Lögberg - 24.01.1929, Qupperneq 2

I
Bls. 2.
LÖGBERG FIMTUDAGINN 24. JANÚAR 1929.
Marino R. Magnússon
in og þýður í umgengni. Ávann
hann sér því hvarvetna góðan
þokka sinna samverkamanna. Var
hann konu sinni ástríkur eiginmab-
ur; móður sinni og stjúpföður
góður og umhyggjusamur sonur.
Útför hans fór fram frá heim-
ilinu og ísl. kirkjunoi í Selkirk þ.
2. jan. að viðstöddum miklum
mannfjölda, bæði af íslenzkum og
hérlendu fólki. Hann var jarðsett-
ur í hinum ísl. grafreit bæjarins.
Séra Jónas A. Sigurðsson jarð-
söng.
KVEÐJUORÐ
(undir nafni ekkjunnar.)
Eg hlýt þá að kveðja þig, kær-
asti, hér;
!þig kallaði Drottinn, að vísdómi
mestur.
En hjarta mitt svíðandi sðknuður
sker
Hann lézt af slysi þann 29. des. hJns sárasta tregai hve stuttur
síðastliðinn. Tildrögin að því varð fyestur.
voru þessi: Á aðfangadagsmorg- í auðmýkt þó hneigi sig höfuð,
uninn var hann, 'ásamt öðrum því mér
manni, Donald McLeod að nafni, er hu<?fast: hans vilji í öllu er
við vinnu sína í Flax Fibre verk-! beztur.
smiðjunni í Selkirk. Voru þeir að Eg þakka af alhug þitt ástríki
hreinsa eina af vélunum og stóðu hlýtt
á planka, er þeir höfðu lagt yfir unaðsstundir á samvistardög-
þró eina, sem vatn var í. Vissu . um'. .... , ,
, . Pau minnmga-blomin mér brosa
þeir ekki, að vatmð var heitt, þvi gVQ
kalt hafði það verið kvöldið áður, 0g. hyrjrjast ei skugga af harm-
er þeir hættu vinnu, En eftir það skýjadrögum.
hafði verið veitt heitu vatni í Þau glitra við brjóst mitt með
þróna. Plankinn, sem þeir stóðu gróðurmagn nýtt
á, hafði oft áður verið notaður til °* *eymast J>ar óhult fyr’ storm-
hins sama. En» í þetta sinn þoldi' ‘ jas opum'
hann ekki þunga þeirra, svo að En það er mér sælast, á sorg-
þeir féllu báðir niður í vatnið, er 1 þungastund,
mun hafa verið ein 3—1 fet að að sjá þig í anda í ljóssölum vaka,
Þær hafa reynst mér
ágætlega
Winnipeg Maður Notaði Dodd’s
Kidney Pills og Þær Reynd-
ust Honum Ágætlega.
dýpt. Marínó komst upp úr þrónni,
og reika um blíðheima blómtráða
grund.
en gat ekki bjargað hinum mann- Þar hr09andi ástvinir móti þér
inum fyr en hann kallaði eftir j taka.
hjálp. Kallaði hann svo læknir, Þið haldið svo nýár í himneskum
sem kom þangað tafarlaust og lund. .
flutti þá á spítalanna. Báðir voru t,ar h^€,t'í.’UClar en^r 1 au mU
þeir mikið brendir: en þó hugði
læknirinn Marino líf, þótt sú von
brygðist síðar. Donald lézt á föstu-
daginn þann 28. des. og Marino
degi síðar, á laugardagskvöldið
þann 29. des.
Alþingishátíðarljóðin
Morgunblaðið hefir verið beðið
að birta orðrétt álit það og tillög-
Marino sál. var fæddur í Sel-1 ur> er dómnefndin um hátíðar-
kirk, þann 15. marz 1897. ólst' lagði ,fyrir hátíðarnefnd'
hann upp þar í bænum og gekk á ina’ er ái|t hennar með t!
skólana, barnaskólann og mið-.unum svohljóðandi.
skólann (collegiate). Fór hann j Dómnefndin um hátíðarljóðin
svo á verzlunarskóla í Winnipeg og ; 1930 hefir athugað af nýju þá þrjá
útskrifaðist þaðan, Ekki leitað- ^ ljóðaflokka, er teknir höfðu verið
ist hann þó fyrir um atvinnu við ] út úr og höfundar þeirra endur-
verzlun eða skrifstofustörf. Mun bætt og skilað á tilsettum tírna.
honum hafa þótt vinnan undir 15. des. Urðu nefndarmenn sam-
beru Iofti hollari og hraustmann- mála um, að allir væru ljóðaflokk-
legri. Vann hann svo að ýmsum arnir nú vel kveðnir og nothæfir
störfum í bænúm; og síðustu tvö , til flutnings á alþingishátíðinni.
