Lögberg - 16.03.1933, Side 5

LÖGBERG. FIMTUDAGINN 16. MARZ, i933
Bls. 5
Enn um útfarir
Umræður um þetta efni - hafa
komið fram í báðum blöðunum.
Virðist það heppilegt, að menn ræði
málefni sín á milli á þann hátt. Bú-
ast má viS því, að ekki komi safnan
skoðanir allra. Það ættu menn að
þola. Sting eg niður pennanum
með hálfum huga.
Mér datt í hug ýmislegt um út-
farir, þegar eg hafði lesið greinarn-
ar báðar; reyndi þó að hrinda því
frá mér að leggja orð í belg, en
hugsanir þessar hafa leitað á mig
svo fast, að eg læt til leiðast.
Langar mig til að víkja að
þrennu:
Orðið “útför” virðist naumlega
tákna og innihalda athafnirnar. Kysi
eg fremur að kalla hana “minningar
og kveðjuathöfn, framkvæmda, ekki
vegna hins framliðna, heldur vegna
þeirra, sem eftir lifa.
Oft á sér stað skilnaður, þegar
menn flytjast úr einu landi í annað.
Þykir það alvörustund. Minnast
menn iðulega hvor við annan, og
sameiginlega við þau tímamót. Ekki
virðist síður eiga við að kveðja þá,
sem flytjast alfarnir úr þessum
heimi. Sé kvatt með réttu hugar-
fari, mun flestum verða að því, að
ganga fram hjá því, sem kann að
hafa boriS á milli, en minnast þess,
sem var sameigirtlegt, hlýlegt og
uppbyggilegt.
Skilnaður ástvina, lífs og liðinna-,
er oft þungbær; ýmsar ástæður
hryggilegar; jafnvel fjærskyldir
menn, finna löngun til þess, að tjá
hluttekt sina, á allan mörgulegan
hátt. Sjálfsagt er að gefa mönnum
tækifæri til þess, öllum, sem vilja.
Því er nauðsynlegt, að kveðjuat-
höfnin fari fram þar, sem allir geta
tekið þátt í henni á þægilegan hátt.
Hvað á þá að hafa um hönd.
Hlýleg orð í garð þeirra fram-
liðnu, og huggunarorð í garð
þeirra, sem syrgja.
Saknaðarstundirnar eru ekki að-
eins sorgar stundir. Þær eru iðu-
lega til þess, að opna augun á mönn-
um til frekari skilnings á aðstöðu
þeirra í þessum heim. Sorgin reynist
mörgum “smásjá”, sem hjálpar til
að lesa sundúr það sýnilega frá því,
sem er verulegt.
Við erum mintir á orð Abrahams,
þau sem hann sjálfur talaði við frá-
fall konu sinnar, Söru:
“Eg er aðkomandi og' útlending-
Þetta eru ekki mörg orð. En þau
eru innihaldsrík. Mig langar til
þess að kalla þau “líkræðu” Abra-
hams yfir Söru.
Abraham var mjög auðugur. Bjó
meðal ótal frænda sinna, þjóna
og ambátta. Hans vald var næstum
ótakmarkað meðal þeirra. Hann var
bæði húsbóndi og æðsti prestur. All-
ir lutu hans volduga orði. Kanaans-
land var trygt honum og ættmönnum
hans, samkvæmt loforði Guðs.
Þrátt fyrir alt þetta, er hann þó
aðkomandi og útlendingur.
Naumast verður sagt, að Abra-
ham værí það fremur, eftir en áður,
fyrir fráfall Söru. En nú er hon-
um þetta ljóst.
Ekki eru þessi orð nein örvænt-
ingaróp.
Orðið: “Eg er aðkomandi og út-
lendingur,” sýna, að hann hefir
komið' auga á sitt rétta föðurland.
Það land er honum svo kært, og þrá
til þess svo sterk, að hann á í raun
og veru ekki heima í þessum heimi.
Og þótt að Abraham hafi, ef til
vill, gert sér grein fyrir þessu fyr,
er þó vafa-lítið, að andans sjón hans
skýrðist við burtköllun konu hans.
