Lögberg - 12.03.1936, Page 7

LÖŒBERG. FIMTUDAGINN 12. MAEZ 1936.
7
WW
ÆFIMINNING
WW
Jón Einarsson var fæddur 18. febr. árið
18G2 á bænum Kvíslaseli í Hrútafirði. For-
eldrar hans voru þau hjón Einar Guðnason
og Margrét Magnúsdóttir. Bjuggu þau sið-
ar á Borðeyri, og að síðustu að Valdasteins-
stöðum í Hrútafirði. Einar var fæddur árið
1820 í Snæfellsnessýslu (undir Jökli) en dó
á Valdasteinsstöðum árið 1887. Var föður-
ætt hans Snæfellsk, en móðir hans, Solveig,
mun hafa verið adtuð úr Skagafirði. For-
eldrar Einars, þau hjón Guðni Einarsson
og Solveig, inunu hafa átt allmörg börn,
meðal þeirra tvo syni, auk Einars, Eggert
og Otúel. Eru niðjar Otúels enn á Mýrum
syðra, en ein dóttir Otúels, Þórunn, fór til
Vesturheims.—í Þjóðsögum ólafs Daviðs-
sonar er þess getið, að maður er Guðni hét,
hafi beðið hinn alkunna Ásgrim Vigfússon,
Hellnaprest, (f.1756 d. 1829) að skira fyrir
sið nýfælt sveinbarn, og átti drengurinn að
heita Guðni. En prestur aftók að skira
drenginn þvf nafni; kvað J>að hjákátlegt,
að barn héti Guðni Guðnason. Skírði því
prestur drenginn Eggert, hvað sem faðirinn
sagði. Mun því Guðni þessi, er átti dreng-
inn, hafa verið faðir þeirra bræðra Eggerts
og Einars.
Margrét kona Einars Guðnasonar var
fædd á óspaksstöðum i Hrútafirði 28. sept.
1827. Foreldrar hennar voru þau hjón
Magnús Magnússon og Jóhanna Jónsdóttir.
Magnús á óspaksstöðum var fæddur árið
1798, sonur Magnúsar (f. 1766) bónda i
Laxárdal, Magnússonar ríka (f. 1734)
bónda á Stóru Hvalsá og Kolbeinsá. Er
ætt Jiessi nefnd Laxárdals-ætt og er fjöl-
mcnn mjög nú, bæði í Hrútafirði og í Lax-
árdal í Dalasýslu og víðar uin land.
Jón Einarsson ólst upp í foreldrahúsum
|>ar til hann var 16 ára að aldri, en J>á réð-
isl hann í vist til Jóns Þórðarsonar bónda
í Skálholtsvík, mjög merks bónda. Hann
var þar i tvö ár, og.gat sér þá Jiegar hinn
bezta orðstír. Jón var svo aftur nokkur ár
í foreldrahúsum, en fékk brátt almennings-
orð á sig fyrir bókhneigð sína og mentafýsn,
og J>rátt fyrir alla þá erfiðleika sem því
fylgdi i J>á daga, að njóta sæmilegrar ment-
unar, þá mun Jón hafa verið orðinn betur
lesinn en dæmi eru til i sveitum J)á hann
var tvítugur að aldri. Foreldrar Jóns áttu,
auk hans, aðeins einn son sem komst til
fullorðinsára sem Guðni hét, og segja menn
að þeir bræður hafi verið báðir mjög bók-
hneigðir. f tómstundum sínum voru J)eir
niðursokknir i bóklega iðju, lásu og skrif-
uðu, svo ineð fágætum þótti um unglinga á
þeim tíma. Þeir fengu lánaðar fræðandi og
góðar bækur úr öllum áttum, skrifuðu þeir
upp margt, er þeim þótti mikils um vert,
sérstaklega úr þeim bókum er þeir, vegna
efnaleysis gátu ekki eignast. Nutu þeir þess
Ifka að, er var fágætt í |)á daga, að foreldrar
þeirra hvöttu þá til þessarar iðju og höfðu
fullan skilning á nytsemi hennar.
