Lögberg - 23.10.1930, Qupperneq 5
LÖGRERG. FIMTUDAGINN 23. OKTÓRER 1930.
Bla. 5.
Dveljið um jólin o!g nýárið í
yðar forna föðurlandi. Sigl-
ið á einu hinna stóru Cunard
ikipa frá Montreal—afbragðs
farrými, fyrirtaks fæði og
fyrsta flokks aðbúð.
Sérstök Jólaferð (undir um-
sjón Mr. Einars Lindblad)
með S.S. “Antonia” 21. nóv-
ember til skandinavisku land-
anna. Lágt verð til stór-
borga Norðurálfunnar.
Leitið upplýsinga á yðar eig-
in tungumáli.
J70 Maln Sl Wlnnlpeft
, - Canadian Service “
1840- 1930
Vikulegar siglingar frá.
Montreal til Evrópu
fram að 28. növ., eftir
það frá Halifax. )
menn, er mestan íþáttinn áttu í hin-
um ágætu viðtökum Færeyin'ga. —
Skal þá sögunni haldið áfram.
Hinn 26. júlí var risið úr
rekkju árla dags og haldið út á
völl að æfa. Völlurinn er stór og
upphækkaðir “pallar” frá náttúr-
unnar hendi á alla vegu, því hann
er umkringdur lágum, 'grasigrón-
um hæðum. Var mikið erfiði að
ryðja þennan völl og er hann góð-
ur, nema vesturhluti hans er með
smátorfi enn þá. Aðalgallinn er
þó skurðurinn, sem er í kring um
hann allan og ávalt með vatni, svo
knötturinnve ijðu'r mjög blautur
og þunlgur, þegar hann lendir þar
í. En þetta verður lagað áður en
langt um líður.
Að æfingunni lokinni var hald-
ið heim á gistihúsið aftur. Við
settum nú íslenzka fánann út um
einn gluggann á 'gistihúsinu og
þar blakti hann síðan meðan við
avöldum í Þórshöfn. Á erlendum
vettvangi finnur maður bezt hvers
virði fáninn er og hve mikið við
megum þakka þeim mönnum, sem
bezt börðust fyrir því að vér get-
um nú, hvar sem er um víða ver-
öld, sýnt vort eigið þjóðarmerki.
í fánanum sáum við landið okkar
og þjóðina, sem að baki honum
stendur, dg hann minti okkur á
að berjast með sæmd og til sæmd-
ar í knattspyrnu orustunni.
Við gengum svo um bæinn
nokkra stund og skoðuðum okkur
um. Þórshöfn er mjög vinalegur
bær og þrifalegur. Göturnar eru
að vísu ekki breiðar, en þær eru
margar og nokkrar þeirra eru með
háum, stórum trjám á báða vegu.
Fyrir framan flest húsin eru
blómgarðar með mörgum háum og
fallegum trjám, miklu hærri en
hér hjá okkur í Reykjavík. Prýð-
ir þetta mjög bæinn og eru Þórs-
hafnarúar frömri Reykvíkingum
á þessu sviði. Einni'g er mikið af
flaggstöngum fyrir framan hús-
in og á þeim bæði danskir og fær-
eyskir fánar. í Þórshöfn er mest
af timburhúsum og þeim flestum
vel við haldið. í bænum er vatns-
veita og rafmagn og önnur þæg-
indj, sem nauðsynleg eru hverjum
fyrirmyndarbæ. Mikið er einnig
hí túnum. Þar er stór spitali og
heilsuhæli fyrir uta.n bæinn.
Ernnig nokkur önnur stórhýsi. —
Almenn velmegun virðist vera í
Þórshöfn og allir hafa nóg að
starfa. Mikið er þar af sjálfstæð-
um mönnum, sem eiga hús og lít-
ínn túnblett með. — Fátækra-
hjálpin þar nemur aðeins 700—
800 krónum eftir því sem kunnug-
ur maður sagði mér, og á því má
sjá velmegun bæjarbúa. Hver
bæjarbúi gerir það að skyldu
sinni að hjálpa ekkjum af fremsta
megni. Á seinni árum er búið að
gera þar ágæta höfn og stóra haf-
skipabryggju, og meðfram allri
höfninni er steyptur hafnarbakki
Eæjarstjórnin er skipuð sex sam
bandsmönnum og tveimur sjálf
slæðismönnum og á þvi geta menn
séð hvoru megin bæjarbúar eru
í “pólitíkinni.”
