Lögberg - 28.09.1933, Blaðsíða 6

Bls fi
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 28. SEPTEMBER, 1933
Orlög ráða
Skáldsaga eftir H. ST. J. COOPER
(Framh.)
“Það er satt. Líttu á bréfið það
arna, frændi. Ralph Belmont sendi
mér það til að gera mér aðvart um,
að það væri njósnað um mig. Lestu
það, þá geturðu dæmt um það sjálf-
ur. Honum var kunnugt um kaup-
in á milli okkar Giles, og hann mót-
mælti því harðlega að vera aðili í
þessháttar verzlun. Hann vissi,
hvilík bleyða og ódrengur Giles er,
og hann vildi ekki bjarga lífi sinu
með því að leggja framtíð mina og
hamingju í sölurnar. Hann hafði
látist sætta sig við þetta, af því
Giles hafði þegar neytt mig til að
heita þessu. Ralph Belmont hélt
því fram, að hann vildi heldur gefa
sjálfan sig á vald lögreglunnar, og
það var það, sem hann gerði, þeg-
ar hann fór heim til Shuttlefields,
þar sem hann vissi, að menn mundu
þegar kannast við hann. Það gerði
hann til þess að frelsa mig frá því
að verða kona Giles.”
Sir John tók við bréfinu og las
það hægt og gaumgæfilega. Svo
fékk hann henni það aftur.
“Nú held eg, að eg sé farinn að
skilja, hvernig í öllu liggur,” mælti
hann. “Giles kom rétt áðan. Hann
bað mig að miðla málum milli ykk-
ar. Hann óttast hneyksli það, er
alment mundi verða, ef trúlofun
ykkar færi út um þúfur alt i einu.
Það mundi nú heldur ekki ganga
hljóðalaust af. Nöfn ykkar Giles
hafa verið tengd náið saman upp á
síðkastið, í tilefni af dvöl ykkar á
eyjunni. Og eg verð að játa það,
að það hefir ekki verið mér gleði-
efni að hugsa til þess, hve mikla eft-
irtekt það mundi vekja, ef þið slit-
KLAÐI, RISPUR
og aðrir húðsjúkdómar
Lœknaál fljótt með Zam-Buk
Ointment 50c — Medicinal Soap 25c
uð skyndilega trúlofun ykkar. Eg
hafði óskað þess, að þið giftust sem
fyrst, og eg hét Giles því, að eg
skyldi gera alt sem eg gæti, til þess
að sætta ykkur aítur. Og nú* er
hann kominn hingað, til þess að
heyra málalokin.”
“Eg vil aldrei giftast honum,”
mælti Elsa í föstum róm. “Eg vil
ekki lítillækka mig til að taka í
höndina á honum og eg vil ekki sjá
hann fyrir mínum augum, svo fram-
arlega sem hjá því verður komist
Eg get ekki sagt þér, frændi, hve
mjög eg fyrirlít hann. Það var sví-
virðilegt af honum, að neyða mig
til að gefa mér drengskaparorð sitt
um það, að hann skyldi ekki segja
til Ralphs Belmonts, en hann braut
það óðar, er hann kom til Lundúna.
j Með því hefir hann leyst mig frá
heiti mínu. Eg er frjálsP’
Sir John kinkaði kolli. Hann
gekk að símanum óg tók taltækið.
Hann rétti höndina eftir bréfinu,
sem Elsa.hélt ennþá á, bréfinu, sem
Ralph Belmont hafði skrifað henni.
Síðan bað hann um símanúmer og
fékk samband.
“Er þetta hjá Hawkins og King?
