Lögberg - 09.11.1916, Side 5

LÖGBERG, FIMTUDAGINN 9. NOVEMBER 1916
5
Sérfræðings-ráðleggingar til
bœnda ókeypis.
Smábæklingar, flugrit og skýrslur með góðum upplýsingum og ráðum viðvíkjandi
ale konar búnaðarvinnu eru send ókeypis til bænda í Manitoba, sem skrifa eftir því til
útgáfudeildar búnaðarstjórnarinnar í Manitoba.
prjár bækur hafa verið samdar og skrifaðar af æfðum sérfræðingum í búnaðarskóla
fvlldsins.
f þessum ritum eru upplýsingar um alls konar búnaðarvinnu og heimilisiðnað. J?ús-
undir bænda í Manitoba hafa komist að raun um að þessar bækur eru þeim til ómetan-
legrar aðstoðar. J?ær eru allar prentaðar á Ensku. hver bóndi sem æskir getur fengið
Jurr allar eða hverja þeirra sem hann kýs.
Lesið skrána sem hér fylgir:
BULLETINS
laaaed by Manitoba Agri-
cultural Colledge.
t. Horses in Manitoba
g. Oare of MUk and Cream
S. The Farm Garden
•. Farm Poultry in Manitoba
T. Hog Raislng in Manitoba
8. Cow Testing
•. Repairing Farm Equipment
and Roads
lt. Plans for Farm Buildings
• 1. Oanning and Preserring
(Frnit)
18. The Farm Flock (Sheep)
14. Oare of Cream for Cream-
eries, Storing of Ice and
Grading of Butter
18. Hay and Pasturo Crops in
Manitoba
17. Sllo Constrnctlon and En-
ailage Production
18. Beekeeping in Manitoba
81. Farm Cost Accountlng.
1.
6.
7.
8.
10.
11.
12.
13.
14.
16.
17.
1».
20.
21,
23.
24.
25.
26.
27.
CIRCULARS
The Farmers’ Becf Ring
A Plea for Bird Houses
Our Friends, the Birds
Hints on Home Nursing
Meat and Its Substltutes
What Every Girl Should
Know
Poison Ivy and Other
Poisonous Plants
Cream for Crimerles
Method in Dressmaking
Pork Making on a Farm
Servants in the House
Fodder Com in Manitoba
Alfalfa Inoculation
Barley Grotving
Improving the Farm Egg
Growing Plums in Mani-
toba
Growing Cherries in Mani-
toba
Control of Insect Pests
Pruning Trees for a Cold
Climate
CIRCULARS
28. Spray Mixtures
29. Trco Pests and Cutworms
30. Treatment of AlkaU Soils
31. Rye as a Weed Eradicator
32. Cultivatlon After Harvest
for Weed Control
33. Marketing Manitoba’s
Wool Crop
36. Winter Feeding of Cattle
EXTENSION
BULLETINS
No. 1—I/ightning Control.
No. 2—Bam Ventilation
No. 3—Standing Crop Competi-
tions and Seed Fairs.
No. 4—Control of the Sow This-
tle in Manitoba.
No. 5—Hand Selection and Har-
vesting of Seed Plots.
No. 6—Home Economics’ Hand-
book.
No. 7—Fattening, Killing and
Dressing Chickens for Mar-
ket.
Hon. Valentine Winkler,
Mlnister of Agriculture
Þjóðerni og stríðið.
IÞó nú berjist þjóC viíS þjótS.
þá verfiur ekki sagt me5 sanni, aS
þjóBemi berjist gegn þjóSemi. Af
dagblööunum er atS sjá sem margar
þjóCir hafi gert bandalag til aö
verjast yfirgangi Tevtóna, því svo
eru Þjó<5verjar nú kallaöir eins og
tii abgreiningar frá hinum. En
þetta er engan veginn réttmæli.
