Lögberg - 06.08.1931, Blaðsíða 7

Lögberg - 06.08.1931, Blaðsíða 7
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 6. ÁGÚST 1931. Bls. 7. Otdrœttir úr sögai íslenzku bygðarinnar og safnaðanna í Pembina County, North Dakota. Eftir J. J. MYRES. (Framíh.)i Vér minumst tæpast bylgðanna, nema það toregði upp í huga okk- ar mynd af héraðinu, sem foygð- irnar eru í. Náttúran þar og umhverfið á sinn þátt í því, að vekja og halda trygð þeirra, sem í toygðunum hafa búið fyr og seinna, svo náknýtt er líf okkar, mannanna barna móður jörð og blæbrigðum hennar. Skáldið túlk- ar almenna tilfinningu, er hann segir: “Eg ann þér, e!g anu þér, þú inndæla jörð, Hver árstíð, :sem klæðir þinn lífsfrjóa svörð. Hvort dökkgræna sumarsins silkið þitt skín Við sól, eða vetrarins drifhvíta lín,— (St. G. St. Þessi tilfinning verður staðtound- in í lífi flestrá manna, að ein- hverju leyti. Flestir elska æsku- stöðvar og festa trygð við lang- dvalar bústað. Svo hefir það einnig farið hér. Þegar á land- námstíð mun óbygðar landrýmið stóra, “sem rúmar margar von- ir”, hafa heillað hugi margra. Með árunum hefir uppfylling vonanna o'g vonbrigði, starf og stríð, sorg og gleði, tengt menn sterkari böndum við héraðið, við daglega umhverfið, mót þess ag blæ. Til þess hafa víst flestir fundið, og ekki sízt þeir, sem í fjarlægð hafa færst. En vegna þess, að sú náttúra, sem hér blas- ir við oss, er svo ólík þeirri nátt- úru, sem áður hafði heillað ís- lenzk hjörtu og verið lofsungin í íslenzkum Ijóðum, hefir legið nærri að sú tilfinning festist hjá oss, að vér ættum einungis til- komulitla fegurð hér í ríki nátt- úrunnar. Þetta hefir verið svo oft ítrekað með myndugleik, að það hefir haft sín áhrif. Fjarri sé það mér, að gera lítið úr ís- lenzkri náttúrufegurð, sem auga mitt hefir þráð en ekki litið, því eg er þess fullviss, að íslenzk “nóttlaus voraldar veröld” á þá auðlegð í þessu tilliti, sem ekki verður ofmjög lofuð. En það, að metin er íslenzk náttúrufegurð, þarf ekki né á að loka augum vor- um fyrir því, að hér í þessum toygðum er sönn og tilkomumikil náttúrufegurð, þó með öðrum hætti sé. Hið “volduga hjarta- slag hafdjúpsins kalda” er oss fjarri, en við os blasa “grænna slétta gárótt höf”, engu að síður. Fjöllin eru smávaxin hjá ís- lenzku fjöllunum og eiga ekki hátign þeirra og stórfenga drætti, en fögur er þó mör!g hlíðin, með akrana bleika og er.gin græn, og litskrúð skóganna að auki. Frá Óðinssæti og Þórshnjúk, frá fjallshlíðinni hér beint vestur- undan og víð'ar, blasir við útsýn yfir þessar bygðir, sem ógleyman- lega fegurð hefir að 'geyma. 1 mínum augum þolir það saman- burð við það fegursta, sem fyrir mig hefir borið á all-víðtæku ferðaslangri. Hamlin Garland, sléttu-skáldinu, finst víðara him- inhvolfið á sléttunum, en nokk- ursstaðar annars staðar, og að augað hvíli þar á meira af himni og hauðri en nokkur sjávarströnd geti lagt til. Eins o'g lóðréttar línur hamranna íslenzku túlka tröll, eins túlka lágréttar línur sléttanna vorra ró og frið. Þegar náttúran hefir íklæðst sínu fulla vorskrúði hér á ’norðurslóðum, njótum vér vorfegurðar og ynd- isleiks, sem engar stöðvar óslit- innar veðurblíðu hafa til að bera. Þegar hér á ógleymanlegum vor- dögum ángar af hverjum blóm- 'skrýddum runni og