Gaman þótti Jieim bræðrum að láta fjúka
i kviðlingum, en þó helzt sin á milli, en
nokkrar stökur þeirra lifa þó í Hrútafirði
enn þann dag í dag. Þeir bræður skrifuð-
ust stöðugt á meðan báðir lifðu, og voru
bréf þeirra beggja jafnan löng og ítarleg, og
fróðleg að efni.
Jón stundaði J)á líka nám um tíma hjá
hinum skarpa lærdóms- og fræðimanni, séra
Þorvaldi á Melstað, og er sagt að presti hafi
fundist sérstaklega mikið til um námshæfi-
leika Jóns. Þegar hann var 23. ára gamall
l>á byrjaði hann að stunda smáskamta-
lækningar. Mun það þó mest hafa verið að
áeggjan Bryde kaupmanns á Borðeyri, sem
bauð honum að panta fvrir hann meðöl frá
útlöndum, og leggja fram andvirði þeirra.
Sérstaklega þótti Jón heppinn með lækn-
ingatilraunir sínar, og var hans vitjað af
fjölda fólks úröllum áttum, og aflaði hann
sér trausts og virðingar í hvívetna, enda
var hann lipurmenni hið mesta, skemtilegur
°g glaður i öllu viðmóti, og náði hann þvi
sérstakri hylli fólksins., og er sagt að elztu
menn i Hrútafirði minnist Jóns enn í dag
með mikilli aðdáun.
Árið 1888 fluttist Jón alfarinn til Vestur-
heims, }>á 26 ára að aldri. Hann gaf sig þá
aðallega við trésmiðavinnu, fvrst sem al-
gengur smiður, svo siðar sem sjálfstæður
kontraktari, en þá í félagi með hr. Jóni
Sveinbjörnssyni, sem nú er bóndi við Elfros,
Sask. Segist Jóni Sveinbjörnssyni Jiannig
fra samvinnu ])eirra nafna, að aldrei hafi
hann þckt ábyggilegri og trúari mann en
Jón Einarsson, og aldrei unnið með skemti-
legri, og eins upplifgandi og viðfeldnum
nianni í alla staði, enda gekk þeirra sam-
vinna ágætlega.
Árið 1889 giftist Jón ungfrú Guðrúnu
Jakobsdóttir, Finnbogasonar prests á Stað-
arbakka, og var Guðrún komin til Canada
árinu áður en Jón kom vestur. Þau hjón
eignuðust Jirjú börn, og voru þau Herdís
Margrét, gift Kára Friðrikssyni, og búa
þau í Toronto, Ont.; Kristín, sem nú er gift
Mr. Milton Ferris, og búa í Sperling, Man.;
Einar Hafstein, sem dó í æsku, þ. 26. ágúst
1894. Hið sa'ma ár misti Jón konu sína 24.
okt., eftir rúmlega 5 ára hjónaband.
Síðari konu sinni giftist Jón 6. júní, 1897,
Kristjönu Sigríði Helgadóttur. Hún er dóttir
þeirra hjóna Helga Sigurðssonar og Guð-
bjargar Sveinsdóttir, sem áður bjuggu á
Vatnsenda við Eyjafjörð, en fluttust til
Vesturheims fyrir mörgum árum siðan.
Þeim hjónum, Jóni og Kristjönu varð 5
barna auðið: Þórmann Benedikt, sem dó
28. júní 1925; Finnur Hafsteinn, giftur, og
er hann kornkaupmaður í Kandahar, Sasli.;
Karl Leó, ógiftur, Foam Lake, Sask.; Helga
Guðbjörg, ógift, og vinnur við skrifstofu-
störf í Toronto, Ont.; Emily Guðrún, gift
Mr. Ormiston Waddell í Sperling, Man.
Eftirlifandi börn Jóns sál. eru því sex að
tölu, fjórar stúlkur og tveir drengir. 011
eru þau sérstaklega mannvænleg og vel upp-
alin, enda bera þau það með sér. Þau hafa
öll notið góðrar mentunar, og eru í tölu
hinna beztu kanadisku borgara, hvað heið-
arleik og mannkosti snertir.
