Lögberg - 08.02.1934, Blaðsíða 7

Lögberg - 08.02.1934, Blaðsíða 7
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 8. FEBRÚAR, 1934 7 Niður í kolanámu í dag ljómar sólin yfir borg og lendum, svo vítt sem augu sjá. Skozka mistriÖ, sem er svo ein- kennandi fyrir þennan hluta lands- ins og hvílt hefir yfir Edinborg undanfarna daga, er horfiÖ, en magnmikil geislahlýjan umvefur “réttláta og rangláta,” því enn hef- ir skipulagning á notkun náttúru- gæÖanna ekki náð því stigi, aÖ sól- skinið sé selt. Og það sér líka á. Uppi í grasi vafinni, iðgrænni kastalabrekkunni er krökt af fólki. ÞaÖ eru at- vinnuleysingjarnir, öreigarnir, sem hafa rríargir hverjir ekkert skýli yfir höfuð, enga matbjörg og leppa eina á likamanum fyrir föt. Þeir liggja nú í hópum um brekkuna alla, teygja úr dofnum limum og velta sér á ýmsar hliðar í svefnrofunum. Það er gott að hvilast þarna í mjúku grasinu. Að baki rís hár og dökkur berg- veggur kastalans, ágætlega skýrt tákn þess valds, sem Bretinn hefir löngum beitt, m. a. til þess að við- halda bilínu milli ræflanna þarna í brekkunni og annara stétta manna, er eiga bústaði beint ámóti, hinum tnegin garðsins, þar sem sum mestu skraut- og stórhýsin blasa við aug- um. Það hlýtur að vera einhver gá- leysis-vanræksla, að þessi há-kon- servatíva borg skuli ekki fyrir löngu hafa lokað hliðum þessa fagra garðs fyrir öllum “óverðugum” eins og þeim, sem hér teygja skítuga skank- ana beint framan í augun á ráðandi auðstéttinni. En nú er ekki lengur til setu boð- ið. Eg hefi dvalið hér um þriggja vikna tíma og afráðið að halda lengra suður á morgun. Aðeins eitt á eg eftir áður. Það er, að koma niður í kolanámu. Dag nokkurn, er eg var á heimleið úr einum barnaskóla borgarinnar, fylgdist með mér 9 ára drengsnáði —að loknu námi þann dag. Faðir hans lians var námumaður og vann að kolagreftri alllangt utan við borgina. “Heldur þú að náman hrynji nokkurn tíma ofan á hann pabba minn?” spurði litli stubburinn mig eftir að hafa sagt mér langa sögu af daglegum störfum sínum heima fyrir. “Afi dó af námuslysi,” bætti hann við, svona til skýringar á spurningunni.— Þetta samtal varð til þess, að eg leitaðist fyrir um leyfi til að sjá venjulega kolanámu. Og til þess var nú þessi síðasti dvalardagur hér ákveðinn. Eitt af mörgu, sem vekur áthygli lítt kunnugs íslendings i Skotlandi °g Englandi, eru verksmiðju- og námahverfin og háir, sóti stokknir teykháfar, sem nær hvarvetna blasa við augum, þegar ferðast er um hin frjósamari svæði þessara landa. Annað, sem gesturinn festir jafn- snemma auga á og jafnan stendur í beinu sambandi við þessa staði, eru firnaháar dyngjur eða haugar af grjóti, mold og sandi, sem helzt líkjast ógrónum eldvörpum að út- Mti og lögun. Að öðru leyti eru a. m. k. sum þessi námahverfi engin augljós tákn mikillar, víðtækrar starfsemi ~fyr en inn i þau kemur. En djúpt 1 iðrum jarðar, hundruðum metra undir yfirborðinu, undir hús- um og torgum, lækjum og ám og jafnvel undir sjónum fer fram sú starfsemi í uppgrefti járns og kola, sem ekki sízt heíir skapað heims- veldinu brezka viðáttur þess og völd. Um miðaftanleytið legg eg af stað ásamt ungum verkfræðinema úr borginnj, sem eg hafði kynst uppi 1 Hálöndum fyrir rúmri viku og nú bauðst til þess að verða leiðsögu- maður minn. ^ ið komum til námunnar undir kvöld, þegar þungur ilmur iðja- grænnar jarðar !