Lögberg - 15.12.1938, Blaðsíða 1

PHONE 86 311
Seven t/lnes
#

' ,e'eVC
•V^o< • Servloe
and Satlsfaction
PHONE 86 311
Seven Ijines

#

•c^V® ^ j!’or
Better
Dry Cleaning
and Laundry
51. ARGANOUR LÖGBERG, FIMTUDAGINN 15. DESEMBER 1938 NÚMER59
FriÖrik Stefánsson
látinn
Viðmótsprúður geði glöðu
gekk hann fram t bltðu og stríðu,
hœfur fyrir hœrri stöðu,
hann var simutr stéttar prýði.
Grímur Thomsen.
Það kvistast ávalt eitthvað út úr manni sjálfum, er
samferðamenn vorir hverfa oss sýn, og það því fremur sem
samleiðin hefir verið löng og nákomin.
L'ífinu er nú einu sinni þannig háttað, að greinar þess,
smáar og stórar, stimpla á heildina sinn sérkennilega svip,
auka á fjölbreytnina og treysta samræmi lits og línu frá
kyni til kyns. Einstaklingslífið minnir á hljómbrot úr
tónverki, sem ávalt er í sköpuri) eða vísu úr drápu, sem
aldrei verður kveðin til fulls.
“Einum lífið arma breiðir,
öðrum dauðinn réttjr hönd.
Veikt og sterkt í streng er undið,
stórt og smátt er saman bundið.”
Friðrik Stefánsson
SAMBANDSKOSNINGAR
NÆSTA AR
Fréttaritari blaðsins Winnipeg
Free Press í Ottawa, Mr.
Chester Bloomi, lætur þess get-
ið í fréttapistli á þriðjudaginn,
að nú sé alment litið svo á í
höfuðborg hinnar canadisku
þjóðar, að almennar kosningar
til sambandsþings muni fara
fram seinni part komanda sum-
ars; byggir Mr. Bloom skoðun
sína á yfirlýsingu Mr. Kings,
eða svari hans til Mr. Hepburns
um það, að hann sé þess albú-
inn að leita álits kjósenda um
stefnu sína og Liberalflokksins,
er lúti fyrst og síðast að fullri
einingu hinnar canadisku þjóðar,
eða einangrunar og upplausnar
fargan það, sem samábyrgð
þeirra Hepburns og Duplessis
virðist hafa efst á baugi. Mr.
-Bloom fullyrðir, að ráðuneyti
þeirra Mr. Kings og Mr. Hep-
burns, muni hvort uim sig, fylgja
óskift foringjum sinum að mál-
um.
Mr. Hepburn hefir nú opin-
berlega lýst yfir fullum fjand-
skap við Mr. King; ekki tjáist
hann því frábitinn að leggja
Liberölum lið ef þeir skifti um
leiðtoga fyrir næstu kosningar,
en að öðrum kostum telur hann
það ekki óhugsandi, að hann af
tvennu illu kunni að verða
neyddur til þess að styðja Dr.
Manion. En í þvi falli að
Liberalar skifti um forustu-
mann, segist Mr. Hepburn ekki
vera ófús / á að veita Mr.
Gardiner fulltingi, ef til þess
kæmi að hann yrði eftirmaður
Mr. Kings.
CHAMBERLAIN ■
FLYTUR RÆÐU
Síðastliðinn þriðjudag flutti
Chamberlain forsætisráðherra
Breta ræðu í London í erlenda
blaðamannafélaginu, þar sem
hann ítrekaði afstöðu sina í þvi,
að láta einkis þess ófreistað, er
verða mætti Norðurálfufriði til
eflingar; erindrekar Þýzkalands
komu ekki á fundinn með þvi
að vitað var, að Chamberlain
myndi i ræðu sinni mótmæla
stranglega ummælum þýzkra
blaða um ýmsa áhrifamenn á
b r e z k a sitjórnmálasviðinu.
“Mennirnir breytast,” sagði Mr.
Chamberlain, “og það gerir
stjórnarfarið lika hjá öllum
þjóðum heiims.” Hann ítrekaði
fylgi brezku þjóðarinnar við
hugsjónir lýðræðisins, þó hann
á hinn bóginn teldi það sjálf-
sagt, að tilhlýðileg virðing væri
sýnd þeim þjóðum, sem kosið
hefðu annað stjórnmálaviðhorf
og annað stjórnarfar.
Social Credit
Col. H. W. Arnold í Saska-
tóon hefir lýst yfir þcí, að Social
Credit sinnar muni hafa fram-
bjóðianda i kjöri í hverju Sas-
katchewan kjördæmi við næstu
sambandskosningar. Kjördæmin
eru 2i talsins.