Fráfall Söru vekur þá tvennskon-
ar hugsun í brjósti Abrahams. Fyrst
það, að söknuðurinn slær fölva á
allar nautnir og þægilegar ástæður,
sem hann á að búa við. Hann er
mestur meðal sinna. En sætleiki
þess er nú horfinn. “Leiðir eru mér
ljósgrænir hagar; liggur í moldu hið
ástkæra víf.” ,
Hitt er það, að Abraham hefst
yfir sorgina og söknuðinn. Hann
eygir i fjarlægð eigin ættjörð, þar
sem frelsi og fögnuður mun búa að
eilífu.
Söknuðurinn gerir Abraham að
útlendingi í sínu eigin landi. Og að-
komandi meðal sinna, en álengdar
sér hann fyrirheiti Guðs. Hann tek-
ur sér vængi vonarinnar og fullviss-
unnar. Sál hans leitar til dýrðar
himins Guðs. Þar er ættjörðin
hans.
Þessar hugsanir o. fl. skyldar,
ættu að verabornar fram i sambandi
við kveðjuathafnir framliðinna.
Eins lengi og sorgin er óhjá-
kvæmileg, svo lengi verður huggun-
in nauðsynleg. Eins lengi og mönn-
um hættir við, að drekkja sál og lífi
í ástríðum og metorðagirnd, svo
lengi verður nauðsynlegt að minna
menn á það, að sætleiki þess tapast,
þegar minst vonum varir. Og þeir
hafa ekki náð til ættjarðar sinnar,
sem þeim er ætluð af Guði.
Orð Hallgr. Péturssonar eru á
þessa leið:
“Ætíð þá sérð þú sálað hold,
sett vera niður í jarðarmold,
hryggur þá vert og hugsa brátt,
hér við þú líka skiljast átt.
Lagt þegar niður líkið sér,
láttu sem dauðinn hvísli að þér.
Langt máske ekki líði um það,
legg eg þig eins á slíkan stað.”
En skáldið skilur ekki við mann
án huggunar:
“Himneskri páskahátíð á,
hefi eg nú þess að bíða.
Myrkrastofunni frelsast frá,
eg fagna þá,
í flokki útvaldra lýða.”
Ekkert orð er megnugt að hugga
sorgbitið mannshjarta, nema Guðs
orð. Það munu þeir bera, sem af
reynslunni þekkja til.
Mér dettur' í hug máttur Guðs
orðs, af því sem Jesús sagði eitt
sinn við lærisveina sína, af vissu til-
efni.
Turn, sem var kendur við Silóam
hrundi, og varð að bana átján mönn-
um. Það má búast við, að menn
þessir hafi átt ættingja og vini.
Það, sem gerði sorgina óbærilega,
var sú hugsun, að þessa menn hafði
hent þetta, vegna þess, að það var
refsidómur Guðs. Þetta var sam-
kvæmt gyðinglegri skoðun. Mun
þetta hafa legið svo þungt á mönn-
um, að lærisveinarnir bera það und-
ir Drottinn. Svar Drottins verður
alt annað, en svar lærifeðra Gyð-
inga.
Haldið þér, að þeir hafi verið
sekir fremur öllum mönnum, sem
búa í Jerúsalem? Nei, segi eg yður.
Það var ekki vegna þess, að ekki
væru til nógir lærðir menn í Jerú-
salem, að lærisveinarnir báru þetta
undir Drottinn. En hann kendi eins
og sá, sem vald hafði, og ekki eins
og fræðimenn Gvðinga. Orð hans
eru sönn og óskeikul. Þess vegna
geta þau gefið algerða fullvissu i
öllum vandamálum. Þau geta veitt
huggun og græðslu hinum syrgjandi
hjörtum. Það er alls ekki um aðra
svalalind að ræða, syrgjandi hjarta.
Þessvegna hafa menn það upi
hönd, sem bezt huggar hrygð hjart-
ans; helgar minningu þeirra, sém
horfnir eru, og áininnir þá alla, sem
eftir lifa.
Annað atriöi, sem eg vildi minn-
ast, eru blómagjafirnar.
