Lögberg - 05.06.1930, Blaðsíða 1
43. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN 5. JÚNÍ 1930
NÚMER 23
Indíánastúlkan
ströndinni
Eftir R. W. Noble.
a
Dr. B. J. BRANDSON,
fulltrúi Canadastjómar á Alþingishátíðinni.
Hópur hátíðargesta
lagður af stað heim
Síðastliðið þriðjudagskveld,
lagði íslendingahópurinn héðan úr
borginni, sá .er siglir til Revkja-
ví'kur með Cunardskipinu “An-
tonia”, þann 6. þ. m., af stað aust-
ur að hafi. Freklega hundrað og
fimtíu manns, flest íslendingar,
voru í hópnum, að því er blaðinu
Manitoba Free Press segist frá.
Nokkrir voru farnir austur á
undan, svo sem leiðtogi hópsins
og fulltrúi Canadastjórnar, Dr. B.
J. Brandson, er lagði af stað síð-
astliðinn laugardag og enn aðrir
fóru af stað í gær (miðvikudag).
Fjölmennur flokkur íslendinga og
annara gesta, víðsvegar að úr
Bandaríkjunum, mætir Winnipeg-
hópnum í Montreal, á leið til ís-
lands með sama skipi.
Úr bænum
Séra Carl J. Olson var staddur
í borginni á þriðjudaginn og mið-
vikudaginn í þessari viku.
Séra K. K. Olafson, forsetí
kirkjufélagsins, var staddur í
borginni á miðvikudaginn.
Marino Ó. Olafson, einn af son-
um séra Kristips K. Olafsonar,
útskrifaðist (B.A.) af St. Olaf
College, Northfield, Minn., hinn
3. þ. m. Hann hefir sérstaklega
undirbúið sig undir kennarastöðu.
Mr. og Mrs. Jacob Wopnfjörð,
lögðu af stað ásamt syni sínum
vestur á Kyrraafsströnd síðast-
liðinn sunnudag. Gerðu þau ráð
fyrir að dvelja þar í fimm til sex
mánaðatíma eða jafnvel setjast
þar að. Fylgja þeim hugheilar
hamingjuóskir hinna mörgu vina
þeirra hér í borginni.
Ef ungu mennirnir, sem þessa
sögu segja, hefðu ekki sterkar lík-
ui henni til sönnunar, mundu
margir freistast til þess að halda,
að hér væri einungis um ofsjónir
að ræða, og þessi fagra stúlka,
með leikhæfileikunum, hefði aldr-
ei verið til.
Dóttir Indíánahjónanna var
yndislega fögur. Regluleg feg-
urðargyðja frá hendi náttúrunn-
ar , sem dró að sér athygli jafnt
manna sem kvenna, þá sjaldan
hún kom á Winnipeg ströndina
(Winnipeg Beach) til þess að
kaupa smávegis nauðsynjar handa
heimilinu. Varir hennar voru
þunnar og lýstu djúpri viðkvæmni.
Augu hennar voru ímynd dýrð-
arásjónu sólarlagsins og þá sjald-
an það vildi til, að hún sást brosa,
skáru tennurnr af eins og glitr-
andi perlur við móleitt hörundið.
Hún horfði stundum með djúpri
athygli á loftvagnahjólið (Coast-
er) á ströndinni. Stóð hún þá
stundum saman hjá girðingunni,
þar sem sízt yrði tekið eftir henni
og hló hjartanlega með sjálfri
sér, þegar vagnarnir svifu niður
og fólkið stóð á öndinni.
Sjaldan kom hún niður á strönd-
ina án þess að staðnæmast hjá
hestaréttinni og klappa og strjúka
litlu hestunum með blíðlegu brosi.
Sérstaklega lét hún vel að skjótt-
um fola, gaf honum æfinlega epli
og talaði við hann allskonar gælu-
orð ýmist á ensku eð Indíána
máli.
Hún var dóttir Indíána hjóna,
sem heima áttu milli Netley og
Matlock; hún átti tvo bræður,
annan 9 og hinn 14 áragamlan,
.og eina systur, hér um bil-sjö ára.
Svo mátti segja, að hún gengi
systkinum sínum í móðurstað.
