Lögberg - 21.12.1922, Blaðsíða 4
LÖGBERG FIMTUDAGINN
14. DESEMBER, 1922.
igbnoi
J
/em Fimtudag af TL« Col-
/á, Ltd.^Cor. William Ave. &
|ook Str.. Winnipeg, Man.
/alalnan JS-6327 oá N-H32S
Jón J. Bíldfell, Editor
Otbnáat'TÍft ti! blaðatr.a:
r»|l COUISiatA ?RtSS, Itd., Box 3l7l, Winolpog, »w
Utanáskritt ritst)órans:
cBtTOK 10CBUIC, Box 3172 Winittpeg, Nlan.
Tht ‘XögbeTis’' 1» prínted and publiehed by Tbe
Coluriibta í’iaua. tn tha Columbla Block,
xóá u> S&7 Hharbrooke Hvreet. Winnipes. Manltoba
Hugleiðingar um Krist
Eftir séra Hjört J. Leó.
HÓLIN eru í nánd, — fagnaðarríkasta há-
tíð ársins fyrir kristna menn. peir
skiftast á gjöfum og heillaóskum.
Bömin dreyma um jólagjafir, — ef til vill um
Santa Clause, — um jólatré og fögur ljós.
preytusvipurinn hverfur af andliti starfsmanns-
ins; hver hvíldartími er dýrmætur. • r'
Menn búa sig undir jólin á ýmsan hátt. Sum-
ir eyða í þann undirbúning miklu fé, aðrir litlu
eða engu.
En gleði jólanna. sönn gleði og sannur frið-
ur, veitist þeim einum, sem hafa lært að taika
undir söng englanna: “Dýrð sé Guði í upphæð-
um, friður á jörðu og velþóknan yfir mönnun-
um.”
Hvar er sá friður? Ófriðarbliku dregur upp
í Evrópu á ný.
pjóð hatar þjóð. Tyrkir og Grikkir berast
á banaspjótum. pjóðverjar hrópa “Gott Strafe
Frankreich.” frland í loga. Indland ótrygt.
Rússland í molum. Armenia í flakandi sárum.
Og- svona mætti lengi tel.ia upp mannanna mein.
Hvar er þá frið að finna?
Hinn kristni maður svarar: Friðinn er að
finna í sál minni. Eg hefi þá meðvitund, — þá
sannfæring, — að eg sé Guði helgað barn, að Guð
hafi tekið mig í sátt fyrir Jesúm Krist.
Andi Guðs vitnar í sál minni. Eg hefi þegið
tilboð hans: Komið til mín, þér sem erfiðið og
þunga eruð hlaðnir; eg vil veita yður hvíld.”
Og honurn get eg trevst fyrir sjálfum mér
æfinlega. Eg veit, að hann megnar alt og hon-
um getur aldrei g’apist sýn. — Vegna hans er
von fyrir alla menn. Líti eg inn í sjálfs mín sál,
gerist eg bölsýnn.
Vanniáttur minn vex mér í augum. Líti eg
til annara manna, vex bölsýnin. En líti eg til
hans, hverfur það sem ský fyrir sólu. Eg get
verið glaður, af því eg trúi á Guð og treysti
honum fyrir sjálfum mér og öllum öðrum.
En hví trúi eg á Guð? Hafa ekki margir
greindir menn verið eivitar?
Hafa ekki margir þeirra sagt oss, að náttúru-
vísindin geta ekkert um hann sannað, — að sá sé
i þeim efnum vitrastur, sem játi, að hann viti
ekki neitt?
Svo er að vísu. En samt trúa margir lærðir
menn og hugsandi á Guð og gleðjast fyrir þá
trú eins og börn.
Vísindamennirnir skiftast í þeim efnum í
flokka, sem aðrir. Bendir þetta á, að lærdómur
sé skilyrði fyrir hvorugu, trú eða vantrú.
