Lögberg - 25.03.1937, Page 4

4
LÖGBERG. FIMTUDAGINN 25. MABZ 1937
Högberg
Geíið út hvern fimtudag af
THE COLUMBIA PRE8S LIMITED
695 Sargent Avenue
Winnipeg, Manitoba
TJtanáskrift ritstjórans:
EDITOR LÖGBERG, 695 SARGENT AVE.
WINNIPEG, MAN.
VerS $3.00 um árið — Borffist fyrirfram
The "Lögberg” is printed and published by The
Columbia Press, Limited, 695 Sargent Avenue,
Winnipeg, Manitoba
PHONE 86 32 7
Œskulýðurinn og Kirkjan
(Rœða flutt i Fyrstu lút. kirkju 14. marz 1937)
Eftir dr. Björn B. Jónsson.
Eins og móðir huggar son sinn,
eins mun eg hugga yður; í
Jerúsalem skuluð þér huggaðir
verða.—Jesaja 66,13.
1 mánaðarriti því, er Prestafélag Islands
gefur út, og heitir “Kirkjuritið,” janúar-
heftinu, er ágæt áramóta-hugvegja eftir rit-
stjórann, prófessor Ásmund Guðmundsson,
og er fyrirsögn hennar “Undir jöklinum. ” Er
þar liaft að inngangsorðum frásögn, sem
birst hafði nýlega, eftir ungan mann, Sigurð
á Kvískerjum, um hrap lians í snjóflóði inn
undir brún Breiðamerkur-jökuls, og hugsanir
hans, unz honum varð borgið jtaðan. Rit-
stjórinn segir: “Meðan slík mannsefni vaxa
upp með þjóðinni, er einkis örvænt um hennar
hag.”
Skal hér tilfærð skýrsla blaðsins um at-
burðinn:
“Geigvænt farg grúfði yfir þessum unga
manui, “köld yfirsæng,” eins og hann komst
að orði, ef til vill dauðinn sjálfur, kviksetning
undir klaka og snjó.
En hann þvarr hvergi stilling né hug-
prýði, jafnvel ekki þegar dimdi af nótt.
Hann hugsaði til ástvina sinna heima og von-
aði að harmurinn yrði þeim ekki of þungur,
ef hann léti nú líf sitt. Hann mintist sérstak-
lega móður sinnar, sem hafði séð svo vel um
heimanbúnað lians, látið hann hafa tvo trefla,
svo honum kólnaði ekki á höfði né brjósti.
Hugur hans hvarflaði til orða Hallgr. Péturs-
sonar um dauðann: “Kom þú sæll, þegar þú
vilt.” Trú hans, barnsleg og kreddulaus, var
voldug og sterk þessa löngu örlagastund á
landamærum lífs og dauða. Hann söng undir
jöklinum sálminn: “ A hendur fel þú honum, ’ ’
og hugurinn komst í fult jafnvægi. “Eg
held,” segir hann,” að þeir, sem halda því
fram, að trú sé einkis virði, hafi aldrei reynt
neitt þessu svipað.” Hann trúði á krafta-
verkið; það var kraftaverk, að hann skyldi
komast'lífs af og ómeiddur niður hlíðina og
hamraflugið, “ og það væri nú eiginlega ekki
líklegt, að Guð léti það verða svo endaslept,
að láta hann deyja þarna/niðri.” Versið
“Nú legg eg augun aftur’-’ var kvöldbæn hans
og hann blundaði síðan jafn-áhyggjulaus og
hann væri í rúminu sínu heima. Trúin var
afltaugin, sem hélt uppi kjarki hans. Henni
var það að þakka, að hann komst heill á sál og
líkama úr þessari ægilegu þrekraun. Hjálpin
kom að lokum meðan hann söng: ‘ ‘ Lofið vorn
Drottin. ” Söngurinn hafði vísað leitarmönn-
unum til hans.”
í þessari frásögn hins unga manns fann
próf. Ásm. Guðmundsson efni í áramóta-hug-
vekju fyrir alla þjóðina íslenzku. Ályktunar-
orð hans eru: ‘ ‘ Þjóðin er unglingur, sem hef-
ir borist inn undir jökulbrún.”
