Lögberg - 22.12.1932, Síða 6
RU 6
\
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 22. DESEMBER 1932.
Bréf úr Borgarfirði
(Framh. frá 1. bls.)
þessar línur rita, er á áttræðis-
aldri. Hefi eg á síðastliðnu sumri
farið yfir Árnes- og Rangár-
vallasýslur. Sýslurnar, þar sem
hin mikla fornaldar-fræ'gð' skín
einna fegurst og glæsilegast. Eg
hefi komið að Hlíðarenda, bústað
Gunnars; og farið um Fljótshlíð-
ina endilanga, sem er bæði fögur
og frjósöm þótt Þverá valdi þar
miklu tjóni. Á þeim slóðum rifj-
ast upp margir fornir atburðir og
sömuleiðis kvæði skáldanna, sem
á þá minna. En að nokkru leyti
stöðvast hugurinn við þau miklu
mannvirki, sem þar sjást frá síð-
ustu áratugum í ve!gum, brúm,
vatnsveitum og stórhýsum.
Eg hefi líka á þessu sumri
fengið að líta yfir ýmsar blómleg-
ustu bygðir Norðurlands, sem eg
hafði aldrei fyr augum litið. Af
öllum héruðum þessa lands hafði
verið mestur ljómi í huga mínum
yfir Skagafirðinum. Mig var að
dreyma það í æsku, að eg sæi yf-
ir Skagafjörðinn af Vatnsskarði.
Einn sólskins-mongun seint í júlí-
mánuði í sumar, rættust þeir
draumar. Þann morgun kom eg,
ásamt vini mínum, sem bifreið-
inni stýrði, og konu hans að bæn-
um Stóravatnsskarði. Þar búa
fjögur systkini. Þau eru af hinni
þjóðkunnu ætt séra Þorvaldar
sálmaskálds Böðvarssonar. Er það
heiðarbýli, en bendir þó til bú-
sældar og snildarbrags. Silfur-
tær lækur streymir fram um tún-
brekkuna og leggur hann heimil-
inu til 1 jós og hita. Vel kom það
mér fyrir sjónir á allan hátt, þetta
fyrsta heimili, sem eg leit í Skaga-
fjarðarsýslu, og þá ekki síður
húsfreyjan, Inlgibjörg Árnadóttir,
sem eg hafði áður heyrt að góðu
einu getið. Ekki lét hún staðar
numið við hinar höfðinglegu veit-
ingar á heimilinu. Að þeim lokn-
um kom hún með okkur austur á
svo kallaðan Arnarstapa. Af þeim
stað opnast fyrst útsýn yfir mik-
inn hluta Skagafjarðar. í austri
blasir B’.önduhlíðin við augum
manna, með öllum hinum stóru og
nafnkendu jörðum. Vallhólmur-
inn, Hegranesið og hafið spegil-
slétt, þar sem hin háa Drangey
Ignæfir upp úr sjónum, í útnorðri.
Þar á næsta leiti við veginn var
eyðibýli. Þar var Stephan G.
Stephansson, Klettaf jallaskáld,
fæddur. Þar á sömu slóðum voru
rústir þeirra beitarhúsa, þar sem
Bólu-Hjálmar dó. Alt þetta sagði
okkur og sýndi hin góða Ingibjörg,
sem lagði á sig erfiði og evddi í
það tíma, að fræða okkur um alt,
sem fyrir augu bar af þessum
nafnkunna sjónarhóli, Arnarstap-
anum. Við vorum hressari, fróð-
ari og iglaðari fyrir komuna að
Vatnsskarði, og mega það heita góð
erindislok. Það eru heiöarbýlin og
afdalirnir, sem hafa varðveitt
beztu kosti þjóðarinnar á margan
hátt og þó eru sumir að burðast
með svo vitlausar tillögur, að dala-
bygðir séu nú framúr þessu lagðar
í eyði, en býlunum þjappað saman
í smá þorp.