Þér talið við Sir John Ventor —
dómsmálaráðherra. Fyrir viku síð-
an var gerð húsrannsókn í húsi
nokkru í Burgess stræti, þar sem
1 menn héldu, að Ralph Belmont hefði
j falið sig—maðurinn, sem núna sit-
ur í fangelsi,sakaður um Shuttle-
fields-morðið. Eftir því sem mér
er kunnugast var það skrifstofa yð-
ar, sem gaf tilefni til þessarar hús-
rannsóknar, eða er það ekki svo?—
Gott og vel. Sömu nótt var áður-
nefndur Belmont handtekinn nálægt
Barbridge i Yorkshire — i húsinu
sem morðið var framið í. Er það
ekki rétt? Nú vildi eg gjarnan vita,
hver það er, sem hefir" skýrt yður
frá, að Belmont væri hér í Lundún-
um, og hvar hann héldi til?”
Sir John hlustaði gaumgæfilega
eftir svarinu. I Iann kinkaði kolli
hvað eftir annað.
“Nei, eg skil það svo vel—þér
getið ekki brugðist viðskiftavinum
yðar—auðvitað—það er ekki nema
sjálfsagt.”
Sir John brosti harðneskjulega.
“En þér hafið samt fengið til-
kynningu frá einum viðskiftavini
yðar,” mælti hann. “Það var að-
eins það, sem eg vildi vita. Eg er
sammála yður um það, að þér eigið
ekki að ljósta upp nafni hans. Eg
þekki vel skrifstofu yðar og veit, að
hún nýtur verðugs trausts. Þakka
yður fyrir—jæja, þá hefi eg fengið
þær upplýsingar, sem eg óskaði eft-
ir.”
Hann lét heyrnartækið aftur á
símann.
“Nú held eg, að við ættum að
biðja Effington að koma hingað
inn,” sagði hann við Elsu. “Eg skil
vel, að þú vilt helzt komast hjá að
sjá hann, góða mín, en eg held samt,
að það sé bezt að þú sért viðstödd,
t þegar eg tala nú við hann.”
Elsa kinkaði kolli.
“Eg skal gjarnan gera það frændi
minn, en eg segi þér fyrir fram, að
það er ekki að tala um neinar sætt-
ir. Eg veit ekki, hvað Giles kann
áð detta í hug að segja, en eg veit,
að hann mun ekki hika við að ljúga
sig frá öllu saman. Eg þekki hann
og veit, að það er sannleikur, sem
eg hefi sagt, og eg neita ákveðið að
giftast honum.”
“Eg óska þess ákveðið, að þú
bregðir heiti þínu við hann, barnið
mitt,’’ mælti Sir John alvarlega.
Hann gekk fram að hurðinni og
hringdi.
“Biðjið Effington lávarð að koma
hingað upp,” mælti hann við þjón-
inn, sem þegar hafði komið.
Giles kom að vörmu spori og
ljómaði sjálfstraust og ánægja af
andliti hans, er hann stóð frammi
fyrir þeim Sir John og Elsu.
“Þakka yður fyrir, Sir John,”
mælti hann með sinni venjulegu há-
værð og sjálfbyrgingshætti. “Eg
þykist vita, að þér séuð búinn að
greiða úr þessum smávægilega mis-
skilningi. Þér hafið eflaust getað
sannfært Elsu um, að hún hafi gert
mér rangt til, og svo er það alt í
lagi.”
“Þér hafið rétt,” mælti Sir John.
“Eg er búinn að tala við frænku
rnína, og málið er útkljáð.”
“Það er ágætt,” sagði Giles hróð-
ugur.
Svo sneri hann sér að Elsu.
“Jæja þá, þú ert þá búinn að átta
þig,” mælti hann. “Það gleður mig.
Eg þóttist viss um það, að þú mynd-
ir átta þig og sjá, hve hlægilega þú
hagaðir þér. Þú kærir þig líklega
heldur ekki um að útsetja nafn þitt
fyrir þvaður og hneyksli.’’
“Eg verð að biðja yður um að
snúa yður til mín með athugasemdir
yðar,” mælti Sir John í ströngum
málróm. “Það er við mig sem þér
eigið að ræða málið, Effington.”
Giles glápti á hann undrandi.
“Já, já, auðvitað,” sagði hann.