1 frásögn þessari fæ eg og efni í hugvekju
mína í kvöld, þó frá öðru sjónarsviði sé. Ung-
lingurinn í snjóflóðinu er mér ímynd æskunn-
ar, eða æskulýðsins, eins og æskulýður vor
kemur mér fyrir sjónir. Snjóflóð nútíðar
óæris og erfiðleika hefir skollið á æskulýð
samtíðarinnar. Eg hefi ekki séð á minni æfi
neitt jafn átakanlega sorglegt eins og kjör
þau, sem saklaus æskan hefir orðið fyrir,
fyrst í stríðinu og síðan undir hinum kalda
jökli fjárhagskreppunnar. Það verður þá og
hlutyerk vort í kvöld að athuga, hvernig æsk-
an hefir reynst í snjóflóðinu, hvort hún líkist
Sigurði unga á Kvískerjum og hvort hún
syngur eins og hann trúar- og sigursöngva
undir jöklinum, og hver von er að hún komi
lífs og ómeidd niður hlíðina og hamraflugið.#
Og í öðru lagi verður það hlutverk vort í
kvöld að athuga, hvern heimanbúnað æskan
fær frá móður sinni, kirkjunni, hvort móðirin,
kirkjan vor, býr út börnin sín, með'tveimur
treflum, eins og móðir Sigurðar, svo ekki
verði þeim kalt undir jökli lífsins, hvorki á
höfði né brjósti.
Eg gerist þá fyrst leitarmaður, fer að
leita æskunnar og geng á hljóðið: sálmasöng
æskunnar undir jöklinum. Mér dylst ekki, að
sá söngur er mikill og fagur. Hins vegar
dylst mér ekki, að á sumum stöðum undir
jöklinum' hefir söngurinn þagnað. Sumir
unglngarnir hafa þar sýnilega farist í snjó-
flóðinu. Myndin verður því ekki öll fögur.
Eg er að tala um vorn eiginn æskulýð. Og
eg er að tala um hann frá sjónarmiði kirkju
og kristindóms.
Eg er að leita æskunnar. Það er sunnu-
dagsmorgunn. Klukkan slær ellefu. Eg geng
úr skrúðhúsinu inn í kirkjukórinn. Þar mæt-
ir mér fríð sveit svanna og sveina,.er kemur
inn um hinar dyrnar, hvítklædd og tíguleg.
Hin fagra sveit sezt á söngpallinn og heldur
uppi hátíðlegum söng í messunni. Þá eg
hefi beðið bæn mína við altarið, sný eg mér
að söfnuðinum. Ásamt all-mörgu fullorðnu
I fólki, feðrum og mæðrum, er sitja þar hjá
börnum sínum, blasir við mér fjöldi andlita
ungra manna og meyja. Meðan á “samskot-
um” stendur kasta egstundum tölu á ungling-
ana, og verð fyrir vonbrigðum ef þá fæ eg
talið færri en 150 ungmenni, auk hins eldra
fólksins. Miðað við tölu safnaðarfólks, er
kirkju sækir og borið saman við morgunguðs-
þjðnustur í öðrum kirkjum er kirkjusókn
unga fólksins hér frábærlega góð.
Þá úti er morgunmessan fyllist kirkjan
að vörmu spori aftur. Koma þá venjulega
um 400 börn og ungmenni í kirkju til fræðslu
og guðsþjónustu. Vér köllum það sunnudags-
skóla, en það er eigi síður gTiðsþjónusta en
skóli: Guðsorða-lestur, söngur og tilbeiðsla.
Skiftist hópurinn í þrjá flokka oftast. í her-
bergi sér uppi á lofti er smábarna liópurimi.
1 fundarsalnum niðri er hópur hinna yngri
unglinga. Hér í guðsþjónustmsalnum sjálf-
um eru ungmenni, sem hvað líður komast á
fermingar aldur og þau, sem eldri eru. Er
það stærsti hópurinn. Því missögn væri það,
að ungmenni hætti sunnudagsskóla göngu við
ferminguna. Skýrslan sýnir að margt á ann-
að liundráð unglinga frá fermingar-aldri og
fram undir tvítugt eru innritaðir. Þessa hina
stóru hópa æskulýðsins annast hvern sunnu-
dag 46 umsjónarmenn og kennarar. Eru þar
til forystu og leiðsagnar nokkrir eldri menn
og konur, sem sýna frábæra alúð og skyldu-
nekni við starfið, en langílestir kennaranna
eru ungir menn og ungar meyjar. Þannig er
hið krLstilega fræðslustarf safnaðarins, það
starf sem er þýðingarmest af öllu, að svona
miklu leyti í höndum æskunnar sjálfrar. Þetta
tillag æskuimar til kirkjunnar verður ekki til
peninga metið, en engum fær dulist hve dýr-
mætt það er.