Neðan undir Vatnsskarði er
Víðimýri, stór jörð og falleig. í
bernsku minni bjó þar Jón Árna-
son. Mest var talað um hann í
sambandi við það, hvað hann gaf
mörgum í staupinu o:g hvað hann
var fljótur að gera vísu. Margir
kölluðu hann skáld, en þá gerðu
sumir lítinn greinarmun á skáld-
skap og hagmælsku. Nú er Víði-
mýri nafnkendust fyrir hina gömlu
torfkirkju, sem þar stendur enn
og er víst afar 'gömul. Hún minti
mig á borgfirzku kirkjurnar, eins
MALTED
MILK
WAFFLE
SHOP
LUNCHEONETTE
Fyrirtaks máltíðir, og skjót afgreiðsla
210 NOTRE DAME AVENUE
(Beint á móti Electric Railway Chambers)
Innilegar Jóla og
Nýársóskir!
öllum íslendingum
til handa
frá
G. L. STEPHENSON
Plumber and Steamfítter
676 HOME ST. PHONE 87 176
íi
Verksmiðja vor er ein hin elzta og allra full-
komnasta stofnun slíkrar tegundar í Vestur-
landinu; enda hefir hún getið sér ódauðlegan
orðstír fyrir vöruvöndun. KaupiS lijá oss
brauð, kryddbrauð og búðinga til jólanna.
SPEIRS P4RNELL
Ð/1KING CO. LIMITED
‘Fbedind » City »lnct 1882*
Phone 23 881
og þær voru fyrir 50 árum. Þær
voru fallegar 1 augum mínum.
Við kirkjudyr sá eg nýjan minn-
isvarða yfir Pétri Pálmasyni, sem
kendur var við Valadal. í ungdæmi
mínu heyrði eg hann talinn ein-
hvern mesta og merkasta bónda í
Skagafirði. Hann var orðlagður,
bæði fyrir hreysti o!g mannkosti.
Sonarsonur hans er Pálmi Hannes-
son, rektor Mentaskólans í Reykja-
vík, og dóttursonur hans er hinn
orðlagði prestur, séra Þorsteinn
Briem, sem nú skipar sæti í stjórn-
arráði íslands. — Úr Reykholtsdal
til Víðimýrar, er 231 km. Það er
hæg dagleið á bifreið, þótt tafið
sé við og við til þess að átta sig á
umhverfinu og heilsa upp á góð-
búana, sem eru auðfundnir þar
sem annars staðar hér á landi.
Frá Víðimjýri til Akureyrar eru
105% km. Mörg eru býlin, sem
sjást fjær og nær á þeirri leið. og
af ýmsum gerðum. Ber þar nokk-
uð mikið á torfbæjum í hinum
gamla stíl. Verður mörgum það á,
að líta slíka staði smáum augum,
en það ætti enginn að gera að ó-
rannsökuðu máli, því innan þeirra
veggja getur líka verið að finna
gott fólk og gáfað og fyrirmyndar-
bæjarbrag í einu og öllu.
Frá Akureyri til Goðafoss í
Skjálfandafljóti eru 48 km. Sú leið
ligígur um Vaðlaheiði, um Vagla-
skóg við Fnjóská, við túnið á hinu
nafnkunna prestssetri Hálsi, það-
an um Ljósavatnsskarð austur til
Bárðardals.
Við Goðafoss snerum við aftur
heim á leið. Yfir Þingeyjarsýsl-
unni grúfði þá þoka, sem sló nokkr-
um skugga á hennar bezta blóma.
í bakaleið, er við vorum austan í
Vaðlaheiði, leið þokan burt. en
morgunsólin gylti allan Eyjafjörð
með sínum dýrðarljóma. Fáar eru
þær bygðir þessa lands, sem taka
Eyjafirðinum fram að fegurð og
hlýleika. ( Samt vantar þar hina
stórfengilegu fjallasýn, sem önn-
ur héruð eiíga svo mikið af. Af
Vaðlaheiði sýnist Akureyri neð-
an við fætur manns, o'g er hún þá
fögur með sínum stóru túnum 1
allar áttir út frá hinum snotur-
legu húsum. Ekkert missir hún
heldur af fegurð sinni við það,
þott maður ferðist um hinar
breiðu og fallegu götur, sem
liggja um kauptúnið. Fegurst er
þar af öllu Gróðrarstöðin og Listi-
garðurinn. Á báðum þeim stöð-
um er meiri þroski í þessum
trjátegundum, heldur en sést hér
á öðrum stöðum þessa lands. Þar
er líka vel hlúð að fjölbreyttum
blómabeðum.