árin í verksmiðju þeirri, sem áður ] Hinsvegar varð ágreiningur um,
var nefnd, þar sem slysið vildi til. hvor tveggja flokkanna, þeirra
Mr. F. S. Spillman Reyndi Þær Við
Bakverk og Nýrnaveiki.
Winnipeg, Man., 21. jan. £einka-
skeyti)
“Eg má segja, að Dodd’s Kidney
Pills hafa reynst mér ágætlega,”
segir Mr. F. S. Spillman, 462 Bran-
don Ave., Winnipeg. “Eg hefi
notað þær all-lengi og eg vildi alls
ekki án þeirra vera. Þær eru það
eina, sem gagna mér við bakverkn-
um. Þær bæta mér strax og eg
get ekki lofað þær eins og vert er.
Eg hefi sagt mörgum frá þeim, og
þeir segja allir það sama, að þeir
vilji ekki án þeirra vera.”
Ef iþú hefir tilkenningu af bak-
verk eða gigt, þá mátt þú gera ráð
fyrir, að það stafi frá nýrunum.
Það að vanrækja nýruri, er orsök-
in að meira en helmingnum af
sjúkdómum mannanna.
Ðodd’s Kidney Pills eru reglu-
legt nýrnameðal, sem gerir nýrun
sterk og hraust. Ef nýrun eru
hraust, þá er blóðið hreint, og ef
blóðið er hreint, er heilsan góð.
Frá Póllandi
Tyrkjaveldi hið nýja.
Þjóðþingið í Angora, sem hald-
ið var fyrir fimm árum, lýsti yfir
því, að það hefði tekið í sínar
hendur yfirráð alls Tyrkjaveldis,
og nam úr lögum soldáns-tignina.
Var þá lokið soldánsveldi þyí, sem
verið hafði í Tyrkjalöndum síðan
á þrettándu öld; en við völdum
tók hið tyrkneska lýðveldi,
Sú var tíðin, að Tyrkir voru
vanir að deila um, hvort betra
væri að taka upp vestræna menn-
ingu eða halda við hina austrænu.
En þegar Kemal og flokkur hans
Hvaða afskifti geta íslendingar
átt við Pólverja
Hjalti Jónsson framkvæmdarstj.
dvaldi nýlega um tíma í Póllandi
til þess að kynna sér horfur um
verzlunarviðskifti milli Pólverja
og íslendinga. Hefir Morgunbl.
haft tal af honum og spurt hann
tíðinda þaðan að austan og hvern-
ig honum hefði litist á sig þar.
—Eins og þér vitið, segir Hjalti,
var Pólland stórveldi á árunum
1386—1586, en síðan hafa þeir ver-
ið kúgaðir, “lagðir í fjötra jafnt
í borg sem hreysi”, eins og stend-
ur í þjóðsöng þeirra, — landinu
skift milli Rússa, Þjóðverja og
Austurríkismanna. En Pólverjar
eru seigir og kjarkurinn óbilandi.
■■■■■ Ef lyfsalinn hefir það ekki við
Má meðal annars marka það á hencjjna) ,þá láttu hann úvega það
því, að eftir styrjöldina miklu, þá
er þeir höfðu fengið frelsi sitt
viðurkent, börðust þeir í 1% ár
við rauðliða (bolsa) og báru sig-
ur af hólmi.
Hið nýja Pólland er tálið um
388,279 ferkílómetrar, og íbúar um
30 miljónir. Af landinu eru um
183,078 ferkílómetrar í rækt, en
nær fjórði hluti landsins eru
skógar. — Hið ræktaða land skift-
ist þannig:
Hveitiakrar 1 milj. hektara.
Rúgakrar 4.8 milj. hekt.
Byggakrar 1% milj. hekt.
Hafraakrar 2.6 milj. hekt.
