Lögberg - 18.05.1939, Blaðsíða 6

14
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 18. MAÍ 1939
Adolf Hitler
(Framh. frá 9. bls.)
metis. Hann kærir sig hvorki
um íburÖ i klæðnaði né skraut-
leg húsakynni. Hann hefir aldrei
verið viÖ kvenmann kendur svo
vitað sé og þó gefur þýzka kven-
þjóðin honum hýrt auga flest-
um mönnum fremur. Frú Goeb-
bels reyndi fyrrum aÖ halda hon-
um veizlur og bjóða þangað
ungum, fallegum stúlkum til þess
aÖ reyna að freista hans til
hjónabands. Það bar engan
árangur. Hitler hélt pólitískar
ræður yfir stúlkunum og þannig
lauk tilraunum þeim.
Hitler á enga nána vini. Hann
heldur öllum undirmönnum1 sín-
um i fjarlægÖ; þeir dirfast ekki
að gerast handgengnir honum,
þótt þeir umgangist hann dag
eftir dag. Hvorki Goering né
Goeblæls geta hitt hann að máli
án þess að hafa gert boð á und-
an sér. Þann eina mann á
Þýzkalandi, sem þúaði hann og
kallaði hann skírnarnafninu
“Adolf”, þann eina nákomna
vin, sem hann átti, Ernst Roehm,
lét hann sjálfur taka af lífi.
Engu að síður hefir Hitler
ástríðukent lundarfar. Hann
leitar oft tilfinningum sinum
svölunar með því að hlusta á
músík; hann er sérstaklega gef-
inn fyrir tónverk Wkgners.
Annars beinast ekki tilfinningar
hans að neinum einstökum
manni eða konu, þær beinast að
þjóðarheildinni. Þýzka þjóðin
virðist vera aðal tilfinningaveru-
leikinn í lífi hans.
Á almennan mælikvarða er
Hitler lítt mentaður maður.
Hann kann ekkert tungumál
nema sitt eigið, hefir lítið ferð-
ast nema um sitt eigið ríki og
ekki fara sögur af því að hann
dreifi hugsun sinni með lestri
annara bóka en þeirra, sem lúta
að stjórnmálum. í athöfnum
sínum virðist hann stjórnast
fremur af ástríðum og innri
vitund en rökstuddum ályktun-
um. Þessara einkenna gætir
mjög i ræðum hans. Hvað sem
okkur í Canada kann að finnast
um þennan hása, hvæsandi róm
og þetta ruddalega málfæri, sem
við hlustuðum á yfir útvarpið
um1 daginn, þá finst Þjóðverj-
um Hitler vera óviðjafnanlegur
mælskusnillingur, og það mætti
komast svo ’að orði að hann
hafi talað sig til valda á Þýzka-
Iandi. Hann hefir lag á því að
kveikja i múgnum ástríðuofsa
sem læsist jnann frá manni eins
og eldur í sinu og verður að
brjálkendu múgæði, eins og þið
ef til vill heyrðuð sjálf ef þið
hlustuðuð á Berlínarræðu
Hitlers.
Þetta var þá veganesti Hitlers
þegar hann lagði af stað i sitt
pólitíska æfintýri 1918 — ein-
dænia frekja, óbilandi kjarkur
og einhuga ásetningur að undir
forystu sinni skyldi Þýzkaland
endurfæðast til vegs og valda.
Og aðalvopn hans var mælsku-
gáfan.
Hitler nytfærði sér örvæntingu
og gremju hinnar sigruðu þjóð-
ar sem lyftistöng til að hefja
sjálfan sig til valda. Fyrst gekk
hann í fámtennan verkamanna-
flokk og tók að halda ræður á
fundum flokksins. Aðal kjarn-
inn í fyrstú ræðum hans var sá
að 'Þýzkaland hefði eiginlega
aldrei verið sigrað af banda-
mönnum, að Gyðingar og Marx-
istar hefðu hafið uppreisn inn-
anlands og þannig komið þjóð-
inni á kné. Og hann hrópaði á
fundum, aftur og aftur; “Þýzka
þjóðin var svikin í trygðum,
Gyðingar og Marxistar læddust
aftan að henni og stungu hana í
bakið! Þessir föðurlandssvikar-
ar stjórna ykkur í dag. Þeir
hindra það að þið öðlist sjálfs-
virðingu aftur. Þeir deyða and-
orgarabréf yðar,
Eignarbréf,
Vátryggingarskírteini, o.s. frv.
ER(J VERÐMÆT—
GEYMIÐ ÞAU ÖRUGGLEGA1
• Þau eru trygg í öryggishólfi yðar í
bankanum; þér einir getið opnað það;
kostar innan við cent á dag. Látið útibús-
st.jórann sýna. yður hólfið.
THE ROYAL BANK
OFCANADA
________ Eignir yfir $800,000,000 ________
Fagnaðarkveðjur til hinna
konunglegu hátigna !
