Lögberg - 15.09.1927, Blaðsíða 4
tils. 4
LöGBERG, FIMTUDAiGINN 15. SEPTEMBER 1927.
Jögberg
Gefið út Kvern Fimtudag af Tfce Col-
umbia Pr«ss Ltd., Cor. Sargent Ave. &
Toronto Str., Winnipeg, Man.
TftlnHnan N-6327 o« N-6328
Einar P. Jcnsson, Editor
Utanánknít tíl
THf 60LUM|BI/\ PRE88, Ltd., Box 3172, Wlnnlpeg. Maq.
Utanáakrift ritstjórans:
ÉOíTOR LOCBERC, Box 3172 Winnipeg, Man.
Verð $3.00 um árið.
Borgist fyrirfram
Th« •'LöBbeT*" la prlntad and publiahed by
Tha Columblk Praaa, Ldmlted. ln tha Columbla
Butldlnc, 8ar«c«nt Ava., Wlnnlpeg, Manitoba.
Þjóðbandalagið.
Um þessar mundir stendur yfir í Geneva,
ársþing Þjóðbandalagsins, League of Nations.
Hefir þar, eins og gefur að skilja, margt borið
á góma, er tíðindum þýkir sæta. Má þar meðal
annars, benda á ræðu utanríkisráðgjafans
þýzka, Dr. Stresemanns, er vakti þingfögnuð
næsta mikinn.
Jafnframt því, sem Dr. Stresemann lýsti
yfir þátttöku Þjóðverja í Alþjóðaréttinum,
World Court, kvaðst hann *geta fullvisað þing-
heim um, að þýzka þjóðin hefði sett sér það
markmið, að gerast brautryðjandi friðarhug-
sjónanna og helga þeim óskifta krfta. Þótti
áheyrendum mikið til ræðunnar koma, og dáðu
mjög orðsnild hennar og innihald. Lýsti ræðu-
maður trausti sínu á þjóð.bandalaginu, og tald-
ist þess fullvís, að því myndi með tíð og tíma
auðnast að færa svo út kvíarnar, og skýra
bræðralags hugsjónina, að styrjaldir yrðu úti-
lokaðar með öllu. 1 sama streng tóku þeir, ut-
anríkisráðgjafar Breta og Frakka, Sir Austen
Chamberlain og Astride Briand. Kvaðst hinn
síðarnefndi sannfærður um það, að svo væri
friðarhugsjónin lífræn í eðli sínu, og glaðvak-
andi um þessar mundir, að óhugsandi væri með
öllu, að harmsagan mikla frá 1914, gæti nokk-
uru sinni endurtekið sig. Þjóðunum væri nú
farið áð skiljast, að bróðurlegar sáttmálsgerð-
ir, yrðu hnefaleiknum jafnan happasælli.
* # #
Erindreki japönsku þjóðarinnar, Mineichiro
Adachi, kvað stjórn sína og þjóð, einhuga um
það, að samkepni í vígbúnaði, leiddi ávalt til
stríðs og hörmunga, og þess vegna leyfði hann
sér fyrir hönd þjóðar sinnar, að krefjast þess,
að engri þjóð skyldi heimilað að hafa stærri
hor en svo, að öryggi hennar, undir eðlilegum
kringumstæðum, yrði sæmilega borgið. Kvað
hann Þjóðhandalagið, óhikað mega reiða sig á
einlæga samvinnu hinnar iapönsku þjóðar, ef
til þess kæmi, að kvatt vrði til nýrrar vopna-
takmörkunar stefnu. Alvörumólið mesta væri
það, með hverjum ráðum að heimsfriðurinn
yrði bezt trygður. Væri þar mest komið undir
hjartalagi þjóðanna. Tortrygnin yrði að rýma
sæti, fyrir gagnkvæmu trausti og bróðurhug.