Vísan undurfagra eftir Grím
skáld Thomsen, sem prentuð er
hér að ofan, minnir mig svo
glögglega á þessum vegamótum
á Friðrik Stefánsson, þennan
hógláta gáfumann, er eg aldrei
vissi til að léti stygðaryrði sér
af vörum falla;' hann var á
þessu sviði sérstæður maður, eins
og reyndar í mörgu fleiru; hann
var afar tilfinninganæmur mað-
ur, þó dómgreind hans hefði
yfirhönd, er til úrskurðar kom;
hann gat í sinn hóp verið manna
spaugilegastur í orði, þó jafnan
gætti þar einnig þeirrar hófstill-
ingar, er mótaði líf hans alt.
Friðrik Stefánsson var gæfu-
mðaur i þess orðs sönnustu
merkingu; hann kvongaðist ung-
ur, glæsilegri afbragðs konu, er
ól honum glæsileg og gáfuð
börn; heimilið varð ógleymanleg
fyrirmynd, sakir ástúðar og
Jjúfmannlegs bæjarbrags; yfir
því hvíldi listrænn blær sannis-
lenzikrar heiimilismenningar;
gnótt var þar góðra bóka og
mikið um söng; það var griða-
staður listrænu, íslenzku fólki, og
þar fann það sig heima.
Friðrik Stefánsson var það
sem kallað er sjálfmentur mað-
ur, því lí-tt hafði hann af skóla-
göngu að segja fremur en títt
var um íslenzk landnemabörp;
en hann var víðmentur maður
eigi að síður; það var engan
veginn auðvelt að koma að hon-
um óvörum að því er viðvék
innihaldi fagurfræðilegra bóka,
eða söngmienning yfirleitt; í
hvorutveggja var hann óvenju-
lega vel heima; hann lék um
langt skeið í hljómsveit Winni-
pegborgar og átti frá þeim tím-
um margar og ljúfar endurminn-
ingar; þess mintist hann oft við
mig; hann var sólelskur maður
og dáði mjög andlátsbæn Þorkels
Mána, er. síðastra orða fól öndu
sina þeim á vald, er sólina hafði
skapað.
Friðrik Stefánsson var fæddur
að Húsey í Skagafjarðarsýslu
þann 2Ó. dag júlímánaðar árið
1869. Foreldrar hans voru Frið-
rik alþingismaður Stefánsson,
ýmist kendur við Skálá eða Vall-
holt, og Guðríður G'ísladóttir í
Húsey. Vestur um haf fluttist
Friðrik með móður sinni og kom
til Gimli í Stóra hópnum svo
nefnda árið 1876; voru þau fyrst
í Nýja íslandi en síðar um hríð i
North Dakota; fimtán ára að
aldri réðsl) Friðrik til prentnáms
hjá Mclntyre bræðrum, prent-
urum í Winnipeg, og lauk þar
námi 'i þeirri iðngrein; frá þeim
tíma var •hann ávalt að heita
mátti við prentstörf riðinn;
stundaði meðal annars vélsetn-
ing um alllangt skeið hjá dag-
blöðunum í Winnipeg, Free
Press og Telegram; hann var
frábærlega hagsýnn verkmaður
að hverju sem hann gekk; er því
tímabili lauk, gekk Friðrik i
þjónustu Columbia Press, Ltd.,
og gerðist þar prentsmiðjustjóri;
framkvæmdarstjórastarf hjá því
félagi tókst hann á hendur árið
1927, en keypti loks fyrirtækið
1934 og veitti því forustu þar
til fyrir rúmu ári, er hann sakir
hnignandi heilsu lét af stjórn
fyrirtækisins og fékk það 'í hend-
ur Edwin syni sínum.—
Friðrik Stefánsson kvongaðist
hinn 30. dag júnímánaðar 1898
og gekk að eiga eftirlifandi ekkju
sína Önnu Jónsdóttur; voru for-
eldrar hennar þau hjónin Jón
Magnússon frá Meiðavöllum í
Þingeyjar þingi og Stefanía
Jónsdóttir frá Skeggjastöðum á
Jökuldal. Hin valinkunnu Eyj-
ólfstaðahjón hér í borg tóku
Önnu til fósturs er hún var barn
og gengu henni í góðra foreldra
stað. Börn þeirra Friðriks
og Önnu verða nú hér talin í
aldursröð:
Edwin Friðrik, framkvæmdar-
stjóri Columbia Press, Ltd.
Þóra, dáin árið 1918.
Harald, B.A., starfsmaður hjá
T. Eaton Co., Ltd.
J N
Anna, búsett í Winnipeg.
Signý, gift John David Eaton
í Toronto.
Thor, stúdent við Toronto-
háskólann.
