Lögberg - 09.09.1920, Blaðsíða 4
BU. 4
LÖCJB1.RG, FIMTUDAGINN
9. SEPTEMBER 1920
Jögbrrg
Gefið út hvern Fimtudag af The Col-
umbia Press, Ltd.,(Cor. William Ave. &
Sherbrook Str., Winnipeg, Man.
TAIjSIMI : GAKKY 416 o(? 417
Jóe J. Bfldfell, Editor
Utanáskrift til blaðsins:
THE COLUMBIA PRESS, Ltd., Box 3172, Wlnnipeg, Man-
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LOCBERC, Box 3172 Winnipeg, Man-
VERÐ BLAÐSINS: $2.00 um árið.
-€».27
Sýning á búsáhöldum
A öðrum stað í blaðinu birtum vér tilkynn-
ingu frá Búnaðarfélagi fslands um sýningu á
búsáhöldum, sem haldast á á íslandi næsta vor.
Vér ætlum ekki að fjölyrða hér um nauð-
syn þessa fyrirtíekis, né heldur um nytsemi þá,
er slík framfaraspor geta leitt til, því allir
Vestur-fslendingar, er slíkum sýningum eru
vanir hér í landi, og það munu flestir þeirra
vera, skilja þýðingu slíkra sýninga fyrir fram-
farir og afkomu manna, að því er landbúnaðinn
«nertir.
En vér vildum benda á annað, og það er
hve ervitt landar vorir á ættjörðinni eiga upp-
dráttar í þessu efni.
Þeir eru fjarri þjóðum þeim, sem fram-
sóknar mestar eru að því er verkfæra fram-
leiðslu snertir og geta ekki kjmt sér nýjustu og
starftækustu vélar, sem framleiddar eru, nema
með miklum kostnaði.
Þjóðin sjálf, hin íslenzka þjóð, er lítil og
á þess vegna erviðaara með að fá nothæf verk-
færi framleidd heldur en þær hinar fjölmennu
þjóðir, er meira verzlunarþol hafa, og svo er
hin einkennilega náttúra Islands, sem í mörgum
tilfellum krefst vinnu verkfæra er henni hæfa.
En þrátt fyrir það eru mörg verkfæri og
búsáhöld, sem eru nothæf og þénanleg hvar í
heimi sem er, og sum þeirra hafa ekki náð að
komast heiin til gamki landsins enn sem komið
er, en gætu orðið þar að miklu liði.
Vilja nú ekki vestur-íslenzku bændurnir,
sem þekkja til starfrækslu í báðum löndunum,
Ameríku og Islandi, athuga nákvæmlega vélar
þær, sem hér eru til og notaðar eru við jarð-
yrkju, hvort ]>ær geti ekki orðið löndum vorum
á íslandi að liði og benda þeim svo á þær og
senda Búnaðarfélaginu myndir eða ‘catalogue’
af slíkum verkfæruin ásamt bendingum þeim,
er þeir álitu að löndum vorum þar heima gætu
orðið að liði 1
Vér teljum víst, að þeir vilji gjöra það —
meira, vér skorum á þá að gjöra' það.
Og vér skorum ekki einasta á vestur-ís-
lenzku bændurna, heldur alla Vestur-Islendinga
sem þekkja inn á vélar eða verkfæri, sem not-
hæf gætu veri& fyrir landa vora heima, hvort
heldur til jarðyrkju, heimílisiðnaðar eða ann-
ara þarfa, að benda forstöðumönnum Búnaðar-
félagsins á slíkar vélar og slík verkfæri og
senda þeim uppdrætti (catalogue) af þeim.
Eins vildum vér að bendingar í sambandi
við vinnuaðferðir og vinnuvélar frá Vestur-
íslendingum, sem þekkja .irm á slíka hluti og
eru orðnir þeim vanir, verða með þökkum með-
teknar af forstöðumönnum búnaðarfélags ís
lands.
Utanáskrift Búnaðarfélags Islands er:
Til Búnaðarfélags Islands, Reykjavík,
Iceland, Europe..
-------O------ •
Sundraðir föllum vér.
