Lögberg - 25.04.1918, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 25. APRÍL 1918
Gefið út hvem Fimtudag af Th« Col- j
umbia Preu, Ltd.,|Cor. William Ave. &
M
Sherbrook Str., Winnipeg, Man.
TALSIMI: GARRY 416 og 417
Jón J. Bíldfell, Editor
J. J. Vopni, Business Manager
Utanáskriít til blaðsins:
THE COtUIHBIA PRESS, Ltd., Box 3172, Winniptg, tyaq- Í
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LOCBERC, Box 3172 Winnipsg, R|an.
I __________________________________________________ 1
■--------------------------------------------------1
VERÐ BLAÐSINS: »2.00 um áriB.
ffilimilBBUIMMWflPlHIIIHlMimBUIIBIIIHllilllllinillllBBflimmHBmiHBBIIHiIllllllilllinHllimmilHIHHIHIllllHIBHBlHBHllllllHlB
Þjóðernistilfinning,
pjóðemistilfinningin er önnur sterkasta afl-
taug mannlegrar sálar— sálar einstaklinga og
þjóða, og er því ætíð mikið undir því komið komið,
hvaða rækt að menn leggja við þá tilfinningu —
þetta afl. pegar það er í afturför, eða í dofa, þá
er einstaklingslífið og líf þjóðanna í afturför, og 1
dofa. En þegar þetta afl, eða þjóðernistilfinning-
in er í blóma, er einstaklingslífið, og þá líka líf
þjóðanna sólríkt og þrótt mikið.
Að þetta afl sé sterkt, má sjá af því, að ekk-
ert verk er svo erfitt, ef það er í þjóðar þarfir, að
þjóðernisvininum veitist það ekki létt. Engin
hætta svo mikil, að vel vakandi þjóðemistilfinn-
ing sé ekki meiri. Enginn dauðdagi svo grimmur,
að þjóðemistilfinningin hræðist hann.
petta hefir sagan marg sannað, og þetta sann-
ar yfirstandandi tíð enn á ný.
Hvað er það sem kemur mönnum til þess í
hundraða, og þúsunda tali að leggja líf sitt í söl-
umar fyrir land sitt og þjóð? Eru það eigin hags-
munir? Metorð, nautnaþrá? Nei það er ekkert
af þvá, sem vér sækjumst eftir í hinu daglega lífi
voru, sem kemur fjöldanum til þess, enda mundu
tilfinningar þær, sem upp af þeim rótum spryttu
ekki verða sem hald'beztar. Nei sú tilfinning, eða
það afl, sem kemur mönnum til þess að fómfæra
sjálfum sér, er hreinni og sterkari, og á dýpri ræt-
ur, annars gæti hún ekki hrifið heilar þjóðir á
sitt band, og Iíka sterkari, annars gæti hún ekki
gefið mönnum djörfung til þess að stríða og falla,
má til að vera hugðnæm, því annars gætu menn
ekki elskað hana meira en lífið.
Og hver er svo þessi tilfinning — þetta afl?
pað er ræktarsemi, en ræktarsemin er rót sú, eða
aflvaki, sem gefur þjóðernistilfinningunni vöxt og
viðgang.
Ræktarsemi við það fegursta og bezia, sem í
sjálfum manni býr.
Ræktarsemi við hið fegursta og bezta í þjóðar
reynslunni, í þjóðarmenningunni, í sál þjóðar
þeirrar, sem hefir alið mann, og maður er partur
af, ræktarsemi segjum vér við það alt frá fyrstu
tíð, og til þessa dags.
Stundum getur þjóðemistilfinningin verið
eins og falinn eldur, eða eldur sem er brunninn
meir en til hálfs, og jafnvel hefir það komið fyrir,
að hún hefir verið eins og útbmnnin öskuhrúga,
þar sem hvorki var framar til eldsmagn né elds-
kveikja. En þar sem svo er ástatt, er heldur ekki
að vonast eftir neinu andlegu lífi.
En ekki þarf þjóðemisneistinn að vera stór
til þess að úr verði bál, þegar þjóðemistilfinning-
unni er misboðið, það sýnir oss yfirstandandi stríð,
því aldrei hefir þjóðemistilfinningin logað upp með
eins miklu afli í heiminum, eins og einmitt nú,
enda hefir hún á ýmsum svæðum veríð í meiri
hættu heldur en ef til vill að áður hefir þekst —
og vér höfum ef til vill aldrei fyr séð eins glöggt,
hve mikilsvirði að þjóðunum stóru -og smáu hefir
verið sín þjóðemistilfinning — hve ræktarsemin
hjá þeim hefir átt sér djúpar rætur, og hve
mikið að menn leggja í sölumar hennar vegna.