fuglafjöld heilsar með hrifningu vorsól og sumri, þegar vetrarflag akranna er grætt á ný og skógur og grund ífært djúpgrænum möttli, þegar hressandi vorblærinn strýkur oss um kinn og færir oss nýjan lífs- þrótt og unað, fær það engum dulist, að “vor er inndælt” og að vér njótum þess í frábærlega dýrðlegri mynd. En aðrar árs- tíðir hér eiga líka sína sérkenni- legu fegurð, og má þar til nefna fegurð þroskans að áliðnu sumri og hrímgaðan vetrarskóg, er blasir mót morgunsól í geislandi gimsteinadýrð sinni, eða drúpir þunglyndislega í þokunni. Þá er ógleymanlegt litskrúð haustsins í hinum fjölbreyttu skógum, sem hin fyrsta hélunótt hefir snert með töfrafingrum o'g blandað lit- um fram yfir mannlega getu. Og margir munu geta tekið undir með skáldinu: “I love the gold, Of newly shaven, stubble rolled, A royal Carpet toward the sun fit to be The pahtway of the deitiy Það er því ekki einungis trygð við æskustöðvar og heimkynni, sem læsir sig um hjörtu vor, held- ur líka sönn hrifning fyrir feg- urð þessarar. svipfögru sveitar Eitthvað svipað hreif hug J. W. Taylors, ræðismanns Bandaríkj- anna í Winnipeg áður fyr, er hann árið 1873 var á ferð þaðan til St. Paul og leit yfir norðurhluta þessarar sveitar af hæðinni al- kunnu fyrir vestan þorpið, er áð- ur bar nafnið St. Joe. Við hon- um blasti dýrðlegt útsýni, sem viða á hliðstæðar myndir af hæð- unum vestan vert við þessar bygð- ir. Gagntekinn af því, er fyrir augun bar, fórust honum orð á þessa leið: “Þetta er dásamlegt, þetta er mikilfenglegt. Þetta ætti að nefnast Valhöll, bústaður guðanna.” örnefnið festist og á vel við í sveit, sem telur fleiri íslendinga, en nokkur önnur inn- an Bandaríkjanna. En ef “hugur og hjarta ber heimalands mót” að einhverju leyti einnig hér, á það við ekki einungis um umgjörð náttúr- unnar, heldur enn fremur um líf og áhrif þjóðlífsins. . Hér eign- uðust líslendingar nýtt fóstur- land, sem varð þeim óviðjafnan- lega kært, og kærleikurinn til bygðarinnar og , fósturlandsins hefir runnið saman í eitt. Eg minnist þess frá barnæsku, hve eldheitir Bandaríkjamenn íslend- ingarnir urðu hér margir eftir örstutta dvöl. Tilfinning þeirra gagnvart þjóð sinni hinni nýju, varð hin sama og skálsins, er hann segir; “Þú góð reyndist öllum, er unnu þér heitt, Sem eiga hér munuð og heima. Og alt á þér rætist og rót geti fest, Sem reikula mannsandann dreymt hefir bezt.” (St. G. St.> Þeir fundu til þess, að hér gátu þeir notið sín í andrúmslofti þess frelsis, sem engar hömlur lagði á það, að þeir væru sannir eðli sínu, sögu og þjóðareinkennum, um leið og þeim stóð til boða að eiga hlutdeild til jafns við aðra í öllu, er þjóðlífið nýja hafði til að bera. Þetta frjálsræði heill- aði hugina og batt menn trygða- böndum við fósturlandið, eins og ekkert annað hefði getað gert. Fljótt gat hver og einn tekið undir, er sagt er: ‘‘Hjarta og hugur er Heimabundið þér. Met ég ei við miljón dali, Mætur, sem ég á þér hef.” (St. G. St.