Lögberg - 17.02.1938, Blaðsíða 3
LÖGBBRG, FIMTUDAGINN 17. FEBRÚAR 1938
3
MerkuYmenn á sunnudegi. I þessari
ferS féll afuröin af Merkurbúskapn-
um í hendur bændanna og var því i
'henni mest gleÖi og eftirvænting:
Hversu vel heimtist, lömbin voru
væn, ómerkingar komu sem vöntuÖu
um vorið o. s. frv.
Fjárréttin stendur sunnarlega á
Mörkinni við Krossá, undir Val-
lmúk. Var þar oft að vonum, erjur
milli manna og all hávaðasamt. Bar
þá við, að menn notuðu tækifærið til
að ná sér niður hver á öðrum út af
gömlum erjum heima fyrir, því
f jallaloftið og landslagið gerði menn
opinskárri og örari í lund en hvers-
dagsléga, jafnvel þó að ferðapelinn
væri ekki með. En ekki spiltu þess-
ar erjur neitt sarnbúð manna heima
fyrir, heldur jafnvel það gagnstæða.
1 þessari ferð voru svo þær ær
valdar úr, sem heyja áttu lifsbaráttu
sína á Mörkinni næsta vetur, og mun
gangnastjóri hafa litið eftir, að rétt
væri talið út frá hverjum manni.
Þessar ær voru valdar mjög vand-
lega, eftir þvi sem eigandinn hafði
f járauga til.
Heim til bygða var svo rekið alt
það fé, sem slátra átti, lömb öll, og
ær, sem ekki þóttu færar til úti-
gangs, og ennfremur alt óskilafé,
sem flest var undan Eyjaf jöllum.
En það einkenni fylgdi jafnan því
fé, sem lengi hafði dvalið á Þórs-
mörk, að ekkert fékk skilið það frá
Mörkinni nema dauðinn, svo var
þráin þangað sterk. — Kom það
læzt í ljós, er það ráð var tekið að
friða Mörkina, að ær sem þar höfðu
gengið og gefa átti heima, létu ekk-
ert hindra sig heldur brutust ótrauð-
ar til sinna fyrri stöðva.
Dilkarnir af Þórsntörk voru orð-
lagðir fyrir vænleik og kjötgæði, svo
að þegar nefndur var “Merkurdilk-
ur,’’ þýddi það sama og vænn dilkur.
Eftirleit mun oft hafa verið farin
til Þórsmerkur á haustin, til að líta
eftir fénu og ná í óskilakindur.
En erfiðasta Merkurferðin var
farin í janúar til að sækja hrútana.
Hrútunum var slept út með ánum á
haustin, og var það þess valdandi, að
flestar ærnar báru um sumarmál, og
var það meðal annars til að auka
þroska haustlambanna. En í janúar
voru hrútarnir búnir að láta svo
hold, að ógjörningur var að láta þá
ganga úti, ef þeir áttu að halda lifi,
-—varð því að sækja þá og ala það
sem eftir var vetrar.
Þessar ferðir voru oft erfiðar og
kaldsamar, enda líka meira vandað
til útbúnaðar í þeim, en sumar og
haustferðir, þar sem búast mátti við
vosbúð, kulda og jafnvel teppu
vegna ófærra veðra eða vatna.
Höfðu mfcnn því með sér ríflegt
nesti og meiri plögg en venjulega,
að ógleymdri vatnastönginni, löng-
um broddstaf, sem einkennir Fljóts-
hlíðinginn á vetrarferðalagi frá öðr-
um Rangæingum. Valda því hinir
mörgu og talsvert vatnsmiklu lækir,
sem renna frá hlíðunum til Þverár,
og menn hafa frá barnæsku æft sig
i að stökkva yfir á stöng. Enda
margir þeirra ótrúlega langskreiðir
í stangarstökkum.
Bólstaðir á Þórsmörk eru tveir
Ifellisskútar, sem hlaðið er fyrir og
búið um dyr; mun þar hafa verið
leitað skjóls um nætur fyrir menn
og hesta. Er annar við Búðahamar
en hinn hjá réttinni, undir Valahnúk.
Það bar oft við að þó að farið
væri á stað á þessar vetrarferðir i
sæmilegu veðri og útliti, að veður
eða vötn spiltust svo á einni eða
tveimur nóttum, að menn teptust á
Mörkinni eða brutust með fé og
hesta til Merkurbæja austan vatna.
