Lögberg - 12.07.1917, Blaðsíða 5

LÖG'BERG, FIMTUDAGINN 12. JúLf 1917
b
N
Brúðhjóna minni.
Til Pálma Lárussonar að Gimli og konu hans
27. júní 1917.
Hvað er fegurst hnoss í þessum heim ?
hvað er gleði mest í ungri sál?
pað er veröld helguð hjörtum tveim
er hafa fundið kærleiks dular mál.
Veröld engum þrauta þyrnum stráð,
það er veröld júnídagsins heið,
kærleiksveröld, sumar, sólarbráð
sorgarblíð á hjónabandsins leið.
Enginn sendir, Kristíana kær,
kveðjutóna inn í huglönd þín;
vér vitum það að enginn úfinn sær
ólgu lífs þér hefir glapið sýn.
Vér þekkjum hann, og það er ósk vor heit
að þessi stund sé stigið gæfuspor
að framtíð ykkar sé í vorri sveit,
að sumar ykkar verði gleði vor.
En ef skúrir skyggja ykkar leið
þá skóhljóð tímans berst að lífsins strönd,
þá skíni jafnan júnísólin heið
á júní brúðar sælu heimalönd.
Og þá mun verða sólríkt sólarlag,
hve sælt mun þá að líta farna braut.
Vér brúðhjónunum drekkum skál í dag.
Ver, drottinn, þeirra skjól í lífsins þraut.
S. E. Björnsson.
GuSbrandur Magnússon ritstjóri,
Gu8m. GuSmundsson skáld, Hannes
HafliSason formaður fiskiveiðafélags
íslands, Indriði Einarsson skrifstofu-
stjóri, Jón Jónsson sagnfræóingur, og
háskólakennari, Jörundur Brynjólfs-
son alþingismaður, Lúðvík Kaaber
ræðismaður, Jakob Möller ritstjóri,
Ólafur Rósinkranz leikfimiskennari
Sigurður P. Sivertsen háskólakenanri.
Sveinn Björnsson lögmaöur, Vilhelm
Knudsen, Þórður Bjarnason kaupm.,
ÞorvartSur Þorvarðsson prentsmiöju-
stjóri, Þóröur Sveinsson geöveikra
læknir.
Af þessu sést þaö aö ekki eru það
lökustu menn þjóðarinnar, sem banna
vilja áfengiseitriö.
| Glaðar stundir |
£♦+♦+♦+♦+♦+♦+♦+♦+♦+♦+♦+♦+♦
Það var glatt á hjalla á Skuldar-
fundi 4. júli. Samjiykt haföi verið
að þar skyidi flutt ræða er við tæki-
færið ættj og var bróöir séra B. B.
Jónsson fengin til þess að gera það.
Ræða hans var bæði sköruleg og
lærdómsrik fyrir oss. Bar hann sam
an í vissum atriðum Bandarikin og
Canada; en tók aðallega tvö atriði, og
bæði mikils verð. Það var “útlend-
inga”-málið og embættismenn ríkis-
ins. “Útlendings”-staglið hér kvaðst
hann telja óhafandi; hér væru í raun
■réttri annaðhvort allir útlendingar
eða engir.
Brezkir menn þættust hér einir vera
innlendir en teldu alla aðra vera út-
lendinga. Þetta væri villa sem vér
hinir svoköllttðu útlendingar ætturn
að mótmæla; ekki nöldra um það vor
á meðal á fundum og mannamótum,
heldur ættum við aö mótmæla því hátt
og heyranlega, sjálfstætt og sjáanlega
i ræðum og riti á ensku máli. Hann
kvað þetta útlendingatal vera oss
sjálfum að kenna; vér tækjum því
þegjandi og hljóðalaust, án þess að
segja vér mótmælum allir og taka
verulegan þátt í stjórn og þjóðmálum
þessa lands.
Þetta kvað hann vera á annan hátt
i Bandaríkjunum; þar þektist hvork:
gyðingar né grískir, þar væri landið
allra jafnt, ]>ar væru allir borgarar
landsins og engir útlendingar til.