Hitt er sanni nær, afi flestar aöal-
þjótiimar, sem nú berjast, eru
tevtónskar að ætt. ÞaS er raunar
Tevtóni gegn Tevtóna, og því viö-
búiB, að vel sé barist ekki síöur en
j>egar “Griikki stóö gegn Grikkja”,
eöa Ólafur íconungur sagöi um
menn Eirílcs jarls: “Þeir eru
Norömenn sem vér.”
Þegar sem lengst er litið til baka,
jafn langt og ljós sögunnar fær lýst
oss, þá veröa fyrir oss þrjár
menningarþjóöir miklar: Egyptar,
Babýloníumenn og Hebrear. Hinir
síöast nefndu koma þó hinum tveim
nokkru síöar á sjónarsviöiö. Allar
þessar frum-þjóöir menningarinnar
eru af Kákasusmannakyni Enda
hefir menning heimsins ávalt veriö
í höndum hins hvíta þjóöflokks.
Satt er þaö, að aðrir þjóöbálkar,
t. d. Mongólar gula kyniö), hafa
lagt nokkuð til menningarinnar, en
lítiö hefir þaö verið. Eþíópiski
kynflokkurinn ('Svertingjar) hefir
díckert lagt til.
Kákasuskyninu er allajafna skift í
deildir þrjár, og nefna sumir deild-
ir þær eftir sonum Nóa. Er þar
mestur og merkastur kynþáttur
Atýana og deilist hann í ýmsar
kvíslir. Af hinum kynþáttunum
eru Bgyptar merkastir þeirra, er
viö Kam kennast, og var menning
þeirra mikil í elztu fornöld. Frá
þeim hvarf þó veldisspíran og við
tóku Babýlóníumenn og Hebrear;
eru þeir kendir við Sem. í þús-
und ár báru Semítar ægishjálm yfir
menning heimsins; en fimm til sex
öldúm fyrir Krists daga hurfu yf-
irráö menningarinnar til Grikkja.
Grikkir og Rómverjar kallast gull-
aldaþjóöir og réöu þær lögum og
lofum í heiminum í þústmd ár.
Menning Þjóðverja var aö mestu
leyti tekin aö láni hjá Griklkjum, en
eftir aö Rómaveldi hafði ýmist
eyðilagt ellegar slegiö eign sinni á
gríska menning, tók það að liðast
í sundúr. Munaðarlíf varð Róm
að falli. Rómverjar gengu til
þurðar, því vegna sællífis-fíknar
vildu þeir eíkki á sig leggja að koma
upp stórum fjölskyldum. Varð þá
ekki auðvelt að halda hernum við,
svo fá varð liðsbót allajafna frá
“útlendingfum” að norðan og fór
svo um síðir, að gömlu Rómverjar
úrkynjuðust og hurfu úr sögunni.
Þegar veldi gullalda-þjóðanna
féll, gengu yfirráðin til Tevtóna,
og koma þeir nú til sögunnar.
Tevtónar nefndust einu nafni þjóð-
ir þær, er bygðu norður-hluta
Evrópu fþar sem nú er Þýzkaland,
Austurríki, Belgia, Holland og
Norðurlönd) og niður eftir Danúb-
dal alt til Svartahafs. Tevtóna eina
höfðu Rómverjar aldrei sigrað.
Þeir stóðu Rómverjum þúsund ár
að baki að menningu, en fólk þaö
var hraust fólk til líkama og sálar.
Á fjórðu eða fimtu öld e. K. náðu
Tevtónar yfirráðum yfir menningu
heimsins og hafa þau aldrei gengið
úr höndum þeirra síðan.
Hverjir eru þá Tevtónar nú á
dögum ?
iTevtónar eru frá upphafi að-
greindir í marga flokka og verður
fárra einna hér getið. Þeir er fyrst
koma til sögunnar (þegar slept er
viðureign Ceasers viö Galla og
Germani til foma), eru Gotar.
Þeir áttu heimkynni í Danúb-daln-
um og seinna umhverfis Hadrea-
haf. Æddu þeir loks allar götur til
Róm og hertóku borgina áriö 410.
Mistu þeir þar foringja sinn.