Seinna komust menn á þá Skoðun,
að öruggara væri að láta ærnar ekki
bera fyr en á vanalegum tíma og
urðu þá vetrarferðirnar tvær, önnur
til að fara með hrútana, hin til að
sækja þá, sem áður getur.
Vanaleg ítök, setn menn höfðu á
Mörkinni, voru io ær, sutnir höfðu
tvö ítök og höfðu þá 20 ær, mátti
þvi hver maður vænta þess, að fá að
haustinu io—20 dilka, og var það
ekki lítið búsílag með tilliti til þess
að þessi búskapur útheimti enga
vinnu um aðal bjargræðistíma sveit-
anna, sláttinn.
Því var líka viðbrugðið, hvað
Merkurmenn voru glaðir og reifir
er þeir komu af Mörkinni með dilk-
ana á haustin, og er ekki að efa, að
gleðin yfir góðum, feng fyrir hug-
næma vinnu, hefir átt sinn þátt i
því. En þar hefir líka fleira verið
að verki. Það var ekki einungis
hagsældin, sem olli því, að þessir
menn hugsuðu gott til Merkurferða
og þóttu þær hugnæmt umtalsefni
fram til elli. Þar hafa líka verið að
verki þau áhrif, sem fagurt og stór-
fenglegt landslag hefir á sálarlíf
manna. Dvöl á Þórsmörk um sum-
artíma verður þeim, sem hennar nýt-
ur, því ógleymanlegri, sem þar er
oftar gist. Því eins og sagt er að
málararnir eigi þar óþrjótandi við-
fangsefnþ svo er og fyrir smalan-
um í hverri ferð — nýtt að skoða
og nýja fegttrð að kanna.
Það eru sannindi, sem aldrei
verða of oft sögð, að sá, sem gengur
á fjöll og fær að njóta þess, sem
útsýnið veitir af háum tindi eða jök-
ulbungu, hann finnur það, sem orð
fá ekki lýst og lengi varir.
Eina ráðið til að njóta þess og
finna hvar í boði er, er því það, að
klífa fjallið upp á hæsta tind og
reyna sjálfur. Og eg hygg, að sá
miaður sé vandfundinn, sem eftir
þá ferð, kvartar undan vonbrigðum.
Bergsteinn Kristjánsson.
Alþ.bl. 16. janúar.
Sigríður Leifur
1857—1937
Eins og um var getið á sínutn tíma
andaðist Sigriður Leifur á heimili
sínu á Mountain, N.D., tíunda dag
nóvemhermánaðar, 1937, eftir tals-
vert langvarandi lasleik.
Sigrlíður Einarsdóttir Leifur
fæddist að Dvergasteini,, Stokkseyri
í Árnessýslu á íslandi,' þriðja dag
júnímánaðar 1857. Og var hún þvi
fullra 80 ára, er hún lézt. Foreldrar
Sigríðar voru Einar Einarsson og
Sigþrúður Jónsd. er bjuggu þá að
I>vergasteini. Voru systkini hinnar
látnu æði mörg, en nú munu aðeins
þrjú af þeini vera á lifi, Ingibjörg,
ekkja Gísla V. Leifur, sem lengi
‘nefir búið og enn býr i Pembina,
N.D., og Ingunn og Vilhjálmur á
íslandi.
Sigríður sál. ólst upp í Foreldra-
húsum og naut þar venjulegrar
heimiilismentunar. En auk þess lærði
hún norsku og dönsku. Hvað hand-
iðnað snerti var henni kent að sauma
bæði kvenna og karlmannafatnað.
Auk hins venjulega starfs, sem
unglingum var kent að vinna að á
sveitaheimilum á íslandi á þeirri tíð.
fiíunda dag októbermánaðar árið
1880 giftist Sigríður Isleifi Vern-
harðssyni, sem síðar tók ættarnafnið
Leifur. Var hann fluggreindur og
mjög bókhneigður maður. Og hafði
hann notið nokkuð meira en vana-
legrar mentunar, eftir því sem þá
tíðkaðist. Var hann um það leyti er
þau giftust skólakennari, fyrst á
Stokkseyri en síðar á Eyrarbakka.
Og jafnframt vann hann að sumrinu
við verzlun Guðmundar Thorgrim-
sens á Eyrarbakka.