Svo að segja hvarvetna í kristninni er
það talin áreiðanlegasta mælisnúra á trúarlíf
hins kristna safnaðar, hver rækt þar er lögð
við hið heilaga kvöldmáltíðar sakramenti
Drottins vors Jesú Krists, kenniteiknið, sem
Kristur gaf lærisveinum sínum. Er vér-at-
liugum það hjá oss, megum vér fagna yfir því,
að þar er söngur æskunnar yndislega mikill
og fagur undir jöklinum. Á síðari árum hefir
tala altarisgesta stórum aukist í þessum söfn-
uði. Náði talan hámarki á síðastliðnu ári.
Var það ár tala altarisgesta í Fyrsta lúterska
söfnuði 663. Áður hafði hún hæðst verið 561.
Þessi aukna rækt, sem nú er lögð við altaris-
sakramentið, er algjörlega unga fólkinu að
þakka, enda fækkar á öllum sviðum gamla
fólkinu, en því unga fjölgar. Svo sem kunn-
ugt er, þá er hádegismessan einkum guðsþjón-
usta hinna yngri, en kvöldmessan nær ein-
göngu guðsþjónusta hinna eldri. Kirkjubók
síðastliðins árs ber það með sér, aff til guðs-
borgs gengu við hádegismessur 544, en við
síðdegismessur 119. Nú er það þó að athuga,
að ein altarisgangan var sameiginleg, og er
munurinn því minni en tölurnar bera með sér.
Samt er það augljóst, að það er fjölmenni
hins unga fólks við altarisborðið, sem eftir
þessari mælisnúru að dæma, fremur öllu ber
vott um lifandi trú í brjósti safnaðarins.
Þegar læknir rannsakar heilbrigis-
ástand líkamans, er mest undir því komið,
hvers hann verður var, þá hann hlustar hjart-
að. Trúin er hjarta safnaðariús. Alt er far-
ið ef hjartað bilar. Dauður er og söfnuður-
inn ef trúin bilar. Það getur verið um hríð
margbrotið og enda all-fjörugt félagslíf. En
sé ekki trúin ákveðin og lifandi varir það ekki
lengi. Söfnuðurinn er trúarfélag, og ekkert
annað. Úr honum verður ekkert ef hann er
tómt félag án trúar. Samkvæmislíf, fundir og
skemtanir í söfnuðinum er alt gott og nyt-
samt. En aukaatriði eru það einungis. Lif-
andi trú og áhugi fyrir henni er einasta lífs-
mark safnaðárins.
Eg þykist hafa leitt nokkur rök að því, að
hjarta æskunnar sé heilbrigt, trúin á frelsar-
ann sé skýr og ákveðin hjá miklum fjölda
æskulýðsins, og æskulýðurinn Vitni um tni
sína með trúmensku sinni við Guðs orð og
sakramenti; og eg veit ekki betur en að þorri
hins unga fólks lifi fögru og siðsömu lífi og
sé sem mest laus við drykkjuskap og hvers-
konar óreglu. Mér getur því ekki annað virst,
en að söngur unga fólksins undir jöklinum sé
bæði kraftmikill og fagur. Satt að segja finst
mér lífs- og kirkjusöngur vors unga trúaða
fólks vera það, sem oss ber heitast af öllu að
þakka Guði fyrir. ^
1877 “Reynd að gœðum í 60 ár” 1877
COCKSHUTT No. 8 STAL SAÐVÉL
Fyrir meiri og
betri uppskeru
Reynslan sýnir að ekk-
ert jafnast á við Cock-
shutt No. 8 Stál Sáðvél.