Faðir þeirra var ræfill, sem eyddi
mestu af tímanum í Winnipeg, en
móðir þeirra var oftast ýmist í
Selkirk eða Winnipeg, vann þar
bvað sem hún gat fengið að gera,
og sendi dóttur sinni alt, sem
henni innheimtist. Dóttirin
ÁRNI EGGERTSSON,
fulltrúi Canadastjórnar á Alþing-
ishátíðinni.
I. INGALDSON,
fulltrúi fylkisþingsins í Manitoba
á Alþingishátíðinni.
Mr. Sigurður Sigurðsson, kaup-
maður frá Calgary, Alta., var
staddur í borginni fyrri part vik-
unnar,. Hann var á leið til Aust-
ur-Ganada í verzlunarerindum.
Á hvítasunnudag (8. júní), mess-
ar séra Sig. Ólafsson í Riverton,
far þar fram ferming og altaris-
ganga. Messan byrjar stundvís-
lega kl. 2 e. h.
Þann 15. júní (trínitatis) mess-
ar séra Sig. Ólofsson í Geysis-
kirkju, fer þar fram ferming og
altarisganga. k Messan byrjar
stundfvíslega gl. 2 e, h.
Kvöldmessa í Árborg, kl. 8
sama dag.
Kirkjuþingið 1930
Fertugasta og sjötta ársþing Hins evangeliska lút-
erska Kirkjufélags Islendinga í Vesturheimi verður
haldið í kirkju St. Páls safnaðar í Minneota, Minn.,
frá 18.—22. júní, 1930.
Þingsetningarguðsþjónusta með altarisgöngu fer
.fram miðvikudaginn þann 18. júní, kl. 8 að kveldinu.
Söfnuðir Kirkjufélagsins geri svo vel að kjósa er-
indsreka á þingið eftir því, sem þeim er heimilt að lög-
um, og embættismenn og fastdnefndir minnist })ess, að
skýrslur þeirra eiga að vera tilbiínar og leggjast fram
á fyrsta þingdegi.
Fjárhagsár Kirkjufélagsins endar 10. júní ár hvert,
og ættu því öll gjöld og tillög til málefna Kirkjufélags-
ins að vera komin til féhirðis fyrir þann tíma og helzt
nokkru áður. Nú þegar árferði er með erfiðara móti,
reynir á trygð allra kristindómsvina, að láta ekki mál-
efni kirkjunnnar sitja á liakanum.
Dagsett í Glenboro, Man., 2. apríl, 1930.
K. K. Ó,LAI1SON, forseti Kirkjufélagsins.
stakt athygli; en þá skeði nokk-
uð,' sem þeim þótti einkennilegt;
kvenmannsrödd heyrðist frá kof-
anum og rak hún upp hátt angist-
aróp. Ljósið hvarf á sama augna-
bliki og alt var kyrt og hljótt.
og hafi þau verið þannig, að eig-
andinn hljóti að hafa verið leik-
kona. Á kistunni segir hann að
hafi verið límdur á hliðina reglu-
legur leikhússseðill.
Báðir þessir menn höfðu lýst
umhverfis sig í kofanum með
vasaljósum sínum. Þeim kemur
ekki saman um það, hvað hafi
verið þar inni; hitt eru þeir sam-
mála um, að þeir hafi báðir séð
þessi fínu föt á jörðinni fyrir
utan kofann, sömuleiðis töskuna.
Þeim ber einnig saman um það,
að stúlkan hafi sagt sér, að hún
vildi hverfa aftur til sinna fyrri
lifnaðarhátta og reika um strend-
ur vatnanna frjáls eins og fugl-
inn fljúgandi og áhyggjulaus eins
og “akursins liljugrös”. Hún sagði
þeim, að hún hefði verið á leik-
sviðunum eystra og sér hefði
dauðleiðst það.
Eitt sumar hafði hún ferðast
með leikflokki, eftir því sem hún
sagði þeim félögum stillilega og
sannfærandi; hún hafði komið
fram á leiksviði og endað með því
að vinna sér einróma frægð á
Broadway leikhúsinu í New York
í söngleik, þar sem sungin voru
tvö Indíánakvæði, undir svo fögru
lagi, að þau eru enn í dag sung-
in af öllum þeim í Vesturheimi,
sem hljómlist unnar.