# # #
Málsvari Latvju, á ársþingi Þjóðbandalags-
ins, Felix Cielens, utanríkis ráðgjafi, var ekki
'álveg jafn bjartsýnn og fulltrúar stórveldanna,
hvað friðarmálið áhrærði. T^aldi hann ástand-
ið engu betra, en átti sér stað fyrir heimsstyrj-
öldina miklu. Heimsfriðurinn í dag, væri eins
og verið hefði þá, að eins vopnaður friður, þar
sem allra veðra gæti verið von. Þjóðirnar
keptust ei)íi við, bæði l.jóst og leynt, að auka
her og flota. Því væri haldið fram, að alt slíkt
væri gert með sjálfsöryggi fyrir augum. Þessu
væri þó ekki þann veg farið. Drotnunargirni
og hagsmunavon, skipaði enn alt of víða for-
sætið. Og nema því að eins, að gripið yrði al-
varlega í tanmana nú þegar, og vígbúnaður all-
ur tafarlaust takmarkaður til muna, væri fátt
líklegra en það, að alt gæti lent í bál og brand,
innan tiltölulega skamms tíma.
* * *
Alvarlegar ákúrur, næsta mjög, komu fram
í umræðunum á þingi Þjóðbandalagsins, af
hálfu Norðurlandaþjóðanna, eða erindreka
þeirra, er á þinginu voru mættir. Var fulltrúi
Svíanna, Lofgren utanríkisráðgjafi, all stór-
orður í garð framkvæmdarnefndar bandalags-’
ins. Taldi hann hana hafa látið sig litlu skifta
alvarleg deilumál, er upp hefðu komið meðal
hinna ýmsu þjóð á ári því, sem nú væri að líða.
Mun hann þar hafa, einkum og sérílagi, haft
fyrir augum ágreininginn milli Italíu og Jugo-
Slavíu. Kvaðst hann hafa fyrir því fullar
sannanir, að innan vébanda Þjóðbandalagsins
væri að verki nokkurs konar innri hringur, eða
samábyrgð, er í raun og veru réði lofum og lög-
um, og gerði út um mikilvæg mál að tjalda-
baki. — 1 sama streng tók Norðmannafulltrú-
inn, og kvað slíkt firn mikil, ef önnur eins ó-
hæfa væri látin viðgangast átölulaust. Kvað
hann ærna bölvun hlotist hafa af leynibralli í
stjórnmálum í liðinni tíð, um leið og hann
krafðist þess, að spilin yrðu lögð á borðið.
Meðferð opinberra mála, og þá ekki sízt sjálft
mál málanna, friðarmálið, yrði að grundvallast
á hroinskilni á allar hliðar, ef nokkurs varan-
Iegs árangurs mætti vænta. Framtrðardraum-
urinn mikli um frið á jöhðu, mvndi því að eins
rætast, að samvinna þjóðanna öll, væri bygð á
gagnkvæmum, bróðurlegum skilningi.
# * #
Erindrekar Pólverja, þeir er á ársþingi
Þjóðbandalagsins mættu, virtust næsta sárir
þegar í upphafi þings, út úr gangi hinna ýmsu
mála. Afeldu þeir stórveldin fyrir lítt afsak-
anlegt afskiftaleysi, gagnvart öryggi hinna
máttarminni þjóða. Samkvæmt eðli og anda
bandalagsins, skyldu allir meðlimir þess vera
jafn réttháir. Þetta hefði, í framkvæmdinni,
rejmst nokkuð á annan veg. Minni þjóðirnar,
margar hverjar, væru ekki einu sinni kvaddar
til ráða, þá er gert skyldi út um mikilvæg mál,
heldur væri svo að sjá, sem þeim væri leyft af
nájð, að mæta á þingi bandalagsins einu sinni á
ári, til þess að segja já og amen við öllu því,
sem þeir útvöldu og fáu hefðu fvrir löngu ráð-
stafað. Slíkt mætti ekki lengur viðgangast.
