Lögberg - 06.11.1919, Blaðsíða 1
SPEIRS-PARNELL BAKINGCO.
ábyrgjast yður
fulla vigt, beztu vörur fyr-
ir lœgsta verð sem verið
getur. REYNIÐ ÞAÐ!
TALSÍMI: Garry 2346 - WINNIPEG
Q.
Það er til myndasmiður
1 borginni
W. W. ROBSON
490 Main St.
Garry 1320
32. ARGANGUR
WINNIPEG, MANITOBA, FIMTUDAGINN 6. NÓVEMBER 1919
NUMER 45
Helztu Viðburðir
Síðustu Viku
Canada.
pessir útlendingar, sem teknir
• voru fastir í sambandi við verk-
fallið í Winnipeg í sumar, hafa
verið sendir burt úr landinu:
Harry Kiziniski, Sam Baran, Pet-
er Missler, Johi\ M. Molaski, Sam.
Okranicz, Peter Kubezuk, Joe So-
korka, John Jaromkowicz, Alfred
Adam og Ikia Sklaz.
Mál hefir Dominion stjórnin
höfðað á móti ellefu mönnum í
Winnipeg fyrir að vanrækja að
gjöra skilagrein til stjórnarinnar
undir eignaskattslögunum frá
1917.
Fyrsta ■ nóvember eða síðast-
liðinn laugardag var hin nýja
vagnstöð C. !N. R. í Vancouver
opnuð. Er það hin veglegasta
bygging og hefir kostað yfir eina
miljón dollara.
Dr. Oliver Darwin, sem hefir
verið umsjónarmaður trúboðs
þess, sem Meþodistar hafa rekið í
Manitoba og Saskatchewan, hef-
ir nú verið gjörður aðal umboðs-
maður þess kirkjufélags yfir út-
flutningi fólks frá Englandi.
Verzlunarnefnd Canada hefir
fengið tilkynningu frá Norsk-Am-
erikanska Eimskipafélaginu, sem
hefir nú hafið beinar ferðir milli
Noregs og Canada, að félagið hafi
einnig ákveðið áð láta skip ganga
beint á milli Kaupmannahafnar
og Canada, og á skip, sem heitir
“Dremmensfjord” að fara þar á
.milli fyrst um sinn.
Sagt er að Dominion stjórnin
hafi ákveðið að lata byggja skipa-
smíðastöð við “Skinner’s Cove”,
sem er við eða mjög nálægt Es-
quimalt í British Columbia
Akuryrkjumála deild Ottawa-
stjórnarimnar hefir lýst yfir því,
að innflutningsbanrf það sem ver-
ið hefir nú á stríðstmunum á bú-
peningi frá Bretlandi, verði nú
þegar upphafið.
Frá hagfræðisstoflu stjórnar1-
innar í Ottawa kemur sú áætlun,
að hveiti uppskeran í Canada
muni verða um 365,688,800 bush.
par af er 174,687,000 af vorhveiti,
eða hveiti, sem sáð er að haust-
inu, en 191,001,800 af hausthveiti.
Sagt er að lax hafi í ár veiðst í
Skeena fljótinu í British Colum-
bia upp á $4,027,900.
Að lokum hefir bændaflokkur-
inn í Ontario komið sér saman um
leiðtoga. En það er hvorki Sir
Adam Beck né leiðtogi frjáls-
lynda flokksins, Hartley Dewart,
heldur E. E. Drury, bóndi í Ont-
ario, og ætlar bændaflokkurinn á-
samt verkamanna flokknum að
taka að sér að mynda stjórn. —■
■ E. C. Drury er sonur Charles
Drury, er var fyrsti landbúnaðar-
ráðherra í Ontario. pegar að Mr.
Drury var tilkynt, að hann hefði
verið kosinn leiðtogi, sagði hann
meðal annars: “Ef vér tökum við
3tjórninni, þá verður það að vera
eitt af okkar fyrstu stjórnarfram-
kvæmdum, að leiða í gildi og fram-
kvæma vilja fólksis eins og hann
kom fram í kosningunni í sam-
bandi við vínbannið. Sjálfur er eg
þeim vilja kjósendanna samþykk-
ur. Ef til vill eru þessi lög að ein-
hverju leyti ófullkomin, an það skal
þá verða okkar verk að bæta úr
þeim ófullkomleikum.