Þegar þeir félagar ætluðu aft-
ur inn í kofann, varnaði hún þeim
þess, en sagði þeim meira af hög-
um sínum. Hún sagðist vilja
flytja aftur á æskuheimili sitt,
fara þangað með “krakkana” frá
Winnipeg, þar sem þeir hefðu
verið í lélegu nágrenni, og láta
þá lifa frjálsa og fría, heilnæmu
og eðlilegu lífi eins og þeir hefðu
gert heima á yngri árum. Að því
Morð framið í Winnigeg
A miðvikudagskveldið í vikunni
sem leið, var maður að nafni
Wasyl Baran, myrtur að heimili
sínu, 447 Garlies Str., Wdnnipeg.
Hann var einn heima, en þegar
kona hans kom heim seint um
kveldið, rann hún mann sinn dá-
ínn, með byssuskot gegn um höf-
uðið. Enn sem komið er, virðist
lógreglan enga hugmynd hafa
um, hver þetta verk hefir unnið.
Islenzk hjúkrunarkona
Meiri hraði
Capt. Roscoe Turner flaug í
vikunni sem leið, frá New York
til Los Angeles á 18 klukkustund-
um og 44 mínútum. Það er 26
mínútum minna en Capt. Frank
M. Hawkes var að fljúga þessa
sömu leið 1929. Kom Turner við
í Wichita, og stóð þar við í fáein-'
ar minútur. Hlann! fékk tölu-
verðan mótvind, sem tafði hann
æði mikið. Annars sagðist hann
j mundi hafa komið til Los Angel-
es svo sem klukkutíma fyr.
Miss Margrét Brandson
! dóttir þeirra Dr. og Mrs. B. J.
Tunglið var komið upp og dökk-
ir kveldskuggar gerðu alt leynd-
ardómsfult og skuggalegt um-
hverfis Indíánakofann, þegar þeir
félagar komu þangað með vasa-
ljós, til þess að fannsaka þau
fyrirbrigði, sem -þeir höfðu orðið
varir við.
Þegar þeir komu að kofanum,
var þar Indíánastúlka grátandi
fyrir utan dyrnar; hún var klædd
í óbrotinn, fornan léreftskjól og
hárið einkennilega úfið; hún var
í bómullarsokkum, sem hrukkuð-
ust niður á ökla og hafði á fótum
sólalausa eltiskinnsskó. Hún tal-
aði við þá á hreinni og góðri
ensku; sagðist hún vera alein'er hana sjálfa snerti, sagðist hún
þarna í kofanum, bað þá að lofaj einungis þrá það, að gleyma því
sér að vera einni, og kvaðst vera
alveg óhult, því,f?kkert hefð' Vnrv
ið fyrir, sem hræðast þyrfti.
Geislarnir frá vasaljósum
þeirra félaga höfðu skinið á fata-
tösku, sem var þar úti fyrir, og
sáu þeir hana nokkurn veginn
greinilega. Hún var alls ekki lík
þeim töskum, sem Indíánar hafa
venjulega á norðurhluta Aðal-
vanb| strætis í Winnipeg, eða í litlu
sér inn nokkur cent öðru hvorui bæjunum í Vestur-Canada, held-
með því að selja sumargestumi Ur var það fínindis ferðataska úr
ber og egg.
ágætu leðri; en fyrir utan kof-
Einn góðan veðurdag hvarf ölljann, umhverfis töskuna, voru föt,
Indíána fjölskyldan úr litla kof-j sem kæruleysislega% hafði verið
anum. Var sagt, að hún hefði I fleygt þar til og frá, en svo fín,
fyrst frið til Selkirk og síðán til
Winnipeg. Nokkru seinna fluttu
sig fáeinir sumargestir þangað
nálægt, sem Indíánaf jölskyldan
hafði verið. Kusu þeir fremur
næðið og kyrðina uppi í landinu,
en hávaðann og gauraganginn á
ströndinni.
Svo var það kveld eitt í ágúst-
mánuði, hér um bil fjórum árum
seinna., Þvingandi hiti hafði ver-
ið um daginn og svo var enn.
