Lögberg - 16.12.1926, Blaðsíða 1

..

•>
PROVINCE
TaKIÐ sargent strætis
VaGN að dyrunum
ÞESSA VIKU
“S.O.S. Perils of the Sea”
Áðal leikari
Elaine Hammerstein
Stórkostlegur Sorgarleikur á hafinu
39. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 16. DESEMBER 1926
NUMER 50
Brot af ferðasögu til Islands.
Eftir Thórstínu Jackson.
Þegar eg hugsa til baka, finst
mér að eg hafi alt í einu verið
hrifin úr hitanum og ollum erl-
inum í New York s.l. júlí, og látin
staðar nema í fjalladýrðinni og
kyrðinni heima á íslandi.
Tveimur dögum áður en eg átti
að fara, var eg nærri búin að
hætta við ferðina; bók mín, sem
byrjað var að prenta, lá mér þungt
á hjarta, og svo var eg afar þreytt
og allir erfiðleikar vaxa þá í aug-
um. Vinir mínir í New York
bjuggu út farangur minn, og því
nær báru mig út á eitthvert
stærsta gufuskip, sem er á floti:
Olympic, er átti að flytja mig til
Englands. Þar var mér komið
fyrir með flutning minn, tösku og
ritvél, og litla kistu, og í henni
var kassi með mínum dýrmætasta
að mæta, á þeirra myndarheimili.
—Næsti áfangi var Eskifjörður,
og þar var eg gestur sýslumanns-
hjónanna, Magnúsar Gíslasonar og
Sigríðar dóttur Jóns prófasts Guð-
mundssonar í Norðfirði og Guð-
nýjar Þorsteinsdóttur. Eg hafði
mikla ánægju/af dvöl minni hjá
sýslumannshjónunum, bæði á ferð
minni kring um landið á Goða-
fossi og svo aftur seinna. Þau eru
bæði vel mentuð og skemtileg.
Meðal annara, sem eg kyntist á
Eskifirði, var Dr. Sigurður Kvar-
an og frú hans, og var það með
þau hjón eins og svo marga aðra,
að viðkynning mín var því miður
alt of stutt. Eg liafði gaman af að
skoða mig um á Eskifirði, t. d. hús
Zeuthens læknis, þar sem móðir
mín dvaldi, þegar hún var að læra
varningi, því nær hundrað mynda- ljósmóðurstörf; hús Túliníusar o
plötur af Vestur-íslendingum,
búskap þeirra, félögum, o. s. frv.
Ákvörðun mín var, að sýna mynd-
ir þessar í sambandi við fyrir-
lestra mína heima.
Eftir fimm og hálfan dag lenti
eg í Southampton, fór þaðan taf-
arlaustí til London og síðan með
kvöldlestinni til Edinburg, til þess
að ná í Goðafoss, sem leggjá átti
af stað næsta dag til íslands. —
Morguninn eftir vaknaði eg í Ed-
ingburg, tók bíl til Leith og fann
bryggjuna, þar sem Goðafoss lá.
Þar var mér strax vísað til “jóm-
frúarinnar”, þessa blessaða eng-
ils á norðlenzkum skipum, sem
úthlutar manni káetur, hjúkrar í
sjóveiki o. s. frv. Litlu seinna
kyntist eg skipstjóranum, Einari
Stefánssyni. Hafði eg ávalt mik-
ið gaman ^f að tala við hann,
þegar tækifæri gafst. Áður en við
lögðum af stað, komu nokkrir ís-
lendingar, staddir í Leith, á skips-
fjöl, þar á meðal Guðmundur Vil-
hjálmsson, umboðsmaður íslenzka
kaupfélagsins í Leith, er eg hafði
þekt áður í New York, og var syst-
ir hans María í sömu káetu og eg
islands. Farþegar með skipinu
voru aðallega íslendingar, nokkr-
ir Danir og tveir Englendingar,
annar þeirra, gamall lögmaður,
var búinn að koma tólf sinnum til
íslands.