“En eg hugsaði mér ...”
Hann þagnaði og var vandræða-
legur. í svip Sir Johns var eitt-
hvað, sem honum geðjaðist ekki að.
“í dag hefi eg í fyrsta sinn feng-
ið að heyra sannleikann — allan
sannleikann,” mælti Sir John. “Nú
veit eg, hvað fram hefir farið á
eynni, eg veit, hver það var, sem lék
hetjuna og hver lék bleyðuna. Nú
er mér ljóst, hverjum eg á það að
þakka, að frænka mín komst heilu og
höldnu úr þeim voðastað, og eg veit,
að .það eruð ekki þér, Ef fington. Eg
hefi einnig frétt af mjög furðuleg-
um samningi, sem þér höfðuð gert
við frænku mína,” bætti Sir John
við, “þar sem þér höfðuð skuld-
bundið yður til að varðveita leynd-
armál viðvíkjandi manni þeim, sem
þér og frænka mín standið í stærstu
þakklætisskuld við. Samkvæmt
samningi þessum hafði frænka mín
skuldbundið sig til að verða kona
yðar gegn því, að þér aftur á móti
hélduð hið hátíðlega loforð yðar.
Auk þess, hve ósæmilegt það var að
bera fram þessháttar kröfu af yðar
hálfu, hafið þér á ódrengilegasta
hátt brotið loforð yðar. Þér hafið
látið njósna um frænku mína, þang-
að til þér komust á snoðir um, að
hún heimsótti gömlu fóstru sína.
Því næst hafið þér beðið leynilög-
regluskrifstofu nokkra um að til-
kynna lögreglunni hvar Ralph Bel-
mbont héldi til. Þér hafið hlaðið
hverri svívirðingunni ofan á hina,
Effington, og sýnt af yður ekki að-
eins megnasta vanþakklæti, heldur
hafið þér einnjg hagað yður eins og
ærulaus maður.”
“Það—það eru ósannindi,” stam-
aði Giles náfölur. “Þetta eru ósann-
indi frá upphafi til enda . . .’’
“Það sem eg hefi sagt yður, er
sannleikurinn bláber,” mælti Sir
John með kaldri ró. “Neitun yðar
er tilgangslaus. Frænka mín af-
þakkar heiðurinn—þann mjög vafa-
sama heiður—að verða konan yðar,
og eg er henni fyllilega sammála um
það atriði.”
“Þér ætlið þá . . . ”
“Eg á við að trúlofun ykkar
frænku minnar sé hér með lokið.
Fyrir hönd frænku minnar lýsi eg
hér með yfir, að trúlofun þessari er
slitið,” mælti Sir John. “Og eg
leyfi mér að biðja yður að fara þeg-
ar úr mínum húsum og komið hing-
að aldrei framar.”
Giles glápti á hann.
“Já en—já, en—” stamaði hann.
Sir John hringdi á ný.
“Vísið Effington lávarði á dyr,
og sjáið um, að hann fái hér ekki
aðgang framar,” mælti Sir John við
þjóninn.
39. KAPÍTULI.
Játningin.
“Þér getið ekki fengið að koma
inn, herra. — Þér getið ómögulega
fengið að koma inn. Frændi minn
er mjög veikur, hann þolir alls ekki
heimsóknir eða að tala við nokkurn
mann. Eg þori ekki að sleppa yður
mn . . .
Unga stúlkan var Fanny, frænka
Jerome gamla. Hún stóð í dyrun-
POLLYANNA ÞROSKAST
Eftir ELEANOR II. PORTER
“Þetta virtist alt saman fara fyrir ofan
og neðan garð hjá Pollyönnu; hún starði út
í geirninn hljóðlát 0g undrandi, eins og hún
væri að telja stjömurnar með sjálfri sér.