á um lendur og skoga. Um 1000 verkamenn starfa þar í þrem flokkum nótt sem dag, og er vinnutíminn 8. klst. Bú- staðir þeirra lágu í nánd við nám- una, ein- og tví-lyft hús úr brend- um tígulsteini, sem kolafélögin eiga —°g leigja. Námustjórinn var hinn skraf- hreyfnasti og kunni á ýmsu skil, er snerti náttúru íslands og iðnaðar- möguleika. Hann fylgdi okkur til verkstjórans og kvaðst vona, að við kæmuin heilu og höldnu upp aftur. / fatin sagði það raunar brosandi, er. að baki því duldist alvara þeirrar vitundar, að líf námumannanna væri í meiri og stöðugri hættu en flestra annara. Því næst var að fara úr jakka og taka af sér hatt og hálskraga. I staðinn fer maður í síða kápu, hnepta að hálsi, og setur upp námu- mannahúfu. Framan á hana er hengdur litill lampi, sem brennir karbid, og að því búnu er haldið af stað. Öðrum megin námuopsins eru stórir vélaskálar, þar sem unnið er bæði með afli rafmagns og kola. Yfir námuopið sjálft er reistur skáli, opinn í báða enda. Á miðju gólfsins er ferhyrnt op, sem ligg- ur niður í göngin. Yfir er ýmis konar vélaútbúnaður, í tengslum við höfuð-aflstöðvarnar ofanjarðar. Að neðan gengur iyfta upp til yfir- borðsins með kolavagnana, er renna síðan á teinum og dráttarbrautum þangað, sem eldsneytið er geymt. Verkstjórinn gengur fyrstur í lyftuna, og við á eftir. Okkur er sagt að halda þétt um járnstengur yfir höfðum okkar. Svo slær glaum- há bjalla þrjú slög, og um leið er lyftan í hreyfingu. Hún sígur nið- ur í kolsvart djúpið og er á næsta augabragði á fleygiferð. Engin glæta er sjáanleg, og eg get ekki varist hrollkendum geig fáein augnablik. En það skiftir þó ekki nema stuttri stundu. Lyftan hæg- ir ferðina, en á okkur, sem ekkert getum eygt ná miðað við, verkar sú hraðbreyting þannig, að okkur finst sem við förum allhratt upp á við aftur. Svo birtir fyrir augum, ferðin stöðvast, og við erum komnir niður í 700 feta djúp jarðgöng. Hér er bjart af fjölda rafljósa og allhátt undir loft. Á tv,ær hendur eru stórir vélasalir með gildum raf- straumaleiðslum út í námagöngin. Þau eru múruð innan og með boga- dregna hvelfingu og um það bil 3K m- breið. Eftir þeim liggur tvöfalt vagnspor. Og jafnskjótt og inn kemur í þau, liggja frá þeim hliðarálmur á báðar hendur. Enn sjást ekki aðrir menn að vinnu en þeir, sem vélanna gæta og fáeinir aðrir, er taka kolavagnana jafnótt og þeir koma að innan og ýta þeim; tveimur í senn, inn í lyftuna. Milli sporbrautanna liggur gildur vír- strengur, sem dregur vagnana aft- ur og fram. Það er að eins skamt komið inn göngin, þegar ljós öll þrýtur og kveikja verður á lömpunum í húfuni okkar. Göngin þrengjast og lækka; hér er bergið nakið til beggja handa, en undir lof'tið eru lagðir stálbjálk- ar, sem hvíldu á gildum stoðum, og