Hreinskilnin yrði að vera ráðandi aflið, ef
stofnunin, Þjóðbandalagið sjálft, ætti ekki að
hrvnja sem spilaborg. Báru hinir pólversku
fulltrúar fram tillögu til þingsályktunar, er út
á það gekk, að stríð skyldi skoðast sem al-
þjóðaglæpur, og að hver einasta þjóð, er til
Þjóðbandalagsins teldist, skyldi sverja þess
dýran eið, að gera út um öll ágreiningsmál, stór
eða smá, á friðsamlegan hátt. Var tillaga þessi
eigi ritrædd, er síðast fréttist.
Saga hinnar pólsku þjóðar, hefir verið
blóðug raunasaga. Er því sízt að kynja, þótt
fulltrúar hennar gengi framarla í fylkingu,
hvað við kom kröfunum um öryggi heimsfrið-
arins.
# #
Utanríkisráðgjafinn . brezki, Sir Austen
Chamberlain, hélt uppi svörum af hálfu þjóð-
ar sinnar. Kvað hann stjórn þá, er hann ætti
sæti í, byggja stefnu sína í utanríkismálKnum
á grundvallar tilgangi ýÞjóðbandalagsins.
“Það skiftir engu máli,” sagðÞ utanríkisráð-
gjafinn, “við hvaða þjóð vér semjum. Vér
gerum þeim öllum jafnt undir höfði, með hlið-
sjón af hugsjónum þeim, er Þjóðbandalagið,
fyrst og síðast, ber fyrir brjósti.”
Engu kvaðst utanríkisráðgjafinn vilja um
það spá, hvort stríð myndi eiga sér stað í fram-
tíðinni, eða ekki. Hitt dyldist sér þó ekki, að
Þjóðbandalagið hefði þegar komið því til leið-
ar, að langtum torveldara yrði fyrir yfirgangs-
seggi héðan í frá, að leiða þjóðir út í blóðbað,
en við hefði gengist í liðinni tíð. Auk þess væri
skilningur almennings stöðugt að glöggvast, á
efnalegu og andlegu verðmæti varanlegs frið-
ar. Vel sagðist hann skilja kröfur hinna smærri
þjóða um 'aukið þjóðemislegt öryggi. Þó
kvaðst hann eigi ganga þess dulinn, að Bret-
land hefði nóg á sinni könnu sem stæði, án þess
að undirgangast frekari ábyrgðir. Þjóð sín
hefði tekist þá ábyrgð á hendur, að vernda
hlutleysi Þýzkalands, Frakklands og Belgíu.
Frekari ábyrgðir sæi hún sér ekki fært að tak-
ast á hendur að sinni, án*þess að stofna sjálfri
sér, eða brezku veldisheildinni í hættu. — Með
tilliti til vopnatakmöPkunar málsins, féllu ut-
anríkisráðgjafanum orð á þá leið, að skýrustu
sönnunina fvrir hugarafstöðu Breta í því máli,
væri að finna í þeirri staðreynd, hve útgjöldin
til hers og flota, hefðu farið lækkandi jafnt og
þétt. Væri nú svo komið, að slík útgjöld
reyndust drjúgum lægri, en átti sér stað fyrir
heimsstyrjöldina miklu. Auk þess færi tala her-
manna, talsvert lækkandi með ári hverju. Fór
hinn brezki utanríkisráðgjafi, þar næst nokkr-
um orðtfm um byrðar þær hinaY miklu og marg-
víslegu, er brezka þjóðin yrði að bera, í sam-
bandi við vernd þjóða og þjóðarbrota, svo að
segja út um allan heim. Kvaðst hann með
engu móti geta séð, að þjóðin, þó hún væri af
öllum vilja gerð, gæti tekist á hendur fleiri á-
hyrgðir, né víðara löggæzlusvið, en nú ætti sér
stað.