Við kunnum þegar ágætlega við
okkur í þessum snorra bæ og ósk-
uðum, að þessi fagri skógur væri
kominn heim til að prýða höfuð-
borgina okkar.
Kl. 2 vorum við boðnir að
Kirjubæ til Joannesar Paturson.
Komu Niclasen og Sundorph með
fimm ágæta fólksflutningsbíla
(drossíur- til að flytja okkur í.
Var ekið hið röskasta og lá veg-
urinn þvert yfir eyjuna, og upp l
móti. Þegar komið var hátt upp
var útsýni hið fegursta. Sáum við
RADIOS
Victor
Majestic
Rogers
Rrunswick
Marconi
Sparton
DeForest
Crosley...
General
Electric
Þegar þér kaupið radió, þá kaup-
ið þér eina af þessum vel þektu
tegundum. Þér getið séð þær all-
ar í búð vorri, þar sem þær standa
hver <hjá annari og þar er gott að
bera þær saman.
Hæ'gir borgunarskilmálar.
J. J. H. McLEAN
329 Portage Ave. - WINNIPEG - <*19 Academy Road
and lOth Street, Brandon
“Tanglefin Fiski Net
Veiða Meiri Fisk”
Linen og Cotton Net, hæfileg fyrir öll vötn I Manitoba.
WINNIPEG-VATN; Sea Island Cotton Natco fyrir Tulibee-
veiðar með No. 30, 32, 36 og 40 mðskva dýpt, með 60/6, 70/6
3g 80/6 stærðum.
Lake Manitoba, Winnipegosis og Dauphin: Linen og Cotton
Net af öllum vanalegum stærðum.
Auk þess saumþráður, flær og sökkur.
Vér fellum net, ef óskað er.
Komið og sjáið, eða skrifíð og biðjjð um verðlista og sýn-
ishorn.
FISHERMEN’S SUPPLIES LTD.
132 Princess St., Cor. William & Princess, Winnipeg
Telephone 28 071
þá inn Vagafjörðinn og blasti þá
við okkur Tröllkonutindur, hár og
einkennilega fallegur.— Kom okk-j
ur þá ósjálfrátt í hug hið fagra
kvæði, sem eitt af beztu skáldum
Færeyinga, Fr. Petersen, hefir
ort. Eru tvö erindin svohljóðandi:
!
Eg oyggjar veit, sum hava fjöll
og gröna líð,
og taktar eru tær við mjöll
um vetrartíð;
og áir renna vakrar har
og fossa nógv,
tær vilja allar skunda sær
í bláan sjógv.
Gud signi mitt födiland Föroyar.
Og tá ið veðrið tað er gott
um summardag,
og havið er so silvurlátt
um sólarlag,
og spegilklárt og deyðastilt •
o ghimmalreint —
tað er ein sjón, eg veit tú vilt
væl gloyma seint.
Gud signi mitt födiland Föroyar.
Eftir 45 mínútna akstur vorum
við komnir til Kirkjubæjar. —
Þar blakti færeyski og íslenzki;
máninn hvor á sinni stönginni. Og
nú kom Paturson og synir hansj
þrír út út á móti okkur og heils-
uðu sem beztu kunningjum. Jo-
annes Paturson er, eins og öllum
fslendingum mun kunnugt, for-
ingi færeyskra sjálfstæðismanna
og 'giftur íslenzkri konu.
Býr hann þarna rausnarbúi og
er Kirkjubær einn af stærstu jörð-
unum í Færeyum.j Páll sonur
bans stendur nú fyrir búinu. —
Einnig er Kirkjubær merkilegurj
sögustaður.
