Lögberg - 12.07.1917, Blaðsíða 6

6
LÖGKBERG, FIMx UL>aijíin
12. JÚLÍ 1917
98 Lagasafn Alþýðu
áður fyrír framvíusn; eða ef svo hafi verið, þá
hafi hinn nýi handhafi enga vitneskju um það.
3. Að hann hafi gerst handhafi þess í fullu
trausti og fyrir fult verðgildi og að hann hafi
ekki vitað um neitt þegar hann tók við því, sem
rýrt geti eignargildi þess er hann fékk það hjá.
Hver sem fengið hefir verðbréf eða orðið hand-
hafi að á þenna hátt getur innheimt það með
hversu miklum svikum sem það kann að hafa ver-
ið fengið í byrjun, nema því að eins að á það sé
sett: “gefið fyrir einkaréttarleysi” eða að því hafi
verið afsalað.
Eftir að slíkt verðbréf hefir þannig farið í
gegn um hendur handhafa í fullum rétti, þá hef-
ir það engin áhrif síðar þótt upp komist að
slíkt verðbréf hafi verið í upphafi fengið með
svikum; jafnvel þó sá er síðar fær það viti ura
slík svik eða lögbrot.
í þessu tilfelli er þannig tekið til orða að mað-
ur geti gefið hærri tilkallsrétt en hann sjálfur
hefir. /
Samt sem áður getur enginn orðið handhafi í
fullum rétti að sviknu skjali eða ólöglegu með
þeirri afsökun að hann hafi ekki vitað um það,
ef annaðhvort er eitthvað það í sambandi við af-
salið sem mann með fullu viti hlýtur að gruna,
eða ef einhver hefir aðvarað tilvonandi handhafa
um að ekki væri alt iheð feldu. Til dæmis er manni
boðið til sölu verðbréf með óeðlilegum afslætti;
slíkt er talin nóg ástæða fyrir þann er boðið fær
Lagasafn Alþýðu 99
til þess að vera var um sig og gruna eitthvað ó-
hreint, og ef hann kaupir þetta skjal án frekari
leitar eftir upplýsingum t. d. með 25% afslætti,
þá gæti hann ekki löglega haldið því fram að
hann væri löglegur, saklaus handhafi veðs er
hann hefði greitt fult verðgildi fyrir; yrðu því
slík kaup undir flestum kringumstæðum talin
ógild.
127. Viðurkenningarskjal með ákveðnum
borgunartíma. Slíkt skjal er ekki bindandi fyr
en búið er að viðurkenna það af þeim er borga á.
Enginn er skyldur að borga slíka kröfu hafi hann
ekki viðurkent hana. En hafi hann ritað nafn
sitt undir á skjalið, þá er það nægiíeg viðurkenn-
ing þó ekkert annað fylgi. Venjulega eru slík
skjöl þó þannig útbúin að á endanum á þeim vinstra
megin er orðið “viðurkent” og þar skrifar sá nafn
sitt undir sem borga á, ásamt dagsetningu og því
hvenær borga skuli.
Til dæmis þannig:
“Viðurkent 24. júlí 1917.
Borganlegt við Northem Crown bankann hér.
Ámi porsteinsson.”
Sé orðið “viðurkent” aðeins sett á bak skjals-
ins og nafn borganda ritað undir, er það einhig
talið gilt.
Viðurkenningaskjal sem ákveðið er að borg-
ast skuli “við framvísun eða á vissum tíma eftir
framvísan” eða “þegar krafist sé”, en er samt
ekki borgað þegar því er framvísað, ætti að
Larsen’s Rheumatism Sanitorium
449 Main St. Phone: M. 4574.
Arkansan hvera aðferð er höfð við liðagigt, bakgigt og
húðsjúkdómum. , >
Gigt orsakast af þvagsjúkdómum í blóðinu; þig losnið
við það á þennan hátt.
Fimm ára reynsla við Arkansas hverina.
Hér eru taldir fáeinir af hinum mörgu sjúklingum, sem
geta sagt ykkur um lækninguna, sem þeir fengu í Larsen’s
gigtarhælinu.
Mrs. J. L. Knight, Ph. G. 399.
Mrs. A. H. Hoskings, 712 Portage Ave.
Mr. A. Corbett, Shipman Court, Suite 15. .. >
Mr. W. H. Steadman, C.N.R. Weightmaster, Fort Rouge
Mr. A. W. Amott, Transcona.
Auglýsið í Lögbergi það sem selja þarf.