‘ ‘ Nýstofnað er á ísafirði eimskipafélag inn-
lent, sem skírt hefir verið Eimskipafélag Vest-
fjarða. Var á stofnfúndinum kosin 7 manna
stjórn í félagið og skipa hana: Jóhannes Þor-
steinsson kaupm., formaður, Sigurður Sígurðs-
son lögfræðingur, Magnús Magnússon kaupm.,
TrjTggvi Jóakimsson kaupm., Sigfús Daníels-
son verzlunarstjóri, Ólafur Jóhannesson kon-
súll og Hannes Stephensen kaupm. á Bíldudal.
Félagið er stofnað með hlutafé og hafa þegar
fengist í loforðpm 360,000 kr. Munu þó enn
vera eftir efnamenn þar vefjtrii, sem engu fé
hafa enn lofað, en menn ætlú að gerist hlut-
hafar.. Og stórverzlanir margár hafa enn ekki
ákveðið hluttökuna, en fullyrt að sumar þeirra
leggi stóran skerf af hendi til félagsins, Er á-
hugi manna mikill fyrir því þar vestra, að
félaginu takist að fá nóg stofnfé og taka til
starfa hið fyrsta.
Ætlun þess mun vera, að fá sér millilanda-
skip fyrst og sennilcga mun það leggja áherzl-
una á það fremur en strandferðaskip. Enda
munu þau borga sig betur.
Eru þetta góð tíðindi og er vonandi, að
Jætta nýstofnaða félag geti trygt sér nóg fé til
framkvæmda, því ekki eru samgöngur vorar
enn komnar í það horf, sem þær þurfa að
færast í.
Vonandi líður ekki á löngu þangað til Norð-
lendingar og Austfirðingar renna á sama
vaðið.”
Ofan skráða frétt, sem tekin er úr Morgun-
blaðinu, sem gefið er út í Reykjavík 31. júlf s.l.,
las eg þrisvar sinnum áður en eg trúði mínum
eigin augum, og spurði sjálfan mig: “A nú að
fara að eyðileggja það fyrirtæki, er þarflegast
hefir verið stofnað hjá þjóð vorri síðan á land-
námsöld, Eimskipafélag íslands?”
Eg skal fúslega játa, að f jarlægð mín gjör-
ir mér ervitt fyrir að átta mig á þessari nýju
hreyfingu og skilja til fulls ástæður- þær, er til.
grundvallar kunna að liggja fyrir henni, en eft-
ii fréttinni að dæma, er ekki hægt að sjá annað,
en að þessir landar mínir á Vestfjörð-
um séu að mynda nýtt eimskipafélag, sem sé
óháð og starfi í samkepni við Eimskipafélag
fsands, — keppinaut, sem eigi að vaxa og þrosk-
ast á kostnað þess.
Þegar Eimskipafélag íslands var stofnað,
var það sérstaklega eitt, sem gaf manni von
um þroskun þess og blómlega framtíð, og það
var einhuga þjóð — einhuga um að brjóta af
sér viðjar útlendrar ánauðar, að því er vöru-
flutninga og viðskifti snerti, sem hún hefir
orðið að lúta í mörg hundruð ár; stofnun Eim-
skipafélagsins varð ekki að eins til þess að losa
um þá fjötra, varð ekki að eins afl á sjálf-
stæðis og þroska-braut þjóðarinnar, heldur
líka verndarengill hennar frá beinum voða á
nýafstöðnum neyðartímum.
íslenzka þjóðin er að eins smáþjóð, — minst
þjöðanna, með takmarkað gjaldþol, þegar um
stór fyrirtæki er að ræða, og skifting þess er
ekki .að eins hættuleg fyrir slík fyrirtæki, held-
ur £etur beinlínis orðið þeim til eyðileggingar,
og þegar við skiftingu innstæðufjár lands-
manna bætist skifting þeirra sjálfra í öðrum
eins velferðarmálum eins og Eimskipafélags-
málinu í tvo eða fleiri flokka, í jafn marga
flokka—eftir ósk greinarhöfundar Morgun-
blaðsins að dæma—eins og landsfjórðungarnir
eru, þá eru allar þessar siglinga framkvæmdir
íslendingá dauðadæmdar.