Um búpening í landinu má geta
þess, að árið 1924 var talið, að
þar væri 8.8 milj. nautgripa, 5.5
milj. svína, 2.5 milj. sauðfjár, og
50 milj. alifugla. Það sama ár
voru framleiddar í landinu 534,-
620 smál. af sykri í 74 verksmiðj-
um, 52,050 smál. af sýrópi, en
timburframleiðslan er um 21. milj.
VEIKBURDA FÓLK GERT
HRAUST OG HEILBRIBT.
í meir en fjörutíu ár hefir Nuga-
Tone bætt heilsu miljóna manna
og gert þá aftur hrausta og heil-
brigða. Það reynist svona undur-
samlega vel, vegna þess að í því
eru efni, sem styrkja allan líkam-
ann. Því þau bæta matarlystina
og meltinguna, eyða gasi í magan-
um, lækna nýrnasjúkdóma og
blöðrusjúkdóma, höfuðverk og
svima og styrkja vöðva og tauga-
arnar.
Mr. Willie Rabb, Charlotte, N.
C., segir: “Áður en eg fór að nota
Nuga-Tone, tók eg aldrei á heilum
mér, en síðan er eg eins og annar
maður”. Slíkur vitnisburðuh, sem
þessi er óræk sönnun fyrir ágæti
þessa meðals, og ef þú hefir ein-
hverja þá sjúkdóma, sem að ofan
eru nefndir, þá ættir þú ekki að
hika við að.reyna Nuga-Tone. —
Allir, sem meðul selja, hafa það,
frá heildsöluhúsinu.
, . , teningsmetra á ári. Talið er, að
hafði sigrað, þa gengust þeir und-
_. „____x Ikol i jorð þar muni nema 179 mil-
jörðum smálesta, og eftir því eru
Hann giftist þann 11. júní 1925,
önnu, dóttur Bjarna Þorsteins-
sonar, ljósmyndasmiðs í Selkirk,
og konu hans, Bjargar Jónsdóttur
frá Sleðbrjót. Þau Marino og
Anna eignuðust eitt barn, dóttur,
að nafni Myrtle Anna, er dó tæp-
lega hálfs mánaðar gömul.
Foreldrar Marinos: Runólfur
Magnússon og Jóhanna Jó'hannes-
dóttir. Runólfur var sonur Magn-
úsar Rafnssonar á Ástlaugarstöð-
um í Vopnafirði; hann var bróðir
þeirra: iPáls Magnússonar kaup-
manns og Mrs. S. Benson í Selkirk
og Sveins Ijósmyndasmiðs í Min-
neota; er sú ætt úr Fljótsdalshér-
aði. Jóhanna, kona Runólfs, er
Davíðs Stefánssonar og Einars
Benediktssonar, sem svo mjög eru
ólíkir, væri beztur. Páll ísólfsson
telur flokk Davíðs betur fallinn
til þess að spmja lög við og syngja
heldur en flokk Einars, sem sé
einhæfari í því efni, þó raunar sé
hann sönghæfur. Með sérstöku
tillit til þessa, varð niðurstaðan
sú, að leggja til, að flokkur Da-
víðs yrði sendur tónskáldum til
þess að semja lögin við, en flokk-
ur Einars yrði sagður fram á há-
tíðinni. öll var nefndin jafnframt
sammála um að gera þá tillögu og
leggja ríka áherzlu á, að báðir
hlytu flokkar þessir fyrstu verð-
laun, 2,000 kr. hvor. Einnig er
dóttir Jóhannesar Einarssonar, á ^að eintlu^a tillaga nefndarinnar,
Hrappsstöðum í Vopafirði, og
konu hans Þóru Einarsdóttur:
voru ættuð úr Kelduhverfi. Þau
Runólfur og Jóhanna komu hing-
að vestur árið 1893, og settust að
í Selkirk. Þau áttu sex börn: 1.
Bergþóra, gift W. R. Graham,
bónda við Dugald, Man.; 2. Jóhan-
nes, 3. Vigfús, 4. Einar Sveinn, 5.