Fyrir þessu kvað hann góðar og
gildar ástæður og aðallega væru þær
tvær; önnur sú að landið eða þjóðin
væri eldri og hefðu því hin ýmsu
þjóðbrot haft lengri tíma til þess að
samþýðast, en með því hyrfi útlend-
ingstalið. Hitt atriðið væri stjórnar-
fyrirkomulagið. Þar væri enginn er-
lend stjórn, engin völd utan landa
mæranna, sem hefði áhrif að neinn
leyti. Landinu væri þar í öllum skiln
ingi stjórnað af þjóðinni í landinu og
það heyrði því ekki til neinni annari
þjóð í neinum skilningi, það byði því
opinn faðminn öllum innflytjendum
hvaðan sem þeir kæmu án nokkurs
mismunar i lögum landsins eða lund
þjóðarinnar.
Þá talaði hann um hitt atriöið —
embættismennina hér og embættis-
mennina þar. Kvað hann sér finnast
allmikið djúp staðfest þar á milli
Hér væri svo litið á sem stjórnin væri
herra og jafnvel eigandi fólksins; hér
ætti fólkið að fara eftir boðum stjórn-
innar án þess að hún væri spurð ti!
ráða, þar væri fólkið yfir stjórninni
og stjórnin þjónn hennar. Þegar ein-
hver kæmi hér inn á stjórnarskrif-
^stofu, væri iiann eins og auðmjúkur
þjónn. Suður frá væru það embætt-
ismennirnir sem væru þjónarnir; þeir
vissu það að ef þeir ekki sýndu kurt-
eisi og kæmu vel fram þá yrði þeir
beðnir að gera svo vel og fara út við
næstu kosningar. Þetta kvað hanr.
aðallega stafa af því að þar væru all-
ir kosnir, hér væri fjöldi embættis-
manna ríkisins útnefndir af stjórninn".
eða réttara sagt af flokkunum. Þetta
þyrfti að breytast.
Ræðan var mjög lærdómsrík og i-
hugunarverð.
Séra Runólfur Marteinsson fyrver-
atidi Stórtemplar flutti ræðu í sam-
bandi við hálfrar aldar afmæli Can-
ada; var hún mjög fróðleg og skýrði
mörg atriði i sögu landsins sem vér
allir ættum að kunna og vita.
Caróliin Dalman las upp stúkublað-
ið “Stjarnan” sem hún hefir verið
ritstjóri að í 15 ár. Hefir það blað of;
fært mönnum glaðar stundir
II.
Nýlega var haldin gleðistund
heima hjá þeim Thorwardson hjónum
að Victor stræti hér í bænum. Geng-
ust þær Mrs. A. Eggertsson og Mrs.
J. Thorwardson fyrir því að fagna
Miss Bellu Thordarson, skömmu áð-
ur en hún giftist. Þetta er algengt
meðal enskra en sjaldgæft hjá tslend-
ingum. Var þangað boðið fjörutíu
kvenna, eldri og yngri.
Litil stúlka sem Þorbjörg heitir,
dóttir þeirra Thorwardson hjóna kom
inn þegar minst varði og hafði með-
ferðis fullan vagn af gjöfum til Miss
Thordarson: var vagninn klæddur
hvítu líni en barnsskór ofan á. Miss
Thordarson fletti blæjunni af vagn-
inum og þakkaði gjafirnar; fór stðan
með vagninn fram fyrir hvern manti
er inni var og sýndi öllum.
Að þessu loknu fóru fram rausnar-
legar veitingar, en þar á eftir alls
konar skemtanir, svo sem söngur og
hl j óð færasláttu r.
Allir gestirnir árnuðu Miss Thord-
arson heilla og vissi hún í hvaða til-
efni það var, þótt enginn segði neitt
i þá átt. Hún var að kveðja stúlkur
og heilsa konum.
Fyrsta júlí sainkoma.
priðjudaginn 3. júll hðldu Big Foint
menn “Fyrsta júlí samkomu" I sam-
komuhúsinu Herðibreið, Wild Oak,
Man.
Big Point Bygðarmenn hafa á.
hverju ári, slðan 1913, að þvl ári með-
töldu, haldið skemtisamkomu um 1.
júlí og: kalla þá samkomu “Fyrsta júll
samkomu”. Allar hafa samkomur
þessar veriS haldnar að samkomuhús-
inu Herðibreið.