Hvers vegna trúir kristinn maður á Guð?
pað er umhugsunarefni mitt á jólunum
Sumir segja: Eg verð var við svo margt
fagurt og gott í nátúrunni og í sálum mann-
anna og eg get ekki gert mér grein fyrir því öðru-
vísi en á þann hátt, að því st.iómi góð og kær-
leiksfull vera. pá veru kalla eg Guð.
Eg neita þessu alls ekki. En hví nemur hug-
, urinn staðar á miðri leið?
f náttúrunni verðum vér varir við margt og
mrkið gott og fagurt. Og eg játa, að mér finst
þetta geti ekki átt sér stað nema fyrir stjóm og
handleiðslu fullkominnar veru. pá veru kalla
eg Guð.
En hvað þá um þetta. sem er gagnstætt hinu
góða og vér köllum ilt?
Er það ekki raunverulegt eins og hið góða?
Eg veit, að þetta, sem eg kalla ilt, á sér bústað í
minni eigin sál. Ber ástand heimsins nú merki um
annað, en að aðrir menn hafi einnig orðið fyrir
sama böli? Gætu stríð átt sér stað, ef menn-
irnir ynnu hver öðrum? Ætti sér stað öfund og
hatur eigingirni, og smásálarskapur, ef allir
væru góðir? Sannar ekki ástand heimsins, að
hið illa er raunverulegt eins og hið góða?
Eg veit að sagt er: “hið illa eyðir sjálfu sér;
það er þess eðli’. Gott og vel; þetta er hálfur
sannleikur. Hitt er jafnsatt: hið illa byggir upp
sjálft sig. Virðist ekki líklegt nú, að haturs-
bálið, sem kynt var í síðasta stríði, leiði af sér
«nn voðalegri ófrið, er stundir líða? Var ekki
síðasta stríð bein afleiðing af þjóðahatri, sem
hin ýmsu stríð í Evrópu á liðnum öldum hafa
anyndað? Saga mannkynsins er hemaðarsaga
og ófriðar frá elztu tímum. Komu þau af sjálfu
sér, eða áttu þau rót sína í hugsunarhætti
manna?
Eg hefi tilfært þetta dæmi, af því léttast er
að koma auga á það. En það er hægt að ganga
Iengra. Mér virðist langmest af böli manna
stafi af því, að ilt býr í sálum þeirra eins og
gott
Sagt er, “hið illa er vörntun gæða”. En er
þetta ekki orðaleikur einn ? Er ekki jafnsatt, að
hið góða sé vöntun hins illa? Að orðtækið mynd-
aðist, á rót sína að rekja til þeirrar þrár manns-
andans, að hið góða sigri. En augu vor sjá ekki
svo langí, að vér fáum ráðið gátuna á þennan
hátt. Með þetta eitt fyrir augum, getum vér
ekkert staðhæft um sigur hins góða, eða ósigur
; • hins illa, eða um tilveru Guðs. Vér hljótum að
; gefast upp á miðri leið.
Hvers vegna? Hið takmarkaða getur ekki
skilgreint hið ótakmarkaða, ekki getur heldur
hið ófullkomna gert sér grein fyrir fullkomnun.
M'aðuripn getur aldrei gert sér grein fyrir
Guði eða neitt um hann sagt, nema að Guð hafi
opinberað sjálfan sig mannkyninu. Vér eigum
um tvent að velja: opinberuð trúarbrögð, eða
i vitneskjuleysi.
En opinberun getur verið margs konar. Vér
getum talað um opinberun hið innra í manns-
sálinni, opinberun í náttúrunni eða opinberun
hins guðlega eðlis í starfi og framkomu sögu-
legrar persónu.
pví ber ekki að neita, að mennirnir eru gædd-
ir því eðli að trúa. práin eftir Guði er sameign
mannkynsins.
En sú þrá eða von, sem mannkyninu er svo
; eðlileg, nær heldur ekki lengra- Vér þráum Guð,
en getum ekkert staðhæft um hann af hyggju-
viti voru einu.
