Lögberg - 18.07.1935, Blaðsíða 1

48. ÁRGANGUR
Merkur íslendingur vænt-
anlegur veátur um haf
Þeir íslendingar vestan hafs, sem
sóttu Alþingishátíðina sumarið
söguríka, minnast eflaust, meS virð-
ingu og aðdáun ýmsra íslenzkra
þjóðskörunga, sem þeir kyntust í
sjón eða reynd. Sannfærðust þeir
þá um það, að Davíð skáld Stefáns-
son fer eigi með staðlaust hjal, þeg.
ar. hann segir í hátíðarljóðum sín-
iim: “og enn á þjóðin vitra og
vaska menn, sem verður lýst í nýj-
um hetjusögum.”
Einn er þó sá maður, sem vest-
ur-íslenzkum Alþingi.>fli|átíðar-gest-
um mtm verða hvað minnisstæðastur
íslenzkra forvígismanna — Ásgeir
fræðslumálastjóri Ásgeirsson, þá-
verandi forseti sameinaðs þings og
forseti hátiðarinnar, um nokkurra
ára skeið forsætis- og f jármálaráð-,
herra íslands. Gleymnir eru þeir
íslendingar, sem heyrðu hina snjöllu
og djúphugsuðu ræðu hans að Lög-
bergi, og verða eigi langminnugir á
"hana, jafn eftirminnilega og saga
íslands var þar rakin og íslenzkar
menningar-hugsj ónir f r j áismann-
lega túlkaðar. En hátíðargestir dáðu
eigi aðeins skörulega framkomu Ás-
geirs Ásgeirssonar og málsnild hans
á íslenzku að Eögbergi, og við önn.
ur opinber tækifæri; þá furðaði
vafalaust enn meir fágætt vald hans
á erlendum málum í ræðustól.
Þessi glæsilegi og gáfaði íslands-
sonur er væntanlegur í fyrirlestra-
ferð til Vesturheims seint i október
næstkomandi. Ferðast hann undir
umsjón fyrirlcstra-skrifstofu W.
Colston Leigh, Inc., í New York,
sem umsjá 'hefir með fyrirlestra-
ferðum f jölda víðkunnra rithöfunda
og fyrirlesara. Á Emile Walters
listmálari heiðurinn af því, að hafa
gengist fyrir komu Ásgeirs Ásgeirs-
sonar vestur hingað til fyrirlestra-
halda. Fjalla fyrirlestrar hans um
islenzk stjórnmál, land vort og þjóð,
islenzk mentamál, íslenzkar forn-
bókmentir og Amerikufund íslend-
inga. Þarf ekki að efa, að myndar-
lega og fræðimannlega verður frá
þeim gengið, og flutningur þeirra að
sama skapi. Verður Islandi sæmd-
arauki að framkomu slíks fulltrúa á
hvaða vettvangi sem er.
Ásgeir Ásgeirsson er enn ungur
að árum, fæddur 1894. Hann er
maður víðmentaður, útskrifaður af
æðstu mentastofnunum íslenzkum,
og hefir stundað framhaldsnám við
Kaupmannahafnar- og Uppsalahá-
skóla. Hluttaka hans í opinberum
málum á Islandi er íslendingum
hvarvetna að nokkru kunn. Hann
er og hefir um margra ára skeið
verið alþingismaður. Auk þess hef.
ir hann árum saman skipað æðstu
hefðarsæti hjá þjóð vorri. Hann
var fræðslumálastjóri 1926—T931,
og hefir verið það á ný síðan 1934;
f jármálaráðherra 1931 — 1934, og
jafnframt forsætjsráðherra 1932—
1934. Eiga fáir jafnaldrar hans,
hvar sem er, yfir svo virðulegan
starfsferil að Iíta. Enda hafa hlað-
ist að honum margskonar virðingar.
merki, innlend og erlend.