Mér er full-ljóst, að enn sem komið er hefir
Eimskipafélag Islands ekki getað fullnægt öll-
Lim þörfum íslendinga, að því er millilanda-
ferðir snertir, og við því var heldur varla að
búast, því það hefir ekki haft nægan tíma til
vaxtar þess og þroska, er útheimtist til að auka
svo skipastól sinn, að allir partar landsins geti
notið skipaferða þeirra sem fólk á hinum ýmsu
stöðum þarf eða óskar.
En þótt slíkt sé óþægilegt, og ervitt, þá
finst mér að það ætti ekki a?5 knýja menn út í
önnur eins örþrifa úrræði eins og hér virðast
vera á ferðinni.
Mér finst sannarlega, að landar mínir á
íslandi ættu að athuga vel afleiðingarnar, sem
af því gætu leitt í nútíð og framtíð, ef íslend-
ingar færu að mynda svo mörg eimskipafélög í
landinu, að ekkert þeirra gæti þrífist.
Segjum, að Vestfirðingar haldi áfram með
sína félagsmyndun, Norðlendingar og Austfirð-
ingar gjöri hið sama og komi sér upp nægileg-
um skipastól til þess að annast flutning á öllum
millilandavörUm hvert í sínum landsfjórð-
ungi, þá yrðu eimsknpafélögin á íslandi orðin
fjögur. Fjögur eimskipafélög hjá þjóð, sem
telur um 100,000 mans, er keppa svo hvert við
annað um þann takmarkaða vöruflutning, sem
flattur er til og frá landinu.
Finst mönnum að nokkurt vit geti verið í
slíku ?
Samt er nú ekki mest að óttast hagfræði-
legu leiðina á þessu, því þótt eitt eða fleiri
]>essara félaga ylti um, þá að líkindum væru það
tíltölulega fáir menn, sem féflettir yrðu, og
er það ekki óbætanlegt tjón.
Hitt er verra, að það sundrar landsmönn-
um svo hörmulega í þessum samgöngumálum,
áð þeir gætu ekki viðnám veitt eða beitt afli því,
sem þjóðin í heild sinni á yfir að ráða, þegar á
þá er leitað.
Vér munum glögt eftir því á stofnfundinv
um í janúar 1914, að mönnum stóð þá mestur
stuggui* af útlendum yfirgangi í sambandi við
þetta eimskipafélagsmál, og hefir sá ótti ef til
vill verið á rökum bygður; að minsta k'osti var
mönnum nokkur vorkunn þó þeir væru hræddir,
eftir reynslu þá, er þeir voru búnir að ganga
1 hm. En kringumstæðurnar gerðu hann
að engu um tíma.
Stríðið kom og með þvi skipaþurð svo ó-
skapleg, að sagan hefir víet ekki frá öðru eins
að segja; hver dallur, sein á flot gat farið, \ ar
tekinn til vöruflutninga um hin ýmsu höf, og
skipastóll þjóðanna var ekki nærri nógu mikil)
til þess að fullnægja kröfunum.
En tímarnir breytast og þá líka ástandið
með skipastól heimsins. Skipunum fjölgar og
áður en margir áratugir líða fara eimskipafé-
lögin að keppa um flutninga eins ákaft og þau
nokkurn tíma gerðu, og þá mega íslendingar
vera vissir um, að fram hjá þeim verður ekki
gengið fremur en öðrum.
Svo ef Eimskipafélagi íslands gat staðið
hætta af útlendri samkepni árið 1914 með ein-
huga þjóð á bak við sig. Hvað verður þá í fram-
tfðinni, ef að slys það hendir landa vora, sem
þeir eru hvattir til í þessari Morgunblaðs-
grein ?
Eg vildi mega segja við landa mína á Is-
landi: Ósamheldnin hefir kollvarpað mörgum
nytsamlegum hugsunum og fyrirtækjum. Látið
hana aldrei ná til þess að eyðileggja Eimskipa-
félag íslands.