Árið 1907 fluttist Jón ásamt fjölskyldu
sinni vestur til Foam Lake bygðarinnar í
Sask. og tók sér þar heimilisrétt á landi,
og eftir nokkur ár keypti hann einnig land,
sem var áfást við hans eigið. Bjó hann þar
allgóðu búi, bygði sér mjög snoturt heimili,
sem og líka fékk fljótt orð á sig fyrir gest-
risni og myndarskap, og mörgum mun Jón
hafa rétt hjálpandi hönd, sem þess þurftu
með.
En Jiess ber að geta, ])ó Jón Einarsson
væri duglegur, ráðdeildarsamur, og vel met-
inn af öllum sem hann þektu rétt, að ])á
átti hann góða konu. Kristjana átti ekki
síður þátt í því að heimili þeirra hjóna var
bæði mikilsvirt, og vel metið fyrir sérstakan
þrifnað, gestrisni og allslags myndarskap,
enda er frú Iýristjana hin mesta sæmdar-
kona, elskuð og virt af öllum, sem henni
hafa kynst. Hún var þvi manni sínum sam-
taka í flestu, dugleg eiginkona, og elskuleg
stjúpa og móðir, sem ávalt og alstaðar lét
gott af sér leiða.
Jón reyndist merkismaður hinn mesti,
einnig í Foam Lake-bygðinni. Hann tók
drjúgan J)átt í öllu félagslífi íslendinga, og
var oftast fremstur í flokki til framkvæmda
allra þeirra mála, sem landar vorir báru
mest fyrir brjósti. Hann var söngmaður
ineð afbrigðum, og var því mikil hjálp í
öllu samkomulífi íslendinga, i nefndri bygð.
Jón var einn af allra beztu meðlimum hins
lúterska Foam Lake safnaðar, enda var
hann vel kristinn maður, sannur og trúr í
hjarta, stöðugur í lund, og ósveigjanlegur
frá sinni barnatrú, enda fórust honum
þannig orð, við vist tækifæri, að sú trú
hefði orðið sér drjúgur styrkur í ofraunum
lífsins. Það var því engin furða Jió allir
sannleikselskandi, menn og konur, litu upp
til Jóns Einarssonar, og voru ávalt viss um
holl og heilnæm ráð úr þeirri átt, enda var
alveg óhætt að reiða sig á orð hans, bæði í
smáu sem stóru. .
Þeir sigursveigar, mentfýsni og fræðslu,
sein krýndu æsku Jóns, fylgdu honum alla
leið til grafar. Hans bókasafn var d.æma-
fátt hjá, bónda; hans bókaskápur, fyltur
mörgum hinum dýrustu, bæði eldri og
nýjustu fræðibókum, tók yl'ir ekki svo lítið
plass af stórri stofu, enda var Jón víða
heima, eins og margar af hans blaðagrein-
um bera Ijósan vott um.
Eg, sem línur þessar rita, kyntist Jóni
Einarssyni rúnium tveimur árum fvrir'
dauða hans. Hafði eg J)ó oft og mörgum
sinnum heyrt á hann minst, bæði i ræðum
og ritum. En eftir að fundum okkar bar
saman, J)á hafði eg hina mestu ánægju af
að heimsækja hann. Margt var Jiað í fari
Jóns er fljótt vakti aðdáun þeirra, er hon-
uin kyntust persónulega. Taka má til dæm-
is hina óútmálanlegu ánægju sem hann
hafði af því að tala um alt hið bóklega;
virtist hann J)á gleyina öllu öðru, eins og
ekkert væri til i heimi þessum nema fræð-
andi bækur, J)ó sérstaklega eftir hina fær-
ustu mentamenn, sem hann áleit að aðdáun
ættu skilið.
Með Jóni Einarssyni er genginn til graf-
ar einn okkar trúasti og bezti Vestur-fslend-
ingur, sem lengi mun verða minst með að-
dáun, og ætti slíkur maður skilið, að ritað
væri með gullnu letri yfir legstað hans þessi
dýrðlegu orð: “Þú varst trúr til dauöcms;
jni hcfir öölnst kórónu lifsins.” >,
Jón Einarsson lézt í Winnipeg 22. febr.