Tveir merkir Akureyrarbúar
unnu að því af mikilli alúð að
kynna mér þennan fagra stað. Það
voru þeir Bjarni Einarsson skipa-
smiður, frá Kletti í Reykholtsdal,
o!g Bjarni Jónsson bankastjóri, frá
Unnarholti í Árnessýslu. Gleymi
eg ekki viðtökum þessara ástúð-
legu manna, sem ekki létu sér
nægja að sýna mér alla merkileg-
ustu staði Akureyrar, heldur
fylgdu þeir mér til þess að kynna
mér nágrannabygðirnar.
Nú langaði okkur félaga til
þess að kynnast Skagafirðinum
betur í suðurleiðinni. Tókum við
okkur tjaldstað við túnið á Bólu
í Blönduhlíð, þar sem Hjálmar
bjó, skáldið nafnkenda. Þar er
orðin sæmileg jörð og er þar fall-
egt útsýni. Nutum við þess vel í
morlgundýrðinni við sólskin og
heiðríkju. Nú var eftir að sækja
einhvern fróðleik til fólksins, sem
bjó á þessu svæði, þar sem svo
margir sögulegir viðburðir höfðu
gerst á ýmsum öldum. — Nú var
kominn góður þurkur eftir langa
óþurka og eru slíkir dagar bænd-
um mikils virði. Engan bónda
hafði eg séð í Blönduhlíð, en við
einn þeirra hafði eg haft bréfa-
viðskifti, gáfaðann, mentaðan og
prýðile'ga-ritfæran. Hann heitir
Stefán Vagnsson og býr á Hjalta-
stöðum. Eg afréð nú að heim-
sækja hann, þótt eg vissi það fyr_
irfram að með því hlaut eg að
tefja hann frá töðuþurkinum. En
því er eg ekki vanur, að flækjast
milli manna um heyskapartímann
og var því niðurlútur að koma til
hinna önnum hlöðnu bænda. Stef-
án tók mér þó með góðleik og
vinahótum. Hann er hinn gjörvi-
legasti maður og vel á sig kominn
á allan hátt. Hjaltastaðir eru stór
jörð o!g falleg. Var hún um eitt
skeið bústaður Eggerts Briem
sýslumanns Skagfirðinga, og þar
var Sigurður Briem póstmeistari
fæddur, eftir því sem Stefán sagði
mér. — Næsti bær við Hjaltastaði
eru Frostastaðir, þar sem Espólín,
hinn fróði, sýslumaður Skagfirð-
inga, bjó um langt skeið. Ekki lét
Stefán sér nægja það, að upplýsa
mig um eitt og annað, bæði frá
yn!gri og eldri tímum, meðan eg
stóð við á heimili hans. Að end-
ingu reið hann með mér að Víði-
mýri, og er sú leið 14 km. Benti
hann mér á ýmsa hina merku
sögustaði þar í Blönduhlíðinni,
svo sem Haugsnes, þar sem hinn
stærsti bardagi Sturlungaaldar
stóð, Flugumýri og Örlygsstaði. Á
öllum þessum stöðum gerðust stór-
ir og glæsilegir viðburðir á Sturl-
un!gaöldinni. Við komum að Rétt-
arholti, þar sem Rögnvaldur hafði
búíð, góðkunnur gáfumaður, en
fyrir nokkrum árum látinn. Þar
er dóttir hans húsfreyja og þar
lifir ekkja hans ern og hress.
Sýndi hún mér margar myndir,
sem hún var glöð að eiga, þar á
meðal voru myndir af þeim Pét-
urssonum, séra Rögnvaldi og
bróður hans Ólafi, sem báðir eru
í Vesturheimi.
(Framh.)
Jólanótt 1932
Lýsa nú Ijósin skær
lýðum Krists nær og fjær,
hæsta frá himna veldi
hljómaði’ á þessu kveldi.
Engla rödd einkar blíð,
útrunnin skal sú tíð,
að myrkranna maktin skæða
megi þjóðirnar hræða.