Eg hafði ekki verið sjóveik á
stóra skipinu Olympic, en hálf-
lasin var eg tvo fyrstu dagana á
Goðafossi. Þoka tafði okkur, svo
það var ekki fyr en á fjórða degi,
að við eygðum tindana á Aust-
fjörðum, þá vafða í þykkri, þoku.
Það er mælt, að þokan á Aust-
fjörðum sé konungsdóttir í álög-
um og geti hún alrdei komist m-
þeim, nema að einhver piltur þar
sé smali í 17 ár og tali aldrei illa
um þokuna.
Við vorum að skríða hægt og
gætilega að lendingunni • við
Djúpavog, þegar okkur varð held-
ur hverft vi<J að mikill hnykkur
kom á skipið, og svo stnzaði það
alveg. Við höfðum rekist á sker
í þokunni. Það varð dálítill óró-
leiki um borð meðal farþtga. Eg
stóð með myndakassanna af Vest-
ur-íslendingum í annari hend-
inni, reiðubúin að láta eitt yfir
okkur dynja, ef við þyrftum að yf-
irgefa skipið og fara ofan í björg-
unarbát. Það kom ekki til þess;
eftir nokkrar klukkustundir losn-
uðum við af skerinu og stigum á
land á Fáskrúðsfirði. Seinna
heyrði eg því fleygt á Berufjarð-
arströnd, að þetta óhapp Goðafoss
hefði alt verið mér að kenna, það
hefði verið ættarfylgjan, Keldu-
skóga skotta, sem setti okkur á
skerið. Mér var sagt, að spurst
hefði, að móðurafi minn, Jón
Jónsson frá Kelduskógum, hefði
farið vestur um haf með skottu í
pokahorninu oð seinna selt hana
á uppboði í Ameríku. En nú sýndi
það sig, að með frábærum skottu
dugnaði hefði henni tekist að
hola sér niður í farangur minn
og ofangreind töf hefði verið af
hennar völdum. i
Það er erfitt fyrir mig, að lýsa
tilfinningum mínum, þegar eg
fyrst steig fæti á ættlandið; veð-
ur var mjög fagurt og fjalladýrð-
in dásamleg. Fyrsta íslenzka
heimilið, sem eg kom á, var hjá
Jóni Davíðssyni og konu hans Jó-
hönnu Kristjánsdóttur, á Fá-
skrúðsfirði; átti eg þá og svo aft-
ur seinna, þegar , eg dvaldi þar
fi. — Næsta viðstaða mín var á
Norðfirði og þar hitti eg Guðnýju
Þorsteinsdóttur, er eg hlakkaði
einna mest til að sjá af öllum á Is-
landi, því hún og 'móðir mín unn-
ust svo innilega. Seytján ára göm-
ul fór móðir mín til séra Þorsteins
Þórarinssonar, prests í Berufirði,
og konu hans Sigríðar Pétursdótt-
ur„ og var hjá þeim alt af þar til
hún fór til Ameríku með Stígi
Þorvaldssyni frænda sínum, og
þá var Guðný ung stúlka. Eg ber
nöfn Berufjarðarhjónanna, og
þegar eg spurði móður mína, því
hún hefði látið mig heita eins ljótu
nafni og “Þórstína”, sagði hún
mér að fást ekki um það, því eg
héti í höfuðið á svo góðum manni.
Maður Guðnýjar, Jón prófastur
Guðmundsson, er bróðir . Friðriks
Guðmundssonar, vel þekts bónda
að Mozart, Sask., Canada. Heim-
ili þeirra hjóna er alþekt fyrir
gestrisni og rausn. Þau eiga að
eins eina dóttur barna, Sigríði,
sem áður er nefnd, en hafa alið
upp fjölda af fósturbörnum, þar
á meðal var Einar Long, er féll í
stríðinu og mörgum tfestur-íslend
ingum var kær. — FyrSta koma
mín til Norðfjarðar var stutt, en
svo dvaldi eg þar nokkra daga
seinna. »
Þegar til Seyðisfjarðar kom,
var mér ihætt af Helgu hjúkrun-
arkonu, systur Mrs. Athalstan, er
var í Winnipeg, og hafði Helga
tekið tímakenslu hjá mér í ensku.