1935, en var jarðsunginn frá heimili sínu
í Foam Lake-bygðinni þ. 27. s. m. að við-
stöddu fjölmenni. Við líkbörur hans töl-
uðu þeir séra T. S. Robson, prestur hinnar
sameinuðu Canadisku kirkju, og séra
Guðm. P. Johnson. Jón var lagður til hinstu
hvildar í grafreit íslendinga i Foam Lake-
bygð. Blessuð sé minning hans.
—G. P. J.
Fréttir úr Lundarbygð
og bæ
Eg hefi vanalega skrifað einn
fréttapistil á ári í íslenzku blöðin, en
af því nú er hlaupár, sendi eg hann
með fyrra móti.
Eg sé annars að fréttabréfum er
að fækka í blöðunum, ðg tel eg það
skaða, því fréttasambandið á milli
íslendinga, sem dreifðir eru orðnir
um alt þetta meginland má hreint
ekki slitna; svo má ekki gleyma hví
að íslenzku blöðin eru einnig lesin á
íslandi og landar heima eru þyrstir
í fréttir héðan. Guðmundur frá
Húsey er nú sá eini, sem alla tið
skrifar greinilegar fréttir úr Siglu-
ness og Narrows bygð. Héðan er
aldrei neitt skrifað í íslenzku blöð-
in, svo eg ætla nú að bæta úr skák
og senda þeim hrafl af bygðar-
fréttum. .
Eg byrja á tiðarfarinu. Næstlið. i
ið haust var hér kalt og illviðrasamt; |
vetur gekk snemma í garð; Mani- i
tobaavtn fraus 27. október og snjór ,
féll á jörð, svo allar skepnur fóru á j
gjöf og verða líklega á stalli til |
apríl-loka, en mjólkurkýr miklu J
lengur. Þó mun vera gnægð heyja, |
því grasspretta var góð næstliðið
sumar, en í öllum austurhluta bygð-
arinnar var uppistöðuvatn svo mikið
eftir stórrigningarnar í júlí, að stór-
tjón varð á ökrum og engi. Samt
var góð og mild tíð fram yfir há-
tíðir, en þá gerði grimm frost og
storma til febrúarloka, hvíldarlaust;
en nú er farið að lina tíð og vonast
menn eftir vægri tíð, þvi snjór hefir
aldrei orðið dýpri en rúmt fet í
skógi, og er það óvanalega grunt.
Mikið var selt héðan af búfé
næstliðið haust og vetur, þvi mark-
aður var miklu skárri en fyrirfar-
andi þrjú ár, sérstaklega á sauðfé,
svínum og alifuglum.
Rjómasalan hefir verið rýr næst-
liðið ár, pundið í smjörfitunni
lengst 17 cent, fór þó upp í 23 cents
hæst, í tvo mánuði, en farið að falla
í verði aftur, komið niður í 20 cents
pundið.
Fiskiveiðar hafa gengið með bezta
móti á Manitobavatni í vetur, og
verð á fiski talsvert hærra en um
alllangt tímabil undanfarið, svo
margt hefir þegar snúist til betri
vegar síðan farið var að hreinsa út
hreiður Bennetts og brjóta þá slag-
branda, sem hann rak fyrir flesta
markaðsmöguleika.
Fylkisstjórnin hefir gengið hart
eftir þeim fiskimönnum, sem brúka
of smáriðin net, og tekið upp mikið
af þeim og sektað allmarga. Slikt
er hið mesta skaðræði fyrir fiski-
veiðina, því of smáriðin net draga
mergð af óþroskuðum fiski, sem er
léleg markaðsvara, svo það spáir
góðu, ef hægt væri að uppræta þau
með öllu.
Inflúenza og lungnabólga hefir
gengið hér á Lundar og í bygðinni i
kringum bæinn, og leikið ýmsa grá-
lega', og hafa nokkrir dáið; eg vil
nefna enskan mann, Eckels að nafni,
níræðan. giftan íslenzkri konu, og
talinn tnesti sæmdarmaður. Ingi-
björg, ekkja Snæibjarnar Jónsonar,
ættuð frá Breiðafirði, gömul og góð
kona, lætur eftir sig mörg börn, öll
fullorðin.