> Fósturlandið var orðið þeim: “Landið, sem mín vígð er vinna, Vöggustaður barna minna.” (St. G. St.) Eg vil halda því fram, að eins og héraðið og umhverfið í ríkn náttúrunar hefir heillað og hald- ið hug þeirra, sem hér hafa bú- ið, eins og enn þá fremur hafi hið þjóðlega umhverfi heillað og haldið hjörtum fólksins í þessari bygð, Þannig hefir það farið saman, að hér hafa verið með íslenzkustu bygðum íslend- inga í Ameriku o!g um leið bygð- ir fast samgrónar anda þjóðlífs- ins og eðli, sem í fósturlandinu ríkir. Frelsisþrá var vöggugjöf vorrar íslenzku þjóðar. “Og alt þetta frjálsræði, fóstra, er þitt, Sem feðurnir þráðu og leituðu svona. Þó sjá megi eyður í eitt eða hitt, Og ónumin lönd þinna fegurstu vona. Vér unnum þér, treystum þér þrátt fyrir það Og þreyjum af rólegir köld- ustu vetra, Og spottandi vandlætið spyrj- um við að: Þú, spekingur, segðu mér: hvar er það foetra” (St. G. St.) Þessar bygðir hafa verið ó- venju farsælar. Til eru innan takmarka þeirra svæði, þar sem á fimtíu árum hefir aldrei brugð- ist sáð né uppskera. önnur svæði hafa ekki verið svo hamingju- söm, en þó er það ekki ofsagt, að teknar sem heild hefir þeim farn- ast í þessu efni langt fram yfir það algenga. Hingað kom allur þorri efnalaus eða efnalítill, og yfirleitt hefir afkoman verið þannig, að enginn hefði dirfst að gera sér svo glæsilegar vonir í byrjun. Að sjálfsögðu hafa vonforigði orðið fyrir ýmsum og ekki er hér um eintóma auðmenn að ræða, en jafnvel þeir, sem erf- iðara áttu uppdráttar, mundu kannast við, að bygðirnar hafi reynst farsælar. Efnalegt sjálf* stæði hefir ekki fengist hér án áreynslu og fyrirhyggju, og á- föll af ýmsu tagi hafa hent, sem gert hafa jafnvel dugandi starfs- mönnum erfitt fyrir. En farsæld bygðarinnar, eða bygðanna, hefir verið öruggasta hjálpin. Það var algengt viðkvæði hér í bygð- unum, þegar farið var að ræða um þessa hátíð, að hún ætti það sannarlega skilið, sveitin okkar, að henni væri á þennan hátt sómi sýndur. Mun þessi tilfinning vera sameign nokkurn veginn allra bygðarbúa. Bygðin er um- vafin kærleika fólksins, sem far- sæl og blómleg sveit. Þá hafa bygðirnar verið fram- sæknar. Hefir það sýnt sig á mörgum sviðum. Þær hafa átt mikið af stórhug nýlendumanns- ins. Að leggja út í óþektan heim, mállaus og allslaus, sýndi ó- venjulega hugdirfsku. Þeir, sem slíkt ráðast í, láta ekki alt fyrir brjósti brenna. Slíkur stórhugur var almennur á frumbýlingsár- unum og hefir birzt í framsókn síðari ára. Eg minnist eins frá barnæsku hér í þessari sveit, sem eg hygg að hafi verið alment, þó endurminning mín sé foundin við æskuheimili mitt. í bjálkahúsi frumbýlingsáranna minnist eg þess, að sífelt var gert ráð fyrir nýju húsi, rúmbetra og fegurra að öllu leyti —- húsinu sunnan við, því það var nafnið, sem fest- ist við hinn fyrirhugaða framtíð- ar kastala. Eg hygg að þetta hús “sunnan við” hafi verið til á flest- um bæjum, og að ekki óvíða hafi verið búið í því ekki síður en gamla húsinu. Það var ímynd framfaranna og framtaksins, sem átti að verða. Menn sættu sig ekki við það, sem var, heldur hugsuðu til betri dags, sem menn ætluðu að ryðja braut. Þó kunnu menn að meta hinn Hðandi dag, voru ekki argir við lífið og létu ekki hið betra, sem var í vænd- um og starfað var að, gera menn ófæra til að njóta þess, sem þeg- ar var náð, þó ekki væri fjöl- skjrúðugt. Með öðrum orðum, var hér um sannan, heilbrigðan framsóknaranda að ræða. Á sviði hins efnalega hefir hann gert þá umbreytingu, sem öllum er augljós. Afturkippir koma fyrir við og við, en eru aðeins smáhlykkir á