Pjóð vor, hin íslenzka þjóð, hefir hefir aldrei
þurft að verja þjóðemistilfinningu sína með sverði
En hún hefir samt fengið sig full reynda við út-
lent kúgunarvald, við hallæri og hungursdauða, við
banvæna sjúkdóma og drepsóttir og við óblíðu nátt-
úrunnar, og telst Jóni sagnfræðingi Jónssyni svo
til, að í gegnum þessar Wautir hefði hin fámenna
þjóð aldrei komist, ef að þjóðernistilfinning henn-
ar hefði ekki haldið henni uppi, svo eftir þeirri nið-
urstöðu, sem vér drögum ekki hinn minsta efa á,
að sé rétt, þá hefir það verið þjóðemistilfinningin,
sem hefir leitt hina islenzku þjóð í gegn um allar
hennar miklu hörmungar og þrautir_______________verið líf-
gjafi hinnar íslenzku þjóðar.
Og nú hvarflar hugur vor til Vestur-íslend-
inga. Hvaðermeðþá? Hvað er með oss ? Hvort
er þetta afl, sem megnugt var að halda þjóðinni
okkar uppi á mestu raunatímunum hennar, lifandi
og starfandi í lífi voru? Hvort á það að bera oss
hér, í þessu nýja heimkynni voru, í gegnum brim
og boða, eins og það bar forfeður vora úti á íslandi.
pað sem vér erum komnir áfram menningarlega
her í þessu landi, þá erum vér þess fullvísir að
þjóðemistilfinningin hefir átt sinn þátt í þeirra
framfor, vér erum þess fullvísir, að hún hefir ver-
ið brennandi Ijós í sálum vomm, hvort sem vér
sjálfir höfum viljað við það kannast eða af því
vitað eða ekki — að þessi lífsþróttur — ræktar-
semin —þjóðemistilfinningin hefir verið áttavit-
inn, sem hefir vísað oss veginn, það sem vér erum
komnir áleiðis.
Oss skilst að sumir menn séu famir að missa
trúna á mögulegleikana, til þess að halda þessari
þjóðernistilfinningu vakandi hér á meðal vor Vest-
ur-íslendinga mikið lengur. peim mönnum erum
vér ekki samdóma. Vér álítum að það sé eingöngu
undir oss sjálfum komið, hvað mikið vér viljum
á oss leggja fyrir þessa þjóðemistilfinningu vora
— og erum vér sannfærðir um það, að þótt vér
legðum ekki á oss nema örlítið brot af því, sem
þjóðimar gjöra, sem eru að verja sína þjóðemis-
tilfinningu á vígvellinum, að þá væri íslenzkri
tungu, og íslenzkri þjóðemistilfinningu borgið hjá
oss um langa tíð.
En vér búumst ekki við því að vér getum sam-
fært þá menn, sem hafa gagnstæða skoðun í þessu
máli, í einni stuttri blaðagrein. En vér vildum að
hægt væri að koma þeim hinum sömu mönnum til
þess í einlægni og með alvöru, að hugsa um afdrif
þess fólks af vorri þjóð, sem á enga ræktarsemi til
þess, sem fegurst og bezt er í þeirra eigin eðli og
ætt.
Heilbrigði.
pað er til margt fólk, þótt ótrúlegt kunni að
þykja, sem vaknar jafnþreytt á morgnana, og
það lagðist til svefns á kveldin. Slíkt fólk er ekki
heilbrigt, og þannig lagað ástand, veldur oft og
einatt óeðlilegu hug'argrufli og þunglyndi. pað,
að vakna með þreytu tilfinning í líkamanum og
lamað hugarþrek, má telja augljós einkenni þess,
að heilbrigðis ástandið er eitthvað öðruvísi, en það
á að vera. í sumum tilfellum, er þó sem betur
fer, auðvelt úr þessu að bæta, því orsökin hefir ef
til vill að eins verið ónógur svefn.
