Lögberg - 01.01.1931, Blaðsíða 4

Bls. 4.
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 1. JANÚAR 1931.
Xögtjerg
Gefið út hvem fimtudag af
THE COLUMBIA PRESS, LTD.,
Cor. Sargent Ave. og Toronto St.
Wfhnipeg, Manitoba.
Talsímar: 86 327 og 86 328
Einar P. Jónsson, Editor
Utanáskrift blaðsins:
The Columbia Press, Ltd., Box 3172
Winnipeg, Man.
Utanáskrift ritstjórans:
F.ditor Lögberg, Box 3172, Winnipeg, Man.
Verð $3.00 um árið. Borgist fyrirfram.
| The "Lögoerg” ls printed and published by
• The Columbia Press, Limíted,
' G95 Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba.
...............................................
Trauát og hamingja
Það var heimspekingurínn og skáldið Leo
Tolstoy, er hélt því æfinlega fram, bæði leynt
og ljóst, að tzaustið væri óaðskiljanlegur hluti
mannlegs tilfinningalífs, og að án þess gæti
enginn mtiður orðið það, sem kallað er, að verða
að manni.
Enginn sá, er vantreystir öllum og öllu, get-
ur nokkru sinni komist upp á örðugasta hjall-
ann, því traustið er undirstaða allrar sannrar
hamingju.
Öllum er það í brjóst lagið, að unna. En
varanleg á.st grundvallast þó ávalt á gagnkvæmu
trausti.
Sælukendin, seni því er samfara, að treysta
einhverjum takmarkalaust, hvað sem á gengur
og hvernig sem viðrar, er og verður gróðinn
mesti, sem jarðneskt líf getur veitt.
Sérhver sá, er í brjósti elur einlægt traust
til guðs og lífsins, siglir aldrei skipi sínu í
strand. Jafnvel undir “Svörtu loftum,” fyllir
sigurfögnuður hjarta sérhvers þess manns, er
treystir á sigur réttvísinnar og kærleikans.
Trúlaus eða traustlaus maður, er eins og
rekald í reginsjó. Traustið er andlegs eðlis,—
grundvallað á helgidómum tilfinningalífsins.
Píslarvottarnir fornu, voru aldrei að brjóta
heilann um það, hverju fórna skyldi, heldur
horfðust ])eir sigurglaðir í augu við eld og
dauða. Slíkar eru þær hetjur, sem kollvarpað
hafa keisaradæmum og lagt grundvöllinn að nýj-
um lýðfrjálsum þjóðum.
Enginn sá, er treystir á sigur þess málefnis,
sem hann í einlægni berst fyrir, getur nokkru
sinni beðið fullnaðar ósigur.
Mikilvægustu sigrar lífsins, eru sjaldnast
unnir í einu áhlaupi; þolinmæðin og traustið
ráða þar mestu um úrslit.
Alt of mörgum hættir til þess nú á dögum, að
telja sér trú um hitt og þetta, sem hvorki er
raunverulegt, né heldur getur nokkru sinni orðið
óaðskiljanlegur hluti af lífi þeirra; slíkar hill-
ingar eru skaðlegar og villandi.
Hjartað er hið eina og sanna heimkynni var-
anlegs trausts,—hvergi nema þar, er hið sanna
lífstré að finna.
Við einlægt trúnaðartraust vex hverjum
manni ásmegin, skapgerðin nær sínu tilætlaða
fegurðarformi, um leið og sjálfir örðugleikam-
ir verða knýjandi livöt til framtaks og mann-
dáða.
Og nú, rétt um það leyti, sem gamla árið er
að syngja sitt síðasta vers, ölum vér enga heit-
ari þrá í brjósti, en þá, að Islendingar, hvar í
heimi, sem er, megi ganga heilir til verks við
bjarmann af liinu nýja ári, þrungnir af nýjum
manndóms liugsjónum, nýjum menningarþrótti.
Gleðilegt ár. Þökk fyrir gamla árið!
Hvað er um konuna?