reft á milli. Sumsstaðar eru þeir bognir, jafnvel brotnir, undan ofur- þunga jarðlaganna. Hér sézt enginn maður að vinnu, en dauft vagn- skrölt og vélahljóð berst með veggj- unum. Á ýmsurn stöðum rennur vatn frani úr berginu eða drýpur úr þaki, og á gólfi eru göngin þakin seigri kolaleðju, sern tekur í skó- varp. Við sjáum aðeins örfá fótmál fram undan okkur. Hin litla ljós- glæta frá lömpunum druknar í þessu reginmyrkri undirdjúpanna. Og ó- vönum er lamparnir óþægilegir. Við hvert fótmál slást þeir til eftir hreyfingum líkamans og valda þrautum í höfði og augum. Að all-langri stundu liðinni er beygt inn i einn af hinum mörgu hliðargöngum og staðnæmst við langa röð vagna, er hvíla á teinum Fylgdarmaðurinn bendir niður í einn þeirra og býður okkur bros- andi að “taka sæti.” Hér er að taka þeim þægindum sem bjóðast, hispurslaust. Við komumst naum- lega fyrir í vagninum með því að sitja flötunt beinum. Að því loknu snertir verkstjórinn þráð, er ligg- ur nteð öðrum hliðarveggnum, og samstundis erum við á ferð inn í þröng göng og skáhöll niður á við. Hraðinn eykst, og nakið bergið yfir höfði manns er ægilega nærri. Vagn- K-A.UPIÐ AVAL.T LUMBER bjft THE EMPIRE SASH & DOOR CO. LTD. HENRY AVENUE AND ARGYLE STREET. VVINNIPEG, MAN. PHONE 95 551. I húsasundunum hafast við hópar manna, sem horfa sljóum hirðuleys- isaugum á alt og ekkert. Það eru NUGA-TONE ENDURNÝJAR HEILSUNA NUGA-TONE styrkir lítfæri, eykur matarlyst, hin einstöku skerpir melt- menn ,sem stórum eru ver settir en inguna og annað þar að iútandi. Veitir þeir, sent strita í iðrum jarðar. röðin fram undan sýnist nema við loftið í göngunum, og þótt eg liggi nær flatur, þjóta klettanybburnar fram hjá ekki spannarlengd frá hauskúpunni. Ein ógætileg hreyf- ing—og kolavagninn væri orðinn að líkkistu. Mér finst þessi ferð ætla seint að enda. Þó kemur þar, og nú erum við á botni námunnar, röskum i ioo fetum undir yfirborði jarðar. Hór er auðsýnilega verið að vinna. Alt umhverfis heyrist vagnaskrölt og véla, rekuglamur og hakahögg, og við og við glórir í daufar ljóstýr- ur á lömpum námumanna. Hér er aftur orðið sæmilega hátt til lofts og göngin þur, en andrúmsloftið er eitthvað óviðfeldið, og eg hefi orð á því. — “Við dælum því niður,” er svarið. Alt í einu heyri eg mjúkt, hreim- þýtt hnegg rétt við hliðina, og á sama augabragði flýgur mér í hug saga frá bernsku minni, — saga um íslenzka hesta. sem seldir voru til Englands — til námuþrælkun- ar. Eg heyrði þá sagt, að þeir yrðu svo skelfdir við hið nýja, ókunna og hræðilega umhverfi, að á eng- an hátt yrði við þá tjóað fyr en stungin væru úr þeim bæði augun. Það fer um mig ískaldur hrollur við endurminninguna, og eg spyr í flýti, hvor hér séu íslenzkir hestar. Um leið opnast hurð, inni sjást fjórir básar og hestur í hverjum. Þeir eru allir jarkir, bústnir og þriflegir, auðsýnilega vel fóðraðir og hirtir. Það er bjart hjá þeim og hlýtt eins og annarsstaðar hér niðri, og þeir teygja humrandi flip- ana að verkstjóranum' og virðast kunna lífinu vel. Þeir <eru ekki ís- lenzkir—sem