•• 1 • timbur, fialviður af öllum
Nyjar Yorubirgðir tegundum, geirettu, og au-
konar aðrir strikaðir tiglar, hurðir og gluggar til vetrarins.
Komið og sjáið vörur vorar. Vér erumætíð glaðir
að sýna þó ekkert sé keypt.
The Empáre Sash & Door Co.
------------------- Limitsd-----------------
HENRY AVE. EAST - WINNIPEG
Iskyggilegt útlit.
Nýlega hefir v'erig^ skipaSur af
Canadastjórninni maður sem W. J.
Hanna heitir til þess aö komast eftir
vistarforöa í landinu; sjá um að ekki
sé neinu eitt til óþarfa og að fram-
leitt sé eins mikiö og mögulegt sé.
Pessi maöur flutti ræðu á fimtu-
daginn á fundi canadiskra blaöa-
kvena i Toronto og lýsti því þar
hvernig bandamenn eru staddir með
vistir og hversu miklar líkur eru til
að Canada geti hlauþið undir bagga
í því atriöi. Ekki- voru nema rúmar
tvær. vikur þá frá því hann tók við
þessari stööu, en þó lofaði hatin aö
birta t blööunum jafnótt þaö sem hann
vissi réttast í þessu máli. Hann segir
aö Bretland sé nú í dauðans vandræÖ-
um með vistir eða verði bráðlega, ei
ekki sé vel í tauma tekið og ef fólkið
hér vissi hversu neyðin er mikil og
þörfin brýn þá mundu allir kraftar
lagðir fram til framleiðslu og sparn-
aðar.
Segist hann hafa þá skoðun að
fólkið eigi að vita hver alvara sé á
ferð áður en það sé orðið of seint.
“Ef fólkið er ekki látiðt vita sannleik-
ann,” sagði hann, “og ef svo skyldu
þær verða afeiðingarnar að Bretar
yrðtt matarlausir og hermenn vorir
yrðu að gefast upp með ósigri,
vegna þess að Canada hefði ekki sent
þeim vistir, hverjum væri þá um að
kenna ?
Þetta er einmitt það sem hættast er
við, og með þessu er alls ekki ofmikið
sagt. Látum sannleikann vera sagð-
an og þá stendur ekki á fólkinu að
leggja sitt fram.
í Rússlandi er*uppskerubrestur og
það er mesta hveitiræktarland í
heimi; .Rúminía og Búlgaría eru utan
markaðssvæðis þess er Bretland nær
til, eða bandalönd þess. Þegar þess
er enn fremur gætt að miljónir manna
frá löndum bandaþjóðanna eru á víg-
vellinum og aðrar miljónir í her-
gagnaverkstæðum; og þegar þess er
gætt að þessar sömu þjóðir þurfa á
venjulegum tírnum að kaupa og flytja
inn frá Canada og Bandaríkjunum
bæði korn, kjöt og fleira, en nú eru
þessar tvær aðalvörur af skornum
skamti í Canada og Bandaríkjunum,
þá lítur ekki glæsilega út. Hv'eiti sem
þarf yfir árið til bandamanna og
hlutlausra landa er 1,105,000,000
mæla; framleiðslan í Evrópu á sama
tíma er áætluð 645,000,000 mælar,
verður því að flytja það sem ávantar
eða 460,000,000 mæla frá Canada og
Bandaríkjunum.
Til þess að geta þetta þyrfti Cán-
ada og Bandaríkin í ár að framleiða
460,000,000 mæla fram yfir það sem
þau þurfa sjálf; en nú er ekki gert
ráð fyrir að framleitt verði meira en
300,000,000 mælar fram yfir heima-
notkun, vantar þá til 160,000,000
mæla. Væri hægt að flytja hveiti frá
Ástralíu eða Indlandi til Englands,
þá væri enginn hætta, en fjarlægðin
gerir það erfitt. Auk þess er afar-
miklu sökt af vistum á leiðinni héðan
áður en þær komast til Englands og
er það alt fyrir utan þessa 160,000,000
mæla.” Heilmikið sagði hann að
mætti bæta úr þessu ef almenningur
lærði að spara, eyðslusemi hér væri
ótrúleg og óafsakanleg.
fÞýtt úr Tribune 7. júlíj.
Frá Islandi.
Þessa vísu orti Jón Sæmundsson
þegar Lagarfoss kom úr fyrstu ferð
sinni:
Ljúft bar aldan Lagarfoss,
landið kalda fékk þar hnoss,
Veri ’hann faldinn friðarkross,
fái ’hann haldið lí fi í oss.
