Lögberg - 27.02.1919, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 27. FEBRÚAR 1919
Að setja undir lekann.
i.
Vér vitum ekki hvað djópum rótum Bolshe-
vikiboðskapurinh h.já o&s hér í Manitoba hefir
náð. Vér vitum aðeins að málsvarar hans hafa
látið til sín heyra.
Vér vitum að það eru rnenn innan þessa
fylkis, sem láta sér um munn fara að Soviet-
stjórnin — Bolsihevikistjórnin — í Rússlandi
sé hin fullkomnasta og bezta stjórn í heimi.
Vér æfclum ekki að fara að deiia við þessa
menn, með þyí sem hér verður sagt, því öllum
iesendum blaðs vors /er ljóst, að vér stöndum
þar á öndverðum meið. Vér álítum að ekki sé
hægt að vinna neinni þjóð meira tjón, en það,
að evðihggja atvinnuvegi hennar, umturna
mannfélagsfyrirkomulagi hennar, og æsa eina
stéttina upp á móti annari, þar til menn berast
á banaspjótum og myrða hver annan.
Vér vildum aðeins benda á, að þetta er svo
alvarlegt mál, að enginn maður, sem finnur til
ábyrgðar er samfara þarf að vera borgaraleg-
um skyldum, getur leitt það hjá sér.
II.
Vorið, sem er aðal annatíð fólks vors um
þessar slóðir, fer bráðum í hönd. Tlvað færir
það oss ?
Megum vér vænta þess að allir menn sjái að
það er lífsskilyrði, að atvinnuvegir vorir verði
ekki heftir ?
Má maður vonast eftir því, að menn jafni
sakir sn'nar, án þess að hleypa öllu í bá'l og
brand ?
Má maður vænta þess, að allir menn sjái
og skilji, að verkföll eru tap fyrir þá, sem að
Jæim standa — tap fyrir alla nema Bolsheviki-
menn ?
Öll óónægja og alt innbyrðis stríð er vatn á
þeirra mylnu. Og ef menn sjá það, má þá ekki
vænta þess, að allir sannir borgarar landsins
gjöri alt, sem í iþeirra valdi stendur, til þess að
afstýra þeim ?
Og hveríiig á að fara að því?
/ . \
III.
Fyrir nokkru síðan koon fylkiastjórnin í
Manitoba fram með þó tillögu, að vinnuveit-
endur og verkamenn ættu að hafa fund með sér,
og ræða þar þessi mál sín á bróðurlegan hátt,
og reyna til þess að komast að niðurstöðu, sem
báðir málsaðiljar væru ánægðir með.
Þetta finst oss hin skynsamlegasta tillaga,
því aldrei getur farið vel, fyr en þessir tveir
flokkar þjóðfélagsins takast í hendur sem vinir,
og hætta að stríða hvor á móti öðrum, og muni,
að undir þeim — ekki öðrum heldur báðum —
er heill þjóðfélagsins komin.
Og þess vegna var það orð í tíma talað,
pegar að fvlkisstjórnin fór fram á það, sem að
ofan er bent á, og sýnir það að hón vakir með á-
huga yfir velferð fylkisbóa.' Og að þessi til-
laga sé líkleg til þess að h;>fa mikil og víðtæk á-
hrif, má sjá af eftirfylgjandi samiþykt, sem var
gjörð á fundi verbsmiðjueigenda í yesturfylkj-
unum í vikunni sem leið. Samþvkt þessi hljóð-
ar svo:
“ Framkvæmdanefnd verksmiðjueigenda í
vesturfylkjum Canada, eftir að hafa heyrt
skýnslu þeirra inanna sem talað höfðu við um-
boðsmenn verkamannafélaganna, sem kallaðir
hefðu verið á fund af forsætisráðherra Mani-
toba fylkis, lýsir yfir:
1. Þakklæti voru og velþóknun til Mani-
tobastjórnarinnar, fyrir áJhuga þailn, sem hón
sýnir fvrir framleiðslu- og viðskiftamálefnum
fylkisins.