Hún hefir þrenna mikil-
væga yfirburði — meira afkastamagn en viðgengst alment—meiri orku
og er léttari í drætti. pessi Cockshutt No. 8 er óvenju sterkbygð, strengd
og styrkt eins og brú. Areynslu þá, sem hvflir á skífu og skó má auð-
veldlega laða til eftir ástæðum. Hyatt völturnar valda því hve Cockshutt
Sáðvélar eru skriðmijúkar og léttar í drætti. Búnar til af 16- til 36-run
stærðum við hesta eða dráttarvéla hæfi. Finnið Cockshutt umboðsmann
eðaskrifið eftir bæklingi.
COCKSHUTT HART-PARR TRACTOR
Til þessað fá næga
og ódýra orku
Cockshutt H a r t-P a r r
Dráttarvélar skara fram
úr í öllu — nothæfni, lít-
1111 eldsneytis brenslu,
auðveldri meðferð og
endingu. Bæði 18-28 og
28-44 stærðirnar eru til
allra hluta nytsamlegar;
lítill viðahldskostnaður
og nægilega þróttmiklar
til þess að þér getið
komið því í verk I tíma,
sem gera þarf yfir alt
árið. öll bygging og samsetning mótorsins, smurnings þrýsting, hinar
ágætu völtur og nýtlzku tengi sendingar línur, þannig, að Hart-Parr
Ðráttarvélar renna eins og nýjar árum saman.
Kynnið yður hina nýju eiginleika No. 70 6-cylindra Dráttarvélar.
tvennskonar fyrirmyndir; önnur fyrir gásollu en hin fyrir kerósín eða
þvílíka orkublöndu. Finnið Cockshutt umboðsmann eða skrifið eftir
bæklingi, “Cockshutt Hart-Parr Tractors” nú I dag.
•fLIMITED
WINNIPEG REGINA SASKATOON CALGARY EDMONTON
Önnur er þó hlið þessa máls, og á
hana er sjálfsagt að drepa. Því verð-
ur ekki neitað, að söngurinn undir
jöklinum hefir þagtiað á tungu og
sennilega í hjarta margra ungra
manna. Það heyrist ekki til þeirra í
kirkju. Þeir eru í andlegum skiln-
ingi orðnir úti að því er virðist.
Samt má ekki örvænta um þá. Það
er mjög algengt að ungt fólk hvarfli
frá kirkju á vissu tímabili aldurs
síns. En flest af því skilar sér aft-
ur, það er fengið hefir kristilegt
uppeldi í heimahúsum og kirkju.
Þótt um undantekniirgar sé að ræða,
þá er það reynsla vor, að þau ung-
menni haldast við kirkju, sem eiga
kirkjurækna foreldra. Aftur á móti
hverfa þeir unglingar mjög oft úr
kirkju, ekki löngu eftir fermingu,
sem þá foreldra eiga, sem ekki ganga
reglulega í kirkju, eða þar sem á
heimilum er ekki hlýr andi gagnvart
kirkjunni, enda þó börnin. hafi verið
send þangað. Sannast hér sem oftar
hið íslenzka orðtæki: “Grísir gjalda,
en gömul svin valda.” Þó eru samt
mörg þau raunveruleg dæmi, að
þrátt fyrir trú og trúrækni foreldr-
anna, missa þau börnin sín, er þau
stálpast, frá trú og kirkju. Sorg sú
er kristnum foreldrum þung. Rann-
saka þá foreldrar það, hvort þau
sjálf hafi gert alla skyldu sina og
biðja Guð að" hjálpa sér.
Annað, seim varpar skugga á von-
ir þær, er vér gerum oss um æsk-
una og framtíð kirkjunnar í hönd-
um hennar, er sú staðreynd, að hið
unga fólk ekki leggur að sínum parti
fé til kirkjulegra þarfa hlutfallslega
við hið eldra fólk. Er því borinn
kviðbogi fyrir því, að þegar hinir
gömlu máttarstólpar falla frá, þá
verði kirkjunni ekki lengur haldið
við — nema þá sem “mission” ann-
arlegra kirkjufélaga.
Þetta er alvarlegt mál og við það
verður að beita hinni mestu sann-
girni og nærgætni, og þó gera sér
engar tálvonir.
Vér verðum að athuga; hvernig
efnalega er ástatt fyrir unga fólk-
irju.