Það er síður en svo að ástandið fari batn-
andi eftir því sem lengra líðtir fram í tímann;
hitt myndi sönnu nær, að örðugleikar þeir, sem
almenningur á afli að etja við, aukist með hverj-
um líðandi mánuði.
Vitrustu og beztu menn þjóðfélaganna,
leggja heilann í bleyti með það fyrir augum, að
leysa torráðnustu gátumar, sem fólkið um þess-
ar muiulir hvarvetna horfist í augu við, án þess
að um nokkum verulegan árangur sé að ræða.
Sveitafólkið í hinum ýmsu héraðum þessa
fylkis, á einkum og sérílagi við ramman reip að
draga, eins og nú liagar til. í ýmsum tilfellum
er ástandinu þann veg farið, að börn geta ekki
sótt skóla, sökum ónógra skjólfata; mörg heim-
ili eru til þess neydd að brenna byggi sökum ó-
nógra efna til kaupa á öðru eldsneyti; hin fjár-
hagslega aðstaða Liúsmóðurinnar, er í mörgum
tilfellum slík, að gæta verður sparnaðar meir en
góðu hófi gegnir, til þess að unt sé að fæða og
kla>ða fjölskylduna; vitum vér um tilfelli, þar
sem sníða varð niður ullarábreiðu í nærföt; því
miður er liér þó vafalaust ekki um eina tilfellið
að ræða slíkrar tegundar.
Árið sem leið, var það mjög á orði haft,
hve Argentínu þjóðin hefði vel komið ár
sinni fyrir borð, viðvíkjandi sölu liveiti-
framleiðslunnar; litu margir svo á, sem
sú þjóð hefði int af hendi reglulegt kraftaverk,
með því að losna við liveiti sitt á lægra verði én
þjóðinni canadisku fanst lienni hún geta staðið
sig við. En hver liefir svo árangurinn í raun og
vera orðið; hann ætti að vera öllum nokkurn
veginn auðsær. Nú er ástandinu í Argentínu
þannig farið, að einstætt mun vera í sögu þjóð-
arinnar; er bændastéttin þar í landi svo hart
leikin, að hún, frá fjárliagslegu sjónarmiði, sér
livorki til hægri né vinstri.
Ný stjórn situr að völdum í Argentínu um
þessar mundir; nú hafa helztir forvígismenn
bændastéttarinnar í landinu vitjað á fund þeirr-
ar stjómar, og krafist þess, a^ komið yrði á fót
hveitisamlagi, með líku sniði 0g því, er nú við-
gengst um canadlska hveitisamlagið. Fólkið í
Aigentínu virðist hvergi nærri eins sterktrúað
á gamla markaðs fyrirkomulagið og ýmsir menn
hér í landi virðast vera, þótt ótrúlegt kunni að
sýnast.
Er það nú ekki í rauninni hálfvegis kátbros-
legt, að bændurnir í Vestur-Canada skuli vera
livattir til þess hvað ofan í annað, að snúa baki
við samlagssölu hugmyndinni, um leið og stétt-
arbræður þeirra í öðram löndum fordæma hið
eldra sölu fyrirkomulag, en krefjast í þess stað
annars réttlátara og betra f
Svo er ástatt um þessar mundir á Frakk-
landi, Þýzkalandi og Italíu, að stjórnirnar hafa
ekki séð sér annað fært, en að veita landbúnað-
inum sérstalían stuðning. 1 mörgum öðrum
löndum hagar svo til, að tilsvarandi íhlutunar
af hálfu hlutaðeigandi stjórnarvalda, er hin
fylzta þörf.
Svo má segja, að á Indlandi sé flest í kalda
koli um þessar mundir; úrslit stefnu þeirrar, er
á rökstólum situr í Lundúnum um þetta leyti, og
um Indlandsmálin fjallar, ráða sennilega miklu
um það, hvort friður ríkir þar eystra í fram-
tíðinni, eða saga styrjalda og stríðshörmunga
endurtekur sig.