Jón J. Bildfell.
Lifði í manna minnum 900 ár.
Nýlega var presturinn og skáldið séra
Jaines B. Dollard á ferð austur í Quebec-fylki
hér í Canada. Bar hann þar að búgarði einum
fátæklegum. Hann sá bónda, er var hvítur fyr-
ir hærum. úti við vinnu. Hann tók hann tali,
spurði hvaða þjóðar hann væri.
Bóndinn kvaðst vera írskur, og af því að
presturinn var af írskum ættum tókst samtal
með þeim og hneigðist að hinu hörmulega á-
standi, er nú á sér stað á Irlandi og út frá því
út í sögu Ira, sem bóndinn gat nú reyndar lítið
talað um annað en það, sein foreldrar hans og
kunningjar höfðu sagt honum, og sem lifað
hafði í ininnum þess fólks, kynslóð fram af
kynslóð, því bóndinn kunni hvorki að lesa né
skrifa.
A meðal annars sem bóndiim kunni frá að
segja, var Brjánsbardagi, sem háður var við
Dýflin 1014:
“Og það var Dani einn í þeim bardaga,
sem ekki vildi flýja, þegar írar ráku flóttann,
heldur laut og batt sköþvengi sína.”
Hér hefir þessi atburður, sem sagt er frá
í síðasta kapítula í Njálu, gymst óbreyttur í
manna minnum í 906 ár, að öðru leyti en því,
að nafn mannsins hefir ruglast, því eins og
allir vita, sem Njálu hafa lesið eða sögu Þor-
steins Síðu-Hallssonar, var þetta ekki Dani,
heldur íslendingur, Þorsteinn sonur Síðu-
Halls, er sagði, þegar Kerþjálfaðr náði hon-
um og spurði hann “hví hann rynni ekki”,
“því,” sagði Þorsteinn, “at ek tek eigi heim í
kveld, þar sem ek á heima úti á fslandi.”
--------o—-------
Eru sambandskosningar í nánd?
Ef ráða má nokkuð af líkum, mun mega
telja víst,að gengið verði til sambands þíng-
kosninga áður en langt um líður. Aukakosn-
ingar eiga að fara fram í tveimur kjördæmum
þann 20. þ.m., þar sem Meighen-stjórnin þarf að
ta ráðgjafa endurkosna, þá F. B. McCurdy
ráðgjafa opinberra verka í Colchester kjördæmi
og tollmálaráðgjafann R. W. Wigmore í St.
John.
Það er litlum vafa undirorpið, að undir
úrslitum þessara aukakosninga er framtíð nú-
verandi sambandsstjórnar að mestu eða öllu
lcyti komin. Tapi hún báðum þessum ráð-
gjöfum, eða jafnvel þó ekki væri nema öðrum,
getur tæpast um annað en nýjar kosningar ver-
ið að ræða.
Stuðningsmenn stjórnarinnar voru lengi
vel vongóðir um, að þessir tveir nýju ráðgjaf-
ar mundu ná kosningu gagnsóknarlaust, en
sem betur fór, varð eigi af slíku. Útnefning fór
fram síðastliðinn mánudag, og var í Colchester
kjördæminu Capt. Hugh Dixon fulltrúaefni
bænda settur til höfuðs ráðgj. opinberra verka,
en í St. John fóru svo leikar, að Dr. A. F.
Emery, eindreginn fylgjandi frjálslyndu stefn-
unnar, var útnefndur gegn tollmála ráðherran-
um, Mr. Wigmore, er fram til síðustu stundar
\ar talinn líklegur með að ná kosningu án
gagnsóknar. En svo fór um sjóferð þá. Báðir
nýdubbuðu afturhalds ráðgjafarnir verða að
berjast upp á lífið fyrir kosningu sinni, og eru
hvergi nærri vissir um sigur.
Meighen-stjómin kaus sjálfa sig til for-
' ystutignar. — Nýja forsætisráðgjafanum datt
ekki í hug að lúta svo lágt, að spyrja “sauð-
svartan almúgann” nokkuð um það, hverjir
stýra ættu stjórnarfleyinu næstu árin. Hvað
ætli fólkinu kæmi annað eins smáræði við og
það!