Það fyrsta, sem við skoðuðum, \
voru hinar 700 ára gömlu kirkju-j
rústir. Sungum við þar inni fær-
eyska og íslenzka þjóðsönginn og j
húrruðum fyrir Færeyingum. —
Hljómaði söngurinn ágætlega ij
þessum gömlu rústum. Skamt frá
rústununi er kirkjan, sem er um
800 ára gömul, en hefir auðvitað
verið oft endurbætt og í henni er
messað öðru hvoru. Síðan var
haldið inn í hið stóra hús, sem
bygt er eingöngu úr trjám og
höfðum við aldrei séð jafn rama
byggingu úr tré. Það hús er einn-
ig nokkur hundruð ára. Þar kom-
um við á hina svonefndu “bisk-
upsskrifstofu” uppi á lofti í hús-
inu og rituðum nöfn okkar þar í
gestabókina. Þar er bókasafn
mikið, sem Paturson á. Síðan
skoðuðum við húsið hátt og lágt
og þótti okkur það hið einkenni-
legasta. Einnig voru þarna á
veggjum margir gamlir forngrip-
ir. Vorum við mjög hrifnir inn-
an um allar þessar gömlu minjari
Færeyinga og munum við seintj
gleyma þeirri stuttu stund, sen
við dvöldum á Kirkjubæ.
Eftir að Paturson hafði sýnt okk-
ur alt hið merkilegasta, bauð hann
okkur inn í íbúðarhús sitt til
kaffidrykkju og þar tók húsfreyj-
an á móti okkur með hinni al-
kunnu íslenzku gestrisni og hlýju.
Að borðum hélt fararstjóri ræðu
fyrir minni Patursons og lét 1
ljós ánægju sina og íslenzku
knattspyrnumannanna yfir því að!
vera nú staddir á heimili þessa
merka 'þjóðmálamanns Færeyinga
og ágæta íslandsvinar. — Mintist
hinnar kærkomnu gjafar, sem
Færeyingar hefðu gefið íslenzku
þjóðinni á Alþingishátíðinni, o'g
sem Paturson hegði átt sinn þátt
i að prýða með hinum fagurlega
útskorna ramma. — Þakkaði þeim
hjónunum fyrir þær innilegu við-
tökur, sem íslendingarnir hefðu
fengið í dag á heimili þeirra og
tóku knattspyrnumennirnir undir
það með ferföldu húrra.
Jóannes Paturson svaraði með
ræðu fyrir minni Islands og bað
okkur að flytja íslenzku þjóðinni
sínar hjartanleegustu þakkir fyr-
ir viðtökurnar í sumar á Alþin'gis-
hátíðinni og alla þá vinsemd, sem
íslendingar hefðu þá og áður
sýnt færeysku þjóðinni. Óskaði
þess, að þessar gömlu frændþjóð-
ir mættu tengjast æ sterkari og
meiri vin.afoöndum. Á eftir ræðu
hans var sungið “ó, guð vors
lands” Þá voru og sungnir
nokkrir færeyskir og íslenzkir
söngvar. Nokkru síðar var hald-
ið aftur á leið til Þórshafnar. Voru
menn glaðir yfir að hafa komið á
þennan söjguríka stað og ágæta
heimili. Framh.
— Lesb.
IMINNING
m
Árni Magnússon Freeman.
Hann var fæddur á Fótaskinni
í Þin!geyjarsýslu 27. marz 1854.
Foreldrar hans voru Magnús
Jónsson Jónssonar, er eitt
sinn bjó á Garðsá í Eyjafirði,
og Guðrún Jónsdóttir, Hall-
dórssonar, er síðast bjó á A»-bót
í Aðal-Reykjadal í Þingeyjar-
sýslu. Foreldrar hans bjuggu
einnig í AðaLReykjadalnum.