Sökum sykurskorts sem í landinu
er, hefir útflutningsbann verið
sett á þá voru.
Verkfall það, sem prentarar í
Saskatoon gerðu á föstudaginn var
er nú hjá liðið, því samningar tók-
ust á milli málsaðilja þannig, að
kaup þeirra var fært upp í $42 um
vikuna fyrir dagvinnu og $45 fyrir
næturvinnu. pað sem að prentar-
ar vildu fá í fyrstu var $45 fyrir
dagvinnu og 48 fyrir næturvinnu.
<
Nýja stjórnin í Ontario er ekki
komin á laggirnar enn þá, en svo
langt er þó komið, að fylkistjórinn
Sir John Hendrie hefir kallað leið-
toga bændanna, Ernest Charles
Drury, á sinn fund til þess að fela
honum að mynda ráðaneyti. Ekki
er þó búist við að hann taki við
stjórnartaumunum fyr en í næstu
viku, og ekki verður heldur lýðum
Ijóst, hverjir ráðherrar hinnar
nýju stjórnar muni verða, fyr en
þá. En búist er við, að þeir verði
valdir úr hópi bænda og verka-
manna, því þeir flokkar ætla sér
eins og sagt hefir verið, að slá sam-
an reitum sínum til pólitiskrar
sambúðar. En hve innileg eða
langvarandi sú sambúð verður, er
ekki gott að segja; en nú þegar
hefir einn af atkvæðamestu mönn-
um úr flokki þeirra manna er kosn-
ir voru á þing af verkamönnum,
borgarstjóri í Brantford, E. Mc-
Bride, sagt sig úr lögum við sam-
steypuflokkinn nýja í Ontario, og
gefur það sem ástæðu, að bændurn-
ir vilji sitja yfir hluta verkamann-
anna, segir að þeim sé engin alvara
með að framfylgja kröfum þeirra
um styttri vinnutíma og hærra
kaup né heldur neinar aðrar sann-
gjarnar kröfur verkamanna.
Bretland
Verkamenn á Bretlandi fylgja
málum sínum mjög fast fram. Fyr-
ir skömmu var þess getið, hér í
! blaðinu, að umboðsmenn náma- og
j verkamannna yfir höfuð hefðu far-
! ið til stjórnarinnar brezku undir
j eins og verkfalli járnbrautarþjóna
ríkisins linti, og kröfðust þess að
| stjórnin tæki í sína eign allar kola-
| námur ríkisins. en þá gaf stjórnin
| ákveðið svar um það, að hún sæi
j sér ekki fært að verða við þeirri á-
j skorun, að hvorki væru Bretar í
j færum um að gjöra þetta frá fjár-
! hagslegu sjónarmiði né héldur á-
j liti hún það þjóðinni fyrir beztu.
Enn á ný hafa verkamenn þar
I heima á Bretlandi hafist handa í
þessu máli, og er sagt að það eigi
í að verða eitt af málunum, sem alls-
herjar þing brezkra verkamanna,
| er haldast á bráðlega, eigi að skera
! úr. Annað mál er það líka, sem
ræðumenn og blöð verkamanna á
Bretlandi vilja fá framgengt, en
I það er að árslaun allra manna, sem
[ að ekki fara yfir 250 sterl. pd. eða
um $1,020, séu skattfrí.
Sagt er, að Bretar hafi lofast til
þess að lána Ungverjum eitt hundr-
að miljón pund sterling gegn veði
j í járnbrautum ungverja.
Maður að nafni Dennes vann hjá
bónda einum á Englandi fyrir
nokkrum árum síðan fyrir 14 shill-
ings um vikuna, sem er um $3.50.
Honum tókst með löngum nokkuð
tíma að spara 250 pd. sterl. af þessu
| kaupi. En þá fór hann og keypti
j sér landblett og byrjaði búskap á
i eigin spýtur. Nokkru síðar tók
hann í félag við sig kunningja sinn
(verkamann), sem líka var búinn
að spara 250 pd. sterl. pessir menn
óþreyjufult eftir því, að það verði
frelsað úr þassari ánauð af fylk-
ingum rússneska hersins.”