Jón Aðalbjörn, 6. Marino Runólf-
ur; eru þeir nú allir látnir. Run-
ólfur Magnússon lézt árið 1896,
þann 16. des. Árið 1905 giftist Jó-
hanna aftur Gunnlaugi Frímann
Jóhannssyni. Hann kom vestur
árið 1888, ásamt fyrri konu sinni,
Elínu Jónsdóttur; voru þau ættuð
úr Svarfaðardal. Þau áttu þessi
börn: 1. Jóhann Tryggvi, tin-
smiður í Edmonton, giftur Þuríði
Sigurðsson; 2. Anna, gift Hall-
steini Skaftason, bónda í Argyle;
3. Snjólaug, gift Konráði Good-
man, tinsmið í Winnipeg. Elín dó
árið 1897. Giftust þau Gunnlaug-
ur og Jóhanna árið 1905, eins og
áður er sagt. Gekk hann börnum
hennar í föðurstað og reyndist
þeim eins og bezti faðir. Þau hjón
eru enn á lífi, búa í Selkirk og
njóta virðingar og velvildar þeirra
sem þeir eru kunnugir.
Marino sál. var góðum hæfi'leik-
um búinn; skynsamur í betra lagi,
hagsýnn og laghentur að verki.
Hann var hár og grannur að vexti,
snyrtimannlegur að sjón, viðfeld-
að Jóhannes úr Kötlum verði
sæmdur að minsta kosti 1,000 kr.
verðlaunum fyrir sín ljóð. Síðan
verði hátíðaljóðin öll hrenn prent-
uð saman í einu hefti og gefin út
á hátíðinni. Nefndin vill benda
á, að henni þykir upphafskvæði
Jóhannesar úr Kötlum vel fallið
til söngs við væntanlega guðs-
þjónustu á hátíðinni og gæti há-
tíðarnefndin falið einhverju tón-
skáldi að semja lag við þann
sálm.
Þess skal enn fremur getið, að
hátíðarnefndin hefir frestað að
taka afstöðu ti'l tillaganna, nema
hvað hún þegar hefir ákveðið að
veita Davíð Stefánssyni 1. verð-
laun og að senda Ijóðaflokk hans
til tónskáldanna. Þessi ákvörðun
var tekin nú þegari, vegna þess
að tími er nú orðinn svo naumur
með samning laganna og undir-
búning söngs, að ákvörðun' mátti
ekki fresta. — Mbl.
ALÞINGIS-KANTATAN.
Undirbúningsnefnd Alþingishá-
tíðar hefir á fundi sínum í dag
(22. des.) samþykt óbreyttar til-
lögur dótnnefndar viðvíkjandi
kvæðaflokkunum, nefnilega að
veita Einari Benediktssyni 2000
kr. verðlaun fyrir ljóðaflokk sinn
og Jóhannesi úr Kötlum 1000 kr.
verðlaun fyrir sinn flokk.—Mbl.
ir vestræna menningu, þó að vest-
rænu þjóðirnar hefðu verið þeim
andvígar.
Hinn nýi siður var boðaður af
miklu kaippi og mlskunnarleysi,
undir forystu Mustafa Kemals o"
félaga hans tveggja, ‘Ismets og
Fevzis. Var öll mótspyrna harð-
lega bönnuð. Jafnvel enn sér eng—
in minstu merki lýðstjórnar
Tyrklandi. Ekki hafa sögur far-
ið af meiri grimdarverkum á vor-
um dögum, en framin voru í Tyrkja
veldi í þessari byltingu, og sumir
hinna fremstu og göfugustu stjórn
málamanna, sem engan þátt áttu
I flokkadeilum, voru hengdir á al-
manna færi, af því þeir höfðu
hugrekki til þess að vera á öðru
máli en Kemal.
Lýðveldismenn hafa sætt sig við
landamissi Tyrklands og hafa
enga tilraun gert til þess, að seil-
a't eftir þeim löndum, sem gengið
hafa undan Tyrkjum að undan-
fðrnu. En innan hinna nýju landa-
mæra gætir lítt aðkomuþjóða.
Flestir Grikkir og Armeningar,
sem áður voru á Litlu-Asíu, hafa
ýmist flúið eða verið fluttir úr
landi í hinni mestu eymd. Tyrkir
frá Grikklandi komu í skiftum, en
með því að þeir voru óvanir lofts-
Iaginu í Anatólíu, þá fórust þeir
í þúsunda tali.