Náttúran bendir á skapandi og viðhaldandi
kraft og á vit ótakmarkað, sem viðheldur nátt-
úrulögunum. Heimska ein virðist að tala um
lög án löggjafa, um reglu, sem eigi byggist á
viti.
Og bendir þetta auðvitað á frumorsök viti
gædda. En ef nánar á að orði að kveða, lenda
menn í ógöngur. Algyðismaðurinn segir: Nátt-
úran er guð. Vor eigin sjálfs-meðvitund er sem
neistar frá afli heildarinnar, lýsa um stund og
hverfa svo aftur. Persónuleikinn endar í dauð-
anum. Guðstrúarmaðurinn segir: petta er
ekki svo. Guð er eilíf vera og sjálfsmeðvitund
manna er eilif. Hver fyrir sig er sannfærður um
réttmæti sinpar skoðunar, en hvorugur hefir ó-
yggjandi sönnun að bjóða.
pá er þriðji möguleikinn eftir. preyttur horf-
í ir mar.nsandinn á sögu heimsins og spyr: “Er
nokkur rödd, sem frá himninum hliómar, hauðrið
nær þegir um miðnwtur skeið ?” Hugur vor nem-
ur staðar og virðir fyrir sér eina sögulega per-
sónu.
Vér hejTum söguna um Krist- Hvað er það,
sem heillar hug vorn? Hvers vegna trúum vér
á Krist?
Svari einhver: “Eg trúi á Krist, vegna þess
að trúarjátning kirkjunnar segir svo,” er sú skýr-
ing ófulinægjandi. Ástæðan er ofur einföld. All-
ar trúarjátningar, hverju nafni sem þær nefnast,
erá tilraunir manna að færa í orð og skilgreina
þau atriði, sem þeir trúðu. pær eru því mikils-
verður vitnisburður trúaðra sálna um sannfæring
þeirra, en ekki heldur meira.
Annar segir ef til vill: “Eg trúi á Krist, af
því Guðs orð segir mér að gera svo.”
Hví nefnum vér biblíuna Guðs orð? Svar mitt
er: Af því l.iós Guðs birtist þar og logar svo
skært, að mér getur ekki dulist, að Guð hafi
kveikt það.
En vér trúum ekki Kristi vegna biblíunnar,
heldur biblíunni vegna Krists. Eg trúi á Krist
vegna þess að hann er sá eini, sem eg hefi augum
litið, sem fvllilega starfrækti það sem eg get
hugsað mér fegurst og fullkomnast um Guð.
Eg hugsa mér Guð alvitran; sú speki, sem birt-
ist í ræðum Jesú, er ótæmandi. Eg hugsa mér
Guð miskunnsaman; misk-unn Jesú er óendanleg.
Eg hugsa um heilagan guð; Jesús einn er
ílekklaus og hreinn. f einu orði: Jesús, eins og
hann birtist í ritum guðspjallamannanna, er
“ljómi Guðs dýrðar og ímynd hans veru.”
Heimurinn hefir leitast við, um nær tuttugu
aldir, að finna galla á Jesú, og honum hefir ekki
tekist það. Af því leiðir, að þó allar ritaðar trú-
arjátningar liðu undir lok, þó öll trúfræði hyrfi,
væri kristninni engin hætta búin. Jesús sjálfur,
sem söguleg persóna, er hin eina fullkomna vöm
i kristninnar.
Vegna þess að Jesús er fullkominn, get eg tek-
ið undir með Lúter og sagt: “Hvert orð vors
' Guðs skal standa.” pað sem hann segir, er satt,
af því hann segir það. Sá, sem kæmi eins fram
og Jesús, en segði ósatt um þau mál, sem mann-
kynið varðar mestu, væri algerlega óskiljanleg
persóna
Virðum nú fyrir oss, hvað hann segir um
sjálfan sig, þótt fátt eitt verði hér tilgreint.
