Lögberg - 29.06.1939, Blaðsíða 6
6
LÖGBEBG, FIMTUDAGINN 29. JÚNÍ 1939
O LÍTILL
Allir í húsinu tóku þátt í þessu hryggilega æfin-
týri. Mamma sat viÖ rúmiÖ, prjónandi nálega nótt
og dag, Þó hún væri blind, gat hún prjónaÖ eins vel
og áður. Madaman mikla sat þarna líka, og af og
til kom Pierrotte inn í dyrnar brosandi. En ungfrú
Camille — var hún ekki lengur í húsinu? Enginn
mintist á hana. Jú, en hún kom aldrei inn i herbergiÖ
eftir það að honum fór að batna, þessum unga manni.
Þegar hún kom, var það til að leiða blindu konuna að
borðinu; en til Lítils sagði hún aldrei orð. Ó, hvað
það var nú langt síðan dauða rósin sagði: “Eg elska
þig” — og augun fögru opnuðust eins og fínustu
flauels blóm. I rúminu hvíldi hinn veiki og hugsaði
um horfna hamingju. Hann sá vel að hún elskaði
hann ekki, að hún hlúði hann; og hann hrylti við; en
það var hann sem vildi þetta, ekki hún. Hann hafði
engan rétt til að kvarta. En hvað það hefði verið gott
í öllum vandræðunum og veikindunum að eiga vin
til að verma viðkvæmt hjarta, svo indælt að mega
hvíla þreytt höfuð á öxl vinarins. Loksins er þetta
veikinda-vafstur búið,” sagði drengurinn við sjálfan
sig. Hann bjóst ekki við því að verða hamingjusamur
framar; en hann ætlaði að gera skyldu sina. Á
morgun ætlaði hann að tala við Pierrotte.
Næsta dag, eins og hann hafði ætlað sér, þegar
fjallabúinn var að læðast gegnum herbergið niður í
búðina, kallaði Lítill, sem hafði beðið síðan í dögun
bak við tjöldin, eftir t^kifærinu, á hann 'mieð hægð:
“Monsier Pierrotte! Monsier Pierrotte!”
i’ierrotte gekk að rúminu, en þá varð sjúkling-
urinn of hrifinn til að horfast í augu við hann, en
sagði:
“Mér er nú batnað og þarf endilega að tala við
þig. Eg ætla ekki að tala við þig um velgerðir þínar
við mig og móður mína, svo sem að þakka þér . ,
Pierrotte tók snögglega fram i fyrir honum:
“Ekki orð um það Monsier Daniel! Það, sem eg
hefi gert var bara skylda mín; það var samningur við
Jack.”
"Já, eg veit það Pierrotte, að svarið viðvíkjandi
þessu yrði altaf það sama. En það er ekki um'
það, sem eg vildi tala. Þvert á móti, það er um það
að fá vinnu, eins og það er kallað. Búðarmaður þinn
er bráðum á förum. Vildirðu taka mig í hans stað?
Ó, eg bið þig innilega að hlusta á mig, þar til eg er
búinn að tala út. Eg veit að eftir þessa illu hegðun
mina er eg ekki þess verður að lifa meðal ykkar. Það
er persóna í húsinu, sem myndi líða við það, að hafa
‘rmig í húsinu, persóna, sem hryldir við mér, og það er
eðlilegt; en ef eg lofaði því, að láta aldrei sjá mig, —
lofaði að fara ætíð hér upp, vera aðeins í búðinni,
myndirðu með þeim skilmálum geta tekið mig?”
Pierrotte hefði viljað taka Lítinn i sinn sterka
faðm og kyssa hann; en hann stilti sig og svaraði
rólegur:
“Heilaga Guðsmóðir! Hlustaðu á mig Daniel.
Áður en eg segi nokkuð, þyrfti eg að tala við litlu
stúlkuna. Eg er ánægður með tillögu þína. En eg
veit ekki um ungfrúna. Við skulum sjá. Hún hlýtur
að vera komm á fætur. Camille! Camille!”