Þau Sigríður og Isleifur urðu fyr-
ir þungum sorgum á fyrstu árum
hjónabands síns, því þau mistu
fyrstu fjögur börnin, sem þeim
fæddust. Til Ameríku fluttust þau
hjón ein árið 1887, því ekkert barna
þeirra lifði. Fóru þau þá þegar tii
telenzku sveitarinnar í Norður Dak-
ota og bjuggu þar um stund. Áður
langt leið fluttust þau til Hamilton.
N.D., í námunda við íslenzku sveit-
ina, og þar komst ísleifur að verzl-
unarstörfum. Þar bjuggu þau hjón
í 10 ár. Að þeimi tírna liðnum fluttu
þau hjón til Mountain, N.D., og létu
þegar byggja heimili það, sem síðan
og frarn til andlátsins hefir verið
heimili hinnar látnu. Tvö börn er
þau eignuðust í Ameríku, dóu í
æsku. En fjögur börn þeirra sem
einnig fæddust í Ameríku eru enn á
lfi.fi. Og fylgdu þau öll móður sinni
til grafar, þó sum búi í nokkuri
f jarlægð. Börn þeirra sem lifa eru :
Ágústa, kona F. E. Arason, er búa
Innilegar velkomenda óskir
til fulltrúa og gesta á hið árlega þing
ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGS tSLENDINGA
í VESTURHEIMÍ
Til þæginda fyrir gesti, býður “Bay” fram—
• Parcel Check Room—Mezzanine Floor
§ General Information—Main Floor
9 Post Office—Mezzanine Floor
• Telephone Booths—Main Floor and 5th Floor
• Rest Room and Nursery—Second Floor
• Restaurant and Cafeteria—Fifth Floor
• Coffee Shop—Basement
• Snack Counter—Main Floor
9 Photo Studio—Second Floor
9 Beauty Parlor—Third Floor
9 Food Shops—-Bay Basement
dompang.
INCORPORATEO 2TT MAY 1670
/
r
Orkuverið við Slave Falls.
Velkomnir til
“ Rafurmagns Borgarinnar”...
Gestir, sem sækja þjóðræknisþingið hljóta að veita því at-
hygli hve mikið er um rafnotkun í Winnipeg. Þetta er vegna
þess að raforkukerfi borgarinnar hefir veitt Winnijæg ódýrustu
raforku á meginlandinu. Kerfi þetta er fjárhagslega öflugt,
með yfir $12,500,000.00 í varasjóði. og eignir, sem nema um
$40,000,000.00. Og þetta hefir unnist á án þess að bæta einu
centi til skattbyrði Winnijæglx>rgar.
City Hydro stendur i þakkarskuld við Islendinga fyrir
þeirra ágæta stuðning. Og það er enginn vafi ail þetta hefir
nijög stuðlað að velgengni fyrirtækisins.
CITY HYDRO
WINNIPEG’S MUNICIPALLY OWNED ELECTRIC UTIIATY
Sýningarstofur—PORTAGE ancl EDMONTON Skrifstofur—55 PRINCESS STREET
a Mountain; Octavia og Albert
(hann kvæntur hérlendri konu) búa
í Chicago, 111) ; Conrad, kvæntur
hérlendri konu, skólastjóri við mið-
skóla í Bismafck, N.D.
Eiginmann sinn misti Sigriður i
október 1923.
Sigriður sál. var greind og góÖ
kona og mikilsmetin í sveit sinni.
Studdi hún ýmsan félagsskap af ráði
og dáð, meðan heilsa entist til.
Einkum studdi hún þó hinn kirkju-
lega félagsskaji hér, sem hún ávalt
reyndist trú til dauðadags.
Sigríður var kona fríð sýnum og
mjög myndarleg, einlæg og ákveðin
afstöðu og skoðunum. Þó hún
hefði fótavist til síðustu mánaðanna,
var hún oft æði heilsubiluð og mun
þó kjarkur hennar ög dugnaður víst
hafa mestu ráðið um það að hún gat
verið á fótum og verið að ýmsum
störfum.
móðir. Og er hennar því sárt sakn-
að af börnum hennar, sem lifa liana,
og geyma minninguna um góða og
elskuverða móður í fylgsnum
hjartna sinna. Hún var sannur vin-
ur vina sinna og sakna hennar marg
ir vinir og nágranar, er oft og mikil-
lega höfðu otið hinnar einlægu
hreinlyndu gestrisni hennar og góð-
semi.