Friði um foldar svörð
fögnum með þakkargjörð
og heitum með hu!g og hjarta
himna Ijósinu bjarta.
Herra, þitt heilagt orð
hljómi um vora storð.
Lof og dýrð sé þér samin,
sjóli himnanna. Amen!
Magnús Einarsson.
Áátandið í heiminum,
þegar Kriátur fæddist
(Framh. frá 4. bls.)
hægri hönd föðurins á himnum.
En sem sagt, þeir voru fáir, sem
enn geymdu í tlúuðum sálum
þessa upphaflegu og sönnu
Messíasar-von, og gerðu sér grein
fyrir því, að konungurinn himn-
enski hlyti og að krefjast heilags
ríkis hér á jörðu, o!g það ríki hans
ætti að standa í sálum mann-
anna.
En leiðtogar lýðsins ásamt öllum
þorra fólks á ættlandi frelsarans,
voru við aðkomu hans, svo sem
drukkinn Iýður, ölvaður af eftir-
vænting þeirra góðu daga, þá
hinn útvaldi lýður fengi hafist
til valda í heiminum og höfuðból
heims yrði flutt frá Róm til Jerú-
salem, og sá hinn marg-þráði
Messías kæmi, er stígi á gullinn
veldisstól, er enn glæsile!gri væri
en sá í Róm, og allar þjóðir skyldu
lúta honum. Þetta var hin hroka-
fulla trú Farísea og höfðingja
þjóðarinnar. En í kyrrþey dafn-
aði og vonin helga um hann, sem
koma ætti til þess, að færa sálum
mannanna frið og opinbera dýrð
og vilja Guðs á himnum, þeim sem
í anda eru hógværir.
Svona stóð nú á í heimahögum
frelsarans, þegar hann fæddist.
Áður hefir hér lýst verið ástand-
inu í heiminum alment. í ljósi
þessarar sögulegu baksýnar, er
vel skiljanlegt, að æfisaga Krists
á jörðu varð slík sem hún varð.
Hitt er dásemdarundrið mesta í
sögu mannkyns á jörðu hér, að
fyrir áhrif hans á heiminn, sem
fæddist í fjárhúsi, stundaði tré-
smíði og dó á krossi rúmlega
þrítugur, hefir allur heimur end-
urfæðst, og Ijós er þar víða, sem
áður var myrkur; og eftir 19 ald-
ir krýpur allur þorri upplýstra
manna á jörðu í anda við jötuna,
þar sem vaggan hans var, og á
hverjum jólum streymir blóðið
með nýjum hraða og auknum hita
um æðar miljóna um löndin öll.
MOORE’S TAX! LTD.
28 333
Leigið bíla og keyrið sjálfir.
Drögum biia og geymum. Allar
aðgerðir og ókeypis hemilpröfun.
Flytjum pianos, húsgögn, farang-
ur og böggla.
KAUPIÐ AVALT
LUMBER
bjfi
THE EMPIRE SASH & DOOR C LTD.
HEMiY AVE. EAST - - WIiVNIPEG. MAN,
Yard Office: #th Floor, Itnnk of Hamilton Chambers.
Hátíðaóskir!
R. J. MERCER
Dry Goods - Men’s Furnishings - Boots and Shoes
Phone 333 23 670-672 Sargent Ave.
WINNIPEG, MAN.
I
Nýtur ávalt trauáts
Hin langa og mikilsverÖa æfing, sem United Grain
Growers, Limited, hefir haft við sölu korntegunda, hefir
ekki einungis vakið óbifandi traust hluthafa, heldur og allra
bænda, er einhver viðskifti hafa átt við félagið.
Afgreiðsla öll og tæki eru slík, að betra getur hvergi.
SENDID KORN YÐAR TIL
UHITEDGRAINGROWíIBI?
Innilegar Jóla og nýársóskir!
l)otel Ölorona
Cor. Main Street og Notre Dame Ave. East
Winnipeg.
Phone—91 166
95 328
Gordon A. Murphy,
Manager
Tryggingin felát
í nafninu!
Pantið um hátíðirnar beztu
frá gömlu og velþektu ölgerðarhúsi
STADACONA OG TALBOT
PH0NE 57 241