1. Hann segir: “Áður en Abraham var er eg”
(Jóh. 5, 58). Liggur beint við að segja, að
hann kenni að hann hafi verið til frá eilífð.
Og þannig hefir Jóhannes skilið orð hans
(Jóh. 1, 2).
2. Hann vitnar til boðorðanna, en breytir orð-
um þeirra eftir eigin geðþótta og gerir enn
strangari kröfur en þau. (Sbr. Mt.).
3. Hann talar um sjálfan sig sem dómara á efsta
degi, (Mt. 7, 21-23; 13,41; 24,29-31; 25,
31-46, o.s.frv.).
4. Hann kveðst hafa vald til að fyrirgefa sjmd-
ir. (Mt. 9, 6).
5. Hann segir, að sér sé gefið alt vald á himni
og jörðu. (Mt. 28, 18).
6. Hann krefst þess, að við sig sé kannast fyrir
mönnum, og kveðst munu afneita þeim fyrir
Guði, sem afneiti sér. (Mt. 10, 32-33)-
7. Hann kveðst einn þekkja Guð. (Mt. 11, 27).
8. Hann kveðst vera herra hvíldardagsins. (Mt.
12, 8).
9. Hann tekur tilbeiðslu. (Mt. 16, 16-17).
10. Hann heitir launum hverjum þeim, sem “yf-
irgefi fj'rir sínar sakir” ástvini sína. (Mt-
19, 29).
11. Hann kveðst vera kominn í heiminn “til að
láta líf sitt til lausnargjalds fyrir marga.”
(Mt. 20, 28).
12. Hann segist veita lærisveinunum líkama sinn
og blóð sitt, sem f jrrir þá verði gefið til synda-
fyrirgefningar (Mt. 26, 28).
13. Hann kveðst vera sonur Guðs. (Mt- 26, 64;
Jóh. 9, 37).
14. Hann segir sér verði fómað til að veita
mönnum eilíft líf. (Jóh. 3, 14-17).
Hvaða gildi hefðu ofangreind ummæli (mörg
fleiri mætti tilgreina), ef Jesús væri að eins mað-
ur? pá væru þau óskiljanleg og einskisvirði. En
þau eru eðlileg frá munni guðlegrar veru, sem
kemur í heiminn til að frelsa hann.
Lítum svo á eitt atriði í lífi frelsarans. Hann
er staddur á Golgata. Hann er flettur klæðum og
lagður á kross. Hamarshöggin djmja. Jafnvel
tryltur múgurinn þagnar um stund. En frá kross-
i
inum heyrist angiurblítt hróp til Guðs á hæðum:
“Faðir, fyrirgef þeim, því þeir vita ekki hvað þeir
gera.” — Er nokkur sá, sem gæti sagt: “Eg hefði
komið eins fram í sömu sporum” ?
Eg sé ekki skýra mynd af miskunnandi kær-
leika í náttúrunni, — en eg sé hana við kross
Jesú.
Eg trúi á Guð, af því eg trúi á Krist.
Og að síðustu: Frásögnin um upprisuna er
eins vel sönnuð frá sögulegu sjónarmiði, eins og
nokkurt sögulegt atriði frá fornöld. Menn geta
deilt um það, á hvern hátt hann uppreis, en það
er víst, að eftir dauðann birtist hann lærisveinun-
um oftlega, — miðilslaust — “og talaði við þá um
hluti, sem Guðs ríki til heyra.” Og vegna þess
voru hinir fyrstu kristnu menn svo ákveðnir og
fúsir að líða fyrir trú sína. þeir voru sannfærðir
um að kenningin væri ekki að eins fagur draum-
ur, heldur sannleikur.
Og í Ijósi þess sannleika höldum við jól.
3Toltn 1922
Forsetinn, Meðráðendur og Embættismenn
bjóða viðskiftamönnum, og vinum Bankans sínar hugheilustu
óskir um
GLEÐILEG JÓL
Og
HAGSTÆTT NÝAR
THE ROYAL BANK OF CANADA
Uppborgaður böfuðstóil og viðlagasjóður $41,000,000
Draumur.