Færöu Vestgotar sig þá til Spánar
og settust þar aö. Annar flokkur
Tevtóna eru Vandalir. Þeir vom
fyrir á Spáni, þá Vestgotar komu
þangaö, og hröktu Gotar þá burt.
Vestgotar bygöu Spán í hundraö
ár, en þá komu Múhameösmenn
j með her á hendur þeim og sigruðu
þá. Leifar Vandala og Vestgota
uröu aö miklu leyti stofn sá, sem
Spánverjar eiga rót að rekja til og
mega þeir því tevtónskir teljast.
Mikill fjöldi Gota staönæmdist á
ítalíu, og Lombarðar, sem var enn
annar flokkur Tevtóna, lögöu und-
ir sig nodðurhluta ítalíu. Meiri-
hluti ítala er kominn út af Gotum
og Lombörðum og eru Italir tev-
tónskir að mestu leyti. Voldugasti
flokkur Tevtóna eru Frakkar.
H'öföu þeir vaðið Rín-á og tekiö sér
bólfestu þar sem nú heitir Frakk-
land. Annar flokkur, er Búrgund-
ar nefnast, settust að í suðurhluta
Frakklands. Frakkar em aö mestu
leyti afkomeudur gömlu Franka
og Búrgunda, og því Tevtónar aö
uppruna. Til Englands fluttust
foröum þrír kynflokkar og voru
allir Tevtónskir: Englar, Saxar,
og Jútar. Fmmbyggjar þarlendir,
er nefndust Bretar, höföu átt fult
í fangi með að verjast árásum Pikta
og Skota, er herjuöu landið norö-
an af Kaledoníu (Skotlandi).
Fengu þeir því Engla og Saxa aust-
an af Germaniu sér til hjálpar.
Ráku þeir Pikta og Skota burt, en
snerust siöan aö Bretum sjálfum
og lögðu alt Bretland undir sig,
nema fjallabygðina vestast, þar sem
heitir Wales. Settust sumir Bretar
þar að, en hinir flýðu austur á
Gallíu og settust þar að, sem síðar
var kallaö Bretagne eftir þeim.
Engil-Saxar réöu lögum og lofum
á Englandi þar til nokkrum öldum
síðar (ioóój, aö Normandíu-menn
brutu þá undir sig og blönduöu
síöan blóöi við þá. Normandíu-
menn vom tevtónskir sem hinir,
afkomendur Göngu-Hrólfs og
þeirra Norðmanna, sem með hon- i
um bygðu Normandíu á Frakk-
landi. Af þessu má sjá, að Eng-
lendingar em algerlega tevtónskir
að heita má.
Það heyrist einatt sagt, að Þjóð-]
verjar séu nú með minst blönduðu'
tevtónsku blóði. En það er mjög
óvíst að svo sé. Sá heiður ber,
hyggjum vér, Norðurlandabúum.
Afarmikill fjöldi Þjóðverja er af-
komandi þeirra 20,000 Húgenotta
sem flýðu Frakkland vegna trúar-
bragða sinna eftir að upphafin var
þar í landi réttarbótin, sem kend er
við Nantes, og settust að i og um-
hverfis Berlín í lok 17. aldar. Mjög
hafa Þjóðverjar einnig blandað
blóði með Slövum og öðmm þjóð-
flokkum, sem fluzt hafa inn í land
þeirra.
Það sem hér hefir sagt verið,
nægir til að sanna það, að stríðið
mikla í Norðurálfunni er ekki
þjóðemis-stríð. Þar er ekkert
sérstakt þjóðerni að berjast til
valda. Það er að mestu leyti inn-
byrðis stríð Tevtóna. Þrátt fyrir
það, að á orustuvöllunum eru einn-
ig Tyrkir^ Slavar og Serbar, þá er
stríðið eigi að síður milli manna af
tevtónsku kyni. Sumir spá að kom-
ið sé ragnarökkur tevtónskrar
menningar og séu þetta fjörbrot
hennar. Eigi hún nú að fara sömu
för og semetís'k og grísk-rómversk
menning forðum, og við muni taka
menningunni slavneski þjóðflokk-
urinn mannmargi, sem síðar muni
lúta í lægra haldi fyrir Mongólum
eða Asíu-þjóðum alment. Slík
mun hrakspá ein, sem aldrei rætist.