Þegar hann var 16 ára, fór hann
fhá foreldrum sínum, og gjörð-
ist vinnumaður í sveitinni, en
tvö síðustu árin, sem hann var
á íslandi, gjörðist hann lausa-
maður, með vissu heimilisað-
setri, með þeim til'gangi að njóta
dálítillar prívat mentunar, sem
þá var sú eina mentun, er menn
gátu veitt sér til sveita á ís-
landi. Fyrri veturinn var hann
hjá séra B. Kristjánssyni á
Grenjaðarstað og ’Jóni Þórar-
inssyni á Langavatni; en síðari
veturinn var hann við ensku-
nám einungis 'hjá séra Lárusi
Eysteinssyni, er þá var á Helga-
Stöðum í sömu sveit, því þá
hafði hann afráðið að fara til
Canada. Árið 1884 fór hann
með föður sinn vestur um haf;
en móðir hans var þá dáin fyr-
ir nokkrum árum; í þessari
ferð var séra Jón Bjarnason að
koma alfarinn til Winnipeg til
safnaðar, er þar var allareiðu
myndaður. Hann var túlkur
fólksins á leiðinni og hópurinn
lenti í Winnipeg 10. ágúst. —
Tæpu ári síðar, eða 23. apríl
1885, giftist Árni ungfrú Jón-
ínu Elízabetu Björnsdóttur
Jónassonar frá Dálkstöðum við
Eyjafjörð. — Á þessum tíma
var þröngt í búi meðal nýkom-
inna íslendinga, sem margir
komu allslausir. Leiddi það til
mikils áhuga fyrir nýlendu
myndun hér og þar í landinu,
svo árið 1887 var Árni Freeman
einn af þeim fyrstu, er námu
land í svokallaðri Álftavatns-
bygð; en fjórum árum síðar
flutti Árni til Grunnavatns-
bygðar, sem þar er áfðst við.—
Oft hefir verið talað um hörm-
ungar allslausra landnema, en
margt af þeim hefir aldrei kom
ið fyrir almennings sjónir. Að
setjast að á eyðilandi, tugi
imílna frá kauptúni, enginn
skóli, ekkert pósthús, enginn
læknir og enginn félagsskapur
nokkur fyrstu árin. Að yfir-
stíga alla þessa annmarka, með
iallsleysið fyrir dyrum, tók
kjark, atorku o'g ráðdeild og
.sjálfsafneitun.
Árni byígði sér heimili, sem
síðar var nefnt Vestfold, og
kom það nafn með nýju póst-
húsi; var hann þar póstaf-
greiðslumaður í 26 ár, og póst-
flutningsmaður í 22 ár, eða þar
'til hann flutti burt. Við skóla-
mál héraðsins var hann mikið
'riðinn- hann var skrifari og
gjaldkeri þess héraðs í 20 ár.
Strjálbygð og mannfæð héraðs-
ins gjörði félagsskap erfiðan,
en Árni var fremstur í flokki
að mynda þar kristilegan fé-
lagsskap, lúterskan söfnuð, sem
gat þó ekki staðið lengi sökum
mannfæðar og skiftra skoð-
ana. — Þau hjón bjuggu mynd-
arbúi þar á Vestfold í 30 ár, o'g
var framleiðslan að mestu inni-
falin í griparækt o'g mjólkur-
framleiðslu, en mikil vinna var
við þá búskapar grein, en sem
þau hjón bæði intu af hendi
með ötulleik. Þau eignuðust
alls 9 börn; dóu 3 af þeim á
unga aldri, tvær stúlkur og einn
drengur; sex börn eru á lífi,
fimm stúlkur og einn drengur,
öll uppkomin og 'gift, nema ein
dóttir, sem hefir verið heima.
Árið 1921 seldi Mr. Freeman
búpening sinn og bújörðina, og
flutti til Winnipeg, þar *em
þau hjónin hafa dvalið síðan.
Voru bæði biluð orðin á heilsu
eftir 34 ára stöðugan búskap.
og áttu skilið að hafa næði,
það sem eftir var æfinnar.
Margir af hinum dyggu og
trýggu Íslendingum, sem frá
íslandi komu fyrir fjörutíu eða
fimtíu árum, til þess að leita
gæfunnar og reisa bú hérna
megin hafsins, eru nú óðum að
falla í val, eftir langt og vel
unnið dagsverk; einn í þeirra
tölu var Árni heitinn Freeman.