Að lokum lýsti utanríkisráðgjafinn yfir því,
að hann væri í öllum megin atriðum samþykkur
þeirri uppástungu Finnlendinga, er fram hefði
komið á þinginu, um stofnun sjóðs, undir eftir-
liti Þjóðbandalagsin^s til styrktar og endur-
reisnar þeim þjóðum, er verða kynnn fyrir því
óláni, að lenda í stríði við yfirgangsseggi og
tapa frelsi sínu.
Röggsamlega gert.
Þess hefir áður getið verið hér í blaðinu,
og það vítt að makleikum, hve eftirlitið með
-framkvæmd vínsölulaganna hér í fylkinu, hafH
verið frámuna slælegt, og hve stór háski
gæti af því leitt, ef ekki vrði tekið í taumana.
Það er ekkert leyndarmál, að ölsöluknæpum
hefir farið fjölgandi með slíkum geysihraða, að
lögreglan, jafnvel hversu vel sem hún hefir
lagt sig í líma, fékk ekki lengur rönd við reist.
Eifi megin ástæðan fyrir aukning hinnar ó-
löglegu sölu, liggur í því, hve sum ölgerðarhús-
in hafa misbeitt stöðu sinni, með því að selja
einstaklingum margfalt meiri bvrgðir, en lögin
heimiluðu. Hvað slíkt hefir viðgengist lengi,
verður ekki með vissu sagt um, en víst er, að
þessi ófögnuður hefir viðgengist í háa herrans
tíð. Svo hefir faraklur þessi magnast upp á
síðkastið, að stjómin hefir ekki séð sér annað
fært, en að grípa til alvaplegra ráðstafana.
Hefir franjkvæmdarnefnd vínsölunnar, fvrir
stjórnarinnar hönd, endurkallað viðskifta-
leyfi tveggja þeirra ölgerðarhúsa, er grunur
lék á, að flest hofðu löghrotin framið. Misti
annað ölgerðarhúsið leyfi sitt í viku, en hitt í
hálfan mánuð.
Hefir stjómin sýnt drengilega röggsemi í
máli þessu, og verðskuldar að launum almenn-
ings þokk.. \
Vísindin nálœgja oss guði,
Samtal við vísindamanninn Dr. Michael Pupin.
Eftir Albert Edtvard Wiggam.
III.
“Athugum snöggvast, hvað fyrir kom, eft-
ir að guð hafði skapað stjörnurnar, úr ör-
smæddum þeim, er electrons nefnast. Sú stjarn-
an, er oss stendur næst, Móðir jörð, þéttist sam-
an og smá kólnaði, unz hún var orðin byggilegt
heimkynni lifandi vera. Jörðin tók að mora
af lífi. Hvar, hvenær og hvernig, slík lífmynd-
un hófst, er oss ókunnngt um.
“Jóhannes guðspjallamaður, kemst svo að
orði: “1 upphafi var orðið, og orðið var hjá
guði.” Andlega sinnaðir nútíma vísindamenn,
myndu ef til vill víkja setningunni ofurlítið við,
og orða hana þannig: “í upphafi var alvizk-
an, og alvizkan var hjá guði.”
“Látum oss fylgja þroskasögunni eftir, gegn
um óteljandi áramiljónir, unz þar er komið, að
maðurinn kemur fram á sjónarsviðið,—manns-
sálin, þetta allra dásamlegasta sköpunarverk
• drottins. —
“Enginn getur nokkurn tíma gert sér í hug-
arlund, hve óendanlega langan tíma það hafi
tékið guð, að fullkomna manninn og gæða hann
þeirri sál, sem er ljómi hans dýrðar og ímynd
hans veru.
“Er það sennilegt, eða sanngjarnt, að ætla,
að mannslífið' sé að eins blaktandi skar, er
slokkni út af fyrir fult og alt við aðkomu
breytingar þeirrar, er vér köllum dauða? Deyr
sálin um leið og líkaminn? Er það hugsanlegt,
að þrosjjun sálarinnar, hafi verið unnin fyrir
gíg?