áframhaldandi braut framfaranna. Svo að segja allir búa nú í bókstaflegri merk- ingu í húsinu “sunnan við”, þó grun hafi eg um, að enn sé hús þar sunnan við — sólarmegin — í heimi loftkastalanna. Illa hefði fólkinu í bygðum þessum verið í ætt skotið, ef þessir draumar og framsókn hefði ekki birzt í öðru en híbýlaprýði hið ytra og bættum lífskjörum. Það hefði verið dauðadómur yfir öllu menning- arlífi og andlegri framsókn á þessum slóðum. Sem betur fer, varð sú ekki raunin á í þessu sambandi vinst mér einungis tími til að foenda á tvö atriði, sem bera vott um, að framsóknarandinn hefir verulega náð sér niðri á öðrum sviðum, en því efnalega. Annað er þekkingarþráin, sem einkent hefir þessar bygðir. Hitt er sá hugur, sem hér hefir verið ríkjandi, að standa ekki öðrum að baki, heldur skara fram úr. Innflytjendurnir íslenzku, eins og íslenzk alþýða alment á þeirri tíð, voru sjálfmentaðir menn, að svo miklu leyti sem þeir höfðu eignast einhvern þekkingarforða. Fólki hafði verið kent að lesa, en að öðru leyti, hvað þekkingu snerti, var það að mestu leyti upp á sjálft sig komið, að nota þau tæki, sem það þannig hafði eignast. En sá er kostur sjálfs- MACDONALD'S Fitte Gxt Bezta tóbak í heimi fyrir þá, sem búa tii sina eigin vindlinga. Ókeypis vindlingapappír ZIG-ZAC með hverjum tóbakspakka Ágætasta vindlinga tóbak í Canada mentunar, að það eina, sem knúð getur áfram, er þekkingarþorsti. Hann var eitt það, er íslendingar voru auðugir af, er þeir fluttu hingað vestur. Þá hungraði eft- ir þekkingu. Þannig var það og einnig hér. Mörg dæmi þess mætti nefna, hvað menn lögðu á sig til að komast yfir bækur sér til skemtunar og fróðleiks. Um leið og nokkuð var afgangs hin- um allra brýnustu líkamlegu þörfum, var það lagt í bækur og blöð. Hin algengasta dægrastytt- ing var að lesið var upphátt á heimilinu, alt sem náð var í. Á mörgum heimilum var þetta iðk- að í hverri viku allan veturinn, nema sérstakar orsakir hindruðu, eða lesmál þryti. Ekki var alt, sem lesið var, þungt á metunum. Sérstaklega var erfitt með fræði- rit. En nóg var af kjarnfæðu með, til að glæða hungur eftir meiru. Þetta var grundvöllur alþýðufræðslu í þessum bygðum til byrjunar, eins og víðar. Svo komu til sögunnar alþýðuskól- arnir hérlendu. Fátæklegir hvað öll tæki og húsrúm snerti til byrjunar, 0ft hepnir með kenn- ara, en líka oft óhepnir, ofhlaðn- ir nemendum allir fyrir einn kennara, mátti ekki af þeim vænta meira en raun varð á. Ef dæma á þá eftir ávöxtunum, komu þeir furðu fljóta í Ijos í því, að ung- mennin fóru að sækja eftir því að komast lengra þekkingarlega, en þessir alþýðuskólar náðu. Ekki hefi.eg tilhneigingu til þess að iæna J adþýðuskólana neinum heiðri, sem þeim ber, en hallast hlýt eg að þeirri skoðun, að þetta hafi ekki verið einvörðungu þeim að þakka, heldur þeim menning- aráhrifum, sem lifa í íslenzku þjóðerni og eðli. Annars hefðu þeir átt að bera hlutfallslega eins mikla ávexti hjá öðrum en íslendingum. En eg vil halda því fram, að frá fyrstu tíð til þessa dags, hafi tiltölulega miklu fleiri úr bygðum íslendin'ga í þessu fylki haldið lengra á mentabrau[tinni en alþýðuskól- arnir ná, en úr foygðum annara þjóðflokka alment. Að vísu eru ekki fyrir hendi beinar skýrslur í þessu tilliti, en þetta