Mjög er það misjafnt hve mikils svefns fólk
þarfnast; sumir menn þurfa að sofa níu klukku-
stundir, til þess að geta notið sín vel og haldið
eðlilegri heilbrigði, öðrum virðist nægja sex
klukkustunda svefn, og geta þó unnið fulla vinnu.
En sönnu næst mun það vera, að undir núverandi
lífskringumstæðum, muni flest fólk komast af
með átta stunda svefn.
Sumt fólk hangir geispandi yfir vinnu sinni
á daginn, sökum þess að það komst ekki í rúmið
fyr en löngu eftir miðnætti — vildi heldur missa
svefn, en t. d. tapa einu sinni af skrípalátunum á
kvikmyndatjaldinu.
Reglubundinn svefn er lífsskilyrði fyrir sannri
heilbrigði. — og heilsan er dýrmætasta drottins
gjöf; þess vegna er synd að stofna henni í háska
með léttúð og skeytingarleysi.
Stundum er orsök morgun-þreytunnar sú, að
menn sofa í lokuðum herbergjum, og banna að-
gang heilnæmum straumum hins hreina lofts.
Menn kvarta oft yfir iþví, að þeir geti ekki
unnið í illu og kæfandi lofti. pað er auðvitað rétt;
en eru nokkur likindi á því, að mönnum geti liðið
vel í svefnherbergi, þar sem líkt er ástatt?
pað er líka óholt að neyta mikillar fæðu seint
á kveldin; sh'kt getur oft valdið óværum svefni og
þar af leiðandi deyfð eða letidrunga að morgninum.
Missvefn veldur taugaveiklun og kvíða. Menn
þeir, er eigi njóta eðlilegs svefns, kynoka sér við
að skreiðast úr bólinu og kvíða fyrir störfum
dagsins, sem heilbrigðir menn jafnan hlakka til!
Morgun-stund, ber gull í mund. — Sá sem fer
snemma á fætur og teygar að sér hressandi og
blessandi árdegisloftið, er líklegri til þess að njóta
lengur sannrar heilbrigði, og verða samfélagi sínu
til meiri uppbyggingar, en hinn, er lætur hlýja
dúnsængina, og værðarlöngunina fá yfirtökin, og
alt af er að slaka til við sjálfan sig um nokkrar
mínútur og gæjast á klukkuna með hálfgerðum
vesaldarsvip!
Verkamenn og verkveitendur.
Gleðileg tákn tímanna eru það, að nefndir þær,
sem setið hafa á rökstólunum í Bandaríkjunum, í
sambandi við afstöðu verkamanna gegn verkveit-
endum á meðan á stríðinu stendur, hafa komist
að þeirri niðurstöðu, að hið eina nauðsynlega, að
vinna stríðið, skuli sitja fyrir öllu öðru og að eng-
in verkföll skuli eiga sér stað á meðan stríðið
stendur yfir, en báðir þessir málsaðilar gjöra~sltt
ítrasta til þess að auka framleiðsluna sem allra
mest. Samningur þessi, sem á að vera í gildi fyrst
um sinn á meðan stríðið stendur yfir, tekur fram
að með iþessu sé ekki að neinu leyti verið að hindra
menn frá því að ganga í eða að mynda verkamanna
félög og á þann hátt að reyna til þess að bæta hag
sinn.
Ekki er vinnuveitendum heldur bannað að
hafa samtök, til þess að geta betur á þann hátt
unnið að sínum málum. pó mega þeir eigi þrengja
kosti félagsmanna ósanngjarnlega, eða hindra þá
við bygging sinna félagsmála, né á neinn hátt
þröngva kosti þeirra.
Einnig er tekið fram, að þar sem kvennfólk
gangi að karlmannsverkum skuli þeim borgað
sama kaup og vanalegt sé að borga karlmönnum,
og að átta klukkustunda vinna skuli álítast dags-
verk og fyrir það sé öllum borgað kaup, sem líf-
vænlegt geti talist.