í sjálfu sér, held eg það sé prýði-
legur siður. Af öllu má ofgera, svo
er um þetta.
Eg veit fyrir víst, að falleg og
viðeigandi blóm, flytja oft hugsanir,
þar sem orð komast ekki að.
Minnist eg þess, og mun ávalt
minnast þess, sem fyrir mig bar, í
sambandi við framliðinn ástvin
minn. Blómakrans var gefinn, af
einhverjum, sem ekki vildi láta get-
ið nafns síns. Svo lengi, sem eg
lifi mun eg minnast þessa atviks, því
kransinn flutti hlýrri kveðju, en
nokkur orð hefðu getað gert.
í von um, að linur þessar beri fyr-
ir augu þeirra, sem gáfu þessi fall-
egu blóm, hefi eg því einu við að
bæta, að blómin, sem þeir gáfu, eru
ekki enn visnuð í huga mér, og munu
aldrei visna.
Þriðja atriðið, er líkskoðunin.
Þann sið tel eg ekki hollan að neinu
leyti. Aöðvitað hverjum manni
frjáls skoðun í því efni. Fyrir mitt
leyti, minnir siður þessi mig á venju
forn Egypta, sem gekk út á það, að
“múmíur” (smurin lík, eða beina-
Igrindur), voru bornar um í veizlu-
sölum, þegar menn sátu úndir borð-
um.
Sóttgerlar sækja að dánu holdi,
manna og dýra. Er með öllu óvíst,
nema þaðan eigi menn rót að rekja
til veikinda sinna, þótt það komi
ekki fram í bili. Sóttgerla má telja
hættulega, hvar sem þeir halda sig.
Ekki sízt, þar sem margt fólk er
samankomið. Helzt virðist heppi-
legast, að gengið sé frá líkkistunni
á heimilinu, og ekki opnuð eftir það.
Þá mætti, ef til vill, minnast lítið
eitt á lengd líkræðanna. Vafalaust er
óheppilegt að hafa langar líkræður,
en það eru ekki altjend langar lík-
ræður, sem teljast að vera það. Yf-
irleitt, held eg að líkræður séu ekki
lengri en aðrar ræður.
Ástæðurnar fyrir því, að sumum
finst mikið um lengd líkræða, held
eg séu, stundum að minsta kosti,
það, sem ekkert snertir líkræðurnar
sjálfar.
Skáldið segir um vissan flokk
manna: “Guðs orð er skemt og
gaman þeim, sem glens eða nýjar
fréttir.” Hvort þessir menn eru til
enn, veit eg ekki. En séu þeir til,
er ekki að búast við, að þeir séu
gefnir fyrir að hlusta á líkræður.
Stundum fara jarðarfarir fram á
miður hagstæðum tíma; verður ekki
við því gert. Ýmist geta verið hörð
veður eða skammdegi, eða að at-
höfnin er ekki byrjuð á ákveðnum
tima. Menn verða óþolinmóðir að
bíða. Því finst mönnum meira til
um lengd athafnarinnar.
Þá kemur til greina atriði, sem
getur’ haft áhrif. Eg minnist á það
vegna þess, að það er eina tilfellið,
sem eg hefi orðið var við. Útfarar-
dagurinn var dimmur. Það var hvast
með ofanhríð og með talsverðu
frosti. En þó kalt væri úti, var enn
kaldara innan húss.
Kuldinn, sem stóð frá sumum
þeirra, sem voru viðstaddir, var
meiri en frá hinu dána holdi, sem
átti að flytja til grafar þann dag.
Langt er síðan að þetta gerðist.
Tæplega er að vænta þess, að menn
með svipuðu hugarfari kunni að
mæla eða meta, það sem fram fer.
Þrátt fyrir alt, blandast mér ekki
hugur um það, að kristilegar útfar-
arathafnir, eru með allra þýðingar-
mestu og blessunarríkustu athöfnum
innan safnaðarins.
Munu flestir finna til óttabland-
innar lotningar. Maður stendur við
fortjald þess ósýnilega, alvarlega og
leyndardómsfulla. Menn eru mintir
á nálægð dauða, dóms og eilífðar.