2. Að vér erum sannfærðir um, að ef iðn
aður á að geta blómgast ijman vébanda fvlkis-
ins, og fylkið sjálft á að geta náð þeirri viður-
kenningu í iðnaðaráttina, sem það á skilið, þá
er óumflýjanlegt að betra samkomulag komist á
miili vinnufólksins og vinnuveitendanna en ver-
ið hefir, og betra en nó á sér stað.. Afleiðing-
ar af betra samkomulagi — meiri einingar á
milli þessara flokka, yrði só að iðnaðurinn kæm-
ist á fastari grundvöll, menn legðu óhultari fé
sitt í ýms fyrirtæki, og vinnufólkið sjálft hefði
stöðugri atvinnu, meira kaup og betri kjör.
•I. Vér álítum því, að ef báðir málsaðiljar
gengju inn á, með bróðu rhugr það sem forsætis-
ráðberrann/ í Manitoba hefir farið fram á, sem
sv, að nefnd manna, eða gjörðardómur sé settur
til þess að vinna að góðu samkomulagi og greiða
ór ágreiningsmáluin, sem upp kunna að koma á
milli þessara málsaðilja — sé eini vegurinn til
þess að ná hinu setta takmarki.
4. Að framkvæmdanefnd þessa félags legg-
nr til, að nefndin, semsett var til þess að athuga
þetta máJ, haldi áfram starfi sínu, og ljái stjórn-
arforrnanni fylkisins, og stjórn hans, alt það
fylgi, sem hón getur, til þess að mál þetta geti
haft sem heppilegastan framgang. -
Minnisvarðamálið.
Að þessu sinni finn eg ást*?ðu til þess, að
auglýsa hér með orðrétt bréf það, sem eg hefi
í umboði minnisvarðanefndarinnar sent ýmsum
málsmetandi mönnum — og konum — sem bó-
settir eru í flestum bygðum Islendinga í þess-
ari iheimsálfu, þar sem íslenzku blöðin eru lesin.
Eg tel bréfið svo Ijóslega orðað að ekki þurfi
skýringar við það. En vegna þéss að Islend-
ingar eru bósettir víðsvegar um alla Ameríku
í fjarlægð frá himum íslenzku bygðum, en sem
þó eru lesendur blaðanna, tek eg þesisa aðferð,
til þesis að kynna þeim innihald þess í þeirri
von og með þeirri ósk og bón nefndarinnar, að
þeir vilji.skoða bréfið sem til sín stílað, og með
þeirri ósk einnig, að þeir vilji veita málinu sam-
hygð sína og styrkja með örlátu fjártillagi það
fyrirhæki, semþar um ræðir.
Bréfið er svo hljóðandi:
Winnipeg 18. fobróar 1919.
Ilerra:
“Nefnd só, sem kosin var ó almennum
fundi Islendinga í Winnipeg þann 14. janóar
síðastl. til þess, ásamt með þeim öðrum mönn-
um og konum, sem kosnir kunna að verða í hin-
um ýmsu bygðum lálendinga í þessari heims-
álfu, til þess í samvinnu með henni að þjóð-
flokkur vor hér reisi veglegan minnisvarða til
ævarandi vegsemdar Islendingum og mönnum
af íslenzkum stofni, sem fallið hafa í hinu nýaf-
staðna mikla alheimsstríði, hefir falið mér að
tjá yður þá ósk sína og bón, að þér takið að vður
að kvæðja til almenns fundar í bygð yðar, meðal
íslendinga þar, í því skyni að koma þar á ál-
mennum samtökhm til þess:
1. Að velja ór sínum hópi menn eða kon-
u/, sem verði starfandi félagar hennar, og
2. Að ráðstafanir verði gjörðar til þess,
að safna peningagjöfium og gjafaloforðum í
framangreindan minnisvarðasjóð.
Ekkert endilegt ákvæði getur orðið gjört
um form eða lögun varðans, né um kostnað við
hann, fyr en nefndin er fullskipuð og hefir
fengið ráðróm til þess að íhuga málið nákvæm-
lega og að afla sér þeirra upplýsinga, sem nauð-
synlegar virðast til réttrar ákvörðunar í því.
Nægja má því að svo stöddu, að benda á
réttmæti þess mankmiðs, að viðeigandi og veg-
legur minnisvarði verði reistur vorum föllnu
hermönnum.