Lýðveldisstjórnin tók að ger-
breyta öllu háttalagi þegna sinna
á meðan mikill fjöldi manna
stundi undir hörmungum, sem ekki
verður með orðum lýst. Tyrk-
neska húfan var fyrirboðin og
konum bannað að ganga með slæð-
ur fyrir andliti. Arabiskt letur
var afnumið og latneskt tekið í
staðinn. Tyrkland var um langt
skeið voldugasta ríki Múhameðs-
trúarmanna, og mestur styrkur
þess kom frá þeim þjóðum, sem
þá trú játuðu, en soldáninn í Con-
stantinopel var Kalífi allra Mú-
hameðstrúarmanna —
Nú hafa Tyrkir afsalað sér allri
forustu í trúmálum Þeir láta til-
finningar trúbræðra sinna eins og
vind um eyru þjóta; þeir ráku síð-
asta Kalífann út úr Miklagarði og
settu veraldlegt snið á trúarbrögð
sín og helgisiðu
Höfðingjaveldi og klerkaveldi
er horfið úr Tyrklandi. 1 fyrsta
sinni í sögu Tyrjaveldis er nú far-
ið að sjá fyrir velferð óbreyttra
borgara, og þegar margra' alda
trúaribragðafjötrum hefir verið
varpað fyrir borð, ætla hinir nýju
stjórnendur að reyna að bæta efna
hag bænda í Anatólíu, en þeir hafa
búið við kúgun, eymd og vesaldóm.
Þó að einræði þetta hafi verið
hræðilega grimmilegt, þá hefir
gott leitt af því að sumu leyti, og
sennilega má telja, að þar komist
á vestræn menning og merkileg, á
líkan hátt eins og orðið hefir í
Japan. — Vísir.
kolanámur Pólverja 22.8% af öll-
um kolanámum í Evrópu. Árið
1926 fluttu þeir út 15 miljónir
smál. af kolum og fengu fyrir um
336 milj. z-Ioty (1 sterlingspund er
42 zloty).
Árið 1926 var olíuframleiðslan
í Póllandi 795,936 málestir, og út-
1 flutningur nam 136 milj. zloty.
Enn fremur er framleitt zink og
blý í stórum stíl. Og Salt er unn-
ið úr jörðu í hinum frægu námum
í Wielizka í stórum stíl og flutt út
hundruðum þúsunda smál. saman.
Álít eg að það salt sé mjög heppi-
legt í síld okkar. Fékk eg sýnis-
horn af því og að mínu áliti er
það ágætt.
Árið 1926 voru fluttar út frá
Póllandi vörur fyrir 409.9 milj.
gull-zloty meira en innflutning-
urinn nam.
— Hvernig eru samgöngur inn-
anlands spyrjum vér.
— í byrjun ársins 1926 voru
venjulegar járnbrautarlínur þar
16,955 km. og mjórri brautir um
2,524 km. Árið áður fóru 163,-
845,453 farþegar með brautum
þessum,' og með þeim voru flutt-
ar 62,030,503 smál. af vörum.
—Pólverjar munu vera að hugsa
um að ná sambandi við umheim-
inn í verzlun og viðskiftum? Fá
þeir að njóta Danzig að þar?
— Nei, ekki nema að litlu leyti.
Með friðarsamningunum fengu
Pólverjar- dálitla landsneið alt að
Eystrasalti, fyrir sunnan Danzig,
og þar hafa þeir gert höfn mikla
og veglega, þar sem áður var lítið
fiskimannaþorp, sem “Gdynia”
heitir. Er áætlað, að höfnin muni
kosta um 35 milj. zloty, en líklega
kostar hún talsvert meira. Lengd
hafnarbakkanna er 4,435 metrar
og dýpi er 8—10 metrar. Geta
þar legið saman 25—30 stórskip.
Ætlast var til, að höfnin yrði full-
ger 1929, en það verður víst ekki
fyr en 1931. Þó eru hafnarvirk-
in orðin svo fullkomin, að þar er
nú skipað út 100 þús. smál. á mán-
uði, en Pólverjar gera sjálfir ráð
fyrir, að sá útflutningur verði
kominn upp í 1 milj. smál. á mán-
uði 1930. Höfnin er skínandi fall-
eg og er henni skift I: flotahöfn,
kolahöfn, fiskihöfn o. s. frv. Eru
hafnargjöld þar mjög lág, og vatn
kostar t. d. ekki meira en um 50
aura smálest.
— Hvernig leizt yður á, að
verzlunarsamband gæti tekist með
Pólverjum og íslendingum? Geta
íslendingar ekki selt Pólverjum
síld. Tel eg engan efa á því, að
með vöruskiftaverzlun getum við
selt Pólverjum mikið af okkar
framleiðslu, og fengið í staðinn
vörur frá þeim, er við bráðnauð-
synlega þurfum að nota, og jafn-
vel með betra verði en annars-
staðar. Þær vörur, er eg álít, að
við getum með hagnaði keypt frá
Póllandi, eru: rúgur, hveiti, hafr-
ar, kartöflur, sykur, timbur, cem-
ent, kol og salt.