Þess má geta, að þegar Árni
Freeman flutti til Winmpeg,
keypti hann stórt og vandað
tveggja íbúða hús á Lipton St.,
skapt fyrir norðan Porta'ge Ave,
nr. 281 og nr. 283. Þar bjuggu
þau hjón í ró og næði, ásamt
einni dóttur þeirra og manni
hennar, einnig yngstu dóttur-
inni, þar til það hörmulega slys ^
vildi til, 3. maí 1930, að Árri
Freeman varð fyrir bílslysi og
sætti svo alvarlegum meiðslum,
að hann var samstundis flutt-
ur á spítala; dvaldi hann þa^
undir lækna höndum, þar t'l
hann lézt 27. júlí sama ár; af-
leiðingar af áðurgreindu slysi
leiddu hann til dauða.
Árni var prýðisvel greindur
maður, áreiðanlegur í öllum
viðskiftum, umhyggjusamur
heimilisfaðir, fylgdist vel með
öllum framfaramálum fram til
hins síðasta. Hann var 76 ára,
þegar hann lézt. Syrgja hann
nú aldurhnigin ekkja og sex
börn:
Vilbald, giftur Eyjólfínu Skag-
feld, verzlunarmaður á Oak
Point.
Magnea, gift F. A. Staddan,
Magðalena, gift A. F. Cameron,
og Guðrún, gift J. C. AHhristie,
öll búsett í Winnipeg.
Emilie, gift V. G. Clark, bú-
sett í San Francisco, og
Ada, ógift heima hjá móður
sinni.
Jarðarför Árna Freemans
hófst fr áheimilinu undir um-
sjón A. S. Bardal, að viðstödd-
um fjölda manns, enskra og ís-
lenzkra vina. Hann var jarð-
sunginn af séra B. B. Jónssyni,
og jarðaður í Brookside grafreit
30. júlí 1930.
Vinur og nágranni fjölskyld-
unnar.
Mjólk, Rjómi, Smjör og Áfir
Er ódýrasta fæðan, sem
þér getið keypt
MODERN DAIRY LIMITED
PHONE 201101
Fullkomnasta Rjómabú í Canada
“Þér getið þeytt rjóma vorn, en aldrei
fengið mjóik, sem skarar fram úr vorri”
Purity Flour Kökur Haldast Ferskar
Sætabrauðskaka á Toronto sýningunni,
tilbúin eftir þessari fyrirsögn, hélzt ó-
skemd í fimm daga í hitanum og úti-
loftinu, og án allrar varnar. Búið þær
ti'l nú — úr Purity.
1 bolli hvítur sykur, % bolli smjör, hrærist vand-
lega saman. Tvær hræröar eggjarauöur, % bolli
af mjólk og volgt vatn, 3 teskeiðar bökunarduft
i l'Á bolla af Purity Plour, ofurlítiö salt, 1 te-
skeið vanilla, hræriö eggjahvltuna vel og látiö i
deigiö. Bakist við hægan eld (375°) I 20 mín-
fltur.
Purity er saösamt
og ágætt hveitimjöl
malað úr höröu
Vesturlands hveiti.
"Betra brauð,” hvaö
sem bakaö er.
“Ennþá hið besta til
brau ðgerðar.”
Sendið 3 Oc fyrir
Purity Flour
Cook Book
Western Canada
Flour Mills Co. Ltd.,
Toronto 308
TVinnipeg, Calgary.
reimiin
Gætið að nafni félagsins á Purity
Flour sekkjum. Það er trygging
yðar fyrir hreinni og vandaðri
vöru frá áreiðanlegu félagi.
The Living Drama
(By Tom Keene)
To westcrn theatre goers one of
the highlights in the happenings
of the moment out this wav is
the chance offered by C. P.
Walker, of Winnipeg, to enjoy
again the living draina, with cor-
rect and appropriate setting.
The Walker, always a beauti-
ful theatre, has heen reinodell-
ed, redecorated, and has receiv-
ed every latest touch to give it a
most inviting and channing ap-
pearance, and to provide com-
fort for its patrons.