Það vakna hjá mönnum virðulegar
hugsanir, sem fylgja þeim til graf-
ar.
Með hjartanlegri hluttekning í
sorg og söknuði annara, strá menn
blómum, á hina þyrnum stráðu braut
syrgjendanna. Það mýkir söknuð-
inn. Sjálfir göfgast menn stórlega,
við að láta í ljós slíka hluttekning.
Menn tengjast böndum, vináttu og
samúðar.
Enginh heill heilsu, er svo smár
eða vanmátta, að hann ekki leggi
eitthvað gott því mannfélagi, sem
hann byggir. Ef til vill lætur hann
ekki mikið yfir sér, þess vegna sést
mönnum yfir verk hans, þar til þess
er saknað, ,að honum látnum. Þá
fyrst nýtur hann sannmælis. Rýf j-
ast þá margt upp gott, sem var
gleymt.
Allir menn eru bræður. Guðs-
mynd bera allir menn, hverju nafni,
sem þeir nefnast. Þess vegna er
það að öllu leyti sæmileg regla, og
kristnuirt manni sjálfsögð bróður-
skylda og mannúðar, að heiðra út-
för ástvina sinna og annara.
Gegni menn rækilega skyldum
sínum í þessum efnum, fer ekki hjá
því, að það flytur blessun einstakl-
ingunum, og starf safnaðarins verð-
ur ávaxtarikara.
Orð Hallgr. I^éturssonar eiga hér
við:
“Annað þú líka minnast mátt,
mislíkar Drotni á engan hátt,
þó heiðarlega sé hér á jörð,
holdi útvaldra líkíör gjörð.
Mætast Guðs anda musteri,
manns er réttkristins líkami,
því má honum veitast virðing rétt,
vel með hófi og stilling sett.”
Eg efast um, að það fylgi þvi
nokkur blessun, eða vegsauki, ef
menn finna ekki köllun hjá sér eða
löngun, til þess að heiðra athafnir
þessar á allan hátt. Hygg eg að ís-
lendingar standi ekki öðrum þjóð-
um þar að baki. Tel eg það til á-
góða. Enda munu fæstar þjóðir
geta sýnt dýpri, alvörugefnari og
prýðilegri útfararljóð, en þeir.
Y. Y. C.
Stúlka, sem var að renna sér 'á
skíðum á dögunum, komst að þeirri
niðurstöðu, að líkja mætti ástinni
við skíðabrekku. Alt væri svo á-
kjósanlegt í upphafi, en enginn/vissi
fyrri en á reyndi, hver endir þar á
yrði.
EARN
By Day—
LEARN
By Night
Dominion Business CbLLEGE
CThe'Mall. WlNNIPEG.
3
Our Evening Classes offer you the opportunity to make
profitable use of your spare. time for increasing your
earning power.
Clerks can become Stenographers; Stenographers can be-
come Private Secretaries; Bookkeepers can become Ac-
countants, Auditors or Office Managers, and so on up-
ward.
The tuition fees for our Eveniríg Classes are only seven
dollars a month. It is a small investment that pays enorm-
ously in increased ability and earning power.
ENROLL MONDAY
DAY and EVENING CLASSES
EVENING CLASSES
Monday and Thursday
DONIINION BUSINESS GOLLEGE
\ — ON THE MALL
Branch Schools in Elmwood, St. John’s and St. James
Um Finn “rauða”
Eg er að ýmsu leyti óánægð með
það, sem sagt hefir verið hér um
Finn “rauða”, þó eg sé ekkert skyld
honum, og megi láta mér á sama
standa þess vegna.
Hann hét fullu nafni Finnur
Jónsson og var til heimilis á Stóru-
Giljá í Húnavatnssýslu.
Á yngri árum sínum var hann
maður duglegur, og vann hverja al-
genga vinnu. En þegar eg man
fyrst eftir honum var hann drykk-
hneygður orðinn.