Fátt treystir betur eða fastar
bræðraböndin milli Islendinga
beggja megin hafsins heldur en
heimsóknir mætra fulltrúa hvorra
um sig. “Því at hrísi vex og háu
grasi vegr, es vætki (enginn)
tröðr,” eins og segir spaklega í vorri
fornu orðskviðabók, Hávámálum.
Vonandi hagar Ásgeir Ásgeirsson
þessvegna svo ferðum sínum, að vér
landar hans vestur hér fáum að sjá
hann og heyra, og verðum þannig
aðnjótandi þess þjóðernislega styrks
ög þeirrar andlegu vakningaf, sem
ávalt leiðir af komu slíkra sona ætt-
jarðar vorrar i vorn hóp.
Bjóðum vér hann svo hjartanlega
WINNIPEG, MÁN., FIMTUDÁGINN 18. JÚLt, 1935.
* ----- —-=
Hermann Agnes Metta
Eitt af því, sem hvað helzt hefir
auðkent íslendinga hér í Vestur-
heimi, er framsóknarhugur þeirra á
sviði menta. Hafa mörg dæmi þess
frá liðinni tíð orðið alkunn til upp-
hvatningar og eftirdæmis öðrum. Er
þó mjög fjarri þvi að alt markvert
í þessu tilliti hafi komist á fram-
færi í íslenzku blöðunum eða orðið
almenningi kunnugt. Er það illa
farið og þyrfti áhugi á því að vera
sýndur í framtíðinni að ráða bót á
þessu. Menningarsaga vor má ekki
við því að það falli í gleymsku nein
dæmi um manndáð og .mentahug
þeirra, sem ryðja sér braut hér á
vesturslóðum. Til þess að áeggjan
og athöfn fylgist að, skal hér minst
þriggja systkina er öll á einu ári,
eða rúmu ári, hafa lokið fullnaðar-
prófi við ríkisháskólann í Washing.
ton, sem er ein höfuðprýði borgar-
innar Seattle. Að ein fjölskylda
gefur af sér slíkt dæmi, verðskuld-
ar athygli. Hið unga fólk, sem um
er að ræða, eru börn hr. Kolbeins S.
Thordarsonár Konu hans Önnu
Sigurjónsdóttur, sem nú eru til
heimilis í Seattle. Eru þau hjón
mörgum Vestur-íslendingum að
góðu kunn frá dvöl þeirra í Winni-
peg, Norður Dakota, Saskatoon og
víðar. Elzti sonur þeirra, Stefán,
er læknir við geðveikrahæli í Sedro-
Wooley, Washington, og þrjár eldri
dætur nutu kennaraskólamentunar í
Saskatoon og stunduðu um hríð
kenslu við alþýðuskóla. Það eru
þrjú yngri systkini þeirra, sem nú
skal sérstaklega getið í sambandi við
það mentastig er þau hafa náð.
Hermann Kolbeinn Thordarson
lauk prófi við Washington ríkishá-
skólann í júní 1934 með Bachelor
of Business Administration menta-
stigi. Lagði hann fyrir sig verzlun-
arfræði sem aðalgrein ásamt öðrum
skyldum námsgreinum. Hafði hann
samfara námi til fleiri ára aðstoðað
föðyr sinn við að rækja prentverk í
allstórum stíl. Er Hermann glæsi-
legur, ungur maður, ötull, kappsam-
ur og duglegur með afbrigðm. Not-
aðist honum eflaust skólagangan
þeim mun betur vegna þess að jafn-
hliða var hann að öðlast dýrkeypta
reynslu í skóla veruleikans. En að
stunda slíkt samhliða er ekki öðrum
hent en einbeittum áhugamönnum,
sem ekki láta, alt fyrir brjósti
brenna. Að loknu námi hefir Her-
mann gefið sig allan við því að
auka starfrækslu þeirra feðga. Sem
sérfræðingur á sviði auglýsinga
stendur hann vel að vígi að ver^i
viðskiftamönnum þeirra að liði á
hagkvæman hátt. Má eflaust telja
starfrækslu hans og föður hans í
fremstu röð í þeirri grein og Her-
mann meðal framsæknustu og gerfi-
legustu yngri íslendinga í Ameríku
i verzlunarmálum. Hann hefir með
ferli sinum gefið vott um að honum
hefir skilist að sönn framsókn þarf
að hvíla á grundvelli haldgóðrar
þekkingar og vera borin upp af á-
huga og dugnaði.