í fvrsta sinn í sögu hinnar indversku þjóðar,
eru konur farnar að láta stjórnmál til sín taka;
konur, sem öldum saman hafa líklegast verið ó-
framfærnastar allra kvenna á bygðu bóli; öld
þeirra, er nú í þann veginn að rísa upp; öld
frelsis og framtakssemi, er livorki sættir sig við
áþján né órétt. Afstaða indverskra kvenna til
samfélagsmálanna, er nú það tekin að skýrast,
að þær sætta sig aldrei framar við nokkuð það,
er á sér ber nokkum minsta blæ undirokunar
eða óréttlætis; ábyrgðartilfinning þeirra er
vöknuð til fulls, og henni verða aldrei að eilífu
stungin svefnþora aftur.
Á Bretlandi hinu mikla, hefir atvinnuleysið
sorfið afar hart að kvenþjóðinni; má því til
sönnunar benda á, að árið sem leið, jókst tala
atvinnulausra kvenna á brezku eyjunum frek-
lega um þrjúhundruð þúsundir.
Úrlausn þeirra liinna mörgu vandamála, er
mannkynið, eins og nú er ástatt, horfist í augu,
við, hvílir að afarmiklu leyti á herðum konunn-
ar; veltur mikið á, að henni veitist til þess nægi-
leg-t svigrúm, að grandliugsa þau mál, er heim-
ilið sérstaklega varðar.
Er nokkur sú þjóð til í víðri veröld, er frá
menningarlegu sjónarmiði séð, getur staðið sig
við, að sveitaheimilið,—-sjálf undirstaðy þjóð-
félagsins, fari í kalda kolf Engin.
Hvaða þjóð getur sætt sig við það, að þeir
synir hennar eða þær dætur, er framleiðslu jarð-
argróðans starfa að, njóti lakari lífskjara, en
fólk, er í verksmiðjum landsins vinnur ? Engin.
Sannleikurinn er sá, að landbúnaðurinn á
aldrei uppreisnar von, fyr en bændur, framleið-
endurnir sjálfir, skipa sér í órjúfandi breiðfylk-
ing um kjaraa samlags, eða samstarfsstefnunn-
ar..
Meðan á heimsstyrjöldinni miklu stóð, var
það talið öldungis óhjákvæmilegt að samstilla
allar orkulindir þjóðanna í þeim* tilgangi að
vinna sigur. Enn eru ótal ófriðaröfl sýknt og
heiiagt að verki, þótt með öðrum hætti sé; á
þeim þarf líka að sigrast; hví ekki að beina öll-
um samstiltum samstarfsöflum inn á þau svið,
og stuðla þar með að stærstu 0g þýðingarmestu
sigurvinningunni—í friði ?
Konan er í eðli sínu boðberi friðarins; henni
hlýtur að skiljast það flestum fremur, hvar skór-
inn kreppir að, þá hart er í ári og marga skal
fæða munnana, þó af litlu sé að taka; það er
liún, sem næmastan hefir skilninginn á sanngildi
samstarfsins og bróðurhugans, sem þeirra einu
afla, er þess geta orðið megnug, að binda enda á
brjálæði hinnar mLskunnarlausu samkepni, er
jafnan hefir leitt til blóðsúthellinga á landi og
sjó.
Um langt skeið var stöðu konunnar í þjóðfé-
laginu þannig farið, að hún lét ekki fjármálin
til sín taka, nema þá að örlitlu leyti; nú er þessu
breytt; hið pólitíska og félagslega jafnrétti kon-
unnar við manninn. hefir lagt henni sömu skyld-
urnar á herðar, jafnt í fjárhagslegum málefnum
sem öðrum.
Nútíma konan liugsar djarft og setur markið
hátt; ábyrgðartilfinning hennar er næm, 0g
skilningurinn á því, sem aflaga fer, næsta glögg-
úf; hlutverk hennar á sviði fjárhagsmálanna,
eins 0g þeim nú er komið, er engan veginn auð-
velt. Þó er það sýnt, að án aðstoðar hennar,
ræður maðurinn undir engum kringumstæðum
fram úr vandkvæðunum.