er bygt á margra ára athugun og viðtali við menn við mentastofnanir rík- isins, seip bezt ættu að vera færir um þetta að dæma.. Það hefir orðið lenzka meðal ungs fólks í bygðinni, að keppa á skól- ana ýmsu, sem taka við af barna- skólunum. Miklu valda þeir, sem upphaf- inu valda, og væri það afarfróð- legt að grafast fyrir það ræki- lega, hvað ýtti þeim af stað, sem fyrstir lögðu í fátækt inn á langa og erfiða mentabraut. Mun það vanaleg hafa verið persónuleg íkveikja einhvers gáfu- eða mentamanns, sem tekið hafði eft- ir sérstökum hæfileikum hjá þeim ungling eða unglin'gum, sem hlut áttu að máli, og hvatti þá þess vegna til náms. Og þeir fyrstu, er tróðu mentabrautina, urðu um tíma kennarar í íslenzku bygðunum og með dæmi sínu og áhrifum urðu þeir þess vald- andi, að kveikja í öðrum, og þann- ig koll af kolli, þar til straumur- inn í þessa átt varð svo stríður, að hann fór að draga til sín fjöldann. Hefir hefðin svo orð- ið ríkjandi, og beint mörgum í þessa átt, sem annars mundu ekki þangað hafa lent. — Vel er mér ljóst, að skólaganga ein, er ekki einhlít braut til menta- þroska, því það er ein af plágum samtíðarinnar hér í álfu. hve margir hanga á skóla af öðrum hvötum en mentalöngun. En þegar þess er gætt, hve marg- ir af íslendingum þeim, er mentabrautina hafa gengið, hafa skarað fram úr, hækkar það verðmæti hinnar almennu skóla- sóknir. 'Og íslendingar, er mentabraut- ina hafa gengið úr bygðum ís- lendinga hér, hafa ekki verið bið eina fjölina feldir. Stór fjöldi sækir búnaðarskólana og hefir lengi sótt, eins og ekki er mót- von, þar sem landbúnaður er að- al atvinnugrein íslendinga í rík- inu og var upphaflega svo að segja sú eina. Margir hafa lokið fleiri ára námi á þessum stofn- unum og gefið sig svo beinlínis við leiðbeinandi starfi á þessu sviði; aðrir hafa sótt þangað á styttri námsskeið. Engin bygð íslendin'ga í Ameríku mun hafa hagnýtt sér tækifærin í þessu efni neitt ámóta og þessar bygðir. Er það vottur um, að sá sjálfsagði skilningur sé að komast hér að. Afstaðan í framtíðinni, þarf að grundvallast á nákvæmri þekk- ingu samfara praktiskri reynslu. Hinar svo kölluðu lærðu stétt- ir hafa einnig þegið sinn skerf úr hópi þeirra , er æðri skóla hafa sótt héðan. Læknar og lögfræð- ingar héðan eru mjö!g fjölmennir, og ef talið er frá landnámstíð, hafa fimm ungir menn úr þessum bygðum gengið í prestastöðu. Tala kennara úr bygðunum við æðri og lægri skóla, er legíó. Hjúkrunarkonum fer með ári hverju sífelt fjölgandi. Og inn á allflest svið mannlegrar þekk- ingar og starfsemi, hefir ungur mentalýður þessara bygða langt. Mun það einhvern tíma verða hlutverk einhvers félagsfræð- .ingsins (sociologist) — vonandi íslenzks — að grandskoða það fyrirbrigði, að hið afar fámenna brþt vhinsj íslenzka -þjóðflokks í þessu ríki, hefir stefnt inn á mentatoraut svo langtum stærri hóp hlutfallslefea, en við hefði verið búist eftir mannfjölda. En þó tölur geti vakið athygli, þá er það ekki höfðatalan, sem mest er um vert, heldur hvernig þeir, sem eru á toak við tölurnar, hafa reynst. Og þátttaka íslend- inga í Norður Dakota í menta- málum og opinberum störfum, hefir vakið mest athygli fyrir þann orðstýr, sem þeir hafa get- ið sér, sem inn á þessar brautir hafa lagt. Þeir hafa svo