“Mér fyrir mitt leyti, finst, það hvorki lík-
legt, né sanngjarnt, að aðeins sé tjaldað til
einnar nætur, þegar um er að ræða jafn dasam-
legt kraftaverk, sem mannsálin er.
“Þótt vísindin veiti ekki beina, stærðfræðilega
sönnun, fyrir ódauðleika sálarinnar, þá styrkja
þau trú vora engu að síður, og glæða í brjóst-
um vorum skynsamlega von. Þau styrkja oss
enn fremur í þeirri skoðun, að hið efnislega eða
jarðneska líf, sé einungis hlekkur í þroskakeðju
sálarinnar.
‘ ‘ Að því er eg bezt fæ séð, benda vísinda til-
raunir yfirleitt í þá átt, að sál mannsins sé
eilífs eðlis, og að frambaldslögmálið verði undir
engum kringumstæðum truflað, við breytingu
þá, er vér nefnum dauða. Vísindin eru stöð-
ugt að opinbera dásemdir guðs, og skýra af-
stöðu vora til skaparans. Þau styrkja oss í
trúnni á guð, — og guðshugmyndin er undir-
staða allra trúarbragða.
“Því hefir oft sinnis verið haldið fram, að
vísindin gætu enga samleið átt með kristindóm-
inum. Slík staðhæfing er gersamlega röng.
Vísindin gera mann betur kristinn. Sú er að
minsta kosti persónuleg reynsla mín. Næsta ár,
hefi eg ákveðið að ferðast um, og flytja fyrir-
lestra við hinar og þessar æðri mentastofnanir,
um hina andlegu hlið vísindanna. Eg er sann-
færður um, að á bak við alt, liggur óhagganleg-
ur eilífðar tilgangur, er það hefir megin mark,
að þroska og fegra mannsálina. Þar renna trú
og vísindi saman í eitt. Vísindin glæða trúar-
lífið og styrkja eilífðarvonina. Slík hefir orð-
ið reynsla mín.
“Vísindunum eru engin takmörk sett. Ein
opinberanin fylgir annari, í hvaða átt, sem litið
er. Eg hefi að eins minst á fjórar þeirra hér
að framan, sem hver um sig, er talandi vóttur
um dásemdir skaparans. Nýjar opinberanir
eru frain undan, sem eins og hinar, hníga að
því, að fegra og fullkomna mannsálina, og auka
á vegsemd guðs. Vér erum stöðugt að færast
nær takmarki hins sanna skilnings á tilver-
unni og leyndardómum hennar. Hver einasta
opinberan, flytur oss áfram og upp á við, þang-
að sem alt líf stefnir.
“Eg hefi nú með fáum orðum, minst á fjór-
ar helztu vísinda opinberanir síðustu þrjú
hundruð' ára, og bent á, hve mjög þær hafi ná-
lægt mannkynið skapara sínum og herra. 1
hverju að næstu opinberanirnar kunni að verða
fólgnar, skal engu spáð um að svo stöddu. En
vafalaust verða þær hver annari dásamlegri.
Og óhugsanlegt finst mér það ekki, að sá tími
komí, að mannkyninu auðnist, jafnvel með jarð-
neskum augum, að spegla sig í dýrðarljóma al-
máttugs guðs, og bergja af brunni hinnar eilífu
vizku. Vísindin eru jafnt og þétt að nálægja
oss guði. Þau hafa göfgað og glætt mín eigin
trúarbrögð, og hygg eg að margir aðrir hafi
sömu sögu að segja.
“Trúarbrögð mín, sem aldurhnigins vís-
indamanns, eru enn í beinu samræmi við bæn-
arorð þau, er eg sem unglingur nam af móðurr
vörum. Undirstaðan er ein og hin sama. Vís-
ipdin hafa að eins dýpkað og skýrt skilning'
minn á lífstilganginum mikla, og flutt mig nær
skapara mínum.