Konan hefir frá öndverðu verið vemdar-
engill og geislagjafi mannlegs lífs; sé hún köll-
un sinni trú, sem eigi þarf að efa, lætur hún það
vitanlega enn sem fyr, verða sitt fyrsta ogæðsta
boðorð, að fórna öllu fyrir samfélag sitt og
bræðralags liugsjónirnar á vorri jörð. Grund-
völlurinn að friðarríkinu mikla, sem mannkyn-
ið alt í raun og vera þráir, verður eigi fyr traust-
ur ger, en konan leggur þar hornsteininn.—
Inntak greinar þessarar, er að nokkru leyti
úr tímariti hveitisamlagsins.
Afnám dauðadóms?
Sérstök nefnd, er skipuð var í brezka ])ing-
inu í fyrra, til þess að rannsaka hvort tiltæki-
legt þætti, að nema úr gildi dauðadóm á Bret-
landi, hefir nú lokið starfi og fengið álit sitt
stjóminni í hendur. Ekki varð nefndin á eitt
sátt um það, liver afstaða skyldi tekin til þessa
mikilvæga máls, en meiri hluti hennar leggur til,
að lagt skuli fyrir þingið frumvarp til laga, er
fram á það fer, að dauðadóms ákvæðum núgild-
andi refsilaga, skuli ekki framfylgt um fimm
ára tímabil, og þar til að nýmæli þetta öðlist
gildi, ef það á annað borð nær fram að ganga,
skuli öllum dauðadómum breytt í lífstíðar-
fangelsi.
A þessu stigi málsins verður vitanlega ekk-
ert um það sagt, livem byr að nýmæli það, sem
hér er um að ræða, kann að fá í brezka þinginu;
má vera að það verði svæft þar um hríð. En
hvort sem svo verður eða ekki, þá virðist þó ó-
neitanlega margt benda til þess, að brezk lög-
gjöf þroskist áður en mjög langt um líður í þá
átt, að dauðahegning verði numin úr gildi.
Fyrir tíu árum eða svo, hefði nýmæli gem
þetta veiið talin óverjandi fjarstæða og formæl-
endur þess taldir sýktir uppreisnarmenn.
Þingnefnd sú, er um þetta mikilvæga mál
fjallaði, var samsett af fjórtáii möimum; sjö úr
þingflokki óháðra verkamanna, eða núverandi
stjórnarflokki, einum úr frjáislynda flokknum
og sex úr flokki íhaldsmanna.
Undir nefndarálitið skrifuðu verkaflokks
þingmennimir sjö, sem og fulltrúi frjálslynda
ílokksins. Nefndarmönnum íhaldsflokksins þótti
of langt gengið, og þess vegna néituðu þeir að
undirskrifa nefndarálitið í því formi, sem það
var.
Molar
Á nýafstöðnu þingi þjóðbandalagsins, flutti
utanríkisráðgjafi í1rakka, Aristide Briand,
snjalla og áhrifamikla ræðu um væntanleg
Bandaríki Norðurálfunnar. En þótt skoðanim-
ar um málskjarna hans væra næsta skiftar, þá
galt þingheimur honum samt þakkar atkvæði
með dynjandi lófaklappi; að sjálfsögðu ma;t
utanríkisráðgjafinn þá viðurkenningu að verð-
leikum. Þó er mælt, að drjúgum frekar Liafi
hýrnað á honum brúnin, er honum um sömu
mundir barst símskeyti að heiman, er tilkynti,
að á gripasýningu í bygðarlagi hans, hefði bú-
peningur hans, fullorðnir nautgripir, kálfar og
svín, hlotið öll fyrstu verðlaunin.
Aristide Briand er eigi aðeins lieimsfrægur
maður sem utanríkissráðgjafi þjóðar sinnar,
heldur er hann fvrirmyndar Lmhöldur líka.