Miklu fremur mun stríð þetta vera
hreinsunareldur, er hið tevtónska
kyn hlýtur að prófast í, svo sorinn
brennist burt en gullið geymist
hreint og fagurt. Á eftir kemur
hinn bjarti dagur og með honum
ný og dýrðleg heimsmenning.
—Sameiningin...
Walker.
Hláturshátíð Winnipeg bæjar
verður á Walker þessa viku.
Salisbury Fields og Margrét Mayos
verða þar og leika í gleðileiknum
“Twin Beds”. Þessi leikur hefir
verið sýndur hér fyr og hefir al-
drei verið meiri aðsókn að neinu.
Leikið veröur á hverju kveldi og
síðdegis á miðvikudaginn og laug-
ardaginn.
Madame Edvina, hin fræga söng-
kona verður þar einnig á mánudag-
inn næstkomandi, 13. nóv. Að-
göngumiðar með p>ósti verða seldir
frá því í dag, en á staðnum ekki
fyr en á föstudaginn kl. 10 f. h.
M/no*. timbur, fjalviður af öllum
^yjar yorubirgöir tegundum, geirettur og ala-
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og gluggar til vetrarin*.
Komið og sjáið vörur vorar. Vér erumaetíð glaðir
að sýna þó ekkert sé Keypt.
The Empire Sash & Door Co.
----------—-------* Limitod --------——--------
HENRY AVE. EAST - WINNIPEG
$159
50
TROLL
STERK
Hið mikla meistaraverk
GALLOWAY’S
.SEX“
>1*
pesar þú kaupir hestan, |>á vertu
■viss um að þú fáir það. pessi afar-
sterka “Sex” Galloway gasoitn vél
hefir heljarafl til vlnnu. Pað er
ábyrgst að hún framleiSi fleiri hest-
öfl en hún er skrásett fyrir, og hún
er send hvert sem vera vlll tll reynslu
t 30 daga. Kauptu ekki hinar léttu
vélar sem skrásettar eru fyrir fleirl
hestöflum en þær hafa, sem nú fylla
markaSinn fyrir látt verS. Galloway
vélin er alstaSar viSurkend sem sú er
hafa megi til fyrirmyndar I vísinda-
legri samsetningu og beita vel t'll allrar
bændavinnu. Yfir 20,000 ánægSir bændur,
sem keypt hafa Galloways vélina, rita þetta.
SÉRSTÖK ATRIÐI: Herkules slvalnings höfuS, löng sveif,
ágætur aflvaki, sparsamur brennari, engrin ofhitun, full-
komlnn olíuáburSur, endurbættur eldsneytisgjafi og mikill
eldivtSarsparnaSur.—StærS til hvers ■ sem er frá 1 % hest-
afii til 16 hestafla, og allar seldar þannig aS reyna megi
ókeypis I 30 daga meS 5 ára ábyrgS.
ÓKEYPIS BÆKL/INGUR segir alt um Galloways vélina,
hvernig hún er búin til, seinasta verSskrá og söluskiimál-
ar. SömuleiSis eru þar prentaSar mikilsverSar upplýs-
ingar um alt er búnaSi heyrir til. um áhöld og verkfærl
fyrir lægra verS en dæm'i séu til; föt handa mönnum, kon-
um og börnum, skör, stígvél, vetlingar o. s. frv. SkrifiS
eftir verSlistanum i dag. HANN KOSTAR EKKERT.
The William Galloway *Company
of Canada Limited
Dai'd 19
WINNIPEO, M«N.
4
8 4 l S K I N
gripið litinn hafi,
og minnisspjöldum munar heims
málað gullna stafi.