Ferdinand Grímsson, sonur Gríms
Ólafssonar í Reykjavík, fórst á norska
skipinu “Frisk” sem skotið var í kaf
í marzmánuði.
Blaðið Dagsbrún segir að hæsta
tré á fslandi sé i Þórðarstaðaskógi i
Fnjóskadal hafi þeir verið 18 á’nir.
Sama blað segir að skógfræðingaf á-
líti að skógur hafi verið 25—35 álna
hár á íslandi í fornöld og mundi geta
orðið það enn, ef sauðfé væri ekki
látið bíta hann í uppvextinum.
Ritgerð í blaðinu Dafgsbrún heldur
því fram að nota megi hv'era hita og
lauga til garðræktar og virðist það
bæði skvnsantleg og ntikilsverð tillaga.
Nýlega er komið út rit um matjurta
rækt eftir Einar Helgason garðyrkju-
fræðing. Ritið er gefið út af búnað-
arfélaginú og talið mjög merkilegt. /
Talað er um að Reykjavíkur bær
aétli að taka upp 15 þúsund smálestir
af mó til þess að bæta úr eldiviðar-
skortinum.
Reykjavíkur bær hefir samþykt að
kaupa 40,000 pund af hveiti og 40,000
pund af hrísgrjónum handa bænum.
“Stiklur” heitir smásögusafn ný-
komið út eftir Sigurð Heiðdal kenn
ara.
Reyki í Mosfellssveit hefir Páil
Magnússon frá Vallanesi keypt ný-
lega fyrir 36,000 kr. Páll er útskrif-
aður af Mentaskólanum í Reykjavík,
en ætlar sjálfur að búa á jörðinni.
Norska stjórnin hefir kejrpt hús
Matthíasar Einarssonar læknis við
Hverfisgötu fyrir 51,000 kr., verður
þar framvegis bústaður norska ræðis-
mannsins.
Síra Sigurður Sivertsen hefir hlot-
ið veitingu fyrir háskólakennaraem-
bætti því er séra Jón Helgason skip-
aði áður en hann varð biskup.
Guðmundi Eggertz bróðir Sigurð-
ar hefir verið veitt sýslumannsem-
bættið í Árnes sýslu.
Til strandferða hefir stjórnin á
íslandi leigt “Botníu” af sameinaða
gufuskipafélaginu.
Ný vígðir eru heima þessir guð-
fræðingar: Jakob Einarsson aðstoð-
arprestur að Hofi í Vopnafirði, Eirík-
ur Albertsson aðstoðarprestur að
Hestþingum í Borgarfirði, Sigurjón
Jónsson prestur að Barði í Fljótumog
Þorsteinn Kristjánsson prestur , að
Mjóafirði. - Séra Sigurjón Jónsson er'
! \
25 ára afmæli Foam Lake bygðar
íslenzkt þrek í aldar fjórðung
"" auðn og mörkum lands
breytti hér í blómgar sveitir,
bygði sali ranns.
Vatna- skóga- akra- engja-
ástbygð landnemans!
Margur einn á þér að þakka
það: hann komst til manns.
Aladíns var undra-höllin
einni bygð á nótt.
íslenzkt þol þó eigi reynist
öndum jafnt að þrótt:
nornir hafa nægtahornið
nýbyggjendum sótt —
vættir yfir vaxtarárum
vakað trygt en hljótt.
pað eru okkar eigin dísir
— andi lampans sá,
sem í nýju námi landa
norðurhveli frá
knýr í hérlend hversdagsstörfin
hærri von og þrá —
býr til höll úr bænum þínum —
blómskrúð hrjóstum á.
íslenzk sál og arinn-funi
eldra fólksins hér,
öndvegisins eru súlur,
æska, handa þér!
Langt þig ekki, tungutakið
tamið, áfram ber,
heldur göfgi hugsananna,
héraðsljós sem er.
Nafni göfugs, norræns anda
nýja helgum bygð.
fsland vestra örmum vefji
óbilandi trygð.
Byggjum landið, brúum hafið
bræðra og systra dygð.
Verði ætíð eyjan forna
eigin verkum skygð..
Unga bygð í árdagsljóma
arfinn bezta geym:
hjartans mál og helga dóma
handa börnum þeim,
sögu þína og sæmd er róma
seinna álfum tveim.
Frjálsir hljómar frama og sóma
frá þér ómi heim.
porsteinn p. JJorsteinsson.
bróðir E. P. Jónssonar og þeirra
bræðra hér i bæ.
Þjóðverjar hafa sökt islenzka skip-
inu A. H. Friis, eign Johnson og
Kaaber, á leið til Færeyja.