Hún var þar á bryggjunni, með
unnusta sínum, Benedikt Jónas-
syni, og var hann með bifreið, og
fékk eg það kvöld mina fyrstu bif-
reiðarkeyrslu á íslandi. Á Seyð-
isfirði, bæði skiftin sem eg var
þar, var eg gestur þeirra hjón-
anna Guðmundar Bjarnasonar
kaupmanns og Guðbjargar konu
hans, og einnig Margrétar Björns-
dóttur móður Helgu hjúkrunar-
konu, er eg mintist á. Margir
Seyðfirðingar eru það, sem mig
langar að minnast, ef ekki væri
of langt upp að telja, þar á meðal
Sigurð Arngrímsson, ritstjóra
“Hænis”, Jón í Firði, Ingibjörgu
Skaftadóttur, o. fl. Mér fanst
landslag mjög fallegt á Seyðis-
firði, þó fjöllin séu feikna há og
skyggi á sólina mikinn hluta árs-
ins. Eg varð hrifin af öllu því
vatnsafli í kringum kaupstaðinn;
það er eins og landið tali alstaðar
til manns í gegn um fossa, ár og
læki.
Næsti áfanginn, þar sem veru-
leg viðstaða varð, var Akureyri.
Við vorum svo heppin, að fá mjög
bjart og fagurt veður að sigla inn
Eyjafjörðinn, og er það fögur
sjónt glitrandi fjörðurinn, tign-
arlegur snjókrýndur fjallahring-
ur og grænar, grösugar hlíðar. Á
Akureyri flutti eg minn fyrsta
fyrirlestur um Vestur-íslendinga,
meðan Goðafoss stóð við, og voru
læknarnir, Steingrímur Matthías-
son og Steingrímur Einarsson mér
h.iálplegir að undirbúa hann. Lár-
us Rist sýndi myndirnar. Dr.
Matthíasson útvegaði mér hesta
og lét dóttur sína fara með mig
reiðtúr. Ekki tók eg mig sérlega
riddaralega út fyrsta sprettinn,
það mátti heita að vera í fyrsta
sinni, að eg kom á hestbak, og eg
var með öndina í hálsinum að eg
mundi detta af baki, og ef ein-
hver hefði sagt mér, að eftir mán-
uð færi eg ríðandi á fleygingsferð
öag eftir dag» tíu klukkutíma og
þar um, hefði mér ekki dottið í hug
að trúa því, en það varð þó. Við
f' .
nokkra daga, frábærri gestrisniriðum út að Kroppi, mig langaði
að sjá plássið, þar sem Stephan G.
Stephansson hafði átt heima, og
fereldrar Vilhjálms Stefánssonar
höfðu búið. Davíð hreppstjóri á
Kroppi tók okkur mjög vel og þar
fékk eg fyrirtaks skyr og rjóma,
og hefi ánægjulegar endurminn-
ingar um fyrsta íslenzka bónda-
bæinn, sem eg heimsótti. Húsa-
kynni á Kroppi eru mjög góð og
reisuleg, enn stendur samt part-
ur, af baðstofunni, sem var þar
þegar Jóhann faðir Vilhjálms bjó
á bænum. Seinna fór eg talsvert
um Eyjafjörðinn, og fanst mér
hann yfirleitt sú allra blómleg-
asta og grösugasta sveit á Islandi.
Stefán Stefánsson á Vargjá, hálf-
föðurbróðir Vilhjálms Stefáns-
sonar, var samskipa mér um tíma.
Seinna heimsókti eg hann. Stef-
án er líkur Vilhjálmi frænda sín-
um, hægur og gætinn 1 framkomu.