Tilgangur vísindanna, er ekki eins'korðaður
við uppgötvanir, er til þess eins miða, að auka
auðlegð og þægindi, þótt hvorttveggja sé til
mikillar blessunar. Hafi vísindunum ekki
auðnast að göfgva trúarbrögð mín, og
glöggva skilning minn á afstöðunni til skapar-
ans, þá hefir öll vísindastarfsemi mín mis-
hepnast og farið út um þúfur.
“Vísindin hafa gert mig að sannkristnari
manni, og eg held að þau hljóti að gera það
sama við alla þá menn, og allar þær konur, er
leitast við í einlægni, að skilja hin dásamlegu
eðlislög tilverunnar, — frumlög almáttugs
guðs. —
ÞEIR SEM ÞURFA
KAUPl HANN AF
The Empire Sash& Door Co.
Limited
Office: 6th Floor Bank of Hamilton Chambers
Yard: HENRY AVE. EAST. - - WINNIPEG, MAN.
VERÐ og GŒDI ALVEG FYRIRTAK
^llllllllllllllllllllllllllll|lll|l|||lll|||l|||lllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllll>ll|l£
1 Samlagssölu aðferðin. |
Sama reglan gildir um rjóma, sem aðrar búnaðar* =
= afurðir, að því meira sem vörumagnið er, þess tiltölulega =
= laegri verður starfrækslukostnaðurinn. En vörugæðin =
= hljóta að ganga fyrir öllu. Þrjú meginatriði þurfa að =
= vera til staðar, ef vara vor á að fá það sæti, sem henni =
E ber á brezkum markaði, sem sé vörumagn, reglubundnar =
= vörusendingar og vörugæði.
Með því að styðja yðar eigin SAMLAGSSTOFNUN eru =
= fyrgreind þrjú meginatriði trygð. E
Manitoba Co-operative Dairies Ltd.
= 846 Sherbrooke St. - ; Winaipeg,Manitoba |
niiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiif=
Þeir íslendingar, er í hyggju hafa aS flytja búferlum til
Canada, hvort heldur er heiman af íslandi eða frá Bandaríkjun-
um, sendi skriflegar fyrirspurnir til ritstjóra Lögbergs.
Eyðið
ipeningum
yðar á
GALMI MADURINN SEGIR:
“Eg byrjaði að vinna fimtán ára.
Nú hætti eg vinnu sextugur.
Laun mín voru að meðalt. $1,500.
Alls vann eg mér inn $67.500.
Og nú hefi eg safnað $30,000.
Til þessa varði eg $6 á viku.”
Biðjið um kverið
“The Measure of Your Income”
s
The Roya! Bank
of Canada
Canada framtíðarlandið og Vestur-Islendingar.
Þrátt fyrir stríð og styrjaldir og
ribbaldahátt þessarar aldar, og
haturseld manna á milli, sem eðli-
lega afleiðing, þá er samt geisla-
skin mannúðar og drenglyndis,
sem leiftrar af frásögu fyrri tíð-
ar og fram á þenna dag. í órækt-
arakri þjóðlífsins spruttu fögur
blóm, sem angaði af og prýddi
innan um þistlana og óræktarill-
gresið; fögrum og ódauðlegum
myndum bregður upp fyrir sjón
um manna úr fyrri tíðar sögu
þessa lands, eins og úr sögu
heimsins á öllum tímum, og þá
ekki sízt úr fyrri tíðar sögu ís-
lendinga, sem þó svo víða er
hryggilega sorgleg aflestrar,
þrátt fyrir hetjuskap, vit og
drenglyndi minni hlutans.