Óskar, sonur Jóns Halldórssonar,
er nýlega dáinn; hann var hið bezta
mannsefni, og er sárt saknað af öll-
um, sem þektu hann; hann var 17
ára.
Stefán Björnsson (Byron) á Oak
Point er fyrir skömmu látinn; hann
var gildur bóndi og garpur mikil!
en hniginn að aldri; lætur eftir sig
margt harna, alt mannvænlegt fólk;
synir hans eru Friðþjófur og Björn,
Bessi og Kári, hinn síðastnefndi er
addviti i sveitarstjórn vorri. Stefán
var ættaður úr Eyjafirði, en ekki er
mér ætt hans kunnug. Kona hans
lézt fyrir skömmu.
Illvígust varð þó flúar-pestin á
heimili frú Ólínar, ekkju Ólafs Sig-
urðssonar frá Lækjarmóti; hún
veiktist og börn hennar þrjú, um ný.
ár í vetur, og snerist veikin brátt
upp í lungnabólgu, sem varð ill við-
ureignar vegna frostanna rniklu. Frú
Ólina dó úr veikinni, en börnin eru
orðin nokkuð hress. Dr. Númi
Hjálmarsson stundaði heimilið
snildarlega, því hann er bæði dug-
legur og slunginn læknir; en óheilla-
nornin var með í spilinu.
Lítið hefir verið um skemtanir á
Lundar í vetur, engir ferðast um
bygðir til að flytja fyrirlestra um
fróðleg málefni. Ásgeir Ásgeirsson
snéri aftur í Winnipeg, því miður,
og aldrei kom leikflokkurinn til
Lundar, að sýna okkur gamanleik-
inn “Mann og konu’’, sem margur
hefði haft gaman af að sjá og heyra.
Tíðindi mega það teljast, að Axel
Þorkelsson setti upp rafmagnslýs-
ingarstöð á Lundar í haust er leið,
og hefir lýst upp flest hús í bænum,
en götuljós eru enn eigi komin í bæ-
inn, þó undarlegt sé, því árlega hefir
Framh. á bls. 8
GEFINS
Blóma og matjurta frœ
ÚTVEGIÐ EINN NÝJAN KAUPANDA AÐ BLAÐ-
INU, EÐA BORGIÐ YÐAR EIGIÐ ASKRIFTAR-
GJALD FYRIRFRAM.
Frœið er nákvœmlega rannsakað og ábyrgst að öllu leyti
TAKIÐ ÞESSU K0STAB0ÐI!
Hver gamall kaupandi, sem borgar bíaðið fyrirfram, $3.00 áskrift-
argjald til 1. janúar 1937, fær að velja 2 söfnin af þremur númerum,
1., 2. og 3 (í hverju safni eru ótal tegundir af fræi eins og auglýsingin
ber með sér).
Hver, sem sendir tvö endurnýjuð áskriftargjöld, $6.00 borgaða
fyrirfram, getur valið tvö söfnin af þremur, nr. 1., 2, og 3, og fær nr. 4
þar að auki.
Hver, sem útvegar einn nýjan kaupanda og sendir áskriftargjald
hans, $3.00, fær að velja tvö söfnin úr nr. 1., 2. og 3., og fær nr. 4 þar
að auki. Hinn nýi kaupandi fær einnig að velja tvö söfnin nr. 1., 2. og
3., og fær nr. 4. þar að auki.
Allir pakkar sendir móttakanda að kostnaðarlausu.
No. 1 COLLECTION—Vegetables, 15 Packets
liKKTS, Detroit Dark Red. The best all round Beet. Sufficient
seed for 20 feet of row.
CABBAGE, Enkliuizen. Good all round variety. Packet will grow
1,000 lbs. of cabbage.
CAKROTS, Half Ixmg Chantenay. The best all round Carrot.
Enough seed for 40 to 50 feet of row.