Glampana þar sem geislinn brann
gott er að lífið erfi.
pví nú hefir dauðinn hrifið hann
úr heimsins geisla kerfi
Sem á vangi vorsins hér
vakti anganrætur;
daga langa dulinn er
í draumafangi nætur.
Eða lengi ljúft og hlýtt
lýsir um vengi dagur,
hljómar á strengjum himin blítt
hreimur engilfagur.
pó varnir bili, vonin hlý
vekur ylinn frjóa:
Að dauðinn skili skrúði því,
sem skapað var til að gróa.
Pálmi Einarsson.
Cloverdale, B. C., 22. okt. 1916.
Kæru Sólskinsböm.
Nú er Sólskin orðið ársgamalt og er það stærra
að Jrví skapi sem það er eldra. Og þar af leiðandi
ættum við að skrifa fleiri bréf í það, eða eitthvað
sem við höfum gaman af. Eg hefi nú lítið að
skrifa nema það sem skeður hvem daginn. En
eg ætla að segja ykkur hvað sá skóli heitir sem eg
geng á, og heitir hann Mud Bay skóli, og stendur
við alfara veg. Er það fallegur og mikill dalur
og renna tvær ár eftir honum og em steinbrýr
yfir J?ær og flóðlokur undir þeim báðum, og sigla
bátar og skip fast upp að þeim, til að sækja vörur
sem bændur hafa til að selja. Em láir hálsar sitt
hvoru megin við bændabýlin, allir skógi vaxnir. —
Hér er altaf gott veður, engvar rigningar þetta
haust, en ofur lítil næturfrost.
Að endingu kveð eg ykkur öll, með beztu ósk-
um til ykkar allra. Og við vonum að mega halda
áfram að skrifa í Sólskin, þó það verði stórt, því
það verður langt þangað tií við verðum stór. pið
verðið að gera mér þá ánægju að skrifa af ykkar
skólaplássi. Með vinsemd til ykkar allra.
Stefán B. fsdal, 9 ára.
Dýramál.
Hestar segja hnu, hnu, hnu,
hundar segja vá, vá,
kýmar segja og kálfar bu,
kettir segja mjá, mjá.
DÆGRADVÖL.
i. Spurningargátur (gamfar).
a) Hver er sá, sem alt af gengur á höföinu?
b) Hvaö þarf marga nagla í hest þann, sem vel
er jámaöur?
o) Hver er sá sem smýgur í gegn um glerrúöuna
án þess aö hún brotni?
d) Hverjir hlaupa yfir láö og lög og hafa þó enga
fætur?
e) Hver er sá granni jámhestur, sem hefir langt
tagl úr hör? E. B. K.
2. Stafatiglar.
| A|A A|A| Þessum stöfum á að raöa þannig, aö
1 111 úr þeim veröi: minkun, laun (herm.),
| M|M NIN | ámæli, kveníkenning. H. H.
| 'S'| S|S|T| —Æskan.
TIL MINNIS.
Ljúktu altaf við “heimaverkiö” þitt fyrir skólann,
áður en þú ferö að leika iþér.
Hlæöu aldrei aö öörum bömum í skólanum fyrir
þaö aö þau séu illa búin.
Heilsið altaf kennaranum ykkar þegar þiö mætiö
honum.
Hrækið aldrei á gólfiö.
Segið aldrei hvert eftir ööru.
Farið altaf vel meö bækurnar ykkar.
Hjálpiö altaf hinum bömunum, ef þeim gengur
ver að reikna dæmiö sitt en ykkur.
Reynið altaf aö vera sólskin á heimilinti.
Taliö altaf vingjarnlega við gamalt fólk.
Veriö aldrei óþekk viö hana mörnrnu ykkar og talið
aldrei ljótt viö hana. Hugsið um þaö alt sem hún
hefir gert fyrir ykkur.
Munið eftir því að þiö getiö orðiö gömul og hrum
eins og þaö, og gleymiö því eklki aö þaö var einu sinni
ungt og fjörugt eins og þið eruö nú.