Eftirfylgjandi skrá um kaup ný-
sveina og námsmeyja í hinum
ýmsu iðnaðargreinum á Bretlandi
hefir verið lögð fram af nefnd
þeirri sem fyrir hönd hins opin-
bera lítur eftir velferð unglinga,
umboðsmönnum iðnaðarmanna,, á-
samt umboðsmönnum verkamanna
félaga og verkamála ráðherranum
brezka. Námsskeið þetta fer fram
á verkstæðum iðnaðarmanna, eins
og að undanförnu og skulu iðnað-
armenn veita námsfólkinu 14 daga
á ári til hvldar auk hinna venju-
legu hvíldardaga, og skal þeim
greitt kaup fyrir þann tíma. Eng-
in unglingur. sem ekki hefir náð
14 ára aldursskeiði, getur inn-
ritast. — petta skal vera viku-
kaup nemendanna:
Drengja:—
Fyrsta árið ...... 14 shillings
Anað árið ...... 19 shillings
priðja árið ...... 24 shillings
Fjórða árið ...... 29 shillings
Stúlkna:—
Fyrstu sex mán....10 shillings
Næstu sex mán..... 12 s. 6 d.
Annað árið ....... 15 shillings
priðja árið ...... 20 shillings
Fjórða árið .... .... 25 shillings
Eftirfylgjandi skal vera vinnutími
a viku hverri og er þar í talinn
tfmi sá, sem nauðsynlegur er til
máltíða:
Fyrsta árið er vinnutíminn 40
kl.stundir á viku, annað árið 42
kl.stundir, þriðja árið 45 kl.stund-
ir og fjórða árið 48 kl.stundir.
Frá öðrum löndum.
Reglulegar loftskipaferðir eru
komnar á milli Stokkholm í Sví-
þióð og Berlín á pýzkalandi. Zep-
pelin loftfar fer tvisvar í viku og
flytur bæði farþega og vörur.
Rúm fyrir 25 farþega er í loftfar-
inu og kostar farið á milli þessara
tveggia staða 400 krónur.
Vínbannslög hafa verið samþykt
í Noregi, það er að segja lög, sem
banna nautn áfengra víntegunda.
Féllu atkvæðin þannig, að með
vínbanninu eða réttara sagt tak-
mörkun vínnautnar, greiddu 482,-
455 manns atkvæði, en á móti
284,137. í Kristjaníu voru 70,000
atkvæði greidd á móti, en 18,500
með. óáfeng vín og öl er undan-
þegið þessum lögum.
Til þess að konur á Frakklandi
geti greitt atkvæði við næstu kosn-
íngar, hefir neðri málstofan sam-
þykt áskorun til efri málstofunn-
ar um að samþkkja tafarlaust
hafa búið síðan í Lincolnshire á j kvenfrelsislögin, sem neðri mál-
úr námunum og flytja það til skiua
fyrir $2—2.50. Auk þessa mikla
auðs, sem í kolunum er fólginn,
kvað þar allmikið af marmara.
Á meðal eigna þeirra á Rúss-
landi, sem Bolsheviki flokkurinn
hefir sölsað undir sig og ákveðið
eign ríkisins, er sveitaheimili Tol-
stoi, Vasnaya Polyanna. En svo
iila tekst til, að einhverjir Bolshe-
viki berserkir eyðilögðu part af
húsinu. pótti hinum smekknæm-
ari Bolshevikum þetta óhæfa og
umsjónarmaður lista í Bolsheviki
stjórninni fékk því til leiðar kom-
ið, að 175,000 rúblur voru veittar
til þess að endurbæta húsið. Nú
hefir Tolstoi fjölskyldunni verið
gert aðvart af Bolsheviki stjórn-
inni, að ef hún vilji gerast em-
bættismenn Soviet stjórnarinnar,
þá geti hún fengið sitt eigið hús
leigt frá ríkinu.
ítalir hafa útnefnt Baron Rom-
ano Avezzano sem sendiherra sinn
til Bandaríkjanna.
Sagt er, að Leon Bourgeois, ut-
anríkis ráðherra Frakka og einn
af umboðsmönnum Frakklands við
friðarsamningana, eigi að verða
umboðsmaður Frakka í stjórn al-
hjóða sambandsins.
Til þess að binda enda á Fiume
óeirðirnar, segir frétt á Washing-
ton, að ítalska stjórnin hafi geng-
ið inn á að mynda sérstakt ríki af
borginni Fiume og landinu þar
umhverfis, sérstaklega strand-
lengjunni i suður frá Fiume.