GIST1NGA- OG HRESSINGARRÚNIR
YÐAR RAÐNAR-----------
Yíir sumartimann getum vér veitt viðtöku 500 gestum í
sumarhúsum' vorum og hinu nýja BEACH HOTEL,
Winnipeg Beach, þar sem Manitoba skemtir sér.
Húsin með nýtizku þægindum. Hótel af fullkomnustu
gerð. Verð næsta sanngjarnt. Orvals máltíðir.
Nýr, fyrirtaks bilvegur No. 9 — um Old Fort Garry og
Selkirk — 47 mílur.
KELLY’S fyrir afgreiðslu — Símið
BEACH HOTEL
legan þrótt þjóðarinnar! Þeir
deyða þinn eiginn andlega þrótt
líka, þýzki maður! Því þú ert
Þýzkaland! Við erum Þýzka-
land ! Verið menn ! Burt með
föðurlandssvikarana, Gyðinga,
Marxista og friðarpostula! Burt
'með lýðræðið.”
Þannig gaf Hitler þjóðinni
fullkomna afsökun fyrir ósigri
hennar í stríðinu og fann handa
henni handhæg iórnardýr, sem
hún gat skelt skuldinni á og lát-
ið reiði sína og gremju bitna á.
Eins og áður var sagt, þá
höfðu hinir ströngu Versala-
samningar, Ruhr innrásin og fl.
frjóvgað jarðveginn á Þýzka-
landi fyrir hið eitraða fræ hat-
urs og hefnigirni, sem Hitler
sáði í sál þjóðarinnar,—“Þýzka-
land er sundrað og svívirt!
Þýzkaland er krossfest með
Versalasamningunum,” hvæsti
Hitler. “Þýzkaland mun og
skal endurfæðast sameinað og
voldugt!” Þessar kenningar
fundu hljómgrunn í sálum hins
hrjáða fólks. Hitler óx fylgi
og brátt var hann farinn að
halcla ræður’ yfir þúsutidum
manns.
í ræðum sínum notar Hitler
einföld orð og stuttar, auðskildár
setningar; orð og hugsanir, sem
honum finst hæfa skilningi og
þroska almúgans; þessar setn-
ingar og slagorð hamrar hann
fram aftur og aftur með heljar-
krafti, frekjú og ofsa. Hann
reynir ekki að sannfæra alþýð-
una með röksemdafærslum eða
sannanagögnutn, hann æsir til-
finningar og lægstu hvatir fólks-
ins svo sem hatrið og þjóðernis-
hrokann og nær því þannig á sitt
vald. Þessi aðferð bar ótrúlega
mikinn árangur hjá þessari þjóð,
sem var þó viðurkend vísinda og
menningarþjóð, en þess ber að
gæta að þýzka þjóðin hafði ekki
mikla reynslu i lýðræðisstjórn.
Henni var annað betur gefið en
að gagnrýna stjórnmál og stjóm-
málastefnur. Þjóðin kunni því
ekki að skilgreina milli lýðskrum-
arans og hins sanna umbóta-
manns. Og aldrei höfðu kjör
hennar verið eins bágborin og
einmitt nú undir lýðræðisstjórn-
inni og þótt það væri fyrir utan-
aðkomandi ástæður tók fólkið
það ekki til greina. Þess verður
líka að gæta að á tímum keisara-
dæmisins hafði þjóðin vanist því
að falla keisaranum til fóta og
trúa á óskeikulleik hans; ef til
vill hefir þjóðin í djúpi sálar
sinnar óskað eftir samskonar
leiðtoga, semi hún gæti í sama
anda tignað og tilbeðið og hér
var risinn upp foringi, sem virt-
ist sterkur og kjarkmikill, bauð
óvinunum byrgin og lofaði stór-
kostlegum umbótum og endur-
reisn þjóðarinnar. Var það ekki
léttir og lausn að geta kastað
stjórnmálaábyrgð og áhyggjum
á herðar honum? Fjöldi manna
sem haldnir voru af þessari upp-
gjafarhugsun, voru viljugir að
fórna frelsi sínu til að öðlast for-
ystu Adolfs Hitlers. Margt
fleira mætti telja semi varð til að
auka fylgi hans: gjaldeyrishrun-
ið mikla 1923 gerði millistéttina
öreiga; í örvæntingu greip mik-
ill hluti hennar í hálmstrá kenni-
setninga Hitlers sér til bjargar.
Hitler sveifst heldur ekki að
hagnýta sér kennisetningar social-
ismans og lofa verkalýðnum öllu
fögru. Þegar kreppan skall á
1^29, gengu atvinnuleysingjar
unnvörpum í flokk hans.
Það gefst ekki tími til að fara
ýtarlega út í pólitískan feril
þessa æfintýramanns; vil eg því
aðeins stikla á aðalatriðum.