SÓLSKIN
Barnablað Lögbergs.
II. ÁR.
WINNIPEG, MAN. 9. NÓVEMBER 1916.
NR. 6
Til íslands.
i.
Ef framtíðin brosir mér heiðrík og há
og heillar mig alt það sem veröldin á
og hamingjan gefur mér gullhlaðið fley,
eg gleymi þér aldrei — þú fymist mér ei.
Ef þjaka mér sorgir og þyngja mér spor
og þrýtur mig gleðinnar himneska vor,
og hylja mig skuggar og dagur mér dvin
og deyja mér vonir — þá man eg til þín.
Með öllu því góða, sem guð á í mér,
ef gott er þar nokkuð, eg bið fyrir þér
Hann gefi þér himnesk og gleðileg jól,
hann gefi þér brosandi framtíðar sól.
II.
Mig dreymir það stundum, eg horfinn sé heim
og hugglaður uni’ eg á stöðvunum þeim,
sem lék eg mér áður — frá æskunnar dögum
eg ógrynni man af svo gullfögrum sögum.
par sungu mér fuglamir fagnaðar óð
og fossamir drundu sín straumhörðu ljóð
og nóttin var heiðskír sem hábjartur dagur
og heimurinn sýndist svo góður og fagur.
Eg gleymi því aldrei þótt löng verði leið,
hvort Ijós eða dimm, eða þröng eða breið,
hve fagurt var heima á foldinni minni
með fjölbreyttu náttúrudýrðinni sinni.
par elska’ eg hvem einasta stein og hvert strá
og strengir í hjarta mér tíðara slá
er hugsa eg þangað. — Já, þar á eg heima
og þar er það flest sem mig langar að dreyma.
Sig. Júl. Jóhannesson.
Til Sólskinsbarna.
H. Guðjónsson frá Laxnesi sendir.
Nú loks nenni eg að setast niður, taka mér
skriffæri í hönd, og teygja fætuma inn undir
skrifborðið, til að rita ykkur Sólskinsbömunum
vestra nokkrar línur — eins og eg var hálfvegis
búinn að lofa í vor, þegar eg sendi ykkur fyrra
bréfið, sem eg þakka nú ritstjóra Sólskins kærlega
fyrir að hafa sýnt ykkur —.
-----pað er nú tekið að hausta.
pegar hretin og hrímið nálgast, þegar sólin
fikrar sig neoar á himininn, með degi hverjum
þegar nætumar taka að lengjast og dagamir að
styttast, þegar grasið fer að falla, smávaxni ís-
lenzki kjarrskógurinn að fella blöð, þegar alt sýn-
ist á niðurgöngu á íslandi — þá er að hausta. — í
náttúrunni! Við skulum samt gera ráð fyrir að
inni í sálunum hausti ekki. Hugurinn ætti fyrir
því að vera fullur með sumar og sólskin. — En
þið megið ekki hugsa eða draga af orðum mínum
þá ályktun að þegar hausti sé svo voðalega ömur-
legt og leitt á íslandi. Nei. pað megið þið ekki
halda. — Eg held að sumum góðskáldunum okk-
ar og andríkismönnunum þætti það óljúfur missir
ef haustið væri hrifið burtu úr tímanum og nátt-
úrunni. — Vil eg þar til nefna mikla góðskáldið
sáluga, Steingrím Thorsteinsson, sem þótti svo
f jarska vænt um haustið og yndi þess. Hann hef-
ir ort indælt kvæði sem heitir “Haustkvöld”. —
Hann byrjar þannig:
Vor er indælt, eg það veit
er ástar kveður raustin.
En ekkert fegra’ á fold eg leit
en fagurt kvöld á haustin.
— Eg má ekki eyða svo miklu rúmi núna af litla
blaðinu ykkar að rita hér upp það fagra kvæði.
pað er lýsing á fögru haustkveldi, þegar þíð aft-
ansólin blikar blíð og slær geislum sínum bæði
um land og sjó.
Skáldið situr í faðmi kvelddýrðar og horfir