Ekki er sopið kálið, þó í ausuna sé kom-
/ið, segir íslenzka máltækið gamla og góða.
Einka-málsvari afturhaldsins, Mr. Meighen, á
eftir að bíta úr nálinni, enda almælt, að kosn-
ingahorfurnar í Colchester og St. John séu
þegar farnar að valda honum hugarhrellingar.
Allir sannfrjálslyndir menn eru fyrir
löngu sannfærðir um, að stjórnarskifti í Ott-
awa eru eigi að eins æskileg, heldur og bein-
línis sjálfsögð.
Eigi fyjálslynda stefnari að sigra við næstu
kosningar, ríður lífið á að vinna og vaka. —
Hersveitir afturhaldsins standa búnar til víga
og fyrirliðarnir sumir hverjir era ekki sem
\andastir að meðölum. Skipi frjálslynda fólk-
ið sér eigi tafarlaust í fylking undir leiðsögn
hins glæsilega foringja, Hon. MacKenzie-King,
getur framtíð frjálsra stjórnmálaskoðana í
landi þessu beðið óbætanlegt tjón.
Canada á að vera framtíðarland frelsis og
fagurra hugsjóna. Afturhaldsstjórnir eru á-
valt þrándur í götu beggja þessara hugtaka.
Þeir, sem rækja vilja skyldur sínar við kjör-
landið nýja, hljóta að fylgja frjálslyndu stefn-
unni við næstu kosningar.
Verið vakandi! Sýnið afturhaldinu í tvo
Iieimána við næstu sambandskosningar. Þær
geta skollið á áður en flesta varir.
--------o---------
Auðvelt að spara
ÞaS er ósköp auðvelt aö venja sig á a8 spara me8 þvi
aö leggja til s'rðu vissa upphæð á Banka reglulega. í spari-
sjóösdeild vorri er borgaö 3% rentur, sem er bætt við
höfuöstólinn tvisvar á ári.
THE DOMINION BANK
NOTRE DAME BRANCH, W. H. HAMILTON, Manager.
SELKIRK BRANCH, . - • W. E. GORDON, Manager.
Sýning á búsáhöldum.
Vorið 1921 hefir Búnaðarfélag
íslands ákveðiö, að stofna til sýn-
ingar á allskonar verkfærum og
vinnutækjum, sem hafa verið not-
uð, og líklegt er, að séu nothæf
hér, við búnaðarstörf.
Tilgangur sýningarinnar er, að
fá saman á einn stað sem mest af
þeim verkfærum, sem notuð hafa
verið, og líklegt er, að hægt sé að
nota hér, við bústörf. pessi verk-
færi á svo að reyna, og um þau að
dæma, af þeim mönnum, sem ætla
má, að hafi bezt vit á þeim hlutum,
sem um er að ræða. pessi saman-
burður og dómur, á svo að vera
til leið’beiningar fyrir bændur og
búalið á næstunni. Jafnframt
þessu er tilgangur sýningarinnar
sá, að sýna breytingar þær, sem
hafa orðið á starfsháttum, og
hvert stefna eigi í Iþeim efnum.
A þessa sýningu hefir öllum
veríð gefinn kostur að senda verk-
færi, jafnt einstaklingum sem fé-
lögum, eða stofnunum, hvort sem
er útlent eða innlent. Að eins
að það, sem sýnt er, geti átt við
staðhætti hér. Allir sem hafa
gert umbætur á verkfærum, sem
að gagni mega koma, hafa hér
tækifæri til, að koma fram á sjón-
arsviðið. Enda mun heitið ríf-
legum verðlaunum fyrir allt, sem
til umbóta horfir. peir, sem eiga
eldri verkfæri, eru ibeðnir, að
gefa stjórn Búnaðarfélagsins kost
á, að fá þau á sýninguna, því mik-
ils er um vert, að hún geti orðið
fjölskrúðug af (þeim verkfærum.
Margt af því eldra, er nú að
hverfa úr sögunni. En það hef-
ir menningarlegt gildi, að vita
með hverju, og á hvern hátt, feð-
ur vorir unnu.