# # *
Félag eitt í Normandy, sem nú er tuttugu og
fimm ára gamalt, hefir unnið að því sýknt og
heilagt, að safna gömlum þjóðlögum þar í fylk-
inu og vernda þau frá glötun; liefir því að sögn
unnist mikið á. Eru mörg slík lög sögð að vera
undra fögur og bera á sér norrænan aðalsblæ.
Nú í vetur hafa nokkur söngfélög í Normandy
tekið sér fyrir hendur að æfa lög þessi, eða nokk-
uð af þeim, og syngja þau svo opinberlega á
söngsamkepni, sem ákveðið er að haldin skuli í
Rúðuborg í næstkomandi maí-mánuði. Er því
spáð, að þar muni verða um, slíka sönglega ný-
lundu að ræða, er vekja muni feikna athygli og
opna nýja heima í sögu sönglistarinnar.
Foráljóri hveitisamlagsins
Eins og vikið liefir verið áður að hér í blað-
inu, var Mr. John MacFarland frá Calgary,
skipaður forstjóri hveitisamlagsins canadiska,
þann 24. nóvember síðastliðinn; hefir lmnn um
langt skeið notið frægðarorðs, sem sérstaklega
hagsýnn kornkaupmaður.
Það var fyrst árið 1912, er Mr. MacFarland
vakti athygli á sér meðal þeirra manna, er við
koinverzlun fengust; gerðist liann þá forseti
Alberta Pacific kornverzlunarinnar.
Um þær mundir, er Mr. MacFarland tókst á
hendur aðal framkvæmdarstjóm þess félags,
átti það yfir að ráða 113 kornlilöðum liér og þar
um fylkið. En við árslokin 1926, hafði félagið
fært svo út kvíarnar, að þáð átti 400 lcornhlöður,
auk margra annara stórbygginga. Er það á
allra vitorði, að Mr. MacFarland átti sinn
drjúga þátt í þeim feikiiega vexti og viðgangi,
er félagið tók á nefndu tímabili.
Þeir, sem að hveitisamlaginu standa, og ant
láta sér um hag þess, hyggja gott til starfs Mr.
MacFarlands sem framkvæmdarstjóra.
Communisminn
Eftir Johs. V. Jeneen.
Um þrennskonar stjórnarfar er
talað nú á tímum, þingræði, kom-
múnisma og fascisma. Þingræðið
er í öndvelgi, sjálfstjórn, fulltrúa-
val með almennum kosningarrétti,
framsókn alþýðunnar á öldinni
sem leið, er fengið hafði almenna
viðurkenningu fyrir stríð, enda
þótt nokkrir þjóðhöfðingjar hefðu
ennþá nokkurt einræðisvald. Það
kollvarpáðist að mestu í ófriðn-
um, þrjú keisaradæmi ruddust;
en þingræðinu hefir verið voði bú-
inn síðan nýir stjórnarhættir hafa
vaxið upp af umbrotum ófriðarins,
einræði, blóðug harðstjórn.
Um þingræðið er sagt, að það sé'
að steingervast, verði úrelt, starfs-j
hættir þunlglamalegir, og starfs-
orka dofin vegna flokkatvístrings,
svo ekkert kemst í framkvæmd,
nema þegar flokksagaspillingin
kemur til sögunnar.
En harðstjórar og einvaldsherr-|
ar þyrla upp málskrafi um að
þeirra sé alt sem ungt er og starf-
hæft, og í samræmi við kröfur
samtíðarinnar.
Skoðun þessi er bylgð á þeirri
almennu kenningu, að það, sem
nýtt er, það nýjasta nýtt, það sé
framtíðarinnar. En ef litið er á
málið frá sjónarmiði almennra
framþróunarkenninga, þá kemur
alt annað upp á teningnum.
í meir en þriðjung aldar hafa
Dodd’s Kidney Pills verið viður-
kendar rétta meðalið við bakverk,
gi!gt, þvagteppu og mörgum fleiri
sjúkdómum. Fást hjá ðllum lyf-
sölum, fyxir 50c. askajn, eða sex
öskjur fyrir $2.50, eða beint frá
The Dodds Medicine Co., Ltd.,
Toronto, ef borgun fylgir.