Á Stóru-Giljá var hann fæddur,
og þar misti hann toreldra sína. Var
honum komið i fóstur til besta fólks
á Strjúgi í Langadal. Mintist hann
ætíð fósturforeldra sinna með við-
kvæmni og virðingu; enda munu þau
hafa innrætt honum Guðs orð og
góða siði. Hann var óbilugur í trú
sinni og bar Passíusálma Hallgríms
Péturssonar á brjósti sér hvar sem
hann fór. Hann var tryggur í lund
og vinfastur.
Við okkur fjölskylduna á Akri
sleit hann aldrei kunningsskap, enda
var hann þar aldrei reittur til reiði.
Seinustu nóttina sem hann lifði
var hann á Akri. Kom honum þá
ekki dúr á auga. Var hann sífelt að
tala um hagi sína. Reyndum við að
draga úr gremju þeirri er hann bar
til sumra manna.
Og þegar hann um morguninn
lagði af stað frá okkur í sína síð-
ustu ferð, út á Blönduós, en þar dó
hann af slysum, sagði eg við hann
eitthvað á þessa leið, hvort honum
fyndist ekki að sá vondi hugur, sem
hann hefði borið til sumra manna
væri nú að hverfa. Fanst mér sem
yfir honum hvíldi óvenjuleg ró þann
morgun. En hann svaraði mér með
þessum orðum: “Jú, hún er að
hverfa, Guði sé lof, og kveð eg
Drepið B
óþef I
með
ROYAL
CROWN
FLAKED
LYE
/00% PURE
/Sa„fndi°8n^iCo;ht
_J!^ntPeg° " S<’^ Lu
ykkur öll, í Jesú nafni.”
Ekki veit eg af hverju hann hefir
fengið viðurnefnið Finnur “rauði,”
því mér sýndist hann hafa sama lit-
arhátt og margur annar.
Ingunn Pálsilóttir (frá Akri)
—Lesb.
Frá Bandaríkjunum
Margir bankar hafa nú aftur tek-
ið til starfa, eftir að hafa verið lok-
aðir í meir en viku. En það eru þó
þeir bankar einir, sem taldir eru
fyllilega tryggir og öruggir. Fjöldi
| banka eru þó enn lokaðir og verða
ekki opnaðir, fyr en búið er að koma
þeim á öruggan grundvöll, eða þá
aldrei, ef það er ekki hægt. Má
vænta að peningamál þjóðarinnar
lagist aftur smátt og smátt, en það
getur ómögulega orðið alt í einu.
1 INNKÖLLUNAR-MENN LÖGBERGS
Amaranth; Man B. G. Kjartanson
Akra, N. Dakota
Árborg, Man
Árnes, Man
Baldur, Man
Bantry, N. Dakota
Bellingham, Wash
Belmont, Man
Blaine, Wash.
Bredenbury, Sask
Brown, Man J. S. Gillis
Cavalier, N. Dak«ta....
Churchbridge, Sask
Cypress River, Man
Dafoe, Sask ...» J. Stefánsson
Edinburg, N. Dakpta...
Elfros, Sask ... Goodmundson, Mrs. J. H.
Foam Lake, Sask
Garðar, N. Dakota
Gerald, Sask
Geysir, Man
Gimli, Man
Glenboro, Man
Hallson, N. Dakota....
Hayland, Man
Hecla, Man
Hensel, N. Dakota
Hnausa, Man
Hove, Man A. J. Skagfeld
■ Húsavík, Man
Ivanhoe, Minn
Kandahar, Sask J. Stefánsson
Langruth, Man
Leslie, Sask
Lundar, Man
Markerville, Alta
Minneota, Minn
Mountain, N. Dakota. ..
Mozart, Sask
Narrows, Man
Oak Point, Man A. T. Skagfeld
Oakview, Man
Otto, Man
Pembina, N. Dakota....
Point Roberts, Wash....
Red Deer, Alta
Revkjavík, Man
Riverton, Man
Seattle, Wash
Selkirk, Man
Siglunes, Man
Silver Bay, Man
Svold, N. Dakota
Swan River, Man
Tantallon, Sask
Upham, N. Dakota
Vancouver, B.C
! Víðir, Man
Vogar, Man
Westbourne, Man
Winnipeg Beach, Man..
! Winnipegosis, Man
Wynyard, Sask