Agnes Elín Thordarson útskrif-
aðist frá Washington rikisháskólan-
um i marz 1935 rfteð Bachelor of
Science mentastigi í Home Eeco-
nomics. Eins og þetta ber með sér
hefir hún sérstaklega stundað þá
grein hagfræðinnar, sem snertir
rekstur heimila. Er það mjög víð-
tækt efni, sem snertir heilbrigði,
matarhæfi, húsaskipun og margt
fleira. Mannfélagsvelferð nútímans
þarf margt að sækja til þessara
fræða. Hefir Agnes sýnt frábæra
starfshæfni á þessu sviði, og veitt
sérstaka aðstoð á síðasta námsári
yfirkennara sinnar deildar, dr.
Rowndtree, sem er kvenskörungur
imikill. Var þetta vegna góðs orðs-
tírs við námið og myndarskap í hvv
vetna. Stundaði þó lengst af starf
samhliða. Að loknu námi fékk hún
strax ábirgðarmikla stöðu við Social
Service starf. Mun þar miklu hafa
ráðið meðmæli kennara hennar. Má
hiklaust vænta þess að þessi mynd-
arstúlka eigi glæsilega framtíð fyrir
höndum.
Metta Ragnheiður Thordarson er
sú þriðja úr sama systkinahópnum,
sem nú hefir lokið háskólanámi.
Tók hún fullnaðarpróf við rikishá-
skólann í Washington í júní þ. á. og
hlaut mentastígið Bachelor of Arts.
Er Metta mjög listhneigð og heíir
lagt fyrir sig bæði að teikna og
mála. Sýnir hún mikla hæfileika í
þeim efnum. Aðal nám hennar
hefir verið í sambandi við fagrar
listir (fine arts). Þó áhugamál
hennar liggi nokkuð á öðrum svið-
um en systkina hennar, sem að ofan
er greint frá, á hún sama kappið og
sama einbeitta hug á því að ná því
takmarki, er hún hefir sett sér.
Starfaði eins og þau lengst af sam-
fara námi. Það hefir verið vakn-
andi hugur á fögrum listum bæði
hjá vorri íslenzku þjóð og i kjör-
löndum vorum hér í Ameríku síð-
ustu áratugina, og að þessi unga
námsmær, sem svo giftulega hefir
lokið mikilsverðum áfanga á menta.
leið sinni, muni líkleg til að eiga
mætan skerf í áframhaldandi og
vaxandi þroska í þessurn efnum, er
næsta trúlegt þeim, sem þekkja feril
hennar og hæfileika.
Þessi systkini hafa sýnt að fram-
sækinn hugur á sviði menta er enn
til með fullu fjöri meðal Vestur-Is-
lendinga.
K. K. Ó.
Frú Jakobína Johnson
komin heim
Örstutt viðtal við skáldkonuna.
“Gullfoss” lagðist við landfestar
kl. rúmlega 7 í gærkveldi. Með
skipinu var f jöldi farþega, og marg-
ir þektir menn og konur, og var því
múgur manns til móttöku. Þar var
líka tiðindamaður Nýja dagblaðsins,
er ryður sér braut gegnum þyrping-
una til þess að ná, þótt ekki sé nema
örstuttu viðtali við frú Jakobinu
Johnson, þegar hún nú loksins er
komin aftur heim.
Nú sézt hún bak við manngarð-
inn við borðstokkinn og biður vina
sinna, er hún flesta hefir aldrei séð.