Létt móða gaus upp úr mýruhum
og fylgdi henni svo mikill flugna-
avargur, að engu var líkara en
dökkum skýjum. Sólin var ný-
lega sígin í vatnið og fáeinar
stjörnur tindruðu á heiðum himn-
inum. Langt uppi með vatninu
heyrðist hljóðfærasláttur, sem
barst í kvöldloftinu frá hljóm-
skálanum í Matlock yfir skógar-
í’jóðrið.
Þrír sumargestir, sem flutt
höfðu í lítinn kofa öðru megin
við rjóðrið beint á móti Indíána
býlinu, voru að tala saman um
það, sem við hafði borið um dag-
inn: sundið eftir hádegið, ferð-
ina eftir nauðsynjavörum til Win-
nipeg Beach, o. s. frv. Þeir sátu
umhverfis haug, sem kveikt hafði
verið í og risu upp frá honum
reykjarstrókar, sem breyttust í
allskonar myndir í longkyrru
kveldloftinu.
Fyrst héldu þeir félagar, að það
væri Ijós fró vasalampa einhvers
forvitins náunga, sem væri að
skoða kofann, en það var ekki, því
ljósið var kyrt í kofanum. Það
var auðsjáanlega dauft olíu-
lampaljós. Hér um bil í heila
klukkustund sáu þeir þetta ljós,
án þess að gefa því nokkurt sér-
að þau hefðu fullnægt vandlát-
ustu hefðarkonum landsins.
Einn þeirra félaga fór inn í
kofann; kvaðst hann hafa séð
Iukt liggjá þah á regnvatnstunnu
í einu horninu; hafði hún oltið
um og ljósið sloknað. Niðri á
gólfinu í sama horninu kvaðst
hann hafa tekið eftir stórri svína
feitis fötu fullri af berjum, og
eggjagrind með hér um bil 5—6
hænum í, sem hvorki hreyfðust
né létu til sín heyra, og þótti hon-
um það einkennilegt.
Annar þeirra, sem inn í kofann
fór líka, heldur því fram þann
dag í dag, að þar hafi hvorki
verið hænsni né ber — hann
fullyrðir það jafnvel, að þar hafi
engin lukt né lampi verið, — aft-
ur á móti kvaðst hann hafa séð
opna klæðakistu fulla af fötum
Lætur vel af sér
! Brandson, hefir nýlokið prófi í
I hjúkrunarfræði við Yale háskól-
ann, með fyrstu ágætiseinkunn.
i Miss Brandson er tæplega tuttugu
I og tveggja ára að aldri. Hún sigl-
ir til íslands ásamt föður sínum
á föstudaginn kemur, þann 6. þ. m.
Mussolini sagði nýlega í ræðu,!
sem hann hélt fyrir 100,000
manna, að nú ætti sinn stjórn-
málaflokkur, Fascistarnir, enga ó-
vini, eða verulega mótstöðumenn,'
lengur heima fyrir, og nú óttaðist
ítalia enga útlenda óvini.
W. H. PAULSON,
fulltrúi Saskatchewanfylkis
á Alþingishátíðinni.
að hún hefði nokkur sinni “notið
lífsins,” eins og hún komsi að
orði.
Hún sagði þeim félögum, að
hún hefði brent sig, þegar luktin
valt út af óvart og ljósið slokn
að; þess vegna kvaðst hún hafa
hljóðað upp yfir sig. Þegar þeir
mintust þess, að ljósið hafði ein-i
mitt slokknað samtímis því að þeir
heyrðu hljóðið, trúðu þeir orðum
hennar; svo kvöddu þeir hana og
fóru heim í kofa sinn aftur, því
hún bað þá að láta sig vera cina
í kofanum og sagði að sér væri
engin hætta búin. Þegar þeir
voru farnir, sáu þeir hana fara
inn í kogann.
Sumargestirnir voru latir og
værukærir; þeir sváfu fram yfir
hádegi næsta dag; þá fóru þeir í
sundfötin og lögðu af stað til
Matloch til þess að synda. Á
leiðinni ætluðu þeir að heim-
sækja Indíánastúlkuna; en þeir
gripu í tómt, engin lifandi vera
var í kofanum; þar var ekki svo
mikið sem vatnstunna, sem einn
þeirra félaga sagðist hafa séð í
kofanum kveldið áður; þar var
heldur ekki fatakistan, sem einn
þeirra lýsti svo greinilega; þar
voru engin ber og engin hæns; og
alls engin merki þess, að nokkur
mannleg vera hefði stigið þar
fæti síðan Indíánafólkið fór það-
an burtu fyrir mörgum árum.