• Að því befir þegar verið vikið,
hvernig snjóflóð hönmunganna hefir
skollið á æskuna hina síðustu ára-
tugi þessarar stríðs- og byltingar-
aldar. Nær þetta til æskulýðs allra
landa. Æskan er óumræðilega hart
leikin á vorri tíð. Unga fólkið, er
það óx upp, fann hið fyrirheitna
land framtíðar sinnar bert og blásið
upp og tækifærin fá til framsóknar
og efnalegrar velmegunar. Vor á
meðal hefir vaxið upp til fullorðins
aldurs á þessari krepputið mann-
vænlegur æskulýður, sem ef ástand
væri með feldu móti væri nú tekinn
við margvíslegu starfl við góð laun,
kominn á góðan rekspöl við þá æfi-
köllun, sem hver og einn hefði kos-
ið sér, margir búnir að staðfesta ráð
sitt og koma upp eigin heimili. En
mörgum hafa verið allar bjargir
bannaðar. Fjöldi hins unga fólks
hefir ýmist enga atvinnu fengið eða
þá illa launaða. Það er ekki mann-
félaginu til sæmdar, sem þó er á Vit-
orði flestra, að við stór-iðnað og
stór-kaupskap flestan nota forráð-
endur atvinnu-eklu almennings til '
þess að reka sýslanir sínar með
færra verkaliði,_ harðara erfiði og
lægra kaupgjaldi, miðað við um-
setning og arð fyrirtækjanna, heldur
en þeir kæmust upp með, ef í annað
hús væri að venda fyrir verkafólkið.
Þessi atvinnuleysis-ár hefir fjöldi
ungta manna og kvenna notað tím-
ann til skólagöngu með aðstoð for-
eldra sinna, margir sótt háskóla, út-
skrifast með nafnbótum og skír-
teinum, en svo staðið uppi atvinnu-
og embættis-lausir, eða þá komist að
svo lélegri vinnu, að ekki gerir betur
en að þeir sé matvinnungar. Þetta
eru ókjör þau, sem æskulýður þess-
ara ára hefir við að stríða. Inn
undir þenna Breiðamerkur-jökul
hefir hann borist í snjóflóði illra ör-
laga, sem hann sjálfur ekki er valdur
að, né ræður við. Að sönnu má
segja líkt og hið sama um kjör hinna
eldri. En þó finst mér að manni
hljóti að taka sárast til æskulýðsins.
Eldri menn hafa áður fengið lífs-
reynslu og flestir all-margra gæða
notið. En æskan er að byrja, hún á
alt sitt framundan, og ef ekki er í
neitt nema myrkur að stefna, at-
vinnuleysi eða stríð, þá þarf mikinn
kjark til að brjótast áfram. Eg fæ
því ekki betur séð, en að vér skuld-
um æskulýðnum hina mestu nær-
gætni, eigum að auðsýna honum
innilega samúð, reyna að skilja hug-
arfar hans og aðstöðu og dæma um
hann irneð sanngirni.
Sjálfsagt má með' sanni segja að
sumt unga fólkið gæti lagt meira en
það gerir til félagsþarfa og kirkju
og benda á hve miklu það eyðir í
munaðarvöru og skemtanir, með öll-
um þeirra sígarettu-reykingum,
kvikmynda-ferðum og dönsum. En
varlega skyldum vér hinir eldri
steinunum kasta, að vér ekki stofn-
um gluggarúðum vorra eigin húsa í
hættu, ef í það steinkast er farið.
Tíminn einn leiðir það í ljós,
hvort kjör æskunnar, sem nú er að
verða fullorðin, batna svo, að kom-
andi kynslóðin verði sjálfbjarga og
fái þá haldið uppi kirkju þessari,
sem liðin og verandi kynslóðir hafa
svo drengilega haklið vió. Vér verð-
um að leggja það sem annað á Guðs
vald. Og af því eg trúi á réttlátan
Guð, og af þeirri ástæðu einni, ber
eg ekki kvíðboga fyrir framtíð æsk-
unnar né kirkjunnar. , Sá himnesk-
ur faðir, sem sópaði skýjunum burt
frá sólinni, er sonur hans hrópaði í
myrkrinu daginn langa: “Guð niinn,
Guð minn, hví hefir þú yfirgefið
mig!” mun einnig banda skýjunum
burt, sem í bili skyggja á framtíð
barna vorra. Fyrir mitt leyti er eg
öruggur um æskuna sökum þess, að
æskulýður sá, er eg þekki bezt,
æskulýður þessa safnaðar, er mann-
vænlegur, hraustur og óspiltur. Þó
snjóflóð tímans liggi þungt á þeim,
þverr ekki hugprýði æskumanna
vorra. Engar fegurri raddir berast
mér til eyrna, en trúar-söngur æsku-
lýðsins í þessum söfnuði. Eg lagði
á stað að leita hans undir jöklinum.