Rétt virðist og nauðsynlegt, að tekið sé nó
þegar til starfar til undirbónings fjársöfnunar
til þessa fyrirtækis, í öllum bygðum Islendinga
vestan liafs, og sem verður látin fara fram um
viku tíma á öndverðu næsta sumri, og verður
það nákvæmar áicveðið síðar og þá auglýst í ís-
lenzku blöðunum hér.
Nó með því að nefndin hefir ekkert fé til
umráða til þess að standast noíkkurn kostuað við
fundarihöld eða fjársöfjiun í þenna fyrirhugaða
sjóð, þá verður hón algjörlega að treysta á góð-
vild, þjóðrækni og ósérplægni einstakra manna
í þössu efni, Hón ber það traust til yðar, að þér
verðið fóslega við þessari beiðni hennar og að
þér ótvegið yður í bygð yðar þá aðstoð annara
manna og kvenna, sem þarfnast kann málinu til
framkvæmdar.
Mjög æslkilegt væri ef kvénfélög í bygð yð-
ar vildu eiga samvinnu með oss í þessu máli.
Gjörið svo vel að lofa mér að vita, eins tím-
anlega og þér fáið því við komið, hvern þátt
þér viljið eiga með oss í þessu fyrirtæki, og
bvernig hugur bygðarhóa hneigist gagnvaH því.
Virðingarfylst.
B. L. Baldwipssonn.
727 Sherbrooke Street,
Winnipeg, Canada.
1
Rétt virðist að taka það fram skýrt og ein-
arðlega, að enginn þeirra manna, sem skipa
minnisvarðanefndina, eru að vinna að verki
þessu í nokkrum eigingjörnum tilgangi, og eng-
inn þeirra mun setja sjóðnum fyrirhugaða nokk
urt cent fyrir neitt það starf, sem þeir kunna
að vinna í minnisvarðamálinu. Miklu fremur
munu allir nefndarmenn st.yðja fjárhagslega að
því, að fyrirtælkið komist í framkvæmd. Eg get
þesa hér til þess að fyri rbyggja misskilning, er
aiinars k\Tnni að geta kviknað, þó ekki sé það
líklegt.
Við afturkomna hermenn ór stríðinu mikla
þarf ekki að ræða um þetta fyrirtæfci. Nefnd-
in veit að þeir eru því einhuga fylgjandi, og að
þeir muni leggja því það liðsyrði í því págrenni,
sem þeir bóa í, sem þeir megna. Engir menn
skilja lætur né meta réttmæti þessa fyrirtækis
en þeir, sem varið hafa árum æfi sinnar og
kröftum fvrir frelsi, ekfci aðeinis þessa lands,
heldur miklu fremur fyrir varanlegt frelsi allra
menningarlanda heimsins og íbóanna, sem þau
lönd byggja nó og á ókiomnum árum. Þessir
menn, sém árum saman hafa horfst í augu við
dauðann daglega, og verið sjónarvottar að falli
samherja sinna við hlið sér í bardögum, eru
allra maniia líklegastir til þess að skilja fylli-
lega þýðingu minifisvarðamálsins, og að Ijá því
lið eftir föngum. En það vill nefndin láta skil-
ið, að hón ætlast ekki til peningaframlags frá
afturkomiTum hermönnum, þótt hón að sjálf-
sögðu þiggi í sjóðinn það, sem þeir af frjálsum
vilja og algjörlega ótilkvaddir fcunna að ósfca
og mega leggja í hann. Þeir hafa ]>egar loikið
sínu skyldustarfi, og eiga þakkir fyrir. En
vér, sem setið höfum heima við óskert lífsþæg-
indi og notið betur launaðrar atvinnu en áður
'hefir þekst í landi hér, ;ettum algjörlega að ann-
ast um fjárhagsihliðina á þessu fyrirtæki. Vér
skuldum vorum föllnu ihetjum það.
Meira í næstu viku.
• B. L. Baldwinsson.
Husky eða Höski.
Síðan að þetta Höski-nufn fór að berast ót
ú meðal inanna, höfum vér þráfaldlega verið
spurðir að, ilivort orðin Husky og Ilöski þýddi
eitt og hið sama. Bæði orðin væru auðsjáan-
lega nafnorð, og svo væru þau svo lifandi ósköp
lfk, að framburði, áherzlu og hljóðfalli, að þau
hlytu að vera skyld, og það meira en minna.