Samkoma sú, er hér um rseðir, 3.
júll 1917, hafði all-langa dagskrá —
Program—, sem hér segir: 1. Forseti
samkomunnat, Böðvar Jönsson, setti
samkomuna. með stuttri en gagnorðrí
ræðu. 2. Magnús Pétursson mintist
með lofsarnlegum orSum Tómasar
Jónssonar, Thordarsonar, ungs og efni-
legs manns úr þessari bygð, sem féli
á Frakklandi 27. mal s. 1. 3. Minm
Canada. ræða: Mrs. Lena Thorleifson.
4. Minni Islands, ræða: Magnús Pét-
ursson. 5. Minni Big Point bygSar.
100 Lagasafn Alþýðu
vera dagsett, til þess að hægt sé að s.já hvenær
því var framvísað og ákveða g.jalddaga þess.
En viðurkenninga skjal, sem ákveðið er að borg-
ist aðeins á vissum tíma eftir framvísan, þarf
ekki að vera dagsett, samkvæmt lögum, en þó
er æfinlega betra að gera það.
pegar slíkt skjal hefir verið viðurkent eða
undirritað er sagt að það hafi verið “heiðrað”,
en þegar viðurkenningu hefir verið neitað, er sagt
að það hafi verið “fyrirlitið”.
Loforð um það að viðurkenna slíkt skjal er
ekki nóg til þess að vemda banka eða handhafa
skjalsins, ef til réttar kæmi.
Sá er viðurkennir skjal getur tekið viðurkenn-
inguna aftur hvenær sem er, ef hann gerir það
áður en hann afhendir það, eða áður en hann hef-
ir tilkynt að hann hafi viðurkent það; en eftir
það getur hann það ekki. pegar slíkt skjal er
“fyrirlitið”, með því að viðurkenna það ekki, þá
getur sá er skjalið hefir tafarlaust snúið sér að
þeim er hann fékk skjalið hjá.
Samt er ekki hægt að höfða mál gegn þeim
er slíkt skjal hefir afhent fyr en hann hefir fengið
að vita að skjalið var “fyrirlitið”.
128. Lögákvcðinh tími til viðurkenningar.
Sá sem ætlast er til að viðurkenni skjal af þessu
tagi hefir samkvæmt lögum tveggja daga frest
til umhugsunar um það, hvort hann vilji viður-
kenr.a skjalið eða ekki og er þá ekki hægt að
stefna fyr en sá tími er útrunninn. En sé ekki
Lagasafn Alþýðu 97
125. Afsal verðbréfa sem í gjalddaga eru fall-
in. Sá sem verður eigandi afsalanlegra verðbréfa,
sem í gjalddaga eru fallin (eða óafsalanlegra verð-
bréfa áður en þau fala í g.jalddaga, eða verðbréfa
sem á eru orðin, “gefið fyrir einkaleyfisrétt”,
verður að taka við þeim með þeim skilyrðum að alt
sé uppfylt og dregið frá verði þeirra sem á móti
þeim var er þau féllu eða falla í djalddaga, og eng-
inn getur upp frá því gert hærri kröfu þó hann
eignist slík verðbréf en þær sem gera mátti á
g.jalddaga veðbréfsins. petta þýðir það að sá er
borga á slík veðbréf getur komið með hvaða mót-
kröfu sem er og geti hann sannað þær verður
handhafi verðbréfanna að borga. Verðbréf sem
tiltekið er að borgast skuli við framvísun er talið
vera fallið í gjalddaga þegar það sézt að það hefir
gengið manna á milli ósanngiarnlega langan tíma.
Handveð sem lofað er að borga þegar krafist
sé er ætlast til að sé stöðug trygging, þess vegna
er aldrei hægt að segja að það sé fallið í gjalddaga
og missi gildi sitt hversu langt sem líða kann frá
því það var gefið.
126. Handhafi í fullum rétti er sá kallaður,
sem tók við afsalanlegu verðbréfi undir þeim
kringumstæðum, sem hér segir:
1. Að skjalið sé fullkomið og reglulegt að því
er séð verði.
2. Að hann hafi fengið það í hendur áður en
það féll í gjalddaga, og að því hafi ekki verið neitað
um viðurkenningu eða verið neitað að borga það
ræða: Halldór Danlelsson. 6. Minní
Vestur-lslendinRa, ræ'Sa: Séra Carl J.