ELIS THORWALDSON,
Mig dreymdi nýlega, aS eg væri staddur i kirkju á
helguni degi, og þótti mér sem útgöngusálmur væri
sunginn undir hinu dýrSlega lagi, “Sólskríkjan”, eft-
ir Laxdal. Sálmsorðin man eg ekki, en þótti söng-
urinn undra-fagur og ómaöi lofgjöröin mér í eyrum,
er eg vaknaöi. MikitS hefði eg viljatS til gefa, atS geta
ort fagran jólasálm undir laginu, sem að minu viti er
fegurra en flest sálmalög vor, og sönn lofgjörö. En
skáldgáfan var mér ekki gefin, vonast því eftir, að
eitthvert góðskáldiö—heima et5a hér vestra—, hlaupi
undir bagga. Þar til sálmurinn birtist, mætti ef til
vill nota eftirfarandi stef, sem, þótt ekki fengi rúm
i kl.blaði, gætu kannske fengiö Iánaö horn á Lög-
bergi.
Nú hefja bcr raddirnar, heilög utn jól,
Mctt herskörum cnglanna lofgjörð að hljóma
Um konunginn nýfœdda—kristninnar sól,
Og kœrleikann fram boðna hvaruetna róma
í cymdanna dal. Upp að eilífðar-stól
J'ó einnig mun stíga vor rödd og þar óma.
Æ, krjúpið að jötunni, kristninnar menn,
Þeim kónginum hcilaga gjafir að fœra:
Hin ‘brennandi hjörtu,—nú biðjið hann enn
l'ar biía, svo megið þcr fagnandi lœra
Hans dýrðlega nafnið að dá,—þá mun senn
Hvers dagfar hann prísa þess tunguf er má hrœra.
Um hádag, að morgni’ og er húmskugga-traf
Oss hylur, vér lof skyldum fagnandi syngja
l’ér, EilífðaPbarnið! — er ólgandi haf
l'tcr óðara lægt, svo þess bárur ci þyngja
Vort lífsskeið, né fleyið vort fært geta’ í kaf—,
Þín frelsandi náð mun þá sálirnar yngja.
viðutan.
Hannes Hafsteinn
LÁTINN
Símskeyti fengu þau Rev. Mr. og Mrs.
Kvaran á miðvikudaginn var um að Hannes
Hafsteinn skáld og fyrverandi forsætisráð-
herra íslands, faðir frú Kvaran, hafi látist
í Reykjavík á fslandi miðvkudaginn 13. þ.
m. Hinn látni merkismaður hafði legið
rúmfastur í meir en þrjú ár.
Til kaupenda Lögbergs.
pað hefir verið siður á undanförnum árum, að
gefa út sérstakt jólablað af Lögbergi, og vildu út-
gefendurnir fylgja þeirri reglú enn, að svo miklu
leyti sem þeim er unt. En til þess að nokkur tök
séu á því, þá er óumflýjanlegt að láta blaðið
flytja jóla-auglýsingar. En þær er mjög erfitt
að fá að þessu sinni, sökum þeyfðar þeirrar, sem
nú er í allri verzlun, og með öllu óhugsandi nema
því að eins, að blaðið komi út nokkrum dögum
fyrir jól, svo þeir sem auglýsa igeti vænzt ein-
hvers arðs af þeim.
En af því að blaðið, sem út átti að koma 14.
b. m., er helst til fjarri hátíðinni til,þess að hafa
áhrif í þeim efnum, en það, sem út á að koma
þann 21., of nærri, þá hafa útgefendurnir ráðið af
að láta blaðið koma út tvöfalt þann 18., og vænt-
um vér þess, að kaupendur blaðsins virði á betri
veg við oss, þó ofurlítið sé brugðið út af hinni
vanalegu reglu með útkomu blaðsins að þessu
sinni; því það var eini vegurinn til þess að vér í
ár gætum sýnt lit á að koma út jólablaði.