Ekki viljum vér fullyrða að þetta sé þó rétt at-
hugað — vér efumst satt að segja um það.
Orðið Husky er nafn á vell þektri hunda-
tegund í Norður-Ameríku. Hundar þeir eru
sagðir að vera komnir ót af ó'lfum að einhverju
leyti. Eru gráir að lit, fráir á fæti, allra hunda
þolnastir til hlaupa, og óthalds góðir. Yfir
liöfuð nytsömustu og þörfustu skepnur, og er
öðrum tegundum hunda því engin vanvirða
sýnd,yþótt ]>eir séu taldir í ætt við þá.
En hitt nafnið, “Höski”, mun ekki vera
við tekið á neinni sérstakri tegund hunda í
ihundgsögunni — hefir en sem komið er ekki náð
því hámarki. En vér þektum einu sinn hund,
sem hét Höski; það var flækings grey, sem fáir
vildu skifta/sér af — var í hálfgjörðu hirðuleysi.
Menn aumkvuðust yfir hann og hentu í hann
bita og beini, svo að hann dræpist ekki ór sultj,
En slíkt ástand er afar hættulegt fyrir alla
hunda, og þeir taka ekki ósjaldan upp ór þvf
hina skæðustu hundapest' sem til er, Hvdro-
\>hopia, eða vatnsæði, og er slíkt hryggilegur
sjókdómui?. Skepnurnar ráifa um með liaus-
inn niður við jörðu, kryppu upp ór bakinu og
rófuna krepta, og ef einhver maður verður á vegí
þeirra, þá rjóka þeir í hann og rífa, og á meðan
þessar vesalings skepnur eru í slíku ástandi,
dettur engum manni í hug að koma nálægt þeim.
Þjóðernisáhugi.
Það er ekki langt síðan að bráðabirgðar-
nefndin f þjóðræknismálinu hér í Winnipeg tók
til starfa, en þó mun árangurinn þegar vera orð-
inn talsverður. Oss hafa borist fregnir hvað-
annæfa að, ór hinum ýmsu bygðum Vestur-ís-
lendinga; ávalt hafa úndirtektirnar verið hinar
beztu, og ávarpið vakið almennan fögnuð.
Vatnabygðarmenn hafa riðið á vaðið, og
kvatt til almenns fundar í Wynyard, til þess að
bóa málið undir hinn væntanlega stofnfund hér
í borghinn 25. marz næstlkomandi, og í þessu tölu
blaði birtist fundarboð frá Gimlibóum í sama
tilgangi. Ferðamenn ór bygðunum norðan við
Manitobavatn hafa tjáð oss, að þar sé einnig
hafinn undirbóningur, í þá átt að 'hrinda þessu
mikla velferðarmóli áleiðis. Sömu fregnir hafa
oss borist frá Wild Oak. Og samskonar radda
væntum vér ór ölTum öðrum Islendingabygðum
í álfu þesisari.
Auk ávarpsins, sein íslenzku blöðin fluttu
i sambandi Við þjóðernismálið, eendi þrjátíu
rnanna neifndin einnig ót af ávarpinu hátt á
fjórða hundrað sérprentanir til inanna í öllum
þeim bygðum, þar sem Islendingar .eiga dvöl,
að því er henni var kunnugt. — Það hefði orðið
of bostnaðarsamt og umfaugsmikið, að skrifa
hverjum og einum ót af fyrir sig, og var því só
ieiðin tekin, að senda á\rarpið aðeins nokkrum
raönnum í hverju bygðarlagi, og þeim þar með
falið að fcoma inálinu á framfæri. Ekki var
þar farið í manngreinarólit, enda ávarpið sam-
kvæmt orðalagi og anda, stílað til Vestur-ls-
lendinga yfirleitt.
Dálftið af hrakispóm höfum vér orðið var-
ir við í sambandi við þenna væntanlega félags-
skap. — Vér höfum heyrt menn fleygja því
fram, að alt þetta þjóðræknishjal mundi efcki
verða nema skamvinnur goluþytur, fljótt mundi
sækja í sama horfið, og gamla áJhugaleysislogn-
ið kyrkja tilraunirnar í fæðingunni, og þar
fram eftir götunum.