Ekkert algilt, viðurkent yfirlit
er til, yfir stigbreytingar mann-
kynsþroskans, þróun mannfélags-
ins stig af stigi, á sviði mannúð-
ar og féla!gsmála. Sagnfræðingarn-
ir tala af gömlum vana um forn-
ðld. er þeir skifta í steinöld, bronz-
öld og járnöld; um miðaldir og
nýja öld. —
Sé litið á söguna í ljósi fram-
þróunarkenninganna, er hugtakið
fornöld alveg fráleitt. Þá væri
nær að tala um æskuöld mann-
kynsins og snúa við aldurshulg-
takinu eftir reglum lífeðlisins. I
sögu og náttúrufræði er talað í
líkingunl, þó 'ekki sérlega skil-
merkilega, um framfaraskeið frá
bernsku, yfir æskutímabil, til
þroska og fullorðins ára og síð-
ast elli, samlíkin'gu, sem styðst við
líffræðina, þroskasögu mannkyns-
ins. Þó brestur samlíkingin, er
kemur að síðasta stiginu, ellinni,
því engin saga hermir, eða reynsla
sýnir, að mannkynið, ættbálkar
eða þjóðir eldist og deyi eins og
einstaklingarnir. Villukenning,
er komið hefir Þjóðverja einum
til þess að spá um dapurlega tor-
tíming Evrópuþjóða, í tveim bind-
um. —
Stigbreytingunni, sem er fyrir
hendi, hafa menn eigi gert sér
glögga grein fyrir. 1 “Aandens
Stadier” hefi eg reynt að sundur-j
greina stigin alt frá upphafi, og
yggja á þeim hagnýtar, sjálfstæði-
legar kenningar. Þar eð eg þekki
ekki aðra tilraun til þess að koma
skipulagi á þetta efni, verða menn'
að virða mér til vorkunnar, þó að
eg nefni þetta hér.
“í daglegu tali eru menn vanir.
hugtökum, sem byggjast á með-j
vitundinni um aldursstigin; talað
er um barnalegt, ungæðislegt, ogj
skilja allir hvað átt er við, að^
gerður er samanburður á fullorð-|
ins aldrinum, þroskaárunum, sem
menn skoða venjulegan. Þarna er
snert við kjarna málsins, að um
þroskastig er að ræða, og hugar-
farið er mismunandi eftir því á
hvaða stigi er staðið.
Ef menn æfa sig í því, að líta
á alla hegðun og þroska mann-
kyns og þjóða, eins og um sé að
ræða stigbreytingar á þroskabraut-
inni, þá hverfa takmörk þjóð-
flokka og þjóða, jafnvel skilgrein-
ing á því sem norrænt er eða aust-
urlenzkt, menn sjá að eins mis-
munandi þroskastig hins eina
mannkyns.
Hópur manna, sem er samstæð-
ur vegna tungu eða landamæra ber
sama svip 0g ákveðið stig mann-
kynsþroskans.
Þjóðir sem einstaklingar bers
ákveðinn blæ af ýmsum þroska-
stigum, sem verða rakin saman,
óvíst hve mikill raunveruleiki
liggur á bak við, en einhver hlýt-
ur hann að vera. Sumar þjóðir,
sem eiga gamla menningu, bera
svip af einhverju gömlu, sem aldrei
hefir náð fullum .þroska, eins og
visið korn. Aðrar vaskar þjóðir
bera unglingssvip, eru á hinu ör-
lagaríka vaxtarskeiði öfgafullar,
óstýrilátar, með óeydda krafta og
sjálfsmorðs óra, ofstopa sam-
fara náungans kærleika, öll ein-
kenni unglingsáranna, gelgju-
skeiðsins, tímabilsins milli æsku
og þroska. í nýnumdum löndum
eru önnur merkileg svipbrigði
ungæðisára, annað stig, sem bæði
er með æskusvip og þó með festu.