betur fer, verður mér að hugsa, en þó líkir á vöxt og útlit. Ef til vill rnuna þeir eigi eftir iðgrænu graslendi heimkynna sinna norður á Hjaltlandi, sólhlýju og mynda hálfgildings fjöll kringum námurnar. Mér virðist seín í þessum ömur- legu undirdjúpum sé unnið af undraverðum þrótti. Ef til vill á koma hins dugmikla verkstjóra ein- hvern þátt í því. Annars fer þarna fram eins konar ákvæðisvinna. Að meðaltali eru losaðar 1170 smálestir kola á sólarhring, og kaupið er sem næst einni krónu á klukkustund. Við setjumst utan í einn kola- bynginn, og verkstjórinn sýnir ýms- ar tegundir eldsneytisins. Hann handleikur þessa svörtu gljáandi mola næstum því með innileik, líkt og bóndi, sem ber að vitum sér ang- andi töðufangið, þegar hann er að bjarga því undan yfirvofandi skúr. .Umhverfis glóa hinar daufu ljósa- týrur, eins og örlitlir, blaktandi blossar í regingeimi myrkursins. Skuggum stritandi manna í hinum erfiðustu stellingum bregður fyrir. Svart, drjúpandi vatn úr jarðlögun- um yfir höfði manns seitlar niður eftir hálsi og herðum. Tilviljun ein réði, hvort ókunnugum yrði nokkurntima auðið útgöngu án ann- arar leiðsagnar. Og hver sá, sem hér stígur niður, á það óvisara en við flest störf önnur að koma heill frá verki. Eg fer að bera saman í hugan- um störf og lífskjör þessara manna við algengustu vinnubrögð heima. Og í hugsunarleysi augnabliksins verður mér að fagna því, að engar nárnur sem þessi skuli finnast á ís- landi. Vitanlega er slik gleði fjar- læg hagrænni skynsemi, en myrkrið og saggafult drungaloft þessa þrönga og litt vistlega undirheims ásamt vitund urn margs kyns hættur sveipa staðinn og störfin geigkend- um ömurleikablæ. Mér finst sem sálarlíf og hugsanamáttur kolagraf- aranna hljóti að kyrkjast og þverra undir ofurmagni slíkra þrengsla og vöðvunum nýtt starfsþxek og stuðlar að , almennri vellíðan. Hefir oft hjálpað. Menn, sem horfa öfundaraugum til er annað brást. Nokkurra daga notkun veitir bata. NUGA-TONE fæst hjá lyf- sölum. Gætið þess að kaupa aðeins ekta kolanemanna og vildu fegnir sæta hverju handarviki, er þar byðist. En þeir fá ekkert. Þeir heyja stríð við það, sem öllu námamyrkri er ægi- legra: atvinuleysið og skortinn. Litlu seinna ber sporvagninn okk- ur aftur inn til borgarinnar, burtu frá hinu ömurlega, lífshættulega, en mikilsverða starfi djúpt í fylgsnum foldar. Vagninn er knúinn og lýst- ur sams konar orku, sem lá og ligg- ur bundin þúsund fetum undir haddi jarðar. Og eg get ekki annað en fylst hlýjum, samúðarfullum hug til þess- ara manna, sem við smánar-kjör eyða til þess æfi sinni og orku að brjóta slíkan aflgjafa úr skauti jarðlaganna, etja við örðugleika, hættur og myrkur, sem jafnvel hið hjartsýnasta hraustmenni bugast af—að lokuin. Ritað í Edinborg í júlí 1931. Hallgr. Jónasson. —Iðunn. NUGA-TONE. angan blómskrýddra haga, víðáttu- i slíkrar dimmu, dag frá degi, ár eftir miklum sjóndeildarhring og fullu ’ ár. frelsi. Eg veit það ekki, og leið- ' Það er enginn asi á fylgdarmann- myndi sögumaðurinn gefur ekkert ráðrúm til slikra heilabrota. Enn