Hún stendur þarna svo róleg og
þokkinn í látbragði hennar er svo
kunnuglega fagur, eins og hún hefði
verið okkur dagleg fyrirmynd hér
heima, er aðeins snöggvast hefði
brugðið sér utan; eins og á milli
utanfarar og heimkomu hefðu ekki
liðið æskuár, ótaldir draumar ungr-
ar meyjar, reynsla móðurinnar og
margbreyttur þroskaferill til mikillar
listar.—
I Landfestar eru strengdar, og nú
| gefst loks færi á að heilsa frú Jakob-
inu með hjartanlegustu kveðjunni,
sem nokkur tunga hefir lagt börnum
sínum í munn:
—Komdu blessuð og sæl.—Vel-
komin heitn.
—Þakka þér fyrir — og komdu
blessaður.—
Hreimurinn er svo islenzkur, sem
víst væri að fjarveran hefði aðeins
verið svipdvöl á sléttunum miklu og
•ströndinni vestan við ICettaf jöll.
—Þú hefir fengið blíðan byr
heim ?
—Já, á morgun eru þrjár vikur
réttar síðan eg lagði af stað frá
Seattle. Og, þó dvaldi eg dag um
kyrt í Winnipeg, 4.—5. júni.
—Eg spyr ekki að fögnuðinum
þar líka, að fá að sjá þig.
—Þeir voru mér framúrskarandi
góðir, eins og ætíð fyr. Um kvöldið
var slegið upp f jölmennri samkomu
og eg beðin að lesa eitthvað af kvæð-
um minum. Að þessari samkomu
stóðu öll íslenzku kvenfélögin í
Winnipeg, og fyrir forgöngu “Jóns
Sigurðssonar félagsins,” að eg held.
Og daginn eftir heiðruðu þeir mig
með nærveru sinni við burtför mína.
—Já, “blíðan byr.” Það má nú
segja, að vera svona fljót, þrátt fyr-
ir tveggja daga töf “hertogafrúar-
innar” (skipinu Duchess of Bed-
ford) í þoku og ts við Nýfundna-
land.
—Og sjóferðin frá Englandi?
Brá þér ekki í brú frá “hertoga-
frúnni” miklu?
—Nei, ferðin var mér jafn ynd-
isleg. . . .
Og nú, einmitt þegar tíðinda-
manninn langar mest til þess að
fregna hvernig draumar hafa ræzt,
er frú Jakobína Johnson sá fyrst
“gamla garðinn, gliti vorsins búinn,”
koma vinir hennar úr móttöku-
nefndinni og nema hana burt til
j gistivinanna, þar sem skáldkonunni
er búin hvíld júnínæturinnar eftir
langferðalagið.
—Nýja dagbl. 22. júní.
Dominion Street, píanókennari, er
nýlega farin austur til Toronto, til
mánaðardvalar.
velkominn til Vínlands og á vorar
slóðir.
Richard Beck.
Capt. J. B. Skaptason, umsjónar-
maður fiskiveiða, fór skemtiferð
norður til Warren’s Landing ásamt
frú sinni, síðastliðinn mánudag.
Frú Solveig Nielsen, Ste. 19
Acadia Apts., fór norður til Gimli
á þriðjudaginn, ásamt dætrum sín-
um, þeim Valborgu og Jóhönnu, til
mánaðardvalar.
Menn eyða ekki peningum til
kolakaupa þessa dagana. Því ekki
að láta Lögberg njóta þess og greiða
því útistandandi skuldir?
Miss Eleanor Hinriksson, 977
Mr. og Mrs. Jacob Hinriksson frá
Edmonton, er dvalið hafa á Gimli
um fimm vikna tíma, ásamt börnum
sínum, eru nýfarin heim.
Stjórnarnefnd Betel hefir kosið
embættismenn fyrir yfirstandandi
ár, sem fylgir: Forseta, Dr. B. J.
Brandson; skrifara, Rev. B. B.
Jónsson. D.D.; féhirðir, J. J. Swan.
son.