Vér höfunn enn sem komið er,
gert lítið af því, að vekja menn
til starfa, segja í 'hverju sé ábóta-
vant, og hvert stefna eigi. Fátt
er gagnlegra í þessum efnum, en
góðar sýningar, og vel sé þeim, er
hér hafa hafist handa, og byrjað
á starfinu. — Tvær iðnsýningar
hafa verið haldnar í Reykjavík
(1883 og 1911), og auk þess nokkr-
ar héraða. og fjórðunga-sýningar,
einkum á Norðurlandi. par hef-
ir mest verið sýndur heimilis-
iðnaðifr, og konur aðallega staðið
fyrir þeim sýningum. — Bú-
fjársýningar hafa verið haldnar
nokkrar síðan um aldamótin, fyrir
tilstuðlun Búnaðarfélags íslands.
En verkfærasýning hefir hér eng.
in verið <háð. pað er því mikils
um vert, að þessi sýning fari sem
bezt úr hendi, en það er undir því
komið, að hluttakan verði sem al-
mennust, og að engir, sem hafa
eitthvað gagnlegt að sýna, dragi
sig í hlé.
Hér fer á eftir skrá yfir muni
þá, sem ráðgert er, að taka á syn-
inguna:
I. Jarðyrkjuáhöld.
1. Vélar: Dráttarvélar, með til-
heyrandi plógum, herfum, skurð-
gröfum, og öðrum vinnutækjum.
2. Hestverkfæri: Plógar, herfi,
akurslóðar, hestrekur, valtarar,
áburðardreifarar (fyrir húsdýra-
áburð og tilbúin áburð), forar-
dreifarar, sáðvélar (fyrir korn,
grasfræ, rótarávexti og jarðepli),
raðhreinsarar, jarðeplaupptakar-
ar o. s. frv., alt af ýmsum gerðum,
og til notkunar undir ýmsum
kringumstæðum.
3. Handverkfæri: Rekur, skófl.
ur, kvíslar, ristuspaðar, fyrirskurð
arhnífar, torfljáir, malhögg (hak-
ar), íshögg, járnkallar, pálar,
handbörur, hjólbörur, klárur,
sköfur, taðkvarnir, sérstök stkurð-
gerðar áhöld, svo sem: skurð-
stunguspaðar, ræsaspaðar, pípu-
ræsasköfur, pípukrókar, móskerar,
o. s. frv., allt fyrir ýms störf og
kringumstæður.
II. Garðyrkjuáhöld.
£áðvélar, garðvaltarar, raðhreins-
^rar, hlúplóga, handsláttuvélar,
g-rasklippur, sigð, skóflur, rekur,
kvíslar, garðhrífur, arfajárn, rása.
járn, kartöflukvíslir, rófukvíslar,
(sjá líka 1. 2. og 3).
III. Heyvinnuáhöld.
1. Hestverkfæri: Sláttuvélar,
rakstrarvélar, snúningsvélar, ýt-
ur, vögur, heysleðar, heyvagnar,
stakkvagnar, þrúgur.
2. Handverkfæri: Orf, Ijáir,
brýni, klöppur, steðjar, dengivél-
ar, hverfisteinar, brýnsluáhöld
ýmijkonar, lagjárn, hrífur, hrífu.
hausar, tindar, heykvíslar, hey-
börur, “rakstrarkonur”.
3. Ýms áhöld: Galtatjöld
í AÐ SENDA PENINGA-
HEIM
getur þessi banki hjálp-
að yður og er áreiðanleg-
ur hvort sem sent er með
pósti eða síma.
Peningar sendir til Bret-
lands, Frakklands, ítalíu,
Belgíu, Serbíu, Svíþjóðar,
Grikklands, Norvegs, Rou-
maniu, Danmerkur, Sviss-
aralands og víðar.
Spyrjið ráðsmann vorn um
skilmála
THE RDYAL BANK
OF CANADA
Borgaður höfuðstóll og
Viðlagasjóður 535,000,000
Allar eignir eru yfir
$584,000,000
(hærur), heymælar, heyþurkunar-
vélar, heypressur, lyftivélar fyr-
ir hey o. fl.