þrömmum við um löng göng og mörg, en hér eru kolalögin aug- ljós i veggjunum, misþykk og mis- góð, alt írá. y2 metra þykt til rúm- lega 1V4 m. Á einum stað finn eg tvo litla kolamola, sem eru ein- kennilegir í laginu; við nánari að- gæzlu reynast þeir vera steinrunnin skeldýr, sem enn halda fullri lögun. En nú erum við komnir þangað, sem kolin eru unnin. Alt í kring blika ljóstýrur í húfum námumann- anna. Vatnið drýpur niður úr lágu rjáfri, og þar sem kolin eru brotin, eru verkamennirnir nær því á f jórum fótum; flestir þeirra eru unglegir eða miðaldra að sjá, klæddir ermalausum bolum ein- um að ofan, þar sem ekki rennur vatn, ella í olíustökkum. Þeir brosa vingjarnlega við okkur, þegar við erum að bograst fram hjá þeim yfir háar kolahrúgur eða í gegnum ör- þröng opin milli námuganganna. Og í þessu glórulausa myrkri, sem víð- ast er, og ömurleik umhverfisins, finst mér sem einhver hyldjúp, hríf- andi hlýja leggi mér inn að hjarta- rótum frá brosum þessara stritandi manna. Hér er verið að höggva allbreitt berghaft milli tveggja geila. Á ein- um stað er komið fyrir stórum raf- magnsbor, sem borar og ristir sund- ur kolahöftin. Svo er kolunum rrtokað upp í eins konar sjálfhreyfi- rennu, og skilar því upp í flutnings- vagna, sem ganga á teinum og ýtt er af tveimur mönnum þangað, sem vírstrengir og vélaafl ná til þeirra. Þessir vagnar fara aðra leið upp i efri hluta námuganganna en þá, sem við komúm niður. Samtímis er svo stöðugur flutningur upp á yfirborð- ið af grjóti, kolablendingi og ruðn- ingi, sem rýma þarf burtu og sums- staðar er á góðum vegi með að og þjóðræknisrit Islendinga varð fyrst til þess að birta tíðindin. Það á svo sem ekki að þurfa annað til þess að sanna þessa staðhæfingu en að Mr. Burtness hafi lagt frum- / varpið fyrir kongressinn, og hann sé af norrænu bergi brotinn, þó hann reyndar sé fæddur og uppal- inn hér í Norður Dakota og þegar foreldrar hans konni hingað flutt- ust þau ekki lengra að en úr ná- grannaríki. Það er samt sá hængur á þessu, að sögusögn Burtness er alt önnur um þetta atriði, og myndi eg taka sögusögn Burtness sjálfs fram yfir ummæli H. H. um þetta atriði, þó eg annars vissi ekkert um málið. Það er ekki nema sanngjarnt að á- lita að hann sé sinuin hnútum kunnugastur. Alkunnugt er það að Burtness hefir hvað eftir annað sagt í ræðu og riti að verk þetta liafi unnið verið fyrir íslendinga og að íslendingar hafi fyrst hreift þessu máli við sig og beðið sig hjálpar til að koma því í fram- kvæmd. Enda er það á vitund ís- lendinga hér, að þeir höfðu áfram- og óslitinn afskifti af Leifur hepni (Framh. frá bls. 5] ur breiskleiki að vilja skara eld að sinni köku. Enda má lesa það út úr grein H. H. að Norðmenn hafa ekki sofið á vaktinni og eg hefi aldrei láð Norðmönnum það. Eg hefi þó persónulega orðið að rnæta | haldandi margri grimdarlegri atlögu frá þéim , þessu máli, og ekki veit eg að Burt- út af þessum málum, aðeins vegna ness hafi nokkurn tima gefið ann- þess að eg er af íslenzku bergi brot- ag í skyn. Allir, sem pólitik eru inn og hefi