Olson. 7. Minni kvenna, ræða. Steini
Olson. 8. Minni Bretaveldis, ræða':
Séra 'Carl J. Olson. 9. Söngær, fyrii
ræSurnar, milli þeirra og eftir þær.
Ágúst Eyjólfsson stýrSi söngnum.
10. VerSlaunahlaup barna og unglinga.
11. Fótboltaieikur. 12 Dans.
Fróðleg skýrsla en Ijót.
Nokkrir menn í þinginu í Ottawa
kröfðust þess á fimtudaginn var að
stjórnin gerði grein fyrir hvernig á
þvt stæði að 420,000 hefðu gengið i
herinn, en samkvæmt skýrslum stjórn-
arinnar séu ekki í hernum nema um
344,000. Þessu svaraði Borden, Sam
Hughes og Kemp liðsöfnunarstjór:
eins og hér segir: 33,877 hafa verið
látnir fara sem óhæfir til hernaðar
]>ótt læknar hefðu, áður skoðað þá
og talið þá hrausta; 5,345 látnir fara
vegna þess að ekki þótti liklegt að
þeir yrðu gagnlegir hermenn ; 13,081
hafa strokið; 2,086 voru of ungir og
voru ]>ví Iátnir fara; 1,248 hafa kcypt
sig í burtu; 2.571 hafir verið'slept af
því að ekki þótti heppilegt að liafa þá
1 hernum; 4,200 hafa fengið stöðu í
her annarsstaðar; 1.127 hafa vcrið'
lótnir fara samkvamt scrstakri beiðni;
572 hafa dáið í Canada; 1,725 liafa
innritast óreglulega og farið þess
vegna; 2,091 hafa vérið strykaðir út
fyrir hitt og þetta; en 10.910 cru
týitdir hér í Canada og ekki hœgt að
vita hvað nm þá hefir orðið, aul:
þeirra 13,081 scm strokið hafa.
SORGIR
KAUPIÐ
fjöl-lestnasta
og atoersta ís-
lenzka blaðið
L0GBERG
i.
29. júní vildi til sorglegt slys ná-
lægt Svold t N. D. eftir því sem sagt
er í bréfi frá Mountain til Lögbergs.
Elzti sonuf þeirra hjóna Jóns bónda
Hannessonar og konu hans var að
draga hurtu áburð. Vildi það þá til
að tveggja ára gamall bróðir hans sem
var með honum hafði dottið og orðið
þannig undir vagninum að hjólin fóru
}rfir hann miöjan og mörðu ltann afar
mikið. Þrátt fyrir bráða læknishjálp
dó pilturinn um kl. 11 um kveldiö
eftir miklar þjáningar. í sambandi
við ]>etta slys var það sérlega sorg-
legt að móðir barnsins var ekki heima
hafði hún nýlega farið burtu til að
heimsækja vini og kunningja i Maní-
toba. Má nærri geta hvernig heint-
koman hefir verið að hafa skilið við
litla drenginn sinn frískan og fjörug-
an en sjá hann aftur sem liðið lík.
II.
Á laugardaginn v'ildi til það slys i
Winnipeg að 7 ára gamall piltur, sem
Francis Wright hét kastaðist úr
sveiflu hjá “Central" skólanum og
beið bana af eftir nokkurn tíma.
Pilturinn átti þeima að 542 Banna-
tyne Ave.
BÆNDUR
SPARID PENINGA
Með því að kaupa hreina olíu frá
t>eim sem búa hana til. Eftirfylgjandi
verð gefur yöur hugmynd um hvað þér
hvað þér getið sparað á beztu olíu og
vagna áburði.
Steam Cylinder Olía, gallónan................ BSc
Gasvéla Olía ** r>Oc
Rauð Harverster Olía ** 50c
Áburður (Cup Grease) í 25 punda fötum....... 83.00
Vagna áburður I 25 punda fötum .............81.75
R. PHILLIPS, Olíu-umboðsmaður 567 Portaqe Ave.
WINNIPEQ, MANITOBA
r " ....
, Ull
• • • •
Ef þú 6skar eftir fljótri afgre.ðslu og hæsta verði fyrirull og loðskinu, skrifið
Frank Massin, Brandon, Man.