Camille Pierrotte árvökur sem hunangsfluga, var
að vökva blóm sín í setustofunni. Hún kom fögur,
kát með blómailminn með sér.
“Heyrðu, litla mín,” sagði tröllið; “hér er Daníel
að biðja þess a$ hann verði tekinn sem búðarmaður
þegar hinn fer. En hann heldur að þér sé ógeðfeld
nærvera hans, og þvingandi.”
“Þvingandi, endurtók Camille Pierrotte og roðn-
aði. Hún sagði ekki meira; en augu hennar sögðu
það sem á vantaði: Já, augun fögru litu nú Lítinn
innilega, djúp eins og niðhjúp næturinnar, leiftrandi
eins og stjörnurnar og lýstu djúpri hreinni ást, frum-
ástinni i öllu sínu almiætti með svo djúpri tilfinning og
svo miklum hita að hjarta sjúklingsins bráðnaði sem
vax.
Pierrotte hló upp í ermina:
“Heilaga Guðsmóðir!” sagði hann, “þið ættuð
bæði tvö að skýra þann misskilning, sem hér á sér
stað,” og skilja hvert annað.”
Hann stóð svo við gluggann um stund og lét
fingurnar brokka fram og aftur á rúðunum, og þegar
hann hélt að þau tvö hefðu nú skilið hvert annað
fyllilega. En, hamingjan góða, þau höfðu ekki haft
tíma til að segja þrjú orð, — þá gekk hann til þeirra
og horfði á þau rannsóknaraugum.
“Jæja?” sagði hann.
“Ó, Pierrotte,” sagði Litill og rétti honum báðar
hendui'nar, “hún er góð eins og þú, hún hefir fyrir-
gefið mér.”
Frá þessu fór bati sjúklingsins risaskrefum. Eg
held að fögru augun hafi aldrei yfirgefið herbergið,
nótt né dag. Nú voru bygðar borgir fyrir framtíð-
ina, — talað um giftingu og endurbyggingu arins áa
sintia, Einnig var minst á Jack, og vættar kinnarnar
saknaðartárutn. Þrátt fyrir það ríkti ástin í Salouette
húsinu forna. Allir fundu til þess að hér réði ást og
hamingja ríkjum, þótt skarð væri fyrir skildi hér og
þar. Og ef einhver yrði tregur að trúa því, vildi eg
benda konum á að gera sér ferð til grafanna þaé sem
blómin breiða út blöð sín í allar áttir gægjast út um
hverja rifu meðal grindanna — og senda rætur sínar
unt alla hnökra og niður i hverja holu. Flora breiðir
hjúp sinn utn heim allan, svo gleymist sorg og söknuð-
ur á sumrum hamingju.”
Þrátt fyrir þessar sterku tilfinningar frumástar-
innar og hamingjudraunta, gleymdi Lítill ekki skyldu
sinni. Hvað hamingjusatmir sem hann kann að hafa
verið í stóra og mektuga rúminu milli móður sinnar
og unnustu, flýtti hann sér að verða heilbrigður og
komst niður í búðina og fara að vinna. Ekki máske
vegna þess að postulínið hafi freistað hans, heldur til
að byrja að lifa, lifa raunverulega lifi fórnfýsinnar og
vinna eitrs og Jack bróðir hafði kent honum. A skáld-
skapargyðjuna mintist hann aldrei. Daníel Eyssette
þótti vænt urn vers, en ekki um sín eigin, og daginn
sem prentarinn var orðinn þreyttur á að geytna þessi
999 eintök af kvæðinu Comedie Pastoral og þau konut
til baka á Vaunion stíg, hafði hinn ólánssami höfund-
ur þrek til að segja:
“Þetta alt brennum við.”
“Þessu svaraði Pierrotte, sent var praktískari,
þannig;
“Brenna þetta alt.! Nei, ekki neitt þvílíkt. Eg
geymi það hérna i búðinni Eg hefi einhver ráð með
að nota það . . . maður gæti vel sagt . . . Eg þarf rétt
bráðlega að senda eggjastaup til Madagascar. Það er
að sjá sem að síðan fólkið þar sá konu trúboðans eta
egg úr staupi, þá vilji það ekki eta egg öðruvísi.