Ef að ósamkomulag kemur upp á milli vinnu-
fólksins og vinnuveitenda í stórum stíl, skal úr
ágreiningi þeim skorið af nefnd, sem skipuð er tíu
mönnum, fimm frá hálfu verkamanna og fimm frá
hálfu verkveitenda og skulu allir skyldir að hlýða
úrskurði hennar. Sú nefnd er kölluð Alríkis-stríðs-
málanefnd verkamanna.
f öllum smærri málum, er vísað til innan
héraðs nefnda, sem að ráða þeim til lykta. Ef í
einhverju máli að nefndir þessar geta ekki orðið
sammála, og því ekki komist að niðurstöðu, skulu
tíu menn nefndir af forseta Bandaríkjanna og svo
kýs nefndin sjálf einn af þeim tíu og skál úrskurð-
ur hans vera fullnaðar úrskurður í því máli fyrir
alla málsaðila.
Úrlausn þessa mikla máls hefir verið mönn-
um ráðgáta; kanské nú að þessi tilraun Banda-
ríkjanna hepnist svo vel að hún verði framtíðar
úrlausn þessa vandasama máls.
“New York Globe” kallar þennan samning
“The Magna Carta” verkamanna og bætir svo við:
“petta er friðarsáttmáli, sem er meira virði en
allur vor stríðskostnaður. — paö er uppfylling á
vonum verkamanna, sem þeir hafa barist fyrir
síðan að verkamannafélagsskapurinn varð til.
pví vér göngum út frá því, að það gott, sem þetta
stríð hrindir á stað, því muni verða haldið áfram
að því loknu. Hjá öllum stríðsþjóðunum hefir
meira eða minna af verkföllum, og óeirðum á
meðal verkamanna átt sér stað. Ef að þessir
samningar verða ekki brotnir, þá losnum vér við
öll verkföll og vinnutap, sem þeim er æfinlega
samfara, og aukum með þessum samningi fram-
leiðslumagn þjóðarinnar um að minsta kosti 10%”.
Guð lifir.
Utarlega í einum smábæ bjuggu öldruð hjón,
þau lifðu nokkurskonar einsetumanna lífi, og
þráðu að mega njóta elliáranna óáreitt og í friði.
Auk þeirra var á heimilinu matreiðslukona, sem
María hét. Hún var svertingi frá Vestur Virginíu
og minti .á löngu liðna tíð, þegar vinnukonan var
sem ein af fjölskyldunni, og tók innilegan þátt í
kjörum hennar — þá þegar menn höfðu ekki enn
drukkið inn í sig og útbreitt að tíminn væri pen-
ingar.
Hann var hvorki peningar né heldur neitt ann-
að fyrir Maríu. Hún fór á fætur þegar henni sýnd-
ist á morgnana og það var stundum kl. fjögur
og þá ekki stundum fyr en klukkan sex, og á kveld-
in vann hún þar til að verkum hennar var lokið,
hvort heldur það var klukkan tíu eða tólf. Hún
borðaði þegar hún var svöng, og lagði sig fyrir á
daginn þegar hún var þreytt, og það var hún
vanalega, Iþegar hún átti að fara að þvo leirtau,
og borðbúnað eftir máltíðir, og kom húsmóðir
hennar ekki ósjaldan að henni , á þeim tíma dags-
ins, sitjandi í stól sínum og liggjandi fram á eld-
húsborðið steinsofandi.
Húsmóðir hénnar varð oft sár við hana út af
þessu, því hún var reglusöm, og var sérstaklega
ant um að máltíðir væru á réttum tímum, og varð
hjónunum sundurorða út af þessu, konunni fanst
þetta tíma missir og vera orsök til óreglu, en
manni hennar fanst að mikið mætti fyrirgefa
Maríu, sökum hennar góða hjartalags.
Húsbóndanum féll vel við Maríu, sem var lítil
vexti, ekkert ósnör í hreyfingum, munnstór og
með þykkar varir.
ónákvæmni hennar með notkun tímans, kom
stundum þægilega í veginn fyrir ýmsar fyrirætl-
anir húsmóðurinnar, í annan stað hafði hún auð-
sjáanlega góð áhrif á hana sjálfa, því þreyta og
elli hafði ekki sett sín óvelkomnu fangamörk á
hana til neinna muna.
Engum sagði hún til aldurs síns, en þegar hún
taldi upp fyrir manni hvað hún hefði verið lengi
í þessum eða hinum staðnum, þá hefði reiknings-
fróður maður komist að þeirri niðurstöðu að hún
mundi vera frá fjörutíu til sjötíu ára gömul.
María las aldrei dagblöðin, hún las aldrei neitt,
hún kunni ekki að lesa. Svo það var siður hús-
bóndans, þegar að hann gekk um eldhúsið, að
stanza og segja Maríu frá því helzta sem við bar.