Annan fyrirlestur minn um
Vestur-íslendinga, flutti eg að
Sauðárkróki. Það var borið á mig,
að eg sýndi hlutfallslega fleiri
myndir af Skagfirðingum, en
nokkrum öðrum, en víst er það, að
fólk; þar hafði ekkert á móti því
að sjá sem flesta. Á Sauðárkróki
var eg gestur á heimili Jónasar
Kristjánssonar læknis; hann var
ekki heima, en kona hans, frú
Hansína, .gjörði mér dvölina mjög
ánægjulega. Eftir fyrirlestur
minn kom Jón Jónsson læknir frá
Reykjavík að máli við mig, færði
mér í kassa uppblásin egg úr
Drangey og fylgdu með þessar
hendingar:
Þökk sé þér, Þórstína,
fyrir þessa för.
Fræða oss vildir,
fræðslu oss veittir.
Tengdir ‘hugi frænda
fastari böndum-—
þess er ærin þörf.
—Mér gafst kostur á að fara í
bifreið frá Sauðárkróki upp að
Reynistað, og þótti mér mikið
varið í að koma á þann gamla
sögustað. Bærinrt þar“'*5lr 'með
elztu bæjum, sem' standa á ís-
landi.
Eg kom á land á Blönduósi, en
skipið tafði ekki svo lengí, að eg
gæti flutt þar fyrirlestur, og fékk
eg því miður ekki tækifæri á að
koma þangað aftur, og gekk þann-
ig án míns vilja alveg fram hjá
Húnvetningum, hvað fyrirlestra
mína snerti. Við flæktumst lengi
í þoku í Húnaflóanum, og varð eg
fegin þegar við komum til ísa-
fjarðar, og viðstaða var noíkur.
Þar hitti eg meðal anrffira Guð-
mund Pálsson læknir, börn hans'
og frændfólk; er það náskylt Saló-
me Halldórsson, forstöðukonu
Jóns Bjarnasonar skóla. Ekki tal-
aði eg á ísafirði í það skipti, en
aftur seinna. Þar sem annars-
staðar mætti eg sérstakri gest-
nsni, og sá mig eftir að geta ekki
kynst fólkinu lengur.
iFrá ísafirði er 18 kl.stunda
ferð til Reykjavíkur með íslenzku
skipunum, ef vel gengur. Við
lentum í Reykjavík rétt fyrir sól-
arlag; innsiglingin var dýrðleg,
fjörðurinn gullroðinn, Esjan
pvýdd öllum regnbogans litum, og
svo borgin sjálf, sem minti mig á
margar smærri borgir, sem eg
hafði séð á meginlandi Evrópu.
Reykjavík hefir fjölda af bygg-
ingum, bæði prívat og almennings
eign, sem bæjarbúar mega vera
stoltir af. Með þeim fyrstu, sem
eg kom auga á, þegar inn að
bryggjunni kom, var séra Friðrik
Hallgrímsson og kona hans, og
frú Kristín Benediktsson, systur-
dóttir séra Hans Thorgrímsen;
hana hafði eg séð í Amreíku. Þar
voru einnig að mæta mér, Jónat-
an Þorsteinsson og frú hans, sem
margir Vestur-íslehdingar þekkja,
Hulda Laxdal, dóttir Mrs. Sigríð-
ar Swanson í Winnipeg, áður gift
Mr. Hanna, eitt sinn hankastjóra
í Leslie, Sask, er andaðist 1918.
Þau hjón buðu mér að hafa her-
bergi í húsi Sínu og voru óþreyt-
andi að gera mér alt til ánægjn og
greiða fyrir mér á allan möguleg-
an hátt. Það var búið að ráðstafa
svo fyrir mér, að eg átti að hafa
herbergi hjá Thorsteinsons hjón-
unum og morgunmat, en aðrar
máltíðir hjá sér Friðrik og þeim
hjónum, svo ekki þurfti eg að
kvíða fyrir lífinu. Axel Thor-
steinsson, sonur Steingríms ^kálds
var einnig á höfninni, þegar eg
kom; var hann mín önnur hönd
að auglýsa og hjálpa til með fyr-
irlestra mína, vneðan eg var
heima. Fæ eg honum ekki full-
þakkað alla hans fyrirhöfn. Þar
I.
Einn hringur áfram — eitt hjólfar mjótt.