Þar eru stór þjóðfélög í æsku-
blóma örugg og bjartsýn, með lifs-
fjöri sem nýtur sín, ekki laus við
drembilæti, en stefnan og sjálfs-
traustið er í bezta lagi.
Hver þjóð hefir sitt tilbrigði í
svip, er á vissu þroskastigi, sem
kemur í ljós við samanburð á
öðrum.”
Hér eru tilfærðar nokkrar setn-
ingar úr “Aandens Stadier”, laus-
leg bráðabirgða tilraun, til þess
að heimfæra þroskastigin á þjóð-
félögin. Einkennin koma, eins og
menn sjá, heim við Frakkland,
Rússland 0g Ameríku. Rannsókn-
inni verður að halda áfram.
Enginn vafi er á því, að alt sem
fréttist frá Rússlandi, skilst með
því að gera sér grein fyrir þroska
stiginu. Þá er hægt að skilja það
sem þar hefir gerst og varð að
gerast. Það er hið rússneska stig,
hið rússneska hugarfar.
Svipbrigði þroskastigs þjóðanna
fara sumpart eftir menningarstigi
almenningsins, sumpart eftir viss-
um einkennum, svo sem hvernig
stjórn landsins er, hvað þjóðin
segir; og alt er þetta óákveðið og
óstöðugt. Ekkert er eins hvarfl
andi eins og einkenni þjóða, og
þó komast menn að þeirri niður-
stöðu, að þjóðir eru með skýrum
einkennum, hver annari frábrugðn-
ar. —
Það virðist hæpið, að einkenna
hið rússneska hugarfar með einn
orði, ákveða stig þess, gelgju-
stigið. Staðhæfing, þó orðið sé
teygjanlegt. Þar getur margt
komið til greina. Er í raun og veru
rannsóknarefni út af fyrir sig, að
greina sundur alt það, sem er uppi
á teningnum á gelgjuskeiðinu milli
unglings- og fullorðinsára. Ein-
mitt frá Rússlandi koma einkenni
þessara ára, óútreiknanleg, óá-
kveðin, hugsjónir, sem kvorki
koma heim við bernsku eða full-
orðinsár, og eiga hvergi heima í
nútíð, einkenni truflaðra, æðis-
genginna, sem getur orðið að geð-
bilun, sturlun, og eru þau senni-
lega líkamlega sprottin af ein-
hverri óreglu á efnaskiftum lík-
amans.
Sérstök einkenni eða sálarástand
rússneskra rithöfunda var alkunn-
ugt öldina sem leið, og sva er enn
— gelgjuskeið, enn í dag.
Nú á dögum munu menn líta svo
á, sem heildin sé margbrotnari en
áður, en sálfræðileg sundurgrein-
ing er óþörf, heildarmyndin er
skýr, og kemur heim við ungling-
ana, sem eru á aldri kynþroskans,
gelgjuskeiðinu, erfiður aldur, þeg-
ar gróska er í öllu, alt á ringul
reið, hlægilegt aldursskeið, og
sorglegt um leið, sjálfsmorða-ald-
urinn mætti kalla hann, vandræða-
aldur og efnisríkur, óheilbrigður
og þó lífsnauðsynlegur, millistig,
með byltingahneigð og æsingum.
Það einkennilega er, að sumii*
fullorðnir halda áfram að standa
á þessu stigi. Þroskinn stöðvast
þarna, og mönnum þeim fer ekkert
fram, það sem eftir er æíinnar,
Ef það eru nægilega margir með-
al einhverrar þjóðar, sem hafa
lent í þessu þroskastrandi, þá má
búast við því, að þjóðareinkennin
fái þann blæ.
Alt mannkyn hefir eitt sinn ver-
ið á þessu stigi þroskans, unglings-
árum, gelgjuskeiði, er sett hefir
svip sinn á sögu þeirra ára, óróa,
útþrá, dreifing, orku, ofurkapp og
eyðslu, hrottaskap og yfirtaks
(Framh. á 8. bls.)i
(