Skrifið eftir verÖi og áritanaspjöldum.
Nýir kaupendur fá sögur í kaupbcti.
I
lALRK IN
upp úr ánni. Stóllinn sem hann sat á var fjarska
skrítinn, og ýmislegt kring um hann; en þetta
þótti honum ekkert undarlegt, því í draumi finst
manni alt eðlilegt.
Ait í einu mundi hann eftir því í svefninum
að hann hafði einu sinni týnt skónum sínum.
Hann var sendur til næsta bæjar til þess að sækja
póstinn; það var um haust; en tjörn var á milli
bæjanna og hún var nýlögð; ísinn var ósköp veik-
ur og mamma hans sagði honum að fara ekki yfir
tjörnina, þó það væri styttra, heldur krækja inn
fyrir hana. En þegar hann kom til baka for hann
beina leið og það brakaði í tjörninni alla leiðina
og svellið svignaði undir honum í hverju spori,
og loksins fór hann niður úr því með annan fót-
inn og misti skóinn, en komst þó til lands.
Nú dreymdi hann um alt þetta, en hann sá í
drauminum hvar maður stóð rétt við vökina,
ósköp skrítinn maður, og hafði náð skónum hans
upp úr tjörninni með einhverri snúru á langri
stöng. petta var alt öðruvísi skór en hans, miklu
stærri og miklu fallegri. pað hefir náttúrlega
verið svoleiðis í drauminum, af því hann var að
hugsa um Winnipeg, þar sem hann hélt að alt
væri svo stórt; en hann vissi það samt í svefnin-
um að þetta var skórinn hans.
Og enn þá dreymdi Bjarna. Hann hafði oft
heyrt talað um stað í Winnipeg, sem kallaður er
“lindraland”. Honum hafði verið sagt að þar
væri sýnt ósköp margt og fallegt þar væri leikið
og sungið, og Halli hafði einu sinni sagt honum
frá að þar kæmu
stundum fram kol
svartir menn og
syngju, og Halli
kunni vísur, sem
hann sagðist hafa
heyrt þá syngja.
Nú var það að
Bjama dreymdi að
hann væri staddur
á “Undralandi” og sæi þessa svörtu menn og
heyrði þá syngja. peir héldu allir á blaði með
nótum á og göptu ósköp mikið og sungu hátt.
Og þetta var söngurinn sem hann dreymdi að
svörtu mennimir syngju:
Af löngun horfir hugur
í heiðan geim,
pví alt er sól og sumar
í suðurheim.
Já, alt. er sól og sumar
um suðurlönd;
þar bærast léttar bámr
við blómga strönd.
Par bærast léttar bárur
með blíðum söng,
þar finst ei tár né tregi
né tíðin löng.
Af löngun horfir hugur
í heiðan geim,
á sólskinsvængjum svífur
til suðurs — heim.
Og Bjama þótti sem hann tæki undir með
svörtu mönnunum og færi að syngja líka og við
það vaknaði hann, en þá var kominn morgun og
pabbi hans kominn á fætur. peir lögðu af stað
til Winnipeg rétt fyrir hádegið.
ÚR “ÍSLANDSVÍSUM”.
Landið góða, landið kæra,
langt um betra en nokkur veit,
þér ber ætíð fyrst að færa
feginsóð og trygða heit.
Hjálpi Drottinn lýð að læra
líf, sem hæfir frjálsri sveit.
Framtök, hófsemd, heill og æra
hefji og göfgi hvem þinn reit.
SÓLSKIN
Barnablað Lögbergs.
II. ÁR. WINNIPEG, MAN. 12 JÚLf 1917 NR. 40
Bjami fer til Winnipeg
Bjami litti var 10 ára. Hann átti heima úti í
sveit og hafði aldrei komið til Winnipeg eða í neina
stóra borg. Hann hafði séð myndir í bókum af
hinu og öðru í borgum og hann hélt hálf um hálft
að það væri bara búið til; það gæti varla verið
svona.
Pabbi Bjama litla hafði stundum farið til
Wirmipeg, samt var það ekki oft. Einu sinni var
Bjami að leika sér með Jóni og Halla, sem voru
nágrannar hans og þeir voru að stríða hver öðmm
“pú hefir aldrei komið til Winnipeg.” sagði Halli
við Bjarna, “Við Nonni höfum komið þangað og
átt þar heima. Eg skal veðja að hann pabbi þinn
lofar þér aldrei að fara þangað!”