IV. Flutningatæki.
Bílar, vagnar, kerrur, sleðar,
hjólsleðar, móhrip, mykjukláfar,
torfkrókar o. s. frv., allt af ýmsri
gerð fyrir ólíkar kringumstæður
,(sjá líka III. 1).
V. Reiðskapur.
1. Hnakkar, söðlar, uiylirdekk,
hnakkskinn, hnakksessur, söðul-
sessur, áklæði, hamól, spörar,
reiðgjarðir, ístöð, hornístöð, beislis
stengur með mélum og keðjum,
hornstengur, svipur, keyri, þófa-
reiði.
Klyfberar af ýmsri gerð, klif-
bera dýnur ýmiskonar, meljur,
þófar, taumbeizli (mélabeizli og
múlibeizli), höft og hnappeldur,
heybandsreipi úr ýmsu efni —
hrosshári, togi ló, kaðli, — ein-
höldungar, hagldir af ýmsri gerð,
3. Aktýgi (með tilheyrandi
taugum og taumum), hemlar fyrir
einn hest of fleiri.
VI. Girðingaefni.
Gaddavír af ýmsri gerð, sléttur
vír, vírnet ýmiskonar, stólpar úr
tré, járni og steinsteypu (ýmis-
lega gerðir og tilhafðir), kengir,
lykkjur. Hlið og grindur (með
ýmsum útbúnaði).
Strengingatæki allskonar.
VII. Mjólkuráhöld.
Fötur og skjólur og allskonar
trog og bittur (og önnur mjólkur.
ílát). Mjólkuræklir, skilvindur,
strokkar, smjörborð, hnoðunarvél-
ar, smjörspaðar, ostamót, osta-
pressur, ostaker, ostakvíslar,
ostahnífar.
Hitamælar, fitumælar, mæli-
glös, skyrkollur, skyrsíur, skyr-
grind, mjaltavélar o. s. frv.
VIII. Matreiðsluáhöld.
1. Eldri áhöld: Biður — kolla,
dallar, skjóla — fata, bakki —
bitta, trog (grautar, mjólkur og |
brauð-trog), eintrjánings trog''
(fisk-trog), ausa, sleif, stryffa,'
pottur (skaft-pottur), panna vöflu
járn (með skafti), góðráðajárn,
ketill, kaffikanna, glóðarker, þyr-
ill, þvaga — þvegill, skafi, þvara,
grautarhrísla, hlemmur, strokkur,
bullustrokkur, strokktré, vatns-
beri, vatnsgrind, sigti, mjölsigti,
mjólkursigti, skyrgrind, skyrsía,
brauðmót, brauðhleifar, brauð-
pönnur “(tertupanna”), kleinu-
járn, kefli (kökukefli), stíll, hníf-
ur, bjúghnífur, skrína, saltskrína,
hnallur — stappa, tunna, kerald,
áma, sár, askur, spónn, kola, kerta-
stika, kertamót, ihófur, hófhalda,
potthalda, pottkrókar, rist, (til að
baka á brauð), þrífótur “(tréfót-
ur”), trausti —legill, öskjur,—
dollur, skál, spilkoma, bolli, disk-
ur, fa-t, fýsiíbelgur — fýsispjald,
kvörn, kaffikvörn (elst stein-
kvörn), lóðavog — reisla, litar-
pottur (úr eir) skörungur, eld-
töng, sleggja, öxi, hríssópur, osta-
mót, þvottabalar.
Nútíðar áhöld: Eldavél, kola-
karfa, kolaskófla, skörungur, eld-
tangir, hringjakrókur, (komfur-
k)'og), eldavélahreinsarar (kom-
furrenser), Moðsuðukassi, (Hö-
kasse), pottar, gleraðir (emalier-
ede), s'tórir og smáir, steikara-
pottar (járn), gufusuðupottar
(blikk), potthlemmar (emalier-
ede), pottaristar (Gryderist),
pönnur (ýmsar stærðir), ketill,