Svo þökkum vér velvild þá og góðhug, sem
blaðið hefir átt að mæta hjá Vestur-fslendingum
í liðinni tíð, og óskum kaupendum þess og öllum
fslendingum gleðilegra jóla.
Nýjar bækur.
Syrpa er nýkomin út og hefir ýmsan fróð-
leik að flytja, niðurlag á sögu J. Magn. Bjarna-
sonar “f Rauðárdalnum”, og margt fleira fróðlegt
og skemtilegt. Heftið kostar $1.00 eins og að
undanförnu og er hið eigulegasta.
Óðinn, 18. árgangur, með fjölda ágætra
kvæða, ritgerða og mynda, nýkominn 'hingað
vestur, og er kærkominn, því vinsældir þess
blaðs fara stöðugt vaxandi, enda er það nú að
voru áliti bezta ritið, sem gefið er út þar heima
á ættjörðinni. Ekki hafa Vestur-íslendingar lagt
mikið af mörkum í þennan árgang. Kvæða-
flokkur er þar þó eftir Guttorm J. Guttormsson
og mynd af fyrverandi dómsmálaráðherra Thos.
H. Johnson og ritgjörð um hann eftir Jón frá
Sleðbrjót; en því miður ber helsti mikið á prent-
villum í henni, sérstaklega þó í sambandi við
mannanöfn. Er þar Rolly fyrir Kelly og Arms-
brory fyrir Armstrong.
MOUNTAIN, N. D.
Borgar 1 1 cents fyrir gripahúðir og
líka kaupir hann hestahúðir.
Norðurlandavörur
PATKNTED-
Nýkomið upplag af Norðurlandavörum
Rokkar...............$10.00 Rósettujám.............$ 1.25
Ullar karnbar ........ 2.50 Kleinujárn ...............35
Stól kaimbar.......... 2.50 Sykurtangir............ 1.25
Vöflujám............. 3.50 Isafoldar kafifibætir, pk. .20
/VWS^W«/WS^/WWWVWWS/S^/WW\^/WVWWV/N^VS/WW\/WN/\/WWS/VW\/S/S/»
Einnig Alifugla: Kalkúna, Gæsir, Andir, Hænsi og
ágætt Hangiðkjöt, Rullupilsnr, Misuost, Harðfisk.
Ennfremur úrvals tegundir af alskonar matvöm
(Groceries og Meats) og margskonar sælgæti til jólanna.
Me® kæra þakklæti fyrir viðskiftin á liðrra ári og ósk
um gleðileg jól og farsœlt nýár.
J. G. THQRGEIRSSÖ
Tals. Sherbr. 6382 - 798 Sargent Avenue
DARIS pONFECTlONERY
* Talsima IVr. A5632
Sígarar, Sfgarettur og Tóbak af öllum tegundum.
Ávextir, Brjóstsykur og Súkkulaði-
kassar margskonar
Heitir og Kaldir Drykkir ávalt til reiðu.
& öllum hlutum. •',s M. IANNONE, Eigandi.
Fry’s Diamond ^um betr!
. . Chocolates.. t.úðum
Hinn daglegi gestur yðar, er heimsækir yður hvem-
ig sem viðrar, jafnt í steikjandi sumarhitanum sem í
nistandi vetrarnæðingnum,—færir yður beztu fæðuna,
sem hægt er að fá, og fjölskylda yðar þarfnast mest.
Með ósk um hamingju og iheilbrigði á hverju einasta
heimili, þess óskar af heilum hug
Mjólkurmaður Yðar
Vér tökum undir með starf smanni vorum og óskum
yður hagsældar á komanda ári, og þökkum viðskiftin
í undangenginni tíð.
City Dairy Limited
JAMES W. CARRUTHERS, President
JAMES W. HILLHOUSE, Sec-Treas.
the very best by every test