Enginn í nágrenninu vissi held-
ur ti 1 þess, að Indíánastúlkan
hefði komið aftur, þótt þeir héldi
■ spurnum fyrir um hana. Gamla
fólkið, sem þekt hafði Indíána-
fjölskylduna og sérstaklega stúlk-
una, efaðist um, að nokkur fótur
væri fyrir þessari sögu, en ein-
kennilegt er j[)að, að þótt sum-
argestirnir, sem þetta sáu, hefðu
aldrei séð né þekt Indíánafjöl-
skylduna eða stúlkuna, þá lýstu
þeir samt vexti hennar, útliti og
framkomu svo vel, að lýsingin
var talin nákvæmlega rétt af
þeim, er hana þektu. Sömuleiðis
stóð alt heima, sem hún hafði
sagt þeim um fólk sitt.
Þessi viðburður hefir aldrei
verið skýrður; hann er enn þá ó-
ráðin gáta, og öll líkindi eru til,
að svo verði framvegis. Kofinn
er að fúna niður smám saman, og
sagan hefir engan endir.
Sig. Júl. Jóhannesson, þýddi.
Dr. Frank Herbert Peterson.
Þingslit.-- Kosningar
28. júlí
Sambandsþinginu "í Ottawa var
slitið á á-föstudagskveldið í vik-
unni sem leið og þingið jafnframt
leyst upp af landstjóranum. Þ>.
þegar ákvað stjórnin að almenn-
ar kosningar skyldu fram fara
mánudginn, hinn 28. júlí. Eru
r.ú flestir þingmennirnir frá
Vestur-Canada komnir heim til
sín, eða eru um það leyti að kon;a.
Verður nú kosningabardaginn
þegar hafinn, og er búist við að
hann verði harður mjög, en það er
hann nú reyndar æfinlega.
Að kaupa áfengi er
ekki bgabrot
Samkvæmt nýgefnum úrskurði
hæstaréttar Bandaríkjanna, er
það ekki lagabrot, að kaupa á-
fengi þar í landi af vínbruggur-
um og vínsmyglum. Sá einn er
Þann 14. maí síðastliðinn, út-; sekur við lögin, sem áfengið sel-
skrifaðist af Manitoba læknaskól- j ur, en ekki sá, sem kaupir, sam-
anum, Dr. Frank Herbert Peter-| kvæmt Volstead lögunum. Að
son, sonur Stefáns iPéturssonar vísu skipa lögin svo fyrir, að eng-
frá Miklahóli í Viíjvíkursveit, og
konu hans Rannveigar Jónsdótt-
ur frá Miklabæ í 'Óslandshlíð.,
bæði úr Skagafjarðarsýslu. Hinn
inn megi kaupa áfengi, nema hann
hafi til þess leyfi frá stjórninni.
En dómararnir líta svo á, að hér
sé aðeins átt við það, er menn
ungi læknir er ekki fullra 25 ára | kaupa áfengi af þeim, er rétt
og hefir gengið vel gegn um öll I hafa til að selja það, til lækn-
þessi löngu skólaár. Þetta síðast-
liðna ár hefú'' hann starfað á
Winnipeg General Hospital, og
verður þar framvegis einn af
hinum föstu læknum. Tengda-
bróðir hans, Mr. Frank Fredrick-
son, hefir lagt sig mikið fram
um, að greiða götu þessa unga og
efnálega mentamanns á náms-
braut hans.
inga, iðnaðar o. s. frv., en ekki
við hina, sem hafa áfengi ólög-
lega. Þetta breytir engu frá því
sem verið hefir, því stjórnin hef-
ir litið svo á, að sér bæri ekki að
koma gram ábyrgð á hendur þeim
sem vín keyptu, heldur að eins
þeim, sem það seldu. En nú vita
menn fyrir víst, hvernig ber að
skilja lögin í þessu atriði.
SIGTRYGGUR JÓNASSON,
fulltrúi Canadastjórnar á Alþingishátíðinni.