En hinumegin, býr dauðans nótt
þessa fallna, í friðarhöllum,
sem forlög hans dylur öllum.
En minningin svífur um söknuð hljótt,
sem sólskinið hinzt á fjöllum.
Oss dauðinn er enn þá hin dimmu göng,
og dapurleg gröfin myrk og þröng.
Þar bliknar hver blóminn nýi,
sem blikið á kvöldsins skýi.
Og dagurinn endar í sorgarsöng,
sem sólin skelfist og flýi.
Á gullskýjuin vonirnar vega salt.
Vér vitum ei neitt, en þráum alt,
sem leitar þess æðsta, eina,
um eilífð sitt fLug að reyna:
að líf hvers sig hefji’ yfir heitt og kalt,
unz hlýtur það brauð fyrir steina.
II.
Þinn hringur er runninn til lausnarlands,
og lokaður vegur til heimaranns,
þar blys þinnar ástar brenna ~
í brjóstum, sem æ þig kenna. —
Svo örlagaþrungin er æfi manns,
að enginn má sköpum renna.
Með ástvini komstu að byggja þér bæ
í bjarmanum handan við djúpan sæ.
Þitt starf var og allur andi
J>á ástvini að firra grandi. %
Og bærinn er reistur vjð blóm og snæ
á bjargi, en ekki sandi. i
Með forsjá og kappi og hagri hönd
þú hagsýnn ruddir þér veg um lönd.
Að halda áfram lengra og hærra,
og hafa hvert dagsverkið stærra,
var vitinn á nýrri starfsins strönd,
sem stjörnunum lýsti skærra.
III.
Á bak við alt myrkur skín máttug sól,
og mæðan er skýið, sem ljósið fól.
í sérhverri sorg og voða
býr sending frá morgunroða.
í skammdegisrökkrinu skína jól,
sem skærleiika vorsins boða.
iFrá haustinu flyt eg þig, frændi minn,
til fagnandi vorsins, sem ylar kinn,
og bið þig í birtunni’ að dreyma
öll blómin í garðtinum heima,
þar synirnir fjórir og svanninn þinn
alt sólskinið lífs þíns geyma.
Þ. Þ. Þ.

m
sá á íslandi, einkum var eg hrif-
in af baðstofunni og eldhúsinu.
(Framh.)
skildum bílinn eftir á brautar-
endanum og gengum um það tvo
klukkutíma í kvöldblíðunni alt að
Múlakoti, óem er éinkennilega
fallegt býli- í Fljótshlíðinni.
Konan þar hefir einhvern þann
fallegasta trjá og blómagarð á
landinu, og er hann í sannleika
mjög fagur.
Frá Múlakoti var ferðinni heit-
ið til séra Kjartans í Hruna, en
þá rigndi svo mikið, að við kom-
umst ekki lengra en bílbraut náði.
Næsta dag fengum við hesta og
náðum til séra Kjartans um há-
degi, og var þar nú heldur en ekki
vel tekið. Hann minti mig á, að
eg hefði sagt við sig, þegar eg
kom að fylgja honum í New York,
að nú væri hann á mínu valdi, og
sagðist hann búast við að breytt
væri nú um, og hann hefði völd-
in. Hugmyndin var að fara frá
Hruna til Gullfoss og Geysis, en
það rigndi svo mikið, að við sát-
um í þrjá daga í miklu yfirlæti
hjá séra Kjartani, en komumst
aldrei að Gullfossi eða Geysi. En
vel leið okkur. Eg átti að bera
Vestur-íslendingum innilegustu
kveðju frá honum, með þakklæti
fyrir allar ánægjustundirnar
meðal þeirra.
Meðal staða þeirra
landi, sem mér þótti sérstaklegaí hann hefði víst tekið þátt i flest
mikil ánægja að koma á, var aðj öllum óknyttum, stórum og smáum,
Borg í Borgarfirði, til séra Ein- frá þvi að hann afvegaleiddi Evu,
ars Friðgeirssonar. Hann er rétt1 p«tur afneitaði meistara sínum, og
kjörinn höfðingi til þess að stjórnal alt t*l þessara síðustu og verstu
Guðleg góðgirni.