Jarðarför Sigríðar sál. fór fram
frá heimili hentiar, þar sem þau Mr.
og Mrs. F. G. Aason og dætur þeirra
áttu heimilisfang með henni hin síð-
ustu árin. Einnig var útfararathöfn
í kirkju Vikursafnaðar á Mountain,
þar sem hún hafði um langt skeið
verið einlægur og starfsamur með-
limur. Var lík hinnar látnu lagt til
hvíldar við hlið eiginmanns hennar,
í grafreit Mountain-bygðarinnar.
Margir ættingjar og vinir fylgdu
hinni látnu til grafar. Arar það auð-
sætt að hún hafði átt marga vini, og
að vinátta þeirra var einlæg og sönn.
Sigríður var ástrík eiginkona og H. S.
Business and Professional Cards
PHYSICIANS and SURGEONS
DR. B. J. BRANDSON 216-220 Medical Arta Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834—Office tímar 2-3 Heimili: 214 WAVERLEY ST. Phone 403 288 Winnipeg, Manitoba DR. B. H.OLSON Phones: 3 5 076 906 047 Consultation by Appointment On)y Heimiii: 5 ST. JAMES PLACE Winnipeg, Manitoba
DR. ROBERT BLACK SérfrœtSingur í eyrna, augna, nef og hálssjúkdómum. 216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham & Kennedy ViCtalstlml — 11 tll 1 og 2 til 5 Skrifstofuslmi — 22 261 HeimlU — 401 9*1 Dr. P. H. T. Thorlakson 205 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 22 866 Res. 114 GRENFELL BLVD. Phone 62 200
Dr. S. J. Johannesson ViStalstlmi 3-5 e. h. Dr. D. C. M. Hallson Stundar skur81æknlngar og almennar lœkningar
218 SHERBURN ST. Simi 30 877 264 HARGRAVE ST. —Gegnt Eaton’s— Winnipeg Sími 22 775
DR. A. V. JOHNSON Tannlæknir DRS. H. R. & H. W. TWEED Tannlæknar
212 Curry Bldg., Winnipeg (Gegnt pósthúsinu) Sími: 96 210 - Heimils: 28 086 406 TORONTO GENERAL TRUSTS BUILDING Cor. Portage Ave. og Smlth St. PHONE 26 545 WINNIPEO
BARRISTERS, SOLICITORS, ETC.
H. A. BERGMAN, K.C. islenzkur lögfrœOingur Skrifstofa: Room 811 McArthur Buiiding, Portage Ave. P.O. Box 1666 PHONES 95 052 og 39 043 J. T. THORSON, K.C. islenzkur lögfrœOingur 8Ú0 GREAT WEST PERM. BLD. Phone 94 668
LINDAL, BUHR & STEFÁNSSON Barristers, SolicitorS, Notaries, etc. \V. ,T. Tjindul, K.C., A. Bulir Bjöi-n Stefánsson Teleplione »7 621 Offices: 325 MAIN STREET
BUSINESS CARDS
Akjósanlegur gististaOur Fyrir lslendlngat Vingjarnleg a8bú8. Sanngjarnt ver8. Cornwall Hotel MAINARUPERT Slmi 94 742 PRESCRIPTIONS FILLED CAREFULLY GOODMAN DRUGS Cor. ELLICE & SHERBROOK Phone 34 403 We Deliver
A. S. BARDAL 84 8 SHERBROOKE ST. Selur líkkistur og annast um út- farir Allur útbúna8ur sá. bezti. Ennfremur selur hann allskonar minnisvar8a og legsteina. Skrifstofu talsimi: 86 607 Heimilis talsimi: 501 662 J. J. SWANSON & CO. LIMITED 601 PARIS BLDG., WINNIPEG Fasteignasalar. Leigja hús. Út- vega peningal&n og elds&byrgS af öllu tægi. PHONE 94 221
A. C. JOHNSON 907 CONFEDERATION LIFE BUILDING, WINNIPEG Annast um fasteignlr manna. Tekur a8 sér a8 ávaxta sparifé fölks. Selur elds&byrgB og bií- reiBa IbyrgSlr. Skriflegum fyrir- spurnum svara8 samstundis. Skrifst.s. 96 767—Heimaa. 33 328 ST. REGIS HOTEL 2 85 SMITH ST., WINNIPEO pœgilegur og rólegur bústaOur i miObiki borgarinnar. Herbergi $2.00 og þar yflr; me8 baSklefa $3.00 og þar yflr. Agætar málti8ir 40c—60c Free Parking for Ghiests