Frétt sú kemur frá Rómaborg,
að uppreisn hafi orðið á Sikiley.
Fjögur þúsund manns er sagt að
hafi gripið til vopna í bænum
Riesi, sem er í brennisteinsnámu
héraðinu á enni, með því augna-
miði að leggja eyjuna undir sig.
endurkosnir þeir: Jóhannes Jó-
hannesson bæjarfógeti, Einar Arn-
órsson próf. og Bjarni frá Vogi.
Að loknum þessum kosningum
skýrði forseti sam. þings í fáum
orðum' frá störfum þingsins, og
hefir það afgreitt 67 lög og 19
þingsályktunartillögur. Til með-
ferðar hefir það haft 127 laga-
frumvörp og 36 þingsályktunar-
tillögur.
Var síðan þingi slitið og hrópað
nífalt húrra fyrir konungi og tókst
það með bezta móti.
Fjárlögin.
pannig gekk þingið frá fjárlög-
unum að lokum, að það áætlar
tekjur fjárhagstímabilsins kr. 10,-
611,600.00, en gjöldin kr. 9,845,844.
Tekjuafgangur fyrst um sinn á-
ætlaður kr. 765,755.98.— Vísir.
pjóðvinafélagið.
Aðalfundur þess var haldinn í
Aðalfundur eþss var haldinn í
Alþingi á laugardagsmorguninn.
Gerði formaður grein fyrir hag
félagsins. Síðan fór fram stjórn-
arkosning. Forseti var endurkos-
inn Benedikt Sveinsson og eins
vara-forseti Eiríkur Briem. í rit-
nefnd Andvara voru þeir endur-
kosir: Guðm. Björnsson og Magn-
ús Helgason, en í stað Hannesar
f orsteinssonar, sem baðst undan
endurkosningu, var valinn Páll E.
Ölason lögfr.
Endurskoðendur voru kosnir:
Sighvatur Bjarnason (endurk.) og
Magnús Guðmundsson skrifst.stj.
petta ár gefur félagið út And-
vara og Almanakið, en aukabók
enga sakir kostnaðar, enda hækk-
ar félagið ekki ársgjald sitt í þetta
sinn. Fjárhagur félagsins er í
góðu lagi og upplag ritanna aukið
ár frá ári.—Vísir.
^!l!lll11llllllllllllllll!lllllllllllllllllllll!lllllllillHIIIIIII!l!llllllllllllllll!lllllllllilllllllll!llll!IIHIII[1l,!lllillllllllllllllllllllllH!linillllíll!!ll!lllllllllllllllllllllllllllllHIII!IIIIIIII!1ll![!!inill!inillIIIIIIII)W1';
Hlj ómar- - -Þögn.
I vor og í blómskrýddri brekkunni lá
og blíðróma náttúru hlustaði á,
í ársólar vlblíðum ljóma.
Mér fanst þá öll tilveran fagnaðarljóð
flytja í margradda samstiltum óð;
og unaðsblítt, hrífandi hljóma. ► I
i hrímgaðri brekkunni haustdegi, á j
hevra nú fæ eg ei tónana þá,
er vandist eg vorstundir blíðar.
Lífsins því öll eru útkulnuð mögn,
umhverfis ríkir nú höfgasta þögn,
— dauðaþögn dáinnar tíðar.
Þó er eins og berist að eyranu kvein,
er andvarinn leikur um blaðsnauða grein
og hríslur í hreyfingu setur.
Og því vill nú lirvgð sækja hug mínum að;
en liugfróin bezta er vissan um það,
að æ kemur vor eftir vetur.
Englandi, þar til í síðustu viku, að
þeir seldu búgarða sína fyrir um
$10,000,000. ’ peir sem standa fyr-
ir þessum kaupum hugsa sér að
gjöra búgarðinn eða búgarðana að
almennings eign með því að selja
fólki hlutabréf. En einn af sonum
gamla mannsins Dennis. að verða
bústjóri.— pessi maður Dennis er
gott dæmi upp á það, hvað sparn-
aður, framsýni og vit geta gjört.
Einn svona maður er heiminum.
meira virði heldur en hundrað, sem
í hugsana- og rænuleysi flækjast
frá einu til annars, hafa enga
stefnu og ná því ekki að neinu
marki.