aldrei hirt um að leyna kunnugir vita lika að þingmenn því. Samt er því heldur ekki að þurfa mjög á atkvæðum að halda, leyna að skilningur þeirra á þessum J Qg þar sem Norðmenn skiftu hundr- uðum í kjördæmi Mr. Burtness, fyrir hvern einn Islending, er auðséð hvað freisting það hefði getað ver- ið fyrir hánn að gefa löndum sín- um, Norðmönnum, heiðurinn, og kaupa þar með atkvæði þeirra. En Mr. Burtness er ekki þannig inn- rættur. Hann forðaðist líka að inurrl. Hann situr hljóður og virð- ist horfa á okkur til skiftis. Hann vill gefa hinum ókunnu, forvitnu aðkomumönnum tóm til þess að , skapa sér hugmynd um þá afarþýð- I ingarmiklu starfsemi, sem fer fram 1 hér niðri, fyrst við á annað borð j æsktum þar eigin sjónar. Og því er líkast, sem hugsanir hans leiðist yfir í vitund mina. Treystið þið ykkur—segir svip- ur hans—að ganga í spor þessara kolamanna? Munduð þið þola þetta myrkur, þessi þrengsli? Gæt- uð þið lifað hér niðri þriðjung af þroskaaldri ykkar—og verið samt nýtir heintilisfeður og þjóðfélags- þegnar ? Stuttu seinna höldum við aftur af stað í áttina ti! uppheima—um ný göng. Hér og þar eru hurðir feldar að stöfum. Þær eru til þess að hindra framrás eiturlofts, sem myndast kynni í einum eða öðrum hluta námuganganna. Eftir all- langa stund komum við aftur að vagnaröðinni, sem flytur okkur og verkamennina upp í efri hluta jarð- ganganna, og að lokum skilar lyft- an okkur fram í dagsljósið eftir nær 3 stunda ferð um völundarhús und- irdjúpanna. Alt til þessa hafði eg aðeins kynst undirheimúm æfintýranna með ið- grænuin völlum og sléttum. sólhýrri birtu og bláklæddum álfkonum. Hér sá eg í fyrsta sinn undirheim veruleikans, mikilsverðan, en þung- búinn, fullan af sótsvörtu myrkri og hráslaga, en aflgjafa elds og birtu og margvíslegra starfshátta í þágu nlannanna. Á heimleiðinni liggur vegurinn gegnum þorp námumanna. Sólin glóir yfir skógarásunum í vestri og kastar daugu, rauðu geislagliti framan i andlit kolanemanna, sem halda heimleiðis til svefns og hvild- ar. málum sýnist að hafa breyst mikið á seinni árum og orðið bróðurlegri og réttlátari, svo ekki er laust við að H. H. sýnist orðinn á eftir tím- anum, jafnvel frá sjónarmiði Norð- manna nú í þessum hluta lándsins. Má líklega telja þeim það til hróss eins og margt fleira. Sögulega er ekki mikið á fyrri gjöra nokkra tilraun í þá átt. Þetta hluta greinar þessarar að græða. En er á almennings vitund hér, en eðli- þó að maður eiginlega fræðist ekki lega munu Canada- og Austur-ís- um svo sem neitt, væri þó þessi lendingar lítið vita um þetta. H. H. partur meinlaus, ef að hann væri j sýnist heldur ekki vera þessu kunn- ekki aðeins einhliða og einstreng- i ugur. Mætti það sýnast sem sönn- ingslegur inngangur að þeim kyn- un á því, að Bandaríkja íslending- legu og óvingjarnlegu staðhæfing- j ar hafa ekki reynt að vera hlut- um, sem seinni hlutinn er fullur af, | drægir þegar kemur til þess að eigno og sem sýnist eiga sérstaklega illa sjálfum sér heiðurinn. Óhlutdrægn- við, þar sem verið er að ræða mál ir menn munu þó lita