Með þínu leyfi, Monsier Daniel, get eg notað bæk-
urnar i vefjur um staupin.”
Og nú, lesari góður, áður en eg enda þessa sögu,
þarf eg enn að sýna þér inn, í gulu stofuna. Það er
á sunnudag — fagur sunnudagsmorgunn að vetri —
veðrið þurt og kalt en sólskin. Alt Salouette-húsið er
uppljómað. Lítill er orðinn alheilbrigður og fer nú
virkilega á flakk í fyrsta sinn. Allir eru i setustof-
unni. Eldur lifir á arni og hitinn er æskilegur. Frost-
rósir eru á rúðunum og sólin hjálpar til að mynda
.fagurt útsýni á glerinu og slá á gyltum bjarma. Við
eldstæðið situr Litill á hnakk við fætur blindu kon-
unnar og masar við Camille, sem er rauðari en litla
rauða rósin í há'ri hennar. Liklega vegna þess að hún
er svo nærri eldinum!
En hvar er Monsier f'ierrotte? Hann er ekki
langt frá. Hann er þarna yfir frá hálfpartinn í
gluggakistunni og aÖ parti hulinn í gulu gluggatjöld-
unum. NiÖursokkinn í eitthvað sem hann er að vinna,
sem tekur alla athygli hans og hann svitnar yfir.
Hann segir ekj<i orð, en frammi fyrir honurn á
kringlóttu borði eru: kompás, reglustryka, hornmát,
blék, smábursti og langur strangi af teiknipappír, sem-
hann hefir krotað eitthvað einkennilegt á. Svo er að
sjá, sem hann sé ánægður með verkið. Eftir fimm
mínútur lítur hann upp, hallar sér til hliðar og brosir
að þessu verki sínu all-ánægður.
IlvaÖ er svo þetta lcyndardómsfulla verk?
Ef lesarinn tekur vel eftir mun hann fljótlega
fregna hvað um er að vera.
IJierrotte hefir lokið verkinu. Hann kemur nú
á vettvang, og stanzar rétt fyrir aftan Camille og
Litinn; svo réttir hann pappírsspjaldið fram fyrir
þau, sem þarna stóðu saman og segir: “Heyrið þið
* þarna elskendur ! Hvernig lízt ykkur á þetta ?”
Tvær upphrópanir heyruðst samtímis:
“Ó, pabbi!”
“Ó, Monsier Pierrotte!”
“Hvað er hann með; hvað er það?” spurði blinda
konan áf jáð. Og Pierrotte svaraði með gleðibragði:
“Það er, madama Eyssette, það er . . . það er . . .
Maður gæti vel sagt. Það er nýtt plan fyrir au^-
lvsing, sem við setjum á búðina innan fárra mánaða.
Komdu Monsier Daníel og lestu upphátt, svo við sjá-
um áhrifin.”
f hjarta sínu fanst fyrrum skáldinu semi kallaður
var Litill, eitt tár vera eftir enn, yfir Bláa Fiðrildinu;
en hann tók spjaldið tveim höndum, og hugsaði með
sér: “Vertu maður, Lítill” — og las upphátt ákveðinn
og einbeittur auglýsing þá, sem átti að vera á búð
þeirri, sem framtíð hans átti að bindast við, með
stórum stöfum:
Porcelaines et Chirstaux
Ancisnne Maison Scdouette
Eyssette et Pierrotte
Successeurs
ENDIR
Smávegis um merka menn
Sumarið 1889 hittust þeir fyrst Mark Twain og
Rudyard Kipling. Kipling, sem þá var orðinn alþekt-
ur sem rithöfundur, var á ferðalagi kringum jörðina,
og á leið sinni gegnum Bandaríkin heimsótti hann
Mark Twain. Heimsókninni lýsti Mark Twain siðar
í eftirfarandi orðum:
"Kipling dvaldi fáeina tíma hjá mér, og endaði
það með, að eg gerði hann næstum eins undrandi,
eins og hann mig. Eg held, að hann hafi vitað meira
en nokkur annar maður, sem eg hefi nokkurntíma hitt,
og eg vissi, að hann vissi, að eg vissi minna en nokkur
annar maður, sem hann hafði nokkurntíma hitt —
þrátt fyrir það, að hann segði það ekki, sem eg bjóst
heldur ekki við, að hann mundi gera . . . Hann er
mjög merkilegur maður, og það er eg hka. Við
deildum milli okkar allri mannlegri vizku. Hann veit
yfirleitt alt, sem maður getur vitað, en eg veit hitt.”