Á meðan að á stríðinu stóð töp-
uðu Bretar skipum, sem til samans
voru 7,759,090 smálestir. Mest af
þeim var sökt af kafbátum, eða
6,635,057 smálestum, og fórust 14,-
287 manns með þeim.
Nefnd á Englandi, sem nefnir
sig hjálparnefnd Rússlands, gaf
nýlega út eftirfylgjandi yfirlýs-
ingu: “Flest af fólkinu í Turkest-
an er lagt á flótta, bæði Rússar og
Kínverjar, undan Bolsheviki mönn-
um, og eru á leiðinni til Síberíu.
pes-sir flóttamenn segja, að Tur-
kestan sé með öllu eyðilagt af Bol-
sheviki mönnum. En einkum þó
sveitirnar. par hafa þeir tekið á
sitt vald allan búpening, kornforða
og akuryrkju verkfæri. Og svo
stofan samþykti og afgreiddi.
óeirðir og tíð fundahöld eiga sér
stað þessa dagana í Japan. Verka-
menn krefjast að átta stunda
vinna á dag verði lögleidd og næt-
urvinna afnumin.
Til þess að auka innflutning
pjóðverja til Paraguay í Suður-
Ameríku, þá hefir stjórnin þar
boðið að gefa þeim ellefu ekrur af
landi víðsvegar um landið, ef að j
þeir vilji flytja þangað.
Forsætis ráðherra Frakka, Geo.
Clemenceau, hefir lýst yfir því,
að hann sæki ekki um þingmensku
við næstu kosningar.
í réeðu, sem hinn nýi forsætis-
ráðherra Ungverja, Stephen Fred-
rich, hélt jiýlega í Buda-Pest,
sagði hann að i sínum huga væri
enginn efi á þwí, að' meiri partur
þjóðarinnar aðhyltist konungs-
stjórn.
Með byrjun næsta mánaðar
byrja fundir ráðaneytis Scandi-
naviu í Kaupmannahöfn. f ráða-
neyti þessu eru forsætisráðherra j
Noregs, Swíþjóðar og Danmerkur,
ásamt utanríkisriturum ríkjanna j
þriggja. Sagt er, að fyrsta málið
sem liggi til umræðu á þwí þingi
sé alþjóðasambandið.
Spitzbergen, sem Noregur hefir
M. Strambuliwsky, leiðtoga ,
bænda í Bulgariu, hefir verið fal-
ið að mynda þar nýja stjórn; í
henni eiga að eins að vera bænd-
ur og sósíalistar.
Sagt er, að nú : é farið að þrengja
i meira lagi að Bolsheviki mönn-
um á Rússlandi, enda hafa þeir
beðið hvern ósigurinn af öðrum
undanfarandi og virðist nú ekki
nema tímaspursmál og það ekki!
langt, þar til þeir verða að gefa j
róðurinn upp með öllu. Undan- j
farandi hafa blöðin verið að flytja
féttir um fall Petrograd. En svo
mun þó ekki vera enn, því síðustu
fréttir segja, að Leon Trotzky, her-
mála ráðherra Bolsheviki manna,
sé kominn til Petrograd til þess
að búa lið sitt í borginni og um-
hverfis hana til varnar og er sagt
að allir séu knúðir fram til varn-
ar, jafnvel 70 gamalmenni.
Sagt er að Bolsheviki menn séu
farnir að hugsa um að flytja sig
um set, ef að óvinir þeirra kreppa
meira að þeim en þeir hafa enn
gert; er þá sagt áð þeir séu að
hugsa um að flytja stjórnina burt
úr þeim parti Rússlands, sem þeir
hafa haldið, og til Turkestan í
Asíu, sem liggur upp að norður-
takmörkum Tíbet í Kína.
Frá Islandi.
Reykjavík, 27. sept. 1919.
í gær, kl. 1.30, var fundur settur
sameinuðu þingi. Á dagskrá voru
8 mál.
1. Till. til þingsál. um rétt rík-
isins til vatnsorku í almenningum
var samþykt með 22 atkv. gegn 3,
eins og hún var samþ. í e. d., með
áorðinni orðabreytingu.
2. í verðlauna nefnd “Gjafar
Jóns Sigurðssonar voru endur-
kosnir: Hannes porsteinsson með
33 atkv., dr. Jón porkelsson með
30 atkv., og Jón Aðils háskólakenn-
ari með 28 atkv. Sigurður Nordal
prófessor fékk 15 atkv.