En til þess nú að gefa yður dá-
lítið sýnishorn af innflutningi
Pólverja, skal eg minnast á síld-
ina. — Árið 1927 keyptu Pólverj-
ar 79,097 smál. af síld frá Bret-
landi, eða um % miljón tunnur;
frá Noregi hér um bil 8 þúsund
smá'l., og frá Danmörku um 40
mál. Þenna markað er hægt að ná
í að einhverju leyti, og mundi
vera hagkvæmt að kaupa af Pól-
verjum salt að vorinu og borga
svo með síld seinni hluta sumars.
En svo höfum við aðra vöru að
bjóða þeim, og það er ullin. Sein-
ustu árin hafa Pólverjar komið
upp hjá sér mörgum verksmiðjum,
þar á meðal ullarverksmiðjum, og-
nota þær afar mikið af innfluttri
ull.
Sjálfsagt mætti líka fá þar
markað fyrir hinar ódýrari teg-
undir af saltftski okkar, og svo
lýsi, því að í gegn um Pólverja
getum við náð til Rúmena. sem
nota mikið af þeirri vöru.
En til þess að viðskifti geti tek-
ist milli íslendinga og Pólverja,
álít eg að stofna þurfi félags-
skap milli þeirra, og tvær væri
skrifstofurnar, önnur hér í Rvík
og hin í hinni nýju hafnarborg
Pólverja, Gdynia.—Mbl.
Rússneskir bændur
Helzta vandamál og viðfangs-
efni ráðstjórnarinnar í Moskva,
er rígur sá, sem óðum er að magn-
ast milli bænda og borgarbúa í
Rússlandi. Liggur stjórninni það
mik'lu þyngra á hjarta en “heims-
byltingin.”
Bændur verða að greiða þunga
skatta. Þeir verða og að greiða
hóflaust verð fyrir iðnaðarvörur,
sem þó eru næsta lélegar. Þeir,
sem þó eru meginhluti rússnesku
þjóðarinnar, eru kúgaðir til þess
að bera uppi iðnað borganna, sem
þó er harla ómerkilegur, og þeir
verða að vinna fyrir öreigalýðn-
um, sem foráðamenn ráðstjórnar-
innar eiga upphefð sína að launa.
í rússneskum blöðum hafa nú
birzt greinilegar frásagnir um
uppþot og ofbeldisverk bænda, og
má af þeim marka, að fjandskap-
urinn milli bænda, og borgarbúa
er orðinn eins og falinn eldur,
sem getur blossað upp, þegar að
minst varir.
Hvervetna um ráðstjórnarríkið
í Rússlandi hafa árásir verið
gerðar á embættismenn og “frétta
ritara bæjanna”, en það eru blaða-
menn kommúnista, er senda frétt-
ir úr sveitaþorpum, en bændur
telja þá njósnara stjórnarinnar. —
Meðal þeirra, sem drepnir hafa ver-j
ið, eru fjórir formenn héraðs-
stjórna. Sum o'fbeldisverkin hafa
verið framin á opinberum fundum
og stundum hafa yfirvöld sveitanna
neitað að vernda þá, sem orðið
hafa fyrir árásum.
Blöð ráðstjórnarinnar kenna hin-
um ríkari bændum um uppþot þessi
Frá Islandi.
sild og fengið þaðan nauðsynja- j0? heita þeim afarkostum. En hvort
vörur í staðinn með hagnaði fyr-
ir báða? spyrjum vér.
— Eins og þér sjáið á því, sem
eg hefi sagt áður, þá eru íbúar í
Pó'llandi um 30 miljónir og þeir
flytja út mikið af vörum, sem við
notum, og flytja inn mikið af
vörum, sem við framleiðum, t. d.
sem það er rétt eða rangt, þá er
auðsætt, að fylgi hinna efnaðri
bænda er mjög mikið, og þó að þeir
verði hörðu beittir,, þá er alls ekki
sennilegt, að bót verði ráðin á þess-
um ágreiningi, sem á sér djúpar
rætur, og varðar fjárhag allra
stétta.'—Vísir—Lausl. þýtt.
