við:
“Nei, kúlumar vilja ekki hitta
hann. Og að því er sjálfan mig
snertir, lveld eg að Þjóðverjar geti
ekki rænt nvig lifi, fyrst eg komst
heill á húfi úr eldrauninni miklu,
sem eg hefi sagt þér frá.”
Or bænum.
Dominion leikhúsið verður opnað á
nvánudaginn kemur. "The Wolf” á-
gætur eanadiskur lejkur sýndur. —
Leikendur flestir sömu og áður.
—Einnig ágætir leikir í Pantages.
Hörmulegt slys vildi til úti í St.
James á laugardágskvöldið. “Bíll”
rakst á nvann á nvótorhjóli og kastaði
hontim nveira en 30 fet af hjólinu:
var hann örendur er að var konvið.
Stúlka hafði verið með nvanninum á
hjólinu. Særðist hún hættulega og
liggur á Alnvenna sjúkrahúsinu.
—Þýzkalandskeisari segist munu
fá Warsaw og Calais á sitt vald
i haust og friður nvvini verða sam-
inn fyrir jól.
— Leopald Berclvthold greifi,
er var utanrikisráðlverra Austur-
rikisnvanna þegar stríðið byrjaði,
hefir gengið i þá deild sjálfboða-
liðsins, er sonur hans berst í. Þeir
berjast á syðra vígvelli gegn ítöl-
um.
samkomunni og Stefán Einarsson! fe?ja , ðrlagatrúarmennirnir
og Ásnvundur Benson. ný-útskrif-
aður lögmaðtir, tóku til máls á
eftir.
Sanvkomuhúáið var troðfult af
fólki á sunnudaginn við guðsþjón-
ustuna. Að henni lokitvni stóð
Mrs. Marja Benson upp og flutti
ræðu til að þakka nvér fyrir kom-
úna i bvgðina. Slíkt hið sama
gerði: hr. Þorsteinn Jóhannesson .
og hr. S'igurður Tónsson afhenti fonn&inn’ e§ er Vlss um a?
1 þu værir a sama nvali, ef þú vissir
mér skriflegt þakklætis ávarp fyr-
ir það sem eg gerði þar í bygðinni.
Á þessum stöðvunv búa um 40
íslenzkar fjölskyldur. Sumt af
þvi fólki er í ágætunv efnum og
nærri öllunv líður vel.
Safnaðarlíf í þessari bygð er
sérstaklega gott. Það atriði er í
nvesta nváta eftirtekta vert, þegar
það er athugað að bvgð ]>essi hef-
ir aldrei lvaft stöðugan prest. Eru
hvað á daga mína hefir drifið.
Nú skal eg benda þér á eitt dænvi
eða tvö tl sönnunar.
Þegar búið var að búa lið til
vigvallar hittist svo á, að vfirfor-
i.ngi sveitar ,|>eirrar er eg lenti í,
var ganvall kunn'ingi nvinn. Hann
gerði mig þvi að einskonar aðstoð-
arnvanni sínuni o geg fylgdi lvon-
um hvar setvv hann fór.
víst aðall'ega tvær ástæður til þess, I Nokkrum dögnnv eftir friðslitin,
önnur sú að áhugi þar fyrir barst honum sú hamvafregn, að
kristni og söfnuði er ákaflega I kona lvans, senv hann hafíli unnað
sterkur. hin sú, af?‘sanvheldni þarj hugástum, væri látin. Ilann lét
er svo góð að óvíða er annað eins | Htið á sorg sinni Ivera, en eg komst
að finna nveðal fólks vors. Fólkið <1® raun um, að hann tók sér frá
i allri bygðinrfi er svo saintaka og fall konu sinnar nvjög nærri og
samrýmt að það er likast því að fjerði beinlínis giílingar t’il að
þar væri aðeins ein fjölskylda. missa lifið. Eg fylgdi 'honum í
Öll svæði nveðal vor fslendinga1 kúluregninu eins og tryggur hun I-
hér vestra, senv ekki njóta stöð-Jur, hvert sem hann fór. Áhlaup
tigrar prests])jónustu geta tekið | Þjóðverja nú, eru sem bamaleik-
sér þessa bvgð til fyrirmyndar ogj m í samanburði við það setn þá
haft sama ástandið hjá sér meðlj var. Annan hvern dag fórum við
sönvu meðulunv. Bygðarmenn j sanva franv að gæta að skotgröf-
koma sanvan einu pfintvi í mánuiði, um. Hermennirnir hlífðu sér i
SEGID EKKI
í‘EG GET EKKI BORGAB TANNLÆKNI NÚ.”