3. í fuiltrúaráð íslandsbanka
1920—1922 var kosinn Guðmund-
ur Björnsson landlæknir með 17
atkv., Karl Einarsson bæjarfógeti
hlaut 14 atkv. 7 seðlar euðir.
4. Yfirskoðunarmaður Lands-
hefir Soviet stjórnin svo kallaða j auðugt land. pað er 24,000 fer-
kastað eign sinni á landið, og bú-
jarðirnar ' eru að því komnar að
leggjast í eyði undir umsjón Bol-
sheviki flokksins. Baðmullarrækt
er ekki lengur til þar. Baðmullar-
útsæði, sem þar var til í ríkum
mæli, hefir verið notað til elds-
nú fengið yfir umráð yfir, er mjög bankans (1. jan. 1920 til 31. des.
mílur að stærð og liggur norður í
íshafi. pað fanst fyrir 300 árum
síðan af hollenzkum manni og hafa
ýmsir reynt að ná eignarhaldi á
því síðan, þar á meðal Hollend-
ingar, Bretar, Danir og Norð-
menn. peir sem verið hafa þar
neytis á eimlestunum. Landinu j norður frá að kanna land þetta og
hefir verið steypt í ósegjanlega ó-|eru vel að sér í jarðfræði, segja,
gæfu og lífsframfærsla manna
gjörð þar nálega ómöguleg. Fólk-
að 8,500,000,000,000 ton af kolum
séu þar, svo að segja ofanjarðar
1921) var kosinn Pétur Jónsson
frá Gautlöndum með 17 atkv. —
Guðjón Guðlaugsson hlaut'16 atkv.
5. Yfirskoðunarm. landsreikn-
inganna voru kosnir með hlutfalls-
kosningu: Matthías ólafsson, Kr.
Daníelsson og Jörundur Brynjólfs-
son.
6. Framkvæmdarstjóri Söfnun-
arsjóðsins næstu 5 ár var kosinn:
Eirikur Briem prófessor í einu hl.
7. í dansk-íslenzku ráðgjafar-
(Eftir Vísi til 7. okt.)
Grímur Jónsson cand. theol and-
aðist á landakotsspítalanum 28.
sept., eftir langvarandi sjúkleik.—
Hann var fæddur 14. júl. 1855, varð
stúdent 1875; eftir það fór hann til
Isafjarðar og gegndi þar lengi
kenslustörfum og var skólastjóri
barnaskólans þar um mörg ár. Síð-
ustu árin gegndi hann skrifstofu-
störfum og hafði á hendi afgreiðslu
Eimskipafélagsins frá stofnun
þess.
pingmannaveizlu hafði forsæt-
isráðherra í Iðnaðarmanna húsinu
í gærkvöldi. Lýsti hann yfir því í
ræðu, að hann ætlaði ekki að bjóða
sig fram til þings við næstu kosn-
ingar.
Tvö þilskip, Sigurfara og Sæ-
borg, hefir Duus-verzlun^selt til
Færeja, og eru Færeyingar komn
ir að sækja þau.
Yfirlögregluþjónn hér í bænum
er nú að sögn ráðinn Erlingur
Pálsson sundkennari og fór hann
utan með íslandi síðast til þess að
búa sig undir að taka við því starfi,
og fékk til þess styrk úr bæjar-
sjóði.
Miðvikudaginn 1. okt. druknuðu
tveir menn í pingvallavatni.
pað voru þeir Guðbjartur Gísla-
son bóndi í Hagavík í Grafningi,
sonur Gísla Björnssonar, sem lengi
bjó í Miðdal í Mosfellssveit, nú í
Tungu hér í bænum, og Eyjólfur
Sigurðsson, sonur Sigurðar bónda
á púfu í ölvesi.
pefr höfðu farið á báti að vitja
um murtunet á vatninu um morg-
uninn, tekið úr nokkru af netunum
og flutt í land og farið síðan aftur
að vitja um það, sem eftir var. Var
þá farið að hvessa á norðan og
nöfðu þeir verið á báðum áttum um
það, hvort þeir ættu að fara í ann-
að sinn. En í síðari ferðinni drukn-
uðu þeir, og vita menn ekki hvern-
ig slysið hefir orsakast, því að ekki
sást til bátsins frá bænum; netin
voru skamt frá landi, en í hvarfi
við nes, sem gnegur þar út í vatnið.