Mark Twain sagði þessa sögu af
góögirni móður sinnar.
“Vinir og vandamenn móður
minnar. sem bezt þektu hana,
trúðu því, að það væri hægðarleik-
ur, að koma henni til þess, að segja
hlýlegt orð, jafnvel um djöfulinn
sjálfan. Þrátt fyrir það, að hún var
“presbyterian” og trúði á réttvísan,
algóðan, almáttugan Guð.”
“Við hlökkuðum til þess, að gera
tilraun með það, hvort góðgirni
hennar næði til alls', og allra —
hvort það væri mögulegt að nokkur
dauðleg kona væri svo frjáls, að
ekkert væri undan skilið: sem góð-
vild hennar ekki næði til.”
Bituryrðum rigndi, yfir hinn
forna eldskörung. Þeir sem yfir
litlum orðaforða áttu að ráða við
þessa vísindalegu tilraun settust út
í horn, með orðabækur.”
“Okkar góðgjarni sakleysingi,
gekk djarflega og hiklaust í gildr-
una. Hún kannaðist við það, að á-
Suður-^ kærur okkar á kölska væru sannar.
var líka ameríkanskur vinur minn kom ekki ósjaldan fyrir, að eg var
frá New York, íslandsvinurinn
mikli, Reginald W. Orcutt.
Axel Thorsteinsson, séra Friðrik
og Einar Benediktsson höfðu ver-
ið að gera Reykvíkingum kunnugt
um komu mína og fyrirlestra með
pistlum í blöðunum af og til
nokkrum vikum áður en eg kom.
Þótti mér nú þei'r hafa tekið
nokkuð djúpt í árinni og stundi eg
því upp við séra Friðrik, hvernig
myndi fara, ef eg yrði til skamm-
ar með fyrsta fyrirlestur minn í
höfuðborg íslands. Hann svaraði
fljótlega: “Þá gerirðu okkur alla
að lygurum.” Eg ávarpaði um
um það sex hundruð Reykvíkinga
í fyrsta sinni í stærsta samkomu-
húsi bæjarins, Nýja Bio; var sá
lyrirlestur eins og allflestir hin-
ir, vel sóttur. Meðal annara var
séra Friðrik hinn ánægðasti. Það
eina, sem hann kvartaði um, var,
að ekki skyldi vera til hreyfi-
myndavél til þess að taka mynd
íólkinu, þegar það var að fara
og koma á fyrirlestrana, og senda
vestur. Persónulega komst eg
mjög mikið við af því, hvað fólk
heima þráði að frétta af Vestur-
íslendingum og hvað það, einkan-
lega í sveitunum, lagði á sig til
þess að koma og hlusta á mig.
Eg dvaldi um mánuð i Reykja-
vík, nema hvað eg flutti fyrir-
lestra í Grindavik, Keflavík, Hafn-
arfirði, og á Akranesi og Borgar-
| nesi. Það sem eg átti einna erfið-
ast með í Reykjavík var, að koma
því við að vera í öllum heimboð-
! unum, sem mér bárust. Eg fór
j stundum að halda, að Reykjavkur-
j búar myndu fara að hafa það eins
! og President Coolidge hefir til
vini
í f jórum heimboðum sama daginn,
miðdegisverð, e. h. kaffi, kvöld-
.verð og kvöldkaffi. Eg var mikið
hrifin af því andans og menta-
lífi, sem mér fanst svo sérstak-
lega bera á í Reykjavík. Eg var
ekki frí við að vera smeyk, þegar
því höfuðbóli, stálsleginn í forn-
um íslenzkum fræðum, og á sama
tíma fylgist hann með nútíðar-
menning. Útlendir mentamenn
leggja oft leiðir sínar til þeirrS
tveggja prestanna, séra Einars og
séra Kjartans.