It is truly a courageous ven-
ture, lnit “C.P.” has taken more
than a few of these, and gener-
ally he has had the support of
enough folks imbued with the
spirit that “the play’s the thing”
to make the effort successful.
It is a long call back to the
night when “C.P.” opened to
western playgoers a beautiful
theatre, with Louis James and
Marie Wainwright, in a classical
bill—as delightful a performance
as Broadway enjoyed.
“C.P.” at The Walker, gave
the west the grandest and most
delightíul theatricai offerings of
the vears when the stage had
stars of intellectual superiority
such as may not again be seen.
In those days, Winnipeg had
a reþutation on the big circuits
of being a “good show toxvn”—
which meant it was a live centre,
a place of cuíture, and in the
front line of the up-to-date cities
of this continent.
This was to a considerable ex-
tent the result of the venture-
some (enterprise of “C.P.” in
whose make hankered a spirit to
prövide for the public high-class,
beneficial entertainment, in
which he himself was interested
and had aKvays enjoyed.
The stage stars of long ago, in
their clever and artistic portray-
al of the characters in.the class-
icai plays, appealed to him, as
they did to most of those asso
ciatéd with the art with which
“C.P.” has been connected. He
was a printer away back there,
but that was so far back that it
would be difflcult now to class
him as anything other than a
theatrical pastmaster. He gave
the west so much charming
theatrical education and enjoy-
ment that he is well entitled to
the good wishes of all who ap-
preciate high-class entertain-
ment for the success of his lat-
est effort to poþularize again
the living drama.
HAUSTRAUST.
Stormahörpur stilli,
stórra fjalla milii,
hljóðsins heima. fylli
himins þrumuraust,
rökkurblæju breiði
blóma yfir leiði,
sól í hæðir seiði,
sýni lífs þíns haust.
Græt ég bliknuð blómin,
blíða fuglahljóminn.
Sólar síðsti Ijóminn
sem á tinda skín.
Fölvann færi grundu,
frost ég gef úr mundu,
oft þó létta lundu
ljúfu kvöldin mín.
/ •
Sígur sól að viði,
sálin laulgast friði,
linnir lífsins kliði,
lífið andar fró.
Sjá þú himna heima,
heiða stjörnugeima.
Daginn sé ég dreyma
djúpt í húmsins ró.
Kr. Sig. Kristjánsson.
— Lesb.
Aukakosningar í Ontario
Aukakosningar til fylkisþings-
ins í Ontario, fara fram hinn 29.
þ. m. í fjórum kjördæmum. Út-
nefningar fóru fram á laugar-
daginn. Fimm nýir ráðherrar
þurftu líka að leita endurkosn-
inga, en þeir náðu allir endur-
kosningu gagnsóknarlaust, ems
og oftast er.
USED
Phonograph Specials
Reconditioned Phonographs and Orthophonic Victrolas
priced at a new fraction of their worth. — They are all
in perfect mech
from new.
NEW
ORTHOPHONIC
4-3
Reg $115, aqe
Special..vPOv
Regular Special
Columbia $175 $25
McLagan $250 $45
Victor, large model Í275 $35
Orthophonic Model 4-7 $165 $60
McLagan $125 $35
Orthophonic Console $200 $60
Edison, beauti- ful wal. case $265 $45
$5
Cash delivers a phonograph
to your home.
wmmi
rn ^
VJi
Branches at St. James, Transcona, Brandon, Dauphin,
Yorkton and Port Arthur.
Stores Open Saturday Night Until 10 o’clock
Kjörkaup!. Kjörkaup!
SEINNI PART YFIRSTANDANDI VIKU
iPickerel Filletts, glænýjar, 20 cents pundið
Nýr hvftfiskur, 16 cents pundið.
iNorskur harðfiskur, 35 cents pundið.
Reykt Igullaugu, 28 cents pundið.
Nýr lax, 32 cents pundið. Nýtt heilagfiski, 32c pd.
SARGENT FISH MARKET
702 SARGENT AVE. Phone: 34 933.