Guðbjartur sál. var ágætur
sundmaður, og hefði auðveldlega
getað bjargað sér á sundi, ef ekk-
ert hefði hindrað hann. En líklegt
er. að hann hafi ætlað að bjarga
Eyjólfi, sem var stór vexti, og
hann fært hann í kaf og þeir ef til
vill flækst í netinu. En um þetta
vija menn ekkert og varð fólk í
Hagavík einskis vart um slysið fyr
en farið var niður að vatninu að
hta eftir bátnum, sem þá var kom-
inn mannlaus að landi.
I morgun var 4,5 stiga hiti hér í
bænum, 2 st. á ísafirði, 3 á Akur-
eyri, 5 á Seyðisfirði og 4,5 í Vest-
mannaeyjum.
Kvennaskólinn var settur kl. 2
Miiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiin
Stephan Stephensen umboðsmað-
ur á Akureyri andaðist á föstudag-
in var, 3. okt.
Heyrst hefir, að þessir menn
muni keppa um þingmensku í Gull-
bringu og Kjósarsýslu í haust: Jó-
hann Eyjólfsson í Brautarholti,
Bogi pórðarson á Lágafelli, Björn
Bjarnason í Grafarholti, Einar
porgilsson kaupm. og Davíð Krist-
jánsson trésm. í Hafnarfirði og
séra Friðrik Jónasson á Útskálum,
en lengra sunnan að hafa fregnir
ekki borist. Um gömlu þingmenn-
ina vita menn ekki.
Fénaður er nú kominn af fjalli
og verða landeigendur fyrir all-
miklum ágangi af honum.
Kíghóstinn er í fimm húsum í
Reykjavík svo kunnugt sé, og eru
gætur hafðar á að hann útbreiðist
ekki þaðan.
Gylfi seldi ísfisk nýlega í Fleet-!
wood fyrir 4,100 sterlingspud og |
ér það langhæsta verð, sem nokk-
urt íslenzkt skip hefir lengi fengið
fyrir afla sinn.
Háskólinn var settur 4. okt. kl.
1. Rektor skólans, próf. Sig. P. Si-
vertsen, hélt ræðu og bauð hina
ungu stúdenta velkomna. Flestir
þeirra ætla að lesa lög, einn les
guðfræði, einn eða tveir málfræði,
en enginn læknisfræði, og er slíkt
nýlunda.
Ólafur Rósenkranz hættir nú
leikfimiskenslu í Mentaskólanum
frá 1. þ.m. — Hann varð leikfimis-
kennari Lærðaskólans 3. okt. 1877
og hefir gegnt kenslunni síðan í
samfleytt 42 ár. Allflestir starf-
andi embættismenn landsins eru
nemendur hans og fjöldi annara
manna.
Björn Jakobsson verður leikfim-
skennari hins almenna Mentaskóla
i stað ólafs Rósenkranz.
Á fimtudaginn druknuðu tveir
menn af báti á ísafirði við ísa-
fjarðardjúp, pórður Bjarnason frá
Klafakoti og Sigurður porsteins-
son frá Hörgshlíð. priðja manni
var bjargað af kili.
B. Þ.
1. Sprakk þá vitastöpullinn þvert
> fir 6 metra frá grunni, en allur er
vitinn 26 metra á hæð. Um sprung-
una er vitaveggurinn 4 álnir á
þykt og 90 fet að ummáli, en við
grunninn er vegurinn 6 álna þykk-
ur. — Allmiklar skemdir urðu á í-
búðarhúsi vitavarðar, og sprungu
veggir þess frá göflunum að fram-
an. Hafðist heimafólk við í tjöld-
um í tvo daga, en flutti þá aftur í
húsið, er bráðabirgðaraðgerð á því
var lokið.
^Dagin eftir jarðskjálftann var
tekið að gera við ljóskerið á vitan-
um, kvikasilfrinu, er runnið hafði
úr því til jarðar, safnað saman og
síðhn kveikt á vitanum aftur. Bráð-
lega verður farið að gera við vita-
j stöpulinn sjálfan, treysta hann
með járnsinklum og renna sements
; blöndu í sprunguna.
íslenzkir stúdentar! Takið eftir.