Tíunda ágúst fór eg frá Reykja-
vík til Akureyrar, í þeim tilgangi
að fara landleið þaðan til Aust-
fjarða. Eg flutti aftur fyrirlest-
ur á Akureyri, og svo á tveimur
stöðum í sveitinni, að Þverá og
Hrafnagili. Eg hafði mikla skemt-
un af að tala þar í sveitinni, hús-
fyllir var á báðum stöðunum.
Vinur minn, Guðmundur Gríms-
son, að Langdon, North Dakota,
hafði skrifað frænda sínum,
Steingrími Jónssyni rafmagns-
stjóra í Reykjavík, og hjálpaði
hann mér með útbúnað til þess
að sýna myndirnar, bæði þar sem
var rafurmagn og eins þar sem
brúka þnrfti gas. Oft var erfitt
að útiloka sólarljósið að degi til,
svo nógu dimt væri að sýna mynd-
ir, en þegar ekki vildi betur til,
lánuðu konurnar sjölin sín til
þess að byrgja fyrir gluggana svo
hægt væri að framleiða Vestur-
íslendinga á tjaldið.
Meðan eg var á Akureyri, var
eg gestur Þórdísar Stefánsdóttur.
Var faðir hennar föðurbróðir Dr.
Björnson í Winnipeg. Hún var
um tíma samtíða móður minni í
Berufirði. Heldur fanst henni og
öðrum eg vera illa útbúin til þess
að eiga að etja kapp við íslenzkar
rigningar og ef til vildi snjóveð-
ur á leið minni yfir fjöll og firn
tima.
“Því yrði ekki neitað að Satan
hefði vist ekki mikinn góðvilja, en
hvernig getur nokkur búist við, að
elsti og voldugasti syndarinn, —
sem enginn hefir viljað frelsa með
bænum sánum — að hann hafi góð-
girni eða góðvild, sem enginn hefir
viljað veita hopum.”
“Syndarar eru ætið samir við sig,
satan eins og hinir. Hvað er það
sem frelsar aðra syndara, iþeirra
eigin tilraunir, til afturhvarfs og
iðrunar? Alls ekki. Bænahöld frá
öllum þeim þúsundum, sem í ein-
lægri ibæn, lyfta hjörtum sínum til
Guðs, það er náðarkrafturinn, sem
frelsar syndarana.”
“Hver hefir nokkurn tíma beðið
fyrir syndaranum, sem flestir þykj-
ast kannast við, og mest þurfti á
bænum þeirra að halda? í átján ald-
ir, hefir engin trúboði fundist til
þess a,ð sætta þann syndarann við
Guð, sem mest þurfti á trúboða og
sáttanefnd að halda ■— já meira en
nokkur önnur sál í “undirheimum,”
hann var þo einu sinni heilagur eng-
»•”- A. K.
eg fyrst flutti þar fyrirlestur, vit-.in(J. frá Akureyri til Austfjarða,
andi svo mikill fjoldi var þar af
hámentuðu fólki að hlusta á mína
Vesturheims-íslenzku, og það
sýndi mikið umburðarlyndi með
henni. Eftir annan fyrirlestur
minn í Reykjavík kom prófessor
Haraldur Níelsson til mín með
blað og hafði hann skrifað niður á
blaðið málvillur þær, sem hann
tók eftir í tveggja klukkutíma
ræðu, og voru þær að mig minnir
sex. Ef eg hefði vitað, að hann
var að því, hefðu þær líklega orð-
ið fleiri.-
Þenna mánuð, sem eg dvaldi í
Iteykjavik, fór eg austur í Fljóts-
hlíð, og fanst mér eins og landið
þar tala um forna frægð. Veðrið
var einkar gott, svo miklar hyll-
ingar, að Hekla, í fjörutíu mílna
fjarlægð . sýndist bara nokkra
faðma í burtu, og Eyjafjallajök-
ull og Tindajökull virtust koma á
móti manni. Jónatan Þorsteins-
son og kona hans fóru þetta með
mig í bifreið og kömust við í henni
nærri því að Hlíðarenda. Held-
ur þótti mér nú snauðlegt að koma
á það söguríka höfuðból; nú er
Þverá búin að fara svo illa með
landið, að Hlíðarendi er bara kot,
og þar sem Gunnars skáli mun
lvafa staðið, er leiðinlegur stein-
kassi. Eg fór að tala að því við
bóndann, að hann ætti að reyna
að grafa í haug Gunnars, en mér
íslenzkir mánaðardagar
Þeir eru nýlega útkomnir mánaðar-
dagarnir fyrir árið 1027 og hefir út-
gefandinn séra Röngvaldur Péturs-
son verið svo vænn. áð senda oss
eintak af þeim, og kunnum vér hon-
um góðar þakkir fyrir.