CTJCUMBER, Early Fortune. Pickles, sweet or sour, add zest to
any meal. This packet will sow 10 to 12 hills.
BETTUCE, Grand Rapids. Loose Leaf variety. Cool, crisp, green
lettuce. This packet will sow 20 to 25 feet of row.
LETTUCE, Hanson, Head. Ready after the Leaf Lettuce.
ONIOPí, Yellovv Globe Danvers. A splendid winter keeper.
ONION, White Portugal. A popular white onion for cooking or
pickles. Packet will sow 15 to 20 feet of drill.
PARSNIP, Half Long Guemsey. Sufficient to sow 40 to 50 feet of
drill.
PUMPKIN, Sugar. Packet will sow 10 to 15 hills.
RADISH, French Breakfast. Cool, crisp, quick-growing variety.
This packet will sow 25 to 30 feet of drill.
TOMATO, Eariiana. The standard early variety. This packet will
produce 75 to 100 plants.
TURNIP, Whitc Summei' Table. Early, quick-growing. Packet
will sow 25 to 30 feet of drill.
FLOWER GARDEN, Surpriso Flovver Mixture. Eaaily grown
annual flovvers blended for a succession of bloom.
SPAGHETTI, Malabar Mclon or Angel’s Hair. Boil and cut off the
top and the edible contents resemble spaghetti.
No. 2 COLLECTION
SPENCER SWEET PEA COLLECTION
8—NEW BEAUTIFUL SHADES-8
Regular full size packets. Best and newest shades in respective
color class. A worth-while saving buying two. See regular Svveet
Pea List also.
SEXTE7T QUEEN. Pure White.
Five and six blooms on a stem.
WHAT JOY. A Delightful Cream.
BEAUTY. Blush Pink.
SMILES. Salmon Shrimp Pink.
GEO. SHAWYER. Orange Pink.
WELCOME. DazDzling Scarlet.
MRS. A. SEARLES. Rich Pink
shading Orient Red.
RED BOY^. Rich Crimson.
No. 3 COLLECTION—Flowers, 15 Packets
EDGING BORDER MIXTURE.
ASTERS, Queen of the Market,
the earliest bloomers.
BACHETiOR’S BUTTON. Many
new shades.
CALENDULA. New Art Shades.
CAIiIFORfíIA POPP Y. New
Prize Hybrids.
CLARKIA. Novelty Mixture.
CIjIMBERS. Flowering climb-
ing vines mixed.
COSMOS. New Early Crowned
ori/j
EVERLASTINGS. Newest shades
mixed.
MATHIOLA. Evening scented
stocks.
MIGNONETTE. Well balanced
mixtured of the old favorite.
NASTURTIUM. Dwarf Tom
Thumb. You can never have
too many Nasturtiums.
PETUNIA. Choice Mixed Hy-
brids.
POPPY. Shirley. Delicate New
Art Shades.
ZINNIA. Giant Dahlia Flowered.
Newest Shades.
5. 4—ROOT CROP COLLECTION

BEETS. Ilnlf Ijong Blood (Large
Packet)
CABBAGE, Enkhuizen (Large
Packet)
CARROT, Chantenay Half Long
(Large Packet)
ONION, Yeilovv Globe Danvers,
(Large Packet)
IiETTUCE, Grand Rapids. This
packet will sow 20 to 25 feet
of rovv.
PARSNIPS. Early Short Round
(Large Packet)
RADISH, ....French ....Breakfast
(Large Packet)
TURNIP, Purple Top Sirap
Lcaf. (Large Packet). The
early white summer table
turnip.
TITRNIP, Svvede Canndian Gem
(Large Packet)
ONION, White Pickiing (Large
Packet)
Sendið áskriftargjald yðar í dag
(Notið þennan seðil)
To THE COLUMBIA PRESS, IJMITED. Winnipeg, Man. ^
Sendi hér með $...........sem ( ) ára áskriftar-
gjald fyrir “Lögberg.” Sendið póst frítt söfnin Nos.:
Nafn ......................................................
Heimilisfang ..............................................
Fylki