Því miður rætast hraksiiórnar stundum, en
oftar sýnir reynslan þó að þær voru ekkert
annað en inarklausar hégiljur; svo á það að
að fara og hlýtur að fara í samöandi við þetta
mál.
Öll þau málefni, sem í eðli sínu eru fögur
og sönn, liljóta að vinna sigur, þeim eyfcst heil-
brigt fylgi við andróðurinn.
Islenzkt þjóðemi er svo fagurt í eðli sínu,
að tæpast er annað hugsandi en langmestur
meirihluti fplks vors skipi sér í órjófandi fylk-
mgu utan um meginkjama þess, viðhald tung-
unnar og tókmentanna,yenda virðast.oss und-
irtektirnar ór hinum ýmsu bygðum Vestur-ís-
lendinga óneitanlega gefa fögur fyrirheit um
öryggi þessa stórmóls í framtíðinni. —
Þjóðemismál vort er svo viðkvæmt, að þar
má enginn kritur komast að. — Það á að vera,
og má til með að vera, hjartans mál allra íslend-
inga hérna megin hafsins —eina málið, sem eng
inn klofningur geti komist að, engin tortrvgni,
enginn tvíveðrungur.
A kostnað þess mikla máls má engri klífcu
vaxa fiskur um hrygg. —
Þjóðernismál vort er í meiri hættu, en
margur maðurinn hefir ef til vill gjört sér Ijóst,
og má þar um kenna lítt afsakanlegum svefni
og andvaraleysi.'
Þess meiri þörf er því nó á sívakandi áhuga
og einlæittum viljakrafti. —
Þjóðernismálið, eins og nó standa sakir, ót-
heimtir feykilegt starf; kostar að sjálfsögðu
nokkurt fé, en þarfnast' þó um fram alt annað
einlægrar samvinnu — á því ríður lífið.
En nó virðist þjóðræknisáhuginn vera að
vafcna fyrir alvöru, og hlýtur það að vera«öilum
sönnum sonum og dætrum íslenzks þjóðernis,
hið mesta gleðiefni.
Vorið er í nánd, endurvöfcnunartímabilið
cr í mánd, og nó iheyrum vér þjóðernisástina ís-
lenzku gala undir skjaldarrendur.
r
Að spara
Smáar upphæðir lagðar inn í banka reglulega
geta gert stærri upphæð en stór innlög, sem lögð
eru inn óreglulega. Sá sem gerir sér að vana að
leggja inn peninga, hann fær löngun til að sjá upp-
hæðina stækka. Rentur gefnar að upphæð 3% á
ári, lagt tvisvar við höfuðstólinn.
Byrjið að lesnja inn i sparisjóð Iijí.
Xotiy Dame Brancli—\V. II. HAMILTON, Manager.
Selklrk Brancli—1'\ J. MANNINU, Manager.
ÐOMINIGN

wm
THE ROYAL BANK OF CANADA
HöfuCstðll löggiltur $25.000,000
VarasjóSur. .$15,500.000
Forseti ...
Vara-forseti
Aðal-|áðsniaður
Höfuöstóll greiddur $14.000,000
Total Assets over. .$427,000,000
Sir HCBERT S. HOLT
E. L. PEASE
C. E NEILL
Ailskonar bankastörf afgreldd. VAr byrjum relkninga vlð einstakllng*
e'ða féiög cg sanngjarnir skilmfUar veittlr. Avtsanir seldar tll hvaB*
sfaBar sem er A fslandl. SArstakur gaumnr geflnn sparlsjöBslnnlögMm.
sero byrja má meB 1 dolinr Rsntur iagBar viB fl hverjum 6 mflnuBum.
WINNTPEG (West End) BRANCHES
Cor. Willlam & Sherbrook T. E. Thorsteinson, Manager
Cor. Sargent & Beverley F. Thordarson, Manager
Cor. Portage & Sherbrook lt. L. Paterson, Manager

LKKI
II
iiiin
ima
Til skýringar tyrir Simplissimus
eða þann allra einfaldasta.