margir “lifað það: að duga”. Sá metn- aður hefir lifað í þessum bygð- um, að standa ekki öðrum að baki, heldur að skara fram úr. Slíkur metnaður þarf að eiga bak- hjarl í verulegum áhuga, eða úr honum getur orðið auðvirðileg hégómatilfnning. En þegar hann •birtist í því, sem verulegt gildi hefir, er hann ómetanlegur. Hann hefir birzt í skólanum fyr og seinna. Við þá æðri skóla, sem þeir einkum hafa sótt, hafa þ.eir áunnið þjóðflokki sínum hinn glæsilegasta orðstýr. Þeir hafa verið námsmenn með afbrigðum, mælskumenn og rökfimir í kapp- ræðu, og að öðru leyti komið við sö!gu í skólalífinu. Margir þeirra hafa rutt sér braut sjálfir úr fá- tækt, og hafa þeir ekki sízt getið sér orðstýr. Þegar út í lífið hef- ir komið, er kunnugt hvernig þessir sömu mentamenn hafa látið til sín taka á þeim sviðum, er þeir hafa valið sér starf. ís- ( lenzku Ibygðirnar þessar hafa | vakið athygli á sér meðal hér-( lends fólks fyrir þann straum á- j hrifamanna, sem héðan hefir komið og getið sér orðstýr og frama á ýmsum sviðum. Innan þessa ríkis og utan hafa synir o'g dætur þessara bygða verið í ( broddi fylkingar í sinum kjörnu; lífsstöðum. Ekki þárf nema að j nefna læknastéttina til að minna ykkur á framann á því sviði. j Sama gildir hvað lögfræðingana snertir. Sem ríkis lögsóknarar j og dómaran og almennir mála- j flutningsmenn hafa þeir getið sér, frama og orðstýr, sem varpað hefir ljóma á vora íslenzku þjóð. I Eg ætla ekki að gera veður út af, guðfræðingunum eða prestunum,! þó vitanlega hafi menn úr þeirra hópi verið áhrifamestu menn í sögu bygðanna og vestur-íslenzku þjóðlífi. Svo er röðin af kennur- um, hjúkrunarkonum, búfræðing- um, vélfræðingum, viðskiftamönn- ■ um, listamönnum og mönnum við | opinber störf, auk hins glæsilega j hóps ungs mentafólks, sem enn j hefir ekki lokið námi. Hinn mikli skari mentamanna íslendinga í Norður Dakota, sem skarað hafa fram úr, er sómi þeirra og heið- urs-kóróna. Á sviði opinberra mála eða stjórnmála, hafa bæði skóla- gengnir og óskólagengnir Dakota- j íslendingar i komlð fram með j sóma. Sjálfmentaðir eldri kyn- j slóðar íslendingar lærðu að tala, j lesa og skrifa mál landsins svo j vel, að þeir leystu af hendi með sóma vandasöm hlutverk í þjón- ustu hinsl opinbera. Gamlar hreppabækur og skólahéraða bera vott um þann myndarskap, er lýsti sér í þessu. í sveitarstjórn og á löggjafarþingi ríkisins hafa þeir tekið sinn fulla þátt, og ekki verið eftirbátar annara. í rík- islögsóknara embættinu hafa set- ið og sitja merkir og atkvæða- j miklir lögfræðingar, sem rækt hafa embætti sín með þeim skör- ungsskap, sem vakið hefir at- hygli alls ríkisins. Og í þarfir bæði alþjóðar og ríkis, hafa þeir skipað hinar fjölbreyttustu á- byrgðarstöður. . Og því ber ekki að gleyma, a, sami íslendingur- inn hefir í þessu ríki skipað bæði sess dómsmálaráðherra og dóm- ara í hæzta rétti við mikinn orð- stýr, og hlotið hæst atkvæði allra, er í kjöri voru til síðara embætt- isins. Menn úr þessum bygðum hafa getið sér frægð, ekki einungis í stöðum þeim og starfi, sem nefnt hefir verið, heldur víðar. Heims- frægur landkönnunarmaður og rithöfundur, Vilhjálmur Stefáns- son, ólst hér upp frá barnæsku til fullorðinsára. Á frumbýl- ingsárunum átti hér heima um nokurra ára skeið, sem