Eitt kveld, sem oftar, þurfti hann að fara of-
an í kjallara til þess að leggja brenni á eldstæðið,
hann var í sérlega þungu skapi það kveld, því
honum hafði borist slæmar fréttir frá vestur víg-
stöðvunum á Frakklandi, en samt stanzaði hann
hjá Maríu í eldhúsinu, og segir:
“María, það er óskapleg orusta, sem stendur
yfir”.
María spyr hverjum gangi betur.
Húsbóndinn svarar pjóðverjum.
María hélt á skörung í hendinni og og var í
óðaönn að rífa í sundur eldinn með honum, en
tautar fyrir munni sér: “Svei, svei!”
Húsbóndinn vissi ekki hvort heldur hún átti
við pjóðverja, með þessum ummælum sínum eða
við eldinn. Svo heldur hann áfram og segir:
“peir brjótast áfram”.
“Hvað eru hinir að gjöra? Frakkar Spánverj-
ar og hinir”, segir María.
“Englendingar meinarðu”, segir húsbóndinn.
“Spánverjar eða Englendingar, þú getur haft
það eins og þú vilt.”
“Jæja, við skulum kalla ;þá Englendinga”,
segir húsbóndinn. “pjóðverjar hafa ráðist á þá á
fimtíu mílna svæði, það er jafnlangur vegur og
héðan og til New York, þeir hafa fallbyssur á
hverjum tíu til tólf fetum, og miljónir pjóðverja
með nokkrum byssustyngjum sínum æða fram á
því svæði”
María hætti að skara í eldinn, rétti úr sér og
augun urðu alvarleg og hvöss, og segir: “Heyrið
þér herra minn. Eg vildi sannarlega ekki vera
hermaður og eiga að stöðva þá. petta er óskap-
legt”. Svo hnyklaði hún brýmar og spurði: “Er
það ekki satt?”
“pjóðverjar ætla sér til Parísar”, hélt hús-
bóndinn áfram, þeir sýnast ekkert kæra sig um
hvað mörgum mannlífum þeir þurfa að fóma, þeir
senda mennina svo hundrað þúsundum skiftir á
móti byssukjöftum manna vorra, og það tekur
menn svo hundrað þúsundum skiftir að halda
þeim til baka. peir segja að tvö hundruð þúsund
menn frá okkar hlið séu særðir og fallnir”.
Maria leit framan í húsbónda sinn og í augna-
ráði hennar og andlitssvip var festa, ró og djúpur
friður og með meiri alvöruþunga, en margur hefði
vonast eftir frá konu í hennar stöðu, sagði hún að
eins þetta:
“Guð lifir”.
Húsbónda hennar varð orðfall í svipinn, og
hann hálf skammaðist sín fyrir sjálfan sig. En
hann áttaði sig og segir: “pú segir satt María”.
“Já bara að þú tryðir því”, sagði María og
sneri sér að eldavélinni og sagði svo, meira við
sjálfan sig en húsbónda sinn: “pað sem að er
þegar fólk verður hrætt, þá gleymir það að
guð lifir.
Húsbóndi hennar gékk steinþegjandi ofan í
kjallarann, þar sem eldstæðið var, lagði á eldinn,
og fór svo að ganga fram og aftur um kjallara-
gólfið, og fór að hugsa um sögu, sem hann hafði
elskað og kunnað þegar hann var dálítill drengur.
“peir sem em með oss, eru meiri, en þeir, sem
eru með hinum”, tautaði hann fyrir munni sér,
þetta er það. Og svo opnaði Elísa eða einhver,
augu unga mannsins og hann sá að í fjallin um
kring Elísa var aragrúi hesta og eldlegra vagna.
Hann lokaði loftrenslis spjöldunum á ofninum, og
slökti ljósið, sem hann hafði kveikt í kjallaranum
og sagði með beizkjublandaðri tilfinningu við sjálf-
an sig: Guð lifir, — guð lifir.
(Lauslega þýtt).
THE DOMINION BANK
STOI’NSKTTIR 1871
Uppborgaður höfuðstóll or varasjóður $13,000,000
Allar elgnlr $100,000,000.
Beiðni bœnda um lán
tii búskapar og gripakaupa sérstakur gaumur gefinn.
Notre Dame Brancli—W. M. HAMILTON, Manager.