Anarchism (ór grísfcu áv og ápxn, þýðir
andstæður stjórnarskipun); nafn á grundvall-
arreglum eða lífsskoðnnum og háttsemi, þannig
að undir slíku fyrirkomulagi er samfélagið talið
tið vera án stjórnar — samræmi í slfku samfélagi
er hvorki náð með undirgefni við lög né lilýðni
við ndkkur yfirvöld, heldur með frjálsum samn-
ingum á milli hinna ýmsu flokka, sem á frjáls-
icgan hátt koma sér saman um skifting land-
eigna og atvinnumál, að því er við kemur fram-
ieiðslu og neyzlu, og einnig til þess að fullnægja
hinum óþrotlegu, mismunandi þörfum og löng-
unnm siðaðs manns.
Prince Peter Al&xeivitch Kropotkin.
Russian Author and Scientist.
Encyplopædia. Britannica, Vol. 1, Page 914.
* * -!
Olafur Olafsson
frá Espihóli
andaðist hér í bæ hjá dóttur
sinni og tengdasyni, Mr. og Mrs.
J. S. Goodman, 30. janúar síðastl
og var jarðsunginn af prestun-
um séra Rögnivaldi Péiturssyni
og séra Runólfi Marteinssyni, 1.
febrúar.
ólafur ólafsson ‘fná Espihóli’,
einsog hann var vanalega kallað-
ur — er fæddur 16. jólí 1834, á
Au ðb j argar stöðum í Keldu-
hverfi, en ólst upp á Fjöllum í
sömu sveit hjá foreldrum sín-
um, ólafi Gottskálkssyni og
Kristínu Sveinsdóttur, hrepp-
stjóra að Halllbjarnarstöðum á
Tjömesi. — 25 ára gekk hann
að eiga ólöfu Jónsdóttur, og bjó í
2 ár hjá tengdaföður sínutn að
Lóni í Kelduhverfi. paðan flutti
hann til Eyjafjarðar, að Reist-
ará, og síðan að Nesi, og var þar
2 ár hj á Einari Ásmundssyni.
Voru þeir hinir mestu vinir og
samrýíndir mjög.—paðan flutti
hann að Hrjngsdal og bjó þar í
4 ár; var hann þann tíma hrepp-
stjóri í Grýtubakkahreppi. Næst
flutti hann að Espibóili og bjó
þar rausnarbúi, þar til hann
fluttt til VestuTheims sumarið
1873, með fyrsta útflytjenda-.
hópnum, sem fór frá Afcureyri
með skipinu “Queen”. Voru
þeir ólafur og Páll Magnósson
heitinn á Kjama aðalforgöngu-
menn um þær slóðir, þeirrnr út-
flutningshreyfingar, er þá hófst
á fslandi.
pað sumar dvaldi ólafur í
Ontariofylkinu í Canada, en
fiutti um haustið til Milwaukee-
borgar í Wiconsin. par dvaldi
hann eitt ár. þjóðhátíðarárið
héldu fslendingar þeir er þá vom
í Milwaukee, fyrsta fslendinga-
dag; höfðu þeir skrúðgöngu út í
einn af skemtigörðum bæjarins;
við það tækifæri héldu þeir ræð-
ur ólafur og Jón Ólafsson skáld.
Var síðan myndað íslendingafé-
lag af löndum vorum, er til heim
ilis voru þar í borginni. Mun
það hafa verið hið fyrsta þjóð-
lega félag, er fslendingar hafa
stofnað í VestuTheimi.
Haustið 1874 fór ólafur, á-
samt Jóni ólafssyni og Páli
Bjarnarsyni (Peturssonar, er
stofnaði íslenzka únítarasöfnuð-
inn í Winnipeg),í landkönnunar-
ferð til Alaska, er sumir höfðu
þá augastað á sem heppilegu ný-
lendusvæði fyrir fslendinga.