Þetta er tólfti árgangur Mánað-
ardaganna og hafa þeir a« fyrsta
árinu undanskildu, ávalt flutt mynd
j siðs við vini sína, að fara aði leizt svo á, að það mundi dragast,
1 bjóða mér til morgunverðar. Þaðief hann ætti að gera það. Við
og lét eg að orðum hennar og ann-
ara og fékk mér rokna íslenzkan.
“galla”, buxur, treyju og hettu, og
var þetta alt vatnshelt. Svo þeg- ‘r a^ einhverjum merkismönnum,
ar eg var komin í þetta utan yfir
reiðfötin og ótal sjöl og klúta, var
eg svo sem fær í Hestan sjó. Á
fótum hafði eg yfct þykka snjó-
leista. Ekki var eg nú í allri
þessari ‘dragt’ nema þegar rigndi,
en það var nokkrum sinnnum.
Tvö koffort og klifsöðul fékk eg
að láni á Akureyri og þar í voru
myndirnar, myndavél, gasdunkur,
illur viðureignar, og svo dálítið
af fötum. Stefán á Vargjá, föð-
urbróðir Vilhjálms Stefánssonar,
tók að sér að lána mér hesta
fyrsta spölinn, frá Vargjá að
Breiðumýri, er það um sex til sjö
tíma ferð, og var Láxus Rist
fylgdarmaðurinn. Veður var gott
og útsýni fagurt, einkum þótti
mér einkennilegt landslag í Ljósa-
vatnsskarði og einnig í Bárðar-
dalnum. Um kvöldið komum við
að Einarsstöðum, rétt hjá Breiðu-
mýri, og býr þar Jón Haraldsson
náfrændi séra Kristins K. Ólafs-
sonar. Þar gistum við nóttina,
og næsta dag fór Lárus til baka,
en; eg með bíl til Húsavíkur. Á
leiðinni fórum við
Grenjaðarstaðar, og
mjög gaman að tala við séra
Helga, prestinn þar. Grenjaðar-
staður er einhver sá allra reisu-
legasti bær í gömlum stíl, sem eg
12 á ári, flest öllum íslenzkum og
gefið jafnframt töluverðar upplýs-
ingar um mennina sjálfa og störf
þeirra. Þetta er því orðið meir en
lítið myndasafn í öll.þessi ár, og
hefir rnikinn fróðleik að geyma.
Mánaðardagarnir eru nú, eins og
þeir hafa jafnan verifi, mjög lag-
legir, og er vel frá þeim gengiö. I
þetta sinn flytja þeir myndir af
Hólakirkju, einurn presti, Arngrími
lærða, og ellefu biskupunv og koma
þeir í þeirri röð, er hér segir: Guð-
mundur Arason, góði, Guðmundur
Þorláksson. v Þorlákur Skúlason,
Þórður Þorláksson, Brynjólfur
Sveinsson, Steinn Jónsson, Jón
Þorkelsson Vídalin, Halldór Bryn-
jólfsson, Gísli Magnússon, Finnur
Jónsson og Hannes Finnsson. Eru
flestar þessar myndir sjaldgæfar og
í fárra eigu og mun þvi mörgum
þykja gott að geta nú eignast þær.
Mánaðardagarnir fást hjá séra
Rögnv. Péturssyni, 45 Home Str.
Winnipeg og hjá útsölumönnum
útkrók til hans víðsvegar. Veröið er 500 eins
þótti mér og undanfarin ár.