Hið ísl. stúdentafélag tekur aftur
til starfa eftir uppihald það sem or-
sakaðist af stríðinu. Nú er áríð-
andi að allir gamlir meðlimir og
stúdentar þeir, er inngöngurétt
eiga i félagið, mæti á fundi 12. nóv.
í neðri sal norðurkirkjunnar stund-
víslega klukkan kvart eftir átta síð-
degis. par verða kosnar nefndir
fyrir núverandi starfsár, byrjuð
aftur samkepni um Brandson’s bik-
arinn og margt fleira tekið til um-
ræðu. Skemt með sönglist. — Fyr-
verandi forseti dr. Jón Stefánsson
stýrir fundinum.
Nýtt tímarit.
Jarðskjálftinn á Reykjanesinu
“Vísir” hitti í gær vitavörðjnn á
Reykjanesinu »að máli og spurði
hann fregna af jarðskjálftanum,
sem varð á Reykjanesinu á dögun-
um og sprengdi Reykjansevitann.
Sagðist honum þannig frá:
pað var á sunnudagsmorgun 21.
f. m. kl. 11.10, sem fyrsti kippur-
inn varð. Var það harður kippur
og sprungu þá rúður í íbúðarhús-
inu og framhúsinu, og alt laus-
legt hrundi niður af veggjum og úr
hillum. Fór vitavörður þá þegar
út í vitann og var þá alt kvikasilf-
ur farið úr ljóskerinu. Eftir þetta
var jarðskjálftinn óslitinn þangað-
til kl. 2, misjafnlega harður, en alt
af svo, að hreyfing sást á jörðinni.
Harðasti kippurinn varð um kl.
Með allra síðustu ferð frá Is-
landi bárust hingað vestur nokkur
eintök af hinu nýja Prestafélags-
riti, sem út er gefið undir umsjón
séra Sigurðar P. Sívertsen, á kostn-
að Prestafélags íslands.
Rit þetta er í svipuðu broti og
Skírnir, 154 blaðsíður að stærð.
Frágangur allur er vandaður, og
innihaldið næsta fjölbreytt:
Efninu er þannig raðað niður:
1. Ávarp ritstjórans. 2. Sjálfsvit-
und Jesú, eftir dr. Jón Helgason
biskup. 3. Jóhannesar guðspjall,
eftir Magnús Jónsson dócent. 4.
Prestarnir og æskan, eftir séra Fr»
Friðriksson. 5. Mannssonurinn
eftir Sigurð P. Sívertsen. 6. Leit-
ið fyrst guðsrikis, eftir séra Ásm.
Guðmundsson. 7. Um nokkur sið-
ferðisboðorð Jesú, eftir séra Ásm.
Guðmundsson. 8. Hvernig verðum
ivér betri prestar? eftir séra Bjarna
Jónsson. 9. Altarissakramentið,
jeftir séra Gísla Skúlason. 10. Rann-
1 sóknir trúarlífsins, eftir Sigurð P.
i Sivertsen. 11. Sænska kirkjan,
eftir Ásgeir kennara Ásgeirsson.
12. Erlendar bækur. 13. Prestafé-
jlagið, eftir séra Magn. Jónsson. 14.
j fslenzka kirkjan og samdrátturinn
með þjóðkirkjum Norðurlanda, eft-
!ir dr. Jón Helgason biskup.
Ritið verður að sjálfsögðu kær-
I kominn gestur á heimili allra
þeirra, er láta sér að nokkru ant um
j kinkjuleg málefni.—Kostar í kápu
| $1.75 og fæst hjá Finni Johnson
bóksala, 698 'Sargent Ave.
ið, það af því sem eftir er, bíður og að hæglega megi taka tonnið nefndina (löggjafarnefnd.) voru síðdegis í dag.
Fyrirlestra ferðaáœilanir Séra K. Helgasonar.
Winnipeg—Laugardagskvöldið H. nóv. í G. T. húsinu.
Wynvard—Föstudaginn 14. Nóvember.
Markerville—Miðvikudaginn 19. Nóvember.
Mozart—Þriðjudaginn 25. Nóvember.
Elfros—Miðvikudaginn 26. Nóvember.
Leslie—Fimtudaginn 27. Nóvember.
Foam Lake—Föstudaginn 28. Nóvember.
Churchbridge—Mánudaginn 1. Desember.
Lögberg—Þriðjudaginn 2. Nóvember
Tantallon-
-Fimtudagihn 4. Desember.