Friðrik Stefánsson lézt að
heimili sínui Ste. 5 Baldwin
Apts., hér í borg á föstudags-
morguninn þann 9. þ. m. Frá-
fall hans kom í rauninni engum
á óvart; hann hafði legið rúm-
fastur siðan í öndverðumi ágúst-
mánuði, er hann fékk aðkenn-
ing að hjartaslagi í sumarbústað
sínum á Gimíi; alla sina löngu
legu b%r hann með sömu ró-
seminni og sömu festunni, er ein-
kendi alt hans lif; hinn trygg-
lyndi æfifélagi hans, frú Anna
var allan þann tima við sjúkra-
beðinn og þerraði svitann af brá
ástvinar síns; og engan veginn
er það ósennilegt, að einmitt þar
hafi gagnkvæm heimilishamingja
og gagnkvæm fórnarlund náð
hámarki sínu.—
Eina alsystur, frú Sigurbjörgu
Jóhannsson, lætur Friðrik eftir
sig, búsetta í Elfros i Saskatche-
wan-fylki, en á Islandi lifa hann
þrjú hálfsystkini: Björn toll-
vörður í Reykjavík; Stefanía,
gift Grimúlfi Ólafssyni tollstjóra
í Reykjavík og Anna ekkja
Pálma á Svaðastöðum í Skaga-
firði.
Útför Friðriks Stefánssonar
fór fram frá Fyrstu lútersku
kirkju á mánudaginn að við-
stöddu afar miklu fjölmenni.
Kveðjumál, yndisfögur, fluttu
þeir séra Valdimar J. Eylands og
séra Rúnólfur Marteinsson;
söngur hátiðlegur og tilkomu-
mikill undir stjórn hr. Sigur-
björns Sigurðssonar. Jarðsetn-
ing fór fram í Brookside, megin
grafreit íslendinga í Winnipeg.
Þökk fyrir samfylgdina, góði
vinur. Eg veit að þér verða
jólin björt, og birtan frá minn-
ingunum um þig lýsir lika upp
jólin okkar, sem enn stöndum
jarðarmegin móðunnar miklu.
Einar P. Jónsson.
ATKVÆÐAGREIÐSLA
I MEMEL
Á imánudaginn var fóru fram
kosningar í Memel til þjóðþings-
ins 'í Lithuaniu (Lithaugalandi).
Memel-héruðin voru tekin af
Þjóðverjum samkvæmt fyrir-
mælum Versalasamninganna og
innlimuð í Lithuaniu. Lengi lif-
ir i gömlum kolum, stendur þar;
um 98 af hundraði greiddra at-
kvæða í þessum síijustu Memel
kosningum féllu Nazistum í vil.
Spá ýmsir því, að út af þessu
geti auðveldlega risið ný deila,
hliðstæð Sudeten-deilunni, er
orsök varð að afkvistun Czecho-
slóvakíu. En hvað sem, um það
er, má víst telja, að Hitler linni
ekki látum fyr en Þýzkalandi
verði fengin Memel-héruðin i
hendur til fullra umráða á ný.
Frá Islandi
STÓRHRÍÐ NORÐANLANDS
Siglufirði mánudagskv.
Hér hefir verið látlaus fann-
koima síðan á laugardag, og
komin mikil fönn. Brim hefir
verið hér mikið, enda þótt veð-
urhæð hafi verið tiltölulega lítil,
og hefir flætt talsvert upp í bæ-
inn, það mikið, að fólk flúði
á sunnudagsmorgun úr tveim
húsum, sem standa nyrst á kaup-
staðareyrinni. Hefir vatn hlaup-
ið í kjallara á allmörgum hús-
um.
Um verulegt tjón á mannvirkj-
uimi hefir ekki frézt.
Hér var auð jörð i sveitum
er laugardagshríðin skall á, og
fé viða úti. Hefir verið erfitt
um smalamensku og mun tals-
vert af fé vera úti á mörgum
bæjum, hvernig svo sem því
reiðir af.
—Morgunbl. 22. nóv.
MIKLAR UMBÆTUR A
VEGAKERI t EYJUM
Úr Vestmannaeyjum.
Stórfeldar breytingar og lag-
færingar er bæjarstjórn að láta
framkvæma á vega- og holræsa-
kerfi bæjarins; einnig hefir í
haust verið lagt holræsi í þó
nokkra vegi, sem ekki var í hol-
ræsi fyrir, svo og nýir vegir
lagðir. Við þessar framikvæmd-
ir vinna nú 40—60 manns.
Dýpkunarskipið, sepi Hafnar-
sjóður keypti) fyrir nokkrum ár-
um, hefir lítið verið notað i
sumar, sökum þess að lengi vel
var áformað að leigja það til
Raufarhafnar, en þar eð samn-
ingar milli Hafnarsjóðs og
stjórnar sildarverksm. ríkisins, er
áttu að sjá um verkið, gengu
heldur seint og strönduðu alveg
að lokum, var seint hafist handa
hér um áframhaldandi dýpkun
hafnarinnar, en fyrir nokkru er
byrjað og iirmn verða haldið á-
fram svo lengi sem auðið er
vegna veðurs.—Mbl. 24. nóv.