Otilokan ókvœntra manna.
Eins og áður hefir verið frá sagt :
Lögbergi var nýlega útnefnd stjórn
fyrir háskólann i Manitoba. Þessi há-
skólastjórn hélt fund fvrra miðviku-
dag og var þar borinn upp tillaga þess
efnis, að engum ókvæntum manní? sem
orðinn væri 20 ára skyldi leyft að
sækja fyrirlestra, ^stunda nám eða
taka próf við háskólann, nema þvi a'S
eins að hann fyrst kæmi fram með
góöar og gildar ástseður fyrir því a‘5
hann hefði ekki farið í herinn. Til-
laga þessi var rædd, en úrslitum frest-
að til síðari fundar.
Samþykt var á fundinum að allir
heilbrigðir nemendur skuli skyldaðir
til þess að taka þátt í heræfingum.
■
8ÓL8KIN
8 ó L S K I N
3
en hann var tregur til. Loksins sagði hann þeim
alveg eins og var; hann sagði þeim að strákarnir
hefðu verið að stríða sér; þeir hefðu viljað veðja
að hann gæti ekki fengið að fara til Winnipeg.
J7eir hefðu sagt það einhvem veginn svoleiðis að
þeir hefðu meint ljótt um hann pabba sinn; hann
sagðist hafa veðjað og samt hefði sér oft verið
bannað það og nú sæi hann eftir því; en hann hefði
ekki getað annað. Og svo sagðist hann aldrei geta
leikið sér við strákana oftar og yrði því alt af að
vera einn. f
“Hvað heldurðu að þú gerðir ef eg lofaði þér
að fara með mér til Winnipeg á afmælinu þínu,
sem er eftir tvær vikur?” sagði pabbi hans og
strauk af honum tárin.
“Eg mundi verða ósköp glaður; til Winnipeg!
Já, eg mundi verða skelfing glaður; eg mundi fara
snemma á fætur á morgun og segja strákunum frá
því.” ^
“pá getur þú sagt þeim það,” sagði faðir hans.
“Eg þarf einmitt að fara til Winnipeg og eg skal
lofa þér með mér. J7ú hefir verið svo duglegur
drengur og hjálpað mömmu svo vel að afla í eld-
inn og passa kýrnar og sækja vatnið og stóðst þig
svo vel í skólanum í vetur að þú átt skilið að fá að
fara þetta.”
Bjami vissi varla hvað, hann átti að segja;
hann tók um hálsinn á pabbá sínum og kýsti hann
fast og svo mömmu sinni, þau sögðu honum að
fara nú að sofa og svo var samtaið búið.
En Bjami gat ekki sofið. Hann að fá að fara
til Winnipeg! pað hefði honum aldrei dottið í
hug. ósköp yrði gaman að finna hina strákana
á morgun! það var verst/ að ekki var farið að birta
eða helzt kominn fótafefðartími. Hann að fá að
fara til Winnipeg!
Loksins sofnaði hann og dreymdi svo mikið
að það hefði tekið heilan dag að segja það sem
hann mundi af því.
En hann vaknaði snemma um morguninn og
fór á fætur. Hann flýtti sér að gera verkin sín;
þvo diskana og bollana og hnífana, með mömmu
sinni, sækja fyrir hana eldivið, ná vatni, gæta að
kúnum og fleira. Og svo fór hann að
finna hina strákana.
“Hvenær hugsarðu þér að leggja af
stað til Winnipeg?” spurði Halli háðs-
lega; það var auðséð að hann var viss
um að Bjami fengi ekki að fara og ætl-
aði hann því að stríða honum með þessu.
“Eg ætla að fara á afmælinu mínu,”
svaraði Bjami drjúgur, hafði báðar
héndur í vösum, beit á vörina og stóð
fattur.
f “Áttu virkilega að fá að fara til Winnipeg,”
spurði Jón.
Já, já; pabbi minn gerir alt af alt fyrir mig
sem eg bið hann; eg hefi sagt þqr það að enginn
í veröldinni á eins góðan pabba og eg,” svaraði
Bjami.
“ó, þú ert þara að skrökva,” sagði Halli. “pað
er ómögulegt að þú fáir að fara; eg veit að þú ert
bara að narra okkur.”
Bjami glotti drýgindalega og sagði að þeir
skyldu nú sjá það þegar afmælið hans kæmi.