“Eg er viss um að hann lofaði mér það ef eg
vildi,” svaraði Bjarni. Hann vildi ekki láta tala
illa um hann pabba sinn og honum fanst
eins og Halli væri að tala illa um hann með því að
segja að hann vildi ekki lofa honum til Winnipeg.
Auðvitað hafði honum aldrei dottið í hug að biðja
hann að lofa sér að fara þangað, og honum fanst
með sjálfum sér að þó hann nefndi það þá mundi
hann ekki fá það.
En hann vildi ekki viðurkenna það fyrir hinum
strákunum, því hann hélt að það væri eitthvað
ljótt við það um hann pabba sinn. Að minsta
kosti mundu þeir hafa talað þannig um það og
hann hafði alt af haldið því fram að pabbi sinn
væri bezti pabbi sem nokkur maður ætti eða hefði
nokkurn tíma átt eða gæti átt. Auðvitað hefðu
hinir strákarnir haldið því fram líka um sína
pabba, en honum fanst nú ekkert vera að marka
það. Hans pabbi var beztur og það var ómögulegt
að fleiri en einn gæti verið beztur; það hafði kenn-
arinn sagt honum i skólanum; og kennarinn sagði
alt af satt.
Viltu veð.ja við mig,” sagði Halli, “að hann
pabbi þinn lofi þér til Winnipeg ef þú biður
hann?” *
Bjami hugsaði sig um; hverju ætti hann að
svara? Hann vissi að hann fengi ekki að fara til
Winnipeg, en honum fanst skömm að því að þora
ekki að veðja og hann mátti ekki láta Halla geta
sagt neitt lójtt um hann pabba sinn. Og svo datt
honum ráð í hug: “Eg ætla að veðja við hann,”
hugsaði Bjami, “en svo ætla eg aldrei að koma að
leika mér við hann oftar til þess að hann geti ekki
strítt mér á því að eg hafi tapað og að pabbi minn
hafi ekki viljað lofa mér að fara til Winnipeg.”
Já, eg skal veðja við þig 10 centum,” sagði
Bjarni.
“Jæja, eg geng að því,” svaraði Halli og svo
fengu þeir Jón sín 10 centin hvor; hann átti að
geyma þau og fá þau öll þeim, sem ynni veðmálið.
Og svo kom Bjami heim um kveldið og var
daufari en hann átti að sér: “Hvað gengur að þér
drengur minn ?” sagði mamma hans.
“ó, ekki — so — so sem ekki neitt,” svaraði
Bjami og lá við að skæla. En svo harkaði hann
af sér og lét ekki á neinu bera. Hann Háttaði um
kveldið eins og hann var vanur; mamma hans og
pabbi breiddu ofan á hann, kystu hann og buðu
honum góða nótt. pau gerðu það á hverju kveldi.
“Lestu nú bænimar þínar og farðu að sofa Bjarni
minn,” sagði móðir hans.
“Já, eg skal gera það mamma mín,” svaraði
Bjarni, og hann gerði það, því hann sveikst aldrei
um að gera það sem hann lofaði mömmu sinni eða
neinum öðrum; svo var hann orðinn svo vanur að
lesa bænimar sínar á kveldin, að hann gleymdi því
aldrei þó hann væri syfjaður. Núna var engin
hætta á að hann gleymdi því; hann var ekkert
syfjaður og fanst helzt eins og hann mundi ekki
geta sofnað alla nóttina.
Eftir nokkum tíma vaknaði pabbi hans; hann
hafði verið að plægja; var þreyttur og sofnaði
fljótt; en hann vaknaði við eitthvað; hálf reis upp
í rúminu og hlustaði: “Ertu að gráta, Bjami
minn,v sagði hann. Hvað gengur að þér? Er þér
ilt?”
“Nei, — nei, — mér er ekkert ílt,” svaraði
Bjarni.
Og svo vaknaði mamma hans líka; þau kveiktu
ljós á kerti og sáu að Bjami hafði verið að gráta,
þau báðu hann að segja sér af hverju það væri;