“Ætti eg aðeins yfir hagkvæmum hæfi-
leikum að ráða, væri öðru máli að gegna; ef
það væri eitthvað, sem eg gæti leyst betur af
hendi í heiminum en allir aðrir, mundi eg
ekki kveinka mér,” sagði Pollyanna og varp
öndinni mæðilega. “Eg get sungið, og leik-
ið dálítið á hljóðfæri; eg kann vitund til út-
saums og get stoppað í sokka, en því miður
kann eg ekkert af þessu nándar nærri nógu
vel; jafnvel ekki það vel, að ætlast megi til
launa fyrir. Eg held jafnvel að matreiðsla
og hússtjórn félli mr einna bezt í geð.. Þú
manst eftir því vetuma, sem við höfðumst við
í Þýzkalandi hvað mikla ánægju eg hafði af
því, að Gréta litla þernan o'kkar kom það seint
heim að eg gæti snúist eitthvað í eldhúsinu.
Þó hefi eg það einhvernveginn á meðvitund-
inni að er til lengdar léti myndi eg tæpast
sætta mig við undirtyllustöðu í eldhúsi, þar
sem aðrir réðu yfir. ” “Elg myndi aldrei fall-
ast á að þú tækir slíka stöðu á hendur, ’ ’ svar-
aði Mrs. Chilton með alvöraþranginni rödd.
Svo varð þögn, löng þögn. Nú varð það
Pollyanna er þögnina rauf.
“ Að hugsa sér annað eins og það, frænka,
að eg skuli í raun og veru vera ósjálfbjarga
og eiga þess engan kost, að verða þér að liði.
Mig hlýtur að skorta þau hyggindi, er í hag
koma. Er það ekki átakanlegt, að hæfileik-
um mínum skuli vera þannig farið, að ekki sé
viðlit að koma þeim í peninga.”
“Talaðu ekki svona, harnið mitt,” mælti
Mrs. Chilton. “Alt hefði verið á annan veg,
ef læknirinn hefði lifað.”
Pollyanna rauk upp úr sætinu. “Talaðu
ekki um þetta, frænka. Hver veit nema eg
búi yfir einhverjum þeim hæfileikum, er komi
mannkyninu til þess að standa á öndinni.
Stundum finst mér það hreint og beint á-
na'gjuleg tilhugsun að þurfa að fara margs á
mis; stundum finst mér það hljóti að vera afar
innihaldssnautt líf, að geta gripið hendinni
til hvers sem vera vill gersamlega fyrirhafn-
arlaust; mér finst það stundum blátt áfram
hlægilegt,” sagði hún 0g skelti ósjálfrátt upp
úr um leið.
Mrs. Chilton var engan veginn hlátur
í hug. “Mikill dæmalaus einfeldningur ertu,
Pollyanna mín, þegar öllu er á botninn
hvolft,” sagði hún eins og út í hött.
XVIII.
Fyrstu dagarnir í Beldingsville eftir kom-
una heim, voru þeim Mrs. Chilton og Polly-
önnu alt annað en áhyggjulitlir; það var
margt, sem laga þurfti til, margt sem kippa
þurfti í lið.
Það er engan veginn fyrirhafnarlaust
fyrir fólk, sem vanist hefir gildaskálalífi
ferðalaganna, að sætta sig á svipstundu við
dvnta slátrarans, eða gera sér rellu yfir verði
smjörpunds. Allmargir úr nágrenninu litu
inn við og við; Pollyanna fagnaði þeim öllum
með sama vingjarnlega brosinu. Mrs. Chil-
ton var jafnaðarlegast fámál. “Þetta fólk
kemur hingað af tómri forvitni, til þess að
hnýsast eftir því hvernig Harrington fjöl-
skyldan beri sig í fátæktinni,” sagði hún í
hálfum hljóðum við sjálfa sig.
Mrs. Chilton minnist sjaldan á manninn
sinn sáluga. Þó var Pollyanna sér þess glögg-
lega meðvitandi, að jafnvel i dýpstu þögn-
inni, snerust flestar hugsanir frúarinnar um
hann.