NÚMER 29
Úr borg og bygð
Frétt frá Blaine
Herra ritstjóri Lögbergs:
Það er til frétta færandi hér í
Blaine, að nú er sem óðast verið
að undirbúa hið árlega miðsumars-
mót, sem haldið verður þann 28. þ.
m. (28. júlí) í Lincoln Park, eins
og að undanförnu. Að mikið er nú
vandað til þessarar samkomu, má
ráða af því að ræðumenn verða sem
hér segir : Séra Jakob Jónsson flyt-
ur aðalræðuna, um Island; séra B.
Theodore Sigurdson frá Selkirk, og
sonur séra Jónasar A. Sigurðssonar
heitins, flytur ræðu um Ameríku
(Bandaríkin) og Próf. Jónas Páls-
son frá New Westminster, B.C.,
flytur ræðu um Canada Islendinga.
Frumsamin kvæði verða flutt af
Ed. Gillis, New Westminster, B.C.,
Páli Bjarnason, Vancouver, B.C.,
Bjarna Lyngholt, Pt. Roberts,
Wash. og Kristínu D. Johnson,
Blaine. Söngnum stýrir okkar vel-
þekta Mrs. Nina Stevens, og þarf
ekki að efa að sá hluti skemtiskrár-
innar verði vel af hendi leystur.
Allir íslendingar hér á Ströndinni
ættu að stefna til Blaine þennan dag,
og þeir sem eru á ferðalagi hér um
slóðir, ættu að haga ferðaáætluninni
þannig, að þeir verði í Blaine 28.
júlí og hitta þar gömlu kunningjana.
. A. D.
Gjafir til Betel í maí 1935.
Mr. G. F. Jónasson, Winnipeg,
$5.00; Ónefndur, í minning 16. maí,
8 flannelette blankets, 1 doz. bath
towels; Vinkona Betels, Gimli,
$25.00; Dr. B. J. Brandson, rubber
door mat.
Gjafir til Betel í júní 1035.
Friend (Gimli) $35.00, for special
cement work; Friend (Gimli)
$2.00; Friend (Gimli) $5.00; Miss
Pauline S. Bardal, Canby, Minn.,
$1.00.
Innilega þakkað,
/. I. Swanson,
féhirðir.
Séra K. K. Ólafsson, forseti
kirkjufélagsins, heldur fyrirlestur í
lútersku kirkjunni að Langruth,
Man., þriðjudagskvöldið þ. 23. júlí
kl. 8. Fólk er beðið að auglýsa
þetta sem bezt og fjölmenna. Full-
trúar safnaðarins eru beðnir að gera
svo vel að mæta í kirkjunni sama
kvöldið kl. 7.
Jóhann Fredriksson.
North Centre Winnipeg Women
Plan Silver Tea.
Under the auspices of Wjnnipeg
North Centre Liberal Association
the ladies of Winnipeg North
Centre have arranged a silver tea,
to be held in the Laurier Club
Rooms, Music and Arts Building,
corner of Broadway and Hargrave,
Thursday evening, from 7 to 10
p.m. Mrs. C. M. Simpson is con-
vener of the committee in charge of
arrangements.
A programme of operatic and
other vocal numbers, instrumental
music and a double quartette of
mixed voices has been arranged.
The guests will be received by Mrs.
W. L. Laws, president of the Wo-
men’s Liberal Assaciation of Win-
nipeg; Mrs. J. Turner, Mr. T.
Cooper, president of Winnipeg
North Centre Liberal Association;
Alderman Paul Bardal and Mr. E.
W. T. Jones. Presiding over the tea
tables will be Mrs. J. C. Davis, Mrs.
J. Y. Reid, Mrs. F. C. Hamilton,
Mrs. T. M. Cooper, Mrs. Ralph
Maybank and Mrs. J. W. Cadwell.
Everybody welcome.
Þeir sem kynnu að vita eitthvað
um Guðmund Kristmundsson Mel-
dal, er dvalið mun hafa í Trail,
B.C., 1926, eru vinsamlegast beðnir
að senda Lögbergi þar að lútandi
upplýsingar. Ættingjar á íslandi
hafa farið þess á leit.