Reykjavík, 12. des. 1928.
Áætlun um ferðir Eimskipafé-
lagsins næsta ár er nú komin út. j
Gullfoss kemur hingað -1. janúar
og Lagarfoss 20. janúar, og eru
það fyrstu ferðir félagsskipanna
hingað á árinu. Hamborgarferð-
unum hefir verið fjölgað að
nokkru frá því, sem verið hefir, á
þessu ári.
Sjómannafélagið hefir sagt upp
samningi sínum við Eimskipafélag
ið frá næsta nýári og gert kröfur,
sem stjórn félagsins hefir ekki
séð sér fært að ganga að.
Aftur á móti hefir stjórn Eim-
skipafélagsins boðið að framlengja
núverandi samning við Sjómanna-
félagið. Hafa stjórnir félaganna
átt einn viðtalsfund um málið.
Frá ársbyrjun til októberloka
þ. á. hafa 379 lifandi refir verið
fluttir úr landi. Verðmæti þeirra
er talið 109,560 kr., eða rúmar 289
kr. fyrir hvern. Refaræktin er
sýnilega að verða arðvænleg * at-
vinnugrein hér á landi, og þarf
nú meira en tvö markaðshross til
þess að jafnast á við einn ref að
verðmæti.
Garnir hreinsaðar og satlaðar,
hafa verið fluttar út á þessu ári,
til loka októbermán., fyrir rúmar
144 þús. kr. — Árið sem leið, nam
útflutningur þessarar vöruteg-
undar tæpum 72 þús. kr., og hefir
hann því tvöfaldast á þessu ári
í októbermán. síðastl. var flutt
til útlanda 427,026 kg. af frystu
kjöti og er verðið talið 387,800 kr.
í fyrra nam útflutningur á frystu
kjöti 226,745 kr., en verðið var þá
195,360 kr. — Þá var og flutt út
kælt kjöt fyrir 32,610 kr., en af
þeirri vörutegund hefir ekkert
verið flutt út á þessu hausti.
1. þ.m. voru þessir landar vorir
sæmdir þessum heiðursmerkjum
Fálkaorðunnar: Stórriddari með
stjörnu: Hæstaréttardómari Páll
Einarsson. Stórriddari: séra Val-
dimar O. Briem, vígslubiskup og
Guðmundur Sveinbjörnsson skrif-
stofu"’tjóri. Riddarar: séra Hálf-
dán Guðjónsson, vígslubiskup, sra
Ólafur Ólafsson fríkirkjuprestur,
frú Bríet Bjarnhéðindóttir, Þor-
leifur Jónsson póstmeistari, Jó-
hannses Sigfússon f. yfirkennari,
Sigurður H. Kvaran f. héraðlækn-
ir, Sigurður Kristjánsson f. for-
leggjari og bóksali, Gísli Johnsen
konsúl, Magnús Friðriksson f. óð-
alsbóndi á Staðarfelli, Pétur Jóns-
son óperusöngcari.
Emil Walter, fyrrum sendisveit-
arritari Tékkóslóvaka í Stokk-
hólmi, er nú orðinn skrifstofu-
stjóri í utanr.ráðuneytinu í Prag.
Hefir hann nýlega fengið. viður-
kenda doktorsritgerð eftir sig. og
ver hana á næstunni. Fjallar hún
um “skyld efni í bókmentum Is-
lendinga og Tékka og Færeyinga
og Tékka”, og er einn kaflinn um
ílenzka sálma af tékkneskum upp-
runa. í árbók sænsk-íslenzka fé-
lagsins hefir hann skrifað langa
ferðalýsingu um ilsland. Innan
skamms kemur út) vönduð útgáfa
að þýðingu Walters á Gylfagynn-
ingu og einnig hefir hann lokið
við þýðingu á Vatnsdælu. Er hr.
Walter óþreytandi í því að auka
þekkingu landa sinna á íslandi og
íslenzkum bókmentum. — Vísir.
Mýrdal í des. 1928.
Tíð hefir verið hér einmunagóð
í sumar og vetur, það sem af er,
að eins snjóað lítið eitt í dag (2.
des.)
Hey víðast með minna móti og
sumstaðar í allra minsta lagi.
Slátrun sauðfjár hér í Vík með
mesta móti í haust, eða um 20
þús., og þó venju meira flutt af
fé til Vestm.eyja og Reykjavíkur.