unglingur, rafmagnsfræðingurinn alkunni, C, H. Thordarson, og mun það hafa verið systir hans, Guðrún, sem hér var len'gi búsett og öllum að góðu kunn, sem tók hann með sér til Chicago, þar sem framinn beið hans. Og hér bjó um níu ára skeið stórskáldið Stephan G. Stephanson, og farast honum þannig orð um bygðina: “E!g hefi fundið anda um mína önd Einatt héðan þíðan sumarblæ- inn; Meðan röðull rís við morgun- lönd, Rek ég hingað margan glaðan daginn.” Þá var hér einnig sem unglingur, listmálarinn Emile Walters 5 nokkur ár, og finst oss því, að bygðin eigi í honum hlutdeild. Mun enginn jafn-lítill blettur og þessar bygðir eru, hér í ríkinu og þó víðar væri leitað, eiga við sitr tened iafn-mörcr stó rnöfn. Framúrskarandi tilboð SPARIÐ yður peninga á SILKI SOKKUNUM rneð þessum hagnaðarkaupum sokkar eru úr bezta efni og af síðustu g-erft. Meðallagi þykfcir og gerCir úr hreinu silki. Lengd 30 til 32 þumlungar. Jafnir og vel gerðir, tvöfaldar fitjar. Hælar og iljar vandlega gerðar. Stærðir 8% til 10. Fawn, gun-metal, grey og brown. I»ér fáið þá fyrir Aðeins 10 umbúðir af ROYAL CROWN SOAP og 65 cents (parið) Sérstnkt tiiboð, tvö pör fyrlr 30 umböðir og $1.20 Hér er tækifæri sem ekki má ganga íramhjA. Kaupið hjA matsalanum 10 stykKi af Royal Crown Soap. Takið um- búðirnar og sendið þær Asamt pening- um efta Avi«an til Royal Crown Soaps, Ltd., Premium Department, Winnlpeg. og vér sendum yður, og borgum póst- gjaldið, þeasa Agætu silkisokka. Nefnið litin og stærðina og skrifiS nafn yðar og utanAskrift greinilega. Ger- ið þetta eins oft og þér viljið, meðan upplagið endist, en að- eins umbúðir af Royal Crown Yellow Laundry Soap gilda fyrir þetta sérstaka tilboð. Kaupið Koyal Crown Saap strax. Sendið eftir Kilkisokkuntim og Sparið-Nparið-Sparið. The Royal Crown Soaps Ltd., Winnipeg WRITE FOR FREE PREIV1IUM LIST Eg hefi höggvið á einstökum atvikum, er snerta sögu þessara bygða og fortíð, sem ei!ga þátt í því, að við þær eru tengdir hug- ir manna og hjörtu, eins og raun er á. Margt er ótalið. Frá föð- ur bygðanna, sem var fórnfús og mikilhæfur kennimaður, og sam- herjum hans, til þeirra, sem nú bera hita og þunga dagsins, lýs- ir af ótal dæmum. 0!g öll sagan tengir hugi og hjörtu við bygð- ihnar. Ekki Iþannig, að ýmsir þættir sögunnar eigi veki sárs- auka og þá lðngun, að ýmislegt herfði mátt vera á annan veg. En sveitin, sem átt hefir alla þessa sögu o'g reynslu, hefir bor- ið úr býtum arf, sem ekki verður frá henni tekinn. Sú sveit, sem á slíka fegurð í ríki náttúrunar, sem hjúfrar sig upp að hjarta slíks fósturlands, sem reynst hef- ir svo framsækin og áunnið hefir sér slíka frægð, vegna sögunnar, sem hún á að baki, sú sveit hlýt- ur að horfa mót frmtiðinni með þeirri tilfinningu, að áframhald þurfi að vera ,sem sé samboðið hinu liðna. Betri ósk verður henni ekki borin fram, en að það megi rætast.” (Frh.) Vaknaði við vondan draum. í Bordeaux á Frakklandi vildi það til nýlega, að menn heyrðu að morgni dags einkenníleg hljóð, sem erfitt var að gera grein fyr- ir hvaðan komu. Hafðist þó upp á því, að hljóðið kom úr reyk- háfspípu innan húss, Var síðan gætt inn í reykop úr ofni og sást þá á kvenmannsfætur í múrpip- unni. Nú var kallað á slökkvilið og það fengið til þess að höggva gat á múrpípuna, nægilega stórt til þess að kvenmaðurinn næðist út um það. Hún var í einum nátt- kjól fata. Sá var orðinn all- blakkur af sóti. Stúlkan var mjö'g aðfram komin. Ekkert vissi hún, hvernig stóð á því, að hún var þarna komin. Hún hafði sofnað út af kvö'ldið áður, frá skáldsögu lestri. — í svefni hefir hún klifrað upp á húsþakið og dottið niður í reyk- háfinn og vaknað þar við vond- an draum. — Hvar hefirðu verið al'lan þennan tíma, Kristján? — Eg hefi verið á ferðalagi. 