♦ -f
Hinn kunni enski stjórnmálamaður Lloyd George
er þektur fyrir fyndin tilsvör i ræðustóli. Á kosn-
ingafundi i stóru fundarhúsi skeði það einu sinni, að
kastað var múrsteini inn um gluggann, einmitt er
Lloyd George hélt ræðu. Án þess að hika beygði
hann sig niður, tók múrsteininn upp og sagði: “Sjáið,
herrar mínir! Þetta eru einu röksemdir andstæðinga
vorra!”
Á öðrum kosningafundi talaði Lloyd George um
sjálfstjórnar-hreyfinguna. “Eg vil að England hafi
sjálfstjórn,” sagÖi hann, “Skotland liafi sjálfstjórn,
Weles hafi sjálfstjórn og írland hafi sjálfstjórn.”
Þegar hann hafði sagt þetta hrópaði einn áheyrend-
anna: “Já, og að helviti hafi sjálfstjórn!” “Rétt!”
svaraði Lloyd George undir eins, “hver maður vill
hafa sjálfstjórn fyrir sitt land!”
í annað sinn greip andstæðingur Lloyd George
fram í fyrir honum, reyndi að hæða hann og sagði:
“Þér skuluð ekki reyna að gera yður breiðan. Faðir
yðar ferðaðist um með kerru, sem hann beitti asna
fyrir og seldi grænmeti.” “Já,” svaraði Lloyd George,
“Það ar satt, að faðir minn var mijög fátækur maður.
Vagninn er nú fyrir löngu orðinn ónýtur, en eg sé,
að asnitin er enn þá á meðal vor!”
-f -f
Það er í frásögur fært, að hinn kunni enski
herforingi, Roberts lávarður, heimsótti einu sinni
klúbb í Lundúnum, og þekti hann fæsta með'limina.
Meðal þeirra var rnjög hár maður, sem hélt sig vera
mjög fyndinn, og notaði því hvert tækifæri til að
gera gys að meðbræðrum sínumi. Þegar hann var
kyntur Rolærts lávarði hneigði hann sig djúpt og
sagði: “Eg hefi oft heyrt yðar getið, en—” nú skygði
hann yfir augun með annari hendinni, rétt eins og
hinn frægi herforingi væri svo litilí, að aðeins með
erfiðismunum væri hægt að sjá hann, “en eg hefi aldrei
séð yður fyr!” — “Eg hefi séð yður, herra tninn,”
svaraði Roberts lávarður, sem aldrei varð orðfall, “en
eg hefi aldrei heyrt yðar getið!”
-f -f
Fyrsti Þýzkalandskeisari, Vilhjálmur I., var tnjög
uppstökkur; en hann kunni að bæta fyrir það, eins og
eftirfarandi saga. sýnir. Eitt sinn við heræfingar
reiddist keisarinn höfuðsmanni einum vegna einhverr-
ar yfirsjónaV hans, stökk á eftir honum. með stafinn
í hendinni til að lemja hann. Höfuðsmaðurinn var þó
fljótari og hljóp sína leið. Næsta dag tilkynti
óberstinn að viðkomandi höfuðsmaður hefði sent
lausnarbeiðni sína. - “Eg vil gjarnan tala við hann,”
sagði keisarinn. Þegar hinn vandræðalegi höfuðs-
maður kom, varð hann ekki litið undrandi, er keisarinn
sagði: “Góðan daginn, herra majór. Eg vi-ldi segja
yður f-rá upphefð yðar í gær; en þér hlupuð svo
hratt, að eg gat ekki náð yður. Góðan daginn!”