Alþýðublaðið - 10.07.1960, Side 4

Bygginprsamvmnufélag lögreglu-
og Bifreiðasalan
er flutt að BORGARTÚNI1. — Við seljum
bíiana,
BJörgéifyr Sigurðsson,
Símar 18085 og 19615.
Árni Eifar
skemmta
ásamt
irðardrottningu íslands 1960 —
gnarsdójiur
*----r framreiddur
frá kl. 7.
Borðpantanir í síma 15327
; hefur tii sölu 3 herbergja íbúð við
i Birkimel.
j Þeir félagsmenn er neyta vildu forkaupsréttar síns,
i gefi sig fram við stjórn félagsins fyrir 17. þ. m.
Stjórnin.
^jj) Laugardaisvöllur (fii
ÍSLAKDSHÓTID, I. deild
í kvöld kl. 20,30 keppa
FRAN - AKRANE5
Dómari: Þorlákur Þórðarson.
Línuverðir: Daníel Benjamínsson
Baldur Þórðarson.
Mótanefndin.
Augiýsingasíml
Atiþýðublaðsins
®r 14906
ÍSLENDINGAR bíða þess
með eftirvæntingu, hvort
stjórnai’völdum Austur-Þýzka
lands tekst að fin’na bústað
við Eystrasalt, sem sæmir hin-
um mikla tónsmið okkar, Jóni
Leifs. Því miður höfum við
landar hans í okkar kotungs-
skap aldrei getað búið sóma-
samlega að honum, hyllt hann
né haldið honum bær veizlur,
sem slíkur maður á rétt á.
Þess vegna verður fargi af
okkur létt, ef félagi Ulbricht
leggur honum til villu við ein-
hverja baðströndina í Pomer-
aníu, og tónskáldið flytur
austur þangað. Er vonandi, að
íslendingar kunni sig nógu
vel til ag færa honum að
minnsta kosti blómsveig og
hylla hann, þegar hann fer.
■fe Listin frjáls.
Það eykur stórlega gleði
okkar að heyra frá tónskáld-
inu sjálfu, að Austur-Þjóð-
verjar séu að gerá listina
frjálsa, hreinsa úr henni naz-
istíska útúrsnúninga og'
tryggja tónskáldum það auð-
magn, sern þarf til að semja
ódauöleg verk, þótt almenn-
ingur geti aldrei skilið þau.
Fer ekki á milli mála, að nú
verður búið að tónskáldinu
eins og einni þjóð ber skylda
að búa að mestu listamönnum
sínum, þótt okkur íslending-
um hafi ekki auðnazt það.
í tilefni af þessum atburð-
um er fróðlegt og lærdóms-
ríkt fyrir íslendinga að kvnn-
ast þeim aðstæðum listarinn-
ar, sem Jón Leifs fær að verða
aðnjótandi í Austur-Þýzka-
landi. í annarri 5 ára áætlun
ríkisins eru hvorki meira né
minna en átta púnktar um
það, hvernig gera á listina
frjálsa, eins og Jón kallar það.
Þar segir meðal annars í 6.
púnkti:
„AUur flokkurinn verður
að hagnýta verk hinnar sós-
íalistísku menningar sem
starfandi meðal í hinni póli-
tísku fjöldabaráttu ... Það á
að nota sterkari listaáróður
í baráttunni fyrir 5 ára á-
ætluninni í kola-, raforku-
og orkuframleiðslunni. Sér-
stakir áróðurshópar lista-
manna eiga að hressa upp á
bændur“.
Það er ekki amalegt fyrir
Jón Leifs að öðlast nú frelsi
til að verða hagnýttur af
Flokknum sem meðal í hinni
pólitísku fjöldabaráttu! Og
hvílík yfirsjón af ríkisstjórn
okkar hér heima, að veita
listamönnum okkar ekki frelsi
til að verða meðal í áróðrin-
um fyrir viðreisninni!
Austur-Þjóðverjar hafa
skipulagt þetta frelsi lista-
manna mjög nákvæmlega.
Þeir hafa listrænar áróðurs-
hersveitir (Kúnstlerische Agi-
tatiónsbrigaden), sósíalistíska
síðdegistónleika (Sozialistis-
che Matineen) og áróðurshópa
(Agitprop-Gruppen) í þessu
starfi. Svo mun Jón Leifs án
efa hafa mikil skipti við þá
stofnun, sem sér um alla
hljómleika í ríkinu, DKGD
eða Deutsche Konzert- und
Gastspieldirektion. Þessi stofn
un hlaut á árinu 1958 sérstakt
lof yfirvaldanna fyrir að
halda mikinn fjölda tónleika
„með listrænum áróðri og
sósíalistísku baráttuefni í til-
efni af 40 ára afmæli bylting-
arinnar11. Það er glæsilegt til
þess að hugsa, að Jón Leifs
skuli verða meðal þeirra tón-
skálda, sem fá frelsi til að
semja tónverk í tilefni af 43.
eða 44. ára afmæii rússnesku
byltingarinnar.