4— Hvers velgna sóttirðu ekki um náðun, asninn þinn? Æfiminning Sigurður Jónsson Skardal var fæddur á Breiðstöðum í Göngu- skörðum í Skagafjarðarsýslu á Islandi, 29. ágúst 1851. Foreldr- ar hans voru Jón Jónsson og Björg Bjarnadóttir kona hans, bæði skagfirzk að ætt. Um tvítugt misti Sigurður föður sinn o-g eft- ir það annaðist hann búið með móður sinni þar til systkini hans voru öll upp komin. Árið 1888 flutti Sigurður til Ameríku, kom til Argyle nærri strax og keypti sér 'bújörð skamt frá Baldur. Hann gekk að eiga eftirlifandi ekkju sína, Inlgibjörgu Klemensdóttur, ættaðri úr Húna- vatnssýslu, árið 1898. Þau eign- uðust tvö börn, Jón Clemens verk- tærasala að Baldur, og Bjðrgu Jóhönnu, er vinnur að skrifstofu- störfum í Winnipeg. Bjug!gu þau á bújörð sinni í nítján ár, þar til þau settust að á Baldur. Leið þeim þar vel, þar til Sigurður veiktist snemma í vor; var hann þá sendur til Winnipeg, undir uppskurð, og andaðist hann á Almenna spitalanum 2. maí. Vegna fjölda skyldmenna, bú- settra í Winnipeg, var minning- arathöfn höfð frá útfararstofu Bardals, stjórnað af dr. B. B. Jónssyni, og þaðan var líkið flutt til Baldur og jarðsett þar af séra E. H. Fáfnis 5. maí, ' að við- stöddu fjölmenni. Auk ekkju hans og barna syrgja hann sex systkini, fjórar systur, Anna, Friðrika, 'Hólmfríður o>g Elin, allar búsettar í Winnipeg, og tveir bræður, Jón að Selkirk, og Magnús að Baldur, auk fjðlda annara vandamanna og vina, því Sigurður heitinn var einkar vin- sæll, og mörgum fátækum hafði hann hjálpað, þó lítið bæri á, og' konu sinni og börnum reyndist hann ætíð umhyggjusamur og ástríkur eiginmaður og faðir. Vinur. Ölkeldu fann bóndi einn í Vermalandi í Svíþjóð í landar- eign sinni nýlega. Hann hafði ekki veitt uppsprettunni neina verulega athygli, fyr en hann tók eftir því, að hestur einn, sem hann átti, stóð jafnan tímunum saman við uppsprettuna og þamb- aði úr henni. En hestur þessi var annars mjög vandlátur með vatn, er honum var borið. BÖRN! Sex ástæður fyrir því að þér ættuð að drekka eingöngni “MODERN DAIRY MILK” (Gerilsneydd) 1. Aðferð vor við að hreinsa mjólkina eyðir algerlega öllum bakterium og skaðlegum gerlum. Ein mörk af “MODERN DAIRY MILK” hefir n'æringargildi á við þrjú egg. “MODERN DAIRY MILK” er með afbrigðum auðug af holdgjafa efnunum “A” og “B”. Hver drengur og stúlka ætti að drekka pott af “MODERN DAIRY MILK” daglega og safna lífsorku. Prófessor Ivemvood frá Ytondon University mælir með fulkomnum myndugleika, með gerilsneyddri mjólk. AÐYÖRUN! Mjólk, sem ekki er gerilsneydd, er á- reiðanlega hættuleg. I henni eru ótölulegar þúsund- ir af hættulegum gerlum. 2 3. 4. 5. 6. MODERN DAIRY LTD. Canada’s Most Up-to-Date Creamery Phone 201 101

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.