S.tuttu eftir að hann hóf á-
róðursstarf sitt stofnaði hann
einkahersveitir, brúnu og svörtu
skyrturnar, í þeim tilgangi að
halda reglu á hinum mörgu æs-
ingafundulm og til að lemja á
rpidstæðingunum og beita þá
ofbeldi ef tækifæri gafst. Þessar
hersveitir uxu með degi hverj-
um, því af engu er þjóðverjinn
eins hrifinn af eins og að klæð-
ast einkennisbúnmgi, marséra og
hlýða skipunum. Það er næsta
óskiljanlegt að stjórnin skyldi
ekki standa á verði gegn hætt-
unni sem stafaði frá ofbeldis-
fylkingum þessum, enda galt hún
þess grimmilega seinna.
Framhald sögunnar er ykkur
öllum kunnugt: æsingafundirnir,
samsærið og skothriðin á götum
Munich-borgar. 1923; fangelsis-
vist Hitlers; árekstur hans við
Hindenburg; kosningabardagar
hans; lævísi von Papens; sigur
Hitlers yfir Hindenburg; van-
traust Hindenburgs á Bruening
ríkiskanzlara og hafning Hitlers
til valdaforustu 1933 ; bruni þing-
hússins; kosningasigur Hitlers í
tnarz 1933 og upplausn Wiemar
lýðríkisins.
Það sem maðurinn sáir, það
mun hann og uppskera. Versala-
samningarnir sáðu hatri og upp-
skáru hatur í ríkum mæli. Þar
var enginn uppskerubrestur.
Fimtán árum eftir undirskrift
þeirra er Þýzkaland, sem í orði
kveðnu tapaði stríðinu, á hraðri
leið til sinnar fornu herfrægðar
með nýjan Bismarck í broddi
fylkingar sem steytir hnefann og
býður heiminum byrginn.
Aðal boðorð nazismans, sem
nú tók völd í Þýzkalandi og
stofnaði þriðja ríkið, er það að
skara þjóðernislegum eldi að
sinni köku; að engin þjóð eigi í
raun og veru neitt sameiginlegt
með annari þjóð; að ríkið sé
alt, einstaklingurinn einungis
viljalaust verkfæri í höndum
þess. Það liggur í augum uppi
hversu hættulegar þessar kenni-
setningar eru öllu persónulegu
frelsi og friðnum í heiminum.
Stefnu Nazista má skilgreina
í fimm megin liði, sem hver út
af fyrir sig er grundvallaður á
hálfum sannleik og í öðru'm
skilningi áj háskalegri blekkingu:
Fyrst — yfirburði kynstofnsins ;
annað—einhæfur þjóðernismetn-
aður; þriðja — ókristilegt aft-
urhvarf til goðtrúar og heiðni;
fjórða — áköf herstefna og
fimta; bannvæn alríkishyggja.
Hin hamslausu þjóðernisdýrk-
un byggja þýzkir nazistar á í-
mynduðum, órökstuddum ágæt-
um, er þeir tjást hafa tekið i arf
frá hinum norræna eða aríanska
manni og samkvæmt þessari
FAIÐ GRÆNNA
LAUFGAÐRA HEY
með Case loftleiðslu aðferðinni
IGerið (lassslíittinn fljðtari og snemma
með Case Hi-lift Oil-Bath Mower,
þeim auðveldasta f drætti, sem hugs.
ast og veldur því að hestarnir vinna
miklu fljðtar og halda áfram . . . eða
slátið 3 ekrur á klukkustund með Case
Power Mower og “CC” eða “RC” dráttar-
vðl. Fljúga ( gegnum þykt gras hvort
sem jarðvegurinn er sleipur eða ekki.
Fljðtur sláttur tryggir jafnari hirðingu
heysins.
2Afiið heyja með Case Oil-Bath Side-
Delivery Hrffu. fað byggfr upp hærri,
mjðrri og lausari vindraðir, er verja
yfirborðið gegn steikjandi sðlskini. pað
snýr stönglunum út en laufunum inn, og
útilokar dreifingu við hleðslu og af-
hleðslu; þetta er notarirýgsta hrffan, sem
enn hefir verið fundin upp.
3Verndið hey og spar-
ið tíma með þvf að
nota No. 17 Loader,
sem felur ( sér öll þau
fullkomnustu hlunnindi, er
slkar Cylinder vélar hafa
til brunns að bera. Hinn
sterki stáípallur fyrirbygg-
ir að laus lauf fari til
spillis. Útbúnaður aliur er
þannig úr garði gerður, að
einn maður geti hlaðið
stðrt vagnhlass. Tryggið
yður betra hey með minni
tilkostnaði. Finnið Case
umboðsmanninn. Fáið ein-
tak af nýju bðkinni “Hay-
ing.”
J. I. CASE COMPANY
CAIkiAItV EDMONTON KEtiINA SASKATOON VVINNIPEG TORONTO
ÞAÐ KOSTAR
MINNA AÐ
HEYJA MEÐ