Þar hefi eg fundið hann, en ekki
einan saman. Eg fann hann þar hjá
Jesú Kristi.
Æskan heldur sér enp við Jesúm
Krist og fyrir þvi er henni borgið.
Um síðara atriði ræðuefnisins,—
heimanbúnað æskunnar af hálfu
móður sinnar, kirkjunnar,—verð eg
sökum tímans að vera fáorður.
Eg minni yður nú á textann : “Eins
og móðir huggar son sinn, eins mun
eg hugga yður; í Jerúsalem skuluð
þér huggaðir verða.” Jerúsalem er
kirkjan. Þar sem kirkjan er sjálfri
sér trú, þá er hún móðir barna sinna.
Engin sannari mynd er til af kirkj-
unni en móður-myndin.
Bezta einkenni sannrar móður er
nærgætni við börnin sín. Móðir Sig-
urðar á Kvískerjum bjó hann að
heiman með tvo trefla um hálsinn.
Mér þykir ekki ósennilegt, að annar
trefillinn hafi verið trefillinn henn-
ar sjálfrar; hún hafi sjálf gengið
trefilslaus til útiverka sinna, svo.
barninu hennar yrði síður kalt þar
sem það var úti í kuldanum. Mæður
eru þannig; þær leggja alt í sölur
fyrir börn sín.
Er hún nú slík móðir, kirkjan
vor ? Leitast kirkjan við að búa æsk-
una heiman í heiðarför lífsins, snjó-
flóðin og hamraflugin með nærgætni
ástríkrar móður?
Óafvitandi gerum véi' foreldrar
oss oft sek um ónærgætni við börn
vor með því að haga heiimilislífi
voru, heimilis-skemtunum, og heim-
ilis-tali aðallega eftir sjálfs vor hæfi,
en taka ekki tillit til hugsana og
þarfa barnanna. Eins getur það ver-
ið í kirkjunni. Hinir eldri, sem efn-
in og ráðin hafa, sjá ‘fyrst og leggja
mest rækt við það, sem þeim sjálf-
um er eiginlegast, en þörfum æsk-
unnar er síður fullnægt. Þetta kann
að vera afsakanleg eigingirni, en
ástríku móðurhjarta lýsir það ekki.
Vér hinir eldri látum oss gjarnan
vera hugljúfast það, sem að baki er.
Viðhorf vort er í baksýn. Siðir og
venjur fyrri tíma eru oss ljúfastar.
Þetta er víst eðlilegt. En jafn-eðli-
legt er æskunni að taka upp nýja
siði. Æskan er framsýn. Að því
leyti sem kirkjan er ástrík móðir er
hún nærgætin um tilfinningar, hugs-
anir og þarfir æskunnar. Sé kirkj-
an sú ástríka móðir, sem hún á að
vera, þá láta þar hinir eldri sér meir
hugað um kirkjulegar þarfir hinna
ungu, heldur en nokkurn tíma
sjálfra sín. Móðurleg kirkja leggur
alt í sölur fyrri æskuna. Hún kveink-
ar sér ekki við að taka, ef á þaff að
halda, trefilinn af hálsi sjálfrar sín
og láta æskuna fá báða treflana.
Það getur vefið margt, sem undir
þessa grein kemur. Að þessu lýtur
öll aðhlynning vor að trúar- og
kirkjulífi hinna ungu, viðleitni vor
að gjöra guðsþjónustur þeirra seim
fullkomnastar og mest aðlaðandi,
leggja til þeirra alla þá beztu krafta,
sem vér eigum yfir að ráða, hvetja á
allar lundir æskuna, uppörfa hana
með nærveru vorri við kirkjulegar
athafnir hennar og á allan hátt vera
það, sem nærgætin móðir er börn-
um sínum. í kirkjunni eins og í
heimahúsum veirðum vér að um-
bera ungdóminn, þó hann stundum
hryggi oss. Góð móðir telur aldrei
eftir tárin sín.
Það er sagt, að fullkomnust allrar