Pollyanna hitti Jimma Pendleton þó
nokkrum sinnum fyrsta mánuðinn, sem hún
var heima. Hann hafði litið inn ásamt vin-
um sín-um til þess að bjóða Mrs. Chilton vel-
komna heim; viðtökurnar höfðu verið með
ýmsum hætti; það var engu líkara, en alt yrði
innilokað í ramma, þegar Mrs. Chilton var
viðstödd. Stundum kom Jimmy þangað ým-
ist með blóm eða bækur handa Pollyönnu, er
henni þótti sérlega vænt um. Mrs. Chilton
var þar þá sjaldan viðstödd.
Yfir höfuð að tala var Pollyanna fátöluð
um hagi sína og frænku sinnar. Með Jimmy
var þó nokkuð öðru máli að gegna; hún sagði
honum alt af létta um hvernig sér' væri inn-
anbrjósts. Jafnaðarlega bar alt að einum og
sama brunni, eða sem sé því hvernig hún ætti
að afla sér peninga. “Stundum finst mér eg
vera aumust allra,” sagði hún þráfaldlega
við Jimmy; mér finst eg ekki geta um annað
hugsað en dollara; jafnvel ekki nema dollars
fjórðung eða kopar cent. Þú verður að láta
þér skiljast hve févana frænka mín er.”
“Það veldur mér sárrar sorgar,” stam-
aði Jimmy út úr sér.
“Eg veit hún er fátæk; þó get eg með
köflum ekki varist þeirri hugsun, að hún
finni í rauninni meira til fátæktar sinnar, en
veruleg ástæða sé til; það er þunglyndið, er
virðist ætla að gera út af við hana með öllu.”
Jimmy horfði lengi og alvarlega í hin
töfrandi skæru augu Pollyönnu.
“Hvað er það helzt er þér leikur hugur á
að gera, ef þú ættir þess kost,” spurði hann
hálf feimnislega.
“Hverju á eg að svara til? Eins og til
hagar myndi eg einkis fremur æskja en þess
að gefa mig við matreiðslu og liússtjórn. Mér
finst eg stundum njóta við það ósegjanlegs
yndis að grauta saman hráeggjum og sykri,
að eg nú ekki tali um að haka sætabrauð, eða
reyndar hvaða annað brauð sem er. Ekki
er það þó arðvænleg atvinna; ef maður vinn-
ur fyrir aðra veitist manni ofurlítið í aðra
hönd fyrir slíka vinnu; þó finst mér það eng-
an veginn eftirsóknarverð atvinnugrein. ”
Ungi maðurinn virti Pollyönnu grand-
gaTilega fyrir sér frá hvirfli til ilja; hann
varð stokkrjóður í framan, 0g sagði eins og í
leiðslu:
“Þú giftir þig að líkindum, Pollyanna;
hefirðu aldrei liugsað um það.”
“Eg að gifta mig; ekki nema það þó.
Til að byrja með, er eg nú engin sérleg fríð-
leiks persóna, eins og þér hlýtur að vera ljóst.
I öðru lagi getur ekki hjá því farið að það
verði lífsköllun mín að dvelja hjá frænku
minni og auðsýna henni þá umönnun, er eg
frekast fæ látið í té.”
“Engin fríðleiks persóna,” hafði Jimmy
upp fyrir sér, undrandi 0g alvarlegur í senn.
Hefir þú aldrei heyrt getið um máltækið að
blindur sé hver í sjálfs sín sök?”
Pollyanna hristi höfuðið.
“Þetta á ekki heima um mig; eg hefi
spegil við hendina, er aldrei fer með ósann-
indi,” sagði hún glettnislega.
Hjá öllum öðrum stúlkum fanst Jimmy
að svar Pollyönnu hefði að minsta kosti bor-
ið þó ekki væri nema örlítinn vott um ást-
leitni; en með hana var samt öðru máli að
gegna. Honum var það fyrir löngu ljóst, að
Pollyanna hugsaði mjög á annan veg, en við
gekst með stúlkur á hennar reki. Stundum
tók hún alla hluti í bókstaflegum skilningi, og
varð þá að jafnaði engu um þokjð.