Vér vitum, atS nú gengur ekki aít að öskum og erfitt er að elgnast
skildlnga. Ef til vill, er oss þaS fyrir beztu. paS kennlr oss, sem
verðum að vinna fyrir hverju centi, aS meta glldi peninga.
MINNIST þess, aS dalur sparaSur er dalur unnlnn.
MINNIST þess einnig, aS TENNCR eru oft meira virBl en penlngar.
HEILBRIGÐI er fyrsta spor til hamingju. Pvl verSiS þér aS vernda
TKNNTIRNAR — Nú er tímlnn—hér er staðurinn til nð iáka gera vl8
tennur yðar.
Miklll sparnaður á vönduðu tannverki
EINSTAKAR TENNUR $5.00 HVER BESTA 22 KAR. GUI.U
$5.00, 22 KARAT GULUTENNUR
Verð vort ávalt óbreytt. Mörg hunclruð manns nota sér liið I&ga verð.
HVERS VEGNA EKKI pú ?
Fara yðar tilbúuu tennur vel?
eða ganga þær lBulega úr skorSum? Ef þær gera þaB, finniS þ& tann-
lækna, sem geta gert vel viB tennur ySar fyrir vægt verð.
EG sinnl yður sjálfur—Notið fimtán ára reynslu vora við tannlækningar
$8.00 HVALBEIN OPI» A KVÖIjDUM
de. paesons
McGKEEVY BLOCK, PORTAGE AVE. Telefónn M. 690. Uppl yflr
Grand Trunk farbréfa skrlfstofu.
StærS No. 20
“Eg flyt betri hlut inn í Canada en áður
hefir þekst í landinu“
GUFU SUÐUVÉL
og BÖKUNAR0FN
IDEAL’
MeS “IDEAIj” gufu suSuvél getiS þér soSiS allan
miSdegtsmatinn, frá súpu til eftirmatar, ásamt
öllu, sem þar er á milli, yfir einum eldi, á hvaSa
eldavél sem vera skal; fariS I burtu; ekkert getur
. brunniS, skorpnaS, þornaS. gufaS upp eSa orSiS
líj ofsoSiB.
IDEAL GUFU SuSuvél sparar meiri vinnu en
nokkurt annaS áSur þekt á-
hald viS
niðarsuðu ávaxta og matjurta.
SkrifiS eftir verSlista og
frekari upplýsingum.
. LOUIS McLAIN 284 Princess St. Winnipeg
| UmboSsmenn fyrir Canada.
I TOLEDO COOKER CO., Toledo, Ohio, hinlr einu, er
Ibúa til “IDEAL” gufu suS-vélar
Klippið úr þe
an miSa; hani
$1.00 virSi í
afborgun á I(
suSuvél; gildit
15. Júli. —
vantar umb(
menn f hv
borg.
skotgröfunum og lágu niðri í þeim.
en við stóðum jfnan uppréttir cg
eggjuðum þá. Þannig stóðum við
Þess utan er góð rækt oft hólfa daga lilifarlausir í kúlu-
.... Eg hugsaði oft með
mér, að innan; fárra
og ]>eim sið liafa þeir fvlgft í mörg
ár. Sunnudagaskóla halda ]>eir
uppi á þremur stöðum fyrir sum-
artimann.
lögð við aö kenna bömunum tegninu.
heima. Söfnuðurinn er helzta fé-Jsjálfum
lagið
í bygðinni og langflesTir j augnablika hlvti einhver kúlan að
í honum. hlynna' lenda á mér. En þær stefndu
XT'* •• I • timbur, fjalviður af öllum
Nyjar vorubirgðir tegundum, geirettur og als-
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og gluggar með margvís-
legri tilbreytni. Komið og sjáið vörur vorar. Ætíð glaðir
að sýna þó ekkert sé keypt.
The Empire Sash & Door Co.
Limited
HENRY AVE. EAST
WINNIPEG
bvgðarmenn eru