ólafur og Páll höfðu vetrar-
setu á Kadiak-eyjunni, en Jón
ólafsson Ihvarf heim aftur. —
Sumarið eftir í júní lögðu þeir
ólafur og Páll’af stað heimleið-
is til Milwaukee, og komu þang-
að í ágústmánuði. — Um þessar
mundir var Sigtryggur Jónasson
o. fl. að gangast fyrir myndun
íslenzkrar nýlendu á vestui^
ktrönd Winnipegvatns, hafði
hann ásamt öðrum íslendingum
skoðað það svæði. Kom hann um
þesisar mundir til ólafs og hvatti
hann og aðra íslendinga í bæn-
um að flytfa þangað, og varð
] ólafur og ólöf, ásamt tveim fóst
ursonum, er þau höfðú með sér
frá íslandi, Ólafi Pá Friðriks-
syni, bróðursyni ólafs, og Frið-
riki Sveinssyni, sem einnig var
skyldur ólafi, því Sveinn pórar-
insson (amtmannsskrifari) fað-
ir Friðriks og ólafur voru systra
synir. — Eins og þá mun reka
minni til, sem kunnugir eru því
landnámi, voru fyrstu árin í
Nýja íslandi hörmungarár fyrir
landnemana; fyrsti veturinn var
aftafca kulda og ófærða Vetur og
samgöngur við mannabygðir ó-
mögulegar, en vistir þær, er
keyptar höfðu verið fyrir lán
það, sem Canadasitjóm hafði
veitt til þessarar nýlendustofn-
unar, voru svo ónógar og óholl-
ar, að fjöldi fólfcs veiktist með
vorinu, sumir af skyrhjúg, og
dóu þá um vorið. um 20 imanns af
þeim 200, sem þangað höfðu
flutt. Meðal þeirra, sem dóu
um vorið, vom þau ólöf kona Ól-
afs og ólafur Pá fóstursonur
hans. Næsta sumar geysaði ból-
an um bygðina og víðar, og árið
þar á eftir var mesta bágindaár.
Fjögur ár mun ólaíur hafa ver-
ið í Nýja íslandi, en lengur þótti
honium ekki gjörlegt að ílengj-
ast þar, enda var óánægja með
nýlendusvæði þetta þá orðin svo
mikil, að 'burtflutningar miklir
hófust úr nýlendunni.
Tófc hann sig þá úpp og flutti
þaðan alfarinn ásamt fóstursyni
sínum Friðriki, þess er áður var
getið, og ihéldu þeir suður til Da-
kota. Nam ólafur þar land í
Garðarbygð. þar gekfc hann að
eiga seinni konu sína, önnu Jóns
dóttur frá Breiðstöðum í Skaga-
firði. peim hefir orðið fjögurra
bama auðið; dóu tvö þeirra —
dreiigur og stúlfca, á unga aldri
— en tvær dætur þeirra em hér
í ibænum, sú eldri, ólöf, gift J. T.
Goodman, er Ihefir mjólkurbú
hér í bænum, og Friðey, sem er
hjá foreldrum sínum.
Eftir 8 ára búskap í Dakota,
seldi hann bú sitt og gjörðist
póstafgreiðslumaður að Garðar,
og gegndi því emhætti í eitt ár.
pá flutti hann að Mountain og
hafði þar einnig póstafgreiðslu,
þar til hann ásamt nokkrum öðr-
um Dakota-íslendingum flutti
vestur í Alibertahérað, sem þá
var, í Canada, og stofnaði ís-
lenzfca nýlendu við Reed Deer
ána. par bjó hann í þrjú ár.
Flutti síðan til Calagarybæjar í
sama héraði og var þar í tvö ár.
paðan flutti hann vestur í Ofcan-
agan-dalinn í British Columbia í
bæ þnn er Veraon nefnist, og
var þar 3 ár. Síðan flutti hann
til Winnipeg fyrir tæpúm tíu ár-
um og Ihefir dvalið hér síðan.
Má af þessu sífelda ferðalagi
hans marfca, að ihann hafi verið
allóeirinn um æfina og ætíð haft
mikla tilhneigingu til að breyta
um ibóstað og freista gæfunnar
á nýjum stigum.
Filestum, sem ólafi hafa kynst,
mun \ bera saman um það, að
hann sé einn þeirra gáífuðustu
og skemtilegustu manna, er þeir
| hafa fyrir hitt, og kippir honum
í kynið í þeim efnum til þeirra
pingeyinganna. Hefir það ver-
ið staðhæft, að úr pingeyjar-