svo á að þegar þetta í sambandi við heiðursgjöf þá, tekið er tillit til fólksf jölda og orku, sem Bandaríkin voru að sæma Is- Iþá hafi þó ekki íslendingar legið á land með. liíSi sínu eða reynst eftirbátar Norð- Það er bezt að taka orðrétt upp manna í því að hugsa um heiðurs úr greininni: íslands þessu viðvíkjandi. “Það er ljóst af þessu stutta yfir- liti, hvað mikið Norðmenn hafa gert til að halda minningu Leifs á lofti, og þá er síðast en ekki sízt að telja, að það er einmitt þeim að þakka, að Ameríku-menn sýndu ís- landi þann sæmdar- og viðurkenn- ingarvott að gefa þeim líkneskjuna af Leifi. Það var norski Ameríku- niaðurinn Mr. Olger B. Burtness, kongressmaður frá North Dakota, sem lagði frumvarp fyrir kongress- inn um þetta og gekst fyrir því, að það yrði samþykt.” Hér er H. H. að komast að efn- inu. Nú fermaður fyrst að skilja innganginn. Jæja, hann er ekki myrkur i máli og er það kostur. Eigingjarnir eða sérplægnir eru Norðmenn ekki, eftir þessu. Mað- ur blátt áfrarn fer að fyrirverða sig ef manni hefir svo mikið sem dott- ið slíkt i hug. Meiri sjálfsafneitun en þetta getur þó enginn sýnt. Þeir hafa viljað eiga Leif sjálfir og við höfum stundum verið þau flón að halda að þeir vildu taka hann frá okkur. En nú er H. H. búinn að uppgötva að það er einmitt Norð- mönnum að þakka að Bandaríkin sýndu íslandi þann sæmdar- og við- urkenningarvott að gefa því likn- eski af Leifi. Það tekur íslending- inn að vera ötull og fyndinn. Mað- ur hefði haldið að Norðmenn sjálf- ir hefðu nóga kænsku til þess að geta uppgötvað þetta afreksverk sitt. En það er þó ekki því að heilsa. H. H. á. eflaust heiðurinn fyrir að hafa fyrstur sagt frá þessu. Sem eðlilegt er er örðugt að vitna í heimildir um þetta, sem að Is- lenzkur almenningur hefir aðgang að. Þó skal vitna hér í ræðu þá, er Mr. Burtness, þingmaður, flutti að Mountain, N.D., á 50 ára afmæli íslenzku bygðarinnar í Norður Dakota og sem þúsundir hlustuðu á. Skýrði Mr. Burtness þar sem oftar frá því, að hann væri íslands- og íslendinga-vinur vegna þeirra á- hrifa, fyrst og fremst, sem hann hefði orðið fyrir í háskóla, frá ís- lenzkum bekkjarbræþrum sinum. Einnig skýrði hann frá því að Miss Thorstína Jackson hefði fyrst vak- ið máls á Leifs Eirikssonar líknesk- is hugmyndinni. ( Sjá “Minningar- rit um 50 ára landnám íslendiga i Norður Dakota,” bls. 110). Mörg- um og lofsamlegum orðum fer Mr. Burtness um íslendinga í þessari ræðu, enda er hann hér talsmaður stjórnarinnar og erindreki forseta Bandaríkjanna, sem sendi mjög vin- gjarnlegt og samúðarfult heillaóska- bréf, sem var méira en Austur-ís- lendingum hugkvæmdist að gera á þessari mestu hátíð, sem haklin hef- ir verið af Vestur-íslendingum. Það vakti eftirtekt að Austur-íslending- ar gleymdu okkur þá, og ef til vill er það ekkert undarlegra þó H. H. gleymi okkur í sambandi við Leifs líkneskis málið. Enda hefði mér ekki dottið í hug að finna að því, nema vegna þess að hann þakkar Norðmönnum þetta eingöngu. (Framh. í næsta blaði)

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.