Söimuleiðis hafa Öræfingar nú
slátra heima hjá sér, en ekkert
rekið hingað.
Töluverð brögð hafa verið að
bráðapest í sauðfé og lítt stoðað
þótt bólusett hafi verið. Eftir því
sem næst verður komist, munu
full 300 sauðfjár, mest lömb, vera
dauð úr sýkinni í haust, að eins
hér í Mýrdal.
Jarðeplauppskera með allra bezta
móti.
Þ. 10. f. m.f var hér efra norð-
austanstormur með slyddubyl. í
veðri þessu strandaði enskur tog-
ari á Mýrdalssandi og þá brotnaði
radiodtækjastöng Dyrhálaeyjavit-
ans, sem nú er aftur komin í lag.
Fyrir skömmu andaðist hér
roskin kona, Eiín Ingvadóttir, á
Skaganesi.—Vísir.
Borgarnesi, 8. des. 1928.
Nýlátinn er pi'ltur á Kvígsstöð-
um í Andakílshreppn, Auðunn að
nafni, sonur Vigfúsar bónda þar.
Inflúensa gengur bæði í Borg-
arnesi og eins upp um sveitir.
í Stafholtsey hefir komið upp
taugaveiki. Lágu þrír menn í
henni. Eru á batavegi.
Tíðarfar óstöðugt. Slæmt á hög-
um. — Bráðapestar hefir orðið
vart á stöku stað, en menn hafa
ekki mist nema eina og eina kind^
nema á Hamraendum, Sigurður-
bóndi þar mun hafa mist um 20
kindur úr bráðapest.
Seyðisfirði 9. des. 1928.
Hæ j ;i|r s t j órn ;ilr f u n du r samþykti
! í 'gær tillögu borgarafundarins í
Fjarðarheiðarvegarmálinu, þann-
ig, að bærinn skuldbindi sig til
i þess að greiða 40 þús. kr. gegn
því, að byrjað verði á veginum
ekki seinna en 1930 og honum
haldið viðstöðulaust áfram og
fullgerður á 5 árum.
Á því árabili greiðir bærinn
með jöfnum greiðslum tillag sitt.
Samþykt með 5: 4, þeirra íhalds-
manna Eyjólfs Jónssonar, Sigurð-
ar Antóníussonar, Sveins Arn-
grímssonar og verkamanna full-
trúans Brynjólfs Eiríkssonar.
| 1 janúar fer fram kosning 3
I manna í bæjarstjórn til eins árs.
— Vísir.
Bálför
Magnúss Kristjánssonar.
(Tilynning frá sendiherra Dana).
Lík Magnúss Kristjánssonar
fjármálaráðherra var borið á bál
á föstudaginn á Bispebjerg. Var
það mjög hátíðleg athöfn. í blóm-
um skreyttri málmhvelfiugu inst
í kapellu bálstofunnar, stóð kist-
an, sveipuð íslenzkum fána og
kreytt ótal Mómveigum. Þar voru
m. a. blómsveigar frá konungi, ís-
lenzku stjórninni, Alþingi, sendi-
herra íslands, íslandsbanka og
bankaráði, Eimskipafélagi fs-
lands, forsætisráðherra Dana, ráð-
gjafanefndinni og Dansk-islandsk
Samfund. Viðstaddir voru: Jón
Sveinbjörnsson konungsritari, all-
ir starfsmenn sendiherraskrifstof-
unnar með sendiherra í broddi
fylkingar, fjöldinn allur af ís-
lendingum í Kaupmannahöfn, for-
sætisráðherra Dana og utanríkis-
ráðherra, Petersen skrifstofústjóri
og allir ráðgjafanefndarmennirnir
og margir sendiherrar erlendra
þjóða.
íslenzkir stúdentar sungu fyrst
tvo íslenzka sálmá og síðan flutti
séra Haukur Gíslason ræðu á ís-
lenzku. Þá söng frú Dóra Sigurðs-
son “Kallið er komið”. Síðan var
rekunum kastað á kistuna og þvi
næst var hún látin síga niður í
bálið, en á orgelið var leikinn.
þjóðsöngur íslendinga. Að lok-
um þakkaði Sveinn Björnssoni
sendiherra með nokkrum velvöld-
um orðum hluttekninguna, fyrir
hönd ættingja hins framliðna og
stjórnar Islands. — MbL.