Séra K. K. Ólafsson heldur fyrir-
lestur í lútersku kirkjunni að Lund-
ar mánudagskvöldið þ. 22 júlí kl. 8
stundvíslega.—Allir velkomnir.
Allir fulltrúar Lundarsafnaðar
eru beðnir að gera svo vel og mæta
í kirkju safnaðarins sama kvöldið,
kl. 7, stundvislega.
Mr. B. Björnson frá Mountain,
N. Dak., kom til borgarinnar seinni
part fyrri viku, ásamt frú sinni og
Stanley syni þeirra. I för með hon.
um var einnig tengdamóðir hans,
Mrs. Sigurjón Sigfússon og Mrs.
Tryggvi Bjarnason.
Þær hjúkrunarkonurnar María
og Thea Hermann fóru austur til
London, Ont., síðastliðinn laugar-
dag, í heimsókn til systur sinnar,
frú Halldóru Magnússon.
Mr. Friðlundur Johnson frá Oak
View, Man., var staddur í borg
inni um síðustu helgi.
Miss Thelma Guttormson, dóttir
þeirra Mr. og Mrs. Björn Guttorms.
son, nemandi í ir. bekk alþýðu-
skóla borgarinnar, hlaut hin svo-
nefndu Matthews verðlaun, $100.00
fyrir framúrskarandi ástundun við
nám sitt, auk ágætra hæfileika.
Mr. Swanie Swanson frá Ed-
monton, er nýkominn til borgarinn-
ar í heimsókn til móður sinnar, Mrs.
Thorvaldur Sveinsson og systkina.
íslendingadagsnefndin, í ár, eins
o<J undanfarið, heldur áfram að táka
á móti nöfnum gullafmælisbarna
íslendingadagsins, sem eru allir þeir
íslendingar, sem komu til þessa Jands
fyrir árið 1885, og hafa þegar verið
full 50 ár hér í landi, og hafa ekki
þegar meðtekið gullafmælisborðann.
Þeim verður, eins og að undanförnu,
veittur ókeypis aðgangur að hátíð-
inni. Allir þeir, sem hyggja á að
vera á hátíðinni þetta ár, og meðtaka
gullafmælisborðann, eru vinsamlega
beðnir að gefa sig fram sem fyrst,
við skrifara íslendingadagsnefndar.
innar, hr. G. P. Magnússon, 604 Sar.
gent Ave., Winnipeg.
Útför Einars S. Jónassonar, þing-
manns Gimli-kjördæmis, fór fram
frá heimilinu og Sambandskirkjunni
síðastliðinn föstudagjið meira f jöl-
menni en dæmi rnunu til um nokkra
aðra útför í Nýja íslandi. Mun
hátt á áttunda hundrað manns hafa
verið viðstatt úr öllum flokkum og
stéttum, utan héraðs sem innan.
Tveir prestar, þeir séra Eyjólfur J.
Melan og séra Jóhann Bjarnason
töluðu bæði á heimilinu og í kirkj-
unni; auk þess söng f rú Pálina Ein-
arsson einsöng á hinum síðarnefnda
stað.
Líkmenn voru þeir J. T. Thorson,
K.C., Óli Thorsteinsson, H. R.
Lawson, Stefán Eldjárnsson, B. J.
Lifman og Björn Stefánsson lög-
fræðingur.
Kveðjuathöfnin var þrungin af
samúð með fjölskyldu og sveitarfé.
lagi þess látna ágætismanns, sem
verið var að fylgja til rnoldar, og að
öllu leyti hin veglegasta.
Þeir Hon. John Bracken, Hon.
W. R. Clubb og Hon. W. J. Major
voru viðstaddir fyrir stjórnarinnar
hönd, en úr þingmannaflokki þeir
Skúli Sigfússon frá St. George og
Ralph Maybank, Winnipeg.