Selkirk Brancii—P. J. MANNING, Manager.

NORTHERN CROWN BANK
Hofuðttóll löggiltur $6,000,000 HöfuðstóII greiddur $1,431,200
Varasjóðu.........$ 920,202
President - Capt. WM. ROBINSON
Vice-President - - JOHN STOVEL
Sir D. O. CAMERON, K-C.M.G. W. R. BAWIiF
E. F. HUTCÍHNGS, A. McTAVISH CAMPBELJv, GEO. FISHER
Allskonar bankastörf afgreldd. Vér byrjum reikninga vlð elnstakllnga
eða félög og sanngjarnlr skilm&lar veittlr. Avisanlr seldar tll hvaða
staðar sem er & lslandl. Sérstakur gaumur geflnn sparlrjóðslnnlögum.
sem byrja má með 1 dollar. Rentur lagðar vlð á hverjum < m&nuðum.
T* E. THORSTEIN9SON, Ráðsmaður
Co William Ave. og Sherbrooke St„ - Winnipeg, Man.

Walters Ljósmyndastofa
Vér skörum fram úr í því að stækka myndir
og gerum það ótrúlega ódýrt.
Myndir teknar fyrir $1.50 og hækkandi.
Komið til vor með þessa auglýsingu, og þá fáið þér
$1.00 afslátt frá voru vanaverði.
Walters Ljósmyndastofa, 290 Portage Ave.
Talsími: Main 4725
Söngkonan.
Eftir Kathleen Howard.
(Framh.)
Slitnar upp úr trúlofuninni.
Eg kom heim fyrst í maí. Fjöl-
skylda mín tók á móti mér á
jámbrautarstöðinni, og unnusti
minn hafði jafnvel lokað skrif-
stofunni til iþess að geta verið til
staðar líka. Við höfðum sjaldan
fundist meðan eg var í burtu,
enda var langt til New York.
og hann sparaði við sig alt hvað
hann orkaði, til þess að verða
sem allra bezt búinn fjárhags-
lega undir hinn mikla dag. — Eg
vissi vel að við mundum ekki
hafa úr sérlega miklu að spila
fyrst í stað, og eg gat ekki var-
ist þeirrar hugsunar/hyað gam-
an það væri, að geta máské auk-
ið tekjumar þó nokkuð sjálf.
Að vísu var ekki um að tala að
fá söngvarastöðu með þúsund
dala launum í smábænum okkar,
en þó voru þar að minsta kosti
tvær kirkjur, er greiddu viðun-
andi laun, og eg efaðist ekki um
að fá tækifæri við aðra hvora
þeirra.
Fyrstu dagana eftir heim-
komuna var eg ánægð með lífið;
allir voru mér svo dæmalaust
góðir, og dáðust að þeim fram-
förum, sem eg haifði tekið.
Kirkjan, er eg taldist til, bað
mig að syngja einsöng á sunnu-
daginn; stóð þá mikið til, því
sjálfur biskupinn ætlaði að vera
viðstaddur. Mér tókst áreiðan-
lega vel, og um kveldið, eftir
guðsþjónustuna komu - margir
gestir heim til okkar, er hældu
mér á hvert reipi, og get eg ekki
neitað því, að í svipinn þótti mér
lofið gott!
Hið eina er skygði á var það,
að unnusti minn var hvergi nærri
eins og hann átti að sér að vera.
Ástæðan var mér eigi ljós, en
eigi leið á löngu áður en eg fékk
að vita hvemig í öllu lá, og það
undir eins þetta sama kveld, er
hann hélt því fram með ákafa
miklum, að engri giftri konu ætti
að líðast að hafa á hendi sér-
staka stöðu fyrir utan heimilið.