Þar sem hnefarétturinn er hæsti
réittur, -þar Jsem herguðinn !er
dýrkaður, þar sem máttur
hins sterka er æðsta úrskurð-
arvaldið, og lítilmagninn troðinn
undir fótum, þar verður vana-
lega fátt um fína drætti. En góðu,
drenglyndu, kærleiksríku og
heilu mennirnir, eru sem endur-
skin æðri kraftar, sem slær ljósi
á leið mannanna, og gerir lífið
fagurt, þrátt fyrir alt hið ljóta
og ófagra. Það eru mennirnir,
sem hafa bjargað mannlífinu við
ávalt þegar hið dimmasta myrk-
ur hefir grúft yfir.
Montcalrn greifi, er einn maður
ur í sögunm, sem maður fær virð-
ingu fyrir; ekki fyrir hernaðar-
frægð hans, sérstaklega, heldur
miklu fremur fyrir hans stórnu
og góðu mannkosti og drenglund,
þegar hann hafði yfirstjórn hers-
ins í Canada og hann mintist á
landið, sagði hann: “þvílíkt
Iand, hér verða allir fantar ríkir,
en ráðvandir menn eru féflettir,
Vér skulum bjarga þessu óham-
ingjusama landi, eða láta lífið
ella.” Þessi orð lýsa manninum
kannske betur, en heil saga um
hernaðarfrægð hans getur gert.
James Wolfe, hershöfðingi, er
annar maður, sem tignaður hefir
verið í sögunni réttilega — sum-
ir menn hafa verið tignaðir
ranglega. — Hann var snjall her-
stjóri, en hann var líka maður.
Undur fagurri mynd ! bregður
fyrir af honum, þegar hann fór
síðasta áfangann, til þess að
vinna sitt skylduverk. Er það
sagt, að hann hafi raulað fyrir
munni sér nokkur erindi úr hinu
fagra kvæði “Grafreiturinn”, eft-
ir skáldið og lærdómsmanninn
enska, Thomas Grey, sem hann
hafði þá nýlega ort, og lagði
Wolfe sérstaka áherzlu á þessa
hendingu: “The Paths of glory
lead but to the grave.” (Á ís-
lenzku, eins og Einar Benedikts-
son þýðir það (þótt þýðingin ekki
nái fyllilega fegurðarhreim frum-
hendingarinnar) : “Hver frægð og
veglok — ein í sömu gröf”. Er
Wolfe hafði mælt þessi stef fram
þrungin af samblandi vonar og
kvíða, segir hann við þá, sem
nærstaddir voru: “Eg vildi
heldur vera höfundur þessara
ljóða, en að taka Quebec her-
skildi á morgun.” Þetta er ein
fegursta myndin úr sögu cand-
iskrar þjóðar, hún sýnir manninn
Wolfe í fegurra Ijósi, hún sýnir
að hann átti hugsjónir dýpri og
háfleygari, en hugsjón hernaðar-
frægðarinnar, að andi hans sveif
hærra, hærra, þrátt fyrir aldar-
andann og veginn, sem hann varð
að þræða.
Þegar við lítum yfir svið sög-
unnar á þessum tímum, þá sjá-
um við, aðra fagra mynd, sem
er aðdáunarverð, en það frá Louis-
bourgf höfuðsmaður staðarins,
Drucour, sem á að verja vígið og
gerir það ejns og sannri hetju
sæmir, á stærri og göfugri anda,
en andai stríðs og sérþótta. Þegar
neyðin þrengir að Englendingum,
þa býður hann Amherst herstjóra
1 þónustu hans æfða franska her-
lækna, til þess að hjúkra særðum
enskum hermönnum, sem vopn.
báru á móti staðnum, og sem vin-
armerki sendir Amherst frú
Drucour körfu af suðrænum ald-
inum, en hún, sem sjálf sýndi
hetjulund og gekk til víga til
varnar staðnum meðan kostur
var, endurgalt með vinasendingu
í sömu mynt. Þótt sótt væri og
varist npp á líf og dauða, náði þó
heiftareldurinn ekki svo tökum á
huga Drucour’s, að hann ekki
sýndi. kærleiksanda og dreng-
lyndi, þegar hann gat komið. því
við.