'jif Félagsskapur
tónskálda.
Það eru að sjálfsögðu til öfl
ug samtök tónskálda í Austur-
Þýzkalandi. Auðvitað eru
„flokksdeildir“ í þessum og
öðrum samtökum listamanna,
og í sjálfri 5 ára áætluninni
eru ákvæði til að trvggja
frelsi listamanna í þessum
samtokum sínum. Þar segir
svo:
„Eitt mikilsverðasta verk-
efni flokksdeildanna í lista-
mannasamböndum og menn-
ingarstofnunum er heil-
steypt framkvæmd á kenn-
inguni Lenins. . . Námi
Marxismans-Leninismans á
að sýna mestu atliygli ...
Flokksdeildir í menningar-
samtökum eiga að vaka yfir
hugsjónalegri einingu“,
Af þessu er ljóst, að austur-
þýzkir listamenn hafa öðlazt
frelsi til að stúdera Marx og
Lenin í samtökum sínum, og
er sjálfsagt meira vit í því en
að vera með umræðufundi um
listastefnur og slíkt, eins og
Jón Leifs gerir í Listamanna-
klúbbnum á barnum í Nausti.
Meira að segja er þess gætt,
að listamenn haldi sér við
hugsjónina af sérstökum
flokksfulltrúum (kulturfunk-
tionáre).
Tónskáldin í Austur-Þýzka-
landi hafa ennfremur frelsi til
að kompónera í anda sósíal-
realismans. Þetta kom fram á
miklum fundi í tónskáldasam-
bandinu seint á árinu 1957.
Um þennan fund segir Árbók
þýzka alþýðulýðveldisins:
„Fulltrúafundur tónskálda-
sambandsins ræddi spurning-
una Um sósíalistíska hugsjón
í listinni. Þeir sýndu, hvernig
sósíalrealisminn hefði opnað
hlið nýrrar tónlistar ... Fund
urinn vísaði ennfremur til
þess, að sérhver tónsköpun
verði að helga því sérstaka
athygli, að hún hefur meS
nýstárleik og útbreiðslu sinni
ósegjanleg áhrif á tilfinningar
og hugsanir milljóna manna“.
Af þessu er augljóst, að
austur-þýzku tónskáldin líta
sjálf á tónlistina sem áróðurs-
tæki, telja sig þurfa að hafa
áhrif á hugsanir milljóna
manna. 'Verður fróðlegt að
sjá, hvaða áhrif Sögusinfónía
Jóns hefur á Ulbricht og mill-
jónir kommúnista austur þar.
Hugsanlegt er, að Jóni verði
veitt frelsi til að endursemja
verkið í anda sósíalrealism-
ans í samræmi við „nauðsya
raunsærrar sköpunar, tengsla
við fólkið og skiljanleika
verksins11 eins og Árbókin
orðar það.
Það má með sanni segja, að
Jón Leifs hafi fundið sælu-
ríki listamanna í austanverðu
Þýzkalandi. Er dómur hans
Um það efni því meira virði,
sem Jón hefur langa reynslu
af mörgum ríkjum og margs
konar þjóðskipulagi, allt síð-
an hann var náinn vinur naz-
ista til þessa dags. Hvaða máli
skiptir það, þótt rúmlega
100.000 andans menn og lista-
menn hafi flúið frá Áustur-
Þýzkalandi til Vestur-Þýzka-
lands á síðustu árum. Metin
mega heita jöfnuð, þegar Jóm
Leifs flyzt austur ylir.
FRÁ skrifstofu verðlagsstjóra
heíur borizt skrá yfir útsölu-
verð nokkurra vörutegunda i
Reykjavík, eins og það reyndist
vera 1. þ. m. Hér eru nokkur
dæmi um mismunandi verð:
Haframjöl pr. kg. kr. 4,40—6,65.
Hrísgrjón pr. kg. kr 6,20—9,40.
Kakó Vi lbs. ds. kr. 13,10—22,00
Kandís pr. kg. kr. 10,60—15,35.
Sveskjur pr. kg. kr. 32,50—
51,00._________
Lunda-
ve/ðor
sem sport
LUNDAVEIÐARNAR eru nú
að byrja. Á föstudag mátti hefj@
veiðarnar, Enginn vafi er á því,
að f jölmargir noti sér veiðiheim
ildina.
Margir stunda undaveiðarnar
nú sem sport og geta ekki hugs-
að sér annað í sumarleyfum.
Veiðamar eru ekki lengur
stundaðar sem atvinnugrein, en
auðvitað er fuglinn nýttur.
4 10. júlí 1960 — Alþýðublaðið