Og svo var komið að afmælinu hans. Hann
háttaði snemma kveldið áður; las bænirnar sínar
eins og hann var vanur, breiddi upp yfir höfuð og
ætlaði að sofna; en hvemig sem hann reyndi gat
hann það ekki, fyr en komið var undir morgun, og
þá dreymdi hann enn þá meira, en hann hqfði
dreymt um nóttina áður en honum hefði verið lof-
að að fara. Hann hafði heyrt talað um að í Winni-
peg væru stórir menn, ósköp stórir, sem væru
lögreglumenn; þeir væru svo sterkir að þeir gætu
ráðið við marga menn í einu, og þeir væru þar til
þess að líta eftir að enginn gerði neitt ílt.
Og svo dreymdi hann um þetta, því hann hafði
verið afe hugsa um það áður en hann fór að sofa.
Og hann dreymdi að hann sá strákahóp, og þar
voru þeir Halli og Nonni og honum þótti þeir vera
með stóran og sveran kaðal, esm þeir ætluðu að
rekja í sundur og hafa fyrir girðingu í kring um
kartöflugarð, sem þeir áttu. En svo þótti honum
eitt af stóm pólitíunum í Winnipeg koma og ætla '
að taka af þeim kaðalinn; og honum þótti hann
ætla að hlaupa til þeirra og hjálpa þeim, og hann
kallaði svo hátt upp úr svefninum: “Eg skal hjálpa
ykkur!” að hann vaknaði sjálfur við það.
(
En hann sefnaði rétt strax
aftur og dreymdi meira. Nú
þóttist hann sjá einhvem f jarska
stórskorinn mann; og honum
fanst það vera Jlýzkalandskeis-
ari. Hann sýndist vera alveg
úrvinda af einhverju og hélt
hendinni um ennið vandræða-
lega. Honum fanst í sv^fninum
að bandamenn vera búnir að
vinna stríðið og það væri búið að reka keisarann
frá völdum og hann sæti nú einhvers staðar í út-
legð og væri að hugsa um hvað það hefði nú verið
vitlaust af sér að hafa farið í þetta stríð. Munur
væri nú á því að vera friðsamur stjómari á þýzka-
landi og lála alla lúta sér eða hafa gert þessa vit-
leysu og vera svo rekinn frá völdum.
Og svo dreymdi hann meira. Árni Brynjólfs-
son, sem átti heima skamt frá föður hans gekk á
skóa í Winnipeg; hann var ekki nema 18 ára og
skrifaði Bjarna stundum. Hann sagði honum frá
því að hann hefði
ósköp hæga daga
og skemti sér vel;
hann lægi venju-
lega í hengihvílu í,
forsælu á kveldin
þegar hann kæmi
heim af skólanum,
og læsi þar ýms-
ar góðar og skemti
legar bækur eða
byggi sig undir
námið næsta dag.
Og nú dreymdi
Bjarna þennan pilt. Hann sá hvar hann lá í hengi-
hvílu og var að lesa og var ósköp fínn, eins og
honum hafði verið sagt að allir væru í Winnipeg.
Bjarni hafði heyrt talað um að fólkið í Winni-
peg léki oft nokkurs konar knattleik á túnum eða
grasflötum, og að það notaði nokkurs konar spýt-
ur með bopnum enda, til þess að hitta með knett-
ina. Hann vissi hvemig þessi leikur var, því
skólakennarinn hans var frá Winnipeg og hafði
lýst því fyrir honum, en hann hafði aldrei séð
það. Nú dreymdi hann um þetta; hefir víst verið
að hugsa um það áður en hann sofnaði. Hann
dreymdi gamlan mann, ósköp góðlegan og glað-
íegan; hann var með fult af þessum knöttym og
þessum bognu spýtum og henti knöttunum ut frá
sér, til þess að börnin, sem nálægt voru gætu tek-
ið þá; þótti honum þessi maður ferðast um til þess
að gefa krökkum þessi leikföng, hann ætlaði að
hlaupa til í svefninum og ná nokkrum af þeim,
en í því vaknaði hann. ,
Og hann hafði heyrt talað um það að í Rauð-
ánni, sem rynni í gegn um Winnipeg, sé fiskur,
og að fólkið í Winnipeg þyrfti ekki annað en að
fara með stóla niður á árbakkann, setjast þar og
veiða fisk. Hann hafði oft hugsað um hvað þetta
væri dæmalaust þægilegt. Og svo dreymdi hann
að hann væri kominn til Winnipeg og væri stadd-
ur við ána og sæi ósköp feitan manrt sitja þar á
stóli og vera að fiska, og honum sýndist hann sjá
á höfuðið á einum fiski, sem hann var að draga