“Eg hefi aldrei verið falleg, og verð það
heldur ekki,” sagði hin unga stúlka með milt
bros á vör; “það átti ekki fyrir mér að liggja.
Þú minnist þess ef til vill, þó nokkuð sé nú
langt um liðið, er eg var að spauga við þig
um það, að eg óskaði einkis fremur en þess,
að geta eignast þykt, tinnudökt hár.”
“Er þetta enn ein af megin óskiun þín-
um?” spurði Jimmy, eins og í hálfgerðum
vandræðum.
“Ef til vill, 0g ef til vill ekki,” svaraði
Pollyanna; “þó kysi eg fremur að sú ósk
mín uppfyltist, en það gagnstæða. Þú hefir
veitt því eftirtekt, að augnahár mín eru mikið
styttri, en þau í raun og veru ætti að vera;
og þá er nefið; hvorki er það með grískri
né rómverskri lögiun, heldur aðeins algengt
nef. Andlitið er annaðhvort of langt, eða þá
of stutt; hvort heldur er, get eg ekki kveðið
á um með vissu; mér er samt ljóst, að það er
öðru vísi en það á að vera. Eg er ekki í
nokkrum minsta vafa um það, að á hinn
stranga mælikvarða sannrar fegurðar, hlyti
eg að mælast illa.” “Það er dáendis lagleg
mynd, sem þú bregður upp af sjálfri þér,”
sagði Jimmy hlæjandi, um leið og liann-virti
fyrir sér það úthaf af geðshræringu, er spegl-
aðist í andlitsdráttum stúlkunnar. ‘ ‘ Hefirðu
nokkurn tíma litið í spegil, þegar þú varst
að tala,” spurði Jimmy.
“Það hefi eg aldrei gert, og því ætti eg
að gera það?” “Það væri samt engan veg-
inn óhugsanlegt að þú kynnir að skifta um
skoðun, ef til þess kæmi.”
“En sú dómadags vitleysa,” sagði Polly-
anna skellihlæjandi. “Hvað á eg helzt að
hugsa eða segja? A eg að segja að það sé þó
skömminni skárra að liafa augnaliár og nef,
þó augnahárin séu of stutt, og nefið hvorki
grískt né rómverskt?”
Jimmy gat ekki varist hlátri. “Þú ert
alveg eins og í fyrri daga, Pollyanna; fáirðu
á annað boi’ð einhverja flugu inn í liöfuðið,
er ekki viðlit að ná lienni þaðan aftur.”
Pollyanna leit rannsakandi augmm á
Jimma; það var eins og yfir þau færðist
smátt og smátt mildur glampi; hún skifti lit-
um hvað ofan í annað. . “Bg hefi lært það
síðustu sex mánuðina að geyma ein leyndar-
mál mín, og halda fast við mínar fyrri stefn-
ur. Fólk nú á döguin vill ekki láta segja sér
fyrir verkum, verði það á annað borð um-
flúið.”
“Eg hefi hugboð um það,” svaraði
Jimmy, og kinkaði vingjarnlega kolli um
leið. “Eg hefi þráfaldlega hugsað um það
Pollyanna, hvort þú í raun og veru skildir
sjálfa þig niður í kjölinn, livort þér væri ljóst
hvert stefndi.” “Engoim er kunnugra en
sjálfri mér um áform mín, og hvernig þeim
hefir reitt af,” sagði Pollyanna með titrandi
rödd, 0g leit undan.
“Asetningurinn getur oft og einatt flutt
fjöll, sé hann eindreginn, ákafur og óhikandi;
hann getur gerbreytt lífi og umhverfi ein-
staklinga og heildar svo að segja yfir nótt-
ina; hann verður, þegar öll kurl koma til graf-
ar, hinn ósigrandi máttur á þessari jörð.”