pessi kenning kom mér mjög á
óvart, því sjálfur hafð hann
margsinnis lofað því hátíðlega,
að styrkja mig á allar lundir til
fullkomnunar á sviði sönglistar-
innar og jafnvel talað um það,
hve mikið hann hlakkaði til þess,
að horfa á mig skrautbúna á
sönghöllunum. — pað var eins
og rekinn væri hnifur í hjarta
mitt, og eg spurði hann hvað eft-
ir annað hvort þetta væri veru-
leg sannfæring hans, og því játti
hann. — Eg mjakaði af mér trú-
lofunarhringnum, fékk honum
hann steinþegjandi og labbaði
upp í herbergið mitt. Tilfinn-
ingunum á eg örðugt með að lýsa,
mér fanst engu líkara en að eg
hefði hrokkið upp við óþægileg-
an draum; eg baðaði út hand-
leggjunum oghrópaði ósjálfrátt:
“Frjáls, frjáls! Er það ekki
dýrðlegt að vera frjáls, svona alt
i einu, og geta lagt út á brautina
upp á eigin ábyrgð, án þess að
þurfa að spyrja nokkum um
leyfi! Eg ætlaði aldrei að geta
sofnað, — til þess var fagnaðar-
hugsunin um það, að mega halda
áfram söngnáminu, langt of
sterk!
Morguninn eftir lagði eg af
stað til New York, til þess að
freista gæfunnar. Eg fór úr
einum stað í annan, til þess að
reyna að komast að í einhverri
kirkju, og gekk jafnvel svo langt
að fara þess á leit að fá að reyna
mig í óperum, — en allstaðar
oru sömu spumingamar: “Hvar
söngstu síðast, lofaðu oss að sjá
meðmælin ?
Horfumar voru alt annað en
glæsilegar, eg var svo að segja
peningalaus, og ókleyft fyrir mig
að ganga á óperuskóla, nema því
að eins að eg gæti fengið eitt-
hvert aukastarf.
Svo leit út um tíma, sem öil
sund væm lokin; en rétt þegar
örvæntingarskuggamir sýndust
vera byrgja alla útsýn, raknaði
úr fyrir mér á næsta óvæntan
hátt. Auðugir vinir, er eg hafði
kynst lítið eitt, meðan eg söng í
kirkjuflokknum, þau hjónin
Frank Smith Jones og kona hans,
heimsóttu mig einn góðan veður-
dag, og buðust til að láta mig
fá allan þann fjárstyrk, er eg
þarfnaðist, til þess að fara til
Evrópu og halda áfram sönglist-
arnáminu. pau réðú mér enn
fremur til þess, að nota þá alrra
beztu kennara, sem föng væru á
án tillits til þess, hve háan kenslu
eyri eg þyrfti að greiða. — pess-
um hjónum á eg það að þakka,
að æfi mín hefir ekki orðið alveg
til ónýtis; eg veit að eg skulda
þeim þúsund sinnum meira en
eg nokkru sinni fæ endurgreitt.
Einabótin sú, að þau telja að-
stoðina fullborgaða, og fagna
yfir hverju þroskasporinu, sem
eg stíg ásönglistarbrautinni.
Eg fór að tína saman pjönkur
mínar hið fljótasta, og var ferð-
inni heitið til Parísarborgar;
einn af söngkennurum mínum,
gaf mér meðmæli til Jacques
Bouhy, er hann taldi vera bezt-
an söngkennara á Frakklandi og
þótt víðar væri leitað.
Eg fékk að hafa yngri systir
mína með mér, og varð mér það
til meiri gleði en frá megi segja.
Ferðahugurinn fylti sál mína
voldugum sigurdraumum ogljúf-
um, lokkandi vonum.
Eg tók mér fari á einu af þess-
um feykilega stóru skemtiskip-
um, sem ganga á milli New York
og Evrópu; ferðin gekk eins og í
sögu — hver dagurinn öðrum
fegurri og betri.
Eg kom til Parísarborgar í
byrjun septembermánaðar, Ton-
gíöð, hugrökk og sterk, með þús-
und da'la ávísun á franskan
banka.
Hugmyndir þær, er eg hafði
um rödd mína, brugðust mér
ekki, en peningamir gengu til
þurðar miklu fljótar og fyr, en
mig hafði órað fyrir; þó þurfti
eg engu að kvíða því velgerða-
hjón mín í New York, sendu tvö-
falda upphæð í næsta skiftið.
Fyrstu dögunum varði eg til
þess að skoða mig um i borginni
og líta eftir húsnæði. — Kveld
eitt fór eg í stærstu og vegleg-
utsu óperuhöllina; húsið sjálft
var dýrðlegt, en sýningamar,
söngurinn og leikurinn, full-
nægðu hvergi nærri þeim háu-
hugmyndum, sem eg hafði gert
mér um Parísar-óperuna. Auð-
vitað taldi eg mér trú um að
september væri daufasti máxrað-
urinn á árinu, og þess vegna væri